Neoliberalisme wat houdt het in? deel #20

twitter:

ewaldeng twitterde op woensdag 27-09-2017 om 09:19:38 Don’t let the rich get even richer on the assets we all share | George Monbiot #commonshttps://t.co/GzO9sEzyyn reageer retweet

twitter:

jasperblom_eu twitterde op donderdag 28-09-2017 om 12:42:13 'groei van Schiphol is een dwangneurose van politici en beleidsmakers' https://t.co/6JLhYgJzbS reageer retweet

twitter:

FTM_nl twitterde op donderdag 28-09-2017 om 07:54:31 Nederland steunt de fossiele industrie met 7,6 miljard euro per jaar https://t.co/sEhXEkbuFv https://t.co/TTmrbG6odR reageer retweet

quote:

Sociale huur? Nu maar eens in de rijke wijken

Sociale huurwoningen zijn in Amsterdam onevenredig verdeeld over de stadsdelen. Die fout uit de 20ste eeuw dreigt nu opnieuw gemaakt te worden en zal leiden tot verdere segregatie, stelt Bas Kok.

Voor de zomer sloten de Amsterdamse VVD, D66 en SP een woonakkoord. Vanaf nu is tachtig procent van de nieuw te bouwen huizen bestemd voor lagere en middeninkomens. Veertig procent hiervan moet ‘echte’ sociale huur zijn, bestemd voor de laagste inkomens. Deze Woonagenda 2025 bepaalt dat er de komende zeven jaar maar liefst 20.000 nieuwe sociale huurwoningen (huur maximaal 711 euro) bijgebouwd worden. Al eerder werd de verkoop van sociale huurwoningen op een laag pitje gezet.

Persoonlijk vind ik het best positief als de woningmarkt van Amsterdam ‘geen Londen of Parijs’ wordt. Amsterdam is een plek waar arm en rijk naast elkaar wonen. Maar waar kunnen die 20.000 sociale huurwoningen (goed voor de huisvesting van ongeveer 70.000 minder draagkrachtige inwoners) het beste gebouwd worden? En waar bouwen we die 10.000 dure koopwoningen?

Best een relevante vraag. Tijdens de research voor mijn boek Oerknal aan het IJ ontdekte ik dat Amsterdam in de 20ste eeuw de welvaart scheef over de stad heeft verdeeld. Vanuit het toenmalige mensbeeld is toegewerkt naar een opdeling in arme en rijke wijken. Vooral in Noord, Nieuw-West en Zuidoost zijn overwegend sociale huurwoningen neergezet. Gentrificatie transformeerde de enige pure arbeiderswijken van het centrum en Zuid – de Jordaan en De Pijp – evenzo tot een domein van de rijken. In delen van Centrum, Zuid, West en Oost is het percentage sociale huur inmiddels onder de twintig gezakt. In Noord, Zuidoost en Nieuw-West bleef het aandeel sociale huur hoog.

Vicieuze cirkel van armoede

Noord spant de kroon met buurten die boven de zeventig procent sociale huur kennen. De armoedeproblematiek van dit stadsdeel kreeg landelijke bekendheid met de tv-serie Schuldig. Daarin zien we hoe arme buurtbewoners niet genoeg kunnen besteden om de omringende middenstand overeind te houden. Ergo: een overschot aan sociale huurwoningen brengt een stadsdeel in een vicieuze cirkel van armoede. Aan de vooravond van de geplande explosie van sociale huurwoningen is het daarom cruciaal te bepalen in welke stadsdelen we die nieuwe groep minder draagkrachtige inwoners huisvesten. Mijn idee: grijp de huidige bouwspurt aan om de tweedeling die in de 20ste eeuw is gecreëerd, recht te trekken. Zo’n correctie kan eigenlijk maar op één manier: door herverdeling van de sociale woningvoorraad. Bouw die 20.000 nieuwe sociale huurwoningen zo veel mogelijk in de rijke stadsdelen en buurten. Bouw de 10.000 koopwoningen overwegend in de arme wijken. Stop de sloopplannen van sociale huurblokken in rijke wijken, zoals de 270 huurwoningen in de Van der Kunbuurt naast het Amstelstation. En ten slotte: verkoop uitsluitend nog corporatiehuizen in stadsdelen met een hoog percentage sociale woningen.

Over nieuwbouw hoor ik steevast: ‘Het centrum en Zuid zijn vol, daar is nauwelijks ruimte’. Maar dat betwijfel ik. Er is in het centrum wel degelijk plaats, bijvoorbeeld op het Marineterrein en in de publieksgebouwen en kantoren die van functie wisselen. Ook kunnen sociale huurwoningen worden terug gekocht. Hetzelfde geldt voor Zuid en Oost, waar de Zuidas en het Bajes- en Amstelkwartier veel ruimte bieden. In het razendsnel ‘veryupte’ Oud-West is veel bouwgrond in de Houthaven.

Wíllen we tweedeling opheffen?

Maar wíllen we de tweedeling wel opheffen? Direct na de zomer was er al een schot voor de boeg. Die droomlocatie voor wonen in het centrum, het Marineterrein, is door de plannenmakers uit de woningbouwplannen verwijderd. Er komt voornamelijk hoogwaardige werkgelegenheid voor kennisintensieve bedrijven. Voor de slechte verstaander: dus geen sociale huurwoningen. Wedden dat deze slimmigheidjes straks ook worden bedacht voor de Zuidas en andere toplocaties?

Waar komen die 20.000 sociale huurwoningen dan wél? Nou, boven ’t IJ verschijnen de laatste maanden grote bouwblokken met honderd procent sociale huurwoningen. De Key bouwt op de NDSM-werf drie blokken met uitsluitend sociale huur (totaal 309 appartementen). Dit als voltooiing van een groot kavel met 380 wooneenheden goedkope huur. Bijna 700 goedkope woningen op één kavel, het roept associaties op uit de tijd van de beruchte Noordse studentenflat Zilverberg. Of aan het IJplein dat in de jaren tachtig volledig met sociale huurwoningen werd gevuld. Ook in arme wijken als Tuindorp-Oostzaan en Waterlandplein zijn recent grote sociale huurblokken opgeleverd. Als klap op de vuurpijl besloot de gemeente onlangs dat het fraaie schoolgebouw naast de dierenwinkel van ‘Dennis’– het epicentrum van Schuldig – volledig wordt omgebouwd tot sociale huisvesting – de yogaschool moet eruit. Wat in Centrum en Zuid niet gaat, lukt in de stadsdelen met een overschot aan sociale huur wel: het uitbreiden van sociale woningvoorraad. Want ook Zuidoost en Nieuw-West kunnen zich opmaken voor extra sociale woningbouw. Havenstad, de immense stadsuitbreiding van de nabije toekomst, zit ingeklemd tussen Geuzenveld-Sloterdijk, Tuindorp-Oostzaan en de beruchte Zaanse probleemwijk Poelenburg. Met zo’n concentratie van sociale huurflats wordt Noordwest straks het nieuwe Zuidoost.

Zo bouwen we in de arme stadsdelen op volle kracht aan verdere segregatie. Alle politieke partijen in de raad zeggen bezorgd te zijn over tweedeling, maar het woonbeleid vertelt een tegenovergesteld verhaal. Zonder expliciete, bindende afspraken over in welk stadsdeel sociale huurwoningen worden bijgebouwd, verkocht of gesloopt, is de Woonagenda een ‘segregatie-versneller’.

Amsterdam maakt de fout uit de 20ste eeuw de komende jaren opnieuw. Of ís het misschien geen fout? Vinden we het eigenlijk wel prima: de rijken die ongehinderd in hun dure buurten wonen, terwijl de hangjongeren in de banlieus nog wat extra ‘matties’ begroeten? Want dat is waar het op neer gaat komen. En als dat zo is, waarom zeggen we dat dan niet eerlijk? Doen ze in Parijs en Londen ook.

quote:

‘Wie in armoede leeft heeft geen energie om verantwoorde keuzes te maken’

Wat eten we? Deze week is het beeld ontstaan dat klanten van de Voedselbank met ongezond eten thuiskomen. Dit is niet alleen vervelend, maar ook nog eens onjuist, zegt landelijk voorzitter van de Voedselbanken Leo Wijnbelt.

Hoe kun je ervoor zorgen dat arme mensen gezond eten? Die vraag dringt zich op nadat deze week in het nieuws kwam dat klanten van de Voedselbank ongezond eten. Waarbij soms vergeten werd erbij te zeggen: die mensen werden in 2011 en 2012 ondervraagd. En ook: de onderzoekers schreven niet dat de pakketten ongezond waren, ze onderzochten alleen wat de mensen aten. Te veel vet, zout en suiker, te weinig groente, fruit en vis. In elk geval kregen ze niet binnen wat de richtlijnen voorschrijven.

Nu is het beeld ontstaan dat wie naar de Voedselbank gaat, met ongezond eten thuiskomt. Voor de Voedselbank, die het moet hebben van vrijwilligers, giften en de medewerking van winkels en andere leveranciers, is dat niet alleen een heel vervelend beeld, het is ook nog eens niet wáár, zegt Leo Wijnbelt, landelijk voorzitter van de Voedselbank. De realiteit is weer eens complex. Om te beginnen is er veel veranderd in vijf jaar, de pakketten zijn nu gemiddeld groter en gezonder. Het doel is: 25 gezonde producten per pakket. Er is bovendien niet één pakket. Het verschilt per week per Voedselbank, en ook hoe vaak er pakketten worden uitgegeven. Als Rusland Nederland boycot is er ineens veel groente en fruit. Als er een retailer is die ingevroren producten kan leveren, is er vlees.

En wat weet je eigenlijk van die mensen die deze pakketten krijgen? Je hoopt dat ze geen zeven dagen hoeven te leven van een pakket voor drie dagen. En dat ze het aanvullen met gezond eten. Dat ze weten (of kunnen lezen) wat ze met een stronk broccoli kunnen doen. Maar daar kun je niet op rekenen. Je weet alleen dat mensen zo weinig geld over hebben, dat ze eerder goedkope producten met veel calorieën bijkopen, dan biologische bietjes en verse zalm.

Hoe langer je met Leo Wijnbelt aan de telefoon zit, hoe meer het ongemakkelijke gevoel je bekruipt dat je geen idee hebt wat er aan de andere kant van de kloof gebeurt. Wijnbelt ziet families die al vier generaties onder de armoedegrens leven. Moeders die blij zijn met een fles cola in hun pakket omdat dat het enige is waarmee ze hun kinderen kunnen verwennen. Gezinnen die niet elke dag een warme maaltijd kunnen eten.

„Als je in armoede leeft”, zegt Wijnbelt, „gebeurt er iets in je hersenen, je bent alleen nog maar aan het overleven. Je maakt geen rationele afwegingen meer. Je hebt geen energie om verantwoorde keuzes te maken.” Hij wordt kwaad als hij eraan denkt dat kinderen honger hebben in een land waar jaarlijks voor ruim 2,5 miljard euro eten wordt weggegooid.

Niks makkelijker dan aan de gelukkige kant van de kloof te roepen dat er meer groente in de doos moet, en dat er geen chips in zou mogen. „Maar wij zijn bezig met noodhulp, voor mensen die honger hebben. We zorgen voor veilig voedsel, zo veel en zo gezond mogelijk. In die volgorde.”

Gezond eten is een kwestie waarover mensen die gezond eten zich druk maken. Wie arm is, heeft andere zorgen.

quote:

Ander systeem
Net zoals je armoede in Nederland niet oplost door meer overschotten aan de voedselbank te geven, pak je honger in de wereld, verspilling van grondstoffen én de opwarming van de aarde niet aan door maar op dezelfde voet door te gaan. Daartoe hebben we een heel ander voedselsysteem nodig. In zo'n nieuw systeem concurreren mens en dier niet om voedsel. Mensen eten veel minder vlees en zuivel en juist meer plantaardig voedsel. Grond die niet gebruikt kan worden om voedsel voor mensen te verbouwen en reststoffen van de voedselproductie kunnen dan benut worden voor een veel kleinere, diervriendelijkere en duurzame productie van vlees en zuivel.

In het regeerakkoord lezen we, zelfs in de verste verte, niets van dit alles. Terwijl zelfs de Chinese regering streeft naar een halvering van de vleesconsumptie in 2030 gaan VVD, CDA, CU en D66 pijnlijke keuzes uit de weg en komt het woord vlees zelfs niet éénmaal voor in het regeerakkoord. Zij kiezen vooral voor pappen en nathouden in een regeerakkoord waarin elke visie op voedsel en de manier waarop we het produceren ontbreekt.

quote:

Op vrijdag 20 oktober 2017 11:13 schreef Ribbenburg het volgende:

[..]

Interessant artikel wordt daar aangehaald:
Helft Nederlanders wil nivellering inkomens via belastingen

quote:

Op zondag 1 oktober 2017 21:18 schreef Klopkoek het volgende:
[ afbeelding ]

quote:

Regeerakkoord? Deze man bepaalt het wel en wee van onze economie

Mario Draghi is misschien wel de machtigste man van Europa

ARTIKELVergeet het regeerakoord: de invloed van de ECB op onze economie is misschien wel veel groter. De centrale bankiers zijn de nieuwe masters of the universe - en de ultieme zondebokken.

'Het is niet mijn taak om een held te zijn', zegt de misschien wel machtigste man van Europa. Op een woensdagmiddag in mei gaat het Nederlandse parlement de discussie aan met president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank (ECB). Hoewel: verbale lynchpartij komt meer in de buurt. De bankier die in 2012 de euro heeft gered, door de paniek onder beleggers te bezweren met de mededeling dat hij whatever it takes zal doen om de monetaire unie te redden, wordt van alle kanten aangevallen. 'Hier in Holland bent u geen held', zet PVV'er Tony van Dijck de toon. Alleen D66 en GroenLinks delen een bescheiden complimentje uit. De overige Tweede Kamerleden zijn onverdeeld negatief. Even lijkt politieke kleur er niet toe te doen: iedereen haat Mario.

Welkom in de wereld van de centrale bankiers, de nieuwe masters of the universe. In de loop van de crisis hebben zij de zakenbankiers van hun rots gestoten als de alfadieren van de financiële sector. Met hun kordate ingrijpen behoedden mensen als 'Super Mario' Draghi het economische systeem voor de ondergang. Vroeger beperkte de ECB zich net als de meeste andere centrale banken tot sleutelen aan de rente. Dreigde een recessie, dan werd die verlaagd. Kwam de economie op stoom, dan kon ze weer omhoog. Nu doet de ECB oneindig veel meer.

Geldpers
Als ware alchemisten creëerden de centrale bankiers de afgelopen jaren biljoenen euro's en dollars uit het niets. Een van hun rentetarieven is zelfs negatief gemaakt - geld sparen kost geld. En tijdens de eurocrisis las de ongekozen ECB democratisch gelegitimeerde overheden de les over hoe zij hun arbeidsmarkt moeten hervormen en op welke posten verder bezuinigd kan worden. Zonder centrale banken, geven vriend en vijand toe, kwam het kapitalisme ook anno 2017 piepend en krakend tot stilstand. Nederland mag dan in rep en roer zijn over het nieuwe regeerakkoord, de invloed van de ECB op onze economie is misschien wel veel groter.

Maar dat succes brengt de centrale bankiers niet in een juichstemming. Dat blijkt onder meer uit gesprekken met betrokkenen - grotendeels op de achtergrond, want ze houden niet van de schijnwerpers. Tien jaar na het begin van de grootste crisis sinds de jaren dertig, op het moment dat de ECB vergadert over het einde van de monetaire noodtoestand, heersen er grote twijfels over de toekomst. In een poging lenen goedkoper te maken en zo de Europese economie uit het slop te trekken, heeft de ECB voor meer dan 2.000 miljard euro aan staats- en bedrijfsobligaties opgekocht. Populair gezegd: zij heeft de geldpers aangezet. Maar hoe komen de centrale bankiers nu ooit nog af van die schuldenberg? Is dit de nieuwe economische werkelijkheid? Of doet de ECB er beter aan terug te keren naar haar oorspronkelijke mandaat en zich te beperken tot sleutelen aan de rente?

Onder vuur
De skyline van Frankfurt is inmiddels aangepast aan het nieuwe tijdperk. Terwijl in de kantoorflats van de banken crisisstemming heerste, verrees verderop aan het water van de Main een nieuwe, 210 meter hoge toren. Eind 2014 trok de Europese Centrale Bank erin. Het oude kantoor in hartje 'Bankfurt' is intussen niet verlaten. In de 148 meter hoge 'Eurotoren' zitten nu de ECB'ers die toezicht houden op de grote banken. Nog zo'n herculestaak die de centrale bank er midden in de eurocrisis bij kreeg. Waar in de rest van de financiële sector tienduizenden ontslagen vielen, is het personeelsbestand van de ECB dan ook bijna verdubbeld naar een kleine drieduizend fte.

Met die macht komt ook kritiek. In Nederland domineren de klachten van spaarders over de extreem lage rente als gevolg van het ECB-beleid. Daar ondervinden ook de pensioenfondsen de nadelen van. Hoe lager de rente, zo schrijven de Nederlandse regels voor, hoe meer geld zij opzij moeten zetten om in de toekomst alle pensioenen te kunnen betalen. Het gevolg: de uitkeringen kunnen al jaren niet meestijgen met de inflatie en zijn soms zelfs verlaagd.

Maar eigenlijk liggen de centrale bankiers van de ECB van alle kanten onder vuur. Links vindt dat zij met haar schuldaankopen de zakken van rijke aandeelhouders, obligatiebezitters en vastgoedhandelaren spekt. Rechts vreest voor hyperinflatie. In Noord-Europa wordt gewaarschuwd dat de volop draaiende geldpers nieuwe financiële zeepbellen veroorzaakt. Beleggers bulken hierdoor van het geld en jagen steeds wanhopiger op rendement. Op de Nederlandse huizenmarkt bijvoorbeeld, waar de prijzen dan ook razendsnel stijgen. Onder Zuid-Europeanen heerst juist het idee dat 'Frankfurt' nog veel te weinig doet om het economisch herstel aan te jagen.

Allemaal delen zij één overtuiging: de ECB heeft het gedaan. De centrale bankiers als ultieme zondebok. Misschien nog wel meer veracht dan de graaiende bankiers die tien jaar geleden de wereld in een crisis stortten. 'De ECB lijkt in haar eigen bubbel te leven', stelde Corporate Europe Observatory begin deze maand in een rapport. De ngo wijst op de talrijke adviseurs die de centrale bank onder meer gebruikt om voeling te houden met de buitenwereld: 98 procent zou uit de private financiële sector komen.

Toch ontgaat de kritiek vanuit de rest van de maatschappij de ECB'ers niet. Via intranet kunnen zij dagelijks kennis nemen van de verontwaardigde krantenkoppen, van boulevardkrant Bild tot de chique Frankfurter Allgemeine Zeitung. En voor zover dat niet gelezen wordt, meldt de buitenwacht zich wel aan de poort. Zoals rond de officiële opening van het nieuwe hoofdkwartier in 2015, toen een coalitie van linkse actiegroepen tienduizenden mensen op de been bracht. Zij demonstreerden tegen de door de ECB gepropageerde liberale politiek van bezuinigingen en hervormingen in crisislanden. Enkele honderden actievoerders werden gearresteerd toen ze het complex probeerden binnen te komen. Auto's gingen in vlammen op.

'Gouden kooi'

Op een zonnige nazomerochtend in september is van zulk luidruchtig protest geen sprake in Frankfurt. Voor het oude hoofdkwartier aan de Willy-Brandt-Platz staat het gigantische euroteken er ongenaakbaar bij. Enthousiast laten Aziatische toeristen zich ermee op de foto zetten. De alomtegenwoordige verkiezingsposters aan de lantaarnpalen, van Die Linke tot de neonazistische NPD, negeren de Europese eenheidsmunt grotendeels.

Die schijnbare rust is bedrieglijk. Het debat over hoe het verder moet nu het economische herstel eindelijk lijkt door te zetten, speelt buiten én binnen de muren van de ECB. Bijna een decennium van koortsachtige crisispolitiek is de centrale bankmedewerkers niet in de koude kleren gaan zitten, verzekert Carlos Bowles, de Franse econoom die namens de personeelsvertegenwoordiging het woord voert. De ludieke campagneposters aan de muren van de vijfde verdieping waar hij en zijn collega's kantoor houden, vormen een schril contrast met het zo zakelijk ingerichte gebouw.

Over de ECB wordt nogal eens gesproken als een 'gouden kooi'. De salarissen zijn riant. Volgens de officiële salaristabel verdient een receptionist of beveiliger (mits in eigen dienst) netto minimaal 2.650 euro, terwijl een directeur-generaal begint bij 11.349 euro per maand. Toch helpt het volgens Bowles weinig tegen hét probleem waar hij en zijn collega's de laatste jaren tegenaan lopen: de torenhoge werkdruk. In 2014 gaf bijna één op de drie ECB'ers in een enquête aan te kampen met burn-out-klachten. In 2016 bleek dat vrijwel onveranderd. De belangrijkste redenen? Bowles somt op: machtspelletjes, overwerk en hardnekkige klachten over vriendjespolitiek, vaak op basis van nationaliteit.

Die stress is niet alleen beroerd voor de ECB-medewerkers zelf, benadrukt hij. Ook de rest van Europa moet zich zorgen maken. 'Meer dan de helft van de mensen hier werkt inmiddels op een tijdelijk contract. Dat leidt tot een angstcultuur. We hebben een probleem met jaknikkerij.' Levensgevaarlijk, oordeelt Bowles. 'De reden dat wij als centrale bank politiek onafhankelijk zijn, is dat we een organisatie vormen van experts. Die specialisten moeten de top voorzien van de best mogelijke informatie en analyses. Als mensen slechts zeggen wat ze denken dat hun leidinggevende wil horen, kan dat leiden tot verkeerde beslissingen.' Zuchtend: 'Op dit moment is de ECB als een staat, maar dan zonder democratische controle.' Met zijn bezwaren staat Bowles niet alleen. Ook de Europese Rekenkamer heeft gewaarschuwd dat personeelstekorten het bankentoezicht onder druk zetten.

Verdeeld in twee kampen

Niet alleen op de werkvloer, ook in de bovenste regionen van de bank heeft de crisis diepe sporen nagelaten. Want president Draghi en zijn medebestuurders houden kantoor op de hoogste etages. Samen met de nationale bankpresidenten nemen zij daar de belangrijke beslissingen. De eerste jaren na de oprichting van de ECB in 1998 gebeurde dat vrijwel altijd met consensus. Maar in de loop van de crisis is het spel politieker geworden. Onaangenamer ook. Er zijn ruzies geweest, de meningsverschillen zijn zelfs openlijk uitgevent in de pers. Hoogst ongebruikelijk in het wereldje van de doorgaans zo kalme en beheerste centrale bankiers.

Het goede nieuws voor de ECB is dat zij komende week eindelijk een punt kan zetten achter deze beladen geschiedenis. Eind dit jaar loopt het monetaire stimuleringsprogramma af. Reden voor DNB-president Klaas Knot om afgelopen maand in een lezing in Brussel opnieuw te pleiten voor het stopzetten van de geldpers. De Federal Reserve heeft dat al gedaan. In de crisis kocht zij voor meerdere biljoenen dollars aan Amerikaanse staatsobligaties en hypotheken op. Sinds deze maand bouwt zij die schuldenberg beetje bij beetje af. De ECB is nog niet zover. Maar gehoopt wordt dat Draghi donderdag, op zijn periodieke persconferentie, in elk geval duidelijkheid gaat geven over hoe Europa op den duur afscheid kan nemen van zijn omstreden crisismaatregelen.

Keren we daarmee na een monetaire noodtoestand van bijna een decennium terug naar normale tijden? Binnen de ECB zijn er grofweg twee kampen. Het ene ziet weliswaar de risico's van de steeds prominentere rol die de ECB is gaan spelen, bijvoorbeeld met het opleggen van omstreden hervormingen aan crisislanden. Toch moet de centrale bank volgens hen, naast het klassieke rentebeleid, ook politiek een vinger in de pap houden. Al was het alleen omdat sommige eurolanden anders nooit de door de ECB gewenste economische maatregelen doorvoeren.

Anderen vrezen dat de centrale bank zich met zo'n opstelling te kwetsbaar maakt voor kritiek. Is de ongekozen ECB niet juist onafhankelijk bij gratie van haar beperkte bevoegdheden? Hoe valt zo'n nadrukkelijke politieke bemoeienis te rijmen met de spelregels van een democratie? De relatieve rust die dit jaar is neergedaald over de economie biedt kans een uitweg te vinden. Zo denken regeringsleiders hardop na over een Europees Monetair Fonds. Die regionale variant van het mondiale IMF zou in het geval van een nieuwe crisis geld kunnen lenen aan landen voor wie een bankroet dreigt, in ruil voor economische shocktherapie. Dan hoeft de ECB de hete kastanjes niet meer uit het vuur te halen.

Zover is het nog lang niet. Het doemscenario, geven alle betrokkenen toe, is dat de crisis voor die tijd alweer oplaait. Of de ECB wil of niet, dan zullen politici opnieuw naar de centrale bankiers kijken om de brand te blussen. Waarop ze nog meer onder vuur komen te liggen over de uitkomsten. 'Idealiter geef je een centrale bank heel veel macht over heel weinig beleid', zo vatte oud-DNB-bestuurder Lex Hoogduin het dilemma samen in een interview. 'Stel dat centrale banken wél invloed zouden uitoefenen op bijvoorbeeld de inkomensverdeling, of economisch beleid. Dan is je argument voor onafhankelijkheid meteen een stuk wankeler.' Uitgerekend hun supersterrenstatus kan Mario Draghi en de zijnen daarmee op de langere termijn fataal worden.

September 2008
Centrale banken bestrijden de kredietcrisis door geld lenen zo goedkoop mogelijk te maken.

Begin 2010
Onrust over Griekse overheidsfinanciën breidt zich uit tot de eurocrisis.

26 juli 2012
ECB-president Draghi zegt 'whatever it takes'te zullen doen om de euro te redden. Lees: speculeren op het einde van de muntunie is zinloos.

Maart 2015
Na de Amerikaanse Fed gaat ook de ECB staatsschulden opkopen. Later volgen bedrijfsobligaties.

Donderdag a.s.
De dag van de beslissing: blijft de ECB miljarden in de economie pompen, of wordt de geldpers langzaam uitgezet?