Vandaag in de geschiedenis:
ZK-NZP in Melbourne, 1977.
- 28 november 1979: De crash van Air New Zealand vlucht 901 op Mount Erebus op Antarctica.
Vlucht 901 was een sightseeingvlucht; vanaf Auckland vertrok men om 08:00 uur naar Antarctica waar men rondvloog om vervolgens via een stop in Christchurch weer terug naar Auckland te gaan waar men om 21:00 uur weer zou aankomen..
De vlucht tussen Auckland en Christchurch was zo'n 8600 kilometer en duurde 11 uur.
Deze vluchten werden vanaf 1977 gemaakt; vandaag was het de 14e vlucht.
De vlucht werd gemaakt door een McDonnell Douglas DC-10-30 (ZK-NZP).
Een aantal uren voor vertrek werd de route aangepast die recht over de berg zou leiden. Met dit gegeven kon de vliegtuig lager vliegen dan een bepaalde hoogte. Maar deze aanpassing van route was niet bekend (gemaakt) bij de crew.
De crew daalde met de DC-10 naar een hoogte van 2000 feet (610 meter). Door de weersomstandigheden was het zicht slecht. Hier kreeg de crew een whiteout; door bewolking en de kleuren van de berg en omgeving zag men de berg niet.
Om 12:49 uur ging het ground proximity warning system (GPWS) af; men zat gevaarlijk dichtbij de grond.
Onmiddellijk probeerde de crew te stijgen maar men was al te laat; 6 seconden na het alarm crasht de DC-10 op de
Bergrand van Mount Erebus.
Alle 237 passagiers en 20 crew overleefden de crash niet. Onder hen Peter Mulgrew; avonturier en goede vriend van Edmund Hillary (Hilary en Tenzing Norgay bereikten op 29 mei 1953 als eersten de top van Mount Everest). Mulgrew fungeerde als gids tijdens de vlucht. Edmund Hilary zou oorspronkelijk op vlucht 901 zitten maar werd vervangen door Mulgrew omdat hij verplichtingen in de VS had.
Met 257 doden is het de grootste ramp uit de Nieuw-Zeelandse geschiedenis; 1 meer dan bij de aardbeving in 1931.
Onder barre weersomstandigheden moesten de lichamen geborgen en geïdentificeerd worden.
Dit duurde weken. Lichamen moesten worden begraven in de sneeuw om tegen de pikkende jagers (meeuwen) beschermt te worden.
16 personen konden niet worden geïdentificeerd; 28 lichamen zijn nooit gevonden.
Omdat het een sightseeingvlucht was waren er veel foto's beschikbaar voor onderzoek; film uit de camera's van de passagiers kon veelal gered en ontwikkeld worden.
Ook is er
videomateriaal uit het vliegtuig opgedoken. Zelfs een
foto gemaakt tijdens de impact.
Officieel onderzoek legde de schuld bij de gezagvoerder die de DC-10 onder de minimum vlieghoogte liet dalen.
Na publieke drang begon een tweede onderzoek en sprak de crew vrij van schuld. Volgens dit onderzoek lag de schuld bij het aanpassen van het vluchtplan zonder de crew in te lichten. Ook werd Air New Zealand ervan beschuldigd bewijs achter te houden en leugens te vertellen tegen de onderzoekers.
Een groot deel van het wrak ligt nog steeds op Antarctica; veelal begraven onder de sneeuw. Tijdens warmere perioden de sneeuw terugtrekt is het vanuit de lucht zichtbaar.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- 28 november 1987: De crash van de
Helderberg.
De 747 in Amsterdam op 23 augustus 1987, slechts 3 maanden voor de crash.
Suid-Afrikaanse Lugdiens-vlucht 295 is onderweg van Tapei naar Johannesburg met een stop op Mauritius. De vlucht wordt uitgevoerd door een Boeing 747-244B (M); een Combi-toestel met de registratie ZS-SAS en genaamd '
Helderberg'.
Aan boord bevinden zich 140 passagiers en 19 crew. Daarnaast 47 ton aan bagage en vracht, deels op het main deck cargo hold op 6 pallets.
Bij de pallet rechtsvoor ontstond brand; de giftige rook is hierna ook de passagierscabine (en mogelijk de cockpit) ingekomen.
Wat er daarna is gebeurd is nooit helemaal opgehelderd.
Mogelijk is de 747 gedaald 4500 meter hoogte en zijn hier cabine deur(en) geopend om de rook uit de cabine te krijgen. (zoals op de 'smoke evacuation' checklist staat).
Feit blijft dat de 747 3 minuten na het laatste contact met Mauritius in de
Indische Oceaan is gecrashed op 245 kilometer van het eiland. Geen van de 159 inzittenden overleeft de crash.
Doordat de crew een foutieve locatie had doorgegeven vond men de eerste resten pas 12 uur na de crash waardoor het ver was afgedreven.
2 maanden lang werd er naar de flight recorders gezocht maar deze zoektocht werd toen afgeblazen; de recorders zenden maar 2 maanden lang een signaal uit.
Hierna werd er een Amerikaans bedrijf op gezet die na 2 dagen sonaronderzoek de eerste resten vond.
Er werden 3 verschillende velden met resten gevonden die onderling kilometers van elkaar af lagen.
Dit duidt erop dat de 747 al in de lucht uit elkaar was gevallen.
Op 6 januari 1989 werd de cockpitvoicerecorder gevonden op een diepte van 4900 meter; de diepste succesvolle bergingsoperatie ooit uitgevoerd. Hierop was onder andere te horen dat 14 seconden na het eerste brandalarm zekeringen eruit sloegen. (deze bevinden zich in de cockpit). Onderzoekers denken dat er zo'n 80 zekeringen zijn gesprongen.
Doordat de exacte oorzaak nooit is achterhaald is deze crash voer voor vele complottheorieën.
Voornamelijk gaan deze theorieën over wat de vracht was die achterin het toestel stond.
De crash had ook gevolgen voor combi-toestellen. De cargo hold was een klasse B-vrachtruim.
Deze was uitgerust met een eigen rook en brandmeldsysteem en werd gedacht dat een eventuele brand door een crewmember met brandblusser zou kunnen worden gedoofd. Dit type vrachtruim bestond al zo'n 40 jaar maar deze werden steeds groter en crew kon dergelijke vracht niet meer aan de kant zetten in geval van brand.
Hierop kwam de FAA (Federal Aviation Administration) met nieuwe, strengere regels waar huidige toestellen met een klasse B-vrachtruim hier vracht in speciale containers moest vervoeren (die de brand binnen de containers hielden) of dat ze deze ruimte moesten upgraden naar klasse C.
Dit hield in dat handmatig brand bestrijden niet meer de hoofdmiddel is en dat er een systeem kwam dat vanuit de cockpit brand kon bestrijden.
Daarnaast moest de wand tussen het vrachtruim en de passagierscabine geen rook, brand of giftigste stoffen meer doorlaten.
Dit maakte de 747 minder aantrekkelijk (dure kosten voor het ombouwen, zwaardere vliegtuigen) maar toch werden er nog 747-combi toestellen gebouwd. De laatste werd als 747-400M PH-BFY op 10 april aan KLM geleverd.
(maar vliegt nu als full-pax rond).
Het is overigens ook een fout gerucht dat (nieuwe) combi-toestellen niet meer zijn toegestaan, bijvoorbeeld na deze crash. De eisen zijn echter alleen zo streng geworden dat het financiëel gezien niet altijd meer zo slim is.
Toch worden er nog combi-toestellen gebouwd; zo vliegt Alaska Airlines met 737 combi-toestellen.
Wel is KLM nog een van de laatste maatschappijen die nog met 747-combi toestellen vliegt en met 15 toestellen veruit de grootste combi-vloot. (eigenlijk 17 maar dan moet ik een hele vloot 747 toestellen opnoemen die van combi naar full-pax zijn gegaan).
Alleen HL7421, HL7423 van Asiana Airlines en B-16409, B-16409 van Eva Air zijn nog 747-combi toestellen. Die laatste 2 gaan in januari 2015 uit de vloot.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-28 november 2004: KLM vlucht 1973 van Amsterdam naar Barcelona heeft een bird strike bij vertrek. De vlucht ging door naar Barcelona.
Hier ging de Boeing 737-406 (PH-BTC "
David Livingstone") bij de landing op baan 25R van de baan en kwam naast de baan tot stilstand. De neuswiel werd afgebroken en ook de linker main gear ging los.
Van de 146 inzittenden raakten 5 mensen gewond.
Bij de bird strike bleken stuurkabels van het neuswiel beschadigd waardoor deze naar links stond
(en de 737 dus naar links stuurde bij de landing). De 737 werd afgeschreven en begin 2006 gesloopt.
Vlucht KL1673 wordt nog steeds gevlogen, de vlucht naar Barcelona wordt nu gedaan door een Boeing 737-800/-900.