Neoliberalisme wat houdt het in? #36

quote:

Op maandag 8 maart 2021 09:43 schreef Dejannn het volgende:

[..]

Het eerste. Maar ik snap dat jij je wellicht helemaal kunt vinden in de opmerkelijke uiteenzetting van dat filmpje, waarbij elke vorm van zelfzeggenschap en zelfverantwoordelijk bij het individu wordt onttrokken. Sommigen hebben het nu eenmaal nodig om dit soort fantasieën te omarmen zodat men niet geconfronteerd hoeft te worden met de werkelijkheid. Het is immers makkelijker naar anderen te wijzen dan kritisch naar jezelf te kijken .

quote:

Op zondag 7 maart 2021 09:15 schreef Dejannn het volgende:
Het heeft weinig met empatisch vermogen te maken. Wél met eigen verantwoordelijkheid en juiste keuzes maken. Zo zijn er een paar hele basic dingen die je kunt doen wat je kans op succes in de maatschappij aanzienlijk vergroot:

• Een doordachte keuze maken omtrent opleiding/studie, en deze ook afronden
• Niet beginnen aan kinderen tot je een goed fundament in je leven hebt gecreëerd. Kortom: goede baan, wat spaargeld, prettige plek om te wonen, stabiele relatie.

Dit betreft nochtans echt geen hogere wiskunde. En ik begrijp dat het makkelijk is om altijd maar richting anderen te wijzen (een politieke partij, de maatschappij, mensen die wél succesvol zijn enz.) maar dit is simpelweg niet hoe het werkt.

quote:

Op maandag 8 maart 2021 11:24 schreef Dejannn het volgende:

[..]

Blijkbaar dus niet. Want je gaat af op een of andere zweverige C-categorie filmmaker die een filmpje creëert wat toevallig jouw confirmation bias weet te bevestigen. Dat is niet op de wetenschap afgaan, dat is op je gevoel afgaan en dat vervolgens presenteren als de onomstreden waarheid.
[..]

quote:

'Nederland nog steeds een van de grootste belastingparadijzen'

VANDAAG, 00:36

Nederland is wereldwijd nog steeds een van de belangrijkste knooppunten als het gaat om belastingontwijking. Alleen de Britse Maagdeneilanden, de Kaaimaneilanden en Bermuda spelen een grotere rol, schrijft de internationale ngo Tax Justice Network in haar tweejaarlijkse ranglijst van belastingparadijzen.

De onderzoekers hebben gekeken naar de Nederlandse belastingwetten van vorig jaar en naar de miljarden die in 2019 door Nederland stroomden om belasting te ontwijken. Een combinatie daarvan levert de conclusie op dat Nederland de op drie na grootste rol in belastingontwijking speelt.

Tax Justice Network hekelt de gaten in de Nederlandse wetten waardoor belasting weglekt via onder meer rente-, royalty- en dividendstromen, de innovatiebox en het verrekenen van verliezen. Daarnaast wijst de ngo op het gebrek aan transparantie waardoor het moeilijk is om onderzoek te doen naar belastingontwijking via Nederland.

'Omslag gemaakt'
Het ministerie van Financiën herkent zich niet in het geschetste beeld. "Onder het huidige demissionaire kabinet is er echt een omslag gemaakt", zegt een woordvoerder van het ministerie. Zij wijst op wetgeving die de afgelopen jaren is aangenomen, zoals de bronbelasting op rentes en royalty's die dit jaar is ingegaan. Daar komt in 2024 nog een bronbelasting op dividend bij.

"Maar in die nieuwe wet zitten ook allerlei gaten", zegt Arnold Merkies, directeur van de Nederlandse tak van Tax Justice Network. "De bronbelasting geldt alleen voor geld dat naar landen buiten de EU met minder dan 9 procent gaat. De wet geldt niet voor landen die op papier meer belasting heffen, maar door allerlei uitzonderingen in de praktijk niet."

Wetten niet waterdicht
Ook de Leidse belastingrechthoogleraar Jan Vleggeert voorziet dat de nieuwe wetten de belastingontwijking via Nederland niet uitbannen. "Ik vraag me weleens af: voeren we deze wetten in omdat we echt van die fiscale structuren af willen, of is het vooral om de reputatie van Nederland wat op te poetsen? Die nieuwe bronbelasting raakt ongeveer 10 procent van de rentes en royalty's die door Nederland stromen. 90 procent wordt dus niet geraakt."

Het ministerie geeft toe dat de nieuwe wetten niet waterdicht zijn. "Er is veel werk gedaan, maar het is nog niet af", zegt de woordvoerder. "We moeten nu ook op internationaal niveau stappen zetten. Met andere OESO-landen praten we over een wereldwijd minimumbelastingtarief."

Vleggeert noemt zo'n minimumtarief "een belangrijke stap voorwaarts", maar hij weet ook dat erover praten nog niet betekent dat het er ook echt komt. "Het ligt nu ter consultatie. Dat leidt vaak tot aanpassingen en uitzonderingen. En uitzonderingen leiden vaak tot loopholes."

quote:

Sociaal vangnet

Vanaf komend weekend al kunnen Amerikanen de eerste cheques van 1400 dollar verwachten. Noodsteun die, nog meer dan bij eerdere steunpakketten onder president Trump, gericht is op de lage inkomens. Daarnaast wordt de werkloosheidsuitkering uitgebreid en gaan de ziektekostenpremies omlaag.

Deze wet doet dus veel meer dan alleen corona-nood lenigen. Zo gaat er ook 350 miljard dollar naar noodlijdende staten en gemeenten, zodat zij weer mensen in overheidsdienst kunnen nemen. En wordt het stelsel van sociale zekerheid drastisch uitgebreid, met misschien wel de meest vergaande verandering: de komst van een vorm van kinderbijslag.

Amerikanen met kinderen krijgen straks een maandelijkse toelage van tussen de 250 en 300 dollar per kind. Die komt in plaats van een veel beperktere jaarlijkse aftrek van de belasting, waardoor nu ook arme Amerikanen die geen of weinig inkomstenbelasting betalen ervan gaan profiteren. Deze maatregel geldt voor een jaar, maar de Democraten willen de uitbreiding van de sociale zekerheid permanent maken.

Revolutie

Het steunpakket van Biden wordt daarmee in de VS als revolutionair gezien. De afgelopen decennia, sinds president Reagan in de jaren 80, was het leidende idee in Washington dat de overheid zich zo weinig mogelijk met de economie bemoeit. Belastingen voor welgestelden en bedrijven zo laag mogelijk houden, dan komt de groei vanzelf. Opeenvolgende Republikeinse en Democratische presidenten regeerden langs die lijn.

Biden breekt nu met die traditie van de eigen broek ophouden. Het noodpakket richt zich op langdurige sociale steun voor lage inkomens, armen en gezinnen met kinderen. Een overheid die actief de economie stimuleert door de onderklasse weer bestedingsruimte te geven. En zo probeert armoede te bestrijden en banen te scheppen. Van het principe van trickle down naar bottom up; een historische stap voor Amerika.

quote:

Op vrijdag 12 maart 2021 14:17 schreef Klopkoek het volgende:
"Andermans geld" is weer eens een smerig, onjuist en misleidend frame...

quote:

Kunnen we ons de onvermijdelijke steunmaatregelen veroorloven? Want het was een fameuze schok – in 2020 werd er voor 21,35 miljard steunmaatregelen verleend, in 2021 al voor 10,54 en er komen er nog aan – maar het antwoord op die vraag is misschien wel een voorzichtige ja.

In 2020 werd er voor 21,35 miljard steunmaatregelen verleend, in 2021 al voor 10,54 en er komen er nog aan
Dat is de conclusie van nogal wat economen. Een eerdere studie van de Universiteit Gent kwam tot de vaststelling dat we die enorme kost aan kunnen zolang de rente laag blijft, zolang ze kleiner blijft eigenlijk dan de economische groei plus inflatie. Dan vlakt de door corona gestegen staatsschuld over een langere periode haast vanzelf af.

Langer dan twee jaar
Ook André Decoster, econoom van de KU Leuven en expert overheidsfinanciën, komt tot eenzelfde conclusie. Hij heeft het over een uitzonderlijk tekort, dat een jaar of twee “of zelfs langer” mag duren. We kunnen het aan zolang de rente laag staat en er zijn op dit moment geen redenen om aan te tonen dat die rente snel gaat stijgen.

Volgens Decoster wisten we altijd al dat 2020 en 2021 moeilijke begrotingsjaren zouden worden. Maar is dat niet het belangrijkste. “Er zijn goede redenen om aan te nemen dat de rente zo laag zal blijven: er is wereldwijd een groot spaaroverschot onder meer door de veroudering van de bevolking en een gebrek aan investeringen, dat zie ik nog niet zo snel veranderen. Ondanks de oprispingen die we nu zien. Uiteindelijk telt het tekort op de lange termijn, niet dit uitzonderlijke tekort."

Uiteindelijk telt het tekort op de langere termijn, niet dit uitzonderlijke tekort
André Decoster, econoom KU Leuven en expert overheidsfinanciën
De voorwaarde is natuurlijk dat er zo snel mogelijk weer economische groei komt (en de Europese Centrale Bank voorspelt voor volgend jaar 4 procent groei, tegenover de 6,9 procent achteruitgang in 2020).

Rust
Maar ondanks de enormiteit van de cijfers, zal de komende begrotingscontrole er een in alle rust worden. Veel gaat er niet veranderen: de coronamaatregelen zullen gewoon blijven bestaan, en ondertussen wordt er wat gemorreld in de marge. Er is sprake van een miljard besparingen en de verwachting is dat er teruggegrepen wordt op de klassiekers: wat meer accijnzen innen en wat hogere bedragen uit de strijd tegen de sociale en fiscale fraude in de begroting schrijven.

POLITIEK
Staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker: "CO2-taks bespreekbaar in totale fiscale hervorming"
vr 12 feb 21:25
Het echte werk zal voor 2022 zijn. Dan pas komt de clash er tussen de linker- en rechtervleugel van deze regering, tussen de PS en Open VLD. Dan zal de discussie ontstaan over de manier waarop je het gat dicht: meer belasten of minder uitgeven en wellicht allebei tegelijk, en dan zal het sociaal klimaat misschien ook verhitten.

Dat betekent ook dat het nu nog veel te vroeg is om te voorspellen wie uiteindelijk de crisis zal betalen. Daarover zal nog een stevig rondje gebakkeleid worden tussen de regeringspartijen.

Volgens Decoster zal er hoe dan ook ingegrepen moeten worden. Want we kunnen ons misschien wel de coronasteunmaatregelen veroorloven, dat betekent nog niet dat de begroting op orde is.

En dat betekent in eerste instantie dat inkomsten en uitgaven beter op elkaar afgestemd moeten worden, dat er bijvoorbeeld een evenwichtige oplossing moet gevonden worden voor de toenemende kosten van de vergrijzing en de stijgende uitgaven in de gezondheidszorg. “Factoren die we kennen, maar waar de voorbije jaren amper wat aan gedaan werd.”

quote:

Op vrijdag 12 maart 2021 18:43 schreef Klopkoek het volgende:
nostra: "hier in Europa hebben we nooit neoliberalisme gehad. Ik ben niet extreem, want van D66 en VVD" (en de Duitse FDP)

Ook nostra: "de Republikeinen zijn niet economisch rechts genoeg". "als ik Baudet was, zou ik ook tegen coronamaatregelen zijn, gat in de markt"

Vermoeiend, al dat voortdurende veinzen van standpunten en de continue onoprechtheid... Het discussiëren met gesloten vizier en de verborgen agenda's/standpunten.

Alles om het 'spel' en de macht, de toegang tot de geldpers, bullshit jobs en het leger.

quote:

Op vrijdag 12 maart 2021 18:29 schreef zakjapannertje het volgende:
In België denkt men dat hun huidige begrotingstekorten houdbaar zijn, straks als COVID-19 achter de rug is, dan pas moet er op de kleintjes gelet worden, zal in de VS vast niet heel anders zijn:

quote:

Met de verkiezingen in aantocht is het interessant om te kijken hoe politieke partijen scoren op een aantal onderwerpen die volgens economen belangrijk voor de samenleving zijn. Hoogleraar economie Bas Jacobs inventariseert er zeven.

Tekst Bas Jacobs

Economen wordt vaak en graag verweten dat ze het over helemaal niets eens kunnen worden. Als je twee economen in een kamer zet, krijg je drie meningen, zo gaat de mare. Mark Rutte wenste zijn politieke tegenstanders ooit veel economen toe. Maar in tegenstelling tot wat veel mensen denken, zijn economen het over veel zaken roerend eens.
Grof gezegd: economen zijn voor vrijhandel en tegen protectionisme. Economen zijn voor een hard mededingingsbeleid en tegen welig tierende kartels en monopolies. Economen zijn voor een gelijk speelveld voor alle bedrijven en tegen voordeeltjes die sommige bedrijven wel en andere niet krijgen. Economen zijn voor het belasten van grond, onroerend goed en erfenissen en tegen subsidies op vermogensopbouw.
Economen zijn voor het beprijzen van CO2-uitstoot en tegen het geven van allerlei uitzonderingen aan de landbouw, luchtvaart en scheepvaart. Economen zijn voor een stabiel financieel systeem en tegen het subsidiëren van financiële instellingen.
Maar als vrijwel alle economen het erover eens zijn dat een maatregel moet worden ingevoerd, kun je er vergif op innemen dat de politiek dat niet doet.

Met de verkiezingen in aantocht is het daarom interessant om te kijken hoe de Nederlandse politieke partijen scoren op een aantal onderwerpen die economen belangrijk vinden. Hun opvattingen zijn ontleend aan de (concept)verkiezingsprogramma’s zoals die op 24 januari 2021 op hun websites stonden.
1. VRIJHANDEL
Economen zijn traditioneel de grootste cheerleaders van vrijhandel. Maar de afgelopen decennia zijn de schaduwzijden van globalisering zichtbaar geworden. Wereldwijd is de inkomens- en vermogensongelijkheid toegenomen. Laagbetaalden in westerse landen hebben hun loon zien dalen door concurrentie met China.
Populistische partijen hebben hier garen bij gesponnen. Donald Trump beloofde Amerika op de eerste plaats te zetten en begon een handelsoorlog met China. Het Verenigd Koninkrijk is met open ogen het brexit-ravijn ingelopen. In Nederland durft geen enkele politieke partij zich nog onomwonden uit te spreken voor méér vrijhandel. Sterker, PVV en FvD willen een Nexit.
De Partij voor de Dieren wil geen nieuwe handelsverdragen, het CDA spreekt helemaal niet meer over de voordelen van vrijhandel, net als PvdA, GroenLinks en SP. De PvdA heeft haar steun aan het door toenmalig minister Lilianne Ploumen zwaar bevochten CETA-verdrag ingetrokken. VVD en D66 zijn nog het positiefst, al zijn ook zij niet meer ongeclausuleerd voor meer vrijhandel, bijvoorbeeld bij buitenlandse staatssteun of monopolies.
De kritiek op en vraagtekens bij handelsliberalisering zijn deels terecht. Hoewel landen gemiddeld baat hebben bij meer vrijhandel is het helemaal niet gezegd dat iedereen daar vervolgens ook van profiteert. Te vaak zijn de voordelen van vrijhandel vooral ten goede gekomen aan de beter gefortuneerden, terwijl de onderkant van de arbeidsmarkt klappen kreeg door concurrentie met lagelonenlanden.
Economen kan worden verweten een blinde vlek te hebben gehad voor die verdelingseffecten. In theorie, zo zeggen ze, kunnen de winnaars van vrijhandel de verliezers altijd compenseren. Maar in de praktijk, zo blijkt, is dat nooit of nooit voldoende gebeurd, waardoor de inkomensverschillen zijn toegenomen.
Nu dreigt maatschappelijke onvrede over internationale handel zich juist tegen die handel te keren. Iedereen die wil weten waar dat toe kan leiden, hoeft alleen maar naar de brexit te kijken.
Maar vrijhandel en vrij kapitaalverkeer zijn voor Nederland van groot economisch belang, gezien de gigantische exporten naar en de enorme belegde vermogens in het buitenland, bijvoorbeeld van onze pensioenfondsen.
Barrières in internationale handel en kapitaalmarkten zijn nog altijd groot. Politieke partijen zouden misschien beter geen verzet moeten mobiliseren tegen vrijhandel, maar juist moeten zorgen dat de vruchten van die vrijhandel eerlijk(er) worden gedeeld, bijvoorbeeld door belastingen progressiever te maken of onderwijskansen te vergroten.
2. MEDEDINGING EN CONCURRENTIE
Wie vindt nog dat mededinging en concurrentie belangrijk zijn voor de economie? Sinds de Paarse kabinetten in jaren negentig is marktwerking van de politieke agenda verdwenen. Vrijwel niemand pleit nog voor meer concurrentie en hardere mededinging, op één terrein na: veel partijen willen, overigens volkomen terecht, de marktmacht van internetplatforms aanpakken.
Als het onderwerp al opduikt in de verkiezingsprogramma’s, dan is het vooral omdat mededinging en concurrentie vieze woorden zijn geworden. Sla de verkiezingsprogramma’s van CDA, PvdA, SP, GroenLinks en Partij voor de Dieren er maar op na. Marktwerking is ‘doorgeschoten’, met name in zorg, onderwijs, sociale huur en kinderopvang.

Maar kapitalistische economieën kunnen nooit goed functioneren zonder eerlijke concurrentie, vrije toe- en uittreding op markten en spelregels om marktbederf te voorkomen. Dat vinden ook linkse economen zoals Joseph Stiglitz. De tucht van de markt moet het opportunisme van op winst beluste mensen en bedrijven beteugelen zodat het platte eigenbelang in goede banen wordt geleid en niet botst met het maatschappelijk belang.
Dat kan alleen als consumenten hun spullen ook bij een andere producent kunnen kopen als de aangeboden waar niet bevalt. Als werknemers zonder problemen kunnen overstappen naar een andere werkgever wanneer ze worden uitgebuit. En als kapitaaleigenaren hun geld kunnen terugtrekken als bedrijven er een potje van maken.
Maar marktwerking en mededinging zijn helemaal uit de mode. VVD en D66 zijn de enige partijen die daarover nog een serieuze paragraaf hebben opgeschreven in hun verkiezingsprogramma’s. Maar zelfs de VVD wil inmiddels ‘strategische sectoren’ beschermen. Als politieke partijen spreken over concurrentie, is het bovendien niet omdat ze meer concurrentie willen, maar omdat tegen oneerlijke concurrentie zijn.
Het CDA wil ‘geen concurrentie, maar samenwerking’ en legt de boeren in de watten. GroenLinks en Partij voor de Dieren komen op voor de biologische boeren. De PvdA wil minder valse concurrentie bij zelfstandigen en mensen in de zorg. En ChristenUnie en Partij voor de Dieren willen geen valse concurrentie door belastingvoordelen voor grote bedrijven. PVV, FvD en SP lijken geen opvattingen meer te koesteren over marktwerking en mededinging.
3. BELASTING OP ONROEREND GOED
Al sinds Henry George (1839-1897) zijn economen hartstochtelijke pleitbezorgers van belastingen op land en onroerend goed – zie ook dit verhaal over de woningmarkt. Die belastingen zijn economisch namelijk de meest doelmatige belastingen die er bestaan. Ze verstoren het economisch proces nauwelijks, omdat de inkomens uit onroerend goed – inkomen in natura, huur, pacht en vermogenswinst – grotendeels ‘onverdiend’ zijn: geringe economische inspanningen zijn verricht door uitstel van consumptie of het nemen van risico. Mensen kunnen een belasting op onroerend goed bovendien vrijwel niet ontwijken of ontduiken.

Rechtse partijen zouden juist voor zulke belastingen moeten pleiten. Dan kunnen economisch veel schadelijker belastingen op inkomen uit hard werk en winsten uit onderneming veel lager worden. Maar ook linkse partijen zouden er voor moeten zijn, omdat daardoor de inkomens- en vermogensongelijkheid kan dalen.
Thomas Piketty heeft in zijn laten zien dat de vermogensopbouw in de westerse wereld vooral wordt veroorzaakt door opbouw van en waardestijgingen in onroerend goed. Die vermogensopbouw vertaalt zich vervolgens in groeiende inkomens- en vermogensongelijkheid en grotere verschillen tussen oude en jonge generaties. Belastingen op onroerend goed kunnen daarom de inkomens- en vermogensongelijkheid aanzienlijk verkleinen, zowel binnen als tussen generaties.
Maar het eigen huis wordt in Nederland helemaal niet belast. Het wordt nog altijd met miljarden gesubsidieerd via de hypotheekrenteaftrek, die bij lange na niet wordt gecompenseerd door de belasting via het eigenwoningforfait. Bovendien zijn vermogenswinsten bij de verkoop van het eigen huis onbelast.

Dat de Nederlandse overheid, na decennia discussie en enige beperkingen, nog altijd nalaat op een goede manier belasting te heffen over huizen, steekt vrijwel alle economen als een graat in de keel. Ze vinden vrijwel allemaal dat het eigen huis op dezelfde manier moet worden belast als spaargeld. Veel economen vinden bovendien dat werkelijke vermogensinkomsten, inclusief vermogenswinsten, moeten worden belast. Maar geen enkele partij wil vermogenswinsten bij verkoop van huizen belasten. Alleen de ChristenUnie stelt voor om het eigen huis net als spaargeld te gaan belasten. Geen enkele andere partij wil de fiscale behandeling van het eigen huis fundamenteel veranderen.
Rechtse partijen (VVD, CDA, PVV, FvD) willen niets weten van verdere beperking van subsidies op het eigen huis. De meeste linkse partijen (D66, PvdA, GroenLinks, SP, Partij voor de Dieren) willen de hypotheekrenteaftrek weliswaar verder verminderen, maar ze doen dit soms op zo’n domme manier dat Nederland hard op weg is om geleidelijk de belastingheffing over het eigen huis te slopen.
Zo wil de PvdA de opbrengst van de beperking van de hypotheekrenteaftrek teruggeven in de vorm van een lager eigenwoningforfait en wil GroenLinks dat forfait helemaal afschaffen. Dat uitgerekend deze linkse politieke partijen dit bepleiten, is verbijsterend. Het vermogen in het eigen huis wordt dan steeds minder of helemaal niet meer belast. De overheid verliest vervolgens het belangrijkste instrument om de belastingen op arbeid en winst laag te houden en iets te doen aan de groeiende inkomens- en vermogensongelijkheid.

4. BELASTING OP ERFENISSEN
De meeste economen – maar niet allemaal – vinden dat erfenissen veel zwaarder moeten worden belast. Ontvangers hebben voor het krijgen van hun erfenis geen persoonlijke inspanning hoeven te verrichten. Bovendien zegt de meerderheid van de mensen niet per se iets te willen nalaten aan hun kinderen. Het belangrijkste onderdeel van erfenissen – wederom: onroerend goed – is bovendien gesubsidieerd. De echt rijken zoeken de mazen van de wet op en kunnen via de bedrijfsopvolgingsregeling hun vermogen in bedrijven stoppen en die vervolgens vrijwel belastingvrij nalaten aan hun kinderen.
Door erfenissen zwaarder te belasten, kunnen de economisch veel schadelijker belastingen op inkomen en winst omlaag – dat zou rechtse partijen toch moeten aanspreken – en kan de overheid de inkomens- en vermogensongelijkheid veel beter verkleinen – iets wat linkse partijen zouden moeten willen.
Maar pleidooien voor verhoging van de erfenisbelastingen zijn overal ter wereld, ook in Nederland, electoraal suïcidaal. CDA, PVV, SP en ChristenUnie zwijgen daarom als het graf. Dat de VVD die belasting wil verlagen en FvD haar zelfs wil afschaffen is misschien geen verassing, maar ook een beetje dom. Die partijen willen kennelijk liever dat Nederland gaat rentenieren dan dat het gaat werken of ondernemen.
De PvdA zat samen met het CDA in regering Balkenende IV toen Jan Kees de Jager in 2010 de erfenisbelastingen fors verlaagde. De PvdA is bang voor de kiezer: ze wil alleen nog iets doen aan de erfopvolgingsregeling voor bedrijven, maar verder niets.
Ook GroenLinks is bang; die partij wil grote erfenissen weliswaar zwaarder belasten, maar kleine erfenissen juist minder.
Het meest opvallende is dat D66 GroenLinks ter linkerzijde lijkt te passeren door onomwonden voor hogere tarieven in de erfenisbelasting te pleiten.
5. BEPRIJZING MILIEUSCHADE
Een van de aartsvaders van de welvaartsanalyse, Arthur C. Pigou (1877-1959), pleitte er al in 1912 in zijn boek Wealth and Welfare voor om vervuilers te laten betalen voor de schade die zij aanrichten aan economie en samenleving. De vervuiling en opwarming van de aarde zijn nu te groot omdat niet alle milieukosten zijn doorberekend in de prijzen.
In Nederland bestaat er daarom nagenoeg unanimiteit onder economen voor het beprijzen van alle CO2-uitstoot, voor alle bedrijven, voor alle sectoren, zonder uitzonderingen en bij voorkeur in Europees verband. Dat kan door een CO2-belasting in te voeren of te zorgen dat vervuilers CO2-emissierechten moeten kopen in het Europese emissiehandelssysteem. Er zou bovendien een einde moeten worden gemaakt aan alle uitzonderingen voor de vervuilende landbouw, luchtvaart en scheepvaart.
Het is grappig: daar waar linkse partijen voortdurend met een beschuldigende vinger wijzen naar ‘doorgeschoten marktwerking’ als veroorzaker van zo ongeveer alle maatschappelijke ellende, omarmen ze allemaal, als ware discipelen van de vrije markt, het prijsmechanisme om ambitieuze milieudoelen te realiseren.
Evenzo hypocriet is de opstelling van rechtse politieke partijen. Daar waar zij de vrije markt ruim baan geven, weigeren ze om het marktmechanisme in te zetten voor het milieu.
PVV en FvD willen helemaal niets weten van het belasten van CO2; die partijen zijn klimaatontkenners. VVD en CDA gaan weliswaar mokkend akkoord met de net ingevoerde CO2-heffing voor de industrie, maar willen die ook weer direct afschaffen zodra het Europese emissiehandelssysteem strenger zou worden.
Het CDA kent geen enkele ambitie om milieuschade goed te beprijzen; die partij ligt aan de leiband van de landbouw. Ook de SP heeft weinig op met beprijzing; zij wil alleen vliegen duurder maken en een CO2-belasting invoeren voor grote vervuilende bedrijven.

D66, PvdA, GroenLinks en Partij voor de Dieren bepleiten wel ambitieuze CO2-belastingen, die veel verder gaan dan alleen het belasten van de industrie. Maar alleen de Partij voor de Dieren, jawel, wil die heffing laten gelden voor de hele economie.
Veel partijen willen ook dat Europa minder gratis emissierechten uitdeelt aan bedrijven (VVD, D66, PvdA) of nu vrijgestelde sectoren onder het emissiehandelssysteem plaatsen, zoals de landbouw, scheepvaart of luchtvaart (D66, ChristenUnie).
VVD en PvdA willen dat beprijzing van milieuschade niet ten koste gaat van de internationale concurrentiepositie door middel van een Europese grenscorrectie voor CO2-belastingen (border tax adjustment). Uit de EU uitgevoerde goederen worden dan vrijgesteld van CO2-belasting en in de EU ingevoerde goederen krijgen een CO2-heffing.
Conclusie: alleen de Partij voor de Dieren en misschien GroenLinks komen in de buurt van wat de meeste economen bepleiten: alle CO2-uitstoot correct beprijzen, hetzij via een CO2-belasting, hetzij via duurdere emissierechten. PVV, FvD, CDA en SP nemen beprijzing van milieuschade niet of nauwelijks serieus en laten na om het grootste marktfalen dat de wereld ooit heeft gezien te corrigeren.
6. REKENINGRIJDEN
Om dezelfde reden dat vervuiling een prijs hoort te krijgen, moet ook congestie een prijs krijgen. Mensen die in de auto stappen, houden namelijk geen rekening met de files die daardoor ontstaan en daarmee grote productiviteits- en vrijetijdsverliezen veroorzaken. Economen zijn daarom dolenthousiast over rekeningrijden om zo de kosten van files in rekening te brengen bij de automobilist. De files zullen op slag verdwijnen. Het gaat economen er bovendien niet om autorijden gemiddeld duurder te maken, de opbrengst van de kilometerheffing kan worden teruggegeven.
Maar het verhaal lijkt erg op dat van de CO2-belasting. VVD, CDA, PVV en FvD wijzen rekeningrijden af, vaak op hoge toon, PvdA en SP doen er het zwijgen toe, terwijl GroenLinks, Partij voor de Dieren, ChristenUnie en D66 wel (een vorm van) rekeningrijden willen invoeren.
7. KAPITAALEISEN BANKEN
De Grote Recessie, die begon in 2008 na de val van Lehman Brothers, was een diepe financiële crisis. Banken hadden enorme financiële risico’s genomen met verpakte hypotheken terwijl ze hun activiteiten vaak met minder dan 2 procent eigen geld hadden gefinancierd en met meer dan 98 procent geleend geld. D
e omvang van de bancaire sector was bovendien vaak meermalen groter dan de economieën waar die banken opereerden, in Nederland ruim vijfmaal het nationale inkomen. Overheden moesten wereldwijd banken redden met geldverslindende steunoperaties om een financiële implosie te voorkomen. Het grote publiek was, terecht, woedend op de banken.

Economen waren unisono: verhoog de kapitaaleisen van banken. Die kapitaaleisen leggen op hoeveel eigen vermogen banken moeten hebben per euro balanstotaal. Meer eigen geld in banken is de beste garantie op het voorkomen van nieuwe financiële crises, want banken, en dus hun aandeelhouders, zitten dan allereerst op de eigen blaren als er teveel financieel risico wordt genomen. Het financieel stelsel wordt stabieler en de belastingbetaler wordt gespaard.
De kapitaaleisen voor banken werden vervolgens een piepklein beetje aangescherpt. De financiële sector heeft veel hogere kapitaaleisen succesvol weten te saboteren, met steun van VVD en CDA. Regering Rutte III heeft de net wat hogere kapitaaleisen voor Nederlandse banken weer verlaagd toen Europa die niet verder ging verhogen. Banken moeten nu minimaal 3 (!) procent eigen vermogen hebben op hun balanstotaal en systeembanken iets meer.
Drie procent eigen vermogen wordt door de meeste economen nog altijd als belachelijk laag en veel te gevaarlijk beschouwd. Die kapitaaleisen moeten minimaal naar 15 procent worden opgehoogd. Anat Admati en Martin Hellwig schreven in 2013 een wereldberoemd boek, The Bankers’ New Clothes, waarin ze bepleiten dat de kapitaaleisen zelfs zouden moeten worden opgeschroefd naar 25 procent van het balanstotaal.
Wat zeggen de politieke partijen nu in hun verkiezingsprogramma’s? VVD, CDA, PVV, FvD en SP zeggen er niets meer over. D66, PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en Partij voor de Dieren bepleiten gelukkig nog wel hogere kapitaaleisen. Maar elk politiek momentum voor wezenlijke hervorming van de financiële sector lijkt inmiddels vervlogen.
RODE LAP OP EEN STIER
De lijst met onderwerpen waar economen het over eens zijn, is veel langer. Denk bijvoorbeeld ook aan: stoppen met subsidies op vermogensopbouw, afschaffen van landbouwsubsidies, verminderen van fiscale prikkels voor opbouw van schulden, of de noodzaak van grotere investeringen in onderwijs en onderzoek.
Veel maatregelen die economen verstandig vinden, worden nooit ingevoerd. Economen kan ongetwijfeld worden verweten dat ze dingen niet helder voor het voetlicht brengen. Zo spreken mededingingsbeleid, belastingbeleid of kapitaaleisen bepaald niet tot grote politieke of publieke verbeelding. Sommige voorstellen raken direct aan grote belangen.
Welgestelden, bedrijvenimperiums, vastgoedmannetjes, agrariërs en bankiers zijn uitermate succesvol in het veiligstellen van hun economisch schadelijke privileges bij conservatieve partijen. Te meer omdat het progressieve partijen aan elk zelfvertrouwen ontbreekt om die politiek aan de orde te stellen.
Bepaalde onderwerpen werken bij het electoraat zo sterk als een rode lap op een stier, dat angstige politici die mijden. Zolang onderwerpen te complex, politieke belangen te groot of voorstellen electoraal te riskant zijn, wordt economisch verstandiger beleid nooit ingevoerd.
https://www.vn.nl/effectieve-maatregelen-economen/

quote:

Op maandag 8 maart 2021 08:58 schreef Dejannn het volgende:
Dit is echt een verschrikkelijk slecht filmpje. Dit trekt vrije wil in twijfel en creëert het beeld dat je min of meer niets aan je toekomst kan veranderen, want 'ultimately it is a matter of luck'. Dat is echt de slechtste boodschap die je mensen kunt meegeven. De meest tekenende zin in dit filmpje 'the systems of power and privilege" ... dan weet je direct genoeg over de achtergrond .

En ik begrijp dat dit koren op de molen is van een bepaald type mens, het type mens die s'avonds nog eens eventjes lekker op de bank twee bussen Pringles en een bak Ben & Jerry's gaat harken want 'ach, ik kan toch niet afvallen, ik ben nu eenmaal genetisch zo en waarom zou ik eigenlijk moeten afvallen? Big is beautiful'. Maar met deze mentaliteit creëer je een groot probleem. En dit is al een flink probleem merk ik voor de generatie onder de pakweg 30. Torenhoge verwachtingen, denken dat men overal "recht" op heeft, maar iets van inzet, doorzettingsvermogen, nederigheid en zelfreflectie ho maar. Zodra het eventjes niet loopt zoals gehoopt of verwacht, is het allemaal de schuld van anderen of de maatschappij.

quote:

Op zondag 14 maart 2021 12:53 schreef Dejannn het volgende:

[..]

En nog even inhakende op dit artikel: Interessant, maar ook zeer tegenstrijdig. Het gaat voornamelijk omtrent individualisme vs. collectivisme. Waar individualisme natuurlijk logischerwijs het enige juiste uitgangspunt is. Wat je meer kunt concluderen is dat sommige mensen niet overweg kunnen met een verschil in uitkomsten. En daarom wordt individualistisch gedachtegoed soms als "onderdrukkend" gezien voor degenen wie het geen positieve uitkomst oplevert. Hierdoor zou het dus zogenaamd niet kunnen staan voor vrijheid.

Het beeld dat deze vrouw nu schetst is dat het eigenlijk draait het om de gemeenschap en dat daar offers voor moeten worden gebracht om het verschil in uitkomsten te bestrijden. Maar dit is dus geen vrijheid, dit is haar eigen semi-socialistische denkbeeld dat zij als zogenaamde vrijheid wil presenteren.

quote:

Op maandag 8 maart 2021 08:58 schreef Dejannn het volgende:
Dit is echt een verschrikkelijk slecht filmpje. Dit trekt vrije wil in twijfel en creëert het beeld dat je min of meer niets aan je toekomst kan veranderen, want 'ultimately it is a matter of luck'.