Nederland heeft een vergissing gemaakt door met Rusland een vriendschapsjaar in te gaan. En het was nog dommer om te denken dat Rusland een vriend is, die je met Hollandse directheid de waarheid kunt zeggen. Daar is het fout gegaan, zegt Derk Sauer, de Amsterdammer die als mediamagnaat in Moskou zijn kapitaal verdient, in het AD. 'Pas na de Winterspelen van Sotsji komt het goed.'
We zijn helemaal geen vrienden. Dat we sinds Peter de Grote al een warme band hebben, wat een flauwekul!
Derk SauerEen dronken Rus die zijn kinderen slaat. Schande, logisch dat de Haagse politie heeft ingegrepen, vinden wij in Nederland. De lach van Derk Sauer schalt vanuit Moskou via Skype uit de laptop. Daar denken ze in Rusland héél anders over. 'Er is vandaag nog een Russisch parlementslid dronken uit een vliegtuig gezet, omdat hij zich had misdragen,' zegt de man die in 1990 het avontuur zocht in Moskou. 'Stel je voor, een Nederlands Kamerlid dat in een toestel van de KLM straalbezopen een stewardess uitkaffert. Die had je nooit meer teruggezien op het Binnenhof. Je kind een klap geven, de corrigerende tik, is normaal in Rusland. Ik weet niet precies wat er bij die diplomaat (Dmitri Borodin, red.) thuis is gebeurd, maar volgens zijn profiel was het geen notoire kindermishandelaar.'
Was Nederland maar nooit aan dat vriendschapsjaar begonnen, zucht Sauer. Het is de kiem voor de diplomatieke vrieskou tussen ons land en Rusland. 'En we zijn helemaal geen vrienden. Dat we sinds Peter de Grote al een warme band hebben, wat een flauwekul! Veel denkbeelden liggen mijlenver uit elkaar, doe dan niet alsof je dikke vrienden bent.'
Gedoe
Het is volgens Sauer de grootste onzin dat de Russen het initiatief hebben genomen voor dit vriendschapsjaar. 'Poetin heeft het, hoorde ik, een keer laten vallen in een gesprek met toenmalig koningin Beatrix, daarna is een commissie overijverige Nederlandse ambtenaren er mee aan de haal gegaan. Poetin was het zelf allang vergeten. Wij lopen het vuur uit onze sloffen om van alles te organiseren. De Russen doen vrijwel niets. Wij willen graag zaken met ze doen en denken dat het moet met allemaal cultuur en gedoe eromheen. Waarom niet gewoon simpel geld verdienen?'
De Rus, stelt Sauer, heeft helemaal niets met Nederland. 'In geopolitieke zin stellen we niets voor. Die export van 7 miljard euro is voor ons van groot belang, maar voor hen niet. Wij schatten Rusland helemaal verkeerd in, als een vriend die je letterlijk de waarheid kunt zeggen, als een Europees land. Maar dat is het helemaal niet. We zouden er nooit over denken om tijdens een vriendschapsjaar met China steeds over politieke gevangenen te beginnen, want daar komt gedoe van. In Rusland dachten we dat het wel kon. Dus niet.'
We hebben Rusland getergd op de drie plekken waar de pijn het grootst is, analyseert Sauer. 'Dan heb ik het over de Winterspelen van Sotsji, het privéproject van Poetin. Alles rond dat evenement ligt hypergevoelig. Natuurlijk die actie van Greenpeace in de Poolzee. Dan gaat het over olie, de levenslijn van Rusland. En dan de mensenrechten, in de vorm van de homowet. Dat ligt allemaal gevoelig en Nederland blijft er maar op pushen. In een vriendschapsjaar.'
En nu zijn we aan de beurt. 'Was helemaal niet nodig geweest, als de zaak rond die diplomaat veel eerder was afgehandeld. Snelle, oprechte excuses, een schrobbering voor die agenten en het was klaar geweest. Nu voelen wij een stukje machtspolitiek waar Rusland heel sterk in is. We zijn de kleine dreumes die door Poetin in de hoek wordt gezet, die een lesje moet leren.'
Koning
Het is nog niet klaar, voorspelt Sauer. 'Volgende maand gaat koning Willem-Alexander op bezoek in Moskou, dat wordt ongemakkelijk. Er zitten twee Nederlandse bemanningsleden van de Arctic Sunrise vast in een koude cel in Moermansk, in onze ogen onterecht. En dan moeten onze koning en Poetin aardig doen tegen elkaar. Tot die twee vrij zijn, kan minister Frans Timmermans ook niet masseren om de relatie met Rusland te herstellen. Ik vrees dat die lui van Greenpeace de dupe worden van al dit gedoe, dat zij nog veel langer vastzitten.'
Na de Winterspelen van Sotsji, in februari volgend jaar, ebt de spanning tussen Nederland en Rusland pas weg, denkt Sauer. 'Tot die tijd is het op eieren lopen. Poetin is natuurlijk als de dood dat Nederlanders straks in regenboogpakken door Sotsji trekken.'
Nederland maakt, zeker deze week, kennis met een Rusland dat weer machtsvertoon uitstraalt. 'Ze hebben hun zelfvertrouwen terug. Na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie was het niet langer een wereldmacht. Rusland geraakte bijna tot de bedelstaf. Je kunt veel onvriendelijke dingen zeggen over Poetin, maar daar heeft hij een einde aan gemaakt. Nu oefenen ze weer macht uit.'
Boycot
Met de boycot van vooral levensmiddelen als perfect drukmiddel. 'Als Oekraïne zich misdraagt, gaat de gaskraan dicht. Als Georgië dat doet, komt er een boycot op wijn. De voedsel- en warenautoriteit in Rusland is vooral een politiek apparaat. Als Nederland de zaak rond die diplomaat goed had aangepakt, met excuses zonder clausules, waren de Russen nooit over onze zuivel en tulpen begonnen.'
Het nieuwe Russische zelfvertrouwen wordt gekoppeld aan grote onvrede. 'De Russen vinden dat het Westen met twee maten meet. Dat in China of de Arabische wereld veel ergere dingen gebeuren, maar dat het van die landen wél wordt geaccepteerd. Rusland kan chaotisch zijn, maar je hebt meer vrijheden dan in China en zelfs verkiezingen. En geloof me, veel inwoners van Moskou vinden de homowet belachelijk en vinden dat die bemanningsleden van Greenpeace vrij moeten komen.'
Sauer voelt zich nog altijd thuis in Moskou. 'Ik geef echt mijn mening wel, laat weten dat ik homohuwelijken de normaalste zaak van de wereld vind. Maar ik ga er geen propaganda voor maken. Soms moet je de tijd z'n werk laten doen.' Dat, zegt Sauer, geldt ook als het gaat om de spanningen tussen Nederland en Rusland. 'Natuurlijk verdwijnen die. Alleen al omdat Nederland voor de Russen totaal onbelangrijk is.'
http://www.ad.nl/ad/nl/10(...)-geen-vrienden.dhtml
Ik noem een Tony van Heemschut,een Loeki Knol,een Brammetje Biesterveld en natuurlijk een Japie Stobbe !