Ik heb twee jaar terug een uitleg geschreven over de gokmarkten rond het ESF. Als aanvulling op de OP heb ik die hieronder nog eens gecopy-paste:
Stel: je hebt een mening over de liedjes die aan het ESF deelnemen en hun kans om al dan niet goed te scoren. Dan kan het zowel vermakelijk als financieel interessant zijn om iets in te zetten op één van de vele wedsites. Je kunt op van alles en nog wat wedden. De meest voor de hand liggende keuzes zijn om in te zetten op de vraag of een land het ESF wint, naar de finale gaat of Top 10 scoort. Maar naarmate het festival nadert, kun je op steeds meer zaken gokken, zoals onderlinge duels (wie scoort hoger Denemarken of Noorwegen?), de beste van een regio (zoals Scandinavië of de USSR), welk land laatste wordt, wat de winnende score wordt, aan wie UK zijn 12 punten geeft, of er een land met 0 punten eindigt, kortom je kunt het zo gek niet verzinnen of er wordt op gespeeld.
Op welke site kun je het beste spelen?Er zijn zeer veel sites die iets van een ESF-aanbod hebben. Als je op de diverse sites met tips kijkt, zal je al snel een variatie zien met namen als Ladbrokes, BWin, Coral, Bet365, enz. De handigste aanbieder in Nederland is Unibet. Internationaal kun je de beste prijzen meestal krijgen via Betfair. Dit is geen gewone aanbieder, maar meer een
marktplaats, waar iedereen aan iedereen weddenschappen kan aanbieden. Dit trekt veel mensen aan, en daardoor heb je vrijwel altijd goede prijzen. De tekst hieronder is daar ook vooral op gericht.
Hoe werkt het?Zodra je een mening hebt (Rusland gaat naar de finale, Nederland scoort Top 10, Litouwen wint het ESF) kun je kijken wat de odd daarbij is. Voor de winst van het ESF is dit momenteel de markt op Betfair:
(Let op: Dit is de markt van 2019, red.)
Het lijkt enigszins op de aandelenmarkt met links in het blauw de biedprijzen en rechts in het roze de vraagprijzen, maar het werkt iets anders. Op Betfair heb je de keuze tussen Back en Lay. In het Nederlands voor het gemak hier maar backen en layen genoemd. Als je wilt inzetten op iets waarvan je verwacht dat het gaat gebeuren, kun je dit backen. Stel dat je verwacht dat de Belgen dit jaar gaan winnen, dan kun je dit doen tegen de hoogste prijs aan de linkerkant van 30. Dit betekent dat als je 1 euro op België zet en ze winnen inderdaad dat je 30x je inleg krijgt, oftewel een winst van 29 euro (uitbetaling - inzet = winst (de uitbetaling kan ook 0 zijn, in dat geval verlies je je inzet) // (odd-1) * inzet = potentiële winst).
Wat is layen dan?Als je layt, betekent dat dat jij de positie van de bookmaker inneemt en een weddenschap verkoopt aan iemand anders. Met andere woorden, iemand zet bij jou een bedrag in, en jij belooft dat als wat die persoon verwacht daadwerkelijk gebeurt hem zijn inzet maal de odd uit te betalen. Layen doe je dus op het moment dat je verwacht dat iets niet gaat gebeuren.
Voorbeeld: stel dat je verwacht dat de favoriet Rusland niet gaat winnen. Dan kun je dit layen tegen de laagste prijs aan de rechterkant, in dit geval 7. Dat betekent dat voor elke euro die die andere persoon aan jou betaalt, je 7 euro aan hem moet betalen indien hij wint. Anders gezegd: Als Rusland inderdaad niet wint, krijg jij die euro, en is die andere speler zijn geld kwijt. Als Rusland onverhoopt wel wint, krijg jij die euro nog steeds, maar moet je de andere speler daarna wel 7 euro betalen. De formule hier is dan ook omgedraaid: inzet - uitbetaling = winst, waarbij het dus de doelstelling is dat die uitbetaling 0 is // (odd-1) * inzet = potentieel verlies. Onnodig te zeggen dat dit vrij hard kan gaan, en het dus zeer wenselijk is dat je begrijpt wat je aan het doen bent, en hoge odds zo veel mogelijk vermijdt (stel bijvoorbeeld een regel in van maximaal 2,5).
Wanneer is een odd te hoog of te laag?Daar is geen antwoord op te geven, het is immers juist de kunst om dat te bepalen. Een hoger nummer is niet per definitie beter. Een odd van 1,3 voor kwalificatie van Rusland naar de finale kan een prima deal zijn. Een odd van 100 voor een overwinning van het Verenigd Koninkrijk is doorgaans weggegooid geld.
Een manier die kan helpen is om in te schatten wat de kans op een gebeurtenis is. Voor wat de markt denkt, bereken je dit door simpelweg 1/odd te doen. Bij een odd van 2 geeft de markt dus een kans van 50% voor iets om te gebeuren. Als jij denkt dat de kans dat IJsland naar de finale gaat 90% is en de odd is 2, dan is er naar jouw mening dus sprake van een te hoge odd en is het interessant om IJsland te backen. Als je daarentegen denkt dat die kans maar 10% is, dan is de odd dus nog te laag en kun je IJsland layen. In de praktijk zal het meestal niet zo makkelijk zijn, maar het gaat om het idee.
Is het mogelijk om een betere odd te krijgen?Op Betfair is dit soms mogelijk. Zoals al eerder aangegeven is dit een soort aandelenmarkt, in tegenstelling tot de andere bookmakers waar je gewoon de prijs moet nemen zoals die is. Zoals op het plaatje hierboven te zien zit er een verschil tussen de beste prijs om te backen en de beste prijs om te layen. Het is hierbij wel handig dat je je realiseert dat er aan beide kanten iemand is die bereid is om tegen die odds het tegenovergestelde te doen van wat jij wil. Je kan hier op twee manier op reageren.
Ten eerste kan je de odds gewoon pakken zoals ze er staan. Als de prijs 1,81@1,83 is, levert het weinig op om te proberen 1,82 te krijgen. Ten tweede kun je zelf een prijs toevoegen. Als de markt 6,6@7,6 is, dan zit daar dus vrij veel ruimte tussen. Het kan dan de moeite lonen om eens te proberen te backen op 7,4. Logischerwijs heb je dan niet meteen een deal, maar geduld kan een schone zaak zijn. Om een idee te krijgen of dit verstandig is, kun je links op het grafieksymbool klikken. Daar kan je zien hoe de markt zich ontwikkelt en wat de meest recente prijs was. Als alle activiteit doorgaat onder de 7 heeft het niet zo veel zin om op 7,4 iets te proberen. Is er recent nog gehandeld op of rond dat niveau, dan is het uiteraard juist slim om te proberen ook die prijs te krijgen. Je moet natuurlijk wel het nieuws en de ESF-agenda in de gaten houden. Als er iets groots gebeurt, kan de prijs opeens iets heel anders zijn, en dan kan je er spijt van krijgen dat je probeerde om het onderste uit de kan te halen.
Ik heb iets ingezet, moet ik nu nog iets doen?Er is geen sprake van moeten, vanaf je inzet kun je rustig wachten op het ESF en kijken of het geld al dan niet binnenstroomt. In deze periode zal de prijs echter wel gaan bewegen. Het is hierbij verstandig om continu je positie te evalueren. Zowel vanwege de prijs als vanwege het nieuws kan het verstandig zijn om je positie te reduceren of te sluiten.
Stel: je hebt ingezet op winst van België op het ESF tegen een odd van 30. De kans van 1/30 is veel te laag, dat zou eerder 1/10 moeten zijn. Als vervolgens de rest van de wereld ook tot dit besef komt, en zelf nog enthousiaster wordt, kan het zijn dat de odd daalt van 30 naar 7. Als de odd 7 is, betekent dit dus dat de markt de kans op een Belgische zege op 1/7 zet. Dat is volgens jou juist te groot, en dan zou je eigenlijk moeten layen. Het mooie is dat dit kan. En nog mooier is dat je zo een winst kunt locken zonder risico. Je hebt immers een inzet gedaan van 1 euro op 30. Dat betekent dat je als België wint 29 euro winst hebt en als België niet wint je 1 euro verliest. Als je vervolgens 4 euro layt op 7, betekent dit dat je een verlies van 24 euro hebt als België wint, terwijl je 4 euro krijgt als België niet wint. Als je beide posities hebt, betekent het dus dat je 5 euro verdient als België wint en 3 euro verdient als België niet wint. Kortom, altijd prijs! (In de praktijk gaat het meestal niet zo hard, dit is een voorbeeld).
Het tegenovergestelde kan ook gebeuren. Stel dat je hebt ingezet op België voor de zege op 30 en vervolgens blijkt dat de zanger tijdens de repetities er helemaal niets van bakt. Je beschouwt de kans op de overwinning nu op minder dan 1%. Dan kun je tegen beter weten in blijven hopen dat het nog goedkomt, of proberen te redden wat er nog te redden valt. Als de odd stijgt van 30 naar 60, kun je in elk geval nog ongeveer de helft van je geld recupereren. Daarmee zet je het verlies wel vast, maar zo'n professionele benadering is op lange termijn veel beter dan domweg blijven hopen.
Waar moet ik op letten bij het beoordelen van een liedje?Het klinkt als een open deur, maar in eerste instantie op het liedje zelf. Sommigen raken verstrikt in burenstemmen, startvolgordes, de optredens op persconferenties, enz. en komen dan tot de conclusie dat land X nooit kan winnen. In vrij recente tijden hebben traditionele prutsers op het ESF als Duitsland, Finland en Portugal echter weten te winnen, vanwege het simpele feit dat hun liedje het meest in de smaak viel. Daarnaast zijn de volgende zaken van belang (maar dit is geen uitputtende lijst):
-De act: Die moet vooral passend bij het liedje zijn. Let vooral op zaken als hoe goed de artiest in de camera kijkt, of hij met zijn ogen dicht zingt, of de outfits passend zijn, of de achtergronddansers geen chaos veroorzaken, of er niet te veel afleidende shots zijn van het publiek en of de achtergrondschermen passende beelden tonen. Kijk anders even naar de 3JS die eigenlijk alles fout deden.
-De zang: De vakjury kijkt naar het totaalplaatje, dus een topliedje dat matig gezongen wordt kan nog steeds een hoge score krijgen, maar echt zwakke zang wordt afgestraft.
-De burenstemmen: Sommige landen hebben culturele banden en stemmen vaak op elkaar. In Voormalig Joegoslavië gebeurt het nogal eens dat artiesten meedoen voor bijv. Servië die in heel Joegoslavië geliefd zijn. Niet verrassend dat Montenegro, Kroatië, Slovenië, enz. er dan op stemmen. Ook sommige juryleden zijn hier gevoelig voor. Vergis je ook niet in de inwoners die net aan de 'verkeerde' kant van de grens wonen en op hun thuisland stemmen, iets wat ook veel Nederbelgen doen.
-Diasporastemmen: Met de toenemende populariteit van het ESF en de grotere positie voor de jury is dit effect wat verminderd. Toch is het niet ongebruikelijk dat landen als Armenië, Griekenland, Litouwen, Polen en Rusland wat makkelijker zo de punten binnenslepen dan IJsland of Ierland.
-De startvolgorde: Nu de producers de volgorde bepalen, is het onwaarschijnlijk dat een grote kanshebber voor de overwinning opeens als allereerste moet. Maar het ESF moet wel de hele avond vermakelijk zijn, dus de productie maakt wel de bewuste keuze om bepaalde liedjes een topscore door de neus te boren door ze bijv. bij de eerste 5 te positioneren (Douwe Bob) of tussen 2 topfavorieten te zetten (Waylon). "Een goed liedje wint vanaf elke positie" is een leuk cliché, maar soms is er gewoon niet zo'n goed liedje dat met kop en schouders boven de rest uitsteekt.
Only Teardrops had nooit vanaf de 2e startpositie gewonnen. Sowieso maakt het een verschil voor het bereiken van de Top 10 of kwalificatie naar de finale.
-Concurrentie in het genre: Met name bij het publiek is het belangrijk om te checken of er niet toevallig een beter liedje in hetzelfde genre meedoet. Als er 2 zangeressen een ballad zingen en de ene is net iets beter dan de andere, dan krijgt die alle punten en die ander niets. Dat is onrechtvaardig, omdat die net iets mindere ballad dan veel te weinig krijgt, maar televoters stemmen meestal alleen op hun favoriet.
Waar haal je alle informatie vandaan?-In de eerste plaats is het van belang waar je niet moet zijn en dat zijn vooral de Nederlandse kranten of de sites en fora van fans, zoals Wiwibloggs. Die zijn nuttig voor nieuwtjes, maar het publiek en de auteurs zijn meestal niet representatief voor een indicatie wie er hoe gaat scoren. Ook Nederlandse 'deskundigen' die hun licht laten schijnen over de vraag wie er gaat scoren, kun je gewoon negeren. Dat de mening van Shirma Rousse niet boeit, is meestal vrij snel duidelijk, maar het voegt ook niets toe dat Cornald Maas elk jaar 1 a 2 landen van de Big 5 en de nummer 1 van de polls als favorieten heeft.
-Voor feitelijke informatie over de invloed van de startvolgorde of wie aan wie punten geeft kun je het beste kijken op
https://eschome.net/ en de Engelse Wikipedia.
-Voor informatie tijdens de repetities kan het handig zijn om 'het hoofd' te volgen via escunited. Ook de Songfestivalweblog en ESCDaily zijn toegankelijk en to-the-point. Verder is Twitter een goede bron om de algemene teneur in de perszaal mee te krijgen.
-Voor goede tips voor inzetten zijn er de sites
http://esctips.com/ en
http://entertainmentodds.com/wp/. Gavin van esctips kan soms wat koppig zijn, dus het loont de moeite om ook de reacties te lezen, maar over het algemeen zijn hier veel waardevolle tips te vinden. Rob van entertainmentodds doet iets meer op gevoel, maar dat is vrij sterk ontwikkeld en daardoor komen er zeer veel nuttige adviezen langs. Helaas bestaat de site sofabet.com ondertussen niet meer. De oprichter en ESF-wedgoeroe Daniel Gould (43) is in december onverwacht overleden aan kanker.
Verder nog algemene tips?Er zijn een paar dingen die bij het wedden op het ESF wel handig zijn om in het achterhoofd te houden:
-Het ESF is zeker niet door en door corrupt, zoals sommigen roepen, maar sommige landen hebben er veel voor over om te scoren. Het verste ging Azerbeidzjan ooit, door in heel Oost-Europa simkaarten uit te delen en mensen in die landen op hun liedje te laten stemmen. Dat hebben ze in recente jaren niet of niet opvallend gedaan, maar onnodig te zeggen dat het riskanter is om Azerbeidzjan te layen dan Finland, zelfs als ze met hetzelfde liedje zouden meedoen. Het effect van de televoting is ondertussen wel gehalveerd door de terugkeer van de jury.
-Een ander land dat de regels op hun eigen manier uitlegt is Malta. Gekweld door matige resultaten, vanwege een gebrek aan buren en diaspora votes, en uiteraard niet vanwege de waardeloze liedjes, ronselen de Maltezers al jaren jurystemmen, door aan vote swapping te doen. Simpel gezegd: Ze beloven 8 punten te geven aan een ander land, als dit land dan weer 8 punten geeft aan Malta. Er zijn een aantal notoire dubieuze landen die hier wel aan mee willen werken, waarbij in volgorde van verdachtheid Albanië, Montenegro, San Marino, Azerbeidzjan, Oekraïne en Israel de schijn nogal tegen hebben.
-In sommige landen wordt meer ingezet dan in een andere. Met name op de Britse Eilanden wordt er zeer veel gespeeld, wat er al gauw toe kan leiden dat inzendingen van UK en Ierland, zodra ze enigszins de middelmaat ontstijgen, nogal overgewaardeerd worden. Dit geldt in mindere mate ook voor de andere grotere/ontwikkelde landen in NW-Europa.
-Last but not least: Een gokje wagen is leuk, maar doe het uiteraard alleen met geld dat je kan missen. Het zou vrij jammerlijk zijn als je hele vakantiegeld het raam uitvliegt doordat Letland onverwacht naar de finale gaat. En leg dat maar eens uit aan anderen.
----------------------------------------------
Even voor de duidelijkheid: Ik ben zelf bepaald geen professional op dit gebied. Ik gok alleen rond het ESF voor de lol, dus vul deze OP vooral aan met aanvullingen/correcties/opmerkingen. En in de reacties zijn meningen en tips rond de verschillende landen en verdere vragen natuurlijk meer dan welkom.