Centraal-Europa verwacht noodweer en overstromingenNa een kurkdroge zomer wordt de komende dagen zeer veel regen verwacht in Centraal-Europa. In vier dagen tijd kan een derde van een jaarhoeveelheid vallen, voorspelt de weerdienst in Tsjechi. Het land houdt net als buurlanden rekening met overstromingen.
,,Er komt extreme regenval op Tsjechi af", waarschuwde milieuminister Petr Hladik woensdag al op een persconferentie. Hij riep inwoners op waakzaam te zijn voor aardverschuivingen of overstromingen, op plaatsen waar men die niet gewend is. Hladik vergeleek de situatie met 2002 en 1997, toen het land werd getroffen door ernstige overstromingen.
Oorzaak is een zogenoemd ‘Genua-laag’, een lagedrukgebied boven Noord-Itali dat met veel neerslag en harde wind vanuit de Golf van Genua noordwaarts trekt richting Hongarije. Vooral ten noordwesten van deze depressie, die de naam ‘cycloon Boris’ kreeg, valt in een brede zone langdurige regen- en sneeuwval. Dit zal vooral in Oostenrijk, Tsjechi, het westen van Slovakije en het zuiden van Polen zijn. Vanaf donderdag regent het hier onafgebroken tot zondag. Er wordt verwacht dat er op grote schaal tussen de 150 en 250 millimeter neerslag zal vallen.
In de Oostelijke Alpen van Oostenrijk en langs de Tsjechisch-Poolse grens, in het Reuzengebergte, valt de meeste regen, mede door de stuwende werking van de bergen. Lokaal kan er zelfs meer dan 300 millimeter neerslag vallen tegen zondag, wat neerkomt op een hoeveelheid regen die normaal in enkele maanden valt, maar nu slechts in een paar dagen tijd.
De autoriteiten in deze landen bereiden zich voor op het ergste. Zaterdag wordt het hoogtepunt verwacht. Watermanagers proberen het gebied zo goed mogelijk voor te bereiden, door zo veel mogelijk rivierwater af te voeren. Daarvoor wordt ook een verzoek van Duitsland genegeerd. Dat vroeg Tsjechi om minder water via de Elbe af te voeren, nadat bij Dresden woensdagochtend een brug was ingestort. Maar om de overlast zo veel mogelijk te beperken gebeurt dat toch.
Tsjechi
De zwaarste buien in Tsjechi worden verwacht in het Jeseniky-gebergte in het noordoosten, bij de Poolse grens. Daar wordt zo'n 400 millimeter regen voorspeld. Maar de waarschuwing met code rood voor extreem weer geldt voor het hele gebied ten oosten van hoofdstad Praag. Wie naar buiten gaat moet uitkijken, en wie de weg op gaat wordt aangeraden niet door hoogwater te rijden.
Voor het westelijk deel van het land geldt een lager waarschuwingsniveau.
Polen
Polen verwacht ook zware regenval, vooral in het zuiden van het land met steden aan de rivier de Oder, waaronder Wroclaw en Opole. ‘Er is een reel risico op lokale overstromingen van vrijdag tot zondag’, aldus de Poolse weerdienst.
In het land is code rood afgekondigd vanwege mogelijke overstromingen in een breed gebied rond Wroclaw. In de stad met 675.000 inwoners worden ‘recordbuien’ verwacht, schreef burgemeester Jacek Sutryk op X. ‘Het IMGW [het Meteorologisch Bureau] voorspelt maar liefst 380 liter regen per vierkante meter.’
Sutryk bracht de hulpdiensten in hoogste staat van paraatheid en stelde een crisiscommissie in, terwijl de autoriteiten alle opvangcapaciteiten leegmaakten en de brandweer klaar staat om pompen met een hoge capaciteit in te zetten. De stad gaf inwoners adviezen om hen te helpen zich voor te bereiden. Net als Tsjechi werd Wrocław in 1997 zwaar getroffen door overstromingen.
Volgens de Poolse nieuwszender TVP World heeft het Meteorologisch Bureau ook een waarschuwing afgegeven voor vijf provincies in het westen van het land. De zware regenval zal zich naar verwachting vrijdag over het zuiden van Polen verspreiden, met een voorspelde regenval van 50-80 liter per vierkante meter en tot 100 liter per vierkante meter in bergachtige gebieden.
Zaterdag zal het weer de status van een ‘volledige cycloon’ bereiken, meldde weerkanaal TVN Meteo, waarbij heel Zuid- en Centraal-Polen wordt getroffen. TVN Meteo zei dat de totale regenval van donderdag tot zondag in sommige delen meer dan 200 liter per vierkante meter zou kunnen bedragen. De situatie zal naar verwachting op maandag aanzienlijk verbeteren.
In grote delen van Oostenrijk geldt code oranje. De Oostenrijkse weersite GeoSphere Austria verwacht tot vrijdag middelmatige neerslaghoeveelheden maar zaterdag zware regenval in sommige gebieden en zondag extreme neerslag, vooral in het noordoosten. In de oostelijke helft van Oostenrijk wordt van donderdag tot en met zondag 100 tot 200 millimeter neerslag verwacht. In het noorden kan dit 300 tot 400 millimeter zijn.
In Slowakije is code rood afgegeven voor hevige regenval met kans op overstromingen en windstoten in het uiterste westen van het land. Het gaat om het gebied boven Bratislava. Voor de Slovaakse hoofdstad en een langgerekte strook richting het noordoosten geldt vrijdag nog code oranje.
Het noodweer komt na een opvallend droge zomer in grote delen van Oost-Europa. In Hongarije en Servi stond afgelopen dagen het waterpeil in de rivier Donau zo laag, dat scheepswrakken bloot kwamen te liggen. Verwacht wordt dat de komende dagen het peil weer zo'n 3 meter stijgt, waardoor de schepen weer kopje onder gaan.