Steden leren leven met oprukkende meeuw: 'Boerenverstand voorkomt ellende'Het aantal meeuwen in stedelijk gebied blijft toenemen. Volgens recente tellingen leeft inmiddels zo'n 10 procent van de zilvermeeuwen en kleine mantelmeeuwen op daken van huizen en bedrijven. Wegjagen heeft geen zin, dus moeten horeca en burgers acclimatiseren. Dat blijkt uit een rondgang van NU.nl.
![steden-leren-leven-met-oprukkende-meeuw-boerenverstand-voorkomt-ellende.jpg]()
In bijvoorbeeld Den Haag zijn ruim 500 paren van de zilvermeeuw geteld. In IJmuiden zijn het er 200 en in Alkmaar 720, vooral op een bedrijventerrein dat erg populair is onder de vogels. "Het probleem is dat we de paren in de stad lastiger kunnen tellen", zegt Albert de Jong van Sovon Vogelonderzoek tegen NU.nl. "Maar de trend dat de vogels vaker naar de stad trekken, is onmiskenbaar."
Dat heeft drie belangrijke oorzaken. De broedparen van deze twee soorten worden op plekken langs de kust, waar ze op de grond broeden, steeds meer bedreigd door de oprukkende vos. Daarnaast worden weidse industriegebieden, zoals de Maasvlakte, verder volgebouwd. Verder is het voedselaanbod aan de kust flink afgenomen sinds vissers hun bijvangst niet meer overboord mogen gooien.
Het aantal paren neemt al jaren af. Van de kleine mantelmeeuw zijn er nog maar 67.000 paren, van de zilvermeeuw nog 29.000 paren.
"De meeuw zoekt het steeds vaker hogerop", legt vogelkenner De Jong uit. "In de steden is veel voedsel te vinden. En de platte daken vormen een veilige plek voor de dieren om hun eieren uit te broeden."
Gemeenten kunnen weinig tegen beschermde vogelElke gemeente mag - in overleg met de provincie - haar eigen meeuwenbeleid ontwikkelen. Maar acties die het voortplanten van de dieren bedreigen, zijn nog altijd wettelijk verboden. De meeuw valt onder de soorten die wettelijk beschermd zijn onder de Omgevingswet.
De Jong kent voorbeelden van bedrijven die medewerkers het dak op sturen om "eieren onklaar te maken". "Maar dat is illegaal. Daarvoor kun je worden vervolgd als de politie je betrapt."
Veel gemeenten waar zich grote aantallen meeuwen bevinden, sporen hun burgers en bedrijven aan te leren omgaan met de dieren. "Het hangt ook erg van het weer af", merkt een woordvoerder van de gemeente Den Haag op. "Als het mooi weer is, komen er meer klachten binnen dan als het regent."
'We willen ze niet helemaal wegjagen'Den Haag heeft de afgelopen jaren in de binnenstad bewust meer ondergrondse afvalcontainers geplaatst om afval op straat te voorkomen. Ook promoot de gemeente het gebruik van stevige, 'meeuwbestendige' vuilniszakken.
"We willen ze natuurlijk niet helemaal wegjagen", benadrukt de woordvoerder. "Meeuwen horen ook een beetje bij de stad." Sommige ondernemers in het centrum hebben op hun terras bordjes opgehangen om het voeren van meeuwen te ontmoedigen.
De gemeente Leiden heeft op een aantal plekken in de stad een voederverbod ingesteld om overlast door vogels te verminderen. Dit zijn locaties waar vaak veel overlast was van vogels, bijvoorbeeld in de binnenstad, maar ook op plekken waar vogels gevoerd werden.
Rotterdam heeft de grootste meeuwenkolonie van landIn de Rotterdamse haven bevinden zich pakweg 25.000 meeuwen, de grootste kolonie van Nederland. Maar ook hier worden de meeuwen de stad in gedrongen, doordat op de Maasvlakte populaire broedgebieden worden volgebouwd.
André de Baerdemaeker, ecoloog bij Bureau Stadsnatuur in Rotterdam, adviseert horeca in het centrum vooral hun boerenverstand te gebruiken. "Zet bijvoorbeeld parasols op je terras, dan blokkeer je de vrije aanvliegroute van de meeuw. Dat kan al een hoop ellende schelen."
Ook raadt hij mensen aan zich niet te snel te laten intimideren door de vogels. "Ze kunnen er gevaarlijk en groot uitzien. Maar ze vallen niet aan, ze bijten alleen als je ze vastpakt. Qua massa zijn ze niet groter dan een flink pak melk."
![Q0JRV9I.jpeg]()
De Baerdemaeker merkt dat bewoners die broedende paartjes op het dak hebben vooral geluidsoverlast ervaren. "Zeker als jongen komen die bij hun ouders gaan bedelen, dan kan het in de zomer de hele nacht doorgaan", beaamt hij.
Zijn beste advies is dan maar oordopjes te kopen. "Je kunt wel heel veel moeite doen de dieren te verjagen. Maar dan schuiven ze door naar de buren en heb je nog steeds veel last van het lawaai."
'Verplaats je eens wat meer in de meeuw'De gemeente Rotterdam gaat steeds meer de dialoog aan met burgers die last hebben van de dieren. "Er zijn ook veel kantoorpanden met aantrekkelijke daken voor de meeuwen", legt De Baerdemaeker uit. "Daar is de geluidsoverlast veel minder, zeker 's nachts."
Hij vraagt mensen zich ook in de positie van de meeuw te verplaatsen. "De soort staat enorm onder druk, de trek naar de stad is ook een manier om te overleven. En wees eerlijk: we zouden ook niet gelukkig worden van een Nederland zonder meeuwen. Als we dat punt bereiken, vergeven we ons nooit dat we het zo ver hebben laten komen."