Druk op de zorg door corona kostte honderden levens

Honderden anderen stierven doordat ic’s vol lagen met coronapatiënten

Duizenden mensen die iets anders onder de leden hadden dan corona, waren tijdens de pandemie slechter af dan de jaren ervoor. Zo stierven honderden mensen meer na ongevallen, doordat zij niet werden opgenomen op de ic. Van de nierpatiënten die dialyseren overleden er 15 procent meer.



Dat blijkt uit onderzoek naar de impact van corona op de zorg dat is uitgevoerd door de Samenwerkende Kwaliteitsregistraties (SKR) die beschikken over de gegevens van meer dan 10 miljoen patiënten in Nederland. In samenwerking met wetenschappelijke verenigingen is voor het eerst grootschalig onderzoek gedaan naar de kwaliteit van zorg in 2020.

Traumachirurg en afdelingshoofd van het UMC Utrecht Loek Leenen betreurt het lot van de niet-coronapatiënt. ,,Natuurlijk was de paniek en druk tijdens de eerste coronagolf groot, maar we zien nu dat een bepaalde groep van patiënten onvoldoende op de radar stond. In een aantal gevallen is niet de zorg gegeven die er gegeven had kunnen worden.’’

Van de 80.000 patiënten die normaal na een ongeval of bijvoorbeeld een val in huis op de trauma-afdeling belanden, overleed in 2018 en 2019 2,4 procent aan de ernst van het letsel. Uit deze nieuwe cijfers blijkt nu dat in coronatijd 2,9 procent is overleden. ,,Op basis daarvan concluderen wij dat de enorme ic-beddenschaarste en de daarop gemaakte keuzes hebben geleid tot patiëntselectie met nadelige gevolgen. Het is een boude conclusie, maar dit betekent dat in coronatijd dus vierhonderd patiënten meer overleden zijn.’’

‘Er is meer dan corona alleen’
Volgens Leenen ‘heeft iedereen naar eer en geweten gehandeld’, maar is er tijdens corona wel ‘heel eenzijdig naar beddenschaarste gekeken’. ,,Inmiddels is iedereen wakker geworden: er is nog meer dan corona alleen! Bij die vierhonderd overleden patiënten gaat het om inhaalzorg die niet meer ingehaald kan worden.’’ Volgens hem gaat het vooral om mensen met matig tot ernstig hersenletsel, bijvoorbeeld na een ongeval met een e-bike, die anders wél op de ic waren beland.

Daarnaast geven medisch specialisten aan dat ze nog moeten afwachten of tijdens de coronacrisis de juiste keuzes zijn gemaakt voor patiënten die wachten op een transplantatie. Transplantaties lagen tijdens de eerste coronagolf stil omdat uitstel een kleiner risico zou opleveren dan besmetting met corona. ,,Achteraf gezien hadden we de transplantaties met levende donoren het beste door kunnen laten gaan”, verklaart internist Marc ten Dam van Nefrovisie, het kwaliteitsbureau voor nierziekten.

Nierpatiënten aan de dialyse liepen een zeer groot risico als zij besmet raakten met corona. Een kwart van alle dialysepatiënten met corona overleed. Van het totale aantal dialysepatiënten overleed in 2020 maar liefst 20 procent. Dat waren 1270 nierpatiënten, 15 procent meer dan de jaren ervoor.



Grote zorgen
De artsen hebben ‘grote zorgen’ over de effecten van uitgestelde zorg door de coronacrisis. Zo werden in 2020 tweeduizend minder complexe kankeroperaties uitgevoerd, een daling van 11 procent. Dit komt onder andere door het tijdelijk stopzetten van de bevolkingsonderzoeken naar darm- en borstkanker.

,,Ook zijn minder mensen met kanker onder de leden naar de huisarts gegaan’’, betreurt Irene Dingemans van de Nederlands Federatie van Kankerpatiënten. ,,Met de kennis van nu is er een veel te hoge drempel opgeworpen om naar de huisarts te gaan.’’

Volgens chirurg-oncoloog Michel Wouters van het Antoni van Leeuwenhoek blijft het helaas niet zonder gevolgen dat mensen met bijvoorbeeld een afwijkende moedervlek niet naar de dokter gaan. ,,We maken ons zorgen. Wat we in de tweede helft van 2020 zien, is dat meer mensen zich melden met meer uitzaaiingen.’’ Mensen met een ernstige vorm van huidkanker (melanoom) komen nu pas in het ziekenhuis als die al is uitgezaaid. ,,Een melanoom is een kleine gepigmenteerde afwijking. Als die langzaam verandert, kun je er nog wel even mee doorlopen, maar ondertussen groeit hij dieper in de huid en kan hij zich verspreiden naar lymfeklieren en organen. Binnen de groep mensen met melanoom stadium vier zien we meer patiënten met hersenuitzaaiingen in vergelijking met voorgaande jaren. Door uitstel van scans, het missen van controle-afspraken of later naar de dokter gaan met melanoom zijn er binnen stadium vier latere diagnoses gesteld.’’

Voorzitter van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging Sjoerd Bulstra benadrukt dat het uitstellen van operaties van mensen die wachten op een nieuwe heup of knie ook niet zo onschuldig is als het lijkt. ,,De conditie en beweeglijkheid van patiënten is afgenomen. Daarmee is de revalidatie van patiënten moeilijker. Zelfs het uiteindelijke resultaat van een revalidatie kan daardoor achterblijven.’’ Als je te lang wacht kan een knie bijvoorbeeld niet meer tot 90 graden buigen. ,,Dit betekent dat een kunstknie minder goed zit’’, aldus Bulstra. ,,Het gevolg is dat de patiënt dan niet zo goed kan lopen als anders het geval was geweest.”



Inhaalzorg
Eerder stelde Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) al dat de inhaalzorg op losse schroeven staat, doordat het personeel is uitgeput. De brancheorganisatie krijgt nu bijval van Bulstra, die vindt dat extra personeel moet worden aangetrokken. ,,Ik verwacht dat het al gauw anderhalf à twee jaar gaat duren voordat het stuwmeer van naar schatting 140.000 operaties is ingehaald.’’ Volgens onderzoekers is de hamvraag of tijdens de coronacrisis wel de juiste keuzes gemaakt zijn om optimale zorg te kunnen leveren aan zoveel mogelijk patiënten. ,,We moeten het hebben over de vraag wie er in de toekomst bij krapte in het ziekenhuis als eerste geholpen moet worden.”
https://www.ad.nl/gezond/(...)apatienten~abe1989f/

quote:

Op maandag 21 juni 2021 06:37 schreef DrDarwin het volgende:
Met de groeten van Mark Rutte.

Terwijl al weken de cijfers opliepen bleef hij iedere keer wachten tot het allerlaatste moment en net voor de ziekenhuizen uitpuilden voerde hij eindelijk extra maatregelen door. Waarschijnlijk was hij bang dat er anders te weinig draagvlak was.

quote:

Op maandag 21 juni 2021 06:37 schreef Koekoekskind het volgende:
Dit is toch geen nieuws, behalve dat er cijfers aan worden verbonden? Dit kon je verwachten

Nou ja, die cijfers werden door een hoop mensen betwijfeld. Het zou allemaal wel meevallen.
Nu weten we beter.

quote:

Op maandag 21 juni 2021 06:42 schreef Metalfrost het volgende:

[..]

Te weinig draagvlak door te veel bezuinigen. Wie had dat gedacht

Er is alleen maar meer budget naar onze gezondheidszorg gegaan.

Wat er mis is gegaan is dat we te lang hebben gewacht met extra maatregelen en we op dat moment te weinig oog hadden voor waar de zorg het hardste nodig was.

quote:

Op maandag 21 juni 2021 07:21 schreef Nicksanders het volgende:

[..]

Waar is het bewijs dat als we eerder maatregelen hadden genomen dat dit effect had gehad?
Sterker nog waar is überhaupt behalve wat PowerPoints van Jaap dat de maatregelen zoveel effect hebben gehad.
Als de maatregelen zoveel deden was het vanaf december vorig jaar toen alles dicht zat wel rap gedaald.
Maar dat deed het niet het bleef tot het mooi weer werd en/of het vaccineren op stoom kwam telkens kwakkelen tussen 6000-10.000 besmettingen.

Er zijn genoeg voorbeelden van landen waar ze geen of nauwelijks maatregelen hadden waar het volledig fout is gegaan. In Brazilië heb je een president die maatregelen, vaccins en zelfs zuurstof tegenhield omdat corona volgens hem niet meer dan een griepje is. In India werden maatregelen heel erg lang tegengehouden omdat ze religie geen enkel strobreed in de weg durfde te leggen en omdat ze vanwege armoede en enorme bevolkingsdichtheid ook weinig konden.

En recent had je Suriname waar bijna iedereen extreem wantrouwend tegenover vaccins staat en waar ze hun heil liever zochten in kruiden en dergelijke.

Heel toevallig ging het het meeste fout in deze landen.

quote:

Op maandag 21 juni 2021 08:17 schreef Seven. het volgende:
Heel triest en oneerlijk.

De vader van mijn vriendin zag zijn overlevingskansen van 90% naar 10% slinken toen hij alvleesklierkanker kreeg maar niet geholpen kon worden wegens Corona. Hij is een maand geleden gestorven.

Gecondoleerd.
Zo'n verlies is altijd zwaar, maar met de wetenschap dat het misschien onnodig was lijkt mij helemaal moeilijk.

quote:

Op maandag 21 juni 2021 08:37 schreef sjorsie1982 het volgende:

[..]

Wat is een hoop?

Vijfentachtig procent van de volwassenen is gevaccineerd of heeft daar een afspraak voor. Dus ik schat een procent of 10-15 in dat wappie genoeg is om te geloven dat onze gezondheidszorg nauwelijks problemen heeft gehad.