WLR Wielrennen
Het blijft toch een merkwaardige sport hè, dat wielrennen.
Tappa 14: Santena - Torino, 147 km
Arme, arme Romain Bardet. In de vorm zijn zijn leven, de cooperation stond volledig op punt en de protocollen werden nog nooit zo goed ten uitvoer gebracht. Roze lag voor het oprapen, maar toen werd hij ziek. Blijkbaar was hij een dag eerder al continu aan het kotsen, was ie vervolgens de hele nacht aan het braken op de wc en ging hij daar de volgende dag op de fiets vrolijk mee verder. Dat noemt men dan een strijder, maar het is natuurlijk ontzettend onverantwoord om zo'n gozer überhaupt van start te laten gaan. Voordat zijn opgave in beeld verschijn had hij blijkbaar een paar minuten op de grond gelegen. Nou, lekker bezig DSM. Het is helemaal niet heldhaftig om doodziek door te blijven fietsen, dat is vooral ontzettend dom. Stop met het vereren van domme dingen. Dat moest ik even kwijt. Dan de rit zelf, die leek prima te verlopen voor de sprinters. Met het oog op de lange en lastige klim onderweg moest men proberen de kopgroep beperkt te houden en dat lukte, slechts vijf renners reden weg. Die renners kregen nooit een gigantisch grote voorsprong, voor de klim begon hadden we het over een minuut of drie. Maarja, op die klim konden ze in het peloton natuurlijk niet zo hard rijden, want dan zouden de sprinters moeten lossen. Het gezapige tempo zorgde ervoor dat de voorsprong van de koplopers steeg naar zes minuten. Die koplopers hadden dan wel weer de pech dat Tagliani moest lossen, waardoor er maar vier renners overbleven. Na de klim liep het lang vals plat naar beneden en dat leek in het voordeel van de koplopers te zijn, in het peloton moesten ze alle zeilen bijzetten om überhaupt in de buurt te komen van de kop van de koers. Heel lang leek dat er niet meer in te zetten, maar omdat de weg richting de finish toch wat meer vals plat omhoog begon te lopen kreeg men het uiteindelijk toch voor elkaar. Al lag dat ook wel aan de koplopers zelf, ze hadden het kunnen redden. Het was Julius van den Berg die richting de slotkilometer in de aanval ging. Pascal Eenkhoorn, blijkbaar een vriend van hem, counterde. Nou, mooie vriend ben je dan. Na het counteren van die aanval viel het stil in de kopgroep, alle vier de renners keken naar elkaar. Als ze op dat moment door waren blijven rijden hadden ze voor de zege kunnen gaan, maar meestertacticus Mirco Maestri besloot pas gas te geven toen hij al was ingehaald. Daardoor volgde er toch nog een massasprint. Een massasprint waar we het verder niet lang over hoeven te hebben, want Arnaud Demare won voor de derde keer. Matige renner, toch drie ritzeges. Zit me niet lekker. Bauhaus werd tweede en had wellicht zelfs kunnen winnen als hij op meer steun van zijn ploeg had kunnen rekenen, maarja, Phil, alles draait om de Basken bij Bahrein, dat moet jij toch ook snappen. Een matige rit die toch nog spannend werd, maar de afloop viel toch tegen. Nouja, snel door dan maar naar het weekend. Twee prachtige ritten wachten op ons. Ik heb me er een partij zin in, dat willen jullie niet weten.
Santena (uitgesproken als Sántena) is een stad van ongeveer 10.000 inwoners in de Italiaanse provincie Turijn. Hoewel de geschiedenis van de stad vele eeuwen terug begonnen is, is ongeveer driekwart van de stad in de laatste decennia van de 20e eeuw gebouwd vanwege suburbanisatie vanuit Turijn. Dat is de bijzonder summiere informatie die Wikipedia met ons deelt. Terwijl er toch echt wel meer over Santena te vertellen valt, daar kwam ik vorig jaar al achter toen het peloton tijdens de tweede etappe van Stupinigi naar Novara door deze stad reed. In Santena ligt Camillo Benso di Cavour, kortweg Cavour, begraven. Hij speelde een belangrijke rol in de Italiaanse eenmaking, was de architect van de Italiaanse grondwet en werd de eerste premier van het eengemaakte Italië. De familie Benso bestond vooral uit bankiers en kwam oorspronkelijk uit Chieri. Nadat ze het markiezaat van de stad Cavour verkregen kwamen ze uiteindelijk terecht in Santena, zoals met alle adel een onnavolgbaar verhaal. Maar goed, Cavour ligt hier dus begraven en dat is de grootste claim to faim. Verder hebben ze hier een kerk en zou er ergens een kasteelruïne te vinden moeten zijn. De Villa Cavour wordt ook stevig aangeprezen, volgens de Italiaanse Wiki is het een van de belangrijkste kastelen in Piëmonte, een echt museum van de bekende familie, vol historische herinneringen, meubels, een bibliotheek en archieven. Kan best zijn, maar van de buitenkant stelt het in ieder geval geen ruk voor. Koersgeschiedenis nul, daar gaan we nu pas mee beginnen.
Deze rit is stevig aangepast ten opzichte van het origineel. Het is nog steeds een zware rit, maar de eerste versie was nog zwaarder. We reden dan meteen naar Turijn om alvast voor een eerste keer aan de Colle della Maddalena te beginnen, daar wachten we nu een stuk langer mee. Niet direct naar Turijn bij de nieuwe versie, nee, er volgt een flinke tocht om de stad heen. Dit begin van de rit is betrekkelijk makkelijk, heeft waarschijnlijk wel als voordeel dat we weer getrakteerd kunnen worden op een lange en intense strijd tussen de renners die graag de vlucht van de dag willen halen. Een kleine 20 kilometer zo goed als vlak, over wegen die praktisch volkomen recht zijn. Gaat helemaal nergens over, de renners komen alleen een paar rotondes tegen onderweg. Het is pas voorbij Arignano en Andezeno dat we daadwerkelijke bochten tegenkomen, alsmede wat hoogteverschil. Paar korte stukjes bergop, al mag dat niet direct een naam hebben. Hoewel, kilometertje aan 6% tussendoor, nou, vooruit. Daarna gaat het wat langer naar beneden, met onderweg zelfs een paar haarspeldbochtjes, waarna het een kilometer of tien zo goed als vlak is. Rechte en aardig brede wegen, alleen in Gassino Torinese is het weer even bochtig. Daarna gaat het zo goed als rechtdoor verder naar Sambuy, waar een bocht naar links volgt. Na die bocht begint de rit pas echt interessant te worden, want dan zijn we op weg naar de eerste serieuze klim van de dag. Il Pilonetto is in aantocht, een klim van grofweg zes kilometer als je het vals plat aan het begin meetelt. Na drie kilometer wordt de klim pas interessant, maar dan is ie ook meteen pittig zwaar. Genoeg stroken aan 8%, met zelfs een stuk aan 10%. Geen onaardige opwarmer, aangezien we de top na 43 kilometer bereiken valt het niet uit te sluiten dat hier de vlucht van de dag gaat ontstaan.
Deze klim zou je kunnen omschrijven als de achterkant van Superga, of een van de achterkanten van Superga. De basiliek is niet ver weg, maar toch blijven we er nog even uit de buurt. De organisatie heeft gekozen voor een afdaling die ons naar Chieri gaat brengen, daar waar de familie Benso oorspronkelijk vandaan komt. Een dagje vol Cavour, derhalve. De afdaling van Il Pilonetto kent redelijk wat bochten en leidt deels door een donker bos. Niet al te makkelijk in het begin, maar verder naar beneden wordt het een simpelere afdaling. Net buiten Chieri komen de renners terecht op een enorm brede weg, daarna volgt er wel een vrij bochtige passage in de stad zelf. Bij het verlaten van Chieri zetten we koers richting Turijn, nu echt. We gaan naar het lokale parcours rijden, naar het rondje dat twee keer afgewerkt moet worden. De weg naar dit rondje toe is behoorlijk glooiend, via San Felice en Pecetto Torinese rijden de renners over brede wegen naar Revigliasco en dat zullen ze weten ook. In en rond Pecetto gaat het twee kilometer omhoog aan een procent of vier, waarna er in de buurt van Revigliasco een klim van drie kilometer aan een procent of zeven richting het Parco della Rimembranza volgt. Da's alvast een pittig ding, waarvan de top te vinden is in de buurt van de Colle della Maddalena. In de buurt van de top bereiken we het lokale circuit, in het vervolg komen we vanuit een andere weg op deze weg uit, spannend.
Het lokale rondje begint dus, spannend. Als we het rondje hier laten beginnen is de eerste kilometer vlak, waarna er een bochtige afdaling van iets meer dan vier kilometer volgt door de buitenwijken van Turijn. Niet de mooiste weg op aarde, hier mag op zich wel een nieuwe laag asfalt liggen. Paar flinke bochten erbij, ook wat haarspeldbochten. Wel een brede weg, al houden ze in Italië ook wel van onaangekondigde versmallingen. En random bochten uit het niets, houden ze ook van. Nou, een goede daler kan zich hier absoluut uitleven. Beneden volgt er een pittige bocht naar rechts, waarna de weg direct omhoog begint te lopen. De renners beginnen aan de eerste van drie klimmetjes naar het Parco del Nobile. Enige klimmetje op het lokale rondje dat drie keer bedwongen moet worden. Het gaat 1,6 kilometer aan 8% omhoog, dat is toch bijna een halve muur. Alleen al drie keer dit klimmetje kan voor verschil zorgen, en dan volgt er hierna nog veel meer. Bijna boven slaan de renners linksaf een smal weggetje in, even later gaat het nog een keer naar links en dan volgt er een duik naar beneden over een brede weg. De renners rijden naar de Po toe, dat levert een afdaling op van ongeveer vier kilometer. De weg wordt een paar keer wat smaller, maar de bochtige passages van de afdaling zijn voorzien van een brede weg. In de buurt van de Villa della Regina komen de renners een paar haarspeldbochten tegen, ik begin nu al te vermoeden dat dit zomaar een chaotisch ritje kan worden. Bijna beneden komen de renners nog een brede haarspeldbocht tegen, daarna een rotonde en dan slaan ze langs de Po rechtsaf. Dit is alvast belangrijk om te onthouden, want we zijn bijna aan de eerste passage aan de meet toe. Dalen tot het eind, zo'n beetje. Voorbij de meet gaat het een tijd rechtdoor langs de rivier, het is dus even vlak. We zijn nu beginnen aan de eerste van twee rondjes, en in het begin van dit eerste rondje komen we de tussensprint van de dag tegen. Deze ligt ter hoogte van een monument dat is opgedragen aan Fausto Coppi. De Italianen en het eren van hun helden, dat kunnen ze wel. 76 kilometer afgewerkt en dan sprinten we ter nagedachtenis aan de grote kampioen Coppi. Het monument is... uh, ja... bijzonder?
Aan de overkant van het monument ligt overigens het Motovelodromo Fausto Coppi, de lokale wielerbaan. Ouwe meuk, amper onderhouden. Valt eigenlijk ook wel weer mee, met het vereren van de helden. Nouja, goed, na de tussensprint volgen we nog een tijdje de Po, waarna even later de bochten elkaar snel opvolgen en we voor we het in de gaten hebben aan de volgende klim van de dag zijn begonnen. Voor het eerst gaat het omhoog naar Superga, de bekendste klim in deze omgeving. Vaak het eindpunt van Milaan-Turijn, de moeder aller klassiekers. Sinds 1876 wordt deze koers georganiseerd, daarmee is het de oudste wielerwedstrijd die nog steeds wordt verreden, ontzettend gaaf. Al zorgen de organisatoren van deze koers er zelf wel voor dat we deze wedstrijd amper nog serieus kunnen nemen, want het parcours kan om het jaar veranderen. In 2021 bijvoorbeeld eindigde Milaan-Turijn inderdaad bij de basiliek van Superga en werd de koers verreden in het najaar, in aanloop naar de Ronde van Lombardije. Dit jaar werd de koers ineens verreden vlak voor Milaan-San Remo en stippelde men een volledig vlak parcours uit om de renners zich voor te laten bereiden op Milaan-San Remo. In 2021 vernederde Primoz Roglic de tegenstand bergop, in de laatste 200 meter reed hij nog even 12 seconden weg bij Adam Yates. Dit jaar eindigde Milaan-Turijn in Rivoli en won Mark Cavendish in de sprint voor Nacer Bouhanni. Kan toch niet, Johan. Alsof Milaan-San Remo het ene jaar eindigt op de Poggio en het volgende jaar toch maar weer beneden in San Remo. Niet te doen. Maar goed, de echte kenners zouden de klim naar Superga dus wel moeten kennen. In 2021 won Roglic hier dus, in 2019 ging de zege dan weer naar Michael Woods en in 2018 won Thibaut Pinot. In recente tijden hebben we Superga dus vaak in beeld gezien. We werken nu alleen niet de hele klim af, want de finish ligt normaal bij de basiliek. Daar kunnen we nu niet helemaal naartoe, want er is geen weg terug. Maar alsnog, het deel van Superga dat we wel afwerken is ook de moeite. Het gaat vijf kilometer omhoog aan 8,6% gemiddeld, ik bedoel maar. Meteen steil in het begin, meerdere stroken boven de 10%, zelfs een hele kilometer aan meer dan 10%. Ja, lekker klimmetje hoor. Het bos in, kronkelende weg omhoog, een prima schouwspel. De fatsoenlijke edities van Milaan-Turijn leren ons ook dat je hier prima het verschil kunt maken, veel renners eindigen hier normaal niet in dezelfde tijd. Op het punt waar de renners normaal linksaf slaan voor het laatste stuk richting de basiliek gaan we nu rechtdoor en even later naar rechts. Na het kruispunt gaat het even naar beneden, maar na de afslag naar rechts gaat het nog een stukje omhoog richting Bric del Duca. Makkelijkste deel van de klim, het venijn zit een keer niet in de staart. De eerste keer dat we bovenkomen op deze klim van tweede categorie hebben we 83 kilometer afgewerkt.
Als je Google naar Superga laat zoeken kom je vooral veel schoenen tegen, daarmee ga je echt super. Maar het is ons natuurlijk te doen om de basiliek op de berg boven Turijn. Het ongetwijfeld ontzettend betrouwbare turijn-nu.nl weet het volgende te melden over deze plek: Met een rood treintje uit 1934 over een tandradbaan kruip je tussen de villa's en bossen van Turijn door naar boven naar de beroemde basiliek van Filippo Juvara, de Basilica di Superga. De barokke kerk staat boven op een 669 meter hoge heuvel. Vanaf hier heb je bij helder weer een prachtig uitzicht over Turijn, de heuvels en de Alpen. De basiliek is tussen 1717 en 1731 gebouwd voor Victor Amadeo II. De aanleiding voor de bouw zou een gelofte zijn geweest van de koning tijdens het beleg van 1706. Vanaf deze heuvel zou hij met zijn neef de opstelling van zijn troepen hebben bekeken. Toen zou hij beloofd hebben dat hij naast hem op de plaats van de Mariakapel een basiliek zou bouwen als het hem zou lukken Turijn te bevrijden van de Franse en Spaanse troepen. Enkele dagen later was Turijn bevrijd, maar het duurde nog tien jaar voordat begonnen werd de heuvel af te vlakken. Daarna begint deze site aan een hele verhandeling over het interieur van de kerk, maar wij volstaan met het stukje geschiedenis dat op deze locatie ook ooit een vliegramp plaatsvond. De Superga-vliegramp was een vliegtuigongeluk bij Turijn, op 4 mei 1949. Alle 31 inzittenden kwamen om het leven, waaronder nagenoeg het hele elftal van AC Torino. Na een wedstrijdje geensporten vloog de selectie van AC Torino, toen een toonaangevende club, terug naar Turijn, maar het was nogal slecht weer en daarom vloog men praktisch tegen de basiliek aan. Dat bleek geen goed idee te zijn. In de jaren voor het ongeluk had de club vier keer op rij de titel gewonnen, maarja, die glorietijden waren daarna wel voorbij. Hebben we dat ook weer afgevinkt en kunnen we door met de koers.
Het parcours is na de klim behoorlijk aangepast. Eerst gingen we rap naar beneden en lang omhoog, nu rijden we over terrein dat zich lastiger laat definiëren. In eerste instantia gaat het vier kilometer naar beneden over een bochtige weg door het bos. Brede weg, dat wel. Geen bijzonder steile afdaling, maar mijn oog valt toch op een paar venijnige bochtjes. Al zal dit van alle afdalingen de makkelijkste zijn, maar alsnog geen eitje. Enfin, na die dalende kilometers volgt er vijf kilometer aan glooiend terrein. Het gaat vier keer op en af in deze kilometers, lekker chaotisch. Heel steil gaat het dan niet omhoog, maar het is minder vlak dan het profiel doet vermoeden. De continu bochtige weg brengt ons naar Pino Torinese, van deze plaats zetten we via wat bochten en een rotonde koers richting Pecetto Torinese, waar we al eens eerder waren. Na al die knikjes op en af volgt er een tweede afdaling, het gaat ditmaal grofweg drie kilometer naar beneden. Deze afdaling kent in het begin een lastige opeenvolging van bochten, daarna is het betrekkelijk eenvoudig dalen tot in Pecetto. Aan de buitenrand van dit dorp duiken we meteen rechtsaf een weg in die gelijk steil omhoog loopt. De volgende klim is begonnen, het gaat 3,5 kilometer omhoog aan 8,1% naar de top van de Colle della Maddalena. Maar dat gemiddelde zegt echt helemaal geen reet. Nee, kijk maar eens goed naar het profiel. De klim begint met twee kilometer aan 11,6%, hallo zeg. De eerste meters lijkt de klim meteen steil te zijn, maar het wordt alleen maar erger. De iets smallere en slechtere weg heeft een geheim. In het donkere en duistere bos gaat het een halve kilometer omhoog aan 15%, en daarna zelfs een halve kilometer aan bijna 17%. Wat hoor ik daar in de verte? Oja, het zijn renners die om hun moeder roepen. Mokertje steil, met een paar heerlijk steile haarspeldbochten erbij. Zomaar een dag voor de vluchters? Nee, de klassementsrenners gaan zich hier ook roeren, dat kan bijna niet anders. Na dit absurd steile deel van de klim vlakt het even af, waarna het zelfs kort een paar meter naar beneden gaat. Vervolgens loopt het aan 6% omhoog richting de top, die we na 99 kilometer voor het eerst bereiken.
Een volledig vergane weg, afgaande op streetview. Een nieuw laagje asfalt is ook hier geen overbodige luxe. Na de klim beginnen we aan een afdaling die ons terug gaat brengen naar bekend terrein. Anderhalve kilometer gaat het naar beneden aan praktisch 10%, langs het Parco della Rimembranza, waar de Faro della Vittoria is te vinden. Een brede weg omlaag, maar wel flink draaien en keren met twee vervelend doordraaiende bochten. Aan het eind van het eerste deel van de afdaling slaan de renners scherp rechtsaf en bereiken ze bekend terrein. Hier betraden we voor het eerst het circuit en dus weten de renners inmiddels wat er volgt. Een redelijk vlakke kilometer en dan een bochtige afdaling van vier kilometer, waarna er ongeveer anderhalve kilometer aan 8% geklommen moet worden in de omgeving van het Parco del Nobile. Dan gaat het maar weer eens vier kilometer naar beneden, met weer de nodige bochten en dan komen we beneden uit bij de Po. Hier gaat het naar rechts en dan rijden we voor de tweede keer voorbij aan de meet, waarna de bel zal klinken voor de laatste ronde. Die ronde begint met een vlak stuk langs de Po, een paar bochten later beginnen we voor de tweede keer aan de zware klim naar Superga. Dan volgt er weer een afdaling, een glooiend stuk van vijf kilometer, een nieuw stuk in dalende lijn en dan worden we wederom geconfronteerd met de klim in twee delen naar Colle della Maddalena. Eerst een heuse muur en dan een eenvoudiger tweede deel. Dan weer die korte nijdige afdaling, een vlakke kilometer, vier kilometer dalen, voor het laatst klimmen naar Parco del Nobile en dan de laatste afdaling richting de Po. De derde en laatste keer dat de renners de top van Parco del Nobile bereiken ligt er een bonussprint op de renners te wachten, rijkelijk laat. Een rondje eerder was misschien leuker geweest. Na de bonussprint is het nog maar 4,5 kilometer fietsen tot de finish, ik mag hopen dat men eerder in de aanval is gegaan. Als er al niet een vluchter met de secondjes gaat lopen. Bijna dalen tot op de meet, met ook tot in de laatste kilometer listige bochten. Pas op een meter of 500 van het eind mogen de renners opgelucht ademhalen, pas dan is deze chaotische, lastige en verraderlijke rit voorbij.
Afgelopen jaar ging de Giro van start in Turijn. Een tijdrit van 8,6 in de straten van deze stad werd gewonnen door Filippo Ganna, wie anders? Eens even kijken wat ik vorig jaar schreef over Turijn, het zal wel weer een hoop onzin zijn geweest. Turijn (Italiaans: Torino; Piëmontees: Turin) is na Milaan de grootste stad van Noord-Italië. Ze ligt ten zuidwesten van Milaan en ten noordwesten van Savona en is de hoofdstad van de regio Piëmont en de provincie Turijn. Toen ik in 2015 iets schreef over Turijn was het een stad met bijna 900.000 inwoners. Tegenwoordig spreken we over 850.000 inwoners, de vergrijzing slaat stevig toe in Italië. Al kom je als de hele agglomeratie meerekent aan 2,2 miljoen inwoners, helemaal verlaten is het hier ook weer niet. De Giro ging van start op de Plaza Castello, niet ver verwijderd van de Dom en het Koninklijk Paleis, twee van de bekendste gebouwen van de stad. Recht tegenover de startlocatie vonden we dan weer het Palazzo Madama terug. Dit palazzo is een stadspaleis dat bewoond werd door de heren van Savoye. Het maakt deel uit van het UNESCO-Werelderfgoed Residenties van het Koninklijk Huis van Savoye, een gegeven dat voorzien is van een eigen wikipagina. Het Koninklijk Paleis hoort ook bij deze verzameling van Savoye. Een naam die onlosmakelijk is verbonden met Turijn, want Turijn werd pas echt belangrijk toen in 1563 Emanuel Filibert van Savoye er de hoofdstad van zijn hertogdom van maakte. Op het Piazza San Carlo staat een standbeeld van hem. Op het Piazza Castello staat dus een paleis, dat zich bevindt binnen het gebied van een voormalige Romeinse nederzetting. Een stadspoort van die nederzetting is in het gebouw geïntegreerd, lollig wel. Later hebben ze er nog een paar torens aan toegevoegd, waarna het nog later een koninklijke residentie werd. In de 17e eeuw koos Christina van Frankrijk, bijgenaamd Madama Reale, het paleis als haar favoriete woonplaats. Sindsdien heeft het paleis zijn huidige naam. Tegenwoordig zit er een museum in het paleis, een kunstmuseum van 4 verdiepingen met collecties antiek, schilderijen en decoratieve en toegepaste kunst. Even verderop, bij het eerder gememoreerde Piazza San Carlo, vinden we een ander museum, het Museo Egizio. Over Egypte enzo, ook wel tof. De meeste historische gebouwen in Turijn schijnen verder overigens bij de barok te horen, op de kathedraal na. Daar ligt tevens de lijkwade van Turijn, een stukje stof dat over een langere wikipagina beschikt dan deze voorbeschouwing. Wil wat zeggen. Nou, dat was me inderdaad een partij onzin.
Finishen doen we in de buurt van de finishplek van die tijdrit. Wel op dezelfde weg, maar net een stukje verderop. Goed, nog meer weinig rullevante informatie: De 104e editie van de Giro d'Italia begon dus in Turijn vorig jaar, met winst voor Ganna in de tijdrit. Tijdens de 105e editie keren we terug naar de stad waar we in het verleden toch al snel een keer of 40 zijn geweest. Of nouja, 40 aankomsten, als je alle vertrekken er nog bij moet optellen val je vanzelf in slaap. Ook in 2011 ging de Giro van start in Turijn, vanwege de Unificatie van Italië 150 jaar daarvoor. Tussentijds kwam de Giro ook in 2016 langs in Turijn, het was toen de afsluitende rit in plaats van de eerste rit. Giacomo Nizzolo dacht na 348 ereplaatsen voor het eerst een rit te winnen in de Giro, maar werd teruggezet en de zege ging toen naar Nikias Arndt of all places. Vorig jaar volgde dan de genoegdoening voor Nizzolo, hij won ein-de-lijk een rit in de Giro. Dit jaar is hij weer terug op zijn oude niveau, of eigenlijk nog erger dan dat, van ereplaatsen is zelfs amper sprake. In 2015 vertrok er voor het laatst een rit vanuit Turijn, toen zou de afsluitende rit eindigen in Milaan, alwaar Keisse zijn vluchtgenoot Durbridge klopte nadat ze op een wonderbaarlijke wijze de sprint wisten te ontlopen. Het is een stad waar ook wel wat wielrenners vandaan komen, Fabio Felline, namens Astana aanwezig, is bijvoorbeeld van hier. Italo Zilioli is waarschijnlijk de bekendste wielrenner uit Turijn, hij won bijvoorbeeld vijf ritten in de Giro. Turijn kennen we verder van Fiat, het automerk dat ooit de Multipla wist te bedenken. Daar is de familie Agnelli verantwoordelijk voor, dezelfde familie die ook achter Juventus zit. En dat Juventus zat dan weer achter de walgelijke Super League. Platbranden die handel. Torino FC is toch een veel mooiere club. In Turijn werden in 2006 de Olympische Winterspelen georganiseerd. Gezien het feit dat de stad tevens de geboortegrond is van Ludovico Einaudi en Gigi d'Agostino moet er hier ook iets muzikaals in het water zitten. Voorts is de Mole Antonelliana de blikvanger van Torino. Waarvan akte.
Dit is een korte maar krachtige rit, om 13:00 gaan we van start. Eigenlijk een rit die je niet mag missen, het is echt een zware rit. Het enige nadeel vind ik dat hierna een zware bergrit zal volgen, waardoor sommige klassementsrenners vandaag wellicht niet het achterste van hun tong willen laten zien. Renners die dat wel willen laten zien kunnen hier hun lol op, de klimmetjes zijn zwaar en door al dat bochtige werk in dalende lijn is het bijzonder ingewikkeld om iemand nog terug te halen. Na Superga heb je wel een glooiend stuk waar het eventueel lastig zou kunnen zijn om alleen weg te rijden, maar als je op de Colle della Maddalena voor de aanval kiest zien ze je daarna niet snel meer terug. Of je moet jezelf tegenkomen op het laatste klimmetje, dat kan natuurlijk zomaar. Nee, leuk rondje wel. Normaal ben ik geen fan van lokale rondjes, maar dit rondje mag er zeker zijn. Dit is in principe een prachtige rit met veel terrein om aan te vallen. De goede edities van Milaan-Turijn leren ons dat je aan twee keer Superga genoeg hebt om een peloton volledig uit elkaar te meppen, en dan krijgen we er nu nog twee keer twee lastige klimmetje bij cadeau. Die muur van de Colle della Maddalena, lol, daar de klassementsrenners echt uit hun kot moeten komen. Droog, 31 graden en geen wind in Turijn overigens. Mokerwarm, kan ook nog invloed hebben. Dit kan de ganse dag koers worden, maar het kan dus ook zo zijn dat er conservatief gekoerst wordt met het oog op de lastige bergrit in de Aostavallei die hierna volgt. De kans dat een groepje vluchters een flinke voorgift krijgt lijkt me sowieso wel groot. En die zullen daarna lastig terug te pakken zijn met dank aan het technische parcours. Hoewel, op die klimmetjes verlies je natuurlijk makkelijk tijd als de klassementsrenners er echt voor gaan. Ik vrees wel een beetje voor een rem tot de laatste ronde. In die laatste ronde gaan we echt wel het een en ander beleven, maar tegen die tijd vermoed ik dat de vluchters buiten schot zijn. Dit wordt een interessante rit voor het klassement, met tijdsverschillen tussen de favorieten aan het eind. Een Bahreinbommetje in een van de afdalingen zou leuk zijn en ik sluit ook niet uit dat Carapaz in de aanval gaat op een van de klimmetjes. Maar dan wel achter wat vluchters. Even wat saaie namen noemen brb
1. Kämna. Extreem saaie naam.
2. Formolo. Bijzonder saaie naam.
3. Bouwman. Behoorlijke bloemkoolnaam.
4. Schmid. Geen enerverende naam.
5. KUDUS. Haha gefopt toch nog een supergave naam!!!
Arme, arme Romain Bardet. In de vorm zijn zijn leven, de cooperation stond volledig op punt en de protocollen werden nog nooit zo goed ten uitvoer gebracht. Roze lag voor het oprapen, maar toen werd hij ziek. Blijkbaar was hij een dag eerder al continu aan het kotsen, was ie vervolgens de hele nacht aan het braken op de wc en ging hij daar de volgende dag op de fiets vrolijk mee verder. Dat noemt men dan een strijder, maar het is natuurlijk ontzettend onverantwoord om zo'n gozer überhaupt van start te laten gaan. Voordat zijn opgave in beeld verschijn had hij blijkbaar een paar minuten op de grond gelegen. Nou, lekker bezig DSM. Het is helemaal niet heldhaftig om doodziek door te blijven fietsen, dat is vooral ontzettend dom. Stop met het vereren van domme dingen. Dat moest ik even kwijt. Dan de rit zelf, die leek prima te verlopen voor de sprinters. Met het oog op de lange en lastige klim onderweg moest men proberen de kopgroep beperkt te houden en dat lukte, slechts vijf renners reden weg. Die renners kregen nooit een gigantisch grote voorsprong, voor de klim begon hadden we het over een minuut of drie. Maarja, op die klim konden ze in het peloton natuurlijk niet zo hard rijden, want dan zouden de sprinters moeten lossen. Het gezapige tempo zorgde ervoor dat de voorsprong van de koplopers steeg naar zes minuten. Die koplopers hadden dan wel weer de pech dat Tagliani moest lossen, waardoor er maar vier renners overbleven. Na de klim liep het lang vals plat naar beneden en dat leek in het voordeel van de koplopers te zijn, in het peloton moesten ze alle zeilen bijzetten om überhaupt in de buurt te komen van de kop van de koers. Heel lang leek dat er niet meer in te zetten, maar omdat de weg richting de finish toch wat meer vals plat omhoog begon te lopen kreeg men het uiteindelijk toch voor elkaar. Al lag dat ook wel aan de koplopers zelf, ze hadden het kunnen redden. Het was Julius van den Berg die richting de slotkilometer in de aanval ging. Pascal Eenkhoorn, blijkbaar een vriend van hem, counterde. Nou, mooie vriend ben je dan. Na het counteren van die aanval viel het stil in de kopgroep, alle vier de renners keken naar elkaar. Als ze op dat moment door waren blijven rijden hadden ze voor de zege kunnen gaan, maar meestertacticus Mirco Maestri besloot pas gas te geven toen hij al was ingehaald. Daardoor volgde er toch nog een massasprint. Een massasprint waar we het verder niet lang over hoeven te hebben, want Arnaud Demare won voor de derde keer. Matige renner, toch drie ritzeges. Zit me niet lekker. Bauhaus werd tweede en had wellicht zelfs kunnen winnen als hij op meer steun van zijn ploeg had kunnen rekenen, maarja, Phil, alles draait om de Basken bij Bahrein, dat moet jij toch ook snappen. Een matige rit die toch nog spannend werd, maar de afloop viel toch tegen. Nouja, snel door dan maar naar het weekend. Twee prachtige ritten wachten op ons. Ik heb me er een partij zin in, dat willen jullie niet weten.
Santena (uitgesproken als Sántena) is een stad van ongeveer 10.000 inwoners in de Italiaanse provincie Turijn. Hoewel de geschiedenis van de stad vele eeuwen terug begonnen is, is ongeveer driekwart van de stad in de laatste decennia van de 20e eeuw gebouwd vanwege suburbanisatie vanuit Turijn. Dat is de bijzonder summiere informatie die Wikipedia met ons deelt. Terwijl er toch echt wel meer over Santena te vertellen valt, daar kwam ik vorig jaar al achter toen het peloton tijdens de tweede etappe van Stupinigi naar Novara door deze stad reed. In Santena ligt Camillo Benso di Cavour, kortweg Cavour, begraven. Hij speelde een belangrijke rol in de Italiaanse eenmaking, was de architect van de Italiaanse grondwet en werd de eerste premier van het eengemaakte Italië. De familie Benso bestond vooral uit bankiers en kwam oorspronkelijk uit Chieri. Nadat ze het markiezaat van de stad Cavour verkregen kwamen ze uiteindelijk terecht in Santena, zoals met alle adel een onnavolgbaar verhaal. Maar goed, Cavour ligt hier dus begraven en dat is de grootste claim to faim. Verder hebben ze hier een kerk en zou er ergens een kasteelruïne te vinden moeten zijn. De Villa Cavour wordt ook stevig aangeprezen, volgens de Italiaanse Wiki is het een van de belangrijkste kastelen in Piëmonte, een echt museum van de bekende familie, vol historische herinneringen, meubels, een bibliotheek en archieven. Kan best zijn, maar van de buitenkant stelt het in ieder geval geen ruk voor. Koersgeschiedenis nul, daar gaan we nu pas mee beginnen.
Deze rit is stevig aangepast ten opzichte van het origineel. Het is nog steeds een zware rit, maar de eerste versie was nog zwaarder. We reden dan meteen naar Turijn om alvast voor een eerste keer aan de Colle della Maddalena te beginnen, daar wachten we nu een stuk langer mee. Niet direct naar Turijn bij de nieuwe versie, nee, er volgt een flinke tocht om de stad heen. Dit begin van de rit is betrekkelijk makkelijk, heeft waarschijnlijk wel als voordeel dat we weer getrakteerd kunnen worden op een lange en intense strijd tussen de renners die graag de vlucht van de dag willen halen. Een kleine 20 kilometer zo goed als vlak, over wegen die praktisch volkomen recht zijn. Gaat helemaal nergens over, de renners komen alleen een paar rotondes tegen onderweg. Het is pas voorbij Arignano en Andezeno dat we daadwerkelijke bochten tegenkomen, alsmede wat hoogteverschil. Paar korte stukjes bergop, al mag dat niet direct een naam hebben. Hoewel, kilometertje aan 6% tussendoor, nou, vooruit. Daarna gaat het wat langer naar beneden, met onderweg zelfs een paar haarspeldbochtjes, waarna het een kilometer of tien zo goed als vlak is. Rechte en aardig brede wegen, alleen in Gassino Torinese is het weer even bochtig. Daarna gaat het zo goed als rechtdoor verder naar Sambuy, waar een bocht naar links volgt. Na die bocht begint de rit pas echt interessant te worden, want dan zijn we op weg naar de eerste serieuze klim van de dag. Il Pilonetto is in aantocht, een klim van grofweg zes kilometer als je het vals plat aan het begin meetelt. Na drie kilometer wordt de klim pas interessant, maar dan is ie ook meteen pittig zwaar. Genoeg stroken aan 8%, met zelfs een stuk aan 10%. Geen onaardige opwarmer, aangezien we de top na 43 kilometer bereiken valt het niet uit te sluiten dat hier de vlucht van de dag gaat ontstaan.
Deze klim zou je kunnen omschrijven als de achterkant van Superga, of een van de achterkanten van Superga. De basiliek is niet ver weg, maar toch blijven we er nog even uit de buurt. De organisatie heeft gekozen voor een afdaling die ons naar Chieri gaat brengen, daar waar de familie Benso oorspronkelijk vandaan komt. Een dagje vol Cavour, derhalve. De afdaling van Il Pilonetto kent redelijk wat bochten en leidt deels door een donker bos. Niet al te makkelijk in het begin, maar verder naar beneden wordt het een simpelere afdaling. Net buiten Chieri komen de renners terecht op een enorm brede weg, daarna volgt er wel een vrij bochtige passage in de stad zelf. Bij het verlaten van Chieri zetten we koers richting Turijn, nu echt. We gaan naar het lokale parcours rijden, naar het rondje dat twee keer afgewerkt moet worden. De weg naar dit rondje toe is behoorlijk glooiend, via San Felice en Pecetto Torinese rijden de renners over brede wegen naar Revigliasco en dat zullen ze weten ook. In en rond Pecetto gaat het twee kilometer omhoog aan een procent of vier, waarna er in de buurt van Revigliasco een klim van drie kilometer aan een procent of zeven richting het Parco della Rimembranza volgt. Da's alvast een pittig ding, waarvan de top te vinden is in de buurt van de Colle della Maddalena. In de buurt van de top bereiken we het lokale circuit, in het vervolg komen we vanuit een andere weg op deze weg uit, spannend.
Het lokale rondje begint dus, spannend. Als we het rondje hier laten beginnen is de eerste kilometer vlak, waarna er een bochtige afdaling van iets meer dan vier kilometer volgt door de buitenwijken van Turijn. Niet de mooiste weg op aarde, hier mag op zich wel een nieuwe laag asfalt liggen. Paar flinke bochten erbij, ook wat haarspeldbochten. Wel een brede weg, al houden ze in Italië ook wel van onaangekondigde versmallingen. En random bochten uit het niets, houden ze ook van. Nou, een goede daler kan zich hier absoluut uitleven. Beneden volgt er een pittige bocht naar rechts, waarna de weg direct omhoog begint te lopen. De renners beginnen aan de eerste van drie klimmetjes naar het Parco del Nobile. Enige klimmetje op het lokale rondje dat drie keer bedwongen moet worden. Het gaat 1,6 kilometer aan 8% omhoog, dat is toch bijna een halve muur. Alleen al drie keer dit klimmetje kan voor verschil zorgen, en dan volgt er hierna nog veel meer. Bijna boven slaan de renners linksaf een smal weggetje in, even later gaat het nog een keer naar links en dan volgt er een duik naar beneden over een brede weg. De renners rijden naar de Po toe, dat levert een afdaling op van ongeveer vier kilometer. De weg wordt een paar keer wat smaller, maar de bochtige passages van de afdaling zijn voorzien van een brede weg. In de buurt van de Villa della Regina komen de renners een paar haarspeldbochten tegen, ik begin nu al te vermoeden dat dit zomaar een chaotisch ritje kan worden. Bijna beneden komen de renners nog een brede haarspeldbocht tegen, daarna een rotonde en dan slaan ze langs de Po rechtsaf. Dit is alvast belangrijk om te onthouden, want we zijn bijna aan de eerste passage aan de meet toe. Dalen tot het eind, zo'n beetje. Voorbij de meet gaat het een tijd rechtdoor langs de rivier, het is dus even vlak. We zijn nu beginnen aan de eerste van twee rondjes, en in het begin van dit eerste rondje komen we de tussensprint van de dag tegen. Deze ligt ter hoogte van een monument dat is opgedragen aan Fausto Coppi. De Italianen en het eren van hun helden, dat kunnen ze wel. 76 kilometer afgewerkt en dan sprinten we ter nagedachtenis aan de grote kampioen Coppi. Het monument is... uh, ja... bijzonder?
Aan de overkant van het monument ligt overigens het Motovelodromo Fausto Coppi, de lokale wielerbaan. Ouwe meuk, amper onderhouden. Valt eigenlijk ook wel weer mee, met het vereren van de helden. Nouja, goed, na de tussensprint volgen we nog een tijdje de Po, waarna even later de bochten elkaar snel opvolgen en we voor we het in de gaten hebben aan de volgende klim van de dag zijn begonnen. Voor het eerst gaat het omhoog naar Superga, de bekendste klim in deze omgeving. Vaak het eindpunt van Milaan-Turijn, de moeder aller klassiekers. Sinds 1876 wordt deze koers georganiseerd, daarmee is het de oudste wielerwedstrijd die nog steeds wordt verreden, ontzettend gaaf. Al zorgen de organisatoren van deze koers er zelf wel voor dat we deze wedstrijd amper nog serieus kunnen nemen, want het parcours kan om het jaar veranderen. In 2021 bijvoorbeeld eindigde Milaan-Turijn inderdaad bij de basiliek van Superga en werd de koers verreden in het najaar, in aanloop naar de Ronde van Lombardije. Dit jaar werd de koers ineens verreden vlak voor Milaan-San Remo en stippelde men een volledig vlak parcours uit om de renners zich voor te laten bereiden op Milaan-San Remo. In 2021 vernederde Primoz Roglic de tegenstand bergop, in de laatste 200 meter reed hij nog even 12 seconden weg bij Adam Yates. Dit jaar eindigde Milaan-Turijn in Rivoli en won Mark Cavendish in de sprint voor Nacer Bouhanni. Kan toch niet, Johan. Alsof Milaan-San Remo het ene jaar eindigt op de Poggio en het volgende jaar toch maar weer beneden in San Remo. Niet te doen. Maar goed, de echte kenners zouden de klim naar Superga dus wel moeten kennen. In 2021 won Roglic hier dus, in 2019 ging de zege dan weer naar Michael Woods en in 2018 won Thibaut Pinot. In recente tijden hebben we Superga dus vaak in beeld gezien. We werken nu alleen niet de hele klim af, want de finish ligt normaal bij de basiliek. Daar kunnen we nu niet helemaal naartoe, want er is geen weg terug. Maar alsnog, het deel van Superga dat we wel afwerken is ook de moeite. Het gaat vijf kilometer omhoog aan 8,6% gemiddeld, ik bedoel maar. Meteen steil in het begin, meerdere stroken boven de 10%, zelfs een hele kilometer aan meer dan 10%. Ja, lekker klimmetje hoor. Het bos in, kronkelende weg omhoog, een prima schouwspel. De fatsoenlijke edities van Milaan-Turijn leren ons ook dat je hier prima het verschil kunt maken, veel renners eindigen hier normaal niet in dezelfde tijd. Op het punt waar de renners normaal linksaf slaan voor het laatste stuk richting de basiliek gaan we nu rechtdoor en even later naar rechts. Na het kruispunt gaat het even naar beneden, maar na de afslag naar rechts gaat het nog een stukje omhoog richting Bric del Duca. Makkelijkste deel van de klim, het venijn zit een keer niet in de staart. De eerste keer dat we bovenkomen op deze klim van tweede categorie hebben we 83 kilometer afgewerkt.
Als je Google naar Superga laat zoeken kom je vooral veel schoenen tegen, daarmee ga je echt super. Maar het is ons natuurlijk te doen om de basiliek op de berg boven Turijn. Het ongetwijfeld ontzettend betrouwbare turijn-nu.nl weet het volgende te melden over deze plek: Met een rood treintje uit 1934 over een tandradbaan kruip je tussen de villa's en bossen van Turijn door naar boven naar de beroemde basiliek van Filippo Juvara, de Basilica di Superga. De barokke kerk staat boven op een 669 meter hoge heuvel. Vanaf hier heb je bij helder weer een prachtig uitzicht over Turijn, de heuvels en de Alpen. De basiliek is tussen 1717 en 1731 gebouwd voor Victor Amadeo II. De aanleiding voor de bouw zou een gelofte zijn geweest van de koning tijdens het beleg van 1706. Vanaf deze heuvel zou hij met zijn neef de opstelling van zijn troepen hebben bekeken. Toen zou hij beloofd hebben dat hij naast hem op de plaats van de Mariakapel een basiliek zou bouwen als het hem zou lukken Turijn te bevrijden van de Franse en Spaanse troepen. Enkele dagen later was Turijn bevrijd, maar het duurde nog tien jaar voordat begonnen werd de heuvel af te vlakken. Daarna begint deze site aan een hele verhandeling over het interieur van de kerk, maar wij volstaan met het stukje geschiedenis dat op deze locatie ook ooit een vliegramp plaatsvond. De Superga-vliegramp was een vliegtuigongeluk bij Turijn, op 4 mei 1949. Alle 31 inzittenden kwamen om het leven, waaronder nagenoeg het hele elftal van AC Torino. Na een wedstrijdje geensporten vloog de selectie van AC Torino, toen een toonaangevende club, terug naar Turijn, maar het was nogal slecht weer en daarom vloog men praktisch tegen de basiliek aan. Dat bleek geen goed idee te zijn. In de jaren voor het ongeluk had de club vier keer op rij de titel gewonnen, maarja, die glorietijden waren daarna wel voorbij. Hebben we dat ook weer afgevinkt en kunnen we door met de koers.
Het parcours is na de klim behoorlijk aangepast. Eerst gingen we rap naar beneden en lang omhoog, nu rijden we over terrein dat zich lastiger laat definiëren. In eerste instantia gaat het vier kilometer naar beneden over een bochtige weg door het bos. Brede weg, dat wel. Geen bijzonder steile afdaling, maar mijn oog valt toch op een paar venijnige bochtjes. Al zal dit van alle afdalingen de makkelijkste zijn, maar alsnog geen eitje. Enfin, na die dalende kilometers volgt er vijf kilometer aan glooiend terrein. Het gaat vier keer op en af in deze kilometers, lekker chaotisch. Heel steil gaat het dan niet omhoog, maar het is minder vlak dan het profiel doet vermoeden. De continu bochtige weg brengt ons naar Pino Torinese, van deze plaats zetten we via wat bochten en een rotonde koers richting Pecetto Torinese, waar we al eens eerder waren. Na al die knikjes op en af volgt er een tweede afdaling, het gaat ditmaal grofweg drie kilometer naar beneden. Deze afdaling kent in het begin een lastige opeenvolging van bochten, daarna is het betrekkelijk eenvoudig dalen tot in Pecetto. Aan de buitenrand van dit dorp duiken we meteen rechtsaf een weg in die gelijk steil omhoog loopt. De volgende klim is begonnen, het gaat 3,5 kilometer omhoog aan 8,1% naar de top van de Colle della Maddalena. Maar dat gemiddelde zegt echt helemaal geen reet. Nee, kijk maar eens goed naar het profiel. De klim begint met twee kilometer aan 11,6%, hallo zeg. De eerste meters lijkt de klim meteen steil te zijn, maar het wordt alleen maar erger. De iets smallere en slechtere weg heeft een geheim. In het donkere en duistere bos gaat het een halve kilometer omhoog aan 15%, en daarna zelfs een halve kilometer aan bijna 17%. Wat hoor ik daar in de verte? Oja, het zijn renners die om hun moeder roepen. Mokertje steil, met een paar heerlijk steile haarspeldbochten erbij. Zomaar een dag voor de vluchters? Nee, de klassementsrenners gaan zich hier ook roeren, dat kan bijna niet anders. Na dit absurd steile deel van de klim vlakt het even af, waarna het zelfs kort een paar meter naar beneden gaat. Vervolgens loopt het aan 6% omhoog richting de top, die we na 99 kilometer voor het eerst bereiken.
Een volledig vergane weg, afgaande op streetview. Een nieuw laagje asfalt is ook hier geen overbodige luxe. Na de klim beginnen we aan een afdaling die ons terug gaat brengen naar bekend terrein. Anderhalve kilometer gaat het naar beneden aan praktisch 10%, langs het Parco della Rimembranza, waar de Faro della Vittoria is te vinden. Een brede weg omlaag, maar wel flink draaien en keren met twee vervelend doordraaiende bochten. Aan het eind van het eerste deel van de afdaling slaan de renners scherp rechtsaf en bereiken ze bekend terrein. Hier betraden we voor het eerst het circuit en dus weten de renners inmiddels wat er volgt. Een redelijk vlakke kilometer en dan een bochtige afdaling van vier kilometer, waarna er ongeveer anderhalve kilometer aan 8% geklommen moet worden in de omgeving van het Parco del Nobile. Dan gaat het maar weer eens vier kilometer naar beneden, met weer de nodige bochten en dan komen we beneden uit bij de Po. Hier gaat het naar rechts en dan rijden we voor de tweede keer voorbij aan de meet, waarna de bel zal klinken voor de laatste ronde. Die ronde begint met een vlak stuk langs de Po, een paar bochten later beginnen we voor de tweede keer aan de zware klim naar Superga. Dan volgt er weer een afdaling, een glooiend stuk van vijf kilometer, een nieuw stuk in dalende lijn en dan worden we wederom geconfronteerd met de klim in twee delen naar Colle della Maddalena. Eerst een heuse muur en dan een eenvoudiger tweede deel. Dan weer die korte nijdige afdaling, een vlakke kilometer, vier kilometer dalen, voor het laatst klimmen naar Parco del Nobile en dan de laatste afdaling richting de Po. De derde en laatste keer dat de renners de top van Parco del Nobile bereiken ligt er een bonussprint op de renners te wachten, rijkelijk laat. Een rondje eerder was misschien leuker geweest. Na de bonussprint is het nog maar 4,5 kilometer fietsen tot de finish, ik mag hopen dat men eerder in de aanval is gegaan. Als er al niet een vluchter met de secondjes gaat lopen. Bijna dalen tot op de meet, met ook tot in de laatste kilometer listige bochten. Pas op een meter of 500 van het eind mogen de renners opgelucht ademhalen, pas dan is deze chaotische, lastige en verraderlijke rit voorbij.
Afgelopen jaar ging de Giro van start in Turijn. Een tijdrit van 8,6 in de straten van deze stad werd gewonnen door Filippo Ganna, wie anders? Eens even kijken wat ik vorig jaar schreef over Turijn, het zal wel weer een hoop onzin zijn geweest. Turijn (Italiaans: Torino; Piëmontees: Turin) is na Milaan de grootste stad van Noord-Italië. Ze ligt ten zuidwesten van Milaan en ten noordwesten van Savona en is de hoofdstad van de regio Piëmont en de provincie Turijn. Toen ik in 2015 iets schreef over Turijn was het een stad met bijna 900.000 inwoners. Tegenwoordig spreken we over 850.000 inwoners, de vergrijzing slaat stevig toe in Italië. Al kom je als de hele agglomeratie meerekent aan 2,2 miljoen inwoners, helemaal verlaten is het hier ook weer niet. De Giro ging van start op de Plaza Castello, niet ver verwijderd van de Dom en het Koninklijk Paleis, twee van de bekendste gebouwen van de stad. Recht tegenover de startlocatie vonden we dan weer het Palazzo Madama terug. Dit palazzo is een stadspaleis dat bewoond werd door de heren van Savoye. Het maakt deel uit van het UNESCO-Werelderfgoed Residenties van het Koninklijk Huis van Savoye, een gegeven dat voorzien is van een eigen wikipagina. Het Koninklijk Paleis hoort ook bij deze verzameling van Savoye. Een naam die onlosmakelijk is verbonden met Turijn, want Turijn werd pas echt belangrijk toen in 1563 Emanuel Filibert van Savoye er de hoofdstad van zijn hertogdom van maakte. Op het Piazza San Carlo staat een standbeeld van hem. Op het Piazza Castello staat dus een paleis, dat zich bevindt binnen het gebied van een voormalige Romeinse nederzetting. Een stadspoort van die nederzetting is in het gebouw geïntegreerd, lollig wel. Later hebben ze er nog een paar torens aan toegevoegd, waarna het nog later een koninklijke residentie werd. In de 17e eeuw koos Christina van Frankrijk, bijgenaamd Madama Reale, het paleis als haar favoriete woonplaats. Sindsdien heeft het paleis zijn huidige naam. Tegenwoordig zit er een museum in het paleis, een kunstmuseum van 4 verdiepingen met collecties antiek, schilderijen en decoratieve en toegepaste kunst. Even verderop, bij het eerder gememoreerde Piazza San Carlo, vinden we een ander museum, het Museo Egizio. Over Egypte enzo, ook wel tof. De meeste historische gebouwen in Turijn schijnen verder overigens bij de barok te horen, op de kathedraal na. Daar ligt tevens de lijkwade van Turijn, een stukje stof dat over een langere wikipagina beschikt dan deze voorbeschouwing. Wil wat zeggen. Nou, dat was me inderdaad een partij onzin.
Finishen doen we in de buurt van de finishplek van die tijdrit. Wel op dezelfde weg, maar net een stukje verderop. Goed, nog meer weinig rullevante informatie: De 104e editie van de Giro d'Italia begon dus in Turijn vorig jaar, met winst voor Ganna in de tijdrit. Tijdens de 105e editie keren we terug naar de stad waar we in het verleden toch al snel een keer of 40 zijn geweest. Of nouja, 40 aankomsten, als je alle vertrekken er nog bij moet optellen val je vanzelf in slaap. Ook in 2011 ging de Giro van start in Turijn, vanwege de Unificatie van Italië 150 jaar daarvoor. Tussentijds kwam de Giro ook in 2016 langs in Turijn, het was toen de afsluitende rit in plaats van de eerste rit. Giacomo Nizzolo dacht na 348 ereplaatsen voor het eerst een rit te winnen in de Giro, maar werd teruggezet en de zege ging toen naar Nikias Arndt of all places. Vorig jaar volgde dan de genoegdoening voor Nizzolo, hij won ein-de-lijk een rit in de Giro. Dit jaar is hij weer terug op zijn oude niveau, of eigenlijk nog erger dan dat, van ereplaatsen is zelfs amper sprake. In 2015 vertrok er voor het laatst een rit vanuit Turijn, toen zou de afsluitende rit eindigen in Milaan, alwaar Keisse zijn vluchtgenoot Durbridge klopte nadat ze op een wonderbaarlijke wijze de sprint wisten te ontlopen. Het is een stad waar ook wel wat wielrenners vandaan komen, Fabio Felline, namens Astana aanwezig, is bijvoorbeeld van hier. Italo Zilioli is waarschijnlijk de bekendste wielrenner uit Turijn, hij won bijvoorbeeld vijf ritten in de Giro. Turijn kennen we verder van Fiat, het automerk dat ooit de Multipla wist te bedenken. Daar is de familie Agnelli verantwoordelijk voor, dezelfde familie die ook achter Juventus zit. En dat Juventus zat dan weer achter de walgelijke Super League. Platbranden die handel. Torino FC is toch een veel mooiere club. In Turijn werden in 2006 de Olympische Winterspelen georganiseerd. Gezien het feit dat de stad tevens de geboortegrond is van Ludovico Einaudi en Gigi d'Agostino moet er hier ook iets muzikaals in het water zitten. Voorts is de Mole Antonelliana de blikvanger van Torino. Waarvan akte.
Dit is een korte maar krachtige rit, om 13:00 gaan we van start. Eigenlijk een rit die je niet mag missen, het is echt een zware rit. Het enige nadeel vind ik dat hierna een zware bergrit zal volgen, waardoor sommige klassementsrenners vandaag wellicht niet het achterste van hun tong willen laten zien. Renners die dat wel willen laten zien kunnen hier hun lol op, de klimmetjes zijn zwaar en door al dat bochtige werk in dalende lijn is het bijzonder ingewikkeld om iemand nog terug te halen. Na Superga heb je wel een glooiend stuk waar het eventueel lastig zou kunnen zijn om alleen weg te rijden, maar als je op de Colle della Maddalena voor de aanval kiest zien ze je daarna niet snel meer terug. Of je moet jezelf tegenkomen op het laatste klimmetje, dat kan natuurlijk zomaar. Nee, leuk rondje wel. Normaal ben ik geen fan van lokale rondjes, maar dit rondje mag er zeker zijn. Dit is in principe een prachtige rit met veel terrein om aan te vallen. De goede edities van Milaan-Turijn leren ons dat je aan twee keer Superga genoeg hebt om een peloton volledig uit elkaar te meppen, en dan krijgen we er nu nog twee keer twee lastige klimmetje bij cadeau. Die muur van de Colle della Maddalena, lol, daar de klassementsrenners echt uit hun kot moeten komen. Droog, 31 graden en geen wind in Turijn overigens. Mokerwarm, kan ook nog invloed hebben. Dit kan de ganse dag koers worden, maar het kan dus ook zo zijn dat er conservatief gekoerst wordt met het oog op de lastige bergrit in de Aostavallei die hierna volgt. De kans dat een groepje vluchters een flinke voorgift krijgt lijkt me sowieso wel groot. En die zullen daarna lastig terug te pakken zijn met dank aan het technische parcours. Hoewel, op die klimmetjes verlies je natuurlijk makkelijk tijd als de klassementsrenners er echt voor gaan. Ik vrees wel een beetje voor een rem tot de laatste ronde. In die laatste ronde gaan we echt wel het een en ander beleven, maar tegen die tijd vermoed ik dat de vluchters buiten schot zijn. Dit wordt een interessante rit voor het klassement, met tijdsverschillen tussen de favorieten aan het eind. Een Bahreinbommetje in een van de afdalingen zou leuk zijn en ik sluit ook niet uit dat Carapaz in de aanval gaat op een van de klimmetjes. Maar dan wel achter wat vluchters. Even wat saaie namen noemen brb
1. Kämna. Extreem saaie naam.
2. Formolo. Bijzonder saaie naam.
3. Bouwman. Behoorlijke bloemkoolnaam.
4. Schmid. Geen enerverende naam.
5. KUDUS. Haha gefopt toch nog een supergave naam!!!
|
|
