Hier wordt je toch intens verdrietig van? Nederland is al zo schraal qua natuur, en dan wordt de Veluwe ook nog verpest. Zoals in het artikel te lezen valt gaan zowel flora áls fauna hier kapot aan. Maar laten we vooral doorgaan met intensieve veehouderij die grotendeels voor de export is, en waar maar relatief weinig Nederlanders van profiteren. In Brabant zie je hetzelfde gebeuren, bijvoorbeeld op de kampina. Daar worden gewoon megastallen aan de randen van natuurgebieden gebouwd. Vrijwel de gehele bevolking is tegen, maar de lobby van de varkensbaronnen is sterk.quote:Het gaat dramatisch met de Veluwe, ons grootste natuurgebied op land, blijkt uit een rondgang van NU.nl langs wetenschappers.
Veel eikenbos is op sterven na dood. Mezenjongen breken door kalkgebrek hun pootjes in het nest.
Heidevlinders en unieke bloeiende planten staan op de rand van uitsterven. Oorzaak: stikstofvervuiling, decennialang.
De Veluwe is een geliefd gebied voor miljoenen Nederlanders, zeker in coronatijd. Maar er is iets aan de hand: het wordt er steeds stiller.
Hoeveel vogels hoor je er fluiten? Hoeveel bijen gonzen? Afgezien van wandelaars, fietsers en grote grazende zoogdieren, verdwijnt het leven uit het landschap. Zelfs roofvogels vinden op de Veluwe steeds minder te eten. Hier is tegenwoordig een woord voor: de stikstofcrisis. Maar daarmee wordt vooral de hinder voor de bouw, boerenprotesten en de politieke impasse bedoeld. De echte crisis zit in de Nederlandse natuur, zeggen ecologen, die er het slechtst voorstaat van heel Europa. Naast verdroging en versnippering van leefgebieden voor dieren, is stikstofvervuiling de belangrijkste oorzaak.
Stikstof veroorzaakt op de Veluwe twee soorten natuurschade, zegt bodemecoloog Wim van der Putten: vermesting en verzuring. Door vermesting drukt een klein aantal snelgroeiende planten talloze andere soorten weg. Verzuring leidt daarnaast tot ernstige tekorten aan andere mineralen, waardoor eiken sterven en vogels verdwijnen.
Steeds meer gras, steeds minder bloemen
Vergrassing van heidevelden is een voorbeeld van vermesting. Niet alleen heideplanten komen hierdoor in de knel, maar meer nog talloze bloeiende kruiden die van oorsprong tussen de heidestruiken voorkwamen.
Het verzuren van de bodem, vooral veroorzaakt door ammoniak uit omliggende landbouwgebieden, geeft die heidevelden vervolgens een tweede klap, vertelt plantenautoriteit Joop Schaminée van Wageningen Universiteit. "Op de droge heide verdwijnt hierdoor bijvoorbeeld de kleine schorseneer, een gele bloem die vroeger tussen de paarse struikhei stond."
Andere Veluwse landschapstypen worden nog harder getroffen, zoals 'heischrale graslanden'. Die stonden vroeger vol met een kenmerkende stervormige bloem: valkruid. Het Nationale Park De Hoge Veluwe heeft net een omvangrijke studie naar alle voorkomende planten afgerond. "We vonden valkruid nog maar op één plek van een paar vierkante meter", zegt onderzoeksleider Jakob Leidekker. Die laatste planten zijn zo beschadigd dat ze niet meer tot bloei komen.
Ook op de Veluwe minder vlinders en bijen
De bedreigde planten zijn belangrijk voor zeldzame bijen, zweefvliegen en vlinders - die voor hun rupsen vaak afhankelijk zijn van één specifieke (waard)plant.
Een voorbeeld is het gentiaanblauwtje, dat de klokjesgentiaan nodig heeft. Die kleurde vroeger natte heidevelden blauw, maar verdwijnt door vermesting.
Als gevolg vliegen er op de Veluwe 60 procent minder gentiaanblauwtjes dan 25 jaar geleden, vertelt vlinderonderzoeker Michiel Wallis de Vries. De kleine heivlinder en bosparelmoervlinder namen zelfs meer dan 90 procent af, en de argusvlinder, duinparelmoervlinder en het tweekleurig hooibeestje verdwenen volledig.
En dat terwijl de Veluwe door z'n grote omvang voor veel vlindersoorten een laatste bastion was, zegt Wallis de Vries. "Elders op de zandgronden is het nog erger."
Ook andere insecten sterven af, zegt hoogleraar dierecologie Henk Siepel van de Radboud Universiteit. "Zo zijn de meeste zeldzame zweefvliegsoorten van Veluwse onderzoekslocaties weg. En soorten die eerder heel algemeen waren, hebben veel kleinere aantallen."
Ernstige mineraaltekorten nekken bomen en vogels
Niet alleen kleine planten leggen door verzuring het loodje, vertelt bosecoloog Jan den Ouden van Wageningen Universiteit. "In de zwaarst getroffen delen van de Hoge Veluwe is meer dan 90 procent van de eiken afgestorven."
Het is een wisselwerking van stikstof en klimaatverandering. Zo wordt de bodem tijdens hete, droge zomers nog zuurder. En doordat de gezondheid van de eiken achteruitgaat, worden ze kwetsbaarder voor klimaatplagen, bijvoorbeeld van de eikenprachtkever, die vanuit Zuid-Europa naar de Veluwe kwam. "Al die factoren spelen op elkaar in."Mineralentekort in bladeren tast hele voedselketen aan
Ook Roland Bobbink onderzoekt de Veluwse eiken, en ontdekte dat ook de nog levende bomen ernstig zijn aangetast door verzuring van de bosbodem. De eikenbladeren zitten propvol stikstof, maar bevatten veel te weinig fosfor, calcium, kalium en magnesium.
Dat mineralentekort tast de hele voedselketen aan, vertelt ecoloog Arnold van den Burg. Huisjesslakken die eikenblad eten, krijgen zo weinig calcium binnen dat ze geen slakkenhuis meer kunnen bouwen.
Dat heeft desastreuze gevolgen voor mezen, die normaal de slakken eten: een derde van de mezen die Van den Burg onderzocht heeft een dusdanig kalkgebrek dat hun eierschalen te broos zijn. Jongen die wel geboren worden, zijn zo verzwakt, dat ze in het nest hun pootjes breken.
Het korhoen is op de Veluwe uitgestorven
Als gevolg gaat op de Veluwe ook de sperwer, een roofvogel die leeft van kleine vogels, door voedselgebrek hard achteruit. Ook de havik, wespendief en draaihals (een zeldzame spechtensoort), worstelen met stikstofgevolgen, vertelt Albert de Jong van vogelonderzoekscentrum SOVON.
Maar het meest iconische stikstofslachtoffer is het korhoen - een fazantachtige vogel die vroeger algemeen voorkwam op Nederlandse heidevelden, maar op de Veluwe is uitgestorven.
Een handvol korhoenders overleeft ten oosten van de Veluwe op de Sallandse Heuvelrug. Ook die laatste Nederlandse populatie is door stikstofvervuiling gedoemd te verdwijnen, zeggen ecologen: kuikens vinden in het voorjaar steeds minder insecten, en de insecten die ze vinden, bevatten door verzuring te weinig mineralen.
https://www.nu.nl/klimaat(...)en-op-de-veluwe.html
Deel 2:
Game on!
Waarvan de aanplant van bv. helmgras wel een onderdeel is:quote:Op zondag 2 mei 2021 19:34 schreef Richestorags het volgende:
Dit is wel een interessante link hierover. Men is op sommige plekken -waar dat kan- ook aan het terugkomen op het vastleggen van duinen. Met name omdat er minder landbouw direct achter het duingebied plaatsvindt. Stuivende, wandelende duinen zijn een meer natuurlijke situatie met op sommige plekken zelfs slufters et cetera. Volgens mij is het niet zo'n ramp dat die bossen bij Schoorl gekapt gaan worden. Zeker omdat je niet per se naaldbossen nodig hebt.
https://duinenenmensen.nl(...)14/05/Duinbossen.pdf
quote:Een van de oudste en meest gebruikte manieren om dat te doen was de aanplant van helmgras; dit werd al in de 14e eeuw toegepast. Zo vaardigden Jacoba van Beijeren in 1418 en Maximiliaan van Oostenrijk in 1478 decreten uit om helm aan te planten tegen verstuiving.
Ik zie de aanplant van bos in het verleden om verstuiving tegen te gaan als iets soortgelijks.quote:Het versterken van de zeewering begon in maart 2014. Binnen een jaar was het zand al op de kust gespoten en was het nieuwe strand een feit. Ook de lagune ligt er inmiddels; op de nieuwe duinen is 14 hectare helmgras geplant. De kosten van het project, inclusief twintig jaar onderhoud, zijn 20 miljoen euro onder het budget gebleven.
En die bomen kappen levert nmm nou niet direct ergens winst op.
[ Bericht 1% gewijzigd door AchJa op 02-05-2021 19:51:04 ]
gr gr Taeke.
Ligt eens een topje van de sluier op.quote:Op zondag 2 mei 2021 19:46 schreef halfway het volgende:
Als het nieuwe belastingplan doorgaat is dit alles verleden tijd.
quote:
[..]
Nee, maar die bomen zijn daar niet geplant omdat het zo leuk stond. Ze staan daar met een reden en dan vind ik de eventuele biodiversiteit even van ondergeschikt belang voor zover je diversiteit kunt hebben in een zandlandschap. Helmgras wordt ook bewust geplant om het verstuiven van de duinen tegen te gaan, daar zeggen we toch ook niet van dat het maar weg moet vanwege de diversiteit?
Er zal dus wel helmgras komen. Bewegende duinen zijn daarbij een natuurlijk voorkomend fenomeen, naaldbomen op duinen niet echt. Ik zou dan inzetten op zo min mogelijk beheer, dus bomen weg en laat maar waaien totdat het vanzelf wordt vastgelegd.quote:De dennen van het Van Steijnbos ruimen het veld omdat het als ongewenst windscherm fungeert. Hierdoor zit het het ontstaan van duingrasland en stuifduin in de weg.
Oké, maar het gaat niet in één stap van stikstofarm naar zo hoog dat weinig plekken eraan kunnen tippen. Meer stikstof betekent niet per se verarming.quote:Op zondag 2 mei 2021 16:42 schreef Isdatzo het volgende:
[..]
Niet (per se), maar jij had het erover dat na een initiële periode van eentonige begroeiing je weer een toename in diversiteit ziet. Nu is De Peel een mooi voorbeeld omdat daar de stikstoflast al vele tientallen jaren consequent heel hoog is (weinig plekken in Nederland kunnen eraan tippen) en van die toename in diversiteit is nog maar weinig te merken.
Daar heb ik geen tijd voor, dus die krijg je van mequote:[..]
Jawel, er zijn verschillende types en het probleem zit hem vooral in de ectomycorrhizaschimmels die gevoelig zijn voor verzuring. Voor een introductie zie: https://edepot.wur.nl/356752
Het hangt ook een beetje af van de definitie van biodiversiteit. Op nationaal niveau betekent meer landschappen meer biodiversiteit, want de soorten van elk landschap tel je bij elkaar op. Maar lokaal leidt een zandverstuiving omzetten naar een bos tot meer biodiversiteit, ook al sterven de soorten behorend tot die zandverstuiving misschien wel uit in Nederland. Desalniettemin is landschappen verzamelen ook niet per se goed, het betekent in combinatie met versnippering van leefgebied dat je te kleine dus onstabiele populaties kunt krijgen. Nu vergroot dat volgens de evolutieleer de kans op speciatie dus dat kan ook wel leuk zijn als je geduld hebtquote:[..]
Oh, zeker hoor. Natuurlijk is het vastleggen van CO2 belangrijk, maar maximale CO2-opslag gaat niet altijd hand in hand met een toevoeging van ecologische waarde. Ik ben absoluut niet voor het dogmatisch 'behouden wat we hebben', of 'creëren wat we hadden', maar als unieke gebieden met bijzondere soorten verloren dreigen te gaan dan vind ik dat toch een beetje jammer. En laten we wel wezen: afwisseling in biotopen is ook wenselijk.
Wat je nu ziet is dat de biodiversiteit zo'n beetje over de gehele linie onder druk staat, en dat is absoluut niet alleen door stikstofdepositie maar dat speelt wel een rol.
En zowel lokaal als in het groot zijn er negatieve factoren zoals gebruik van insecticide, monocultuur in akkerbouw, versnippering en verstedelijking. Die vind ik eigenlijk het ergste, omdat die op alle landschappen inwerken en moeilijk omkeerbaar zijn.
De aanplant van bossen op de Veluwe was in eerste instantie voor de houtkap. Dat daardoor een uniek stuk natuur is ontstaan in Nederland is een mooie opbrengst. Dat nu weer vernietigen vanwege commerciele doeleinden is zeer betreurenswaardig.quote:
Ik zie de aanplant van bos in het verleden om verstuiving tegen te gaan als iets soortgelijks.
En die bomen kappen levert nmm nou niet direct ergens winst op.
RENKUM/ RHEDEN - Het loopt de spuigaten uit met de drukte op de Veluwezoom. Vooral mountainbikers verstoren de rust in de natuur tussen Dieren en Wageningen. En dat moet met onmiddellijke ingang stoppen. Dat schrijven vier natuurorganisaties in een open brief aan gemeenten, provincie en de eigenaren van die terreinen.
De vier organisaties zien dat in deze coronacrisis mensen meer de natuur intrekken voor ontspanning. Een goede zaak op zich, maar wel een met negatieve kanten. ‘Dit leidt tot verhoogde verkeersdruk en tot ernstige verstoring van de natuur. Bepaalde vormen van recreatie gaan ten koste van de natuur zelf. Voorbeelden zijn mountainbikers die overal doorheen jagen en zich ver buiten het voor hen bestemde parcours begeven, honden die onaangelijnd loslopen waar dat niet is toegestaan, wandelaars die buiten de paden de rustgebieden van wild ingaan.’
‘Reptielen worden platgereden’
Ze constateren dat reptielen en amfibieën worden platgereden en rottend hout met daarin zeldzame insecten als het vliegend hert wordt verpulverd. Zij vinden dat dit kan gebeuren doordat er in de bossen ‘nauwelijks handhavend’ wordt opgetreden. Volgens hen zijn er ook mensen die de natuur mijden omdat ze niet met wangedrag van anderen willen worden geconfronteerd.
'Stop met het aanleggen van mountainbikeroutes’
In hun open brief eisen Vereniging Vijf dorpen in ’t Groen uit Renkum, Vereniging Mooi Wageningen, KNNV Wageningen en Behoud Historische Landgoederen Oostelijke Veluwezoom uit Rheden dat de natuurorganisaties en de overheid de regels gaan handhaven. Ook moeten ze stoppen met het aanleggen van nieuwe mountainbikeroutes en parkeerplaatsen. Kwetsbare natuur moet worden afgesloten voor mountainbikers. Zij vragen de provincie Gelderland om tijdelijk extra geld voor handhaving beschikbaar te stellen uit een coronanoodfonds.
Natuurmonumenten, een belangrijke grondeigenaar, kan pas volgende week reageren. De provincie Gelderland wijst erop dat er een project loopt waarin de boa's van overheden en grondeigenaren samenwerken. Op het verzoek om meer geld voor handhaving kan ze niet direct reageren.
De Gelderlander
Milieu Staatsbosbeheer kapt om de eigen broek op te houden. Dat kan zo niet, vindt Annelies Henstra. De Tweede Kamer kan nu nog ingrijpen.
Kaalkap is slecht voor de bossen. Vanuit de maatschappij klinkt een luide roep om daarmee te stoppen. Toch wil de minister het kaalkappen tot regulier bosbeheer maken. Dat wil zeggen kapvlaktes tot een halve hectare, maar ook grotere kapvlaktes, tot twee hectares als ‘schermkap’ – wat niets anders is dan gefaseerde kaalkap. Een doorwrocht wetenschappelijk rapport in opdracht van NatuurAlert Nederland gaat daarvoor in de prullenbak. Kritische Tweede Kamerleden worden afgescheept met antwoorden die doorzichtig om de hete brij heen draaien. Nu resten twee moties tegen kaalkap. Daarover wordt op 11 mei gestemd.
Het is voorspelbaar dat als die niet worden aangenomen de belangrijkste doelen van de Bossenstrategie, biodiversiteit en klimaat, niet gehaald gaan worden. De belangrijkste oorzaak van de kapwoede is niet tegen het licht gehouden. Staatsbosbeheer kaalkapt niet omdat dit goed is voor het bos, de biodiversiteit en het klimaat. Kaalkap is een knieval voor de houtverwerkende industrie. Het is de grofste, meest schadelijke bosexploitatiemethode die er is: het is landbouw met bomen.
Waarom doet Staatsbosbeheer dat? Ze moet twee heren dienen. Ze moet het bos beschermen en de markt bedienen teneinde een eigen inkomen te genereren. De markt vraagt om rechte, snelgroeiende naaldbomen met een diameter van maximaal 60 cm. Kaalkap is ook bedoeld als productie verhogende maatregel: er wordt gestuurd op (veel) meer naaldbomen. Het bos, de biodiversiteit en het klimaat zijn juist gebaat bij (meer) loofbomen, oude en dode bomen.
Maar niemand kan twee heren dienen. Het is wrang dat de overheidsorganisatie die het bos moet beschermen, datzelfde bos moet schaden om zijn eigen broek te kunnen ophouden. De marktwerking ondermijnt inmiddels ook de bosbescherming. Het is deze belangenverstrengeling die zelfs in de organisatiestructuur van Staatsbosbeheer is verankerd. Dat vertroebelt het debat over kaalkap. De discussie daarover bevond zich in een impasse.
Kortetermijndenken
De Tweede Kamer vroeg om nader wetenschappelijk onderzoek. De minister gaf opdracht aan een team onder leiding van de bosbouwkundige Mohren. Maar hij is adviseur van Staatsbosbeheer. Zijn rapport definieert de schadelijkheid van kaalkap handig weg. Het geeft geen expliciet antwoord op de in de Kamermotie gestelde vraag.
Stichting NatuurAlert initieerde een parallel onderzoek onder leiding van Rudy Rabbinge. Uit zijn rapport blijkt dat kaalkap in alle vormen en ongeacht de schaal schadelijk is voor de biodiversiteit, het klimaat, de bodem, en ook nog eens verliesgevend.
Maar Staatsbosbeheer kapt toch om geld te verdienen? Het probleem is het kortetermijndenken. Kaalkap leidt de eerste jaren tot cash. Waarna decennialang niet meer geoogst kan worden en de kapvlaktes hoge verzorgingskosten met zich meebrengen. Maar wie dan leeft, dan zorgt.
Toch is het is nog niet te laat. De Tweede Kamer kan deze ontwikkeling een halt toeroepen. Bovendien is de Algemene Rekenkamer een onderzoek gestart naar Staatsbosbeheer. Waarom de resultaten daarvan niet afwachten? Waarom de weinige kwetsbare bossen die we nog hebben in de waagschaal stellen? Voordat de jonge boompjes weer een bos gevormd hebben zijn we honderd jaar verder.
NRC
Die zijn er amper in Nederland. Ik blijf deze hysterie om een gebied, dat amper de noemer natuur mag hebben, niet begrijpen.