Itzulia 2025 #1

Ongi etorri! Welkom in dit machtige topic, waar we de belangrijkste koers van de heilige week met elkaar gaan bespreken. De Ronde van Vlaanderen (geen koers) ligt gelukkig achter ons, nu krijgen we te maken met het echte werk. Van de Ronde van Vlaanderen naar de Ronde van het Baskenland, een koers die we al een aantal jaar simpelweg Itzulia mogen noemen. Ronde, maar dan in het Baskisch uiteraard. We staan aan de vooravond van de 64e editie, dit terwijl de eerste Ronde van het Baskenland 101 jaar geleden werd verreden. Daarom was er vorig jaar sprake van een heus jubileum, het feit dat de Ronde van het Baskenland 100 jaar eerder voor het eerst werd verreden werd gevierd met een uitstapje naar Iparralde, het noordelijke deel van het Baskenland in een gebied dat volgens sommige bronnen bij Frankrijk schijnt te horen. Een feestelijke editie werd het evenwel niet, de Itzulia van vorig jaar is vooral blijven hangen door een nogal gruwelijke valpartij tijdens de vierde rit naar Legutio. In een afdaling ging het helemaal mis, het ruwe wegdek en onnodige nervositeit zorgde voor een massale val en die val had ook massale gevolgen. Jonas Vingegaard ging bijna dood, net als Steff Cras. Primoz Roglic lag voor de tweede dag op rij op de grond en hij had er geen zin meer in. Remco Evenepoel probeerde over een greppel te springen en door het bos te ontsnappen, maar in het bos kwam hij alsnog zwaar ten val. Er lagen er meer niet dan wel, ook erkend brokkenpiloot Jay Vine reed zichzelf weer bijna het mortuarium in. Door die massale val werd de rit geneutraliseerd, waarna Louis Meintjes vanuit de kopgroep wel nog de ritzege mocht ophalen. De lokale renners zoals Landa wisten dat het een gevaarlijke afdaling was, daarom besloot Landa om ook maar op kop van het peloton heel hard naar beneden te rijden in plaats van de boel af te remmen. Karma sloeg een dag later toe, hij ging alsnog op z'n bek en brak z'n sleutelbeen, waardoor er bijna geen enkele fatsoenlijke renner meer in koers was. Er stond een geweldig deelnemersveld aan het vertrek, maar door al die valpartijen bleef er amper iemand over. In en rond Eibar keken we daarom naar een gevecht tussen Juan Ayuso en Carlos Rodriguez, ergens in de achtergrond spartelde Skjelmose nog een beetje. Rodriguez mocht de laatste rit winnen, maar de eindzege ging naar Ayuso. Alsnog een redelijke naam voor op je erelijst, maar met de aanwezigheid van Vingegaard, Evenepoel en Roglic had de organisatie ergens op gehoopt. Na de gruwelijke val hoorde je al snel dat niemand ooit meer de Itzulia zou rijden en dat klopt deels wel, we mogen het dit jaar met een ferm uitgekleed deelnemersveld doen. Maar goed, het blijft natuurlijk de belangrijkste koers van de weg. Ik bedoel, wat stelt dat Parijs-Roubaix nou eigenlijk voor? Leuk toetje van deze heilige week, meer niet.



De editie van 2024 was er uiteindelijk eentje om heel snel te vergeten, dat hier enkele wereldtoppers hun seizoen deels in rook op zagen gaan was natuurlijk niet waar we vooraf op gehoopt hadden. Verder doen we in het Baskenland natuurlijk niet zo sentimenteel, er zullen geen infographics in beeld gebracht worden over het onheil van het voorgaande jaar. Het parcours vorig jaar was überhaupt een beetje kut, daarom was die rit waar ze vielen ook zo nerveus. Er waren nog weinig kansen geweest om het onderscheid te maken, dus wilde iedereen in iedere afdaling en op ieder klein klimmetje vooraan zitten. De organisatie heeft geprobeerd om dit jaar een iets beter parcours uit te tekenen, maar we hebben in het verleden alsnog heel wat betere parcoursen gezien. Er staan weer iets meer loeiend steile heuvels op het programma, maar naar mijn smaak net niet genoeg. Vorig jaar maakten we omdat het een jubileumeditie was een uitstapje naar Iparralde, maar Noord-Baskenland keert dit jaar niet terug. We blijven dit jaar in Euskadi en Nafarroa, waarbij vooral het uitstapje in Nafarroa weer eens ouderwets niet de moeite waard is. We gaan even twee dagen moeten zien te overleven, maar daarna staan er als het goed is vier leuke ritten op het programma. Een progessieve koers, iedere dag een beetje beter.

quote:

Itzulia 2025 will start with an individual time trial as was the case last year. An 16.50 km stage with the start and finish at the Buesa Arena stadium in Vitoria-Gasteiz. The first half of the stage includes several steep climbs which may highlight certain small differences. The steep climb to the village of Arzubiaga will be a scoring stage and decide the first winner of the mountain jersey. The terrain is favourable from Libiano, making this section the fastest and most favourable for specialists. The stage is not expected to produce big differences between the favourites but will nonetheless decide the first rider to lead the Itzulia 2025.

Ik wil jullie niet de toeristische informatie van de officiële site onthouden:

quote:

Vitoria-Gasteiz is an ideal city for practicing sports, both for its inhabitants and for those who visit it. It is one more attraction that is added to others such as its privileged nature, its impressive heritage and high-quality food and wine.
The extensive network of sports facilities in the Basque capital allows it to host top-level sporting events. And so he does it. It has a rich sports agenda, both nationally and internationally.

Thanks to the interesting orography of its surroundings, cycling has always been present among the most practiced sports in Vitoria-Gasteiz, both by professionals and by amateurs.

Furthermore, in recent years, the sports modalities that comprise it have been taking center stage in the city’s calendar of activities.

It includes the Itzulia Women, a test that will reach its third edition in 2024 and will once again feature the best cyclists from the international peloton.

A commitment to women’s sports that represents clear progress towards gender equality. The participating cyclists become references for girls and young people in the territory who love two wheels.

Surely both the participants and those who stop in Vitoria-Gasteiz for the race will feel at home. And those who know Vitoria-Gasteiz fall in love.

quote:

Explore the exciting world of Baskonia-Alaves Group, an entity that unites sport, education, health, innovation and entertainment.

The group includes Deportivo Alaves, a centenary football club, and Baskonia, a renowned club in european basketball. The group promotes educational projects (EUNEIZ/international academy), encourages healthy habits (BAKH) and develops technological and leisure initiatives (The Faktory).

More than just two clubs, we are a community committed to the growth of the city of Vitoria-Gasteiz.

Experience the emotion of Mendizorrotza and the spectacle of the Buesa Arena. Feel sport at its best.

Goed, de eerste rit van deze Itzulia is dus een tijdrit met start en aankomst in Gasteiz, een stad waar we altijd wel te vinden zijn. In de Itzulia, in de Tour, in de Vuelta, de hoofdstad van Baskenland is onvermijdelijk. Jullie weten alles al over deze stad, dus ik hoef er verder weinig aan toe te voegen. Dat de Itzulia begint met een tijdrit is ondertussen gesneden koek, vorig jaar begonnen we immers ook met een korte tijdrit, net als in 2019, 2021 en 2022. Het zijn vaak wel extreem korte tijdritten, met 16,5 kilometer is dit een relatief lange openingstijdrit. Een tijdrit met onderweg een steep climb, uh, nouja, ik weet niet of we een kilometer aan 2,8% steil mogen noemen. Wellicht heeft degene die dat tekstje schreef het verkeerd gelezen en dacht diegene dat het om 12,8% ging, ofzo. Een molshoop, meer niet. De renners rijden over kaarsrechte, brede wegen dwars over de lege hoogvlakte rond Gasteiz. De wind kan hier een rol spelen, verder is het een simpele tijdrit. Het glooit wel altijd rond Gasteiz, maar veel echt klimwerk zit er niet tussen en veel echte bochten nemen we ook niet waar. De wind zou een rol kunnen spelen, maar het gaat uiteraard niet waaien. Nee, in principe is dit een eenvoudige tijdrit. Wel echt eentje voor de specialisten, een Almeida kan hier alvast een gevoelige tik uitdelen aan de concurrentie. Geen inspirerende omgeving en geen inspirerend parcours, de Itzulia begint niet op de allerbeste manier. De renners eindigen na een scherpe bocht in de laatste meters, een van de weinige echte bochten van het parcours, op de parkeerplaats van het futuristische stadion van de lokale basketbalclub voor de deur. Baskonia, jaja.



De rest van de etappes zal ik wellicht later nog wat uitgebreider voorbeschouwen, als ik daar zin in heb.

quote:

The longest stage this year, at almost 200 km. The entire stage traverses Navarre, from Iruña to Lodosa. The stage will include constant climbs and descents, but just one Category 3 pass. Barring a surprise breakaway, the stage could be decided by a sprint.

quote:

This could be a decisive stage, together with stage 6. After two relatively easy stages, a tough day awaits involving 7 mountain passes with continuous climbs and descents, despite not a very long route. The mountain passes are not too hard in and of themselves, 5 of which are Category 3, but they will certainly take their toll on the cyclists’ legs over the final kilometres.

quote:

No respite as the race arrives in Bizkaia after 3 stages. The cyclists will once again encounter 7 mountain passes, including the Category 1 Izua pass. A climb that will undoubtedly decide who wins the stage and even make a difference in the general classification. The climb will not follow the main road nor the Krabelin to Arrate ascent but depart from the Matsaria industrial estate on a very narrow road between farmhouses with 20% gradients.

quote:

The fifth stage arrives in the town of Pello Bilbao, Gernika. The Bahrain-Victorious rider has been involved in its design. After the start, the route will head towards Amurrio and then back to Urduña, before leaving for Gernika. Along the way, the riders will have to overcome 4 mountain passes and position themselves well in sections of the last part of the route if they want to clinch the stage.

quote:

Eibar will once again host the final stage, with both the start and finish lines located in Plaza Unzaga. With 7 mountain passes, 3 of which are Category 3, over the more than 150 km route. This year, the very hard climb to Krabelin will happen at the beginning of the stage, so an attack from afar to win the txapela cannot be ruled out. Major changes compared to 2024 involve two climbs to Trabakua, the elimination of Gorla and the addition of Karabieta to reach Bergara. Undoubtedly a very lively stage that will decide who wins the Itzulia 2025.

In vergelijking met vorig jaar een wat mindere deelnemerslijst. Heel wat toppers slaan de Itzulia dit jaar over, wat niet in alle gevallen met de val van vorig jaar te maken heeft. Zo zien we bijvoorbeeld geen Ayuso, Roglic en Landa omdat zij zich op de Giro richten, blijkbaar past deze koers dan niet meer in de voorbereiding. Na Catalonië weer een vulkaan op, het moderne wielrennen in een notendop. Evenepoel is nog aan het opbouwen na het deurincident, Pogacar is natuurlijk weer andere koersen aan het verneuken en Vingegaard lijkt daadwerkelijk getraumatiseerd te zijn, waardoor er weinig wereldtoppers overblijven. De topfavoriet lijkt ondanks de afwezigheid van Pogacar en Ayuso alsnog aan het vertrek te staan bij UAE, Joao Almeida zou deze koers normaal gesproken met gemak moeten winnen. Hij wordt gesteund door onder meer Del Toro, Arrieta, Soler en McNulty, die laatste twee staan vaak wel op punt in het Baskenland. Ineos komt hier om wellicht de tweede rit te winnen met Ewan en daarna nog een keer een heuvelsprintje te wagen met Laurance, maar verder heb je niets aan die ploeg. Lidl-Trek heeft dan wel weer een interessante ploeg, Skjelmose is een van de weinige toppers in de strijd om het eindklassement, terwijl ze verder Thibau Nys hebben meegenomen. Wie de GP Miguel Indurain heeft gezien weet genoeg, Nys gaat minstens één etappe winnen deze week. Bij Bahrain kijken we naar local hero Pello Bilbao en ook naar Buitrago, als hij tenminste weer op niveau is na zijn val in Parijs-Nice. Bilbao heeft de rit in zijn Gernika ontworpen, als hij die rit niet wint is hij een sukkelaar. Arkea doet mee, hopelijk voor het laatst, terwijl Cofidis een heel blik aan Basken heeft opengetrokken. Alex Aranburu, Ion Izagirre en Jonahtan Lastra zijn allemaal van de partij, waarbij we natuurlijk vooral kijken naar Aranburu en Izagirre. Die waren allebei in orde afgelopen zaterdag, al reed Izagirre toen op een gegeven moment wel een weiland in. Aranburu staat nog niet echt op punt, maar het Baskenland haalt vaak het beste in de mannen naar boven. Bij Decathlon kijken we vooral reikhalzend uit naar Bisiaux, al zou het niet eerlijk zijn om nu al veel van hem te verwachten. Verder kan grappenmaker Lafay misschien weer eens grappig doen. Red Bull-Bora heeft op papier een waanzinnig sterke ploeg, in de prakijkt viel dat afgelopen zaterdag vies tegen. Lipowitz, Dani Martinez, Vlasov en Van Gils kunnen allemaal voor het klassement gaan, grappig wel. Vrijbuiter Fisher-Black er ook nog eens bij, en Adria om in de heuvelritjes het spoor van Aranburu en met name Nys - net niet - te volgen.

Bij Movistar kijken we naar Enric Mas, al wil hij de Baskische grond nog wel eens opzoeken. Hij was in orde in Catalonië, we mogen van hem verwachten dat hij een van de weinigen is die het Almeida lastig kan maken. Pablo Castrillo is ook van de partij, je weet het maar nooit met Pablo. Verder mag Jon Barrenetxea van mij wel een goede week beleven, er is verder helaas tamelijk weinig Baskisch geweld aanwezig. EF komt met het Ierse duo Healy en Ryan, leuk om voor een ritje te gaan maar niet genoeg om de koers te winnen. Bij Total keert Steff Cras terug op de grond waar hij bijna het leven verloor, hij wil komende week dat hoofdstuk afsluiten. Spoiler: die gaat weer een keer gruwelijk hard op z'n bek. Verder, tja, wellicht een flits van Burgaudeau en die Vercher reed ook vrij sterk tijdens de GP Indurain. Bij Team Picnic PostNL kijken we vooral naar Edgar Oscar Onley, leuk om de top 10 te vullen. Groupama-FDJ komt dan weer met Romain Gregoire aanzetten, concurrentie voor Nys. Bij Euskaltel staan er zeven Basken aan het vertrek, dat is dan ook meteen het enige positieve. Er zullen er een paar voor de bergtrui proberen te gaan, meer zit er niet in. Aberasturi zal gokken op de tweede rit, waar hij gezien het totale gebrek aan sprinters nog bij de eerste vijf zou moeten eindigen ook. Soudal-Quick Step komt dan weer met een hoop vergane glorie, wat dacht u van Max Schachmann? Ooit nog ritwinnaar in deze koers, dat zien we nu minder snel gebeuren. Ethan Hayter, ooit ritwinnaar in deze koers, ik zie hem dat niet herhalen. Mauri Vansevenant, niet geworden wat we hadden verwacht. Ilan van Wilder? Ah, ja, wellicht een klant om de top 10 te halen. Alpecin komt met een ploeg die al helemaal chanant is, ze gaan hier proberen om Vergallito bij de eerste 20 te laten eindigen en verder doen ze voor spek en bonen mee. Quinten Hermans stond eigenlijk op de planning, hij won vorig jaar nog een rit, maar hij moest toen ineens invallen in de Ronde van Vlaanderen en nu hebben ze nog minder speerpunten hier. Emiel Verstrynge keert terug na een gebroken sleutelbeen, daar mogen we nog niks van verwachten. Equipo Kern Pharma komt dan weer met een leuk ploegje, zeker nu ze op gramschap mogen koersen na het belachelijke mislopen van een wildcard voor de Vuelta gaan we van ze horen. Pau Miquel voor het sprintje in rit 2, de rest van de mannen gaan we continu in de aanval zien. Ivan Cobo gaat deze week laten zien dat hij beter is dan Juan Jose. Iribar zag ik sterk rijden afgelopen zaterdag, we gaan Guillen een boodschap sturen.

Bij Jayco-Alula zien we Eddie Dunbar, voor zover iemand tegenwoordig nog iets van hem verwacht. Andreas Foldager is dan weer een leuk heuvelsprintertje, gemaakt voor een koers als deze. Al hebben ze in die categorie ook Mauro Schmid in de aanbieding, we mogen verwachten dat we de Zwitserse kampioen veelvuldig in de aanval zien gaan. De wereldkampioen op de mountainbike Alan Hatherly begon dan weer spetterend aan het jaar, zijn laatste koersen zijn wat minder, maar misschien zien we ook een glimp van hem. Bij Burgos kijken we naar local hero Ander Okamika om meerdere vluchten op te leuken met zijn aanwezigheid, terwijl ze met Jose Manuel Diaz en Antonio Fagundez enkele renners hebben meegenomen die misschien wel bij de eerste 20 kunnen eindigen in het klassement. Onze favoriete mongool Jambaljamts doet ook mee, wat leuk! Intermarche hoopt op nog meer goede prestaties van Louis Barre, de rest van de ploeg is dan weer tamelijk waardeloos. Lorenzo Rota is nog niet echt in vorm, Luca Van Boven is goed bezig maar nog niet geschikt voor koersen van dit niveau. Bij Team Visma-Lease a Bike kijken we naar Axel Zingle voor de tweede rit, wellicht dat hij het tijdens een van de latere heuvelritten ook nog wel wil proberen. Ze willen van hem een man voor de Ardennen maken, dan moet je hier alvast je staat van paraatheid tonen. Wilco Kelderman kan wellicht weer een paar top tientjes toevoegen aan de verzameling, maar voor het klassement gaan we dan toch eerder koekeloeren naar Ben Tullett. Al zie ik het nog niet direct voor me dat hij hier daadwerkelijk hoog gaat eindigen, maar goed, veel concurrentie is er ook weer niet. Sepp Kuss doet ook mee, zou het wat uitmaken? Caja Rural heeft nog snel even Iuri Leitao toegevoegd aan de startlijst, hij is een van de weinige kandidaten om de tweede rit te winnen, al laten zijn recente resultaten zien dat we daar niet op hoeven te rekenen. Nee, dan kunnen we beter kijken naar Thomas Silva. Uruguay boven. Arriolabengoa voor de bergtrui, die durf ik wel aan. Het altijd schroeiende XDS Astana gaat het hier proberen met Clement Champoussin, ik sluit tegenwoordig niets meer uit. En Harold Tejada, vergeet Harold Tejada niet. Met de benen van Parijs-Nice kunnen ze hier weer een sloot punten gaan scoren, en dan hebben ze Velasco ook nog eens mee. In bloedvorm, allemaal. Niet in bloedvorm: Marc Hirschi. Laten we een van de beste renners voor 1.1-koersen een dik contract geven en hem dan allemaal WT-rittenkoersen gaan rijden, geniaal. In de Tirreno werkte dit experiment niet, in de koersen daarna ging hij ook niet harder rijden. Op papier is hij de perfecte renner voor de Itzulia, in de praktijk zal het wel weer tegenvallen. Net als Alaphilippe, die hebben ze hier snel aan het programma toegevoegd nadat hij de Ronde van Vlaanderen ziek moest missen. Kan niets worden, maar goed, veel andere smaken hebben ze ook niet voor een koers als deze.



Goed, dat was het zo'n beetje. Joao Almeida wint dit op z'n sloffen, met ergens in de achtergrond renners als Mas, Skjelmose, Onley, een heel contingent aan renners van Bora en hopelijk Bilbao. Verder gaan we het heel vaak hebben over Nys, en dan ben je er zo ongeveer. Rest mij niets anders dan te zeggen dat u, als mijn gids klopt, dagelijks omstreeks 15:00 kunt inschakelen op Eurosport 1 om deze prachtige ronde live te aanschouwen. Bij HBO Max zie ik dan weer dat de uitzendingen pas om 15:30 beginnen, verwarrend. Hoe dan ook, ergens rond die tijd gaan we live en dan kunnen we dit jaar genieten van Karsten Kroon, een keer geen horrorduo tijdens de Itzulia, deze editie is nu al beter dan de vorige. Voor de fijnproevers: EITB gaat zelfs al live om 14:15. VPN erbij en gaan.

Sluiten we deze post af met de officiële poster van deze editie en de soundtrack van deze Itzulia, jawel!


Bekijk deze YouTube-video

quote:

Op zondag 6 april 2025 19:57 schreef Felagund het volgende:

[..]
Jeetje inderdaad, we zijn pas net bekomen van de Ronde.

Snel de kater wegspoelen.

quote:

Op zondag 6 april 2025 20:14 schreef Felagund het volgende:

[..]
Dat herinnert mij dat ik nog Baskische cider heb staan.

Genot.

Schachmann

Ik moet zeggen, de gimmicks bij het tijdrijden hangen me onderhand de keel uit. We zijn nu aanbeland op het punt dat we de renners laten vertrekken in een gymzaal waar ze normaal Amerikaans korfbal beoefenen. En dan lekker via een kronkelweggetje de mannen naar buiten laten slingeren, want je wil na de toestanden van vorig jaar natuurlijk het liefst dat er meteen weer allerlei kritiek op je koers gegeven kan worden. Ik zag Wilco Kelderman alweer bijna op z'n bek gaan, de organisatie kwam nog goed weg. Het levert dan nog wel bijzondere beelden op, vooral als je de coureurs door een drone laat volgen, maar we mogen ondertussen wel weer eens gewoon normaal gaan doen. Je kunt ook voor die basketbalarena starten, al snap ik ook wel weer dat dat gebouw zo lelijk is dat je 'm liever van de binnenkant laat zien. Enfin, Baskonia is in het zonnetje gezet en de tijdrit werd verder nog vrij spannend ook, al was de winnaar al aangekomen voor de uitzending begon. Max Schachmann komt altijd tot leven in het Baskenland, we denken vooral aan zijn wonderjaar 2019 toen hij drie ritten won in de Itzulia. Vorig jaar was ie er, ondanks het feit dat ie al een paar jaar gestopt is zonder het te zeggen, ook een keertje dichtbij. En nu is het raak, een paar tienden voor Almeida en Lipowitz. Die twee laten meteen zien dat ze de favorieten zijn op de eindwinst, enkele andere renners lieten meteen zien dat ze een groot probleem hebben. Het fenomeen Enrico Mas liet het weer eens volledig afweten bijvoorbeeld, meteen een minuut aan zijn broek. Sepp Kuss verloor ook meteen een hoop, voor zover iemand hem serieus nam. Bij Visma was het dan toch eerder kijken naar Tullett, maar die krijgt net als Mas een minuut aangesmeerd. Onley viel trouwens ook tegen, er zijn heel wat jongens die de leiderstrui op hun buik mogen schrijven. Goed, vooral tijdens de laatste rit kan er altijd nog een hoop gebeuren, maar een goede start is het niet. Ook niet voor pispotjeskapsel Van Gils, mooi de verkeerde kant op aan het eind. Een Baskische traditie, ieder jaar rijden er wel een of meerdere personen de verkeerde kant op, kunnen we alvast afstrepen van de bingo. McNulty viel ook vies tegen, verder hebben de andere favorieten en semi-favorieten redelijk naar behoren gereden. Vlasov, Van Wilder en Skjelmose houden de schade beperkt, bijvoorbeeld. Bilbao zit ook nog redelijk in de buurt, terwijl ik toch ook nog even wil opmerken dat Nys zowat laatste is geworden. Hoogtepunt van de uitzending: Jan Hermsen die de Basken weten ook dat dit een grootheid is zegt zodra Wilco Kelderman in beeld komt. Verder geen hoogtepunten, want tijdrijden is geen sport en de hoogvlakte rond Vitoria-Gasteiz is niet mijn favoriete stukje Baskenland. Niet dat het tijdens de volgende rit veel beter gaat worden, we duiken Nafarroa in en daar moeten we een zo goed als vlakke rit zien te overleven. Eén kans voor de sprinters, daarna begint deze Itzulia pas echt. Hopelijk wordt Schachmann dan snel uit de leiderstrui gereden, het is altijd raak als ik zeg dat een renner er niets meer van kan.




De eerste rit in lijn van deze Itzulia gaat van start in Pamplona, een stad die we in het Baskisch liever Iruña of Iruñea noemen. De omschrijving van de organisatie is summier, want dit is een rit waar je beter ook maar heel summier over kunt zijn:

quote:

The longest stage this year, at almost 200 km. The entire stage traverses Navarre, from Iruña to Lodosa. The stage will include constant climbs and descents, but just one Category 3 pass. Barring a surprise breakaway, the stage could be decided by a sprint.

Could be decided in a sprint, nou, ik ga een gokje wagen en zeggen dat deze rit gegarandeerd in een sprint gaat eindigen. Een van de makkelijkste ritten van de afgelopen jaren, de eerste rit in lijn is nooit de moeilijkste maar deze is wel heel erg eenvoudig. Van Pamplona naar het zuiden van Navarra, daar waar het minste hoogteverschil te vinden is en daar waar de minste Basken te vinden zijn. Geen goede keus, maar in finishplaats Lodosa zijn we vaker te vinden en dus is daar wel geld te vinden. En dat telt, ook in deze koers. Een start in Iruñea dus, een stad die zich op de officiële site van de koers alsvolgt laat omschrijven:

quote:

Founded over two thousand years ago by the Roman consul Pompey on a Basque village, Pamplona was established as the capital of the Kingdom of Navarre. A walk through its streets allows you to feel a history that goes beyond the Sanfermines, discovering a heritage legacy of the first order in which its Renaissance walls, declared a National Monument and a Site of Cultural Interest, stand out especially. Its extensive historical and heritage legacy, material and immaterial, flows organically with its spaces full of life, a wide cultural and avant-garde offer. Due to its welcoming people, its green surroundings and deep-rooted traditions, Pamplona always manages to move those who visit it.

In 2023 ging er in deze stad nog een rit van start in de Vuelta en daar schreef ik toen een verhaal over dat weer eens veel te lang was, ik gooi hem maar even in een spoiler voor de liefhebber.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

Wel geinig om oude teksten terug te lezen, lees je over ene Diego Uriarte die uit Pamplona komt en prof gaat worden bij Kern Pharma. Nou, inmiddels is hij prof, bezig aan zijn tweede jaar bij Kern Pharma al zelfs. Een rit gewonnen in de Ruta del Sol dit jaar en tijdens de tijdrit probeerde hij heel geniepig voor de bergtrui te gaan. Er lag een klimmetje op het parcours in het begin van de rit, eigenlijk een veredeld stuk vals plat, en daar ging Diego vol voor. Net niet gelukt, Schachmann kannibaliseerde de tijdrit en pakte ook de bergtrui mee. Uriarte moest het doen met een tweede plaats, maar ik sluit niet uit dat hij tijdens deze rit opnieuw in de aanval gaat om op het enige klimmetje van de dag alsnog de bergtrui binnen te hengelen. Goed, in de Vuelta zijn we de afgelopen jaren een paar keer van Pamplona naar Lekunberri gereden, we gingen dan steeds vanuit Pamplona naar het noorden, naar het écht Baskische gedeelte van Navarra. Daar waar de bergen te vinden zijn, daar waar er door iedereen Baskisch gesproken wordt. In de Vuelta van 2023 waren we getuige van een kunststukje van de lepe Rui Costa. Hij reed rond alsof hij Kopecky was en liet alle anderen het vuile werk voor hem opknappen, om vervolgens aan het eind een winnend sprintje uit de benen te persen. Een paar jaar eerder won Marco Soler dan weer in Lekunberri, er winnen doorgaans fenomenen als je een rit laat starten in Iruñea. Dat zal nu anders zijn, vrees ik. We gaan immers niet naar het noorden, maar wel naar het zuiden. We kunnen nu dus eerder zoiets verwachten als in de Itzulia van 2017, toen de eerste twee ritten allebei van start gingen in deze grote en mooie stad. De ene rit werd gewonnen door Albasini, de ander door Matthews. Laten we om de boel wat op te vrolijken aftrappen met wat muziek van een van de betere bands uit Pamplona. En laat de 2025-update van Pamplona zijn dat er met Ibai Izanza een nieuwe prof uit de stad afkomstig is. Hij komt dan weer uit de buitenwijk Mendillorri en hij mag vanaf dit jaar zijn koersen afwerken bij Kern Pharma, hoewel hij er in deze Itzulia niet bij is. Het aanstaande fenomeen bij de vrouwen Paula Ostiz is tevens uit Pamplona afkomstig, zij gaat vanaf augustus iedere wedstrijd winnen.

Bekijk deze YouTube-video

Het eerste gedeelte van de rit wordt natuurlijk niet uitgezonden, en in dit geval nog terecht ook. Deze tocht had alleen opgevrolijkt kunnen worden door de wind, maar het waait uiteraard niet. Ik heb al een boel voorsteden van Pamplona genoemd, maar nadat de renners tijdens de neutralisatie langs de stadsmuren en door het historische centrum van de stad zijn gereden komen ze buiten Iruñea ook nog terecht in Noáin, waar we de brouwerij van Naparbier vinden. Baskisch bier, altijd fantastisch. Ditmaal rijden we er niet langs, maar even verderop vinden we ook nog Orkoien, de stad waar Eusebio Unzue vandaan komt en de stad waar we het hoofdkwartier van Kern Pharma vinden. Het hoofdkwartier van Movistar zat er ook ooit, maar dat is inmiddels verplaatst naar Egües, een andere voorstad van Pamplona. Voor drie aanwezige ploegen is het een thuiswedstrijd vandaag, we mogen vooral veel renners van Caja en Kern in de vlucht van de dag verwachten. Ik neem aan dat ze bij Kern Pharma als door een hond gebeten gaan rijden, de middelvingers moeten omhoog richting Guillén. Over brede en glooiende wegen rijdt het peloton in de eerste kilometers naar het zuiden. In de omgeving zien ze wel wat bergen liggen, maar lastig wordt het niet. Het gebied is vrij open, dus de wind had wat kunnen doen, maar dat gaat dus niet gebeuren. Eindeloze kilometers door een gebied dat je uiteindelijk gewoon een vlakte mag noemen, we scannen snel door deze rit heen. Leuk voor de renners dat ze na 28 kilometer door Artajona rijden, dat is een kicken dorpje met kicken stadsmuren en in de omgeving wat kicken hunebedden. In Artajona is een muurtje te vinden, dat muurtje komt jaarlijks voor in de Navarra Women's Elite Classic, een koers met begin en eind in Pamplona. Doen we vandaag verder niets mee, zonder een muurtje te zien rijden de renners verder richting Tafalla, een plaats die ze tien kilometer verderop bereiken. Tussen Artajona en Tafalla in gaat het een paar kiometer omhoog, maar daar gaan de renners weinig van merken. De passage in Tafalla is nog wel leuk, want daar komt niemand minder dan Chente Garcia Acosta vandaan. Con dos cojones vlammen we door zijn geboortedorp heen, de plaats waar met David Garcia nog een voormalig prof vandaan komt. Ooit nog zevende in de Vuelta, stiekem dus zelfs beter dan Chente. Tafalla heeft overigens ook een leuk historisch centrum, dit deel van Navarra is behoorlijk leeg maar de weinige dorpjes die je tegenkomt zijn dan wel weer meteen de moeite.



Na de doortocht in Tafalla gaan de renners op weg naar de enige gecategoriseerde klim van de dag. Er is een officieel profiel van deze klim te vinden in het roadbook, maar die moeite ga ik mezelf besparen. Het gaat kort gezegd vijf kilometer aan 4,5% omhoog, met halverwege een stuk van twee kilometer aan 6%. Het begin is vals plat, het eind is vals plat en tussenin gaat het nog wel redelijk stevig omhoog, maar dit is alleen leuk voor de kopgroep. Geen sprinter gaat hier lossen, en als dat wel het geval is hebben ze hierna nog bijna 150 kilometer om terug te keren. We moedigen Diego Uriarte aan en verder vinden we het gezegend. Een ietwat smallere weg omhoog, terwijl de omgeving onderhand de moeite waard is. Vanuit de hoogte kijken we neer op de vlakte die inmiddels gevuld is met een hoop wijngaarden. Het zuidelijke deel van Navarra staat bekend om de wijn, Navarra DOP. Op zich geen buitengewoon bijzonder wijngebied, je komt hier vooral wijnen tegen die dezelfde druiven bevatten als in andere streken in de omgeving. Zo struikel je hier over de wijnen vol garnacha en tempranillo, het is net de Rioja maar dan toch een tikje anders. Onder meer in Olite, Erriberri in het Baskisch, kom je een aantal bekende bodegas tegen, in de verte kunnen de renners dit plaatsje zien liggen. Ook daar een kasteel, zijn ze hier goed in. Navarra was ooit een groot koninkrijk en een van de Navarrese koningen zetelde ooit in Olite. Na de klim, eentje van derde categorie, volgt er een langere afdaling over de wat smallere weg die ook niet over het beste asfalt lijkt te beschikken. Het gaat niet steil naar beneden, maar het is zo nu en dan behoorlijk bochtig en het wegdek is vrij ruw te noemen. We noteren de eerste massale valpartijen van deze Itzulia. Na deze afdaling, die in feite natuurlijk niets voorstelt, komt de rit terecht in een bijzonder saaie fase die bijzonder lang gaat duren. Beneden bereikt men een brede weg, een hoofdweg dwars over de Navarrese laagvlakte heen. Af en toe een passage in een dorpje, heel af en toe een bocht, maar de renners knallen vooral kilometers rechtdoor langs velden vol graan en af en toe wat interessantere begroeiing. Heel inspirerend wordt het voorlopig niet, zelfs de grootste enthousiasteling kan van deze drol geen taart maken. Dik 40 kilometer gaat er helemaal niets gebeuren, en daarna wordt het maar gematigd beter. Als de renners door het plaatsje Martzilla zijn gereden, mooie ode aan Mart Smeets, volgt er niet veel later een klimmetje van drie kilometer aan 4%. Een klimmetje over een enorm brede weg, hier gaat dus uiteraard niemand in de problemen komen. Na dit klimmetje volgt er een korte afdaling over dezelfde brede weg en daarna slaat het peloton linksaf richting Cárcar om te beginnen aan een lokale lus. We rijden zometeen al eens voor het eerst over de finish in Lodosa en we leren de aanloop naar de finale daardoor alvast een beetje kennen. Richting Cárcar gaat het 2,5 kilometer aan 4% omhoog, weer geen boeiende klim, maar aangezien de tweede passage hier op minder dan 20 kilometer van het eind volgt gaat er wellicht wel een ploeg iets willen ondernemen. Haha, grapje, natuurlijk niet. We breien er aan het eind zelfs nog een extra vlakke lus aan vast, nu rijden we sneller naar Lodosa toe. Het had nog niets lastiger kunnen zijn, maar hier wordt bewust aangestuurd op een massasprint. Eentje zonder sprinters, leuk. Zo won Jay McCarthy hier nog eens een rit, treurig, treurig, treurig. Een van de dorpjes waar de renners in de afgelopen kilometers langs zijn gereden is Funes, daar komt Javier Aramendia vandaan, ooit nog een paar jaar prof bij Caja Rural. Dit is niet direct het deel van Navarra waar het meeste wielertalent vandaan komt. Mijn voorkeur heeft het om in het noorden te blijven, daar waar het echt Nafarroa is. Met enige fantasie kun je overigens nog wel wat aardige plaatjes schieten in deze omgeving.



Na de doortocht in het klimmetje in Cárcar gaan we verder richting finishplaats Lodosa, waar we na 138 kilometer voor het eerst passeren en waar bij die gelegenheid alvast een tussensprint te vinden is. Voorbij de tussensprint en de passage in Lodosa loopt de weg een aantal kilometer omhoog, maar nee, ik kan hier met de beste wil van de wereld niets van maken. We passeren nog steeds vooral veel akkers, de graanschuur van Navarra gaat niet de meest fascinerende beelden opleveren. Brede wegen, wegen zonder veel gekke bochten. Van Lodosa gaat het naar Sesma, waar een tweede niet al te boeiend klimmetje op de renners wacht. In Sesma is midden in het centrum een bierbrouwerij te vinden, heel origineel Sesma Brewing genaamd. De renners rijden recht langs de brouwerij af, gezien het verloop van de rit is het absoluut het overwegen waard om even af te stappen en een biertje te nuttigen, want deze rit gaat echt een eeuwigheid duren. Bijna 200 kilometer aan helemaal niets, klasse. Uit Sesma is overigens Miguel Morras afkomstig, ooit nog jarenlang prof bij ONCE. Van Sesma rijden de renners zowaar door een wat mooier gebied verder naar Allo, ik zie ineens rotsen en bomen verschijnen. Lang duurt dat overigens niet, al snel komen de coureurs weer tussen de akkers terecht. Over een goede, brede en licht glooiende weg gaat het verder naar Allo, waar na 159 kilometer de tweede tussensprint van de dag volgt. Allo Allo, ha, leuk. Nog 40 kilometer te gaan na deze tweede tussensprint, het laatste uur van de koers heeft weinig leuks in petto. De uitzending zal inmiddels begonnen zijn, maar in te schakelen hoeven we eigenlijk nog steeds niet. Na de tussensprint volgt er in het centrum van Allo een scherpe bocht en daarna rijden we terug richting Lodosa, het gaat eigenlijk een aantal kilometer rechtdoor naar het zuiden langs groenere velden. Het blijft wat glooien, maar in principe mogen we dit ook best vlak noemen. Helemaal vlak is het evenwel niet, dat zien we bijvoorbeeld als we 10 kilometer na de tussensprint in Allo door Lerín rijden. Dit dorpje ligt boven op een rots, van een afstandje zie je het al uitdagend liggen. Met dat hoogteverschil doen we overigens niets, we rijden braaf langs Lerín af. Volgens het ongetwijfeld betrouwbare discovernavarra.com is Lerín overigens een klein dorpje met middeleeuwse oorsprong in het westen van Navarra. Wat vooral de aandacht op dit dorpje vestigt is dat het in 2021 het eerste dorp in Spanje werd met de certificering “Starlight”. De inwoners van Lerín hebben jaren gewerkt om de astronomie te verspreiden en lichtvervuiling in het dorp te verminderen. Dit is daarom de perfecte bestemming voor astrotoerisme in Navarra. Boh boh boh, astrotoerisme. Nou, het licht mag wel uit bij deze rit, dus dat past. Wijn verbouwen ze hier ook, dus als we het echt niet meer aankunnen is de fles altijd dichtbij.



Nou, nog een kilometer of 30 te gaan en in deze 30 kilometer komen de renners amper iets van belang tegen. Van Lerín rijden ze verder over de brede doorgaande weg die hooguit licht glooiend te noemen is. Het glooit hier vooral naar beneden, dus we zullen snel bij het laatste klimmetje aankomen, na een tocht met enkele spaarzame bochten en een verdwaalde rotonde gaat het ineens abrupt naar rechts en dan begint men voor de tweede keer aan het klimmetje naar Cárcar. Nog eens 2,5 kilometer aan 4%, een naam mag het nog steeds niet hebben. De top volgt op een kleine 20 kilometer van het eind, zelfs als je zo slecht bent als Ewan is er dus nog voldoende tijd om terug te keren in het peloton. Al is dat fietsen door een wijngebied wel een beetje de kat op het spek binden, wellicht blijft hij halverwege hangen in een van de bodegas hier. Samen met Alaphilippe, dan toch. In Cárcar kun je wat mooie huisjes vinden boven op de rotsen, verder zou ik een verblijf hier toch niet direct aanbevelen. Uh, nouja, na het klimmetje in Cárcar rijden de renners meerdere kilometers volledig rechtdoor over een brede weg richting finishplaats Lodosa, het loopt overwegend licht naar beneden langs de groene velden. Vlak voor we Lodosa bereiken slaan we alleen linksaf om te beginnen aan een laatste lusje. Nog wat laatste vlakke kilometers erbij, om de onvermijdelijke sprint nog wat onvermijdelijker te maken. Na meerdere rotondes kort achter elkaar komt het peloton langs de Ebro te rijden, over een goede en ontzettend brede weg. Daar ligt het vandaag niet echt aan, op de enige gecategoriseerde klim van de dag na dan. We rijden een lus om de Ebro heen, na de passage in het dorpje Sartaguda rijden we over de rivier en dan rijden we langs de andere kant van het water terug naar Lodosa. Een tamelijk nutteloos rondje, al is het langs de Ebro wel mooi. Groen, in ieder geval. Koerstechnisch gezien totale flop, maar soit. Tot aan Sartaguda loopt het nog steeds lichtjes naar beneden, zodra we over de Ebro rijden is het vlak en in de slotkilometers van de etappe loopt het heel minimaal omhoog. De laatste paar kilometers zijn eigenlijk prima, het gaat een aantal kilometer volledig rechtdoor, maarja, dan volgt er nog een Baskische laatste kilometer. We noteren, op een meter of 700 van het eind, een bocht naar rechts bij een rotonde. De bocht zelf valt nog wel mee, het is meer opletten voor de vluchtheuvels. Via een brug rijden we over de Ebro en dan betreden we Lodosa, waar het eerste gebouw dat we zien dat van de Cruz Roja is, het rode kruis. In het dagelijks leven staat hier de anbulantzia al voor de deur, handig als er weer eens renners gesneuveld zijn na een hectische finale. Na de brug over de Ebro buigen de renners flauwtjes af naar links, daarna gaat het een aantal meter rechtdoor, de weg loopt flauwtjes omhoog. Het leuke is dat er in het roadbook twee verschillende aankomsten te vinden zijn, op het ene plaatje zie ik dat de rit stopt op deze rechte weg, vals plat omhoog. Op een ander plaatje zie ik dat we verderop in het dorp finishen na een flauwe bocht naar rechts, met een drempel erbij en een flauwe bocht naar links, inclusief drempel. De eerste optie lijkt me de meest veilige, dus zal het wel de tweede optie worden. Optimaal genot.


Rijden we dwars door het centrum van Lodosa heen en pakken we nog een paar flauwe bochten inclusief drempels mee?


Of stoppen we voor het centrum, na de laatste bocht over de rivier? We gaan het pas tijdens de koers ontdekken, spannend!

Waar de aankomst precies ligt weten we dus niet, broddelwerk van de organisatie, maar we weten wel dat we aankomen in Lodosa. Daar zegt de officiële site zelf het volgende over:

quote:

Lodosa is a place full of life with a range of possibilities for those who visit it and its inhabitants. The name of Lodosa is linked to agriculture, to the Piquillo pepper. An irrigation system that owes its quality to the Ebro river.

In addition, on its river walks, integrated into the urban area, you can relax, play sports, let yourself go… In Lodosa, you can practice active tourism or quality rest. Visit the cavehouses; the Tower of Velasco, the Plazuela, a place of Historical Memory; walk along the Ebro river; go hiking or mountain bike routes; enjoy our ‘Lodosana Agenda’. Come and immerse yourself in our flow of life.

Lodosa is geen onbekende plek voor de koers, zo reden we tijdens de Itzulia van 2022 nog dwars door dit dorpje heen. Toen waren we op weg naar Viana, nog zo'n wijndorpje, waar Julian Alaphilippe wist te winnen. Die rit was redelijk eenvoudig, maar wel lastiger dan deze. In de Itzulia van 2018 kwam Lodosa ook al eens voorbij, toen was het de start- en finishplaats van een tijdrit. Deze tijdrit werd gewonnen door Primoz Roglic, logischerwijs. Als Roglic meedoet aan de Itzulia en er ligt een tijdrit op het parcours dan wint hij. Dat heeft hij nu al vijf keer geflikt, impressionant. Zonde dat hij niet altijd meedoet, nu heb je ineens Max Schachmann aan het feest. Lodosa komt ook vaak voor in de Vuelta a Navarra. Dat was ooit een profkoers, maar het is nu al jarenlang een van de belangrijkste amateurkoersen van het Baskische circuit. Een koers die vaak ook wat buitenlanders weet te trekken, zo reed de opleidingsploeg van Lotto hier nog wel eens rond. Vorig jaar sloegen ze even over, maar in 2023 ging de eerste rit van deze ronde nog van start in Lodosa en een paar kilometer later eindigde ie ook in deze stad. Hugo Aznar van Equipo Finisher ging met de zege aan de haal, de man uit Navarra is inmiddels prof bij Kern Pharma. De vorige winnaar in Lodosa was Arne Marit, godbetert. Hij klopte onder meer ene Oier Lazkano in de sprint. Een renner van het niveau Marit gaat vandaag ook winnen, er zit niets anders op. Lodosa ligt aan de Ebro, op de grens van Navarra en La Rioja. Het is eigenlijk een dorp, er wonen hier net iets minder dan 5000 mensen. En toch weten ze zichzelf steeds maar weer op de kaart te zetten in de koers, het is een kunst. Lodosa staat bekend om de Pimiento del Piquillo de Lodosa, de piquillo pepertjes. Een mildhete peper, lees ik. Vooral smaak, weinig hitte. Een gevulde peper schijnt een populair hapje te zijn in deze streken. Lodosa moet het vooral van agriculturele activiteiten hebben, al hebben ze hier ook veel bedrijven. Het dorp ligt best mooi. Aan de ene kant zien we de Ebro, aan de andere kant komen de bergwanden ons tegemoet. In de rotsen hebben ze wat grotten uit weten te hakken, die schijn je te kunnen bezoeken. Op de grens tussen Navarra en La Rioja komen we ook nog een restant van een oud Romeins aquaduct tegen, erg gaaf. Dat ze hier ook aan stierenrennen doen is dan misschien weer iets minder gaaf. Veel bekende mensen komen er niet vandaan, of jullie moeten ooit van Carlos Martínez Díez hebben gehoord. Speelde jarenlang bij Real Sociedad, maar een uitblinker was hij nooit.



Wij feliciteren Caleb Ewan alvast met zijn eerste zege in een WT-koers sinds maart 2022.

Dit had mijn kennersoog goed gezien. Je ligt als koers - terecht of onterecht maakt niet eens uit - onder een vergrootglas, dan kun je het beter even een jaartje op safe spelen in plaats van weer dit soort wegen uit te zoeken. Het was ook echt een nutteloos klimmetje, in een sprintersrit de problemen opzoeken om iemand blij te maken met een bergtrui, tja.

Die aankomsten in dalende lijn de komende dagen gaan ook wat geven. Grande casino!

Jan Hermsen is inmiddels tot de conclusie gekomen dat Sinuhe Fernandez vernoemd is naar het boek Sinuhe de Egyptenaar, misschien kan hij nu nog ontdekken dat Fernandez uit Asturië komt en niet uit het Baskenland.

Hey, actie.

Een aanval van Mauro Schmid.

Jayco is actief, maar de rest trapt er mooi niet in.

Euskaltel op weg naar?

Natuurlijk niet.

Lekker gewerkt Campenaerts. Oelewapper.

Verrassend.

De positionering van Sjon Aberasturi blijft me mateloos fascineren. Hij is inmiddels 60, maar nog kan hij het niet.

Visma overigens mooi de hele dag gewerkt voor een verre ereplaats van Zingle. Die er overigens sowieso niets van bakt bij Visma.

quote:

Op dinsdag 8 april 2025 17:21 schreef Faraday01 het volgende:

[..]
Deze sprint was toch niet zo lastig nadat hij zo ongeveer afgezet werd in het wiel van klep

Ja en een bocht later ligt hij ineens 20e. Skills.

We feliciteerden Caleb Ewan gisteren al met zijn eerste zege in een WT-koers sinds maart 2022 en die felicitatie bleek niet geheel onterecht te zijn. Hij won inderdaad de enige vlakke rit van deze Itzulia, dat moest gezien de concurrentie ook wel. Je kunt nog zo over je top zijn, zelfs dan win je tegen deze concurrentie, of juist het totale gebrek eraan. Het was verder überhaupt maar een matig ritje. Klein kopgroepje van vijf, met daarin drie Basken. Niet vier, zoals Jan Hermsen continu bleef herhalen. Hij nam contact op met Sinuhe Fernandez om de oorsprong van zijn voornaam te achterhalen, maar hij vergat daarbij te vragen naar zijn regio van oorsprong. Asturië, voor de duidelijkheid, niet het Baskenland. Diego Uriarte is dan wel weer een Bask, de man uit een van de vele voorsteden van Iruñea probeerde tijdens de tijdrit al de bergtrui te veroveren, maar dat lukte net niet. Al mocht hij 'm wel plaatsvervangend dragen. Hij zorgde er tijdens deze rit voor dat hij het enige bergsprintje won en nu is de trui officieel voor hem. Tobias Bayer, ook geen Bask, nam dan weer alle tussensprintjes voor zijn rekening, terwijl Julen Arriolabengoa de eerste was die moest afhaken in de kopgroep. Xabier Isasa bleef als laatste over, hij werd pas op twee kilometer van het eind ingerekend. Ik heb verder weinig opzienbarends te melden. Ja, dat het parcours onderweg nog aangepast moest worden omdat de afdaling na het enige klimmetje waar bergpunten te verdienen waren te gevaarlijk werd bevonden door de renners. Dat gezeik ga je na vorig jaar natuurlijk continu krijgen, als we deze Itzulia één keer niet over een snelweg rijden gaat het peloton meteen massaal protesteren. Had je kunnen verwachten, maar goed. Onderweg probeerde Jayco de boel nog even te ontregelen in de finale, maar vooral Visma en Ineos hadden alles gezet op een sprint en dat zou het dan ook worden. Met een kilometer of drie te gaan ging het bijna mis, Victor Campenaerts besloot op een kaarsrechte weg de graskant op te zoeken en op het moment dat hij weer terug op de weg stuurde kegelde hij er een paar onderuit. Oh, wat zijn die wegen toch gevaarlijk he? Of zijn het misschien de renners die er een teringzooi van maken? In dit geval lag het in ieder geval duidelijk aan de renners. Uiteraard was het ook weer een renner van Visma, geen ploeg die zo vaak praat over de veiligheid in het peloton, om dan zelf weer met een stommiteit zo'n val te veroorzaken. Er ontstonden door de val wat tijdsverschillen, maar dat heeft men allemaal rechtgetrokken. Tja, ik heb er eigenlijk niet eens een mening over. Ze doen maar. In de sprint aan het eind was Ewan onklopbaar, hij werd goed gebracht door Ineos en niemand kwam in de buurt. Tot zover de tweede rit, nu kan de Itzulia écht gaan beginnen.

quote:

This could be a decisive stage, together with stage 6. After two relatively easy stages, a tough day awaits involving 7 mountain passes with continuous climbs and descents, despite not a very long route. The mountain passes are not too hard in and of themselves, 5 of which are Category 3, but they will certainly take their toll on the cyclists’ legs over the final kilometres.

Dit zou wel eens een beslissende rit kunnen zijn, inderdaad! Na een tocht van 160 kilometer bevinden de renners zich niet meer in Nafarroa, we zijn aangekomen in Gipuzkoa en daar gaan we de nodige Baskische hellingen verkennen. De rit gaat van start in het schitterende Zarautz, waar de officiële site zelf niets over zegt. Geen wervend praatje voor Zarautz, maar misschien heeft de stad dat ook wel helemaal niet nodig. Zarautz is namelijk een populaire toeristische bestemming, tevens schijnt het een van de duurste plaatsen van het Baskenland te zijn. Als je geld hebt kun je het hier aan de kust in zee komen gooien. Moet je wel oppassen dat je geen surfers tegen het lijft loopt, want dat schijnt een van de redenen te zijn dat Zarautz zo drukbezocht is. De golven schijnen hier geweldig te zijn, ideaal om te surfen. Aritz Aranburu, dat zou dan een bekende surfer moeten zijn, is afkomstig uit Zarautz. Maar goed, als we het bij het wielrennen houden komen we eerder uit bij Usoa Ostolaza, de Spaans kampioene is afkomstig uit Zarautz. De immer onzichtbare Haimar Zubeldia is dan weer geboren in Usurbil, een paar kilometer verderop, maar tegenwoordig woont hij in Zarautz. Toen de Tour de France in 2023 tijdens de derde rit van Amorebieta-Etxano richting Baiona passeerde in Zarautz stond hij met zijn hele familie langs de kant van de weg. Met Jokin Aranburu is er ook nog een ex-prof afkomstig uit Zarautz, ik had ooit hoge verwachtingen van die jongen. Viel tegen, vooral omdat hij continu viel. In Zarautz draait het verder vooral om txakoli, de typisch Baskische wijn. In het gebied rond Zarautz zijn de heuvels groen, niet vanwege de bomen, nee, de heuvels staan vol wijnranken. Van Zarautz via Getaria naar Zumaia, dat hele stuk langs de kust, wellicht het mooiste stukje Baskenland, staat volledig in het teken van txakoli. Een wijn die wordt gemaakt door gebruik te maken van een druif die luistert naar de naam Hondarrabi Zuri, de witte hondarrabi. Vooral witte zijn dus, al is er ook een Hondarrabi Beltza, de zwarte hondarrabi. Een wat drogere wijn, met een zoetje, maar ook zeker met een zuurtje. Een beetje appelig, afhankelijk van de wijnboer. In Zarautz zit met Basa Lore een bodega die in Nederland te vinden is, even verderop heb je op het grondgebied van Getaria met Txomin Etxaniz de bekendste en in mijn ogen ook beste zitten. Aanrader, mocht je het ooit ergens vinden. Txakoli, altijd meenemen. De enige wijn met een echte Baskische druif, optimaal genot dus. Mocht je in deze regio zijn moet je zeker bij een van de vele visrestaurants plaatsnemen en de vis van de grill combineren met een goed glas txakoli. Enfin, Zarautz, surfen, wijn drinken, liggen op het strand, teveel betalen voor welke activiteit dan ook. Maar hey, het is hier wel mooi. En we hebben hier ook al mooie koers gezien, zo passeerde de Tour hier dus twee jaar geleden. Maar ook de Itzulia is hier vaker geweest, in de editie van 2023 reden we nog eens door dit badplaatsje heen, terwijl er in 2018 voor het laatst een rit aankwam. Dat was de eerste rit van die editie, van Zarautz naar Zarautz. Klimmetje aan het eind en een afdaling, vonden we toen nog niet gek. Julian Alaphilippe en Primoz Roglic reden op het laatste klimmetje weg van de rest, waarna Alaphilippe de sprint won. Een scenario dat zich een dag later zou herhalen, toen de tweede rit ook van start ging in Zarautz. Enige tijd eerder won ook Danilo Di Luca nog eens in Zarautz, kleppers op de erelijst. En dan te bedenken dat Gerben Karstens hier ooit een tijdrit won in de Vuelta, je zou voor minder.



In de eerste kilometers van de rit rijden de renners over een schitterende weg langs de kust via Getaria richting Zumaia, het is wellicht het mooiste stukje Baskenland. De weg is mooi, het uitzicht op zee is mooi, in het binnenland vinden we dan weer de prachtige heuvels vol wijnranken waar ze fantastische txakoli produceren. Het is een stukje hemel op aarde, dat vooral tijdens de Tour van twee jaar geleden uitstekend in beeld werd gebracht. Het zorgt evenwel voor wat makkelijke kilometers, de weg langs de kust is zo goed als vlak. Pas als we het Zumaia van Jon Agirre bereiken komt de rit enigszins op gang, we duiken voorbij Zumaia, waar het terrein van het prachtige natuurfenomeen flysch begint, wat meer het binnenland in en in het Baskische binnenland is het natuurlijk altijd heuvelachtig. Een sfeerbeeld van de eerste kilometers:



Voorbij Zumaia beginnen de renners aan een klimmetje dat ze al vaker in koers hebben gezien, over een brede weg gaat het omhoog naar Meaga, met drie kilometer aan 4% ben je er wel zo'n beetje. Vandaag zeven klimmetjes waar je bergpunten kunt verdienen, Uriarte mag weer aan de bak. Na de klim dalen de renners over een brede weg af en dan komen ze beneden weer uit in wat ooit een klein vissersdorpje was, Zarautz. Een lusje van een kilometer of 20 om weer op dezelfde plaats uit te komen, dat kan allemaal natuurlijk. Vanuit Zarautz beginnen we dan weer aan een klim die we nog kennen van de Itzulia van 2023, het is een van de makkelijkere beklimmingen van de dag. We duiken definitief het binnenland van Gipuzkoa in en vrijwel meteen loopt de weg omhoog, er gaat ongeveer zes kilometer aan 4% geklommen worden richting Andazarrate. Geen al te ingewikkelde klim, de brede weg omhoog loopt een keer een kilometer omhoog aan 7%, maar verder is het te overzien. Na de top zijn we eigenlijk nog niet eens boven, het blijft nog een aantal kilometer stijgen tot we het dorpje Aia bereiken. Aia, da's ook een bekende naam voor deze koers. Fiets je van de andere kant naar dit dorp dan kom je zo'n beetje de steilste muur van het hele Baskenland tegen, de beelden van de Itzulia van 2015 verdwijnen nooit meer uit m'n hoofd. Joaquim Rodriguez droogde op die muur de tegenstand af, uiteraard. Veel renners kwamen te voet te staan, het was voor de meesten allemaal net iets te steil. In dat kader hebben de renners geluk met deze aanloop richting Aia, deze weg zal minder problemen opleveren. Ik wil die muur van Aia graag weer eens in koers zien, eerlijk gezegd. We zijn nu heel dichtbij, maar tegelijkertijd heel ver weg. Na de op deze manier niet al te lastige klim volgt er een stuk vals plat van een kilometer of zeven waarin het steeds aan zo ongeveer 1,5% omhoog zal gaan, de organisatie laat aan het eind van dit stuk na 14 kilometer aan 2,6% de klim pas officieel eindigen, maar eigenlijk wordt het voorbij Aia nooit meer interessant. Na de klim volgt er een afdaling richting Asteasu, een afdaling die niet al te lastig is. De weg omlaag is breed en hoewel we wel wat bochten tegenkomen ziet het er vrij simpel uit. De renners komen na een aantal kilometer uit in Asteasu, een klein dorpje met amper 1500 inwoners. Toch een dorpje waar wat bekend volk vandaan komt, Bernardo Atxaga bijvoorbeeld. Een Baskische schrijver, die het voor elkaar heeft gekregen dat liefst vier van zijn boeken in het Nederlands zijn vertaald. Obabakoak, aanrader. Julen Lopetegui komt ook uit dit dorpje, een bijzonder matige trainer en voormalig keeper die maar omhoog blijft vallen. Bondscoach van Spanje geweest, trainer van Real Madrid, Sevilla, hoe is het mogelijk? Na meerdere mislukkingen mocht hij het dit seizoen nog eens proberen als trainer van West Ham United, dat experiment duurde niet lang. Hadden we evenwel alsnog even mooi vier trainers uit de provincie Gipuzkoa die actief waren in de Premier Leage. Arteta, Emery, Iraola en Lopetegui, 20% procent van de trainers in de PL afkomstig uit deze regio, blijft bijzonder. Het percentage is nu weer iets gedaald, maar uniek blijft het nog steeds. Enfin, in Asteasu verlaten we de route van de Itzulia van 2023, toen daalden we verder richting Villabona, nu slaan we in Asteasu rechtsaf en begint bijna meteen de volgende klim van de dag. Over een iets smallere maar fatsoenlijke weg gaat het vier kilometer aan 6,6% omhoog naar Alkiza. De renners rijden voornamelijk door de bossen, terwijl het zo nu en dan best steil wordt. Zo noteren we richting de top een halve kilometer aan 8%, het begint ergens op te lijken. Na 50 kilometer koers, op dik 100 kilometer van het eind, is de derde klim van de dag voorbij. We komen boven in het dorpje Alkiza en de doortocht in het centrum hier is al helemaal smal. Geen onbekende doortocht, we zijn in de Itzulia en ook in de Klasikoa wel eens over deze wegen gereden. Het is hier mooi, maar het is hier nog niet buitengewoon lastig.





Na de doortocht in Alkiza gaat het ook ongeveer vier kilometer aan 6% omlaag, deze afdaling zou je kunnen omschrijven als technisch aangezien de weg niet enorm breed is en we veel korte en snelle bochtjes tegen gaan komen. Veel gebladerte langs de kant van de weg, het overzicht bewaren is hier geen sinecure. We wachten op de volgende boycot van de renners. Al is het wegdek hier dan wel weer goed, daar kunnen ze niets over zeggen. Beneden komen we hopelijk met een voltallig peloton uit in Anoeta, het dorp van Abraham Olano. In Anoeta slaan de renners rechtsaf en dan rijden ze door de vallei van de Oria naar Tolosa, dat is dan weer het dorp van Xabi Alonso. Nog zo'n Baskische toptrainer, het kan niet op. Net naast Tolosa ligt tevens Ibarra, een dorpje waar Unai Iribar uit afkomstig is, de renner van Kern Pharma staat aan het vertrek in deze Itzulia. Unai Zubeldia komt ook uit Ibarra, de renner van Euskaltel rijdt nu dan weer rondjes in de Loire. Mocht je ooit in Tolosa uitkomen dan moet je zeker blijven plakken bij een van de vele restaurants hier, Casa Julian bijvoorbeeld, daar serveren ze de beste txuleta van het Baskenland. Of althans, dat zeggen ze zelf. Biefstuk van een os, van de grill, nergens lekkerder dan hier in Tolosa, als we de propaganda mogen geloven. De renners zullen er weinig aandacht voor hebben, want vrij snel na de doortocht in Tolosa beginnen ze aan een langere beklimming. Buiten de stad verlaten we de vallei en daarna gaat het negen kilometer aan 7% omhoog naar Santa Ageda. Een klim over een wat smallere weg, dwars door een schitterend groene omgeving. Het klimmetje is de moeite waard, de vlakkere kilometer aan het begin trekt het gemiddelde omlaag, net als een kort stukje in dalende lijn tussendoor. De klim wordt een stuk lastiger als je bedenkt dat er enkele kilometers aan 9% te vinden zijn, het begint nu echt serieus te worden. Wel nog ver van de finish, maar deze klim zal wel in de benen gaan kruipen. In totaal meer dan 3000 hoogtemeters tijdens deze rit, hier pakken we er behoorlijk wat mee. We zijn vaak in deze omgeving te vinden, de laatste jaren passeren we bijvoorbeeld steevast wel eens in Anoeta en Tolosa, maar de klim naar Santa Ageda komt toch niet al te vaak voor. Voor het laatst gezien in de Itzulia van 2017, toen halverwege een rit die zou eindigen in Donostia. Een langere beklimming met stevige percentages, daar bulkt het in het Baskenland ook weer niet van, je zou 'm vaker verwachten. Hoe dan ook, na 69 kilometer zijn de renners boven op deze klim en dan volgt er uiteraard ook een lange afdaling. Het gaat ongeveer negen kilometer omlaag richting het gehucht Nuarbe en dat kunnen wel eens negen lollige kilometers worden. Aan deze kant van de klim is de weg ook niet al te breed, terwijl het wel vrij bochtig is en terwijl het steeds aan 7% naar beneden gaat. Ik ben er even snel doorheen gegaan en ik heb bij een korte steekproef al meerdere scherpe, blinde bochten aangetroffen. Schrappen, zeg ik. Levensgevaarlijk! De renners dalen, als het ze zint, dwars door de bossen af, met tussen de bomen in af en toe een prachtig uitzicht over de omgeving. Het is hier onwaarschijnlijk mooi, maar de afdaling is technisch genoeg om daar geen aandacht voor te hebben. Het wegdek oogt overigens prima, of er moeten stiekem onzichtbare boomwortels aanwezig zijn. Beneden in Nuarbe slaan de renners linksaf en daarna rijden ze langs het fraaie stuwmeer van Ibaieder over een brede weg verder dwars door een omgeving die onmogelijk groener kan zijn. We zitten nu plots in een gedeelte van Gipuzkoa waar je amper een toerist zult vinden, laten we dit gebied daarom maar omschrijven als een geheimtipp. Niet in Tolosa blijven hangen na je steak van een kilo, nee, verder het binnenland in, hup. De brede weg die de renners volgen zal na een tijd vanzelf weer omhoog gaan lopen, ongemerkt beginnen we aan de vijfde klim van de dag. In eerste instantie gaat het buiten Nuarbe een kilometer of twee aan 5% omhoog, waarna er een kort stuk in licht dalende lijn volgt. We passeren het dorpje Matxinbenta, een mooie ode aan de fraud Matxin, daarna gaat het na een stukje vals plat 5,3 kilometer aan 5,3% omhoog naar het gehucht Mandubia. Een prachtige brede slingerweg door de bossen, met af en toe langs de kant van de weg een prachtige Baskische boerderij. Een stukje hemel op aarde, al zou het eigenlijk nog beter zijn geweest als de percentages hoger hadden gelegen. Een paar stroken aan 7%, maar lastiger wordt het niet. Da's dan weer het nadeel van zo'n brede weg, de boel is behoorlijk gelijkmatig aangelegd. Na 87,5 kilometer bereiken de renners de top van Mandubia, een klim die net als die van Santa Ageda het predicaat tweede categorie heeft gekregen. Op de top van de klim vinden we een restaurant, een paar meter verderop vinden we dan weer een schitterend uitzicht over de omgeving, ginder in de diepte zien de renners een ander stuwmeertje liggen. De laatste keer dat we deze Mandubia in koers zagen was in 2017, toen in dezelfde rit als Santa Ageda. Beide wel van de andere kant, maar goed. In 2013 kwam Mandubia ook al eens voor, dat was in een rit die net als nu in Beasain zou eindigen. Voorts komt deze klim wel eens voor in de Gipuzkoa Klasika, een juniorenkoers. Baptiste Gregoire won die koers vorig jaar, zijn oudere broer zal vandaag een poging gaan wagen.






De afdaling van Mandubia is zes kilometer lang, gemiddeld gaat het ook aan 6% omlaag. Het is een afdaling die bekend zal zijn bij meerdere renners in het peloton, we bevinden ons hier namelijk in de omgeving van Ezkio-Itsaso en daar komt Alex Aranburu vandaan. De afdaling brengt ons richting Ormaiztegi, daar komt de familie Izagirre dan weer vandaan. Het zijn ongetwijfeld de trainingswegen van deze jongens, hier hebben ze leren dalen. De afdaling van Mandubia is wel geschikt om te oefenen, het is namelijk best een uitdagende. De weg is wel breed en het asfalt ligt er zeer goed bij, maar het is wel behoorlijk bochtig. Ik zie een aantal technische bochten verschijnen, al zou het dan weer moeten helpen dat het nooit aan meer dan 6% daalt. Her en der is de boel wat minder goed te zien door alle begroeiing hier, maar ik vermoed dat we toch vooral heel snel beneden gaan zijn. Het gaat droog zijn, dat scheelt ook alvast een hoop. Nat wil je ze tijdens alle afdalingen van deze rit liever niet naar beneden zien gaan. Enfin, beneden slaan de renners rechtsaf en dan rijden ze rechtdoor naar Ormaiztegi door de vallei van Goierri. Een van de mooiste streken van het Baskenland, lichtelijk ondergewaardeerd ook. Verstopt in het Baskische binnenland, maar je mag het toch niet overslaan. Je gaat tijdens de rit wel zien waarom, de natuur zal voor zich spreken. Na 96 kilometer komen de renners uit in Ormaiztegi, het dorp van Gorka en Ion Izagirre. Gorka is inmiddels gestopt, Ion is nog steeds van de partij. Kamikazeafdaling van hem en Aranburu? Sign me up. Tussen het eind van de afdaling en de passage in Ormaiztegi rijden de coureurs een paar kilometer over een grote weg door de vallei, voorbij Ormaiztegi slaan ze linksaf en rijden ze via een smallere weg de bossen in. Deze smallere weg gaat na een tijd weer omhoog, er komen twee ongecategoriseerde klimmetjes aan. Eerst gaat het 1,5 kilometer aan 6% omhoog naar Lierni, waarna het kort maar technisch omlaag zal gaan naar Mutiloa. Een paar scherpe bochten in het bos, kort achter elkaar. Een paar haarspeldbochtjes zelfs, bel de ambulance maar vast. Na deze korte maar lichtelijk gevaarlijke afdaling komen de renners uit in Mutiloa, een piepklein dorpje dat toch twee voormalig profs heeft voortgebracht. Jon Ander Insausti, een neefje van de Izagirre's, reed godbetert ooit nog met neef Ion samen bij Bahrein. Pello Olaberria reed dan weer een paar jaar voor Euskadi-Murias, maar hij stopte vroeg en werd daarna ploegleider bij Euskaltel. Daar bakte hij er niets van, toch werd hij opgemerkt door Red Bull-Bora, waar hij sinds dit jaar ploegleider is bij de net opgerichte opleidingsploeg. Heeft daar toch maar mooi Marco Martin, het grootste Baskische talent bij de junioren vorig jaar, naar binnen weten te loodsen. Nouja, goed, na de passage in Mutiloa volgt er een tweede korte klimmetje, het gaat nu een dikke kilometer aan 6,5% omhoog naar Zerain. Na dit kuitenbijtertje volgt er een licht technische passage in het dorpje Zerain, er liggen hier wat steentjes en er zijn hier een hoop bloembakken te vinden. Buiten het dorp gaat het dan weer over een bredere weg niet al te steil omlaag verder richting Segura. Dit is een stukje route dat de renners kunnen kennen, in de Tour van 2023 reden ze immers ook al eens naar Segura en in de Itzulia van vorig jaar passeerden we eveneens over deze wegen. De aanloop was volledig anders, maar we belanden nu dus wel op een stuk dat voor een aantal kilometer gelijk zal zijn. Daardoor kunnen de renners weten dat de afdaling die buiten Zerain volgt niet veel voorstelt. Ze komen we lwat bochten tegen, maar de weg is breed en het terrein overzichtelijk. Er staan wat wijnranken langs de kant van de weg en we kijken hier uit op de heuvels in de omgeving, het is hier best aangenaam fietsen. Beneden gaan we bij een rotonde rechtdoor en dan rijden we op een vlakke manier dwars door het centrum van Segura. De komende 15 kilometer werken we af in licht dalende lijn. Vals plat omlaag door de vallei, van dorpje met een verhaal naar dorpje met een verhaal. Het verhaal van Segura is niet heel bijzonder, al is het wel een mooi middeleeuws plekje.



De komende kilometers gaan we door de Goierri fietsen, ook wel de Baskische Hooglanden genoemd. Goierri is een van de acht comarcas in de Spaanse provincie Gipuzkoa. Het is samengesteld uit 18 gemeenten, waarvan Beasain, Ordizia en Lazkao de belangrijkste steden zijn. Bijna al die gemeenten gaan we de komende kilometers vereren met een bezoekje. Voorbij Segura rijden we een tijd rechtdoor over brede en zo goed als vlakke wegen verder. We komen wel wat rotondes tegen, maar niet veel meer dan dat. Na een tijd rijden we ineens door het grondgebied van de gemeente Idiazabal. Het dorp negeren we, maar we passeren wel de gemeentegrenzen. Idiazabal zou een bekende naam kunnen zijn, want ze maken hier kaas. Idiazabal is een kaas gemaakt van ongepasteuriseerde schapenmelk, meestal van Latxa- en Carranzana-schapen in het Baskenland. Het heeft een enigszins rokerige smaak, maar is meestal niet gerookt. Geen idee of dit klopt, een van de Baskische producten die ik nog nooit tot me heb genomen. In principe hoeft de kaas niet per se uit Idiazabal zelf te komen, er is een oorsprongsbenaming gecreëerd voor de kaas in 1987 en als je je aan de voorschriften houdt die zijn opgesteld kun je de kaas overal maken. Maar goed, het begon dus wel ooit in Idiazabal. We negeren dit dorp verder en rijden via een weg vol rotondes het industrieterrein van Olaberria tegemoet. Uit dit plaatsje is Txiki Begiristain afkomstig, een voormalig voetballer die tegenwoordig technisch directeur is van Manchester City. In de Itzulia van vorig jaar sloegen de renners op dit industrieterrein rechtsaf om te gaan klimmen naar Olaberria, volgens mij ging Roglic in de aanloop naar die klim nog op z'n bek. Maarja, waar niet, he? Uit Olaberria is ook Xabi Berasategi afkomstig, de renner van Euskaltel is helaas voor hem momenteel de Tour of Hainan aan het afwerken, hij mag niet in de Itzulia door zijn eigen streek rijden. Olaberria negeren we ditmaal dus, we rijden op het industrieterrein van Ihurre rechtdoor en dan rijden we via nog wat meer rotondes voor het eerst deze dag Beasain binnen. In deze plaats, waar over 45 kilometer de aankomst volgt, wordt nu bij de eerste doortocht na 111 kilometer de eerste tussensprint van de dag afgewerkt. In Beasain komen de renners redelijk wat bochten en rotondes tegen, verder rijden ze op een vrij makkelijke manier door de vallei richting het volgende bekende dorp, Ordizia. Deze plaats kennen we van de lokale profkoers, Prueba Villafranca-Ordiziako Klasika. Een typisch Baskische koers, met een hoop heuvels. Werd ooit gewonnen door Daniel Teklahaimanot, jawel! Vorig jaar gewonnen door Jan Christen, dit jaar dreigde de koers niet eens door te gaan. Geen geld, ook in het Baskenland wordt de typisch Nederlandse fout gemaakt om vooral grote rondes binnen te halen en alle kleine wedstrijden de moord te laten stikken. Voor de Tourstart hadden ze miljoenen over, alle andere Baskische koersen kunnen mooi de tering krijgen. Er was wat geld van Caja Rural nodig om de koers alsnog te redden, Christen gaat dus gelukkig een opvolger krijgen. De recordwinnaar van de koers is Ricardo Montero en dat is wel geestig, want die kwam uit Ordizia. Hij en zijn broer Luciano werden weliswaar ergens anders geboren, maar ze groeiden op in Ordizia en allebei werden ze verdienstelijke coureurs. Ordizia is een buurgemeente van het iets grotere dorp Beasain. Samen liggen ze aan de rivier de Orio. Deze rivier steken we na de passage in Ordizia over en dan gaan we snel toewerken naar de volgende klim. We rijden nog een aantal kilometer over brede en vlakke wegen door een deels groene en deels industriële omgeving richting Zaldibia. José Nazabal is van hier, een renner die in 1976 derde werd in de Vuelta en de renner die een Tourrit met aankomst in Gasteiz wist te winnen. In de Tour van 2023 reden we ook door Zaldibia, om vervolgens aan een klim richting Larraitz te beginnen. Een klim van 5,5 kilometer aan 4,2%. Erg Tour, niet erg Itzulia. Daarom slaan we nu in Zaldibia een andere weg in en beginnen we aan een klim van 2,2 kilometer aan 12% richting Gaintza. Kijk, dát zijn Baskische percentages. Now we're talking, so to speak. De weg omhoog naar Gaintza is hilarisch, het is een smalle en vooral opvallend rechte weg. Rechtdoor omhoog over een geitenpad door een donker bos, dít is wat we willen zien. Percentages tot 20%, ik fleur helemaal op. Een strook van 800 meter aan 17%, hahaha. Topshow, eindelijk. Na 119 kilometer, op 37 kilometer van de finish, zijn we boven op deze onvervalste Baskische muur. Baskischer dan dit wordt het niet.




We hebben dit klimmetje al eens eerder in koers gezien, is ooit al eens gepasseerd in de Itzulia en komt vooral voor in de Prueba Villafranca-Ordiziako Klasika. Al nemen ze dan vaak wel een andere kant, deze steile muur is minder vaak gezien. Enfin, na de klim volgt er niet direct een enorme afdaling. In het kleine Gaintza gaat het meteen op de top naar rechts en daarna rijden de renners een tijdje verder over een smalle weg, maar dan wel over een soort van plateau. Een beetje op en af, wel wat draaien en keren, maar op zich geen levensgevaarlijke toestanden, gok ik. Af en toe uitzicht op de berg Txinboto, best een spectaculair ding. De Baskische Matterhorn, zelfs. Even verderop sluiten de renners weer aan op de weg naar Larraitz, de weg die in de Tour van 2023 werd gevolgd. Hier loopt de weg nog even een tijdje omhoog aan 3%, voor we de top van Larraitz bereiken, tussen een aantal leuke restaurantjes in. Voorbij die restaurantjes is het eigenlijk anderhalve kilometer zo goed als vlak. Daarna dalen we vier kilometer af, via Abaltzisketa rijden de renners naar Amezketa. Voorbij het dorpje Abaltzisketa, waar een dikke kerk staat, gaat het meteen een kilometer heel steil omlaag. Wel een zeer brede en goede weg, ondanks een aantal bochten mogen we hier toch niet al teveel problemen verwachten. Voor we het weten bereiken we Amezketa, waar we bij een rotonde linksaf slaan. Even later komen we een tweede rotonde tegen en daarna volgen we vijf kilometer dezelfde zo goed als vlakke weg. Helemaal vlak is het hier uiteraard nooit, maar voor Baskische begrippen is het dat wel. Via het piepkleine dorpje Ugarte rijden de renners richting Alegia, een plaatsje dat ze in de Tour nooit bereikt hebben. In deze Itzulia wel, we rijden Alegia binnen en hier volgt na 135 kilometer de tweede tussensprint van de dag. Nog een dikke 20 kilometer te gaan tot de finish in Beasain, nog één klimmetje dat overwonnen moet worden. In Alegia won in 1992 Asiat Saitov namens Kelme een rit in de Itzulia, amai. Goed dat we hier een tussensprint houden om ons aan dit feit te herinneren. Alegia ligt aan de Oria, ze beschikken hier over een middeleeuwse brug en in het centrum vinden we nog wat andere historische gebouwtjes. Niet het hoogtepunt van de regio, ook weer niet onaardig.



In Alegia rijden we na de tussensprint over de Oria heen, daarna volgen we de loop van deze rivier terwijl we terug naar Ordizia rijden. Dit zijn makkelijke, vlakke kilometers. De weg is breed, het gaat goeddeels rechtdoor en we maken weinig mee. De renners rijden door wat dorpjes als Ikaztegieta, Legorreta en Itsasondo en hier liggen wat rotondes en ander straatmeubilair op ze te wachten, verder is het de vlakke kilometers aftellen tot we Ordizia voor de tweede keer bereiken. Eenmaal in Ordizia gaan we rechtdoor bij een rotonde en dan rijden we voor de tweede keer deze etappe naar Zaldibia. Als we Zaldibia opnieuw bereiken slaan we ditmaal niet linksaf naar Gaintza, we rijden ook niet rechtdoor naar Larraitz, nee, ditmaal slaan we rechtsaf en gaan we klimmen naar Lazkaomendi. Het is na de vorige beklimming en afdaling bijna 20 kilometer zo goed als vlak geweest, maar nu volgt er nog een uitsmijter. We sluiten deze rit af met een klim van 1,4 kilometer aan 10% gemiddeld. En dat gemiddelde wordt nog gedrukt ook door een wat vlakker begin en een uitloper aan het eind. Tussendoor gaat het dik boven de 10% omhoog, met zelfs een strook van 700 meter aan 15,5%. Baskisch, steil, nat water. Het zal wel een flinke sprint worden richting dit klimmetje, in Zaldibia wordt de weg na de bocht naar rechts meteen een stuk smaller en niet veel later begint het steil omhoog te lopen, positionering is essentieel. We noteren wederom een valpartij. Voor de eerste steile strook begint volgt er nog een bocht naar rechts in dalende lijn over een smal bruggetje, ik spreek er nu alvast preventief schaamte van in naam van de renners. Nouja, daarna loopt de smalle weg dus loodrecht omhoog door een bos richting Lazkaomendi, ik heb er zin in. Even verderop een paar joekelsteile bochten, ik geloof de percentages die ze ons proberen te verkopen meteen. Na het steile gedeelte komen we in een gebied terecht dat wat meer open is, hier loopt de klim wat meer vals plat verder omhoog langs velden vol gras. De wind kan hier eventueel een rol spelen, maar er is amper wind. Klein beetje tegenwind zie ik, zou de aanvalslust enigszins kunnen bederven. De renners rijden op de top langs een restaurant, ze hebben nu 151 kilometer afgewerkt en dus is het nog maar een kilometer of vijf fietsen tot de finish. Voorbij de top gaat het zonder veel bochtenwerk een paar meter naar beneden, vooraleer er nog een kleine uitloper bergop volgt van een halve kilometer. Gaat toch nog even een paar meter aan 7% omhoog, met zelfs een stukje aan 10%. Een laatste kans om bergop het verschil te maken, daarna mogen de coureurs zich naar beneden gaan storten, de finish komt er nu wel heel snel aan. Local hero Unai Iribar heeft de rit alvast verkend en laat weten dat je bij de beste tien moet zitten op Lazkaomendi om deze rit te winnen, dat zijn teksten. Al heeft hij dan wel weer een punt als hij stelt dat de klim naar Gaintza tegen zou kunnen vallen aangezien er nog een lang vlak stuk volgt voor de laatste klim naar Lazkaomendi. Alle ballen op de slotklim, met andere woorden. Goed opletten bij de betonnen brug in het begin, en daarna drie minuten afzien.




De organisatie zoekt de problemen wel weer op met deze aankomst. Ik ben ontzettend blij met de terugkeer van de Baskische muurtjes, maar dat er een paar kilometer na zo'n muurtje een aankomst moet volgen is wellicht niet heel handig. Natuurlijk, een ideale kans voor Bilbao, Izagirre en Aranburu om te proberen deze rit te winnen, dat dan weer wel, maar verder is het de goden verzoeken. Na de klim van Lazkaomendi en het uitlopertje erna gaat het tot in de slotkilometer omlaag. Tot twee kilometer van de finish moet er serieus gedaald worden, daarna loopt het wat vals plat omlaag vooraleer het in de slotkilometer volledig vlak is. De klim naar Lazkaomendi heeft overigens wel vaker in het parcours gezeten, in die zin zou het geen probleem moeten zijn. Bekend terrein, al dateert de vorige passage wel van 2014. Toen reden we van Ordizia naar Ordizia, in een rit met onder meer deze Lazkaomendi en ook de klim naar Gaintza wist Alberto Contador de tegenstand op een hoopje te rijden. Hij won solo, voor Valverde en Kwiatkowski. Namen, pfoe. Ook in 2009 kwam deze klim voor, in een rit die uiteindelijk gewonnen zou worden door Luis Leon Sanchez. Jens Voigt won in 2004 dan weer in Lazkao, direct na het eind van de afdaling van Lazkaomendi. Nu komen we beneden in Lazkao en rijden we nog even verder naar Beasain. In principe valt de afdaling reuze mee, het is kort en we komen weinig moeilijke bochten tegen. In het begin loopt het overwegend rechtdoor in een open gebied, de boel is overzichtelijk. Een tweetal bochten die wat meer aandacht vereisen, vooraleer we op drie kilometer van het eind twee serieuze haarspeldbochten gaan tegenkomen. Deze bochten zijn wel lastig, maar oke, we mogen stiekem toch enige stuurvaardigheid van de renners verwachten. Na de tweede haarspeldbocht zijn we in Lazkao en hier bereiken we na een bocht naar rechts een brede weg. In Lazkao won Jens Voigt dus ooit een rit in de Itzulia, maar het is vooral de plaats waar de enige echte Garikoitz Bravo geboren werd. Joseba Beloki zag hier ook het levenslicht, maar hij vertrok al snel naar Vitoria-Gasteiz. In Lazkao komen de renners meerdere rotondes tegen, verder gaat het overwegend rechtdoor over de brede weg, in licht dalende lijn. Vlak voor we de laatste kilometer bereiken komen we kort achter elkaar drie rotondes tegen waar er flink geslingerd moet worden, tevens moeten er een hoop vluchtheuvels ontweken worden. Ze rijden onder een spoorbrug door, slaan bij de volgende rotonde linksaf en betreden dan de slotkilometer, waar het langs het spoor nog even een paar meter omhoog loopt. Al snel wordt het weer vlak en dan rijden ze gezellig rechtdoor, tot in de allerlaatste meters. Vlak voor de finish nog even twee haakse bochten naar rechts, ik verzin het ook niet. De groep zal gezien het klimwerk onderweg niet heel groot zijn, maar alsnog vraag je je af of ze niet iets beters hadden kunnen verzinnen. Classic Itzulia.



Je hebt toch het idee dat degene die met een kleine voorsprong als eerste beneden is de rit gaat winnen, met al dat bochtenwerk aan het eind pakken ze je in die laatste twee kilometer niet meer terug. Te kort om een organisatie op poten te zetten, te slingerend om een eventuele organisatie te laten werken. Het is dat de afdaling nou ook weer niet zo lastig is, anders had ik mijn Baskische vlaggetje alvast klaargezet voor Aranburu. Aan drie bochten heeft hij nou ook weer niet genoeg om een gat te slaan. Enfin, we komen beneden aan in Beasain en dat is een plaats waar itzulia.eus het volgende over te melden heeft:

quote:

Beasain, located in the heart of Gipuzkoa, is an ideal destination to discover the essence of the Basque Country. Situated between two natural parks, the Aralar and Aratz-Aizkorri mountain ranges, it is surrounded by mountains and lush landscapes, offering hiking trails and outdoor activities. Its heritage is highlighted by the Igartza monumental complex, a medieval enclave featuring a palace, mill, ironworks, and stone bridge. At the Arriaran reservoir, a giant sculpture by artist Néstor Basterretxea stands out on the dam.

Beasain, a town with a strong industrial tradition, is home to the century-old CAF train factory, a local icon and one of the world’s leading manufacturers of trains and railway equipment.

Additionally, Beasain is a gastronomic paradise, where visitors can taste the famous Beasain black pudding and other local products such as Idiazabal cheese. With its blend of history, nature, and tradition, this charming town is perfect for an unforgettable getaway.

Beasain is de vestigingsplaats van Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF), een Spaanse fabrikant van spoor- en tramwegmaterieel, die onder andere tram- en metrostellen heeft geleverd aan het Gemeentelijk Vervoerbedrijf in Amsterdam en de Sprinter Nieuwe Generatie aan de Nederlandse Spoorwegen. Sow. Beasain is vooral een stad met veel industrie, maar ze hebben hier ook wat oude gebouwen. Het paleis en de brug van Igartza bijvoorbeeld, harstikke leuk. Ze hebben hier ook hun eigen amateurkoers, waar onder meer de nieuwe Baskische fenomenen Igor Arrieta en Xabi Berasategui de afgelopen jaren wisten te winnen. En in 2020 won Juan Ayuso hier de Gipuzkoa Klasika, een juniorenkoers met klaarblijkelijk enige voorspellende waarde. In Beasain werd ooit Gorka Beloki geboren, de broer van Joseba. De familie Beloki vertrok alleen naar Vitoria-Gasteiz, dus. Waar Markel dan weer werd geboren, maar zijn prestaties zijn tot dusver te vergelijken met die van Gorka Beloki. Afwezig, met andere woorden. Beasain is geen onbekende plaats voor de Itzulia, in 2013 sloten we deze ronde zelfs af met een tijdrit in en rond deze plaats. Tony Martin won die tijdrit, klinkt logisch, maar Nairo Quintana werd tijdens die tijdrit tweede. Bijzonder. Een dag eerder eindigde er ook een rit in lijn in Beasain, gewonnen door Richie Porte. Sean Kelly won hier in 1984 een rit, net als in 1985. En in 1975 kwam er een keer een rit aan in de Vuelta, gewonnen door een Belg waar ik nog nooit van heb gehoord, zoals te doen gebruikelijk in die jaren. De volgende rit gaat van start in dezelfde plaats, dus voorlopig tot zover Beasain.



Wij feliciteren Thibau Nys.

Wielrennen is geen sport. Dit kan écht niet.

Je knalt met 60 in het uur op een rotonde af, waarvan in het roadbook staat dat je 'm rechts moet nemen. Je hebt het roadbook goed bestudeerd want deze rit vindt plaats in je achtertuin en je wil hier voor de winst gaan. Pakken ze je de zege af omdat een onbenul de verkeerde kant van de rotonde heeft afgezet. En ook nog eens slecht afgezet, want er was nog ruimte om te passeren. Lachwekkend.

(lol)

Mooi.

Jammer dat die onbenullen niet eerder tot deze conclusie kwamen, het feestje van Aranburu en Cofidis lijkt me nu toch al verpest. Al zullen ze alsnog blij zijn met de punten.

Het had wat voeten in de aarde, maar uiteindelijk zegevierde het recht en dus staat de rit alsnog op naam van Alex Aranburu. Ik kan me eigenlijk niet heugen dat de jury ooit een beslissing heeft teruggedraaid, maar het was een buitengewoon geschikt moment om daarmee te beginnen. Aranburu wint dus de rit met aankomst in Beasain, een plaats op net iets meer dan 10 kilometer van Ezkio-Itsaso, daar waar Aranburu vandaan komt. Veel lokaler dan Aranburu kun je niet zijn, hij had echt een doel gemaakt van deze rit. Dat zag je onderweg wel, hij presteerde op de muurtjes eigenlijk boven zijn kunnen. Hij steeg boven zichzelf uit, voor eigen volk. De familie was aanwezig, vrienden waren aanwezig, en er werd gereden over zijn trainingswegen. Vandaar dat hij in de slotfase ook een demarrage plaatste in de afdaling, hij reed in een paar meter het gat op Almeida dicht en leek op weg om samen met Almeida om de ritzege te strijden. Goed, er zaten nog wel wat renners achter, maar het was een lastige finale om nog iets te organiseren en gaten dicht te rijden. Teveel rotondes daarvoor, bijvoorbeeld. Bij een van die rotondes vloog Almeida bijna uit de bocht, Aranburu nam daar een veel betere lijn en toen was hij solo weg. Bij de volgende rotonde nam hij de rechterkant van de weg, zoals in het roadbook genoteerd stond. Als local had hij deze finale tot in de puntjes bestudeerd, hij wist dat hij rechts moest gaan. Het zal een verrassing zijn geweest dat die kant van de rotonde ineens half afgesloten was, gezien de hoge snelheid waarmee hij kwam aanzetten zal het waarschijnlijk amper in hem zijn opgekomen dat het plotseling de bedoeling was om de rotonde langs links te nemen. Sowieso een onlogische kant, een flinke omweg ten opzichte van de rechterkant. Aranburu volgde de weg die hij zichzelf op voorhand had voorgenomen, logisch. Ik kan me zomaar voorstellen dat hij de afgelopen tijd deze finale meer dan eens heeft gereden, je krijgt niet vaak een kans om zo dicht bij huis een koers te winnen. Mede door het nemen van de rotonde aan die kant van de weg was zijn voorsprong groot genoeg om het te redden tot de finish, al denk ik dat hij het anders ook wel had gered. Niemand anders dan Aranburu kon vandaag winnen, dat gevoel bekroop mij tijdens de rit sterk. Zoals ik 'm zag rijden op de klimmetjes wist ik genoeg, hij ging deze kans niet laten lopen. Maarja, door de rotonde aan de rechterkant te nemen raakte hij de overwinning even later toch kwijt. Zijn verzorger was bij de finish al in tranen, dat moet daarna helemaal een tranendal zijn geworden. Hij week af van de route, dus werd hij teruggezet in de uitslag. Romain Gregoire profiteerde, zoals Romain Gregoire altijd profiteert als anderen verkeerd rijden. Hij werd op het podium gehuldigd, Aranburu droop af. Maar Cofidis liet het er niet bij zitten, ze wezen op het roadbook en de regels van de UCI stellen duidelijk dat je als renner vooraf het parcours moet bestuderen. Juist dat had Aranburu gedaan, tot in de puntjes. Kun je dan verwachten dat iemand op het moment supreme afwijkt van het originele plan? Nee dus, dat de rotonde ineens langs links genomen moest worden had een dag eerder al bekend moeten zijn bij de ploegen en dat was dus niet zo. Klein missertje van de organisatie, overkomt ze normaal nooit. Het roadbook heeft voorrang en dus kreeg Aranburu even later de overwinning weer terug. De podiumceremonie voor eigen publiek is hem ontnomen, dat is zuur. Inmiddels zal het ook niet echt meer als een overwinning voelen, maar de ploeg zal blij zijn dat de punten in ieder geval alsnog binnen zijn. Nogal stom van de jury om niet gelijk het roadbook erbij te pakken, ik neem aan dat Cofidis dit argument meteen op tafel heeft gegooid en niet achteraf. Met twee Basken als ploegleiders in de wagen zullen ook zij het parcours goed hebben bestudeerd en dus zal het een gezamenlijke beslissing zijn geweest om de rotonde aan de rechterkant te nemen. Als de jury meteen had geluisterd hadden we deze blamage kunnen voorkomen, maar afijn. De Baskische zege is alsnog binnen, met enige vertraging ben ik tevreden. De familie van Aranburu ook, aupa Alex!



Aanrader: de reacties op twitter lezen. Eerst zijn alle Basken ZIEDEND, vervolgens zijn alle Fransen WITHEET. Ik was ook even ziedend, maar nu ben ik weer kalm. Vooral omdat ik een leuke rit heb gezien, deze rit werd een stuk zwaarder dan ik aanvankelijk had verwacht. Ik had verwacht dat de renners rustig aan zouden doen en dat ze pas zouden gaan knallen op de laatste klim, maar halverwege de rit was het al raak. Op Santa Ageda maakte men al oorlog en daardoor was er van Thibau Nys geen sprake meer. Ook enkele Basken lieten het afweten, Bilbao en Izagirre waren ranzig slecht. Bilbao werd uiteindelijk slechts 92e vandaag, op dik 16 minuten. Ion Izagirre 82e, wat droevig. Normaal altijd op de afspraak in het Baskenland, maar vandaag even niet. Mijn copium is dat Bilbao bewust tijd heeft verloren om de rit naar Gernika vanuit de vlucht te kunnen winnen, maar de waarheid is dat hij bij de val van Campenaerts betrokken was en daar zal hij dan wel veel last van ondervinden helaas. In ieder geval, vooraan zagen we McNulty en Tejada in de aanval gaan en even later ging Mas er nota bene in een afdaling vandoor, met Almeida op het wiel. Skjelmose stak over en toen hadden we even een mooi groepje te pakken, waarbij het er voor Almeida en UAE ontzettend goed uitzag. Bora had de slag gemist, het was aan Vlasov om het gat dicht te rijden. Verrassend genoeg deed Vlasov dat ook nog, hij schikte zich warempel in zijn rol als knecht en gaf alles om Lipowitz terug naar voren te rijden. De Duitser moest zelf nog wel het laatste gat dichten, maar dat lukte en toen kon het spektakel opnieuw beginnen. UAE besloot door te blijven rijden, totdat Marco het weer op z'n heupen kreeg. Hij ging er in zijn eentje vandoor en hij kreeg Berthet en grappenmaker Molard mee. Dit groepje viel uiteen op de loeiend steile klim van Gaintza, ik heb genoten. Hilarisch steile muur, hilarisch smalle weg. En wat een volk, voor een woensdagmiddag. Berthet ging er op deze muur vandoor, terwijl Marco zich richting de krampen reed. Classic Marco, wat een fenomeen. Verloor in een paar meter bijna een minuut ten opzichte van Berthet, deze muur van Gaintza deed me een beetje denken aan de muur van Aia. Het was kruipen geblazen, op een bepaald moment reden de renners slechts aan vijf per uur omhoog, genot. Leider Schachmann had het overigens lastig, maar hij herpakte zich in de vallei na de klim. Sterker nog, hij ging in de aanval en hij kreeg een aantal renners mee, waaronder Lipowitz. De Duitsers zaten eerst in de verdrukking, nu namen ze de bovenhand. Ook Iribar zat namens Kern Pharma in dat groepje, sommige lokale Basken hadden wél een goede dag. Ineens was het UAE dat in de problemen zat, alleen Del Toro was mee vooraan, die moest zich laten uitzakken om het gat dicht te rijden in dienst van Almeida. Cofidis hielp ook een beetje mee, want Aranburu had eveneens de slag gemist. Maar Alex was niet nerveus, hij wist dat het nog wel goed ging komen. En dat bleek ook zo te zijn, in aanloop naar de muur van Lazkaomendi reed na UAE ook Groupama nog even op kop, het gat werd zo goed als gedicht en met heel wat renners op een zakdoek begonnen we aan de laatste muur. Berthet had nog een kleine voorsprong over, maar hij werd gegrepen. Eerst door Schachmann en Lipowitz, maar even later kwam Aranburu uit de achtergrond opzetten. Het was zijn dag, zijn rit. Zo sterk klimt hij niet vaak, wat motivatie met een mens kan doen. Almeida schoof ook mee, maar leek nooit in staat om bergop het verschil te maken. Dit in tegenstelling tot Schachmann, die zichzelf na een mindere fase onderweg aan het eind helemaal hervond. Altijd schrikbarend goed in het Baskenland, de rest van het jaar zien we hem waarschijnlijk niet meer. Hoewel Almeida nooit een geweldige indruk maakte was hij op de top wel gewoon mee en hij probeerde daarna de boel te verrassen. In de afdaling muisde hij er vanonder en hij sloeg meteen een mooi gat. Ik was op dat moment aan het wachten op de onvermijdelijke move van Aranburu en die volgde niet veel later. Het oog van Jan Hermsen zag Lipowitz in de achtervolging gaan, het kennersoog van ondergetekende had meteen in de gaten dat Aranburu aan het brommeren was. Hij had maar een paar meter nodig om het gat op Almeida te dichten, goede daalkunsten en parcourskennis doen een hoop. Hielp ook wel mee dat Almeida bijna uit een van de bochten vloog, het verschil kon bijna niet groter zijn. Wat er eenmaal beneden gebeurde weten we inmiddels wel, het liep gelukkig uiteindelijk voor Aranburu goed af. Het parcours afsnijden is normaal natuurlijk niet zo fraai, maar in dit geval was het enorm wreed geweest om de zege af te pakken. Goed dat de jury uiteindelijk de juiste beslissing heeft genomen. Zal niet meevallen voor die mensen om een fout toe te geven. Voor de organisatie is het verder wel weer een pijnlijk foutje, als ze die rotonde op de juiste manier hadden afgezet was het een perfecte dag geweest en nu is het toch weer een dag met een smetje. Dit incident zal langer blijven hangen dan de zege van Aranburu, dat hebben ze weer mooi voor elkaar. Daarom zeg ik het nog maar even hardop: prachtige zege van Aranburu. In je achtertuin op een koelbloedige en doelgerichte manier de koers naar je hand zetten, het geluk moet onvoorstelbaar groot zijn geweest toen hij met zijn handjes in de lucht over de meet mocht rijden. Alles daarna vergeten we maar even. Een rollercoaster van een rit. Dat was onderweg al het geval, maar daarna volgden er nog een paar extra loopings. Benieuwd wat de volgende dag in petto heeft, we krijgen weer te maken met een heuvelachtige rit en een aankomst in dalende lijn. Hopelijk minder rotondes in Markina-Xemein.




Met Aranburu staat er nu een mooie nieuwe naam op de erelijst in Beasain, de plaats waar na de spectaculaire aankomst de volgende rit zal beginnen. Ik ben een beetje lui en ik heb een beetje weinig tijd, dus voor meer informatie over Beasain verwijs ik naar tourism.euskadi.eus:

quote:

Beasain, situated in the heart of the comarca (county) of El Goierri, is set in an idyllic landscape, amid mountains like Murumendi, Usurbe and Pagokabar, and watered by the river Oria.

It is thought that centuries ago people lived in Beasain, as can be witnessed in the burial mounds of Basagain, Trikuazti l and Trikuazti ll and Illaun, disovered in 1927, 1978 and 1989 respectively.

Igartza is no doubt Beasain's historical spot. We should underline Igartza Palace, built in the 13th century, and the bridge, the wooden dam and Igartza Mill. The town centre has many other tourist attractions such as the parish church of Santa María de Asunción, the basilica San Martín de Loinatz and the hermitage of Nuestra Señora de Loinatz.

Moreover, it is remarkable the Sagastigutia Park, with more than fifty tree species and Murumendi Mountain, considered Mari's dwelling (goddess of the Basque mythology).

Besides, Beasain is the town with the major trade movement in the Goierri area. In its streets, full of shops and bars there is an excellent atmosphere and tourists won't be able to leave without tasting Beasain's delicious black pudding available in bars and restaurants.

Beasain's main festival takes place in mid May. Many events for children and adults will delight tourists in Loinatz festivities. Drum parades (tamborrada), fancy dress parade, and so on.

Je zou zeggen dat ze in Beasain wel weten hoe ze een rotonde moeten afzetten, want er worden hier door het jaar heen genoeg koersen verreden. Meerdere amateurkoersen en juniorenkoersen komen voorbij in dit plaatsje, zo vinden ze het hier bijvoorbeeld wel geinig om twee keer per jaar de Proba Lonaitz te organiseren. Vorig jaar won Haimar Etxeberria hier vorig jaar bij een van die twee gelegenheden. Toen een amateur bij Equipo Finisher, inmiddels prof bij Kern Pharma en als Bask aanwezig in deze Itzulia. Het parcours is alleen wel nog iets te zwaar voor hem, maar het valt niet uit te sluiten dat we hem nog eens in een vlucht gaan zien. De andere editie werd gewonnen door Gorka Corres, een jongen die nu nog voor de amateurs van Caja Rural rijdt maar die we volgend jaar zeker tussen de profs terug gaan zien. Markel Beloki won hier ook nog eens een juniorenkoers, dicht in de buurt van de geboortegrond van zijn vader. Ook leuk: In Beasain werd in 1966 het WK veldrijden georganiseerd, Erik De Vlaeminck pakte daar een van zijn zeven titels. Met Pako Ayesteran en Gorka Elustondo komen er ook nog een paar voetbalgerelateerde jongens uit dit plaatsje, Elustondo voetbalde jarenlang voor La Real en sloot daarna af bij Athletic, Ayesteran is na heel wat clubs af te werken als trainer nu assisten van Emery bij Aston Villa en bij die club vormen ze blijkbaar een goed duo, zo goed zelfs dat ze nu nog actief zijn in de Champions League, al duurt dat vermoedelijk niet lang meer. Maar goed, de echte Champions League is natuurlijk de koers.



Na de start in Beasain rijden de renners door de vallei naar Ormaiztegi, waar ze tijdens de vorige rit ook al passeerden. Werd geen vrolijke passage voor Ion Izagirre, hij reed ver in de achterhoede. Familie en vrienden moesten lang op hem wachten, maar gelukkig kon zijn ploeggenoot Aranburu de Baskische eer redden. Die rijdt nu trouwens voor de tweede dag op rij ook praktisch langs zijn huis, ik hoop trouwens wel dat ze hem bij de start nog even een podiumceremonie geven. Van Ormaiztegi gaat het door de vallei verder naar Zumarraga, het plaatsje waar TerminAitor Gonzalez ooit geboren werd. Die vertrok alleen op jeugdige leeftijd al naar de regio Valencia en daar ging het mis natuurlijk. Hoe zou het nu met hem gaan? Waarschijnlijk weer ergens de crimineel aan het uithangen. Van Zumarraga rijden de renners vervolgens via Legazpi naar Oñati, een weg die ze in de Tour van 2023 in tegengestelde richting hebben afgewerkt. Het is hier heel mooi, maar de rit is verder nog niet heel interessant. Voorbij Legazpi beginnen ze aan de klim naar Udana, maar dat is niet echt een klim want het gaat een kilometer of zes aan een procent of twee omhoog. Niet echt boeiend. De afdaling richting Oñati is dan nog interessanter, de renners komen kort achter elkaar meerdere haarspeldbochten tegen. De weg is wel breed en het asfalt prima, dus dat zal verder allemaal wel meevallen. Na 25 kilometer passeren de renners in Oñati, een bijzonder plaatsje. Het Baskische Toledo! In Oñati vinden we de universiteit van Oñati, de oudste universiteit van het Iberisch schiereiland. We vinden er ook de koffietent van Markel Irizar, de voormalig prof runt hier Bizipoz Kafe, aanrader als je in de buurt bent. Jon Odriozola is ook van Oñati, #FreeMurias.



Voorbij Oñati is het nog een aantal kilometer vlak, daarna beginnen de renners aan de klim naar Asentzio. Wisten jullie dat Marco Asensio Willemsen een Nederlandse moeder heeft? Dat vast wel, maar hij heeft ook een Baskische vader. Asensio, Asentzio, enfin, u snapt 'm. We rijden langs Arrasate af en daarna gaat het over brede en goede wegen omhoog naar die klim, eentje van bijna 10 kilometer aan 4%. Geen zware klim, het gaat anderhalve kilometer aan 6% omhoog maar verder stelt het niets voor. Wel een mooi uitzicht richting de top, je kunt een tijdje mooi in de diepte kijken en de Baskische diepte is gevuld met schoonheid. Na 44 kilometer zijn de renners boven op deze klim, er volgt nu een lange afdaling via Elorrio naar Berriz. De weg omlaag kent de nodige bochten, maar het is wel breed en het asfalt ziet er best goed uit. Elorrio is vooral bekend als de plaats waar de supermarktketen Eroski is ontstaan, voor de wielerliefhebber vooral bekend van de tijd dat ze samen met de blindenloterij de ploeg ONCE-Eroski sponsorden. Van Elorrio gaat het over brede wegen verder omlaag naar Berriz, een plaatsje dat dan weer bekend is omdat hier met Merino Lejarreta een van de grootste Baskische renners ooit uit afkomstig is. De Vuelta gewonnen, drie keer de Klasikoa, reed altijd alle grote rondes achter elkaar en eindigde bijna overal in de top 10. Een fenomeen. Totdat de altijd vervelende Adam Hansen zich ermee ging bemoeien was Lejarreta de renner die de meeste grote rondes op rij reed, 11 stuks. Naast Berriz ligt dan weer Zaldibar, daar komt de wondertrainer José Luis Mendilibar vandaan. Een fenomeen bij Eibar, tegenwoordig een fenomeen bij Olympiakos. Niet ontslagen worden bij een Griekse club, dan kun je wat. Enfin, beneden in Berriz slaat men linksaf en dan rijdt men door de vallei naar Durango, een plaats waar ieder jaar meerdere koersen te zien zijn. Met Bizkaia-Durango hadden ze hier ooit hun eigen vrouwenploeg, dat is verleden tijd, maar hun eigen vrouwenkoers bestaat nog. Durango Emakumeen Saria, gewonnen door kleppers als Van Vleuten, Van der Breggen en Vos, de laatste jaren gewonnen door Pauliena Rooijakkers, Ashleigh Moolman en Cedrine Kerbaol. Spreekt allemaal minder tot de verbeelding, maar goed dat de koers nog georganiseerd wordt. Na een passage vol rotondes en straatmeubilair in de volgebouwde vallei waar Durango zich bevindt slaan we even buiten deze stad rechtsaf en dan gaan we op weg naar de tweede gecategoriseerde klim van de dag. We noteren drie kilometer aan 7%, waarna we de top van Muniketagane bereiken. Paar strookjes aan 10%, kilometer aan 8% richting de top, het begint bijna op het Baskenland te lijken. Na 72 kilometer zijn ze boven op deze klim, heel kort hierna volgen er nog drie beklimmingen.




Voorbij Muniketagane rijden de renners een tijd over een plateau, via wat brede wegen rijden ze naar de volgende klim van de dag, een klim die ze vaker in koers hebben gezien. We gaan weer eens naar Balcon de Bizkaia, het balkon van Biskaje. Die klim is alleen leuk als je in de buurt van de top een smal weggetje richting Monte Oiz inslaat. Hebben we ooit één keer in de Vuelta gedaan, daarna nooit meer. Sad. Doen we ook nu niet, doordat we nu een sluipweg tussendoor nemen vanaf Muniketagane stelt de klim al helemaal niets voor. Na een stuk over het plateau gaat het nog eens twee kilometer aan 4% omhoog naar Bizkaiko Begiratokia, zoals we de klim in het Baskisch moeten noemen. Makkelijke taal, dat zie je meteen. In de Itzulia van 2023 reden we voor het laatst over deze klim, al reden we toen wel op een andere manier omhoog. De afdaling die nu volgt is in ieder geval wel bekend, we dalen net als toen een aantal kilometer af over een bochtige maar brede weg richting Munitibar-Arbatzegi Gerrikaitz. Mond vol, laten we het op Munitibar houden. Na een scherpe bocht in Munitibar komen we op een andere weg terecht, een weg die vrijwel meteen omhoog zal lopen. In de Vuelta reden we ooit over deze wegen in tegengestelde richting, maar goed, dat zullen weinigen zich nog herinneren. Het gaat 2,6 kilometer aan 6,5% omhoog naar Gontzagaraigana, spreek dat maar eens vijf keer kort achter elkaar uit. Een klim over een brede weg, door een mooi bos, met een paar piekjes richting de 10%, maar verder is het geen enorm enerverende klim. Even verderop ligt een kicken klimmetje over een betonbaan dwars door het bos, ik ben ziedend dat we deze klim laten liggen. We hadden ook drie kilometer aan 10% kunnen klimmen om vervolgens weer op hetzelfde punt uit te komen. De optie die we nu kiezen is dan wel weer de veiligere, de renners zullen weinig te klagen hebben over deze wegen. Na 88 kilometer zijn de renners boven op deze klim en dan volgt er een makkelijke afdaling over brede wegen van vijf kilometer richting Ziortza-Bolibar. Het bijzondere van dit dorpje is dat een van de voorvaderen van dé Simon Bolivar uit dit dorpje afkomstig was. Bolibar, Bolivar, snapt u. Er is daarom ook een heus Simon Bolivar Museao te vinden hier. Listig bochtje in het centrum van dit dorp, verder heeft de afdaling weinig om het lijf. Wel wat bochten, maar ze lopen allemaal mooi en de weg is dus breed en goed.




Voorbij Ziortza-Bolibar loopt de weg nog een beetje verder omlaag met een paar niet al te lastige bochten erbij, daarna slaan we beneden linksaf en dan rijden we over een brede weg door de vallei richting finishplaats Markina-Xemein. Niet dat we nu al gaan finishen, geen sprake van. Nee, we knopen er maar weer eens een extra lus aan vast. Vlak voor we het centrum van Markina-Xemein bereiken slaan de renners bij een rotonde linksaf en vrijwel direct daarna begint de volgende klim, het gaat 3,4 kilometer aan 7,6% omhoog naar Lekoitzgane. Begint bijna ergens op te lijken, zeg maar. Vooral het laatste stuk voor de top is de moeite, in de laatste anderhalve kilometer gaat het aan 9% omhoog. Gezien het verdere verloop van de rit heb ik niet direct de hoop dat de koers hier al gaat ontploffen, maar die hoop had ik tijdens de vorige rit ook niet echt en toen gebeurde het wel. Je weet maar nooit, het kan wellicht de moeite zijn om hier alvast de debatten te openen. De weg omhoog is iets smaller, nog steeds breed maar net wat minder dan de wegen van de afgelopen kilometers. De omgeving is groen, zoals te verwachten valt. De renners slingeren vooral door de bossen, met af en toe wat meer open stukken tussendoor. Lekoitzgane komt niet vaak voor in koers, in de Vuelta van 2018 reden we onderweg naar Monte Oiz toevallig wel over deze wegen, maar verder is de klim geen vaste klant. Toen reden we overigens van de andere kant omhoog, vanuit Aulesti. Nu dalen we juist af richting dat dorpje, het gaat nadat we na 99 kilometer koers de top hebben gepasseerd dik vier kilometer omlaag naar Aulesti. Twee kilometer gaat het wat steiler omlaag met ook wat bochten erbij, door het iets smallere en iets slechtere wegdek is dit zo'n beetje het eerste moment van de dag dat de renners echt op hun hoede moeten zijn. De andere twee kilometers daalt men wat meer vals plat af, dat moet verder geen probleem zijn. Beneden in Aulesti gaat het naar rechts en dan zetten we koers naar de kust, we gaan richting Lekeitio. Die plaats aan de kust bereiken we alleen niet, voor we daar zouden uitkomen slaan we na een tiental zo goed als vlakke en rechte kilometers rechtsaf richting de volgende klim, een flopklimmetje. Onderweg passeren we het gehucht Okamika, we mogen Ander Okamika van Burgos dus in de vlucht van de dag verwachten. Vooral ook omdat hij uit Lekeitio komt, hier om de hoek. Enfin, na de afdaling van Lekoitzgane en het langere stuk door de vallei komt Milloi eraan, een klim die tijdens de derde rit van de Tour de France van 2023 van de andere kant bedwongen werd. Toen reden we vanuit Markina-Xemein over dit nietszeggende klimmetje heen om vervolgens naar Lekeitio af te dalen, nu gaat het vanuit de omgeving van Lekeitio omhoog en dat levert een klim van 3,5 kilometer aan 4% op. Het is een mooie klim, vooral vanwege de omgeving. Een schitterend decor, de schitterende percentages blijven alleen achterwege. Een steilste stuk aan 6%, ik bedoel maar. Na 117 kilometer zijn de renners boven, nog dik 50 kilometer en slechts één klim te gaan.




De renners dalen na de beklimming van Milloi drie kilometer aan een procent of vier af over een bochtige maar brede en goede weg. Mag absoluut geen probleem vormen, zeker niet nu het praktisch zomer is in het Baskenland. Beneden gaat het naar links en dan rijden we snel daarna door Berriatua, na de doortocht alhier rijden we naar de kust en eenmaal aan de kust gaan de renners een stukje parcours afwerken dat ze nog kennen van de Tour van 2023. Via Ondarroa en Mutriku naar Deba, ik heb daar toen een teringlang verhaal over geschreven. M'n langste voorbeschouwingen ooit, die eerste drie ritten in het Baskenland in de Tour van 2023. Ik zal het niet allemaal herhalen, laten we zeggen dat het allemaal supermooie vissersdorpjes zijn en dat de route langs de kust hemeltergend mooi is. Het is verder tamelijk bochtig en het gaat een beetje op en af, maar qua echt klimwerk ligt de koers voorlopig in een plooi. Gelukkig hebben ze iets anders gevonden om de boel actief te houden, net na de doortocht in Ondarroa volgt er een tussensprint in Mijoa Auzoa, vlak voor we Mutriku bereiken. Sprinten om de secondjes, dat werd tijdens de vorige rit in ieder geval volop gedaan. Na de tussensprint gaat het via Mutriku verder naar Deba, in de buurt van dit fraaie plaatsje komen we wat tunneltjes en vooral ook een aantal bochten tegen. Voorbij Deba verlaten we de kustlijn en duiken we het binnenland in, waar we dwars door de vallei van de rivier Deba via Mendaro naar Elgoibar gaan rijden. Elgoibar zien we normaal pas op de laatste dag van de Itzulia, als we rondjes rond Eibar gaan rijden, maar we zijn nu al op weg naar Eibar. Onvermijdelijke stad voor de koers, en dus komt ook Elgoibar onvermijdelijk voorbij. Het wordt kilometers aftellen, in principe maken we nu een kilometer of 20 helemaal niks mee. Een brede weg dwars door de vallei, ik ga er verder weinig woorden aan besteden. We bouwen langzaam de spanning op richting de laatste klim van de dag, meer niet.



In Mendaro won Jeroen Blijlevens ooit een rit in de Euskal Bizikleta, een helaas verdwenen koers. Met dat soort feitjes moeten we de uitzending voorlopig vullen, het volgende moment van verheffing volgt pas als we Elgoibar bereiken. Hier volgt na 149 kilometer de tweede tussensprint van de dag, voor de deuren van het bedrijf Sigma. Een voorzichtig gesponsorde tussensprint, gezellig midden op een industrieterrein. Na deze tussensprint rijden we nog een tijd rechtdoor verder in de vallei, de weg wordt alleen onderbroken door een aantal rotondes en een passage in een tunneltje. Vlak voor we Eibar bereiken gaan de renners rechtsaf slaan en aan de laatste klim van de dag beginnen, een klim die ze kennen maar ook weer niet. We gaan naar Izua, dat doen we ieder jaar. Alleen gaan we nu op een andere manier naar Izua. De laatste jaren rijden we vaak vanuit het centrum naar Izua, vaak in een rit waar we eerst via Krabelin omhoog zijn gereden naar Arrate om vanuit Arrate kort te dalen en dan nog een stukje te klimmen richting Izua. Nu kiezen we een derde weg, een route tussen Krabelin en het centrum van Eibar in. We gaan ditmaal omhoog naar Izua vanuit Matsaria, net als de start van de zijde van Krabelin vindt het beginpunt van deze klim zijn oorsprong op een industrieterrein. De beklimmingen lijken zodoende een beetje op elkaar, qua startpunt en ook qua percentages. We noteren een klim van 3,5 kilometer aan 10,6%, jawel! In aanloop naar de klim loopt de weg al even een kilometertje omhoog, dan gaat het een paar meter naar beneden en voorts beginnen we op het industrieterrein aan het echte werk. Voorbij het industrieterrein wordt de weg vreselijk smal en vooral vreselijk steil. Voor de gezelligheid beginnen we met een kilometer aan 16%, met stroken tot 20%. De hilarisch smalle weg kent een paar hilarisch steile haarspeldbochtjes midden in een donker bos, het is een angstaanjagende klim. Het grootste venijn zit wel meteen in het begin, al gaat het in de tweede kilometer ook nog aan bijna 15% omhoog. Twee gruwelijke kilometers, waarna het richting de top iets makkelijker wordt. Alhoewel, makkelijk, vooral onregelmatig. Een paar keer op en af, met in die stukjes op af en toe nog pieken dik boven de 10%. Vlak voor de top sluiten we aan op de bekende, brede weg omhoog naar Izua. Eenmaal op de top van die klim kun je verder omhoog naar Arrate, maar dat doen we ditmaal niet. Nee, we gaan omlaag, richting Markina-Xemein. Een aankomst in dalende lijn, want waarom ook niet? Wat zou er mis kunnen gaan in een afdaling van Izua richting Markina-Xemein, daar is nog nooit iemand gevallen, toch? Deze klim kennen we overigens, hij is al eens eerder in het parcours van de Itzulia opgenomen. In 2018 bijvoorbeeld, toen in de slotrit met aankomst op Arrate. Reden we na de klim verder omhoog naar het heiligste heiligdom der Basken. Toen won Enric Mas, hij heeft betere herinneringen aan nog een stukje klimmen voorbij Izua richting Arrate dan na Izua afdalen richting Markina-Xemein.





Als je bijna boven denkt te zijn volgt er nog een laatste knikje omhoog, waar het volk vaak rijden dik te vinden is. Daarna gaan we afdalen richting Etxebarria, het dorp waar Amets Txurruka uit afkomstig is. Voor altijd een cultheld, we missen dat type renner tegenwoordig enorm. Boven op de top van Izua is het nog 11 kilometer fietsen tot de finish, eer we Etxebarria bereiken is het nog twee kilometer fietsen tot het eind. Een stuk van negen kilometer in dalende lijn, met andere woorden. Negen gevaarlijke kilometers, we hebben hier in het verleden namelijk nogal eens renners zien vallen. Ik denk vooral aan de valpartij van Enric Mas, die samen met een ploeggenoot uit de bocht vloog toen ze Pello Bilbao probeerden te volgen. Nooit een goed idee, Pello is een van de beste dalers van het peloton en hem volgen als je zelf niet de beste daler bent is vragen om problemen. Dat ondervond Mas dus, hij zal niet met veel plezier terugdenken aan deze afdaling. Het is in ieder geval wel een bekende afdaling, iedere Itzulia rijden we tijdens de laatste rit omlaag over deze weg, de meeste renners zouden bekend moeten zijn met deze afzink. Blijft een lastige en technische, we gaan met z'n allen in de keuken staan als het peloton hier omlaag gaat. Door de steile klim zal het flink verbrokkeld zijn, maar dat maakt de kans dan wellicht juist weer groter dat mensen risico gaan nemen. Ik weet niet of de aankomst beneden in Markina-Xemein de beste optie is, maar goed. Als iedereen heelhuids Etxebarria bereikt gaat het daar naar links, daarna rijden we de laatste twee kilometer in licht dalende lijn verder naar Markina-Xemein. Toch nog wat bochtjes aan het eind, uiteraard, maar geen rotondes! Wel flauwe bochten tot aan de finish, weinig rechte meters. Finish op een straat met wat keurige bakstenen. We hopen voor de organisatie dat het geen sprint wordt, want de weg blijft lang omlaag lopen, pas in de allerlaatste meters gaat het flauwtjes omhoog. Zou een snelle sprint zijn, mocht het zover komen.



Aankomst in Markina-Xemein, een plaats waar we ieder jaar tijdens de Itzulia doorheen rijden. Altijd in de slotrit, als we via Krabelin omhoog zijn gereden naar Arrate om via Izua af te dalen naar onze finishplaats om vanuit die finishplaats weer omhoog te rijden naar Trabakua. Markina-Xemein kwam ook voorbij in de Tour van 2023, toen reden we van de andere kant Trabakua omhoog en kwamen we van een andere kant het dorp binnen, een dorp waar wel het een en ander over te vertellen valt. Markina-Xemein is het dorp van Txomin Juaristi, een renner van Euskaltel-Euskadi, aanwezig in deze Itzulia. Het is ook een belangrijk dorpje op het gebied van pelota. Markina-Xemein wordt ook wel de 'universiteit van pelota' genoemd, amai. Ik zou je zelf alles kunnen vertellen over dit spel, maar dit deel van de Baskische traditie laat ik vertellen door visitbiscay.eus, zo'n toeristische site mag je ook wel eens laten werken voor z'n geld.

quote:

Jai alai
However, what has put Markina-Xemein on the world map is its fronton. This was inaugurated in 1798 and after various renovations it currently has space for almost 1,000 seats and 300 standing places. No other town can boast that its fronton has come to be recognised and known as the "University of Pelota". This is due to the successful professional Jai alai players who have trained on this court, such as: Narciso Salazar, Arnedillo Mayor and Cazalis Menor at the beginning of the twentieth century; and later pelotaris (pelota players) such as Andrinua, Muguerza I and Orbea I; and currently Elorza, Atain and Urkidi.

What does Jai alai consist of? It is played with a ball about the size of a tennis ball, but launched at more than 250km/h, which makes this sport one of the fastest in the world. The ball is caught with a handmade wicker basket, hand tied in the style of a glove. It is a concave shape and used to catch the ball, before the player runs and throws it back against the fronton. Jai alai is a very striking sport, not only because of the speed at which the ball moves, but also because the ball makes the sound of a whip every time it is thrown. When it hits the fronton wall it also sounds like a shot (that's why the walls are made of granite). The right side of the fronton is the only part without a wall, and that is where the stands for the spectators are located.

The rules of Jai alai, which is usually played in pairs, are very simple: you have to throw the ball against the front wall, and the player in the opposing team has to catch it in the air or after a single bounce. If they fail, the opponent gets a point.

Markina-Xemein maakt ook onderdeel uit van een route richting Santiago de Compostela, dus er komen hier ook vaak pelgrims voorbij. Die kunnen als ze tijd over hebben dus naar jai alai gaan kijken, een van de varianten van pelota. Dat maakt het nog onbegrijpelijker voor ons leken, je hebt duizend verschillende varianten van pelota. Jai alai is dan weer met een soort van rieten mand, terwijl je ook pelota mano kunt spelen met de blote handjes. Pelota en jai alai zijn in ieder geval oude sporten, al in de 17e eeuw werden dit soort spelletjes gespeeld, misschien wel eerder. Als je jai alai door de translate gooit kom je in het Nederlands uit op prettige feestdagen, geinig. Visitbiscay.eus houdt het op happy party, het klintk allemaal wel leuk. Vanuit Markina-Xemein is jai alai over de hele wereld geëxporteerd, naar Amerika bijvoorbeeld. Pik je toch weer een stukje Baskische cultuur mee. Al staat vandaag toch eerder in het teken van de koers, maar daar hebben ze hier ruimschoots ervaring mee. Zo eindige hier de eerste rit van de Itzulia Women in 2023, gewonnen door ons Deem. Ben Swift won hier dan weer een sprintje in de Itzulia van 2014, we volgden toen duidelijk een makkelijkere route. Een dag later schreef Tony Martin een tijdrit in en rond Markina-Xemein op zijn naam, in die jaren geen ongewone gebeurtenis. In 2016 won Luis Leon Sanchez dan weer een rit in Markina-Xemein die van start ging in het Etxebarria van Txurruka, die twee plaatsen zijn bijna net zo onvermijdelijk als Eibar. Dit is uiteindelijk toch zo'n beetje het hart van het Baskische wielrennen, dat valt lastig te ontkennen. Ik denk alleen wel dat we vandaag een ander type winnaar gaan zien dan Swift en Sanchez.



Wordt dit dan de dag van Thibau? Op basis van de vorige rit niet, maar wie dan wel? Laten we in ieder geval hopen dat deze aankomst geen problemen gaat opleveren. Normaal gaat de afsluitende afdaling wel goed, maarja, het is ook wel eens verkeerd gegaan. Spannend!

Afgehandeld.

Aranburu heeft goed gepiekt. Alleen valt er niet te pieken tegen UAE.

De afdaling was helaas ook niet lastig genoeg om het verschil te maken, teveel bijtrappen en dan leg je het af tegen welke kopman van UAE dan ook.

Jan is echt gefascineerd door het woordje aupa. Alsof het je tijdens de Tour opvalt dat al die mensen langs de kant van de weg allez roepen.

Het duurde een paar dagen, maar het onvermijdelijke UAE is dan toch gearriveerd. Joao Almeida lijkt twee dagen van het eind de koers naar zijn hand te zetten, maar we moeten in de Itzulia altijd met twee woorden spreken. Het gaat op de laatste dag hoe dan ook chaotisch worden, ondanks een demonstratie tijdens de vierde rit is het zeker nog niet binnen voor Almeida. Kijk bijvoorbeeld maar hoe hij een dag eerder bijna de beslissende slag mistte, in het Baskenland kan altijd alles gebeuren, in het Baskenland is de koers zelfs na de finish nog niet klaar. Al gebeurde er tijdens de vierde rit verder weinig opzienbarends. Of het moet zijn dat er een bijzonder sterke kopgroep ontstond, met daarin onder meer Ben Healy, Sepp Kuss, Marco en ook het aanstormende talent Bisiaux. Tevens waren twee Basken van de partij, de twee lokale Basken. Ander Okamika reed praktisch naar zijn Lekeitio toe, terwijl de rit zou eindigen in het Markina-Xemein van Txomin Juariste. Ze mochten de vlucht niet missen en dat deden ze dan ook niet. Het kopgroepje verzamelde een voorsprong van een minuut of twee en dat leek voldoende om voor de ritzege te gaan, tot Bahrein ineens besloot te gaan rijden in het peloton. Alle ballen op Buitrago, riskante strategie. Vooral riskant voor de kopgroep, want in aanloop naar de onmenselijk steile weg van Matsaria naar Izua slonk de voorsprong enorm. Vlak voor de voet van de klim werd bereikt werd de kopgroep zelfs ingelopen en daarna kon het spektakel beginnen. Het was een beetje een tamme rit, na de explosieve rit die hiervoor werd verreden had men blijkbaar behoefte aan een rustigere dag. Maar die rustigere dag kwam abrubt ten einde toen men aan de laatste klim begon. Buitrago probeerde daar het werk van zijn ploeg te belonen, maar hij liet zijn brommertje ontploffen. Bedankt voor niets, Baggerijn. Florian Lipowitz was ook op de voorposten te vinden, terwijl leider Schachmann zwaar aan het afzien was. Alex Aranburu schoof ondertussen ook op, de Spaanse kampioen heeft zonder twijfel zijn twee beste dagen op de fiets achter de rug. Zijn doel was duidelijk, hij moest volhouden tot de top om zich vervolgens naar beneden te smijten. Een goede strategie, maar de strategie hield weinig rekening met UAE. Ondanks slechte benen, aldus hemzelf, schoof Almeida vrij vroeg op de klim al naar voren. Dan weet je eigenlijk wel hoe laat het is, als diesel Almeida vroegtijdig vooraan te vinden is weet je dat de rest een probleem heeft. En dat bleek ook zo te zijn, hij zette zichzelf op kop en niemand kon mee. Gezien de concurrentie niet eens zo onlogisch, hij werd achtervolgd door Champoussin en Lipowitz. Even later sloot de ijzersterke Aranburu aan bij die twee, maar toen was de vogel al gevlogen.

Nog wat later sloten er meer renners aan, zoals Mas en ook ONZE Wielco, maarja, achterhoedegevecht. Op de top had Almeida een halve minuut voorsprong en de afdaling was niet lastig genoeg om dat gat nog te dichten. Aranburu deed wel een poging, maar die poging strandde in schoonheid. De afdaling was niet technisch genoeg, er zaten teveel stukken in waar je bij moest trappen, daardoor verloor Almeida amper tijd. Aranburu zag na een paar kilometer het zinloze van zijn onderneming in en liet de rest terugkomen, waarna we weer konden genieten van een prachtig staaltje G2-syndroom. Niemand had zin om te rijden, ofschoon er nog genoeg op het spel stond. Schachmann kon in de afdaling terugkeren, net als Del Toro. De Mexicaan strooide nog wat zout in de wonden door tweede te worden achter Almeida, waardoor hij nog wat bonificatieseconden wegsnoepte voor de rest. Daarmee ziet het er voor Almeida ineens bijzonder goed uit. De topfavoriet vooraf, en die status lijkt hij voorlopig volledig waar te maken. De koers ligt nu in een duidelijke plooi, maar ik heb goede hoop dat het tijdens de laatste rit alsnog spannend gaat worden. Zet Almeida maar vroeg onder druk in de rit rond Eibar, bij voorkeur al op Krabelin, wellicht krijgen we dan een herhaling van de fantastische slotrit uit 2021 toen Jumbo-Visma het karretje van UAE in de poep reed. Alles is mogelijk in het Baskenland, we geven de eindzege nog niet cadeau aan Almeida. Iedereen krijgt een dag om na te denken over een plan voor de slotrit, ik denk zomaar dat de vijfde rit er eentje voor de vluchters gaat worden. We gaan naar Gernika, de stad van Pello Bilbao. Hij heeft meegeholpen aan het ontwerp van de rit, na zijn twee mindere dagen eis ik dat hij nu een wonderdag heeft en dat hij vanuit de vlucht de rit gaat winnen. Qua parcourskennis gaat er alvast niemand in de buurt komen. Hopelijk ook nog wat actie tussen de klassementsrenners aan het eind, ondanks het feit dat er geen bergpunt te verdienen is kan de laatste klim toch voor wat verschil gaan zorgen.

quote:

The fifth stage arrives in the town of Pello Bilbao, Gernika. The Bahrain-Victorious rider has been involved in its design. After the start, the route will head towards Amurrio and then back to Urduña, before leaving for Gernika. Along the way, the riders will have to overcome 4 mountain passes and position themselves well in sections of the last part of the route if they want to clinch the stage.

De rit waarvan de finale deels ontworpen is door Bilbao gaat van start in Urduña, of Orduña, een plaats waar itzulia.eus het volgende over weet te melden:

quote:

Orduña is a Basque enclave nestled between the lands of Álava and Burgos, with a rich historical and natural heritage. Founded in 1229, it held a strategic position and has been the only Basque city with this title since the 15th century. Its historic center, declared a Historical-Monumental Complex in 1997, preserves its medieval layout, with the Plaza de los Fueros at its heart. Surrounded by the Sierra Salvada and four rural villages, its landscape is stunning.

Additionally, it offers local gastronomy, outdoor activities, and a spa hotel. Visiting Orduña means discovering a place of history, nature, and tradition that leaves it’s mark

Een enclave van Bizkaia in Araba, jawel! Of juist een exclave van Biskaje, tussen de provincies Álava en Burgos, als we Wikipedia geloven. Enclave, exclave, whatever. Er zijn in het Baskenland meerdere van zulke plekjes, zo is er een hapje Castilië en Leon in het Baskenland en een klein hapje Cantabrië, terwijl er ook een paar Baskische vlekjes buiten het Baskenland te vinden zijn, maar binnen het Baskenland heb je dus ook nog dit soort dingen tussen de verschillende provincies. Dit soort enclaves hebben vaak een fascinerende oorsprong, daterend uit de middeleeuwen, ik ben alleen te lui om het specifieke verhaal hier op te zoeken. Het moet in ieder geval een strategisch belangrijke plaats zijn geweest, midden in een vallei. Een groot middeleeuws plein in het centrum, historisch. Orduña kennen we verder vooral omdat hier de Puerto de Orduña in de buurt ligt, een waanzinnig schitterende klim die figureerde in de Vuelta van 2020, de coronaeditie, waar Michael Woods helaas won voor Omar Fraile. Schitterende klim, waarvan de voet net buiten Urduña ligt, een fraai plaatsje midden in een groene vlakte. In de buurt heb je ook de Salto del Nervión, een van de fraaiste stukjes natuur van het Baskenland. Schitterende plaatjes zijn hier ruimschoots te schieten, al zal er niets in beeld komen want de uitzending begint nog lang niet. In Urduña zijn we de laatste jaren regelmatig gepasseerd, in de Vuelta maar ook zeker in de Itzulia. Zo reden we in de Itzulia van 2023 nog door Urduña, onderweg van Santurtzi naar Santurtzi, de stad van Omar Fraile waar Jonas Vingegaard op een tragische manier Mikel Landa zou kloppen in de 'sprint'. Ook in de Itzulia van 2021 kwam Urduña voorbij, maar het is lang geleden dat de koers hier nog eens van start ging. Ze hadden hier eerder ervaring met het binnenhalen van de Emakumeen Euskal Bira, een ronde voor de vrouwen. Bij de vrouwen wisten onder meer Marianne Vos en Annemiek van Vleuten te winnen in deze plaats, je zou voor minder. In de tijden dat de Puerto de Orduña nog jaarlijks in de Vuelta zat, ergens rond de jaren stillekes, kwam Urduña natuurlijk ook continu voorbij. Tegenwoordig zijn we er minder vaak, deze start is dus welgekomen.



In het begin van de rit werken we een kort lusje af, een lusje dat in de Itzulia van 2023 in tegengestelde richting werd afgewerkt. In eerste instantie rijden de renners rechtdoor in de vallei naar Amurrio, de woonplaats van Mikel Landa. Hij is geboren in Murgia, buiten de vallei, maar heeft later zijn heil gezocht in de vallei waar zowel Urduña als Amurrio te vinden zijn. In Amurrio won Pello Bilbao in 2022 een rit in de Itzulia, nog altijd zijn enige zege in deze koers. Tijd om daar vandaag verandering in te brengen, slechte benen of niet. In Amurrio gaat het naar links en even later gaat het nog eens naar links, waarna de renners op een smallere weg terechtkomen. Deze weg voert naar de eerste twee klimmetjes van de dag, slechts een van de twee is gecategoriseerd. In eerste instantie gaat het een kilometer aan 9% omhoog naar Peña Olaran, na een korte afdaling over een ietwat smalle maar goed geasfalteerde slingerweg gaat het vervolgens nog eens 1,4 kilometer aan 8,2% omhoog naar Las Campas. Ze hebben hier niet al te lang geleden nog eens in tegengestelde richting gereden, deze wegen zouden daarom te doen moeten zijn. Wel een vrij explosieve start, hopelijk genoeg om een leuke kopgroep te laten ontstaan. Na 18 kilometer zijn de renners boven op Las Campas en dan volgt een afdaling terug naar startplaats Urduña. De weg blijft voorlopig vrij snel en er komen wat bochten voorbij, maar heel steil loopt de weg ook weer niet omlaag. Zou te doen moeten zijn, met misschien af en toe zelfs een moment om te genieten van het uitzicht. De renners zien tijdens de afdaling beneden Urduña in die prachtige vallei liggen. Eenmaal beneden rijden ze rechtdoor in de vallei richting Amurrio, waar ze na 30 kilometer voor de tweede keer passeren. Twee keer door de woonplaats van Landa, en hij is er niet eens bij. Na de tweede passage in Amurrio rijden ze tien kilometer rechtdoor over een brede en tamelijk vlakke weg richting Laudio, onderweg passeren ze Luiaondo. Hier komt een van de nieuwe Baskische fenomenen vandaan, Hodei Muñoz. Hij rijdt voor de opleidingsploeg van Quick Step en dat is geen toeval. Luiaondo en Amurrio liggen dicht bij elkaar en Landa staat erom bekend dat hij zo nu en dan een trainingsritje afwerkt met renners in de omgeving. Iedereen mag zich bij die rondjes aansluiten, als ze maar kunnen volgen. Hodei is een van die jongens die dat heeft geprobeerd en dat beviel Landa wel, hij zag zijn talent en gaf een tip aan de ploeg. De ploeg vond het een goede tip en voila, er rijdt ineens een Bask bij een Belgische opleidingsploeg. Een jongen die ook in het veld heeft gereden, maar de focus ligt nu volledig op de weg. Gaat er eentje worden, let op mijn woorden. Enfin, van Luiaondo gaat het rechtdoor verder naar Laudio, waar we na 40 kilometer passeren. De derde rit van de Itzulia van 2022 ging van start in Laudio, een plaats die tot 2011 z'n eigen profkoers had. De GP Llodio, want Llodio is Spaans voor Laudio. Santi Perez werd de laatste winnaar van een koers die in een verder verleden onder meer werd gewonnen door Samuel Sanchez, David de la Fuente en David Etxebarria. In 2021 kwamen de renners ook nog eens langs in Laudio, om net buiten het dorp te finishen op de steile klim van Ermualde. Van dit niet al te fraaie industriestadje in Araba, we hebben ondertussen de exclave van Biskaje verlaten, rijden we nu definitief Bizkaia tegemoet. We blijven de rest van de rit in die provincie, maar door het kleine uitstapje in Araba hebben we nu in ieder geval alle provincies in het zuiden kunnen afvinken.




Na de doortocht in Laudio blijven de renners nog een tijd over een brede en tamelijk vlakke weg door de vallei rijden, het duurt nog wel een kilometer of 15 voor ze af gaan slaan om vervolgens aan een soort van klim te beginnen. We bevinden ons hier overigens in de omgeving van Orozko, de plaats waar Gotzon Martin vandaan komt. Als de renner van Euskaltel vandaag niet in de vlucht zit ga ik gillen. Met Ander Ganzabal is er overigens een tweede renner van Euskaltel afkomstig uit Orokzo, ook hij doet mee aan deze Itzulia maar gezien hij nog geen enkele keer bij de eerste 100 heeft gereden verwacht ik toch minder van hem. Een voormalig atleet en tevens een piloot die pas op latere leeftijd prof is geworden, hij moet nog wat extra kilometers verzamelen in de benen om ooit eventueel het benodigde niveau aan te tikken. In ieder geval, terwijl de renners continu over brede en tamelijk rechte wegen door een schitterende - duh - omgeving rijden bereiken ze haast ongemerkt na 60 kilometer de top van Sarasola. Drie kilometer aan 3,5%, ik ga het profiel niet eens kopiëren uit het roadbook. Na deze non-klim gaat het een paar kilometer licht omlaag over de brede weg, we hoeven hier tamelijk weinig over te melden. Een keer een haarspeldbocht tussendoor, maar goh, deze rit kent een lange tussenfase die totaal niet spannend gaat zijn. Het wordt pas weer leuk in de finale, de organisatie lijkt het hier bewust wat makkelijker gehouden te hebben, om wat voor reden dan ook. Uiteraard zijn er genoeg beklimmingen te vinden hier, we slaan ze voorlopig allemaal mooi over. Aan het eind van het niet al te boeiende afdalinkje komen de renners uit in Artea, hier slaan ze linksaf om vervolgens door een nieuwe vallei naar Igorre te rijden. Een dorp dat we kennen vanwege de lokale veldrit, en een dorp dat we natuurlijk kennen omdat het fenomeen Iban Mayo hier vandaan komt. Van Igorre gaat het door dezelfde vallei verder naar Lemoa, het is een aantal kilometer volledig vlak en op de schilderachtige omgeving na toch vooral heel saai. Van Lemoa gaat het dan weer via Bolunburu naar Amorebieta-Etxana, we knopen er nog wat meer vlakke kilometers over brede wegen aan vast. Minder mooie omgeving hier, meer industrie. Na 75 kilometer bereiken de renners Amorebieta-Etxano, de plek waar in 2023 de derde rit van de Tour de France van start ging. We gingen toen naar Baiona, waar Jasper Philipsen de sprint zou winnen door de deur dicht te doen voor Van Aert. In de stad die door de Basken ook wel Zornotza wordt genoemd kwam tevens zowel in 2023 als 2024 een rit aan. In 2023 won Sergio Higuita hier de sprint van een uitgedunde groep na een paar klimmetjes aan het eind, vorig jaar won Romain Gregoire hier dan weer de sprint van een uitgedunde groep. Dat was daags na dé crash waarbij zowat alle favorieten waren uitgevallen. Twee jaar op rij een aankomst in de Itzulia en tussendoor een start in de Tour, ze zijn wel verwend in Amorebieta-Etxano. En dat terwijl hun lokale profkoers, de Klasika Primavera, sinds 2019 niet meer bestaat. Carlos Betancur blijft voorlopig de laatste winnaar van die koers, we hopen nog al tijd op een terugkeer, al begint dat ondertussen steeds onwaarschijnlijker geworden. Er is nog steeds geld genoeg beschikbaar om de koers binnen te halen, ze geven het geld alleen liever uit aan andere koersen dan hun eigen koers. Daar ontdekken wij geen logica in, net zoals het lokale kunstwerk dat een aardappel moet voorstellen ook niet logisch is.



Als we Amorebieta passeren is het nog ongeveer 100 kilometer fietsen tot de finish, in eerste instantie rijden we nog eens tien kilometer verder in verschillende valleien, waar het volledig vlak blijft. Van Amorebieta rijden we rechtdoor in de vallei richting Galdakao en Bilbao, maar die plaatsen bereiken we net niet. Vlak voor we het Galdakao van Igor Anton zouden betreden slaan we rechtsaf richting het Larrabetzu van Jesus Loroño, een van de grootste Baskische renners ooit. We reden nog door Larrabetzu tijdens de Tour van 2023, in de eerste rit van Bilbao naar Bilbao. We betraden Larrabetzu in dalende lijn, na het beklimmen van Aretxabalgane. Die klim komt er nu ook aan, alleen dan van de andere kant. Net buiten Larrabetzu begint in Goikolexea deze klim officieel, eindelijk weer eens wat klimwerk. Al stelt het weinig voor, het gaat 4,6 kilometer aan 5,4% omhoog. Een paar stroken aan 8%, maar meer dan dat komen we niet tegen. Een vrij makkelijke klim, over een weg die geschikt werd bevonden door de Tour, breed en goed dus. De andere kant is evenwel nog makkelijker, het gaat na deze klim een kilometer of drie omlaag aan een procent of vier. Wel een paar haarspeldbochten onderweg, maar verder een doodsimpele afdaling. Bijna meteen daarna volgt de volgende klim, het gaat nu vijf kilometer aan 4% omhoog naar Errigoiti. Weer een brede weg omhoog, door een bosrijke omgeving, zonder veel interessante percentages. Richting de top een stukje aan 7%, nou, poe he. Na 104 kilometer zijn de renners boven in het dorpje Errigoiti en dan dalen ze af naar Gernika, de finishplaats van de dag. Ook tijdens deze rit gaan we de finishplaats alvast eens verkennen voor we daadwerkelijk gaan finishen, ze houden in het Baskenland enorm van lusjes. Leuk voor de fans, zullen we maar denken. De afdaling richting Gernika is niet al te ingewikkeld, ook al komen we onderweg meerdere haarspeldbochten tegen. Verder is het een brede weg met goed asfalt, het is alleen wel zo dat het hier stikt van de bomen en dat enkele bochten zich daardoor wat laat aankondigen. Maar goed, ook deze afdaling mag geen problemen opleveren. Verdwaalde wortels zie ik niet direct. Na wat bochtenwerk in Gernika verlaten we deze belangrijke stad voorlopig weer even, om via Kortezubi naar Arteaga te rijden. Kortezubi is de plaats waar Federico Echave vandaan komt, nog zo'n Baskische wielrenner met een palmares om u tegen te zeggen. Enkele kilometers verderop in Arteaga volgt dan weer de eerste tussensprint van de dag, na 116 kilometer om precies te zijn. In de Tour van 2023 reden we in de eerste rit ook over deze wegen, enorm genoten van de beelden toen hoor.




Na de tussensprint in Arteaga slaan de renners linksaf, we dalen een klein stukje af en komen daarna dichter langs de rand van het estuarium van Urdaibai te fietsen. We bevinden ons inmiddels in dit schitterende natuurreservaat, een absolute aanrader. De wegen blijven breed, zijn niet helemaal recht en tijdens dit stukje van de rit gaat het continu een beetje op en af. Grillige knikjes omhoog en omlaag, die weinig invloed zullen hebben op het koersverloop. Zo nu en dan wordt ons een uitzicht geboden op Urdaibai, schitterend. Na een paar kilometer fietsen over deze weg fietsen we door een dorpje met de naam Kanala. Dit dorpje zal opgericht zijn in de tijd dat hier een kanaal lag. Men vond het een goed idee om de rivier te kanaliseren, dat bleek in ieder geval voor de biodiversiteit geen goed idee te zijn. De rivier is nu weer lekker aan het kronkelen en aan het meanderen, leve de natuur. Voorbij Kanala dalen we via een aantal makkelijke bochten af richting Laida, het belangrijkste strand van Urdaibai. Het strand van Laida beschermt het hele moeras tegen de effecten van de golven en daardoor is het binnenland drassig en da's dan weer ideaal voor de biodiversiteit. Als we langs het strand van Laida fietsen zien we aan de overkant Mundaka liggen, daar slaan dankzij het strand van Laida alle golven stuk. Van boven ziet het er indrukwekkend uit, het strand van Laida is een flinke zandbank. Door de invloed van de zee en eb en vloed en noem het allemaal maar op verandert het strand wel ieder jaar van vorm, een vast plekje hoef je hier dus niet te veroveren. Dit is zomaar een stukje uit mijn langste voorbeschouwing ooit, die van de eerste rit van de Tour van 2023. Toen reden we voorbij Laida verder langs de kust, nu duiken we een andere weg in. Pello Bilbao heeft geholpen met het ontwerp van deze rit en in de buurt van zijn Gernika kent hij natuurlijk alle wegen. Hij heeft de organisatie verteld dat je van de kustlijn kunt afwijken om zo in het binnenland een typisch Baskische klim op te zoeken. Smal, steil, voorzien van een betonbaan. We slaan ter hoogte van Laida rechtsaf een smalle weg in en daarna gaat het 2,3 kilometer aan 9% omhoog naar Akorda. Merkwaardig genoeg zijn hier geen bergpunten te verdienen, er wordt geen enkele ruchtbaarheid gegeven aan deze klim, in het roadbook ook niet terug te vinden. Dit kan nog wel eens een verrassing worden voor mening renner, ze gaan toch echt weer een paar kilometer moeten krasselen na heel veel makkelijke kilometers. Na 126 kilometer zijn we boven in het dorpje Akorda, in de tussentijd hebben wij genoten van fraaie beelden en hebben de renners stevig afgezien. Tussen het afzien door zien ze in het begin van de klim de zee, dat moet de pijn dan toch een beetje verzachten.





Na deze steile klim, die niet als zodanig wordt erkend door de organisatie, is het nog een kleine 50 kilometer fietsen tot de finish. Er volgt na de klim een korte maar pittige afdaling, Bilbao heeft deze rit zo ontworpen dat zijn kansen op de winst flink toenemen. De weg omlaag is ook smal, terwijl er heel wat bochtjes achter elkaar verschijnen. Alle Basken verzamelen. Lang duurt de afdaling evenwel niet en daarna komen we op een langer stuk vals plat omhoog terecht, waar alles weer samen kan troepen. Een stuk dat we weer kennen uit de Tour van 2023, zodra de renners aan het eind van het afdalinkje Ibarrangelu bereiken fietsen ze verder over wegen die voor sommige renners bekend zullen zijn. We verlaten de bebouwde kom en fietsen vervolgens een tijd over een brede weg door een bos. De komende 11 kilometer gaat het vooral omhoog richting Nabarniz, zonder dat het direct heel spannend gaat worden. In dat stuk van 11 kilometer komen we 250 meter hoger uit, dan kun je al uitrekenen dat het gemiddelde stijgingspercentage zo rond de twee blijft steken. Het is natuurlijk wel weer Baskisch terrein, dus gaat het vrij onregelmatig omhoog en omlaag. Vanuit Ibarrangelu volgen we vier kilometer dezelfde weg. Het gaat twee kilometer aan 5% omhoog en het is twee kilometer vlak, zo ziet het terrein er dus uit. De renners komen na die vlakke kilometers uit bij een rotonde, waar ze linksaf slaan. Een kilometer verderop slaan we rechtsaf een iets smallere weg in. Nog steeds een brede weg, maar net geen snelweg. De renners komen uit in het kleine dorpje Ereño, waar amper 250 mensen wonen. Toch hebben ze hier jaarlijks hun eigen amateurkoers, een koers die dit jaar werd gewonnen door een van de opkomende Baskische fenomenen, Gorka Corres. Noteren, die naam. Ereño wordt ook wel de "hoofdstad van het marmer" genoemd, vanwege het rode marmer dat werd gewonnen uit de steengroeven van de gemeente. Dit marmer werd gebruikt voor religieuze gebouwen en paleizen over de hele wereld. Werd, want de steengroeven zijn niet meer actief en daarmee verloor Ereño de nodige relevantie, behalve dan dat ze dus nog steeds hun eigen amateurkoers hebben. Van Ereño rijden we voornamelijk vals plat omhoog nog een kilometer of zes verder naar Nabarniz, de smalle weg wordt wat bochtiger, maar we hebben tijdens de Tour kunnen zien dat dit niet echt het moment is om de koers hard te maken. Na een tijd fietst men door het piepkleine dorpje Gabika, een naam die mij gelijk laat denken aan Francisco Gabica. Die komt uit Ispaster, een paar kilometer verderop. Hij won in 1966 de Vuelta en is daarmee een van de weinige winnaars van een grote ronde uit het Baskenland. Voorbij Gabika wordt de weg weer wat breder, terwijl we aan de rechterkant van de weg heel veel bomen zien. Bomen die onderdeel uitmaken van een bijzonder bos. Na wat passages in kleine dorpjes als Intxaurraga en Zabaleta komen de renners na heel wat werk vals plat omhoog, een paar kleine stukjes in dalende lijn en een paar minimale zwaardere stroken omhoog na 141 kilometer uit in Nabarniz. Daar zijn we boven, verder valt er over Nabarniz relatief weinig te vertellen. Daarom is het een goed moment om het te hebben over het bijzondere bos dat hier in de omgeving ligt. We fietsen een grote ronde om dat bos heen, het bos van Oma. Urdaibai is een bijzonder gebied. Je hebt het moeras, je hebt de vogels, je hebt de gave kustlijn, je hebt eilandjes, je hebt golven, je hebt vis, planten, dieren, ga zo maar door. En je hebt bos, heel veel bos. Een van die bossen is het bos van Oma, het Omako Basoa. In dit bos staan vooral veel dennen. In 1984 kwam een schilder uit Bilbao, Agustín Ibarrola, op het idee om meerdere bomen in dit bos te beschilderen en zo een kunstwerk te creëren. Hij voorzag honderden dennen van een likje verf en zo onstond een heuse toeristische trekpleister. Jarenlang trokken mensen naar het bos van Oma om de dennenkunst te aanschouwen. Maar, een paar jaar geleden ging het helemaal mis. De bomen werden ziek. Ze kregen te maken met de rodebandjesziekte, daardoor kregen de bomen een roodbruine kleur en verloren ze hun naalden. Het bos werd gesloten, het kunstwerk van Ibarrola was niet meer te bezichtigen. Maar, de Basken zouden de Basken niet zijn als ze niet tot een oplossing zouden komen. Ibarrola is inmiddels dik in de 90 en hij was niet in staat om zelf een nieuw kunstwerk te laten ontstaan, een groep vrijwilligers nam die taak op zich. Op een andere locatie beschilderden zij ook een hoop dennen, in de geest van Ibarrola. Absoluut de moeite waard. Als je dan toch in Urdaibai bent moet je een wandeling door het bos van Oma maken, mag onder geen beding ontbreken. Enfin, dit even terzijde, voorbij Nabarniz keren we terug naar Gernika. De weg naar Gernika loopt een kilometer of zeven omlaag. Na een rotonde in Nabarniz beginnen we aan een afdaling die tot in Zabala toch minstens vijf kilometer vrij ingewikkeld is. De renners rijden door een donker bos, terwijl het vrij bochtig is. Enkele van die bochten zijn lastig in te schatten omdat je het einde van de bocht heel lang niet ziet. Het gaat steevast aan een procent of vijf naar beneden, met wat snelle bochten erbij en dus wordt het opletten geblazen. De weg is wel breed en het asfalt goed, maar dit gaat wel enige nervositeit opleveren in het peloton. Hier wil je niet helemaal achteraan bungelen, voor je het weet zit je op een gat. De finale staat hier ook zo onderhand op het punt om te beginnen, eenmaal beneden in Gernika beginnen we vrijwel meteen aan de volgende klim. Goed, na een kilometer of zes gedaald te hebben komen we uit in Zabala, waar de afdaling makkelijker wordt. We verlaten het bos, dat scheelt. Even later komen we in Uarka uit bij een rotonde, waar het naar rechts gaat. Na deze rotonde wordt het vlak en dat blijft een aantal kilometer zo. We rijden nu wat meer rechtdoor over een brede weg voor de tweede keer Gernika tegemoet, de stad van Laiseka en Bilbao. In Gernika slaan we alleen meteen weer rechtsaf en verlaten we de stad snel om op weg te gaan naar de tweede tussensprint van de dag, en de volgende klim.



Het gaat voorbij Gernika even rechtdoor over een brede en vlakke weg tot in Forua, waar na 152 kilometer de tweede tussensprint volgt. Meteen na die tussensprint slaat men linksaf en dan gaan we op weg naar de volgende klim die Bilbao ons wil laten zien, Zallabante. Ook wel Bizkaigane genaamd, vanuit Forua is de klim 6,5 kilometer lang en in die 6,5 kilometer gaat het gemiddeld aan 5,8% omhoog. Dat klinkt niet zo interessant, maar de klim kan opnieuw de nodige renners gaan verrassen. Na een kilometer veredeld vals plat buiten Forua wordt het ineens steil, we rijden eerst een tijd rechtdoor over een weg die nog niet eens al te smal is, maar even verderop beginnen de bochten en wordt het heerlijk Baskisch smal. Heerlijk Baskisch steil ook, we noteren een kilometer aan 11% met stroken tot 14%. In de kilometer daarna gaat het aan 8% omhoog, terwijl we door een donker bos fietsen waar het asfalt na een tijd wordt ingeruild voor een heerlijk laagje hormigón. We hebben weinig Baskische betonklimmetjes gezien, dankzij Pello Bilbao komen ze er nu alsnog. Op een gegeven moment treffen we zelfs het befaamde geribbelde beton aan, de Itzulia is nu echt compleet! Op die betonweg moet er tot 15% geklommen worden, zodra we het beton verlaten en opnieuw het asfalt betreden is het lastigste deel van de klim wel meteen voorbij. In het restant gaat het een tijd aan 4% omhoog, waarna het even verderop zelfs een tijd zo goed als vlak is, vooraleer we richting de top nog eens moeten klimmen aan 7%. Ondertussen passeren we in het dorpje Metxika, je vraagt je toch altijd af hoe deze steile heuvels überhaupt bevolkt kunnen zijn. Het venijn van de klim zit in ieder geval vrijwel meteen in het begin, die kilometer van 11% kan er toch nog voor zorgen dat we vandaag wat actie gaan zien. Na 158 kilometer, op 14 kilometer van de finish, komen we boven op deze klim die volgens de organisatie geen klim is. Geen bergpunten te verdienen hier, merkwaardig genoeg. Akorda en Zallabanta, op z'n minst derde categorie zou je denken, maar nee, geen enkele categorie. En toch gaat er hier gekoerst worden.





Na de klim volgt er een afdaling van twee kilometer over een smalle weg, dit deel van de afdaling mogen we gerust technisch noemen, vooral omdat het wegdek hier ook wat ruwer lijkt. Paar gaten her en der, dat heeft Bilbao dan weer minder goed gezien. Geen haarspeldbochten, maar wel wat snelle bochtjes. Gelukkig duurt dit deel van de afdaling niet lang, na twee kilometer in dalende lijn volgt er een kort knikje omhoog en na dit knikje slaan de renners in het dorpje Errigoiti linksaf, waarna ze over een bredere weg verder zullen dalen richting Gernika. Deze bredere weg is voorzien van goed asfalt, maar dat wil niet zeggen dat de afdaling meteen heel makkelijk is. Je zou het kunnen vergelijken met de afdaling van de vorige rit, voor het grootste deel is de afdaling goed te doen. De bochten lopen goed, je kunt er snel doorheen en je zult tussendoor flink bij moeten trappen. Er zitten alleen ook wel een paar lastigere bochten tussen, een paar haarspeldbochten ook. Je kan daar eventueel wel het verschil maken, de afdaling is wellicht net een tikje lastiger dan die van de vorige rit. Alsnog prima te doen, we zoeken de grenzen net niet helemaal op. Op vijf kilometer van de finish zijn de renners beneden in Gernika en dan breien ze er nog een laatste lusje aan vast met een hoop bochten en ook nog wat klimwerk. Beneden in Gernika gaat het scherp naar rechts en even later gaat het naar links, waarna we beginnen aan een grillige finale. Van Gernika rijden we naar Mendieta, shout-out naar Gaizka, de weg naar dit dorpje toe gaat op en af. Het is een wat smallere weg die vrij bochtig is en twee leuke stroken in stijgende lijn kent. Vooral de tweede strook is de moeite, we noteren nog eens 600 meter aan 9%. Op de top van deze laatste klim van de dag bereiken we het dorpje Mendieta, op drie kilometer van de streep fietsen we hier dwars doorheen. In Mendieta gaat het naar links, waarna een bredere weg wordt bereikt. Over deze weg dalen we weer af naar Gernika, waar we voor de vierde keer vandaag gaan passeren, de vierde keer is de goede keer. Het gaat weer eens bochtig zijn tot aan de finish, maar deze laatste afdaling stelt weinig voor. Het gaat veredeld vals plat omlaag over een enorm brede en goede weg, maar goed, bochtig is het wel en dus moet je hier vooraan zitten. Aan een kleine voorsprong in Mendieta heb je genoeg om het uit te zingen tot de finish. In de laatste anderhalve kilometer rijden we dwars door Gernika, waar we onder meer te maken krijgen met een terugdraaiende bocht naar rechts en vlak voor we de slotkilometer betreden een rotonde waar het naar links gaat. Ojee, een rotonde. Na die rotonde rijden we over een brug, voor een aantal laatste meters in stijgende lijn, daarna dalen we af aan de andere kant van de brug en volgt er nog een bocht naar links bij de volgende rotonde, waarna het quasi rechtdoor gaat tot aan de finish in hartje Gernika. Flauw bochtje naar links nog in de laatste meters, dat wel. Dit wordt weer een tumultueuze finale, wat ik je brom.




Finish in Gernika, een stad waar we tijdens de Tour van 2023 uiteraard ook doorheen zijn gereden. Toen schreef ik een heel verhaal over Gernika, want het is een belangrijke stad. Uit luiheid ga ik mezelf even kopiëren, moet kunnen.

quote:

Gernika is een stad waar je een boek over zou kunnen schrijven, en dat is dan ook veelvuldig gedaan. Het is ondoenbaar om het belang van deze stad in één simpele alinea samen te vatten, ik ga wat korter door de bocht en ongetwijfeld zal het desondanks alsnog een lang verhaal worden. Eeuwenlang konden de Basken hun goddelijke gang gaan. Vooral de Basken in Bizkaia en Gipuzkoa hadden weinig te schaften met de buitenwereld. De groene en steile heuvels van dit deel van het Baskenland waren onbereikbaar voor vele volkeren. Zelfs de Romeinen lieten de Basken in de heuvels hun gang gaan. Ze dreven er handel mee, maar legden niet hun wetten op. Dan moesten ze gaan vechten in de heuvels en dat zou gegarandeerd verkeerd aflopen. In Araba, in het zuiden van het Baskenland, gelegen op een hoogvlakte, konden de Romeinen dan weer veel makkelijker hun gang gaan. De heuvels waren ondoorgrondelijk, onbegaanbaar, onbereikbaar. In de heuvels hanteerden de Basken hun eigen wetten, de zogenaamde fueros. Al mag je het eigenlijk niet eens wetten noemen, de Basken kwamen samen, spraken af onder een boom en bespraken daar wat het beste zou zijn voor de hele gemeenschap. Er werden mondelinge afspraken gemaakt en men keerde terug naar de eigen stad. Iedere stad had z'n eigen boom waar afspraken werden gemaakt en waar een eed werd afgelegd, gedurende de eeuwen werd de boom van Gernika de belangrijkste. Daar kwamen alle hoogwaardigheidsbekleders van Bizkaia samen om de toekomst van het gebied te bespreken. Onder de eik van Gernika maakte men afspraken, waar men zich dan aan beloofde te houden. Eeuwenlang dreef Bizkaia op dit gewoonterecht, gebaseerd op mondelinge overlevering. Om de zoveel tijd trokken de belangrijkste Basken naar Gernika, werd de stand van zaken besproken en waar nodig werden de fueros aangepast. In de middeleeuwen was dit systeem van lokaal recht vrij gebruikelijk, maar na verloop van tijd werd het overal vervangen door een systeem dat meer lijkt op het huidige systeem, maar de Basken gingen ontzettend lang door met deze traditie. Nadat Bizkaia dan toch werd opgenomen in het koninkrijk Castilië bleven de fueros geldig, de Castiliaanse koning trok zelfs naar Gernika om daar onder de eik een eed af te leggen. Het handvest van Bizkaia zou gerespecteerd worden, de Basken behielden hun gewoonterecht en hun autonomie.



Al eeuwenlang is de gemeente Gernika de facto de hoofdplaats van Bizkaia. In het verleden stuurde onder meer elke kerk een vertegenwoordiger naar de stad om de gemeenschappelijke problemen van de heerschappij van Bizkaia te bespreken. Sinds de middeleeuwen werden deze conferenties gehouden naast de eik van Gernika en dat ging na een tijd de Algemene Vergadering van Bizkaia heten. Na verloop van tijd werden er verschillende gebouwen gebouwd rond de eik, ten slotte begon in 1828 de bouw van de huidige congreshal, ook wel de Juntetxea genoemd. De fueros werden gehandhaafd tot 1876, daarna ging dit antieke systeem ten onder. Toch verloor Gernika niet aan belang, de Algemene Vergadering van Bizkaia bleef samenkomen in Gernika. De stad bleef het hart van Bizkaia en in het verlengde daarvan het Baskenland. Dat is de achtergrondkennis die we nodig hebben om de belangrijkste gebeurtenis in de geschiedenis van Gernika te begrijpen. Op 26 april 1937 vond tijdens de Spaanse Burgeroorlog het bombardement op Gernika plaats. Ik zal jullie de geschiedenis van de Spaanse Burgeroorlog besparen, laten we simpelweg vaststellen dat generaal Franco heel Spanje wilde veroveren en dat het hem heel veel moeite kostte om het Baskenland en Catalonië op de knieën te dwingen. Ook in andere delen van het te verenigen land moest hij vechten, maar in die gebieden lukte het helemaal voor geen meter. De opstandige Basken, voorstanders van de republiek en tegenstanders van de koning en het leger, moesten op de knieën gedwongen worden en Franco had een nieuwe manier bedacht om dat voor elkaar te krijgen. Zijn beste matties Hitler en Mussolini waren bezig met het oprichten van een luchtleger. Vanuit de lucht zou je een oorlog sneller kunnen winnen. Gooi een paar bommen vanuit een vliegtuig, leg een stad in de as en het verzet is gebroken. Veel ervaring hadden de Duitsers en de Italianen alleen nog niet. Dat bracht Franco op een idee, zouden ze die bommenwerpers niet eens uit willen proberen in het Baskenland? En zo geschiedde. Meerdere Baskische steden werden volledig vernietigd door Duitse en Italiaanse bommenwerpers. Het Legioen Condor sloopte onder meer mijn geliefkoosde Eibar, maar het was de aanval op Gernika die het meest is blijven hangen. Dat heeft te maken met het feit dat Gernika historisch gezien ontzettend belangrijk is, maar ook met het feit dat de aanval op Gernika bruter dan bruut was. Men koos de wekelijkse marktdag uit. Van heinde en verre trokken mensen naar Gernika om spullen te kopen en verkopen. Het was gigantisch druk in de stad en daardoor werden er gedurende de vier uur dat de stad gebombardeerd werd ontzettend veel slachtoffers gemaakt. Meer dan de helft van de stad werd in puin gelegd, meer dan 1500 mensen kwamen om het leven. Al beweerden bronnen aan de kant van Franco dat het slechts om een paar 100 mensen ging. Ongeloofwaardig, als je de beelden uit die tijd bekijkt. De hele stad werd weggevaagd. Op een paar gebouwen na. Juist de belangrijke gebouwen werden niet geraakt. De Eik van Gernika bleef ongedeerd, net als de Juntetxea, het regeringsgebouw van Bizkaia. Het verzet werd wel gebroken en Franco nam Gernika twee dagen later in. Daarna nam hij de rest van het Baskenland in, hij nam ook Catalonië in en zo werd zijn natte droom werkelijkheid, een verenigd Spanje ontstond. Op de meest laffe manier mogelijk, door op klaarlichte dag een stad vol burgers aan te vallen. De donkerste dag in de geschiedenis van Gernika en wellicht de geschiedenis van het hele Baskenland. Maar de belangrijkste gebouwen bleven dus bewaard. Daarom kunnen we heden ten dage nog steeds de Juntetxea bezoeken, waar de Algemene Vergadering van Bizkaia nog steeds samenkomt. In deze vergaderingen wordt meestal de gouverneur-generaal van Bizkaia gekozen, worden de provinciale verordeningen die door de provinciale raad moeten worden uitgevoerd vastgesteld en wordt de begroting van Bizkaia goedgekeurd. Ook de lehendakari, de president van de Baskische regering, wordt hier beëdigd. Als er geen vergadering plaatsvindt kun je zelf dit gebouw bezoeken. Het is een van de oudste parlementen van Europa, aldus de officiële toeristische site van Euskadi. De Gernika-boom wordt beschouwd als het belangrijkste symbool van de Baskische identiteit, zeggen ze er ook meteen bij. De ruimte waar het bijzondere glas in lood te vinden is maakt deel uit van dit gebouw, het gegeven dat de boel gratis te bezoeken is zorgt ervoor dat je ook hier weer verplicht naartoe moet.



De Eik van Gernika is in de tussentijd wel een paar keer overleden. Eiken worden oud, maar ooit gaan ze dood. In de tuin rond het regeringsgebouw van Bizkaia kun je een oude, overleden eik vinden, ze hebben er een soort tempel omheen gebouwd. Voor het gebouw is nu een nieuwe eik aan het groeien, een vertakking van de oude eik. Andere vertakkingen van de eik zijn in andere Baskische plaatsen geplant, het is nog steeds het ideale scenario dat ieder dorp zijn eigen eik heeft. Over de eik van Gernika is ook een lied geschreven, en dat lied is een van de bekendste Baskische nummers. Gernikako Arbola, de boom van Gernika. Het lied ontstond in de tijd dat de fueros onder druk kwamen te staan. De Basken hadden het lang voor het zeggen, maar ze werden steeds meer onder druk gezet om afscheid te nemen van hun gebruiken, totdat de knoop voor ze werd doorgehakt. Gernikako Arbola is een protestsong, dat vooral ten gehore werd gebracht in Madrid. Moet je ook maar durven. José María Iparragirre is de zanger die vooral bekend is als vertolker van het nummer, van hem is ook een standbeeld te vinden in Gernika. Het is een nummer dat ik niet direct in je playlist zou zetten, het is enigszins oubollig. Maar wel significant. Goed, we hebben dus het regeringsgebouw dat te bezoeken is, de nieuwe eik voor de deur, de oude eik in de tuin. Even verderop een tuin vol sculpturen van Henry Moore en Eduardo Chillida, die tweede is een Baskische beeldhouwer waar ze nogal trots op zijn. Die man komt iedere keer terug, waar je ook gaat. De tuin noemen ze het park van de volkeren van Europa, om aan te tonen dat verbinding beter is dan, nouja, de boel platbombarderen. Er is een Euskal Herria Museoa, een museum over Euskal Herria. En even verderop vinden we het Bakearen museoa. Oftewel, het vredesmuseum. Wat is vrede? Welke erfenis heeft de bomaanslag op Gernika ons nagelaten? Wat is het om een bombardement te ervaren: getuigenissen van getuigen en wat gebeurt er vandaag in de wereld met mensenrechten? Vanuit deze vragen wil het Gernika Peace Museum een ​​aantrekkelijke en dynamische ruimte creëren voor de bezoeker. Het museum wil geen absolute waarheid vaststellen; het wil ons aanmoedigen om vragen te stellen en over vrede te praten. Aldus de toeristische site. Een museum om de herinnering aan die ene vreselijke dag niet verloren te laten gaan, maar ook vooral een museum dat ons laat kijken naar de toekomst. In het museum hangt een kopie van dat ene schilderij van Picasso. Dat puntje moeten we nog even behandelen en dan kunnen we door met de koers. Picasso moest ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling in 1937 in Parijs een schilderij maken, maar hij stroomde nog niet over van de inspiratie. Tot het bombardement van Gernika. De beelden bereikten hem en hij was diep geraakt. Woedend, misschien ook wel. Hij was al niet de grootste fan van Franco, maar dit vormde een geheel nieuw dieptepunt. In een paar weken tijd draaide hij dit reusachtige kunstwerk in elkaar. De Guernica is een abstract schilderij, een schilderij dat vooral de totale zinloosheid van oorlog doet overbrengen op de persoon die het werk aanschouwt. De wanhoop valt met bakken tegelijk van de gezichten van de dieren op het doek te scheppen. Alles gaat kapot, zoals in Gernika alles gesloopt werd. Een meesterwerk van Picasso, dat tegenwoordig nog steeds geldt als een aanklacht tegen iedere vorm van oorlog, misschien zelfs wel iedere vorm van geweld. Ik vind het alleen wel heel erg hinderlijk dat het schilderij de Guernica heet, want mensen komen daardoor in de probleem qua uitspraak. Kijkend naar De Slimste Mens komt er ieder seizoen wel een vraag voorbij over Picasso en dan maakt Philip Freriks er steevast Gwernica van. Neen. De Baskische naam is Gernika, dat laat weinig mogelijkheden over om het op een andere manier uit te spreken. In het Spaans is het Guernica, ja, maar de u kun je doorgaans probleemloos negeren.

Nou, aardig verhaal wel. Voluit heet het overigens Gernika-Lumo, een samenvoeging van de plaatsen Gernika en Lumo, maar goed, uiteindelijk draait alles om Gernika en hangt Lumo er een beetje bij. De stad van Pello Bilbao, voor zover dat nog niet duidelijk was. Hoe hij het met deze benen voor elkaar gaat krijgen weet ik niet, maar hij moet deze rit natuurlijk winnen. Dichter bij huis kan hij amper komen, dit is thuis. En dan heeft hij zelf ook nog mee mogen helpen met het ontwerpen van de rit, dat is hem niet slecht afgegaan. Jammer dat we in de eerste kilometers van de rit weinig obstakels tegenkomen, de twee lastige beklimmingen richting het eind hadden meer effect kunnen hebben als het werk vooraf wat zwaarder was geweest. Maar goed, alsnog een ideale rit voor een Bilbao in vorm. De klimmetjes zijn goed voor hem en de afdalingen ook. Alleen is hij zelf niet goed, moeten we dus toch weer gaan kijken naar Aranburu, die ook likkebaardend zal kijken naar deze finale. Maarja, staat wel hoog in het klassement en dus moet hij hopen dat er ploegen willen rijden. Ik ga nog steeds uit van een vlucht. En als Bilbao niet in die vlucht zit ga ik kijken als een van de dieren die deel uitmaken van het kunstwerk van Picasso. De gruwelijkheid van geweld, perfect samengevat door Picasso en in Gernika te bewonderen als muurschildering. Het schilderij zelf hangt in Madrid en moet nog steeds zo snel mogelijk naar het Baskenland.

Bilbao in de kopgroep, jawel!

Stop hiermee, Trek.

Stop hiermee, Bora. Voor wie, voor wat?

Oh, er is een breuk in het peloton.

Jan en Karsten hebben zich niet voorbereid, classic. Die gaan dadelijk schrikken als ze dat klimmetje zien.

Healy is vreselijk aan het schroeien. Bilbao heeft een GROOT probleem.

quote:

Op vrijdag 11 april 2025 16:03 schreef Immerdebestebob het volgende:

[..]
Zitten er nog mensen achter de breuk in het peloton ?

Kelderman had even de slag gemist, maar alles kwam weer samen. Net op het klimmetje werd er wel weer een hoop volk gelost.

Beetje laat, Cofidis en Ineos.

Het heeft verder ook totaal geen zin, Healy loopt alleen maar verder uit. Hij heeft zo'n dag.

Aranburu heeft echt wonderbenen. Voor Cofidis te hopen dat hij die ook buiten het Baskenland kan laten zien.

Diesel Joao komt moeilijk op gang.

Mas met een aanval, bel de krant.

quote:

Op vrijdag 11 april 2025 17:07 schreef superniger het volgende:
Matige etappe.

Alle ballen op morgen.

Mannetje van Astana net sneller dan Aranburu, morele overwinning voor Vino.

Het had de dag van Pello Bilbao moeten worden, en dat werd het ook deels, maar uiteindelijk was het toch vooral de dag van Ben Healy. Bilbao kende tot nu toe een zeer matige Itzulia, al dan niet dankzij de valpartij die door Campenaerts werd veroorzaakt, maar tijdens de vijfde rit die meermaals zou passeren in zijn Gernika moest hij zich hoe dan ook laten zien. Gezien het feit dat hij onderhand laatste stond in het klassement moest het vanuit de vlucht gebeuren en hij slaagde er alvast in om de vlucht van de dag te halen. Het eerste doel werd afgevinkt, maar daarmee was een succesvolle afloop nog niet verzekerd. Ten eerste moest zijn kopgroep uit de greep van het peloton zien te blijven, ten tweede moest hij ook nog eens tonen de sterkste van de kopgroep te zien. Het leek bij de eerste voorwaarde al mis te gaan, zodra de uitzending begon zagen we Lidl-Trek en Red Bull-Bora hard op kop van het peloton rijden, met een kilometer of 70 te gaan bedroeg de voorsprong amper twee minuten en die voorsprong liep nog snel terug ook. Dat leek een probleem te worden, mede dankzij dat probleem besloot een van de vluchtgenoten van Bilbao niet te lang te wachten met zijn aanval. In de kopgroep zagen we naast Bilbao ook een zekere Alaphilippe, daarnaast was EF met twee man aanwezig. Een van die twee was Ben Healy en als Ben Healy zo'n dag heeft is er voor de rest weinig aan te doen. Met een kilometer of 55 te gaan demarreerde Healy eigenlijk op een gek moment, maar de andere koplopers reageerden niet, hij sloeg meteen een gat en hij diepte dat gat in de volgende kilomers alleen maar uit. De samenwerking daarachter was direct weg, alleen al dankzij de aanwezigheid van tramadolmannetje Baudin. In het peloton zagen we ondertussen dat de meeste knechten van Lidl-Trek opgesoupeerd waren, waardoor de voorsprong van Healy ook ten opzichte van het peloton snel opliep. Van minder dan twee minuten ging het rap naar bijna drie minuten. Het signaal voor andere ploegen om in gang te schieten, onder meer Ineos en Cofidis werden plotseling actief in dienst van Laurance en Aranburu, maar ze waren allemaal niet sterk genoeg om Healy tot de orde te roepen. Af en toe is de Ier schier onklopbaar, dit was echt zo'n dag. Bij een eerste passage in Gernika reed Bilbao nog voorop, bij een tweede passage in zijn stad werd hij net door het peloton ingerekend. Hij reed toch nog even door op kop van het peloton, om naar alle aanwezige vrienden en familie te kunnen zwaaien. Mooie beelden, ik heb genoten. Het moet toch een onvoorstelbaar gevoel zijn om door je eigen stad te kunnen fietsen in koers en dan zoveel bekende gezichten zien die allemaal voor jou aan het juichen zijn. De ervaring pakken ze Bilbao nooit meer af, helaas voor hem kon het verder niet bekroond worden met een mooie uitslag. Achteraf werd hij wel nog in het zonnetje gezet op het podium, ik neem aan dat we die lijst binnenkort terugvinden in de lokale kringloopwinkel.



In de finale van de rit kwamen we nog wat ongecategoriseerde klimmetjes tegen, waar in het peloton nog wel het een en ander aan actie te bespeuren viel. Axel Laurance ging nog eens met de moed der wanhoop in de aanval, wetende dat hij nooit in de buurt van de ritzege zou komen. Ook Aranburu toonde zijn wonderbenen nog eens, even later zagen we zelfs Enric Mas een aanval plaatsen. Almeida reed toen even in de achtergrond, zijn diesel was nog niet op gang gekomen. Zodra hij vooraan plaatsnam viel het weer stil en toen kon Healy weer verder uitlopen. Toch enigszins interessant met het oog op de laatste rit van deze Itzulia, Almeida had even een kwaad moment. We moeten alles opvatten als een signaal om de laatste rit wat spannender te maken. Er kan nog een hoop gebeuren, we leven in een wereld waar Mas durfde aan te vallen. De koers is nog niet verreden! Goed, Healy won dus met een ruime voorsprong, daarachter reed Laurance op het laatste knikje van de dag nog weg om vlak voor de rest tweede te worden. Velasco klopte Aranburu net in het sprintje, scheelt toch weer vijf punten in de degradatiestrijd. In het klassement gebeurde er verder niets, zoals verwacht werd de vijfde rit er eentje voor de vluchter(s) en werd het toch min of meer een halve snipperdag voor de klassementsrenners. Enige actie, maar toen er geen grote namen werden gelost besloot men de krachten te sparen voor de laatste rit. En die laatste rit komt er nu aan, zoals te doen gebruikelijk rijden we van Eibar naar Eibar. Een net iets ander rondje dit keer, maar het principe is hetzelfde. Kort, explosief, de hele dag op en af, onvoorspelbaar, chaotisch en hopelijk een waar genot.

quote:

Eibar will once again host the final stage, with both the start and finish lines located in Plaza Unzaga. With 7 mountain passes, 3 of which are Category 3, over the more than 150 km route. This year, the very hard climb to Krabelin will happen at the beginning of the stage, so an attack from afar to win the txapela cannot be ruled out. Major changes compared to 2024 involve two climbs to Trabakua, the elimination of Gorla and the addition of Karabieta to reach Bergara. Undoubtedly a very lively stage that will decide who wins the Itzulia 2025.

Nou, dat is alvast een treffende samenvatting van deze rit. Zoals de laatste jaren gebruikelijk is Eibar-Eibar, maar dan met wat aanpassingen. De keisteile Krabelin eerder in de rit, ik weet niet direct of dat een vooruitgang is, maar om ervoor te zorgen dat de laatste niet niet te voorspelbaar wordt enkele aanpassingen doen vind ik te prijzen. De start blijft evenwel hetzelfde, we bevinden ons in het bepaald niet schitterende maar desondanks natuurlijk wel schitterende Eibar. De de stad van de wapensmeden die de stad van de fietsenmakers werd. Het is traditie dat we de laatste rit altijd op dit grondgebied afwerken, maar de manier waarop kan verschillen. De afgelopen jaren eindigde de Itzulia regelmatig boven op Arrate, de klim waarvan de voet in Eibar ligt. We slaan nu voor het derde jaar op rij de aankomst bergop bij het heiligdom over, wat mij betreft prima. De Itzulia mist daardoor wel net als vorig jaar een aankomst bergop, volgend jaar mogen ze er wel weer eentje tussendoor gooien. Alles laten eindigen na een afdaling is ook weer zoiets. Eibar is eerst en vooral natuurlijk de stad van iedereens favoriete voetbalclub, SD Eibar. Aangezien er in Eibar amper 30.000 mensen wonen hoort de lokale voetbalclub ergens op het vierde of vijfde niveau te spelen, maar Eibar speelde zowaar een aantal jaar op het hoogste niveau, in La Liga. Helaas degradeerden ze in 2021, maar in 2022 leken ze meteen terug te kunnen keren. Dat werd uiteindelijk een choke van buitengewone proporties, ze hoefden op de laatste speeldag alleen maar even gelijk te spelen tegen de al gedegradeerde nummer laatst, maar ze verloren in de laatste minuut. Dat was knap, heel knap. De slogan van Eibar is dat een ander voetbal mogelijk is, maar dit is toch niet helemaal de bedoeling. Inmiddels zijn we een paar jaar verder en zitten WE nog steeds vast op het tweede niveau. Vaak dicht bij promotie, om het aan het eind volledig weg te geven, dit seizoen speelt zich volledig af in de grijze middenmoot. Er is nog een klein kansje om de playoffs te halen, er is ook nog een klein kansje om te degraderen. Joseba Etxeberria bleek een matige trainer te zijn en vloog eruit, zijn opvolger Beñat San Jose heeft de boel iets beter op de rit, maar een terugkeer naar La Liga zit er voorlopig niet in. Over sport gesproken, Eibar is bovenal de wielerhoofdstad van het land. In het industriestadje produceerde men vroeger vooral veel wapens, maar toen daar na een tijd geen vraag meer naar was moest men het geweer van schouder veranderen. In plaats van de loop van een geweer gingen ze frames maken. Nu nog bestaande fietsenmerken als Orbea en BH zagen het levenslicht in Eibar, hoewel beide bedrijven inmiddels ergens anders zijn terug te vinden. De oude bedrijfspanden zijn nog te vinden, mocht je ooit verdwalen in Eibar. Niet direct een aanrader. De stad werd ook slachtoffer van bombardementen tijdens de Spaanse Burgeroorlog en bij het herbouwen van Eibar hebben ze gewoon zoveel mogelijk spuuglelijke appartementen zo kort mogelijk op elkaar gebouwd in de bijzonder smalle vallei alhier. In deze stad kwam men, vooral dankzij het produceren van al die fietsen, ook voor het eerst op het idee om een wielerwedstrijd te organiseren. De voorzet tot de Ronde van Spanje werd hier gegeven. De koers is nooit verdwenen uit Eibar, jaarlijks organiseren ze hier nog de Memorial Valenciaga, eigenlijk de belangrijkste der Baskische amateurwedstrijden. En jaarlijks komt de Itzulia dus op bezoek. Dit jaar opnieuw, laten we daar maar eens onze blik op werpen.



De afsluitende rit van dit jaar is op een aantal punten aangepast, maar het begin is in ieder geval hetzelfde gebleven. Net als vorig jaar en het jaar ervoor rijden we vanuit Eibar door de vallei naar het noorden, in zekere zin een matige start omdat we zodoende beginnen met een aantal makkelijke kilometers. We willen meteen vanaf de eerste kilometer een klim, zodat we een net zo spectaculaire start kunnen krijgen als in de Itzulia van 2021. Maar goed, het kan nu natuurlijk nog steeds spectaculair worden, de eerste klim na 11 kilometer is ook weer niet overdreven ver weg van de start. Vanuit het vertrek in Eibar fietsen we dwars door de vallei van de rivier Deba op weg naar het dorpje Deba. Dat dorpje aan de kust bereiken we alleen net niet. Nadat we door Elgoibar zijn gefietst en ook Mendaro hebben gezien slaan we voor het bereiken van de kust rechtsaf en beginnen we na 11 kilometer in licht dalende lijn aan de eerste klim van de dag. Een bekende klim dus, voor de meeste renners. Elkorrieta, het gaat 2,6 kilometer omhoog aan 6,7%. Lastig, maar eigenlijk net niet lastig genoeg. Met weemoed denk ik terug aan die etappe in 2021, toen de eerste klim meteen een echte muur was waar enkele ploegen al de knuppel in het hoenderhok gooiden waardoor er de hele dag koers was. Dat lijkt hier iets minder voor de hand te liggen, maar goed, er zijn gekkere dingen gebeurd. De weg is smal en kent wat haarspeldbochten, dus met wat fantasie valt hier wel een bommetje te gooien. Na de klim fietsen we richting het dorpje Lastur, de weg loopt vooral rechtdoor licht omlaag. Lastur is belachelijk klein, maar beschikt wel over een bekende inwoner. Josune Arakistain, de zangeres van Huntza. Toch een van mijn favoriete Baskische bands, al zijn ze tragisch genoeg gestopt sinds vorig jaar. Ze heeft nu een soloproject en dat is wel aardig, maar niet zo goed als Huntza. We volgen de doorgaande smalle weg en dan begint niet ver buiten Lastur meteen de volgende klim, die van Azurki. Een mooie klim, waar in het verleden wel al eens wat is gebeurd. In de editie van 2019 gooide Astana hier de boel overhoop door Fuglsang en Izagirre al in de aanval te laten gaan, terwijl Buchmann, die op dat moment aan de leiding ging, niet kon volgen en de rest van de dag achter de feiten aan mocht fietsen. Het is zeker niet altijd feest hier, maar met vijf kilometer aan 7,4% is het in ieder geval een serieuze klim. Een onregelmatige klim, een paar stukjes in dalende lijn maar dan ook weer halve kilometer aan 11% of zelfs meer tussendoor. Na 25 kilometer bereiken we de top van deze klim en dan houden we met wat mazzel nog maar een heel klein peloton over.





Het zijn niet alleen de beklimmingen die lastig zijn in het Baskenland, soms zijn de afdalingen bepalender. Dat hebben we aan den lijve ondervonden de afgelopen dagen. Dit is mogelijk ook weer zo'n afdaling, het eerste deel van de afzink van Azurki voert over een vrij smalle en bochtige weg en mag daarom lastig genoemd worden. Na een tijd verlaten we deze smalle weg en komen we op een brede weg terecht. Op dit kruispunt gingen we verleden jaar naar links, om nog verder af te dalen richting Azkoitia waar dan weer de voet lag van de klim naar Gorla. Die klim doen we dit jaar niet, we gaan nu juist naar rechts en dan dalen we af richting Elgoibar om in de vallei waar de renners de eerste kilometers van de rit al doorheen reden nu in tegengestelde richting terug naar Eibar te fietsen. Het tweede deel van de afdaling over de bredere weg is goed te doen, al komen de renners wel een hoop bochten tegen. Een wat langere afdaling, veel draaien en keren, maar toch ook meerdere stukken waar het wat langer rechtdoor gaat. Brede en goede weg, iedereen komt veilig beneden aan in de buurt van Elgoibar. Hier gaat het naar links en dan rijden we over wegen die we inmiddels kunnen dromen naar Eibar. Een paar dagen geleden reden we hier ook nog, toen we via Izua naar Markina-Xemein reden. Nu gaan we ook weer naar Izua, maar dan op een andere manier. Toen reden we omhoog via het industrieterrein van Matsaria, nu pakken we dan weer de steile weg die een industrieterrein eerder te vinden is. Het gaat zoals de laatste jaren traditie is geworden via Krabelin omhoog naar Arrate. Vaak halverwege de rit, nu in het eerste deel. Vlak voor we Eibar bereiken slaan we ter hoogte van Azitain bij een rotonde op een industrieterrein rechtsaf en dan beginnen we aan de inmiddels wereldberoemde klim naar Krabelin. We zien daar eigenlijk altijd straffe taferelen. In 2021 was het alles of niets voor Pogacar, die McNulty zag lossen en daarna in z'n eentje de oversteek probeerde te maken naar de kop van de koers, waar Roglic dan weer in de aanval was gegaan. Een jaar later ging Evenepoel hier dan weer overboord. De klim is dragers van de gele trui niet echt goed gezind, het is nu ook maar de vraag of diesel Almeida zo vroeg in de rit al op temperatuur is. Dat de klim wat verder van de meet ligt kan de bereidheid tot een vroege aanval dan wel weer wat kleiner maken, we gaan zien of de parcoursbouwers enige kaas hebben gegeten van het ontwerpen van een koers. Krabelin is en blijft in ieder geval de loodzware achterkant van Arrate, het is de zwaarste klim van de rit. Het gaat vijf kilometer omhoog aan 9,5%, met een stuk van drie kilometer aan 12% in het midden. Genot! De weg begint breed, maar na een tijd wordt het enorm smal, en enorm steil. Het mag ondertussen als bekend terrein worden verondersteld. Hier ontstaat hoe dan ook een eerste schifting, die definitief kan zijn. Tragisch genoeg vindt dit wel allemaal buiten beeld plaats, de uitzending zal tegen deze tijd nog niet begonnen zijn. Jammer, want de regie weet hier de boel altijd prachtig in beeld te brengen. Sowieso een shout-out naar de mensen die de beelden schieten in het Baskenland, de shots zijn vaak om duimen en vingers bij af te likken. Na 47 kilometer passeren we bij het heiligdom van Arrate, we slaan die locatie nooit helemaal over. Er is geen finish bij het heiligdom, maar de achterkant van de klim komt voorbij en we pakken in de finale ook een deel van de voorkant mee. Het heilige heiligdom is en blijft onvermijdelijk.




Hopen op wat vuurwerk op deze klim, al gaan we het moeten volgen via de ticker. Vuurwerk in de afdaling, dat kan eventueel ook nog. Ik denk nu terug aan de editie van drie jaar geleden, toen een ontketende Pello Bilbao bergop moest lossen en zelfs nog achter Evenepoel bovenkwam. Maar in de afdaling stoof Bilbao hem voorbij en niet veel later lag hij zelfs helemaal op kop van de koers. Het is een afdaling in twee delen, het gaat eerst vrij kort omlaag, totdat we rechtsaf slaan en nog een paar meter moeten klimmen. De laatste paar meter van de klim naar Izua, deze weg gaan we later vandaag nog eens zien. Na dit korte knikje omhoog volgt het langere deel van de afdaling, een voor sommige renners gevaarlijk deel. Enric Mas ging hier eens op z'n kokosnoot en zag een goede eindklassering daardoor uit beeld verdwijnen. Twee dagen geleden zagen we deze afdaling nog in volle finale en toen bleek het eigenlijk een vrij simpele te zijn. Aranburu probeerde weg te rijden uit een groep die een halve minuut achter Almeida reed, maar hij kon het verschil niet maken en hij kon ook het gat op Almeida niet dichten. Eigenlijk is deze afdaling dus helemaal niet zo gevaarlijk, zeker niet nu de renners hun kennis een paar dagen geleden nog hebben kunnen opfrissen. Enige verschil is dat het vandaag wel eens kan gaan regenen, dat zou het meteen een heel ander verhaal maken. Natte afdalingen, dan schakelen we extra ambulances in. Deze afdaling eindigt in Etxebarria, het dorp van Amets Txurruka. We slaan hierlinksaf, op weg naar Markina-Xemein. Dat is dan weer de stad van Txomin Juaristi, moeten jullie inmiddels weten omdat ik het niet al te lang geleden ook al heb gezegd. Sinds donderdag is Markina-Xemein ook de stad waar Joao Almeida een rit won, hij zal hopelijk voor hem met een goed gevoel door deze plaats kunnen rijden. In de woonplaats van Juaristi, aanwezig in koers, passeren we na 60 kilometer. In en rond Markina-Xemein is het een aantal kilometer zo goed als vlak, een stukje vallei waar geloste renners een poging kunnen wagen om terug te keren. De wegen hier zijn recht en breed en dat blijft zo als we buiten Markina-Xemein aan de volgende klim van de dag beginnen. Die weg begint uit het niets ineens omhoog te lopen, steeds een beetje steiler. Zonder er veel erg in te hebben beginnen we aan de vierde klim van de dag, Trabakua. Een merkwaardige klim, omdat we over een snelweg rechtdoor omhoog rijden. In totaal acht kilometer aan 4%, maar vooral de laatste drie kilometer aan 7% zijn de moeite waard. Met zelfs een kilometer aan 9% onderweg, jemig. Door die brede weg krijg je alleen nooit dat idee. In gedachten zie ik nu een stevig met z'n elleboog wapperende Pogacar voor me, die het gat met Roglic in 2021 maar niet wist te dichten. Memorabele beelden. Ze worden ieder jaar memorabeler, we hebben hem sindsdien eigenlijk nooit meer zo zien spartelen.




Na 69 kilometer bereiken we de top van deze Trabakua, een klim die ook figureerde in de Tour van 2023. We rijden door een tunneltje en pakken daarna een lange doordraaiende bocht naar rechts mee, waarna we in dalende lijn richting Mallabia gaan fietsen. Aan de buitenrand van Mallabia komen we het bekendste bedrijf van dit dorpje tegen, Orbea! De fietsenmaker, jawel! Orbea komt oorspronkelijk uit Eibar, daar heb ik al veel te vaak over verteld, later zijn ze de stad ontvlucht om een paar kilometer buiten Eibar een grote fabriek neer te planten. In Mallabia dus, dat verder bekend is vanwege Mikel Pradera en Gorka Arrizabalaga, twee ex-wielrenners van onder meer Euskaltel. De afdaling richting de fietsenfabriek van Orbea is een kilometer of vijf lang en voert over een enorm brede en goede weg, makkelijk fietsen. Voorbij de fabriek waar men de beste fietsen maakt slaan we rechtsaf, waarna we het dorpje Mallabia gaan bereiken. In dit dorpje kwam de Itzulia drie jaar terug twee keer voorbij. Eerst bij de mannen, daarna bij de vrouwen. Op een enorm steile aankomst in het dorp was de winst bij de mannen weggelegd voor Carlos Rodriguez, die als vluchter net het aanstormende peloton wist af te houden. Dat was ook de aankomst waar Vingegaard en Vlasov in elkaar haakten, geestig onkundig. Bij de vrouwen ging de winst een maandje later naar, ja, jammer, Demi Vollering. Een onsympathieke vrouw, terwijl er ook gewoon sympathieke vrouwen zijn. Izaro Andres bijvoorbeeld, de zangeres die uit Mallabia afkomstig is. Ik denk dat ik haar al een paar keer heb lopen te pluggen, geheel terecht. Izaro en Orbea, topdorp dat Mallabia. Enfin, er moet ook nog even geklommen worden in het dorp. Een kleine kilometer gaat het omhoog aan 10%, gewoon, is geestig. Voor we het centrumpje van Mallabia bereiken houdt de klim op en gaat het in dalende lijn verder, paar bochtjes erbij. Buiten het centrumpje slaan we dan weer scherp rechtsaf, waarna het nog eens een keer een kilometer aan 6,5% omhoog gaat. Boven in Areitio slaan we linksaf waarna er een korte afdaling over een brede weg volgt richting Ermua. Een wielerdorp waar een hoop grootheden vandaan komen. Wat dacht u van Igor Astarloa? Wereldkampioen! Pedro Horrillo, die van de ezels en de valpartij in het ravijn, nog zo'n fenomeen. Horrillo was nog een tijdje parcoursbouwer van deze koers, maar die taak heeft hij afgestaan aan Laiseka. We fietsen snel door Ermua en een paar rotondes later komen we opnieuw uit in Eibar, waar we weer eens gaan afwijken van het parcours dat we kennen. Na een bochtige passage in de smalle straten van Eibar gaan we niet direct opnieuw omhoog naar Izua, nee, we verlaten de stad juist aan de andere kant. We rijden langs het fraaie stadion van Eibar af, het mythische Ipurua, en dan gaat er 6,6 kilometer aan 6,7% geklommen moeten worden naar Karabieta. Een klim die regelmatig in de koers passeert, maar het is even geleden dat we 'm nog eens van deze kant hebben bedwongen. In de Vuelta van 2020 kwam ie voorbij van de andere kant, net als in de Itzulia van 2020 en 2022. Nu dus weer eens omhoog vanuit Eibar, best een pittig ding van deze kant. Voorbij Ipurua is het even steil, daarna wordt het wat makkelijker en dan volgt er een fase van vier kilometer aan 8%, met een paar stroken aan 10%. Hier kun je als renner eventueel iets proberen. Ik zou niet wachten tot het eind, in de laatste kilometer zwakt de klim af naar 5%. Een redelijk stevige klim, voorzien van een brede weg, dwars door het bos. Na 88 kilometer zijn we boven, we zijn hier al dik voorbij de helft van de rit.





Na de top van de klim rijden de renners het dorpje Elgeta tegemoet, de brede weg loopt anderhalve kilometer omlaag zonder veel bochten tot we het dorp bereiken. Er volgt in Elgeta wel meteen een bijzonder scherpe bocht naar links, de renners rijden direct na die bocht door een poort heen en daarna gaat het nog eens zes kilometer verder omlaag richting Bergara. Dit deel van de afdaling begint best pittig, het gaat een kilometer of drie serieus omlaag, maar het voordeel is dan weer dat de weg breed blijft en dat er tamelijk weinig gekke bochten te bespeuren zijn. Een keer een haarspeldbocht, maar deze afdaling is perfect te doen. Beneden komen we uit in Bergara, een plaats die jaarlijks passeert in de Itzulia. Vaak rijden we omhoog via Gorla om af te dalen naar Bergara, nu hebben we een andere route genomen om dan maar via Karabieta alsnog in Bergara uit te komen. In Bergara, de stad van voormalig profs Julen Irizar en Mikel Aristi, beginnen we aan een wat langere tocht door de vallei. Een stuk van het parcours waar het volledig stil kan vallen, maar ook een stuk van het parcours waar een gat dat in de afdaling is ontstaan uitgediept kan worden. Dat zagen we in de befaamde editie van 2021, toen Astana de afdaling dynamiteerde en UAE in de vallei vervolgens in de shit zag. Zoiets kan nu natuurlijk ook weer gebeuren, maar de kans is groter dat er in de vallei niets gebeurd, zoals in alle jaren nadien. In de vallei van de Deba rijden we via Soraluze terug naar Eibar, voor de zoveelste keer vandaag. In deze vallei is het niet volledig vlak, zo rond Soraluze komen de renners zelfs een kort klimmetje tegen, maar al bij al stelt het weinig voor. Na een stuk of tien relatief vlakke kilometers verlaten we deze vallei en slaan we linksaf de volgende vallei in, terug naar Eibar. Bij de zoveelste passage hier volgt na 109 kilometer de eerste tussensprint van de dag, kan een felbetwiste worden. We rijden nu bij het industrieterrein van Azitain rechtdoor en betreden daadwerkelijk het centrum van Eibar, waar we nu op weg gaan naar de gebruikelijke route richting Arrate. Al gaan we Arrate nu niet meer bereiken, we houden op met klimmen bij Izua. Of Ixua, de Basken gebruiken doorgaans die naam, de organisatie heeft alleen van de x een z gemaakt. Na wat slingerwerk in Eibar en de tussensprint beginnen we aan de klassieke variant van de klim, over de brede weg omhoog. De laatste zware klim van de dag, hierna volgen alleen nog maar korte klimmetjes. Aangezien deze klassieke klim praktisch ieder jaar in het parcours wordt opgenomen mogen we veronderstellen dat het bekend terrein is. Het is kort, maar krachtig. Voor we daadwerkelijk aan de klim beginnen gaat het eerst al even een halve kilometer aan 10% omhoog in Eibar zelf, waarna we na een kort stukje in dalende lijn écht beginnen aan de klim naar Izua. Vier kilometer aan 9%, hier moet nog iets gaan gebeuren, waarschijnlijk, hopelijk. Stroken boven de 10%, het bekende verhaal. Als de koers nog niet is beslist, dan is dit de laatste kans om iets te forceren. Lukt vaak best aardig, Vingegaard liet hier bijvoorbeeld iedereen eens z'n hielen zien. De kans is aanwezig dat Almeida hier de koers in een definitieve plooi legt, zoals Ayuso vorig jaar deed. Hij kreeg wel Rodriguez mee, maarja, die stond redelijk ver achter hem in het klassement. Na 116 kilometer bereiken we de top en dan duiken we voor de tweede keer vandaag over dezelfde weg omlaag. De derde keer in totaal tijdens deze Itzulia, iedereen moet alle bochten van de afdaling inmiddels perfect kennen. Beneden komen we opnieuw uit in het Etxebarria van Txurruka, waar tijdens de afgelopen edities een bocht naar rechts volgde, waarna we via de flopklim van Urkaregi terug naar Eibar reden. Nu gaan we opnieuw naar links, waarna we opnieuw passeren in Markina-Xemein.




In Markina-Xemein volgt na 127 kilometer de tweede tussensprint van de dag. Het is nu nog 37 kilometer fietsen tot de finish en het grootste deel van het restant van de route kennen we. We moeten in en rond Markina-Xemein weer een paar vlakke kilometers zien te overbruggen, waarna we even later voor de tweede keer aan de beklimming van Trabakua gaan beginnen. Voor de tweede keer vandaag die merkwaardige klim, over een snelweg rechtdoor omhoog. Het gaat opnieuw acht kilometer aan 4% omhoog, waarbij vooral de laatste drie kilometer aan 7% de moeite waard zijn. Voorbij deze klim dalen we weer af richting Mallabia, waar we voor de tweede keer langs de fabriek van Orbea gaan fietsen. De afdaling richting de fietsenfabriek van Orbea is ook nu een kilometer of vijf lang en voert over een enorm brede en goede weg, makkelijk fietsen. We werken voorbij de fabriek vervolgens weer dezelfde twee korte klimmetjes af, eerst gaat het een kleine kilometer omhoog aan 10%. Voor we het centrumpje van Mallabia bereiken houdt de klim op en gaat het in dalende lijn verder, paar bochtjes erbij. Buiten het centrumpje slaan we dan weer scherp rechtsaf, waarna het nog eens een keer een kilometer aan 6,5% omhoog gaat. Boven in Areitio slaan we linksaf waarna er een korte afdaling over een brede weg volgt richting het Ermua van Astarloa en Horrillo. Van Ermua gaat het wederom over de grote weg naar Eibar, waar we ditmaal voor het laatst gaan passeren. Honderd keer Eibar op een dag, maar nu komt de finish dan toch echt in zicht. Over een brede weg die voorzien is van wat tunneltjes rijden we eigenlijk langs de stad af, volgens alle profielen schijnen we hier nog een halve kilometer aan 10% te moeten klimmen, maar ik vraag me af of ze niet zijn vergeten de tunneltjes weg te filteren. Ik denk dat het klimwerk eigenlijk wel gedaan is, maar goed, eventueel wachter in de absolute slotfase dus nog een kort klimmetje op de renners. In de laatste zes kilometer slingeren we langs Eibar af over een weg waar zo nu en dan ook nog wat vluchtheuvels te vinden zijn. Van drie kilometer tot één kilometer van de finish loopt de weg gevoelig omlaag, we komen ook een paar bochten tegen en dus is het zaak om tot het einde te focussen. Op twee kilometer van het eind komen we een rotonde tegen en hier gaat het naar rechts, waarna we het centrum van Eibar betreden. Vanaf dit punt is het de bekende weg naar de finish, dezelfde weg als vorig jaar. Aan de tocht door het centrum van Eibar hebben ze niets veranderd. De renners rijden door een winkelstraat over keurige Baskische steentjes naar het plein waar de rit ook begon. Vrij dicht bij de finish is er nog een flauwe bocht naar links waar men in het verleden wel eens verkeerd is gereden omdat men de weg volgde waar de auto's naartoe werden gestuurd. Wil nog wel eens gebeuren in het Baskenland. Verder is het geen gekke aankomst, de mensen staan klaar in het centrum om de ritwinnaar en eindwinnaar op te vangen.




Vorig jaar won Carlos Rodriguez de rit, hij kreeg de ritzege cadeau van Juan Ayuso, die de eindzege dan weer binnen wist te slepen. We hopen vandaag weer op een spectaculaire uitkomst in de bakermat van het Baskische wielrennen, ondanks het feit dat Almeida de sterkste lijkt kan er toch nog een hoop gebeuren. Deze etappe staat eigenlijk garant voor koers, hoe je 'm ook opbouwt. Een soort laatste rit van Parijs-Nice, altijd de moeite waard. Dit op je tv, Parijs-Roubaix bij de meisjes mooi op de stream.

Kopgroep van een man of 20, helaas zonder veel gevaarlijke klanten voor het algemeen klassement. Jegat en Laurance staan het dichtste bij, daar hoeft UAE niet bang van te worden.

Dani Martinez leeft ook nog blijkbaar.

Geen enkele actie in het peloton op Krabelin dus, waanzinnig slecht idee om die klim zo vroeg op de dag te doen. Notities maken, organisatie.

We zijn live.

Bruno Armirail of all places die aan het schroeien is.

UAE nog steeds tempo aan het rijden, deze koers is mij niet explosief genoeg.

Ah, regen. Dat worden nog een paar leuke afdalingen.

Hirschi, hij leeft!

Izua zo, de laatste kans om nog wat van deze rit te maken.

Ach, Van Gils.

Aranburu ook vandaag weer mee.

Lipowitz heeft ondertussen een probleem.

Healy weer solo.

Almeida in de aanval. Floprit.

Enrico Mas tien meter voor de top met een minimale versnelling, klasse.

quote:

Op zaterdag 12 april 2025 17:08 schreef Devolder het volgende:

[..]
Blijft die dit keer dan op zijn fiets zitten?

Grote kans op openslaande deuren in Limburg.

quote:

Op zaterdag 12 april 2025 14:23 schreef wimderon het volgende:
Fijne Ben Healy-dag allen.

Toch niet.

Daar gaat Almeida. Gelukkig staat Mas nog enigszins op punt.

Thibau is stevig ontploft. Op de weg toch ook onregelmatig.

CHUTE Skjelmose.

Bizar dat Del Toro op de fiets blijft zitten.

Nu een masterclass dalen van Aranburu.

Mas ijzersterk vandaag, maar het gaat hem uiteraard geen overwinning opleveren.

quote:

Op zaterdag 12 april 2025 17:34 schreef franklop het volgende:
Aranburu staat ook redelijk op punt

Waanzinnig sterke koers ja. Echt benieuwd of hij dit kan doortrekken of dat het puur de Baskische bonus is.

Je moet Aranburu dan ook niet willen volgen in een afdaling, zeker niet als je Martin heet.

Ach, ach, ach, Enrico.

Wat een meelijwekkende renner is het toch ook.

Puntjes voor Cofidis, ja!

Tot volgend jaar.