Angst voor asielzoekers groeit: 'Heeft niets met feiten te maken' #2

quote:

Angst voor asielzoekers groeit: 'Maar heeft niets met feiten te maken'

Inwoners van onder meer Noordwijk, Amersfoort en Houten demonstreerden de afgelopen tijd tegen de komst van een asielzoekerscentrum (azc). Zij zeggen zich onder meer zorgen te maken over hun veiligheid. Wat maakt dat deze mensen bang zijn voor asielzoekers in hun wijk?

Betogers zeggen Nederland te willen verdedigen, de Nederlandse cultuur te willen beschermen en te demonstreren voor hun kinderen en kleinkinderen. De demonstraties laten een zekere onvrede en angst over migratie zien.

Dat er negatieve incidenten rond asielzoekers zijn, is een feit. En dat die incidenten angst zaaien, is begrijpelijk. Gebeurtenissen als de dood van de zeventienjarige Lisa in Duivendrecht, waar een asielzoeker voor is aangeklaagd, en die van een asielzoeker die een vrouw neerstak bij station Utrecht Overvecht voeden de angst. Maar experts zeggen tegen NU.nl dat die angst vaak overtrokken is.

Mensen hebben een angst voor het onbekende en het vreemde, zegt hoogleraar sociale psychologie Kees van den Bos. "Als dit soort centra met een groot aantal asielzoekers in relatief kleine leefgemeenschappen komen, kunnen mensen zich daar ongemakkelijk over voelen."

"Asielzoekers worden echt als 'de ander' gezien", zegt Peter Scholten, hoogleraar Migratie en Diversiteitsbeleid. Die angst voor het onbekende is de afgelopen jaren gevoed door bijvoorbeeld politiek en media, stelt hij. "We zijn geobsedeerd met migratie. Het wordt voortdurend geproblematiseerd en verbonden aan grote problemen, zoals de huizencrisis. Als je maar vaak genoeg hoort dat migratie het probleem is, dan ga je dat geloven."

'We hebben een angststoornis als het gaat om migratie'
Zo zet toenemende migratie wel druk op het woningtekort, maar is het niet dé oorzaak van de huizencrisis. Dat heeft te maken met meer zaken, zoals politiek beleid en beperkte bouwgrond. "Het idee dat asielzoekers schuld hebben aan de woningnood is zo wijdverspreid", zegt universitair hoofddocent politicologie Saskia Bonjour. "Het is het platslaan en simpel maken van een probleem. Het is zondebokpolitiek."

De huizencrisis en andere problemen zorgen voor onvrede in Nederland, die wordt versterkt door het idee dat migratie en een asielcrisis daar de oorzaak van zijn. "Maar er is geen asielcrisis, er is vooral een asielchaos die is gecreëerd door wanbeleid", zegt Scholten. Ook Bonjour erkent dat de opvang in Nederland momenteel een "ongelofelijk zooitje" is.

Maar dat heeft niet te maken met het aantal asielzoekers of de instroom, zeggen beiden. "Het is wanbeleid dat voor chaos zorgt. En die chaos zorgt voor de beeldvorming dat we migratie niet aankunnen", zegt Scholten. "Het is een vicieuze cirkel. Er is paniek, er wordt slecht beleid gevoerd, de opvang is moeilijker te regelen, de asielchaos wordt groter waardoor er negatieve beeldvorming ontstaat en dan is er weer paniek en angst."

Feiten en cijfers ondersteunen die angst niet. Volgens data van de Adviesraad Migratie zijn asielzoekers niet meer betrokken bij criminaliteit dan Nederlanders met dezelfde demografische kenmerken en inkomenspositie. Ook is er geen sprake van uitzonderlijk hoge migratiecijfers, zegt Scholten. Uit een eerdere rondgang van NU.nl bleek ook dat in de meeste steden weinig tot geen overlast of criminaliteit is door azc's.

Maar voor het gevoel van angst maakt dat niet uit, zegt Scholten. "Het heeft niets meer met feiten te maken. Alles wordt gebouwd op emoties. We hebben een angststoornis als het gaat om migratie. De cijfers doen er niet meer toe. Als ergens één incident is met een azc, dan gaat het gelijk over alles en iedereen." Bonjour ziet dat ook. "Als een keer iemand uit een bepaalde groep iets doet, wordt het als eigenschap van die groep beschouwd. Dat speelt een grote rol bij asielzoekers."

'Politieke partijen maken gebruik van incidenten met asielzoekers'
En van die retoriek maken bepaalde politieke partijen graag gebruik, ziet Bonjour. "Ze maken gebruik van elk incident en vergroten dat uit om deze groep in een kwaad daglicht te zetten. Dat is vergif." Hoogleraar Van den Bos herkent ook dat dat soort negatieve uitlatingen door politici ervoor zorgen "dat mensen zich meer gelegitimeerd voelen", bijvoorbeeld in hun uitingen tegenover asielzoekers.

Dat wakkert angst aan, benadrukt Scholten nog maar eens. Hij vindt dat politiek leiders, bestuurders en media daartegen moeten ingaan. "Als je de moeite niet doet of het lef niet hebt, moet je ook niet klagen dat dit het enige verhaal is dat de mensen horen", zegt de hoogleraar. "Je bent dan net zo verantwoordelijk voor de chaos. Vertel een ander verhaal over migranten."

quote:

Op donderdag 2 oktober 2025 06:37 schreef Starhopper het volgende:
Echt bizar hoe makkelijk dit soort frames werken. Je ziet gewoon dat partijen zoals de PVV (maar ook andere rechtse clubs) steeds dezelfde truc gebruiken: alles afschuiven op asielzoekers en migranten alsof die de schuld zijn van woningnood, criminaliteit en weet ik veel wat. Terwijl iedereen weet dat het gewoon beleid en keuzes van de politiek zijn.

quote:

Op donderdag 2 oktober 2025 06:57 schreef Starhopper het volgende:
En cijfers laten zien dat migranten niet vaker crimineel zijn. Incidenten worden enorm opgeblazen om een zondebok te maken.

quote:

Op donderdag 2 oktober 2025 07:33 schreef Caland het volgende:

[..]
Ik gun eigenlijk iedereen die denkt dat het in de jaren 80 en 90 zo veilig was een dagje vertoeven in het oude Rotterdam centraal station of Bijlmer in die tijd.

Verder, veel succes met weerleggen

[ afbeelding ]