quote:
Wacht maar!
Stevenen we bij het afzwakken van de golfstroom af op extreme temperaturen? Onderzoekers brachten verschillende scenario’s in kaart. West-Europa, en dus ook ons land, dreigt met uitzonderlijk koele winters te moeten afrekenen.
De Atlantic meridional overturning circulation (AMOC), waar de golfstroom deel van uitmaakt, is voor onze contreien niet onbelangrijk. De golfstroom fungeert als transportsysteem voor warm water richting de Noord-Atlantische Oceaan. De temperatuur in West-Europa is in grote mate afhankelijk van de zeewatertemperatuur in dat deel van de Atlantische Oceaan.
Wetenschappers bakkeleien al een tijd over het moment waarop een afzwakking of zelfs het stilvallen van de oceaanstroom verwacht wordt. In zijn vorig rapport achtte het IPCC-panel van de Verenigde Naties het ‘zeer onwaarschijnlijk’ dat de oceaanstroom nog deze eeuw stilvalt. Een andere studie, van Deense wetenschappers, schatte het punt waarop de oceaanstroom zijn einde kent eerder in: ze becijferden het punt ergens tussen 2025 en 2095.
Maar wat staat er precies te gebeuren bij veranderingen van de AMOC? Over die vraag bogen onderzoekers van de Universiteit van Utrecht en het Nederlandse weerinstituut KNMI zich. Hun bevindingen werden gepubliceerd in vakblad Geophysical Research Letters. Uit hun onderzoek blijkt dat de wintertemperaturen in Europa fel kunnen afkoelen.
Zee-ijs
De onderzoekers stelden simulaties op die rekening hielden met twee emissiescenario’s: in het ene geval werd uitgegaan van een opwarming van 2,7 graden (ten opzichte van het pre-industriële gemiddelde) tegen 2100, in het andere geval met 4,7 graden.
Uit de studie blijkt dat onder het zogenaamde gematigde emissiescenario, met een opwarming van 2,7 graden, de minimumtemperaturen in Europa een flinke duik kunnen nemen. Bij uitzonderlijke koude, die eens in de tien jaar voorkomt, zouden de minima bij een verzwakking van de AMOC in ons land kunnen dalen tot -21 graden Celsius.
Vooral de temperaturen in de wintermaanden dreigen beïnvloed te worden door veranderingen van de golfstroom. De zomer zou naar verhouding “niet heel sterk” beïnvloed worden, aldus het onderzoek.
Vooral een uitbreiding van het zee-ijs zou een impact hebben op de Europese wintertemperaturen. Uit bepaalde simulaties bleek dat bij een uitval van de AMOC er ’s winters Arctisch zee-ijs onze richting kan uitkomen. Het ijs zou dan de Nederlandse kust kunnen bereiken en een verder afkoelend effect kunnen hebben.
“Zee-ijs weerkaatst veel meer zonlicht dan het donkere oceaanoppervlak”, zegt onderzoeker Michiel Baatsen (Universiteit Utrecht). “Daardoor kunnen de wintertemperaturen in die regio’s flink dalen.”
-40 graden
Vooral in Schotland en Scandinavië kan de afkoeling extreme proporties aannemen, klinkt het. “Voor een relatief milde stad als Edinburgh zouden de veranderingen ingrijpend zijn,” zegt Baatsen. “Daar zouden de minimumtemperaturen 164 dagen per jaar onder nul liggen. Dat is bijna de helft van het jaar, en 133 dagen meer dan in het pre-industriële tijdperk.”
Aan de normaliter zachte westkust van Noorwegen zouden de temperaturen zelfs kunnen zakken tot -40 graden, schrijven de wetenschappers. Zuid-Europa zou dan weer weinig impact ondervinden van veranderingen aan de AMOC.
Sterkere opwarming
In het scenario waarbij we met een sterkere opwarming te maken krijgen, is de kans groter dat de oceaanstroom stilvalt. Toch zou dat minder impact hebben op de Europese temperaturen, stellen de onderzoekers.
Dat is vooral te wijten aan de in dat geval sterkere opwarming van het zeewater: dat laat niet toe dat Arctisch zee-ijs richting het zuiden kan uitbreiden. “Daardoor worden de koude extremen gedempt in vergelijking met een scenario waarin het zee-ijs wel de Europese kust bereikt”, schrijven de onderzoekers.
De wetenschappers benadrukken dat vervolgstudies noodzakelijk zijn om de gevolgen op Europa beter te begrijpen. “Toch is één ding duidelijk”, schrijven ze. “Klimaatmodellen laten consequent zien dat de Atlantische oceaanstroming zal verzwakken naarmate de aarde verder opwarmt.”
bron
https://www.demorgen.be/t(...)est-europa~b955d967/