Column de Volkskrant, 13 februari.
Bert Wagendorp.
Nooit zullen we weten of Kelvin Kiptum de reuzenstap voorbij het mogelijke had gezet
Marathonloper Kelvin Kiptum kwam zondag om 11.00 uur plaatselijke tijd om het leven op de tweebaansweg van Kaptagat naar Eldoret in het hooggelegen Keiyo District in het westen van Kenia, waar de hardlopers vandaan komen. Hij verloor de macht over het stuur van zijn auto, raakte van de weg, botste tegen een boom en belandde in een greppel. Zijn Rwandese coach kwam ook om het leven. Kiptum was 24 - eigenlijk nog te jong om marathonloper te zijn.
Toch was hij het, zij het nog niet zo lang. Hij had drie marathons op zijn naam staan, eentje in 2022 en twee vorig jaar, die hij alle drie aflegde binnen twee uur en twee minuten. In oktober verbeterde hij in Chicago het wereldrecord van Eliud Kipchoge met meer dan een halve minuut tot twee uur en 34 seconden.
Met de dood van Kiptum stierf ook een belofte: hij was de man die in staat werd geacht binnen afzienbare tijd de magische grens van twee uur te doorbreken, iets wat lang voor onmogelijk werd gehouden. Om 42 kilometer binnen twee uur te overbruggen moet je flink doorlopen, maar daarnaast vormen magische grenzen een bijna niet te slechten psychologische barrière: 2 uur en 1 seconde is goed te doen, maar 1.59.59 uur is afschrikwekkend en monsterlijk; de 2 seconden verschil zijn voldoende om een man te gronde te richten.
Juist Kiptum leek in staat om de reuzenstap voorbij het mogelijke te zetten. Hij was jong en had nog geen weet van psychologische obstakels. Zelfs in de marathon van Chicago kwam hij dartel als een blij kind over de streep. Die jeugdige onbevangenheid heb je nodig om de 2 uur aan te vallen, met de jaren wordt je voorzichtiger en risicomijdender.
In de aanloop naar een marathon trainde Kiptum 300 kilometer per week, ruim een marathon per dag. Dat is veel meer dan algemeen verantwoord wordt geacht. Maar Kiptum zei dat hij het nodig had en trok zich niets aan van zijn trainer die zei dat hij zichzelf de vernieling in hielp.
Kiptum had al een contract getekend voor de marathon van Rotterdam, op 14 april. Daarin stonden de bonusbedragen die hij zou ontvangen wanneer hij zichzelf én Rotterdam binnen twee uur legendarisch zou maken.
Dat je nooit zult weten welke grenzen een hooggetalenteerd mens zou hebben geslecht als het noodlot niet had toegeslagen is onverdraaglijk. Toen Buddy Holly op 22-jarige leeftijd neerstortte en stierf, de dichter Jotie T'Hooft op zijn 21ste zelfmoord pleegde, Amy Whinehouse (27) haar laatste song ten gehore had gebracht en toen wielrenner J.P. Monseré zich als 22-jarige wereldkampioen had doodgereden: wat had het leven nog voor prachtigs voor hen - en voor ons - in petto? Nadat de componist Franz Schubert op 31-jarige leeftijd was overleden aan tyfus, schreef de dichter Franz Grillparzer op diens graf: 'Die Tonkunst begrub hier einen reichen Besitz, aber noch viel schönere Hoffnungen' - hier ligt een rijk bezit begraven, maar nog veel mooiere verwachtingen.
Vroeger of later komt er een atleet die de door Kelvin Kiptum gewekte verwachtingen zal waarmaken. Dat zal iets onrechtvaardigs hebben, alsof hij ze heeft gestolen.
Ik noem een Tony van Heemschut,een Loeki Knol,een Brammetje Biesterveld en natuurlijk een Japie Stobbe !