abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
  zondag 30 november 2025 @ 15:54:19 #1
505678 MisterFox
declare(strict_types=1);
pi_219377655
Uw TS komt niet uit een gelovig gezin. Het geloof is door mijn grootvader al het vuurkorf ingegooid.

Ik ben altijd van de wetenschap geweest. Ik geloof ook dat de ontkerkelijking in het westen komt door het in de afgelopen eeuw sterk verbeterde onderwijs. Het onderwijs is altijd de grootste vijand geweest van de kerk en ze hebben er altijd alles aan gedaan om 'het volk' zo dom mogelijk te houden, zodat de macht van het georganiseerde geloof behouden bleef.

Op mijn werk heb ik een collega die flink van het padje af is geweest, zwaar aan de harddrugs heeft gezeten en ineens geraakt werd door de liefde van Jezus en de Bijbel is gaan lezen. Hij is inmiddels gelovig. Als je hem confronteert met feiten geeft hij toe dat het inderdaad allemaal best wel onlogisch klinkt, maar hij zal niet van z'n geloof af vallen.

Dingen waar ik moeite mee heb:

- De Big Bang is reeds bewezen.
- De Big Bang werd lang gezien als het begin van alles, maar de nieuwste theoriën zeggen dat we waarschijnlijk zélf in een gigantisch zwart gat zitten.
- Evolutietheorie die gewoon echt bewezen is.
- Alleen al in de sterrenstelsel melkweg bevinden zich 400 miljard sterren. Er zijn twee biljoen sterrenstelsels.
- Het kan niet zo zijn dat de zon de enige ster is met enkel de aarde waar als enige leven aanwezig is. Het is niet aannemelijk.
- Misschien is er een miljoen tot miljard lichtjaar verderop ook een soort zelfbewust leven die het allemaal maar onverklaarbaar vindt en een God verzint.
- Het is nog nooit iemand gelukt om uit de dood op te staan. Wat er bijna 2026 jaar geleden gebeurd is, is niet te bewijzen omdat het te lang geleden is.
- Verhalen uit de Bijbel zijn uiteindelijk verhalen die keer op keer zijn doorverteld.
- Als ik een ketting met honderd mensen heb en iedereen moet mijn verhaal doorvertellen, dan begint het met een rode auto en bij de hondertste persoon is het ineens het roze vliegende tapijt van Aladin.

SPOILER
Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
Ik sta er voor open om een open, vriendelijke en liefdevolle discussie te voeren hierover. Hoe denken gelovigen er zelf over? Wie wil mij helpen met deze levensvragen?
MNy paws caiuse aaS ;lotr of typo'zx 🦊
  zondag 30 november 2025 @ 16:07:02 #2
482094 Mikeytt
Any/All. 1997
pi_219377751
Het idee dat we in een gigantisch zwart gat zitten zijn hypothesen (zeer speculatief ook nog), geen theorieën. De oerknal is momenteel nog gewoon de algemeen geaccepteerde gevestigde wetenschap. Zou verder niets veranderen aan de oerknal. Die verwijst namelijk naar het begin, niet naar een daadwerkelijke knal.

En waarom heb je moeite met de bewezen evolutietheorie?
Revolutions are the locomotives of history.
[img]https://i.imgur.com/jDiUACq.png[/img]
pi_219377772
quote:
5s.gif Op zondag 30 november 2025 15:54 schreef MisterFox het volgende:
- Het kan niet zo zijn dat de zon de enige ster is met enkel de aarde waar als enige leven aanwezig is. Het is niet aannemelijk.
Dit beweert ook niemand. Gezien de aantallen is het gewoon zeker dat er elders ook leven moet zijn. Dat kan niet anders. Alleen dat men elkaar ook gaat zien is wegens hetzelfde dan weer vrij onwaarschijnlijk.
vrijdag 9 december 2016 15:58 schreef Ringo het volgende:
Welke discussie? Ik zie alleen maar harige kerels die elkaar de rug inzepen.
  zondag 30 november 2025 @ 16:20:43 #4
505678 MisterFox
declare(strict_types=1);
pi_219377884
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 16:07 schreef Mikeytt het volgende:
Het idee dat we in een gigantisch zwart gat zitten zijn hypothesen (zeer speculatief ook nog), geen theorieën. De oerknal is momenteel nog gewoon de algemeen geaccepteerde gevestigde wetenschap. Zou verder niets veranderen aan de oerknal. Die verwijst namelijk naar het begin, niet naar een daadwerkelijke knal.

En waarom heb je moeite met de bewezen evolutietheorie?
Als je met ChatGPT 'praat' zul je er achter komen dat er meerdere theoriën bestaan over het begin. Uiteindelijk komt het er op neer dat we het gewoon nog niet weten.
MNy paws caiuse aaS ;lotr of typo'zx 🦊
  zondag 30 november 2025 @ 16:22:02 #5
505678 MisterFox
declare(strict_types=1);
pi_219377897
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 16:09 schreef Bart2002 het volgende:

[..]
Dit beweert ook niemand. Gezien de aantallen is het gewoon zeker dat er elders ook leven moet zijn. Dat kan niet anders. Alleen dat men elkaar ook gaat zien is wegens hetzelfde dan weer vrij onwaarschijnlijk.
Nee precies. Het zal ook nog 40.000 jaar duren voordat de Voyager aan komt bij de dichstbijzijnde ster.
MNy paws caiuse aaS ;lotr of typo'zx 🦊
  zondag 30 november 2025 @ 16:30:49 #6
511161 Meningbastion
Bolwerk van feitelijkheid
pi_219377970
De wetenschap biedt nu eenmaal verklaringen die consistenter en beter onderbouwd zijn dan religieuze verhalen. Tegelijk merk ik dat sommige van je punten wat verduidelijking of nuancering kunnen gebruiken, bijvoorbeeld rond de Big Bang en de evolutietheorie. Want wanneer zijn we echt zeker van onze zaak? Ook wetenschap stelt die vraag voortdurend.

Toch blijft voor mij overeind dat geloof vooral voortkomt uit menselijke behoefte en psychologische processen. Dat je collega blijft geloven ondanks onlogische elementen laat goed zien hoe sterk die behoefte kan zijn. De enorme schaal van het universum maakt het idee van een almachtige schepper voor mij ook steeds minder aannemelijk. En inderdaad, verhalen die eeuwenlang mondeling zijn overgeleverd, verliezen nu eenmaal aan betrouwbaarheid. Overall snap ik dus heel goed waar je redenering vandaan komt en sta ik er zelf vergelijkbaar in.
"In evidence we trust, faith is for the uncertain"
  zondag 30 november 2025 @ 16:36:06 #7
511161 Meningbastion
Bolwerk van feitelijkheid
pi_219378018
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 16:20 schreef MisterFox het volgende:

[..]
Als je met ChatGPT 'praat' zul je er achter komen dat er meerdere theoriën bestaan over het begin. Uiteindelijk komt het er op neer dat we het gewoon nog niet weten.
Maar de ene theorie is aannemelijker dan de ander (empirisch bewijs, toetsbaarheid en voorspellend vermogen).
Uiteindelijk gaat het er niet om wat wij 100% zeker weten maar wat we aannemelijk genoeg vinden. Zo vind ik de theorie van de evolutie van de mens aannemelijker dan het verhaal over "Adam en Eva."
"In evidence we trust, faith is for the uncertain"
  Moderator zondag 30 november 2025 @ 16:47:33 #8
57816 crew  Mijk
BAM
pi_219378117
Religie en wetenschap sluiten elkaar niet uit. De kunst ligt m in het begrijpen hóe die teksten gelezen moeten worden. Symboliek versus Ad Litteram.
As above, so below.
pi_219379175
God was in Christ, reconciling the world unto himself, not imputing their trespasses unto them;
pi_219380335
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 16:07 schreef Mikeytt het volgende:
Het idee dat we in een gigantisch zwart gat zitten zijn hypothesen (zeer speculatief ook nog), geen theorieën. De oerknal is momenteel nog gewoon de algemeen geaccepteerde gevestigde wetenschap. Zou verder niets veranderen aan de oerknal. Die verwijst namelijk naar het begin, niet naar een daadwerkelijke knal.

En waarom heb je moeite met de bewezen evolutietheorie?
Om het nog iets meer te belichten.

'The big bang was not a sound bang'

Misschien goed om het voorstellingsvermogen van sommigen even een update te geven.
  zondag 30 november 2025 @ 19:57:14 #11
505678 MisterFox
declare(strict_types=1);
pi_219381355
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 18:39 schreef Beathoven het volgende:

[..]
Om het nog iets meer te belichten.

'The big bang was not a sound bang'

Misschien goed om het voorstellingsvermogen van sommigen even een update te geven.
Kan jij je mening eens ventileren over dit onderwerp? Jij hebt best verstand van theologie.
MNy paws caiuse aaS ;lotr of typo'zx 🦊
  zondag 30 november 2025 @ 20:15:13 #12
511161 Meningbastion
Bolwerk van feitelijkheid
pi_219381620
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 18:39 schreef Beathoven het volgende:

[..]
Om het nog iets meer te belichten.

'The big bang was not a sound bang'

Misschien goed om het voorstellingsvermogen van sommigen even een update te geven.
Er was toen geen geluid zoals wij dat nu kennen want het heelal is luchtledig. Star War films e.d. zijn daarom ook zo onzinnig.
"In evidence we trust, faith is for the uncertain"
pi_219381914
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 19:57 schreef MisterFox het volgende:

[..]
Kan jij je mening eens ventileren over dit onderwerp? Jij hebt best verstand van theologie.
Over geen religie aanhangen bedoel je?
pi_219382062
Praktisch alle scholen in Europa werden in het verleden door kerken gesticht.

Inclusief universiteiten waar wetenschap werd bedreven.

Veel vroege wetenschappers waren gelovig, zoals Isaac Newton.

Het idee dat religie automatisch wars is van onderwijs en wetenschap, klopt niet.
  zondag 30 november 2025 @ 20:40:39 #15
511161 Meningbastion
Bolwerk van feitelijkheid
pi_219382064
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 20:31 schreef Beathoven het volgende:

[..]
Over geen religie aanhangen bedoel je?
Of gewoon over zingeving.
"In evidence we trust, faith is for the uncertain"
  zondag 30 november 2025 @ 21:14:44 #16
505678 MisterFox
declare(strict_types=1);
pi_219382602
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 20:31 schreef Beathoven het volgende:

[..]
Over geen religie aanhangen bedoel je?
Wel of niet inderdaad, en zingeving.
MNy paws caiuse aaS ;lotr of typo'zx 🦊
pi_219383083
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 21:14 schreef MisterFox het volgende:

[..]
Wel of niet inderdaad, en zingeving.
Over zingeving van niet geloven?

Ik haal even het heel afgezaagde "De zin van het leven is de zin die je aan het leven geeft" erbij. Iedereen vult het toch zelf wel in en krijgt genoeg informatie voorhanden om iets mee te doen.

Heel primair is het 't voortplanten en doodgaan maar we leven ons tegenwoordig niet meer uit met overbelastend werk en slechte gezondheid waarbij de meerderheid nog niet bejaard is als 30er. Ook is de sterfte onder kinderen significant lager. Vroeger overleden er in maatschappijen zóveel baby's en vrouwen met de geboorte van die baby dat het leven één groot Russisch roulette was.



Misschien dat daar die mythe ook wat vandaan komt dat mannen sterker waren. Die hadden geen kans om dood te gaan tijdens of voor het baren.

quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 20:40 schreef Ali_Kannibali het volgende:
Praktisch alle scholen in Europa werden in het verleden door kerken gesticht.

Inclusief universiteiten waar wetenschap werd bedreven.

Veel vroege wetenschappers waren gelovig, zoals Isaac Newton.

Het idee dat religie automatisch wars is van onderwijs en wetenschap, klopt niet.
Goed punt. Alleen wel met de kanttekening dat degenen die de lat wat verlegden vaak ook wel wat schuurden. Afhankelijk van hoe conservatief of wat opener de religie om hen heen was. En er waren nog veel zaken onaangeroerd.

Religie en geloof was veel meer vervlochten in de samenlevingen. We moeten die inmiddels vervaagde rol van Kerken, Kathedralen en Moskeeen absoluut niet wegpoetsen als een centraal "huis van het volk". Tegenwoordig zoeken we er onze rust en stilte op, maar in het verleden was het een chaos van verkeer geluiden en geuren.

Beschouw alleen deze functies eens, die na de verlichting veel meer losraakten van in en rondom de kerk.

· Stadshuizen voor bestuur
· Theaters en Bioscopen voor voorstellingen
· Bibliotheken en universiteiten voor studie
· Winkelcentra voor handelswaar
· Centra voor sociale bijeenkomsten

Er werd bestuurd. Gildes hadden er een vaandel en vertegenwoordiging, er werd direct in om de kerk gehandeld. Er waren voorstellingen. Denk aan iemand als Bach als superster, maar ook ver daarvoor. Iedereen kwam bijelkaar, ook voor niet-religieuze zaken. Gewone zaken, maar ook bij een ramp was het een verzamelpunt en werd er gecoordineerd. Soms was het een noodziekenhuis etc.

In zekere zin zien we er nu alleen nog de geraamtes van. Maar dit boek van Wendy Wouters geeft wel een mooi beeld.



Zou het niet mooi zijn als die oude kerken en Kathedralen en moskeeen (op die geuren na) weer een bruisend hart van een samenleving zouden vormen? Je zou dan wel wat water bij de wijn moeten doen als geloofsgemeenschap en de rust willen inleveren om ook niet-gelovigen zonder evangelisme te willen en ondernemers hun vergadertijden te geven. Maar goed.

Voordelen: het maakt die plaatsen wat minder kleurloos. Nadelen: je deel deelt zo iets en levert wat alleenrecht in.

[ Bericht 0% gewijzigd door Beathoven op 30-11-2025 22:20:17 ]
pi_219383135
quote:
1s.gif Op zondag 30 november 2025 22:03 schreef Beathoven het volgende:

[..]
Over zingeving van niet geloven?

Ik haal even het heel afgezaagde "De zin van het leven is de zin die je aan het leven geeft" erbij. Iedereen vult het toch zelf wel in en krijgt genoeg informatie voorhanden om iets mee te doen.

Heel primair is het 't voortplanten en doodgaan maar we leven ons tegenwoordig niet meer uit met overbelastend werk en slechte gezondheid waarbij de meerderheid nog niet bejaard is als 30er. Ook is de sterfte onder kinderen significant lager. Vroeger overleden er in maatschappijen zóveel baby's en vrouwen met de geboorte van die baby dat het leven één groot Russisch roulette was.

[ afbeelding ]

Misschien dat daar die mythe ook wat vandaan komt dat mannen sterker waren. Die hadden geen kans om dood te gaan tijdens of voor het baren.
[..]
Goed punt. Alleen wel met de kanttekening dat degenen die de lat wat verlegden vaak ook wel wat schuurden. Afhankelijk van hoe conservatief of wat opener de religie om hen heen was. En er waren nog veel zaken onaangeroerd.
Dat gebeurt ook in niet-religieuze onderwijssystemen. Communisme, socialisme, fascisme... dat is niet eigen aan religie, maar aan mensen. Ook ons onderwijs is doordrenkt van de ideologie.

quote:
Religie en geloof was veel meer vervlochten in de samenlevingen. We moeten die inmiddels vervaagde rol van Kerken, Kathedralen en Moskeeen absoluut niet wegpoetsen als een centraal "huis van het volk". Tegenwoordig zoeken we er onze rust en stilte op, maar in het verleden was het een chaos van verkeer geluiden en geuren.

Beschouw alleen deze functies eens, die na de verlichting veel meer losraakten van in en rondom de kerk.

· Stadshuizen voor bestuur
· Theaters en Bioscopen voor voorstellingen
· Bibliotheken en universiteiten voor studie
· Winkelcentra voor handelswaar
· Centra voor sociale bijeenkomsten

Er werd bestuurd. Gildes hadden er een vaandel en vertegenwoordiging, er werd direct in om de kerk gehandeld. Er waren voorstellingen. Denk aan iemand als Bach als superster, maar ook ver daarvoor. Iedereen kwam bijelkaar, ook voor niet-religieuze zaken. Gewone zaken, maar ook bij een ramp was het een verzamelpunt en werd er gecoordineerd. Soms was het een noodziekenhuis etc.

In zekere zin zien we er nu alleen nog de geraamtes van. Maar dit boek van Wendy Wouters geeft wel een mooi beeld.

[ afbeelding ]

Zou het niet mooi zijn als die oude kerken en Kathedralen en moskeeen (op die geuren na) weer een bruisend hart van een samenleving zouden vormen? Je zou dan wel wat water bij de wijn moeten doen als geloofsgemeenschap en de rust willen inleveren om ook niet-gelovigen zonder evangelisme te willen en onsernemers hun vergadertijden te geven. Maar goed.

Voordelen: het maakt die plaatsen wat minder kleurloos. Nadelen: je deel deelt zo iets en levert wat alleenrecht in.
Dat niet alleen, maar ook gewoon de moraliteit.

Ik ben in een aantal landen geweest waar religie nog een veel grotere rol speelt, en de vriendelijkheid van de mensen, de eerlijkheid, het vertrouwen etc. is gewoon veel groter.

Ik denk dat mensen onderschatten hoe religie een samenleving kan aarden in normen en waarden die het leven gewoon aangenamer maken door betere omgangsvormen.

En dat is een beetje het probleem wat mij betreft met de stelling in OP: kathedralen etc. als gezellige centra werkt alleen als de mensen zelf gezellig zijn.

En religie is nu juist hetgeen wat naastenliefde en respect voor anderen preekt... waardoor zoiets mogelijk is.

Dus als je de religie uit de kerk haalt en die vervangt door secularisme, krijg je uiteindelijk alleen maar een reflectie van de maatschappij zoals die al is... terwijl je die nu juist wilt verbeteren.

[ Bericht 3% gewijzigd door Ali_Kannibali op 30-11-2025 22:22:40 ]
pi_219383265
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 22:10 schreef Ali_Kannibali het volgende:

[..]
Dat gebeurt ook in niet-religieuze onderwijssystemen. Communisme, socialisme, fascisme... dat is niet eigen aan religie, maar aan mensen. Ook ons onderwijs is doordrenkt van de ideologie.
Ik kreeg op mijn Openbare basisschool niets mee over de evolutietheorie. Maar Jonge aarde Creationisme in het onderwijs waar Van der Hoeven een proefballon voor opstak, zou inderdaad een behoorlijk degressieve ontwikkeling zijn.

quote:
Dat niet alleen, maar ook gewoon de moraliteit.

Ik ben in een aantal landen geweest waar religie nog een veel grotere rol speelt, en de vriendelijkheid van de mensen, de eerlijkheid, het vertrouwen etc. is gewoon veel groter.

Ik denk dat mensen onderschatten hoe religie een samenleving kan aarden in normen en waarden die het leven gewoon aangenamer maken door betere omgangsvormen.
Wat allemaal weer niet persé met alleen religie te maken heeft zoals je eerder al schetste. De Turkse samenleving is ook mooi, maar dat is niet alleen aan de Islam op te hangen. Idem dito voor het Christendom.

quote:
En dat is een beetje het probleem wat mij betreft met de stelling in OP: kathedralen etc. als gezellige centra werkt alleen als de mensen zelf gezellig zijn.
Je voorstelling van het leven in en rond de kathedraal was hopelijk toch niet eentje van 'gezelligheid'? Het was vooral bedrijvigheid in de stank en de drukte.

Mijn voorstelling van zoiets is meer een moderne herleving daarvan die wel gezellig zou kunnen zijn.

[ Bericht 4% gewijzigd door Beathoven op 30-11-2025 22:35:30 ]
pi_219383640
quote:
5s.gif Op zondag 30 november 2025 15:54 schreef MisterFox het volgende:
Het onderwijs is altijd de grootste vijand geweest van de kerk
Oh? Waar haal je deze stelling vandaan?
pi_219383644
quote:
5s.gif Op zondag 30 november 2025 15:54 schreef MisterFox het volgende:
- Alleen al in de sterrenstelsel melkweg bevinden zich 400 miljard sterren. Er zijn twee biljoen sterrenstelsels.
Heb je daar moeite mee? Wat zit je precies dwars?
  maandag 1 december 2025 @ 04:54:57 #22
511161 Meningbastion
Bolwerk van feitelijkheid
pi_219384218
quote:
0s.gif Op maandag 1 december 2025 00:01 schreef -Sigaartje het volgende:

[..]
Heb je daar moeite mee? Wat zit je precies dwars?
Ja, goede vraag want uit de tekst kan ik alleen maar 'aanvoelen' wat hem dwars zit maar erg concreet is het niet.
"In evidence we trust, faith is for the uncertain"
pi_219384267
TS maakt een aantal belangrijke denkfouten. De grootste denkfout is om aan te nemen dat gelovigen rationele mensen zijn die oprecht geïnteresseerd zijn in een verklaring voor het ontstaan of bestaan van de mensheid of het universum.

De meeste mensen (inclusief de meeste gelovigen) zijn daarin volstrekt niet geïnteresseerd.

Het is namelijk ook een behoorlijk lastige en wellicht zelfs onmogelijke exercitie om als mens in de tijd en ruimte te filosoferen over het begin van die tijd en ruimte.
The problem with socialism is that you eventually run out of other people's money
  maandag 1 december 2025 @ 06:44:12 #24
545 dop
:copyright: dop
pi_219384306
quote:
0s.gif Op zondag 30 november 2025 20:40 schreef Ali_Kannibali het volgende:
Praktisch alle scholen in Europa werden in het verleden door kerken gesticht

Inclusief universiteiten waar wetenschap werd bedreven.
Niet heel verassend omdat de Paus ook de controle had over het uitdelen van erkenning voor een universiteit, kortweg je kon geen universiteit zijn als de kerk daar geen toestemming voor gaf.
Dit argument spreekt dus niet enkel voor de kerk.
Moeten we het nog hebben over de controle die de kerk had over wat je wel en niet mocht geloven als wetenschapper?
quote:
Veel vroege wetenschappers waren gelovig, zoals Isaac Newton.

Het idee dat religie automatisch wars is van onderwijs en wetenschap, klopt niet.
Genoeg wetenschapers die door de kerk zijn onderdrukt, heliocentrisme was een opvatting die je gemakkelijk het leven kon kosten.
Soms best verstandig om je dus christen te noemen en je mond te houden.

Newton wordt door gelovigen graag aangehaald als briljant christelijke wetenschapper, maar dat hij niet in de drie eenheid geloofde en daar niet voor uit kon komen vergeten ze gemakkelijk. Ook vinden zijn werken hier over, die pas na zijn dood bekend werden. Niet zo briljant, of wel Ali?

Verder als overdenking in de tijd van Newton, zou je in die tijd gezegd kunnen hebben dat je Atheïst was?
Ik wil hier overigens niet mee zeggen dat Newton Atheïst was, maar het is nu zo makkelijk roepen dat de kerk zo voor de wetenschap was. De kerk was er in de eerste plaats voor de kerk.

[ Bericht 2% gewijzigd door dop op 01-12-2025 07:09:37 ]
Ik schrijf soms wat rottig, zelf noem ik het dyslexie , sommige zeggen dat ik lui ben.
get over it , het wordt niet beter
  maandag 1 december 2025 @ 08:44:31 #25
511161 Meningbastion
Bolwerk van feitelijkheid
pi_219384636
quote:
1s.gif Op maandag 1 december 2025 06:44 schreef dop het volgende:

[..]
Niet heel verassend omdat de Paus ook de controle had over het uitdelen van erkenning voor een universiteit, kortweg je kon geen universiteit zijn als de kerk daar geen toestemming voor gaf.
Dit argument spreekt dus niet enkel voor de kerk.
Moeten we het nog hebben over de controle die de kerk had over wat je wel en niet mocht geloven als wetenschapper?

De kerk had toen - min of meer - een monopolie over "kennis". Gelukkig is dat door de opkomst en opmars van het Verlichtingsdenken verdwenen.
"In evidence we trust, faith is for the uncertain"
abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')