Het is mijn eigen theorie, ik klets soms met ChatGPT over allerlei onderwerpen. ChatGPT wel gebruikt om dat alles een beetje samen te vatten idd. Wat vind je er inhoudelijk van?quote:
gast, leg dit eens uit aan iemand die mbo level 2 heeft gedaanquote:Op maandag 28 april 2025 22:00 schreef Perrin het volgende:
De 'Reflexieve catalyse hypothese' stelt dat culturele fenomenen geen epifenomenen zijn, maar actieve evolutionaire agenten.
Volgens mij klopt het allemaal, maar cultuur is een verlengstuk van natuur, of anders: cultuur is geëvolueerde natuur, en dan komen we toch weer gewoon op "survival of the fittest" uit, of niet?quote:Op maandag 28 april 2025 23:08 schreef Perrin het volgende:
[..]
Het is mijn eigen theorie, ik klets soms met ChatGPT over allerlei onderwerpen. ChatGPT wel gebruikt om dat alles een beetje samen te vatten idd. Wat vind je er inhoudelijk van?
Zeker, alleen de specifieke focus op de evolutionaire dynamiek tussen onze cultuur en de evolutie van onze hersenen is wat ik er interessant aan vind.quote:Op dinsdag 29 april 2025 08:15 schreef Hallulama het volgende:
[..]
Volgens mij klopt het allemaal, maar cultuur is een verlengstuk van natuur, of anders: cultuur is geëvolueerde natuur, en dan komen we toch weer gewoon op "survival of the fittest" uit, of niet?
Dan is dat wel een leuk inzicht ja, dat mensen dus eigenlijk, zij het in beperkte mate, invloed hebben op hetgeen waarop survival of the fittest van toepassing is.quote:Op dinsdag 29 april 2025 08:37 schreef Perrin het volgende:
[..]
Zeker, alleen de specifieke focus op de evolutionaire dynamiek tussen onze cultuur en de evolutie van onze hersenen is wat ik er interessant aan vind.
Vaak wordt cultuur gezien als een bijproduct van onze hersencapaciteit en hersenarchitectuur. En niet als een sterke vormgever van de evolutie van onze hersenen.
Wat betreft 'survival of the fittest': er zijn idd allerlei factoren die selectiedruk uitoefenen op onze hersenen, ook dieet, ziektes en roofdieren. Alleen deze culturele factoren en niet de omgevingsfactoren hebben dit zelf-versterkend effect waarbij cultuur zowel werkt als externe opslag van kennis en gedragspatronen maar ook helpt evolutionair te selecteren op cultureel succes van een brein en dus zichzelf.
Je kunt zo alle aspecten van cultuur zien als bronnen van evolutionaire ontwikkeling van onze hersenen, specifieke hersengebieden en hun onderlinge verbanden, in plaats van enkel als gedragingen die een soort "cheesecake” zijn: Lekker, maar niet essentieel voor evolutie.
Is het niet eerder zo dat religie ons geweten vormt? Of onze moraal? Dat dit niks te maken hoeft te hebben met cultuur?quote:Op maandag 28 april 2025 22:00 schreef Perrin het volgende:
Beste denkers,
Ik wil vandaag een hypothese met jullie delen die de kern raakt van wie wij zijn als mens.
De klassieke visie stelt dat cultuur (muziek, kunst, taal) slechts een bijproduct is van onze mooie, grote hersenen. Wat als dat omgekeerd is? Wat als cultuur een actieve kracht is die onze intelligentie en ons bewustzijn heeft gevormd?
De 'Reflexieve catalyse hypothese' stelt dat culturele fenomenen geen epifenomenen zijn, maar evolutionaire agenten. Muziek, taal en rituelen creëerden symbolische geheugenbanken die invloed hadden op de evolutie van ons brein.
Bewustzijn en cultuur zijn co-evolutionair: ze hebben elkaar versterkt in een voortdurende dans van cognitieve verfijning.
Onze unieke menselijke complexiteit, het vermogen om abstract te denken, om kunst en wetenschap te beoefenen en complexe samenlevingen op te bouwen, komt niet alleen voort uit biologische evolutie maar ook uit deze reflexieve culturele processen.
Door de recursieve feedback tussen onze geesten en de symbolische structuren die wij creëerden, hebben we een zelfversterkend systeem van cognitieve intensivering opgebouwd: een symfonie van de geest die zich over millennia heeft ontvouwd.
.
Domeinen van Reflexieve Catalyse
• Muziek: Auditieve patroonvoorspelling, sociale binding, fijne motoriek, emotionele regulatie
• Taal: Abstract denken, theory of mind, planning, sociale coördinatie
• Kunst: Visuele verwerking, symbolisch denken, emotionele nuance
• Ritueel: Groepsidentiteit, emotionele synchronisatie, normversterking
• Wiskunde: Patroonherkenning, abstractie, werktuigconstructie, metacognitie
• Technologie: Probleemoplossend denken, causale redenering, motorische innovatie, planning
Er zijn natuurlijk veel meer van deze domeinen, bijvoorbeeld: mythologie, sport en spel, dans, gastronomie, wetenschap.
.
Evolutionaire geschiedenis
Vroege Homo Sapiens (~300.000 jaar geleden)
• Ritmische synchronisatie (zoals gezamenlijk trommelen of dansen) versterkt groepscohesie en verhoogt de kans op overleving tijdens jacht, verdediging en migratie.
• Proto-taal ontwikkelt zich uit complexe vocale communicatie, wat efficiëntere samenwerking en kennisoverdracht mogelijk maakt.
• Beginnende symbolische expressie: vondsten zoals gegraveerde okerstukken (Blombos-grot, Zuid-Afrika, ca. 100.000 jaar geleden) wijzen op vroege abstracte representatie.
• Begrafenisrituelen (bijv. begravingen met grafgiften, 100.000-70.000 jaar geleden) duiden op een beginnende spirituele of symbolische dimensie.
• Vroege werktuigculturen (zoals de Moustérien- en Acheuléenculturen) laten zien dat complexe vaardigheden werden aangeleerd en overgedragen: tekenen van cumulatieve cultuur.
Culturele vaardigheden (talen, rituelen, samenwerking) begonnen natuurlijke selectie te sturen: individuen die beter waren in leren, communiceren en samenwerken hadden evolutionair voordeel.
Neolithische revolutie (~10.000 jaar geleden):
• Sedentair leven vereist versterkte sociale regulatie (rituelen, wetten).
• Symbolische kunst, geformaliseerde muziek en complexe mythen ontstaan.
Ontstaan van beschavingen (~5.000 jaar geleden):
• Schrift externaliseert geheugen en gedachte.
• Wiskunde maakt architectuur en astronomie mogelijk.
• Muziek, kunst en filosofie bloeien als middelen voor identiteit en transcendentie.
Moderne tijd:
• Wetenschap en wereldwijde cultuur versnellen de reflexieve feedbacklussen.
• Technologieën zoals internet en AI versterken cognitieve lussen digitaal.
.
Conclusie
De 'Reflexieve catalyse hypothese' stelt dat cultuur niet alleen onze cognitieve functies stimuleerde, maar ook actief selectiedruk uitoefende op onze biologische evolutie.
Mensen die beter waren in muzikale synchronisatie, symbolisch denken, taal verwerken en complexe sociale rituelen begrijpen, hadden een aanzienlijk voordeel op sociaal, seksueel en overlevingsvlak. Cultuur werkt zo als een zichzelf versterkend evolutionair filter.
Wie de evolutie van het menselijk brein en bewustzijn echt wil begrijpen, moet niet alleen de biologie bestuderen, maar vooral ook deze culturele feedbacklussen die ons en ons brein blijven vormen.
quote:Embodied cognition represents a diverse group of theories which investigate how cognition is shaped by the bodily state and capacities of the organism. These embodied factors include the motor system, the perceptual system, bodily interactions with the environment (situatedness), and the assumptions about the world that shape the functional structure of the brain and body of the organism. Embodied cognition suggests that these elements are essential to a wide spectrum of cognitive functions, such as perception biases, memory recall, comprehension and high-level mental constructs (such as meaning attribution and categories) and performance on various cognitive tasks (reasoning or judgment).
In sommige theorieën gaan ze een stapje verder, waarbij media (als in gereedschap, informatiedragers en technologie) en onze interactie daarmee, voor een groot deel ons denken vormt.quote:By using the term embodied we mean to highlight two points: first that cognition depends upon the kinds of experience that come from having a body with various sensorimotor capacities, and second, that these individual sensorimotor capacities are themselves embedded in a more encompassing biological, psychological and cultural context.
Alvorens te antwoorden, zal ik eerst mijn PhD halen op dit terrein. Tot over 8-10 jaar.quote:Op maandag 28 april 2025 22:00 schreef Perrin het volgende:
Beste denkers,
Ik wil vandaag een hypothese met jullie delen die de kern raakt van wie wij zijn als mens.
De klassieke visie stelt dat cultuur (muziek, kunst, taal) slechts een bijproduct is van onze mooie, grote hersenen. Wat als dat omgekeerd is? Wat als cultuur een actieve kracht is die onze intelligentie en ons bewustzijn heeft gevormd?
De 'Reflexieve catalyse hypothese' stelt dat culturele fenomenen geen epifenomenen zijn, maar evolutionaire agenten. Muziek, taal en rituelen creëerden symbolische geheugenbanken die invloed hadden op de evolutie van ons brein.
Bewustzijn en cultuur zijn co-evolutionair: ze hebben elkaar versterkt in een voortdurende dans van cognitieve verfijning.
Onze unieke menselijke complexiteit, het vermogen om abstract te denken, om kunst en wetenschap te beoefenen en complexe samenlevingen op te bouwen, komt niet alleen voort uit biologische evolutie maar ook uit deze reflexieve culturele processen.
Door de recursieve feedback tussen onze geesten en de symbolische structuren die wij creëerden, hebben we een zelfversterkend systeem van cognitieve intensivering opgebouwd: een symfonie van de geest die zich over millennia heeft ontvouwd.
.
Domeinen van Reflexieve Catalyse
• Muziek: Auditieve patroonvoorspelling, sociale binding, fijne motoriek, emotionele regulatie
• Taal: Abstract denken, theory of mind, planning, sociale coördinatie
• Kunst: Visuele verwerking, symbolisch denken, emotionele nuance
• Ritueel: Groepsidentiteit, emotionele synchronisatie, normversterking
• Wiskunde: Patroonherkenning, abstractie, werktuigconstructie, metacognitie
• Technologie: Probleemoplossend denken, causale redenering, motorische innovatie, planning
Er zijn natuurlijk veel meer van deze domeinen, bijvoorbeeld: mythologie, sport en spel, dans, gastronomie, wetenschap.
.
Evolutionaire geschiedenis
Vroege Homo Sapiens (~300.000 jaar geleden)
• Ritmische synchronisatie (zoals gezamenlijk trommelen of dansen) versterkt groepscohesie en verhoogt de kans op overleving tijdens jacht, verdediging en migratie.
• Proto-taal ontwikkelt zich uit complexe vocale communicatie, wat efficiëntere samenwerking en kennisoverdracht mogelijk maakt.
• Beginnende symbolische expressie: vondsten zoals gegraveerde okerstukken (Blombos-grot, Zuid-Afrika, ca. 100.000 jaar geleden) wijzen op vroege abstracte representatie.
• Begrafenisrituelen (bijv. begravingen met grafgiften, 100.000-70.000 jaar geleden) duiden op een beginnende spirituele of symbolische dimensie.
• Vroege werktuigculturen (zoals de Moustérien- en Acheuléenculturen) laten zien dat complexe vaardigheden werden aangeleerd en overgedragen: tekenen van cumulatieve cultuur.
Culturele vaardigheden (talen, rituelen, samenwerking) begonnen natuurlijke selectie te sturen: individuen die beter waren in leren, communiceren en samenwerken hadden evolutionair voordeel.
Neolithische revolutie (~10.000 jaar geleden):
• Sedentair leven vereist versterkte sociale regulatie (rituelen, wetten).
• Symbolische kunst, geformaliseerde muziek en complexe mythen ontstaan.
Ontstaan van beschavingen (~5.000 jaar geleden):
• Schrift externaliseert geheugen en gedachte.
• Wiskunde maakt architectuur en astronomie mogelijk.
• Muziek, kunst en filosofie bloeien als middelen voor identiteit en transcendentie.
Moderne tijd:
• Wetenschap en wereldwijde cultuur versnellen de reflexieve feedbacklussen.
• Technologieën zoals internet en AI versterken cognitieve lussen digitaal.
.
Conclusie
De 'Reflexieve catalyse hypothese' stelt dat cultuur niet alleen onze cognitieve functies stimuleerde, maar ook actief selectiedruk uitoefende op onze biologische evolutie.
Mensen die beter waren in muzikale synchronisatie, symbolisch denken, taal verwerken en complexe sociale rituelen begrijpen, hadden een aanzienlijk voordeel op sociaal, seksueel en overlevingsvlak. Cultuur werkt zo als een zichzelf versterkend evolutionair filter.
Wie de evolutie van het menselijk brein en bewustzijn echt wil begrijpen, moet niet alleen de biologie bestuderen, maar vooral ook deze culturele feedbacklussen die ons en ons brein blijven vormen.
Het klopt weer eens niet wat je beweert. Je bent wel hardleers zeg. Reflexieve systemen zijn namelijk vaak thermodynamisch fragiel: de stabiliteit van zo'n netwerk is moeilijk te handhaven in een dynamische omgeving zoals de prebiotische Aarde. Ze vereisen een continue toevoer van grondstoffen en energie om zichzelf in stand te houden, wat niet gegarandeerd is in natuurlijke settings. En wat je ook vergeet (bewust?) is dat reflexieve katalyse veronderstelt dat een systeem moleculen bevat die niet alleen elkaar, maar ook zichzelf direct of indirect produceren. Dit vereist een hoge mate van chemische complexiteit die niet vanzelfsprekend is in vroege Aarde-condities. Het is dus moeilijk voorstelbaar dat een dergelijk systeem kan ontstaan zonder enige vorm van genetische informatie of selectiemechanisme.quote:Op zondag 4 mei 2025 00:41 schreef Ali_Kannibali het volgende:
Mijn eerste gedachte is dat al deze 'bijproducten' veel te veel energie zouden kosten en ruimte in onze hersenen innemen om door een evolutionair proces tot stand te zijn gekomen. Als pure overleving de voornaamste motor achter evolutie is, zijn al dit soort functies luxeproducten die pas in stand zouden blijven zodra de mens in een maatschappij zou leven die vanuit deze hogere functies is ontwikkeld. Dus dan zit je met een paradox waarbij functies bestaan waarvan we mogen verwachten dat ze pas zouden ontstaan als de condities zijn gecreëerd waarvoor de functies nodig zijn.
De simpele verklaring is dat het brein niet geëvolueerd is, maar zo geschapen.quote:Op zondag 4 mei 2025 09:08 schreef Perrin het volgende:
Het is in ieder geval opmerkelijk dat er geen cultuurloze mensen bestaan en bestonden de afgelopen duizenden jaren. Het is bijna onmogelijk om je een cultuurloze mens voor te stellen.
Vanuit ons huidige oogpunt was er wel een enorm verschil in cultuur tussen verschillende volken maar het meeste daarvan is relatief recent, ik denk te recent om veel evolutionaire invloed te hebben gehad. En de huidige wereldwijde cultuur en communicatiemethoden vereffenen die verschillen in rap tempo.
En idd, het is een logische manier van er tegenaan kijken maar de nadruk op de vormende, actieve rol van cultuur in de evolutie van de architectuur van ons brein is toch niet veel beschreven en genoemd naar wat ik heb begrepen. Er zijn best veel mensen die cultuur beschouwen als een 'opmerkelijke bonus' van onze cognitieve capaciteiten in plaats van als een emergent fenomeen dat daadwerkelijk een essentiële causatieve rol had.
Als er geen in de cognitie significant verschil opmerkbaar is, terwijl er wel grote culturele verschillen geweest zijn, dan is de invloed *vanaf een bepaalde mate van (culturele) ontwikkeling waarschijnlijk ook niet significant geweest. Als ik naar de chronologie kijk, dan is het waarschijnlijk dat de meeste sapiens dezelfde (basale) culturele elementen hebben geuit, maar voor deze, de eerste culturele uitingen zoals omschreven onder 'vroege homo sapiens', kan je je afvragen of deze niet een expressie waren van genen gevormd uit de tijd van (in aanloop van) pre-cultuur (vóór de tijd van ritmische synchronisatie, proto-taal, symbolische expressie).quote:Op zondag 4 mei 2025 09:08 schreef Perrin het volgende:
Het is in ieder geval opmerkelijk dat er geen cultuurloze mensen bestaan en bestonden de afgelopen duizenden jaren. Het is bijna onmogelijk om je een cultuurloze mens voor te stellen.
Vanuit ons huidige oogpunt was er wel een enorm verschil in cultuur tussen verschillende volken maar het meeste daarvan is relatief recent, ik denk te recent om veel evolutionaire invloed te hebben gehad. En de huidige wereldwijde cultuur en communicatiemethoden vereffenen die verschillen in rap tempo.
En idd, het is een logische manier van er tegenaan kijken maar de nadruk op de vormende, actieve rol van cultuur in de evolutie van de architectuur van ons brein is toch niet veel beschreven en genoemd naar wat ik heb begrepen. Er zijn best veel mensen die cultuur beschouwen als een 'opmerkelijke bonus' van onze cognitieve capaciteiten in plaats van als een emergent fenomeen dat daadwerkelijk een essentiële causatieve rol had.
Deze ontwikkeling zie ik ook nog wel een tegengesteld effect hebben; energie wordt in de regel bespaard, waar het bespaard kan worden. Wanneer AI het denken voor ons over kan nemen, dan is het waarschijnlijk dat je te maken krijgt met cognitieve deflatie.quote:• Technologieën zoals internet en AI versterken cognitieve lussen digitaal.
Dit is inderdaad wel zo. Dat past ook bij het populaire idee dat we sinds 300.000. jaar geleden niet slimmer zijn geworden. Volgens mij is dat idee vooral gebaseerd op schedelgrootte? Geen idee eigenlijk.quote:Op zondag 4 mei 2025 09:08 schreef Perrin het volgende:
En idd, het is een logische manier van er tegenaan kijken maar de nadruk op de vormende, actieve rol van cultuur in de evolutie van de architectuur van ons brein is toch niet veel beschreven en genoemd naar wat ik heb begrepen. Er zijn best veel mensen die cultuur beschouwen als een 'opmerkelijke bonus' van onze cognitieve capaciteiten in plaats van als een emergent fenomeen dat daadwerkelijk een essentiële causatieve rol had.
Dat kan niet want er is geen schepper die iets geschapen heeft. Alleen menselijke fantasie dankzij geëvolueerde hersenprocessen kan een dergelijk beeld voortbrengen. Voeg nog wat culturele en psychologische elementen toe en je hebt een godsdienstwaanzinnige kijk op de werkelijkheid geschapen.quote:Op zondag 4 mei 2025 10:20 schreef Ali_Kannibali het volgende:
[..]
De simpele verklaring is dat het brein niet geëvolueerd is, maar zo is geschapen.
Schedelgrootte schijnt niet hele grote invloed te hebben op de mate van intelligentie. Neurologische functies worden meer bepaald door de organisatie van de hersenen dan door het volume. Tenminste dat is wat de stand van zaken is van de wetenschappelijke inzichten.quote:Op zondag 4 mei 2025 14:08 schreef Akathisia het volgende:
[..]
Dit is inderdaad wel zo. Dat past ook bij het populaire idee dat we sinds 300.000. jaar geleden niet slimmer zijn geworden. Volgens mij is dat idee vooral gebaseerd op schedelgrootte? Geen idee eigenlijk.
Klopt, het aantal neuronen in bepaalde hersengebieden, de aan/afwezig- of gevorderheid vd cortex, e.d. Er is nog wel sprake van twijfel over de lichaam-brein verhouding iets kan zeggen. Met name wegens de energieverdeling.quote:Op zondag 4 mei 2025 15:02 schreef Bassie48 het volgende:
[..]
Schedelgrootte schijnt niet hele grote invloed te hebben op de mate van intelligentie. Neurologische functies worden meer bepaald door de organisatie van de hersenen dan door het volume. Tenminste dat is wat de stand van zaken is van de wetenschappelijke inzichten.
Een fantastisch voorbeeld hoe wetenschap te werk gaat al lijkt mij dat de vergelijkingsmethode (de hersenactiviteit meten van huidige mensen en vergelijken met de schedelomvang van de prehistorische mens) een bron van discussie is. Maar wie ben ik? In ieder geval is dit 100x plausibeler dan de overtuiging van de godsdienstdwaze creationist die beweert dat Adam&Eva hebben bestaan en die 6.000 jaar geleden 'zo maar' op aarde werden gezetquote:Op zondag 4 mei 2025 18:04 schreef Akathisia het volgende:
[..]
Klopt, het aantal neuronen in bepaalde hersengebieden, de aan/afwezig- of gevorderheid vd cortex, e.d. Er is nog wel sprake van twijfel over de lichaam-brein verhouding iets kan zeggen. Met name wegens de energieverdeling.
https://www.smithsonianma(...)g-answers-180963176/
Heb even gezocht, hier is wel een grappige onderzoeksmethode gebruikt voor het "bepalen"van de intelligentie van de prehistorische mens.
Als iemand die dre jaar neuropsychologie heeft gehad: de prefrontale cortex is verantwoordelijk voor de hogere cognitieve functies. Die is bij mensen veel groter dan bijv. bij apen en andere dieren.quote:Op zondag 4 mei 2025 18:04 schreef Akathisia het volgende:
[..]
Klopt, het aantal neuronen in bepaalde hersengebieden, de aan/afwezig- of gevorderheid vd cortex, e.d. Er is nog wel sprake van twijfel over de lichaam-brein verhouding iets kan zeggen. Met name wegens de energieverdeling.
https://www.smithsonianma(...)g-answers-180963176/
Heb even gezocht, hier is wel een grappige onderzoeksmethode gebruikt voor het "bepalen"van de intelligentie van de prehistorische mens.
|
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |