Hier (in Lelystad, da's de stad die heel Nederland haat, de hoofdstad van Flevoland, welke weer een provincie is van Nederland. Lelystad is vernoemd naar Cornelis Lely, de geestelijk vader van de Zuiderzeewerken. De huidige naam stond echter niet van het begin aan vast. Toen in de jaren na de Tweede Wereldoorlog duidelijk werd dat de nog droog te leggen polders ook een bevolkings- en verzorgingscentrum zouden krijgen, werd her en der in de media gesuggereerd dat die plaats Flevostad zou gaan heten. Dit zinde echter niet iedereen. Eind 1950 verscheen een artikel waarin Kornelis Jansma en Sjoerd Groenman, voorzitter resp. secretaris van het Genootschap 'Flevo' (een onderzoeksfonds annex denktank rondom de Zuiderzeewerken) deze naam op historische gronden afkeurden en voorstelden om Lely de eer te geven. Zij noemden het vanzelfsprekend 'dat naar hem genoemd moet worden de aanzienlijkste plaats in het nieuwe gebied, dat voornamelijk door zijn toedoen aan Nederland wordt toegevoegd' en hun conclusie was dat 'Lelystad' de juiste naam zou zijn.[1] Een Eerste Kamercommissie pleitte hierop bij minister Wemmers voor deze naam. Hij reageerde welwillend, maar gaf aan dat voor een definitieve vaststelling te zijner tijd het oordeel van de Zuiderzeeraad zou worden gevraagd.
De naamskwestie liep verder door. Hoogleraar sociale geografie Alida Vlam werd door de Dienst der Zuiderzeewerken om advies gevraagd, zij schoof de naam 'Flevo' naar voren. Verder werd het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap geraadpleegd. Ook toen, begin 1952, kwam de naam Lelystad weer in beeld, maar de Zuiderzeeraad was intern verdeeld, zo bleek uit een brief van de Raad van 23 juni 1952 aan de minister van Verkeer en Waterstaat. De helft van de leden meende dat het hoofdcentrum 'zeer goed naar Lely zou kunnen worden genoemd, (...) aangezien het als het ware de bekroning van Lely's werk vormt'. Anderen meenden dat Lely zich met 'de vraagstukken van bewoning en dergelijke' nauwelijks bezig had gehouden, maar in dezelfde brief werden ook de tegenargumenten genoemd. De reactie kwam in een brief van 11 november 1952 van de nieuwe minister, Jacob Algera. Hij vond dat naast het gemaal Lely er nog een belangrijk object aan de oud-staatsman moest worden verbonden, te weten de toen geprojecteerde 'C-kern'. "Ik zou deze C-kern dan de naam Lelystad willen geven." De officiële publicatie van het besluit was in de Staatscourant van 30 december 1952.
Geografie[bewerken]
Topografisch kaartbeeld van Lelystad, 2011-2012. Klik op de kaart voor een vergroting.
Samen met de gemeente Dronten en een klein stukje van de gemeente Zeewolde vormt Lelystad de polder Oostelijk Flevoland. Deze polder maakt deel uit van de Zuiderzeewerken, viel droog op 29 juni 1957 en ligt 4,8 meter onder de zeespiegel. Lelystad is met een totale oppervlakte van 765,39 km² de tweede gemeente van Nederland. Hiervan is echter maar 234,13 km² land, de rest is water (IJsselmeer en Markermeer).
Lelystad wordt aan oostelijke zijde begrensd door de A6. De tweede verkeersader die door de stad loopt is de N302, die loopt van Hoorn naar Kootwijk. Naast de grootste gemeente is Lelystad ook een stad aan het water. In Lelystad zijn veel havens te vinden voor de pleziervaart en woningen met privé-steigers.
Straataanduiding[bewerken]
In diverse wijken van Lelystad is een bijzondere nummering toegepast. Zo zijn er 24 "wijken" met afzonderlijk genummerde straten, gevolgd door het huisnummer, b.v. Kogge 01-05, Tjalk 15-01 enz. Deze nummering kom je voornamelijk tegen in de schepenwijken (Tjalk, Kempenaar, Gondel e.d.), in de boswijk (Kamp, Zoom, Griend, Horst e.d.) en in enkele straten van het stadscentrum (De Veste, De Schans en De Stelling). Deze wijken zijn voornamelijk gebouwd in de tweede helft van de jaren 70 t/m de tweede helft van de jaren 80 van de 20e eeuw. In de wijken die hiervoor werden gebouwd (Zuiderzeewijk en Atolwijk) en daarna (Waterwijk, Lelystad-Haven, Landstrekenwijk, Golfpark, Hollandse Hout, Landerijen etc.) kom je dit systeem niet tegen. Dit systeem van stratennummering is vrij uniek in Nederland. Eerder kwam het al voor in Wijchen (de Blauwe Hof) en Nijmegen (in de stadsdelen Lindenholt en Dukenburg).
Een inwoner van Lelystad heet Lelystedeling, Lelystadter of (voor vrouwen) Lelystadse.[2]
Geschiedenis[bewerken]
Lelystad is een van de jongste woonplaatsen van Nederland. Daardoor is haar geschiedenis ook een korte, maar wel goed gedocumenteerde. Lelystad ligt in Oostelijk Flevoland, de derde polder van het plan-Lely. De Wieringermeer is de eerste, de Noordoostpolder is de tweede en Zuidelijk Flevoland de vierde polder. Oorspronkelijk zou Lely's Zuiderzeeproject worden afgerond met de Markerwaard, maar de vijfde polder is er nooit gekomen.
In tegenstelling tot de Noordoostpolder heeft Oostelijk Flevoland slechts vier woonkernen: twee dorpen (Swifterbant en Biddinghuizen), een kleine stedelijke gemeenschap (Dronten) en een stad (Lelystad). In de Noordoostpolder waren juist vele dorpen, maar vanwege schaalvergroting in de landbouw en de toename van het autobezit achtte men dat in Oostelijk Flevoland niet nodig.
Het gemaal Wortman
In de zomer van 1950 werd een begin gemaakt met de aanleg van de ringdijk van Oostelijk Flevoland. Middenin het IJsselmeer werd het dijkvak Perceel P aangelegd, dat een lengte had van zeven kilometer. Vanaf Perceel P kon aan beide zijden worden gewerkt aan de rest van de ringdijk. Eén kilometer dijkvak was verbreed tot 50 à 100 meter. Op dit verbrede stuk werd een werkhaven aangelegd. Ook werd er een bouwput gegraven voor het gemaal Wortman, één van de drie gemalen die bij de drooglegging van Oostelijk Flevoland werden ingezet. Verder werd een kamp gebouwd waar dijkwerkers en ander personeel werden gehuisvest.
In oktober 1954 kwam het dijktracé tussen Perceel P en Harderwijk gereed. Perceel P was niet langer een eiland. Desondanks werd het verbrede dijkvak omgedoopt tot Werkeiland Lelystad-Haven. De ringdijk van Oostelijk Flevoland werd in september 1956 gesloten, en in juni 1957 viel de polder droog. De ontwikkeling van Lelystad kwam echter niet op gang; lange tijd bestond de stad slechts uit het Werkeiland Lelystad-Haven, dat overeenkomt met de huidige gelijknamige wijk. Pas in september 1967 arriveerden de eerste bewoners van het "eigenlijke" Lelystad. Vervolgens duurde het erg lang voordat Lelystad als een echte stad werd gezien. Volgens de "buitenwereld" leefde men in Lelystad in de rimboe.
Lelystad werd een gemeente op 1 januari 1980, met als eerste burgemeester Hans Gruijters. In de jaren 80 kreeg Lelystad te maken met leegloop doordat in het zuidwesten van de Flevopolder Almere werd gebouwd. Die nieuwe stad was door haar gunstige ligging ten opzichte van Amsterdam en het Gooi aantrekkelijker voor forensen en andere nieuwe bewoners dan Lelystad. Een periode van leegstand en verpaupering volgde. Halverwege de jaren 90 ging het roer om. Stedenbouwkundige inzichten veranderden en wijken werden geherstructureerd. In de wijk Schouw werden zelfs hele straten met de grond gelijk gemaakt om plaats te maken voor de nieuwe wijk Hanzepark. Inmiddels wonen er weer mensen en wordt er tot eind 2009 nog volop gebouwd. Lelystad zette in op woonmilieus, en zo ontstonden wijken als het Golfresort, een wijk die gebouwd is midden op een golfbaan, en Parkhaven.
Toekomst[bewerken]
Zilverparkkade
De stad heeft een andere weg ingeslagen; in plaats van slechts een woonstad voor forensen te zijn, wil Lelystad zich meer en meer profileren als een aantrekkelijke woonstad met vele attracties en natuur en werkgelegenheid. Ook wil men meer aansluiting zoeken met de Randstad en met name Amsterdam, omdat ongeveer de helft van de beroepsbevolking in en om Amsterdam werkt. Deze ontwikkeling is ook ingegeven door de recente discussie (2007) over de uitbreiding van het vliegveld Lelystad. Het stadshart, dat stamt uit de jaren 80, werd volledig geherstructureerd. Er worden aansprekende namen uit de architectuurwereld gecontracteerd om Lelystad meer een eigen identiteit en zelfvertrouwen te geven. Voorbeelden zijn het Agoratheater en de Zilverparkkade. Ook wordt voor het eerst in haar geschiedenis de lange kuststrook een onderdeel van de stad. Omdat er lange tijd sprake was van aanleg van de Markerwaard, heeft de stad zich altijd van het water afgekeerd. Nu deze plannen definitief van tafel zijn, betrekt men het water meer bij de stad en wordt Bataviahaven een echte havenkom. Bataviastad breidt uit richting het water. Ook werkt de gemeente mee aan Marker Wadden, een project van Natuurmonumenten om nieuwe (natuur)eilanden in het Markermeer aan te leggen vlak buiten de kustlijn van Lelystad.
Qua werkgelegenheid werkt de gemeente Lelystad aan een overslaghaven ter hoogte van de Flevocentrale (ten noorden van de stad) en de luchthaven wordt uitgebreid. De nieuwe wijk Warande zal het bevolkingsaantal, naar verwachting, doen groeien naar 80.000.
In 2012 werd de de Hanzelijn voltooid, een nieuwe spoorlijn tussen Lelystad en Zwolle. Sinds eind dat jaar duurt een treinreis tussen beide steden slechts dertig minuten. Het noorden en noordoosten van Nederland zijn zo in reistijd met de trein dichter bij de Randstad komen te liggen. In Dronten en Kampen zijn nieuwe stations geopend en station Lelystad wordt uitgebreid.) is het warm.
Op woensdag 15 juni 2011 01:02 schreef Bluezz het volgende:Xeb heeft altijd gelijk, Staal