Afrika is booming! Enkele positieve noten over het continent

Afrika telt niet mee in de wereld, is altijd arm geweest en zal altijd arm blijven, ontwikkelt zich totaal niet, is zielig en dient onderhouden te worden door de westerse wereld etc. etc. Het is altijd maar kommer en kwel volgens veel mensen. Om voor de verandering eens met een positieve noot te komen, wil ik juist het tegendeel beweren: Afrika is booming en de 21e eeuw zal later bekend staan als de eeuw van de grote opkomst van Afrika!

Enkele bewijzen die alle aanleiding geven tot optimisme over Afrika:

Bewijs 1 - Afrika wordt steeds democratischer

In 1990 waren er nog bijna geen democratische landen in Afrika. Sindsdien is er echter een enorme ontwikkeling gaande. Inmiddels is er in de meeste Afrikaanse landen een democratie met een meerpartijensysteem en verkiezingen die eerlijk en relatief rustig verlopen. Met Ghana als democratisch boegbeeld voor Afrika voorop en vele landen die in Ghana's voetspoor volgen ontstaan vele instituties die de democratie moeten waarborgen en versterken. Dictatoriale regimes bestaan nog, maar zijn inmiddels zeer dun gezaaid. Tunesië heeft in Noord-Afrika zojuist de hoop gewekt dat ook islamitische staten een goed functionerende democratie kunnen worden.

Bewijs 2 - Afrika wordt steeds veiliger

Er zijn nog altijd enkele gewelddadige conflicten in Afrika, maar het aantal daalt gigantisch. Het gebeurt steeds minder vaak en er zijn veel minder Afrikaanse landen waar een conflict heerst dan voorheen. Afrika lijkt de conflicten nu echt definitief de baas te worden; ze vinden minder plaats en staan de economische groei van Afrika niet langer in de weg.



Van de 57 Afrikaanse landen zijn er 51 waar geen enkele sprake van een intern conflict is en 6 waar dat wel het geval is. Scheer al die 57 landen (samen zo groot dat de EU, VS, China, India, Mexico en Japan qua oppervlakte makkelijk gezamenlijk in passen!) niet over één kam en denk bij een nieuwsbericht over het lopende conflict in Mali of Zuid-Sudan niet direct 'aha, het is weer raak hoor in Afrika' want daarmee doe je het continent als geheel groot onrecht aan. Het gaat specifiek om een paar landen. Wanneer je een nieuwsbericht over de Krim hoort denk je ook niet direct 'ah, het is weer raak in Europa hoor'.

Bewijs 3 - de Human Development Index van Afrika blijft maar stijgen

Het heeft waarschijnlijk te maken met de snel toenemende democratie en veiligheid in Afrika. De HDI - een indicator van levensverwachting, geletterdheid, onderwijs en levensomstandigheden die de ontwikkeling van landen wereldwijd vergelijkbaar maakt - blijft maar stijgen voor het Afrikaanse continent. Inmiddels is er één Afrikaans land met een zeer hoge HDI (Seychelles), zijn er vier Afrikaanse landen met een hoge HDI en nog eens negen landen met een gemiddelde HDI. Ook voor de rest geldt dat je in de grafieken ziet dat de HDI er jaarlijks in een steeds hoger tempo stijgt,

Bewijs 4 - De groei van de Afrikaanse economieën

Laten we eens kijken hoe de economieën van Afrika zich hebben ontwikkeld in de afgelopen 10 jaar. Het gaat hier om reële economische groei, dus het cijfer is al gecorrigeerd voor inflatie. Ik heb ook de zo bejubelde grote groei-economieën (de BRICS), de EU, de VS en de wereld als geheel toegevoegd als vergelijkingsmateriaal. Wat je ziet is dat de meeste Afrikaanse economieën groeien als kool en stukken sneller groeien dan de westerse wereld, enkele BRICS-landen en dan de wereldeconomie als geheel. Als het continent dit tempo aanhoudt (en niets wijst erop dat dat niet het geval zou zijn, een versnelling wordt aannemelijker geacht), dan is het een kwestie van tijd voordat het vrijwel allemaal stabiele naar huidige maatstaven middle-income countries zijn.

De economie van het Afrikaanse continent als geheel groeit ongeveer 1,5x zo snel als de wereldeconomie en 2,5x zo snel als de westerse economieën, dus ze lijken de opgelopen economische achterstand aardig in te halen.





Het is vrij gemakkelijk om die groeipercentages vol te houden en zelfs uit te breiden omdat er nog heel veel laaghangend fruit geplukt kan worden (economische vrijheid verhogen, corruptie verminderen, handelsbarrières verminderen, rechtstaat/onderwijs/gezondheidszorg verbeteren).

Bewijs 5 - Er is een stabiele daling van armoede in Afrika

Leefde in 1990 nog 47% van alle Afrikanen in extreme armoede volgens de definitie van de Wereldbank, sindsdien is dat aantal al met 10%-punt gedaald. Het is nog steeds veel, maar het armoedepercentage daalt elk jaar weer een klein beetje. De Wereldbank verwacht dat de armoededaling in Afrika zal versneller en als de industrialisatie van Afrika eenmaal op gang komt doordat China al in de aardig nabije toekomst te duur zal worden voor goedkope productie, kan Afrika in korte tijd een gigantische slag in het uitroeien van armoede maken, zoals ook in China gebeurde tijdens de periode van industrialisatie.

Bewijs 6 - De prestaties van Afrikaanse beurzen

Al jaren achtereen is het raak: de jaarlijkse top-10 van beurzen wereldwijd die het meest zijn gestegen en waar dus het meeste geld verdiend kon worden, wordt meestal gedomineerd door beurzen van Afrikaanse landen. Wist je dat je op de Nigeriaanse en Zambiaanse beurs in 2013 een rendement van bijna 40% kon behalen? Steeds meer westerse brokers bieden de mogelijkheid om te investeren in Afrikaanse beurzen. Vrijwel overal in Afrika stijgt de marktkapitalisatie van de lokale beurzen flink op jaarlijkse basis. Investing in Africa is een goede blog over Afrikaanse beurzen.

Waren er in 2003 nog maar 2 miljardairs op het hele continent, inmiddels zijn het er >30.

Bewijs 7 - De Afrikaanse bevolkingsgroei

Er wonen 1,1 miljard mensen in Afrika (15% van de totale wereldbevolking). Het continent heeft de jongste bevolking van alle continenten (50% is jonger dan 19 jaar) en de totale bevolking verdubbelt elke 20 jaar. De al grote bevolking, de jonge leeftijd van de bevolking en de snelle groei ervan beloven grote economische groei in de toekomst en i.c.m. die economische groei wordt die bevolking een gigantische consumentenmarkt die eraan zit te komen en waarvan multinationals er al steeds meer achter komen dat ze er nu bij moeten zijn om in dit continent te investeren. Ook verwachten veel economen dat Afrika in de eerste helft van de 21e eeuw de rol van producent van de wereld over zal nemen van China, wanneer productie in China te duur wordt. Eenmaal die rol overgenomen, kan de Afrikaanse industrialisatie en armoedebestrijding in een gigantische stroomversnelling raken.

Bevolkingskrimp en vergrijzing zijn in veel westerse landen (nu al en) in de toekomst een significant probleem dat deze landen opbreekt. De bevolking is een bron van consumptie en productie en daarmee economische significantie (helemaal wanneer die gemiddeld steeds rijker wordt) en die van Afrika heeft in dat opzicht alle potentie! Een land als Nigeria (slechts 1 van de 55) heeft in zijn eentje al 170 miljoen inwoners en er is momenteel nog maar een handjevol bedrijven dat die in potentie gigantische consumentenmarkt bedient. Bedrijven komen dan ook massaal op Lagos af momenteel. Sowieso zie je dat ook de high-end dienstverleners als Goldman Sachs, McKinsey & Co. etc. in hoog tempo nieuwe kantoren openen in diverse Afrikaanse landen, dat zegt wel iets over wat voor bedrijvigheid zij in deze regio verwachten in de nabije toekomst. En het zijn dus niet de minsten die dat voorspellen...

Bewijs 8 - De opkomst van Afrikaanse steden

Afrika losgekoppeld van de wereldeconomie? Helemaal niet! De Afrikaanse steden groeien gigantisch en dat geldt ook voor hun economieën en hun verbondenheid met de wereldeconomie. De Globalization and World Cities Research Network (GaWC) doet jaarlijks onderzoek naar wat volgens hun maatstaven 'global cities' zijn (steden met een grote invloed op de wereldeconomie) en er zijn inmiddels een heleboel Afrikaanse steden die een grote rol spelen in de wereldeconomie.

Afrikaanse steden die inmiddels hun global cities index hebben gehaald (samen met van ons Amsterdam en Rotterdam), in volgorde van belangrijkheid: Johannesburg, Cairo, Capetown, Tunis, Nairobi, Lagos. Port Louis, Durban, Accra, Algiers, Dar es Salaam, Gaborone, Dhaka, Lusaka, Kampala, Douala, Abidjan, Dakar, Pretoria, Luanda, Maputo, Abuja, Alexandria en Windhoek.

Bewijs 9 - De Afrikaan is steeds meer verbonden

Beschikte in 2005 nog maar 2% van de Afrikanen over een internetverbinding, in 2010 was het vervijfvoudigd tot 10% en drie jaar later, in 2013, alweer bijna verdubbeld tot 16%. Extrapoleer dat maar eens! Ondertussen zijn Facebook en Google bezig met grote projecten om zo snel mogelijk een goede internetverbinding op het continent mogelijk te maken. Inmiddels heeft ca. 35% van de Afrikanen een mobiele telefoon en nergens in de wereld groeit het gebruik van de mobiele telefoon zo snel als in Afrika. Afrika is wereldwijd zelfs leider in het gebruiken van de mobiele telefoon voor het doen van betalingen en regelen van bankzaken.

Bewijs 10 - Afrika is in potentie een gigantische toerisme-markt

De wereld wordt steeds kleiner en mensen reizen steeds verder. De Afrikanen zelf worden ook steeds rijker, de middenklasse groeit en ook zij zullen gaan reizen. Dit enorme continent wordt elk jaar veiliger (in tegenstelling tot wat veel mensen denken is het grootste gedeelte van het continent al zeer veilig om als toerist rond te lopen), dus minder eng om te bezoeken, helemaal als het langzaam maar zeker gewoner wordt om naar Afrika op vakantie te gaan. Afrika barst van de prachtige natuurgebieden, stranden, safarimogelijkheden, relatief onbekende culturen en van slecht weer hebben ze er nog nooit gehoord. Kortom: ze hebben alles in huis om zich te ontwikkelen tot een gigantische, zo niet 's werelds grootste markt voor toerisme.

Bewijs 11 - Afrika is in potentie wereldwijde energie-exporteur #1

Het opwekken van zonne-energie is momenteel nog niet overdreven efficiënt, de opslag en transport van opgewekte energie is nog niet mogelijk en er is wellicht nog niet genoeg kapitaal in Afrika om grootschalige investeringen in zonne-energie aan te gaan. Maar waarom zal dat allemaal in de nabije toekomst niet veranderen? Als deze zaken eenmaal positief veranderen is Afrika de eerste om ervan te profiteren, want zon is er in overvloed. Het betekent dat Afrika in de nabije toekomst geen enkele moeite zou moeten hebben om het gehele continent te voorzien van goedkope energie. En wie weet, kan het continent met de meeste zon er zelfs een wereldwijde machtspositie mee veroveren.

Leuk feitje
Het Afrikaanse continent is veel groter dan je waarschijnlijk altijd gedacht hebt. Onze kaarten geven de wereld niet goed weer; de ronde aarde is niet goed op een rechthoekige kaart te krijgen en de wereldkaart die gangbaar is geworden onderschat de werkelijke grootte van het Afrikaanse continent enorm. Het lijkt op onze kaart veel kleiner dan het in werkelijkheid is. Kijk eens naar het volgende plaatje om een beter beeld te krijgen:



Afrika wordt jaar op jaar veiliger, democratischer, rijker en groter in termen van bevolking. Wordt het misschien niet eens tijd dat we op gaan houden de Afrikanen zielig te vinden en gewoon zaken met ze te gaan doen i.p.v. elke maand zomaar een zak geld over te maken naar personen, regimes en organisaties waarvan het nogal dubieus is of dat wel een positief effect heeft op de lokale bevolking? Het continent is een enorme economische belofte en door zaken met ze doen kunnen we daar alleen maar wederzijdse voordelen uit halen. Houd ze in de gaten: Afrika ontwikkelt zich stilletjes razendsnel en zal elk jaar meer meetellen. Met een beetje geluk gaan wij allemaal nog meemaken dat er niemand meer over zal piekeren om het continent als 'zielig' te bestempelen.

p.s. Nog een leestip. Een grote aanrader is dit speciale rapport van The Economist. Het bestaat uit 7 artikelen over Afrika, gemaakt door reporters van kwaliteitsblad The Economist die afgelopen jaar enkele maanden door het continent gereisd hebben. Erg interessante artikelen met veelal zeer positieve conclusies over de huidige staat van dit enorme continent. Aanrader voor wie geïnteresseerd is in meer kennis over Afrika!

[ Bericht 0% gewijzigd door Kaas- op 14-03-2014 03:46:46 ]

quote:

[b]Op donderdag 13 maart 2014 04:50
Het is vanzelfsprekend voor mij dat Afrika vooruitgaat (gezien de ontwikkelingen), maar gaat het ook op de juiste/goede snelheid vooruit? Anders halen ze eigenlijk niets in, maar blijven ze achterlopen.

49 van de 52 Afrikaanse landen hun economieën waar ik cijfers van heb groeiden in 2004-2013 sneller dan die van de EU en de VS en in 34 van de 52 gevallen groeide de economie sneller dan de wereldeconomie (en het Afrikaanse continent als geheel groeit ongeveer 1,5x zo snel als de wereldeconomie en 2,5x zo snel als de westerse economieën), dus ze lijken de achterstand aardig in te halen.