quote:
Vooral niet als het grotendeels epistels van mijn hand zijn, de username typen was gemakkelijker geweest

Maar goed,
@DjVero, ik zal je de reden geven van mijn kritische, ellenlange epistels. En om je alvast te waarschuwen: dit zal er ook weer eentje worden.
Just in case 
Ik ben liefhebber van het soapgenre, vind het een prachtig en uniek genre waar de makers (binnen gestelde grenzen) álles kunnen doen en creëren en je als kijker in principe altijd wel iets van je goesting vindt. Ik heb in de afgelopen twintig jaar soaps gezien uit Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Engeland, Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland, en van nog een aantal soaps uit landen waarvan ik de taal minder machtig ben heb ik puur uit nieuwsgierigheid al eens een aflevering bekeken om te zien welke geur die hebben.
Des te spijtiger vind ik dat het genre hier in Nederland feitelijk nog weinig voorstelt, ondanks dat het hier ooit is gestart op het Europese vasteland. GTST is een instituut wat dat betreft, mede daardoor vind ik het zo spijtig dat het (wat mij betreft) inhoudelijk een schim is van wat het ooit is geweest.
Nu wil ik niet beweren dat de makers van nu er alles aan doen om de serie oninteressant te maken. Ze hebben er visueel behoorlijk aan gesleuteld (ten goede!) en er zijn zo nu en dan ook tekenen dat ze er echt moeite voor doen om het naar een hoger plan te tillen, maar aan de inhoudelijke uitwerking schort het al een aantal jaar in mijn optiek. En dat is eeuwig zonde, zeker als je met een 'simpele soap' moet opboksen tegen het geweld van alle high-end fictiereeksen die met één druk op de knop te kijken zijn.
Ik ben geen trouwe kijker van de huidige reeks. Ik lees elke week de samenvatting van Televizier door en zie het 's ochtends met een half oog tijdens het ontbijt op RTL Lounge. Daar worden eerst twee afleveringen uit de 'classic'-reeks herhaald (momenteel halverwege seizoen 14), en daarna de aflevering van de huidige reeks die een avond eerder op RTL4 te zien was. En als je zo op dagelijkse basis de verschillen tussen de vroegere en huidige reeksen op je ontbijtbord gepresenteerd krijgt ga je vergelijken. Dat is overigens niet nieuw, ik zou bijna willen zeggen dat het de basis is van deze topicreeks. Toen de serie vanaf 2006 op dvd werd uitgebracht zijn verschillende users (waaronder ik) in de digitale pen geklommen om te zeggen dat de oude seizoenen veel beter waren. Sterker nog: zelfs in de begindagen van deze topicreeks werd door users veelvuldig teruggegrepen naar het verleden van de serie. Nu wil ik zeker niet gaan beweren dat het vroeger allemaal beter was, want een reeks als seizoen 14 had ook zeker zijn zwakke plekken, zoals ieder seizoen. Maar inhoudelijk gezien vind ik de zwakke plekken van vroeger beter dan het merendeel dat de makers anno nu op de kijker afvuren.
Neem de laatste seizoensfinale bijvoorbeeld, met de kettingbotsing. Oprecht: het was gaaf en bewonderenswaardig om na 33 jaar een auto eens écht te zien crashen in de serie, ten opzichte van alle generieke "we rijden de wagen het shot uit en flikkeren er in post-productie een blikkerig geluidseffectje onder". Het was duidelijk dat kosten noch moeite gespaard waren om er iets bijzonders van te maken, en daar zijn ze om te prijzen. Ferri Somogyi vergeleek het met de kwaliteit van een Netflix-serie. Dat vind ik eerlijk gezegd iets teveel eer, maar het ontsteeg absoluut vergelijkbare scènes van de serie uit het verleden.
Maar dat is de visuele uitwerking. De inhoudelijke uitwerking was niet veel meer dan een "op naar het volgende dramatische moment!". Het was alsof de schrijvers de kleurplaat al hadden ingekleurd maar dat de omlijning ontbrak. Margriet was ineens labiel, want er was iemand nodig om die botsing te veroorzaken. En welke langdurige gevolgen heeft het nu echt gehad, behalve Stefano die in een rolstoel zit? Als je de gehele cast in een cliffhanger zet die draait om een vreselijk ongeluk en 99% van de personages loopt na vijf minuten weer vrolijk rond, dan doe je iets verkeerd als schrijvers. Ze hadden alle mogelijkheden om met die kettingbotsing een emotionele katalysator in gang te zetten die het hele seizoen kon na-ijlen, er
must-see television van te maken. Voorbeeld: ze hadden dáár de mogelijkheid om de familie Verduyn op hartverscheurende wijze uiteen te rukken, maar dat verzuimden ze. Demi die levensgevaarlijk verbrandt om haar vervolgens off-screen te laten herstellen is géén goede uitwerking. Saskia die off-screen verliefd wordt op een Duitse arts en laten terugkeren puur om d'r spullen te pakken is géén goede uitwerking. Dat is lui, zwak werk van een team van 15 personen! En dat vind ik kwalijk, want daarmee is zo'n kettingbotsing niet meer dan simpel effectbejag. "En doorrrrrr!"
Zelfde voor Mats. Had een prima verhaallijn kunnen zijn, maar het ontbrak aan een goede uitwerking. Wat was de functie van Monica's terugkeer nu helemaal? Welk nut heeft het om Billy off-screen te laten sterven, behalve Richard van Nooten terug te halen in een stupide vermomming? Kan iemand mij de logica vertellen van die lijn met Kaan en Bing? Hoe zat het zelfs met Linda die voor vijf minuten weddingplanner was? Een paar zwakke lijntjes in een seizoen zijn prima, de boog kan niet altijd gespannen staan. Maar dit is een opsomming van hoofdlijnen van dit seizoen tot dusver! Ik kan nog meer voorbeelden geven uit het recente verleden, maar dan wordt dit epistel nog langer dan het al is. En uit je reactie merkte ik ook op dat je hebt teruggezocht, dus er valt genoeg terug te lezen.
Maar eerst dit nog even uitlezen hè 
En nee, het is geen serie met een miljoenenbudget (alhoewel, op jaarbasis wel) met alle middelen die de high-end fictiereeksen wel hebben. Het zijn juist de vele beperkingen van het soapgenre die het zo mooi maken om elke keer opnieuw creatief uit de hoek te komen onder hoge druk van tijd en budgetbeperkingen, met verhaallijnen en personages die de kijkers verroeren en verrassen, waar men zich kan herkennen in situatie en/of emotie. Maar dat zou dan wel doorheen een heel seizoen moeten kunnen, alle 160 tot 220 afleveringen lang. Niet alleen als er een seizoensfinale, jubileumaflevering of zelfbenoemde 'wintercliff' is die ingevuld moet worden, om daarna een inhoudelijke turn te maken waardoor een plottwist of gebeurtenis binnen vijf minuten geen effect meer heeft.
Too long, didn't read: het is passie voor het genre en de rijke geschiedenis van de serie die mij dit soort epistels doet schrijven. Want ik ben van mening dat het beter kan - nee, dat het beter
moet kunnen; de geschiedenis heeft dat wel uitgewezen. Maar op de een of andere manier lijkt het erop dat de makers voornamelijk achterover leunen en maar iets doen, want "directe concurrentie is er toch niet en GTST is een instituut dus ze zouden wel gek zijn om het te cancelen", en enkel in gang schieten als de serie weer op de tocht staat. En dat stoort mij, dat vind ik eeuwig zonde. Dan kun je zeggen: steek je tijd en energie er niet in, en hey, misschien heb je daar een punt. Maar het is liefde, passie. En dat laat je niet zomaar los.
P.S.: de kritiek op Merel die langer wegblijft komt voort uit de verklaring van het 'reservebak-principe' alsook de eigen bewering van de makers dat ze realistischer willen zijn. Daarbij zijn details belangrijk voor een goed verhaal, anders houdt het geen steek, soap of geen soap.
En kijkcijfers zijn geen harde graadmeter om te tonen of iets goed of slecht is. Er zijn programma's en series die inhoudelijk verdomd goed ineen zitten en geen deuk in een pakje boter slaan, terwijl gemakzuchtige titels de pannen van het dak scoren. Het is puur en alleen een getal van een select aantal mensen dat er naar kijkt, het wordt zelfs niet gemeten of ze het daadwerkelijk leuk of boeiend vinden. En dan is 1,4 miljoen met uitgestelde cijfers alsnog een far cry van de ruim 2 miljoen die het vroeger op één en hetzelfde moment bekeken. Maar dat is andere discussie