Waarom gaat het steeds mis bij de rvc? "Alles wat een bedrijf leiden moeilijk maakt, zit in Ajax"
11 oktober 2025, 07.00 uur · Aangepast 11 oktober 2025, 07.14 uur · Door: Sammie van den Broek & Jascha Havermans
Afgelopen maand stapten er drie leden uit de raad van commissarissen (rvc) van Ajax. En die leegloop is zeker niet bijzonder. Het aantal vertrekkers binnen de rvc van de club staat de afgelopen twee jaar daarmee al op tien. AT5 sprak met een aantal oud-rvc'ers om te achterhalen waarom het zo vaak misgaat binnen het bestuur, en in het bijzonder bij de rvc. Velen van hen wijzen naar de bestuursraad van de Vereniging Ajax (de vertegenwoordiging van de aandeelhouders), die volgens hen regelmatig een cruciale rol speelt bij de problemen.
Afgelopen twee jaar, sinds september 2023, vertrokken er dus maar liefst tien rvc-leden. Het is illustratief voor een club waar het al een aantal jaar, zowel sportief als bestuurlijk, niet al te best gaat. Om beter te begrijpen waarom de doorloop van rvc-leden zo hoog is en om te achterhalen wat er precies misgaat binnen de club, spraken we met meerdere oud-leden van de rvc en een expert op het gebied van bestuurswetenschap.
Meerdere oud-leden geven aan dat het werk niet makkelijk wordt gemaakt door de sterke invloed van de bestuursraad, die zich volgens hen te veel macht toe-eigent.
Hoe is de macht verdeeld?
Discussie rondom de rvc van Ajax is niet nieuw; ook tijdens Cruijffs 'fluwelen revolutie' in 2011 speelde de rvc een belangrijke rol. Een rvc is een toezichthoudend orgaan dat de directie van Ajax moet aanstellen en controleren.
Bij Ajax heb je naast de rvc ook de bestuursraad. De bestuursraad treedt, namens de Ajax Vereniging, met 73 procent van de aandelen op als grootaandeelhouder van de NV (Naamloze Vennootschap) Ajax. In de Ajax-vereniging zitten ruim 700 leden, zoals oud-spelers en andere leden van verdiensten, acht daarvan worden voren geschoven in de bestuursraad. De voorzitter van de raad is Ernst Boekhorst.
Vorig jaar maakten we deze explainer over hoe de machtsstructuur bij Ajax in elkaar zit.
Om te begrijpen waarom er zo vaak rvc'ers vertrekken, benaderden we veertien oud rvc-leden om te praten over hun tijd als commissaris. De meesten wilden niets kwijt over hun tijd bij Ajax; vijf oud-leden stonden ons wel te woord. Vier deden dat anoniem, alleen Marjan Olfers wilde voor de camera reageren. We vroegen ze hoe het was om in de rvc van Ajax te zitten en wat de mogelijke oorzaak kan zijn voor het hoge verloop van rvc-leden.
"De constructie en de mensen deugen niet"
Meerdere oud-leden wijzen naar de structuur van de club als belangrijke oorzaak van het probleem. "We kunnen constateren dat de structuur ziek is", zegt Marjan Olfers, hoogleraar sport en recht aan de Vrije Universiteit, die tussen juli 2011 en april 2012 zelf lid was van de rvc. "Dat komt doordat de checks and balances niet liggen waar ze moeten liggen. Dat merk je ook aan het hoge verloop van rvc-leden." Een andere oud-rvc'er laat weten dat er sprake is van "een weeffout in de structuur van de club."
Ook een derde oud-rvc'er klaagt over de structuur bij Ajax. Over het recente vertrek van drie rvc-leden zei diegene: "Ik ben blij dat het nu weer gebeurt, het laat zien dat de constructie niet deugt en de mensen ook niet."
"Alles wat een bedrijf leiden moeilijk maakt, zit in Ajax", zegt Marilieke Engbers, die bestuurswetenschapper aan de Vrije Universiteit is en boek schreef over de complexiteit van raden van commissarissen. "Ik denk ook dat ze van tevoren niet weten wat voor verantwoordelijkheid ze op zich nemen."
'Bestuursraad heeft de touwtjes in handen'
Vaak komt de rol van de bestuursraad ter sprake. "Het was onmogelijk om een rvc bij Ajax uit te voeren, door de grote stem van de aandeelhouder", stelt een van de oud-rvc'ers. "De aandeelhouder wil zich met alles bemoeien, tot aan de opstelling toe", vertelt een andere oud-rvc'er. "Het gaat mis omdat er een directe lijn is tussen de bestuursraad en directie."
Een andere oud-rvc'er gaat nog een stapje verder. Die stelt dat de druk hoog is om te handelen naar de wens van de bestuursraad: "Je luistert wel naar aandeelhouder, maar je kan ze niet een-op-een volgen. Als je niet luistert, wordt de druk opgevoerd om weg te gaan."
Het feit dat de bestuursraad korte lijntjes heeft met de directie, blijkt ook uit een statement van voorzitter Ernst Boekhorst, dat hij gaf tegenover het ANP nadat Carolien Gehrels vertrok uit de rvc: "Belangrijk vind ik te benadrukken dat de verhoudingen binnen en tussen onder andere de bestuursraad en de directie goed zijn. De samenwerking is plezierig en bovenal constructief. Het nieuws van deze week heeft dan ook geen negatieve impact op de dagelijkse gang van zaken bij Ajax", laat hij weten.
We hebben interviewverzoeken gedaan aan de bestuursraad en de huidige rvc, maar daar zijn ze niet op ingegaan.
Ajax van de beurs?
Door aanhoudende rvc-problematiek rijst de vraag of Ajax op deze manier nog wel bestuurbaar is. Volgens Olfers is het duidelijk: "Het past gewoon niet goed bij een voetbalbedrijf. Er zit zoveel emotie in, dat bestuurders bijna even goed zijn als de laatste wedstrijd", vertelt ze.
Ook Engbers denkt dat deze constructie niet houdbaar is voor de club. "Er zijn heel veel mensen die denken dat ze het beter weten en die gaan via de informele routes gaan ze proberen hun gelijk te halen. En in deze organisatie is daar heel veel ruimte voor", vertelt ze.
Maar wat is dan de oplossing? "Simpeler maken en van de beurs afgaan", vertelt Engbers. "Maar dan krijg je natuurlijk ook de vraag wie gaat daar over", aldus Engbers. Olfers sluit zich aan bij Engbers. "Als je in mijn hart kijkt, is Ajax en de beurs een slecht huwelijk. Het was destijds goed om een enorme zak geld op te halen, maar het het is nu tijd om om het ter discussie te stellen."
RvC-leden van Ajax die stopten als commissaris sinds 1 september 2023
Carolien Gehrels (vertrok september 2025)
Hermine Voûte (vertrok september 2025)
Danny Blind (vertrok september 2025)
Michael van Praag (vertrok februari 2025)
Leo van Wijk (vertrok november 2024)
Annette Mosman (vertrok april 2024)
Georgette Schlick (vertrok april 2024)
Cees van Oevelen (vertrok april 2024)
Pier Eringa (vertrok oktober 2023)
Jan van Halst (vertrok september 2023)
https://www.at5.nl/artike(...)jk-maakt-zit-in-ajax