quote:
Op dinsdag 13 oktober 2020 21:44 schreef Naardegallemiezen het volgende:Over corona en ouderen gesproken, wat vind je van de stelling dat een 60 of 70+er 'minder recht' heeft op de IC, omdat deze persoon al een 'heel leven gehad' heeft?
De ene oudere is de andere natuurlijk niet. Dus ik vraag me af hoe zo'n stelling kan ontstaan, en hoe zoiets als leeftijd ook daadwerkelijk mee kan tellen in een beslissing (terwijl vitaliteit, levenskwaliteit en prognose ook een grote rol spelen denk ik, en dit verschilt per oudere).
Vind jij dat dit onderscheid überhaupt gemaakt mag worden, en hoe bepaal je daarnaast objectief hoe de levenskwaliteit, vitaliteit en prognose voor een oudere met een mogelijke COVID in elkaar steekt?
En heb je hier zelf al een keer mee te maken gehad in de praktijk?
Interessante vraag! Ik ben geen voorstander van oordelen op leeftijd, omdat ik denk dat als je 1) mensen eerlijk de opties en de daarbij te verwachten uitkomstmaten uitlegt en hen laat kiezen en anders 2) objectief kijkt naar onderliggend lijden, je al zo'n grote schifting maakt dat een code zwart waarbij je IC waardige mensen moet weigeren, uitblijft.*
Hoe bepaal je nou objectief de vitaliteit? Allereerst door naar de voorgeschiedenis te kijken. Bijvoorbeeld: Heeft iemand herseninfarcten gehad, hartinfarcten, een longziekte zoals COPD, werken de nieren nog goed, heeft iemand ooit kanker gehad, heeft iemand dementie? Daarnaast kijk je naar het functioneren. Kan iemand zichzelf wassen, aankleden, het huishouden doen, boodschappen doen en koken? Loopt iemand zelfstandig en hoe ver kan iemand lopen? Verder zijn er ook een heleboel scorelijsten die aan voorgeschiedenis en/of functioneren een cijfertje hangen. Sommige heel basaal (bv Karnofsky score of WHO Performance Status) tot meer gedetailleerd (bv de Lawton iADL vragenlijst of Charlson Comorbidity Index). Dergelijke overwegingen en vragenlijsten kunnen worden gebruikt bij elke overweging voor wel of niet een onderzoek of behandeling, wordt bv ook gebruikt om af te wegen of een zware operatie of chemokuur verstandig is.
Een intensive care opname is echt heel, heel zwaar. Zeker met beademing. Vaak is er sprake van multi orgaan falen. Als je organen al slecht functioneren, komen ze die klap van slechte doorbloeding en te weinig zuurstof niet te boven. Ook verliezen mensen vaak letterlijk kilo's aan spieren. Gezonde relatief jonge mensen (zie iemand van rond de 50-60 jaar voor je) die voorheen nog werkten en alles zelf deden, kunnen dan soms na weken herstellen een paar stapjes zetten met een rollator.
Het is dus echter inderdaad niet sec afhankelijk van leeftijd. Ik kan me wel voorstellen hoe een mogelijk leeftijdscriterium ter sprake is gekomen, bij het maken van het protocol voor een eventueel code zwart worden er natuurlijk meerdere scenario's besproken. Ik vind het wel heel goed dat ze geprobeerd hebben richtlijnen op te stellen, zodat er houvast is mocht het zover komen.
We hebben nog niemand die IC waardig was, een IC plek moeten weigeren. Mijn ervaring blijft dat de meeste mensen heel helder hebben wat ze willen, en hoge standaarden hebben voor kwaliteit van leven. Veel ouderen vertellen mij dat ze zelfstandig willen blijven wonen en niet naar een verpleeghuis zouden willen. Dan raad ik een IC opname ten zeerste af. Anderzijds kun je kwaliteit van leven niet voor mensen invullen, soms zijn mensen bereid om grote risico's te accepteren. Als ze dat wilsbekwaam en wel overzien doen, is dat tot bepaalde hoogte akkoord (tot het echt medisch zinloos handelen is). De gesprekken over dat we medisch gezien een beperking opleggen wel meerdere malen gevoerd, maar ook daarvan moet ik zeggen dat dat met goede uitleg vaak naar omstandigheden acceptabel verloopt. Heb ook alle begrip voor de emotie die er bij komt kijken, en je raakt ervaren met je communicatietechnieken en aanvoelen en doorvragen waar de angsten van mensen zitten. Soms denken mensen dat als we niet meer gaan reanimeren, we helemaal niets meer gaan doen bijvoorbeeld. Of zien ze een reanimatie uit een serie met drie keer duwen en een wederopstanding voor zich. Bespreken is key
Aanvullend op je vraag: ik kan me nu slecht voorstellen dat we echt een code zwart gaan krijgen. Anderzijds hebben mijn collega's en ik de afgelopen maanden al veel gedaan, waarvan we nooit gedacht hadden nog voor te komen staan in een land als Nederland. Zoals mensen alleen laten sterven, of vanwege verbod op bezoek niet alle kinderen of andere dierbaren afscheid kunnen laten nemen. Mensen met dementie versuffen met medicatie omdat ze niet begrijpen dat ze op hun kamer moeten blijven om anderen niet te besmetten. Of, als op zo'n afdeling met demente mensen, al zoveel bewoners positief waren de hele afdeling als cohort te zien waarbij een halve afdeling of meer nog uiteindelijk overleden.
* Disclaimer: als de maatregelen aan gaan slaan en de curve weer zal afvlakken
[ Bericht 3% gewijzigd door VraagWatJeWil op 13-10-2020 22:35:58 ]
Dit account is speciaal voor mensen die meedoen met vraag wat je wil.
Wil jij ook meedoen,
meld je aan.