W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
24-06-2014
Higgsdeeltje en inflatie hadden einde aan heelal moeten maken
Simulatie van een deeltjesbotsing in de Large Hadron Collider van CERN waarbij het Higgsboson wordt gevormd. (CERN)
Een team van Britse kosmologen onder leiding van Robert Hogan van Kings College London heeft berekend dat het heelal een minieme fractie van een seconde na het ontstaan alweer van het toneel verdwenen zou moeten zijn. Tenminste, als het Higgsdeeltje bestaat en als er inderdaad een periode van exponentiële uitdijing (inflatie) heeft plaatsgevonden. Hogan presenteert zijn resultaten vandaag op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Volgens de theorie van het Higgsdeelte verkeert het heelal in een semi-stabiele toestand die wordt omschreven als 'vals vacuüm'. Tijdens het inflatietijdperk, waarbij de lege ruimte in zeer korte tijd exponentieel opzwol, zou er volgens de kosmologen echter een overgang naar het 'echte vacuüm' plaatsgevonden moeten hebben, zeker wanneer het inflatietijdperk zo snel begon als gesuggereerd wordt door de meetresultaten van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool die in maart gepresenteerd werden. Bij zo'n overgang naar het 'echte vacuüm' zou het heelal direct ineenstorten tot een punt met oneindig hoge dichtheid en oneindig hoge temperaruur.
Volgens Hogan is er iets mis met de resultaten van BICEP2, of begrijpen we het inflatieproces niet voldoende, of moet er sprake zijn van onbekende natuurkundige processen die een snelle ineenstorting van de ruimte hebben weten te voorkomen.
(allesoversterrenkunde)
Higgsdeeltje en inflatie hadden einde aan heelal moeten maken
Simulatie van een deeltjesbotsing in de Large Hadron Collider van CERN waarbij het Higgsboson wordt gevormd. (CERN)
Een team van Britse kosmologen onder leiding van Robert Hogan van Kings College London heeft berekend dat het heelal een minieme fractie van een seconde na het ontstaan alweer van het toneel verdwenen zou moeten zijn. Tenminste, als het Higgsdeeltje bestaat en als er inderdaad een periode van exponentiële uitdijing (inflatie) heeft plaatsgevonden. Hogan presenteert zijn resultaten vandaag op de National Astronomy Meeting van de Royal Astronomical Society in Portsmouth.
Volgens de theorie van het Higgsdeelte verkeert het heelal in een semi-stabiele toestand die wordt omschreven als 'vals vacuüm'. Tijdens het inflatietijdperk, waarbij de lege ruimte in zeer korte tijd exponentieel opzwol, zou er volgens de kosmologen echter een overgang naar het 'echte vacuüm' plaatsgevonden moeten hebben, zeker wanneer het inflatietijdperk zo snel begon als gesuggereerd wordt door de meetresultaten van de BICEP2-telescoop op de Zuidpool die in maart gepresenteerd werden. Bij zo'n overgang naar het 'echte vacuüm' zou het heelal direct ineenstorten tot een punt met oneindig hoge dichtheid en oneindig hoge temperaruur.
Volgens Hogan is er iets mis met de resultaten van BICEP2, of begrijpen we het inflatieproces niet voldoende, of moet er sprake zijn van onbekende natuurkundige processen die een snelle ineenstorting van de ruimte hebben weten te voorkomen.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-06-2014
Cosmic Journeys: meer dan 50 jaar ruimtevaart
Cosmic Journeys: zo heet de nieuwe kaart die gemaakt is door National Geographic en 5W Infographics. De prachtige plaat vertelt het verhaal van meer dan vijftig jaar ruimtevaart.
Sinds we in de jaren zestig besloten onze horizon te verleggen buiten de aardatmosfeer, hebben we niet stilgezeten. We stuurden 72 missies naar de maan, 40 naar Venus, 38 naar Mars en een handvol naar nog verdere bestemmingen. Onze ware verkenner is Voyager 1, die het zonnestelsel heeft verlaten. Voyager communiceert nog steeds met de aarde. Ook gruwelijk ver weg zweven en Voyager 2 en onze sondes Pioneer 10 en 11. Deze laatste twee helden krijgen echter minder roem, omdat ze al jarenlang geen signaal maar zenden.
Wil je nou wel eens in één oogopslag zien wat we daarbuiten allemaal bereikt hebben? Dan biedt deze kaart uitkomst. Meer dan vijftig jaar ruimtevaart zijn in één plaatje getoond. De kaart is een recente update van de oorspronkelijke versie, die inmiddels alweer vier jaar oud was.
Bron: National Geographic/5W Infographics
Een nieuwe feature is dat op deze kaart zowel succesvolle als mislukte missies te zien zijn. Wist je bijvoorbeeld dat maar de helft van de missies naar Mars hun doel bereikten? Ook laat de kaart met een kleurcode zien welke landen of organisaties voor de missies verantwoordelijk waren.
Wil je de kaart in detail bestuderen (of naar de printshop sturen om er een megaposter van te laten drukken)? Hij is beschikbaar in hoge resolutie.
(newscientist.nl)
Cosmic Journeys: meer dan 50 jaar ruimtevaart
Cosmic Journeys: zo heet de nieuwe kaart die gemaakt is door National Geographic en 5W Infographics. De prachtige plaat vertelt het verhaal van meer dan vijftig jaar ruimtevaart.
Sinds we in de jaren zestig besloten onze horizon te verleggen buiten de aardatmosfeer, hebben we niet stilgezeten. We stuurden 72 missies naar de maan, 40 naar Venus, 38 naar Mars en een handvol naar nog verdere bestemmingen. Onze ware verkenner is Voyager 1, die het zonnestelsel heeft verlaten. Voyager communiceert nog steeds met de aarde. Ook gruwelijk ver weg zweven en Voyager 2 en onze sondes Pioneer 10 en 11. Deze laatste twee helden krijgen echter minder roem, omdat ze al jarenlang geen signaal maar zenden.
Wil je nou wel eens in één oogopslag zien wat we daarbuiten allemaal bereikt hebben? Dan biedt deze kaart uitkomst. Meer dan vijftig jaar ruimtevaart zijn in één plaatje getoond. De kaart is een recente update van de oorspronkelijke versie, die inmiddels alweer vier jaar oud was.
Bron: National Geographic/5W Infographics
Een nieuwe feature is dat op deze kaart zowel succesvolle als mislukte missies te zien zijn. Wist je bijvoorbeeld dat maar de helft van de missies naar Mars hun doel bereikten? Ook laat de kaart met een kleurcode zien welke landen of organisaties voor de missies verantwoordelijk waren.
Wil je de kaart in detail bestuderen (of naar de printshop sturen om er een megaposter van te laten drukken)? Hij is beschikbaar in hoge resolutie.
(newscientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-06-2014
Saturnusmissie krijgt grootse finale
Impressie van ruimtesonde Cassini tijdens het slotstuk van zijn missie. (NASA/JPL-Caltech)
Het slotstuk van de missie van de ruimtesonde Cassini heeft de benaming ‘Cassini Grand Finale’ gekregen. De naam is door het publiek gekozen uit een lijst van suggesties die NASA in april van dit jaar online heeft gezet. Cassini draait al tien jaar rondjes rond de planeet Saturnus.
Eind 2016 begint Cassini aan een reeks gewaagde omlopen om Saturnus. Daarbij zal hij twintig keer hoog boven de noordpool van de planeet uitstijgen en de buitenste begrenzing van het ringenstelsel op een afstand van slechts 10.000 kilometer passeren. Bij die gelegenheden zal hij onder meer de pluim van ijsdeeltjes onderzoeken die door de actieve maan Enceladus worden uitgestoten.
Als klap op de vuurpijl zal Cassini op 22 april 2017 een laatste scheervlucht langs de grote Saturnusmaan Titan maken. Die ontmoeting brengt hem in een baan die hem door het ‘gat’ tussen Saturnus en de binnenste begrenzing van het ringenstelsel voert. Tweeëntwintig keer zal de ruimtesonde door dit ‘oog van de naald’ duiken.
Op 15 september 2017 komt er een definitief einde aan de Cassini-missie. De zwaartekracht van Titan geeft hem dan een klein zetje dat ervoor zorgt dat hij in de atmosfeer van Saturnus duikt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Saturnusmissie krijgt grootse finale
Impressie van ruimtesonde Cassini tijdens het slotstuk van zijn missie. (NASA/JPL-Caltech)
Het slotstuk van de missie van de ruimtesonde Cassini heeft de benaming ‘Cassini Grand Finale’ gekregen. De naam is door het publiek gekozen uit een lijst van suggesties die NASA in april van dit jaar online heeft gezet. Cassini draait al tien jaar rondjes rond de planeet Saturnus.
Eind 2016 begint Cassini aan een reeks gewaagde omlopen om Saturnus. Daarbij zal hij twintig keer hoog boven de noordpool van de planeet uitstijgen en de buitenste begrenzing van het ringenstelsel op een afstand van slechts 10.000 kilometer passeren. Bij die gelegenheden zal hij onder meer de pluim van ijsdeeltjes onderzoeken die door de actieve maan Enceladus worden uitgestoten.
Als klap op de vuurpijl zal Cassini op 22 april 2017 een laatste scheervlucht langs de grote Saturnusmaan Titan maken. Die ontmoeting brengt hem in een baan die hem door het ‘gat’ tussen Saturnus en de binnenste begrenzing van het ringenstelsel voert. Tweeëntwintig keer zal de ruimtesonde door dit ‘oog van de naald’ duiken.
Op 15 september 2017 komt er een definitief einde aan de Cassini-missie. De zwaartekracht van Titan geeft hem dan een klein zetje dat ervoor zorgt dat hij in de atmosfeer van Saturnus duikt. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-07-2014
Saturnusmaan Titan heeft ondergrondse oceaan die zo zout is als Dode Zee
© epa.
Wetenschappers hebben dankzij de Amerikaanse Saturnussonde Cassini sterke aanwijzingen gevonden dat de ondergrondse oceaan op de maan Titan mogelijk even zout is als de Dode Zee op Aarde, zo heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA meegedeeld.
De Cassini scheerde de voorbije tien jaar herhaaldelijk langs Titan, de grootste maan van Saturnus. Bij die passages stuurde de onbemande sonde data omtrent zwaartekacht en topografie door. Aan de hand hiervan slaagden de onderzoekers erin om een model van Titan te maken.
De ondergrondse oceaan op Titan blijkt daarbij een extreem hoge dichtheid te hebben. Dat betekent dat deze oceaan mogelijk "zware" zouten bevat, zoals zwavelzouten, natriumzouten en kaliumzouten. "Dit is heel erg zout", aldus Giuseppe Mitri van de universiteit van Nantes. "Nu we dit weten, verandert het onze kijk op de oceaan als een potentiële broedplaats van leven."
Bovendien ontdekten de wetenschappers dat de dikke ijskorst boven de oceaan zeer stijf is. Dit verklaart waarom de dikte van de ijskorst van Titan van plek tot plek verschilt. Een minder stijve korst zou zich op een gegeven moment aanpassen aan de vorm van de maan, maar dat is hier niet mogelijk.
Het model verklaart ook hoe het vijf procent methaan in de atmosfeer van Titan wordt aangevuld. Omdat zonlicht methaan afbreekt, is er een proces actief dat het gas aanvult. De onderzoekers vermoeden dat dit plaatselijk gebeurt op zogenoemde hotspots, te vergelijken met vulkanisme op Aarde. Methaan komt dus maar op enkele plekken in de atmosfeer terecht.
(HLN)
Saturnusmaan Titan heeft ondergrondse oceaan die zo zout is als Dode Zee
© epa.
Wetenschappers hebben dankzij de Amerikaanse Saturnussonde Cassini sterke aanwijzingen gevonden dat de ondergrondse oceaan op de maan Titan mogelijk even zout is als de Dode Zee op Aarde, zo heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA meegedeeld.
De Cassini scheerde de voorbije tien jaar herhaaldelijk langs Titan, de grootste maan van Saturnus. Bij die passages stuurde de onbemande sonde data omtrent zwaartekacht en topografie door. Aan de hand hiervan slaagden de onderzoekers erin om een model van Titan te maken.
De ondergrondse oceaan op Titan blijkt daarbij een extreem hoge dichtheid te hebben. Dat betekent dat deze oceaan mogelijk "zware" zouten bevat, zoals zwavelzouten, natriumzouten en kaliumzouten. "Dit is heel erg zout", aldus Giuseppe Mitri van de universiteit van Nantes. "Nu we dit weten, verandert het onze kijk op de oceaan als een potentiële broedplaats van leven."
Bovendien ontdekten de wetenschappers dat de dikke ijskorst boven de oceaan zeer stijf is. Dit verklaart waarom de dikte van de ijskorst van Titan van plek tot plek verschilt. Een minder stijve korst zou zich op een gegeven moment aanpassen aan de vorm van de maan, maar dat is hier niet mogelijk.
Het model verklaart ook hoe het vijf procent methaan in de atmosfeer van Titan wordt aangevuld. Omdat zonlicht methaan afbreekt, is er een proces actief dat het gas aanvult. De onderzoekers vermoeden dat dit plaatselijk gebeurt op zogenoemde hotspots, te vergelijken met vulkanisme op Aarde. Methaan komt dus maar op enkele plekken in de atmosfeer terecht.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Hoeveel sterren bevat het grootste bekende sterrenstelsel?
Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
IC 1101 is 50x zo groot als het Melkwegstelsel en bevat meer dan 1000000000000 sterren.quote:Op maandag 7 juli 2014 13:54 schreef Parafernalia het volgende:
Hoeveel sterren bevat het grootste bekende sterrenstelsel?
Dit is mijn instapmodel telescoop, trouwens. Nog andere mensen die deze gebruiken en last hebben van lichtvervuiling in de Randstad, en daardoor niet eens Mars goed kunnen waarnemen? :<
If only Africa had more mosquito nets, then every year we could save millions... of mosquitoes from dying needlessly of aids.
08-07-2014
Kosmisch licht is zoek
Computersimulatie van het intergalactische waterstof in een ‘zwak verlicht’ heelal (links) en een ‘fel verlicht’ heelal (rechts). (Ben Oppenheimer & Juna Kollmeier)
Er iets mis is in het heelal. De kosmische begroting lijkt een enorm tekort aan ultraviolet licht te vertonen. Tot die conclusie komen astronomen na een recent onderzoek dat in The Astrophysical Journal Letters is gepubliceerd.
Volgens de astronomen is het licht van bekende populaties van sterrenstelsels en quasars lang niet toereikend om de waargenomen hoeveelheden intergalactisch waterstofgas te kunnen verklaren. Het verschil bedraagt maar liefst 400 procent. ‘Het is alsof je je in een helder verlichte kamer bevindt, maar slechts een paar gloeilampjes van 40 watt ziet hangen,’ aldus Juna Kollmeier, die het onderzoek leidde.
Opvallend genoeg lijkt het tekort zich alleen voor te doen in het nabije, relatief goed onderzochte heelal. Wanneer telescopen op miljarden lichtjaren verre sterrenstelsels worden gericht, lijkt de lichtbegroting nog sluitend te zijn.
Het ontbrekende licht bestaat uit energierijke ultraviolet-fotonen die in staat zijn om ongeladen waterstofatomen te ioniseren. Modelberekeningen laten zien dat er in onze kosmische omgeving veel meer geïoniseerd waterstof is dan je op grond van de beschikbare bronnen van ultraviolette straling zou mogen verwachten.
Dat kan betekenen dat het gebruikte model model niet deugt. Maar het is ook denkbaar dat een belangrijke bron van uv-straling over het hoofd wordt gezien.
Die bron zou kunnen bestaan uit de geheimzinnige donkere materie – materie die wel zwaartekracht uitoefent, maar van zichzelf geen waarneembare straling uitzendt. Deze materie kan bestaan uit deeltjes met een eindige levensduur, die bij hun verval ultraviolette straling uitzenden. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Kosmisch licht is zoek
Computersimulatie van het intergalactische waterstof in een ‘zwak verlicht’ heelal (links) en een ‘fel verlicht’ heelal (rechts). (Ben Oppenheimer & Juna Kollmeier)
Er iets mis is in het heelal. De kosmische begroting lijkt een enorm tekort aan ultraviolet licht te vertonen. Tot die conclusie komen astronomen na een recent onderzoek dat in The Astrophysical Journal Letters is gepubliceerd.
Volgens de astronomen is het licht van bekende populaties van sterrenstelsels en quasars lang niet toereikend om de waargenomen hoeveelheden intergalactisch waterstofgas te kunnen verklaren. Het verschil bedraagt maar liefst 400 procent. ‘Het is alsof je je in een helder verlichte kamer bevindt, maar slechts een paar gloeilampjes van 40 watt ziet hangen,’ aldus Juna Kollmeier, die het onderzoek leidde.
Opvallend genoeg lijkt het tekort zich alleen voor te doen in het nabije, relatief goed onderzochte heelal. Wanneer telescopen op miljarden lichtjaren verre sterrenstelsels worden gericht, lijkt de lichtbegroting nog sluitend te zijn.
Het ontbrekende licht bestaat uit energierijke ultraviolet-fotonen die in staat zijn om ongeladen waterstofatomen te ioniseren. Modelberekeningen laten zien dat er in onze kosmische omgeving veel meer geïoniseerd waterstof is dan je op grond van de beschikbare bronnen van ultraviolette straling zou mogen verwachten.
Dat kan betekenen dat het gebruikte model model niet deugt. Maar het is ook denkbaar dat een belangrijke bron van uv-straling over het hoofd wordt gezien.
Die bron zou kunnen bestaan uit de geheimzinnige donkere materie – materie die wel zwaartekracht uitoefent, maar van zichzelf geen waarneembare straling uitzendt. Deze materie kan bestaan uit deeltjes met een eindige levensduur, die bij hun verval ultraviolette straling uitzenden. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Verst bekende sterren van de Melkweg ontdekt
Impressie van de Melkweg, gezien vanuit de 775.000 lichtjaar verre ster ULAS J0744+25. (SOHO (ESA & NASA), John Bochanski (Haverford College) & Jackie Faherty (American Museum of Natural History & Carnegie Institute))
Het verre buitengebied van de Melkweg – de zogeheten halo — bevat waardevolle aanwijzingen over het ontstaan van ons sterrenstelsel. Maar de halo is zo ver weg en bevat zo weinig sterren dat er nog maar zeven sterren op afstanden van meer dan 400.000 lichtjaar ontdekt waren. Daar zijn nu twee nieuwe exemplaren bij gekomen.
De twee rode reuzensterren, die de aanduidingen ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01, hebben gekregen bevinden zich op afstanden van respectievelijk 775.000 en 900.000 lichtjaar – een derde van de afstand tot het naburige Andromedastelsel. Daarmee zijn ze ruimschoots de verst bekende leden van onze Melkweg.
Rode reuzen zijn relatief schaars, maar zenden wel veel licht uit. Hierdoor zijn ze ook op zeer grote afstanden waarneembaar. Vermoedelijk bevat de halo, naast deze opvallende lichtbakens, ook nog vele miljoenen zwakkere sterren, zoals rode dwergen.
Het belang van ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01 schuilt niet zozeer in hun recordafstanden, maar in het feit dat ze deel uitmaken van de halo van onze Melkweg. Volgens sommige astronomen is de halo vergelijkbaar met een wolk van galactische kruimels – de overblijfselen van de samensmelting van de Melkweg met een reeks kleinere sterrenstelsels. Door de populatie van verre rode reuzen in kaart te brengen hopen astronomen meer te weten te komen over de ontstaansgeschiedenis van ons stelsel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Verst bekende sterren van de Melkweg ontdekt
Impressie van de Melkweg, gezien vanuit de 775.000 lichtjaar verre ster ULAS J0744+25. (SOHO (ESA & NASA), John Bochanski (Haverford College) & Jackie Faherty (American Museum of Natural History & Carnegie Institute))
Het verre buitengebied van de Melkweg – de zogeheten halo — bevat waardevolle aanwijzingen over het ontstaan van ons sterrenstelsel. Maar de halo is zo ver weg en bevat zo weinig sterren dat er nog maar zeven sterren op afstanden van meer dan 400.000 lichtjaar ontdekt waren. Daar zijn nu twee nieuwe exemplaren bij gekomen.
De twee rode reuzensterren, die de aanduidingen ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01, hebben gekregen bevinden zich op afstanden van respectievelijk 775.000 en 900.000 lichtjaar – een derde van de afstand tot het naburige Andromedastelsel. Daarmee zijn ze ruimschoots de verst bekende leden van onze Melkweg.
Rode reuzen zijn relatief schaars, maar zenden wel veel licht uit. Hierdoor zijn ze ook op zeer grote afstanden waarneembaar. Vermoedelijk bevat de halo, naast deze opvallende lichtbakens, ook nog vele miljoenen zwakkere sterren, zoals rode dwergen.
Het belang van ULAS J0744+25 en ULAS J0015+01 schuilt niet zozeer in hun recordafstanden, maar in het feit dat ze deel uitmaken van de halo van onze Melkweg. Volgens sommige astronomen is de halo vergelijkbaar met een wolk van galactische kruimels – de overblijfselen van de samensmelting van de Melkweg met een reeks kleinere sterrenstelsels. Door de populatie van verre rode reuzen in kaart te brengen hopen astronomen meer te weten te komen over de ontstaansgeschiedenis van ons stelsel. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Nieuw bewijs dat Voyager 1 zich in de interstellaire ruimte bevindt
De zon heeft opnieuw een schokgolf op de ruimtesonde Voyager 1 afgevuurd. De GOLF bewijst wat onderzoekers eigenlijk al bijna zeker wisten: Voyager 1 bevindt zich echt in de interstellaire ruimte.
De ongeveer elf jaar durende cyclus van de zon kent een periode van verhoogde activiteit. We noemen dat het zonnemaximum. In deze periode produceert de zon meer coronale massa-ejecties. Hierbij werpt de zon materie van het oppervlak. Coronale massa-ejecties genereren schokgolven. Tot op heden hebben drie van deze schokgolven Voyager 1 bereikt. De eerste was te klein om op het moment dat deze Voyager 1 raakte, te kunnen worden opgemerkt. De tweede werd wel door Voyager 1 geregistreerd en leidde ertoe dat onderzoekers BEGIN 2013 konden concluderen dat Voyager 1 zich hoogstwaarschijnlijk in de interstellaire ruimte bevond.
Nog een schokgolf
En nu heeft de zon opnieuw zo’n schokgolf op Voyager 1 afgevuurd. “Normaal gesproken is de interestellaire ruimte vergelijkbaar met een stil meer,” vertelt onderzoeker Ed Stone. “Maar wanneer onze zon uitbarst, zendt deze een schokgolf die Voyager ongeveer een jaar later bereikt. De GOLF zorgt ervoor dat het plasma rond het ruimtevaartuig gaat zingen.” De metingen van deze derde golf wijzen erop dat de dichtheid van het plasma vergelijkbaar is met de dichtheid die Voyager eerder mat. Het bevestigt dat Voyager zich in de interstellaire ruimte – het gebied tussen sterren, gevuld met plasma – bevindt.
Nog wel in het zonnestelsel
Voyager mag dan in de interstellaire ruimte zijn gearriveerd, de onderzoekers benadrukken dat deze het zonnestelsel nog niet verlaten heeft. Voyager 1 is door de heliosfeer – die onze zon omringt – gebroken, maar moet nog door een halo van kometen heen.
Voyager 1 is het eerste door mensen gebouwde OBJECT dat de interstellaire ruimte bezoekt. Zoals de naam al doet vermoeden is Voyager 1 niet alleen. Er is ook nog een Voyager 2. Deze tweede sonde zal naar verwachting binnen enkele jaren in de interstellaire ruimte arriveren. Beide sondes zijn al een tijdje onderweg: ze werden in 1977 gelanceerd.
(Scientias.nl)
Nieuw bewijs dat Voyager 1 zich in de interstellaire ruimte bevindt
De zon heeft opnieuw een schokgolf op de ruimtesonde Voyager 1 afgevuurd. De GOLF bewijst wat onderzoekers eigenlijk al bijna zeker wisten: Voyager 1 bevindt zich echt in de interstellaire ruimte.
De ongeveer elf jaar durende cyclus van de zon kent een periode van verhoogde activiteit. We noemen dat het zonnemaximum. In deze periode produceert de zon meer coronale massa-ejecties. Hierbij werpt de zon materie van het oppervlak. Coronale massa-ejecties genereren schokgolven. Tot op heden hebben drie van deze schokgolven Voyager 1 bereikt. De eerste was te klein om op het moment dat deze Voyager 1 raakte, te kunnen worden opgemerkt. De tweede werd wel door Voyager 1 geregistreerd en leidde ertoe dat onderzoekers BEGIN 2013 konden concluderen dat Voyager 1 zich hoogstwaarschijnlijk in de interstellaire ruimte bevond.
Nog een schokgolf
En nu heeft de zon opnieuw zo’n schokgolf op Voyager 1 afgevuurd. “Normaal gesproken is de interestellaire ruimte vergelijkbaar met een stil meer,” vertelt onderzoeker Ed Stone. “Maar wanneer onze zon uitbarst, zendt deze een schokgolf die Voyager ongeveer een jaar later bereikt. De GOLF zorgt ervoor dat het plasma rond het ruimtevaartuig gaat zingen.” De metingen van deze derde golf wijzen erop dat de dichtheid van het plasma vergelijkbaar is met de dichtheid die Voyager eerder mat. Het bevestigt dat Voyager zich in de interstellaire ruimte – het gebied tussen sterren, gevuld met plasma – bevindt.
Nog wel in het zonnestelsel
Voyager mag dan in de interstellaire ruimte zijn gearriveerd, de onderzoekers benadrukken dat deze het zonnestelsel nog niet verlaten heeft. Voyager 1 is door de heliosfeer – die onze zon omringt – gebroken, maar moet nog door een halo van kometen heen.
Voyager 1 is het eerste door mensen gebouwde OBJECT dat de interstellaire ruimte bezoekt. Zoals de naam al doet vermoeden is Voyager 1 niet alleen. Er is ook nog een Voyager 2. Deze tweede sonde zal naar verwachting binnen enkele jaren in de interstellaire ruimte arriveren. Beide sondes zijn al een tijdje onderweg: ze werden in 1977 gelanceerd.
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-07-2014
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Wat maakt deze raket beter dan de vorige dan?quote:
09-07-2014
Rusland lanceert nieuw type ruimteraket
Rusland heeft woensdag voor het eerst sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie (1991) een nieuw type ruimteraket gelanceerd. De ruimteraket is er een uit de serie Angara.
[ afbeelding ]
Foto: 123RF
Hij is gelanceerd, bevestigden de autoriteiten volgens Russische persbureaus. De test met de Angara 1.2 raket is uitgevoerd vanaf ruimtevaartcentrum Plesetsk, circa 800 kilometer ten noorden van Moskou.
President Vladimir Poetin hoopt dat Rusland met de raket zijn prominente rol bij de ontwikkeling van deze ruimtevaarttechnologie terugwint.
(nu.nl)
How Deep Does the Multiverse Go?
Our observable Universe is a pretty impressive entity: extending 46 billion light-years in all directions, filled with hundreds of billions of galaxies and having been around for nearly 14 billion years since the Big Bang.
But what lies beyond it? Sure, there's probably more Universe just like ours that's unobservable, but what about the multiverse? Finally, a treatment that delineates the difference between the ideas that are thrown around and explains what's accepted as valid, what's treated as speculative, and what's completely unrelated to anything that could conceivably ever be observed from within our Universe.
Our observable Universe is a pretty impressive entity: extending 46 billion light-years in all directions, filled with hundreds of billions of galaxies and having been around for nearly 14 billion years since the Big Bang.
But what lies beyond it? Sure, there's probably more Universe just like ours that's unobservable, but what about the multiverse? Finally, a treatment that delineates the difference between the ideas that are thrown around and explains what's accepted as valid, what's treated as speculative, and what's completely unrelated to anything that could conceivably ever be observed from within our Universe.
When the student is ready, the teacher will appear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
When the student is truly ready, the teacher will disappear.
15-07-2014
Ruimtesonde overleeft diepe duik in Venus’ atmosfeer
De ruimtesonde VENUS Express heeft een duizelingwekkende duik in de atmosfeer van Venus overleefd. De sonde naderde de planeet tot zo’n 130 kilometer. Nog nooit dook een ruimtevaartuig zo diep in Venus’ atmosfeer.
Venus Express cirkelt alweer acht jaar rond Venus en begint zo langzamerhand door zijn brandstof heen te raken. Voor ESA – trotse eigenaar van Venus Express – reden om eens iets nieuws te proberen: diep in de atmosfeer van Venus duiken en zo op de valreep nóg meer over de planeet te weten komen.
Duik
Precies een maand geleden begon het grote avontuur en dook Venus in de atmosfeer. Gedurende een maand zweefde deze tussen de 131 en 135 kilometer boven Venus’ oppervlak. Venus Express hoefde voor die duik niets te doen: de zwaartekracht van Venus deed al het werk. Om nog iets dieper te kunnen duiken, werden onlangs de stuwraketten van Venus Express kort ingezet. Dankzij hun stuwkracht wist de sonde het oppervlak van Venus tot 129,1 kilometer te naderen.
Informatie
“We hebben onontgonnen terrein verkend en dieper in de atmosfeer gedoken dan ooit,” stelt onderzoeker Håkan Svedhem. Het levert waardevolle informatie op. “We hebben de effecten van de weerstand van de atmosfeer op het ruimtevaartuig gemeten en dat vertelt ons meer over hoe de dichtheid van de atmosfeer varieert.” Ook kan de duik gebruikt worden om in de toekomst nog betere ruimtevaartuigen te bouwen. VENUSExpress werd aan extreme omstandigheden blootgesteld, zo warmde deze bijvoorbeeld heel snel op. “Het analyseren van de reactie van het ruimtevaartuig op die snelle opwarming is nuttig voor het plannen van toekomstige ruimtevaartuigen en het ontwerp van subsystemen.”
Venus Express heeft nu opdracht gekregen om vijftien manoeuvres uit te voeren die deze naar een hoogte van zo’n 460 kilometer moeten brengen. De laatste manoeuvre uit deze reeks wordt naar verwachting eind juli uitgevoerd. Zodra Venus Express op de gewenste hoogte is, zal ESA er de handen vanaf trekken, waarna deze geleidelijk aan naar Venus wordt getrokken en uiteindelijk – naar verwachting tegen december – in de atmosfeer zakt en zijn definitieve ondergang tegemoet gaat. Of het gaat lukken om Venus Express op 460 kilometer hoogte te krijgen, is overigens nog even afwachten. ESA kan niet uitsluiten dat de sonde al tijdens de manoeuvres die nodig zijn om op hoogte te komen, zijn laatste brandstof verbruikt. Als dat gebeurt, zal het niet langer mogelijk zijn om met Venus Express te communiceren en zal deze nog iets eerder dan gepland weer gaan afdalen.
(scientias.nl)
Ruimtesonde overleeft diepe duik in Venus’ atmosfeer
De ruimtesonde VENUS Express heeft een duizelingwekkende duik in de atmosfeer van Venus overleefd. De sonde naderde de planeet tot zo’n 130 kilometer. Nog nooit dook een ruimtevaartuig zo diep in Venus’ atmosfeer.
Venus Express cirkelt alweer acht jaar rond Venus en begint zo langzamerhand door zijn brandstof heen te raken. Voor ESA – trotse eigenaar van Venus Express – reden om eens iets nieuws te proberen: diep in de atmosfeer van Venus duiken en zo op de valreep nóg meer over de planeet te weten komen.
Duik
Precies een maand geleden begon het grote avontuur en dook Venus in de atmosfeer. Gedurende een maand zweefde deze tussen de 131 en 135 kilometer boven Venus’ oppervlak. Venus Express hoefde voor die duik niets te doen: de zwaartekracht van Venus deed al het werk. Om nog iets dieper te kunnen duiken, werden onlangs de stuwraketten van Venus Express kort ingezet. Dankzij hun stuwkracht wist de sonde het oppervlak van Venus tot 129,1 kilometer te naderen.
Informatie
“We hebben onontgonnen terrein verkend en dieper in de atmosfeer gedoken dan ooit,” stelt onderzoeker Håkan Svedhem. Het levert waardevolle informatie op. “We hebben de effecten van de weerstand van de atmosfeer op het ruimtevaartuig gemeten en dat vertelt ons meer over hoe de dichtheid van de atmosfeer varieert.” Ook kan de duik gebruikt worden om in de toekomst nog betere ruimtevaartuigen te bouwen. VENUSExpress werd aan extreme omstandigheden blootgesteld, zo warmde deze bijvoorbeeld heel snel op. “Het analyseren van de reactie van het ruimtevaartuig op die snelle opwarming is nuttig voor het plannen van toekomstige ruimtevaartuigen en het ontwerp van subsystemen.”
Venus Express heeft nu opdracht gekregen om vijftien manoeuvres uit te voeren die deze naar een hoogte van zo’n 460 kilometer moeten brengen. De laatste manoeuvre uit deze reeks wordt naar verwachting eind juli uitgevoerd. Zodra Venus Express op de gewenste hoogte is, zal ESA er de handen vanaf trekken, waarna deze geleidelijk aan naar Venus wordt getrokken en uiteindelijk – naar verwachting tegen december – in de atmosfeer zakt en zijn definitieve ondergang tegemoet gaat. Of het gaat lukken om Venus Express op 460 kilometer hoogte te krijgen, is overigens nog even afwachten. ESA kan niet uitsluiten dat de sonde al tijdens de manoeuvres die nodig zijn om op hoogte te komen, zijn laatste brandstof verbruikt. Als dat gebeurt, zal het niet langer mogelijk zijn om met Venus Express te communiceren en zal deze nog iets eerder dan gepland weer gaan afdalen.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-07-2014
Adembenemend mooi: deze foto’s van onze eigen ster
De zon heeft het druk. En de Amerikaanse fotograaf Alan Friedman legt dat – praktisch vanuit zijn achtertuin in Buffalo – op onnavolgbare wijze vast. Het resultaat is adembenemend. Zo mooi is onze ster!
De foto helemaal bovenaan dit artikel is toch zeker één van onze favorieten en reden genoeg om Friedman te vragen of we deze – en enkele andere foto’s van zijn hand – met jullie mochten delen. Dat mocht! En we hopen dat jullie net zo onder de indruk zijn als wij.
De foto helemaal bovenaan dit artikel is niet het origineel. Dat zie je hieronder. Hij draaide deze foto een slag en kleurde deze in. De foto laat duidelijk twee grote zonnevlekken zien. Om een beeld te krijgen van hoe groot deze zonnevlekken zijn: het hart van één van deze zonnevlakken is net ietsje groter dan de aarde.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Friedman maakte de foto’s begin vorige week. De zon was toen bijzonder actief, zo blijkt ook wel uit de foto die hij eveneens begin vorige week maakte en enkele uren geleden op zijn blog plaatste.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Meer foto’s van Friedman zien? Neem eens een kijkje op zijn website of volg hem op Tumblr. Absoluut de moeite waard!
(HLN)
Adembenemend mooi: deze foto’s van onze eigen ster
De zon heeft het druk. En de Amerikaanse fotograaf Alan Friedman legt dat – praktisch vanuit zijn achtertuin in Buffalo – op onnavolgbare wijze vast. Het resultaat is adembenemend. Zo mooi is onze ster!
De foto helemaal bovenaan dit artikel is toch zeker één van onze favorieten en reden genoeg om Friedman te vragen of we deze – en enkele andere foto’s van zijn hand – met jullie mochten delen. Dat mocht! En we hopen dat jullie net zo onder de indruk zijn als wij.
De foto helemaal bovenaan dit artikel is niet het origineel. Dat zie je hieronder. Hij draaide deze foto een slag en kleurde deze in. De foto laat duidelijk twee grote zonnevlekken zien. Om een beeld te krijgen van hoe groot deze zonnevlekken zijn: het hart van één van deze zonnevlakken is net ietsje groter dan de aarde.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Friedman maakte de foto’s begin vorige week. De zon was toen bijzonder actief, zo blijkt ook wel uit de foto die hij eveneens begin vorige week maakte en enkele uren geleden op zijn blog plaatste.
Foto: © Alan Friedman / avertedimagination.com.
Meer foto’s van Friedman zien? Neem eens een kijkje op zijn website of volg hem op Tumblr. Absoluut de moeite waard!
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
We zijn niet alleen en dat zullen we binnen 20 jaar bewijzen, zegt Nasa
Honderd miljoen werelden. Honderd miljoen. Niet in het hele universum, maar gewoon, dichtbij, in onze eigen Melkweg. Volgens wetenschappers van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa is op zoveel plekken in ons sterrenstelsel misschien buitenaards leven te vinden. En die zoektocht duurt niet lang meer, ruimtewetenschappers schatten dat het bewijs voor ander leven binnen twintig jaar zal worden geleverd.
Maandag discussieerde een panel van wetenschappers op het kantoor van Nasa in Washington over de mogelijkheid van leven buiten de aarde. De aanwezige wetenschappers waren eensgezind in hun oordeel: het vinden van leven in de ruimte is een kwestie van tijd. Een nieuwe reeks telescopen gaat de komende jaren de Melkweg afspeuren naar andere organismen.
Nasa kondigde op de bijeenkomst de lancering van de Transiting Exoplanet Surveying Satelliet aan. Deze ruimteloep moet in 2017 in een baan om de aarde worden gebracht. Het jaar daarop volgt de James Webb Space Telescope van het Space Telescope Science Institute in Baltimore. Directeur Matt Mountain kan niet wachten tot hij stuit op andere organismen. 'Stel je het moment voor waarin de wereld wakker wordt en de mensheid beseft dat haar lange eenzaamheid in tijd en ruimte voorbij is', zei hij.
'Vijf jaar geleden wisten we nog niet dat 10 tot 20 procent van de sterren om ons heen planeten hebben met een grootte van de aarde in hun leefbare zones', zei Mountain. 'Een ontdekking die de wereld voor altijd zal veranderen ligt binnen ons handbereik.'
100 miljard sterren met 17 miljard planeten
Nasa-wetenschappers menen een veilige gok te maken met een schatting van honderdmiljoen werelden in de Melkweg waar leven mogelijk is. De schatting heeft betrekking op de 17 miljard aardachtige planeten die volgens wetenschappers om de 100 miljard sterren in de Melkweg draaien.
Met telescopen moet de aanwezigheid van water kunnen worden vastgesteld, denkt Nasa. Water is een essentieel teken voor potentieel leven. Nasa-astronoom Kevin Hand meent dat er misschien leven bestaat op de maan Europa die rond Jupiter draait. 'Ik denk dat we in de komende twintig jaar zullen ontdekken dat we niet alleen zijn in het heelal', zei hij.
De meeste Nasa-wetenschappers vinden de aanwezigheid van ander leven aannemelijk, zei Nasa-medewerker Charles Bolden. 'Het is onwaarschijnlijk dat in de eindeloze grootsheid van het universum wij mensen de enigen zijn.
http://www.volkskrant.nl/(...)jzen-zegt-Nasa.dhtml
Honderd miljoen werelden. Honderd miljoen. Niet in het hele universum, maar gewoon, dichtbij, in onze eigen Melkweg. Volgens wetenschappers van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie Nasa is op zoveel plekken in ons sterrenstelsel misschien buitenaards leven te vinden. En die zoektocht duurt niet lang meer, ruimtewetenschappers schatten dat het bewijs voor ander leven binnen twintig jaar zal worden geleverd.
Maandag discussieerde een panel van wetenschappers op het kantoor van Nasa in Washington over de mogelijkheid van leven buiten de aarde. De aanwezige wetenschappers waren eensgezind in hun oordeel: het vinden van leven in de ruimte is een kwestie van tijd. Een nieuwe reeks telescopen gaat de komende jaren de Melkweg afspeuren naar andere organismen.
Nasa kondigde op de bijeenkomst de lancering van de Transiting Exoplanet Surveying Satelliet aan. Deze ruimteloep moet in 2017 in een baan om de aarde worden gebracht. Het jaar daarop volgt de James Webb Space Telescope van het Space Telescope Science Institute in Baltimore. Directeur Matt Mountain kan niet wachten tot hij stuit op andere organismen. 'Stel je het moment voor waarin de wereld wakker wordt en de mensheid beseft dat haar lange eenzaamheid in tijd en ruimte voorbij is', zei hij.
'Vijf jaar geleden wisten we nog niet dat 10 tot 20 procent van de sterren om ons heen planeten hebben met een grootte van de aarde in hun leefbare zones', zei Mountain. 'Een ontdekking die de wereld voor altijd zal veranderen ligt binnen ons handbereik.'
100 miljard sterren met 17 miljard planeten
Nasa-wetenschappers menen een veilige gok te maken met een schatting van honderdmiljoen werelden in de Melkweg waar leven mogelijk is. De schatting heeft betrekking op de 17 miljard aardachtige planeten die volgens wetenschappers om de 100 miljard sterren in de Melkweg draaien.
Met telescopen moet de aanwezigheid van water kunnen worden vastgesteld, denkt Nasa. Water is een essentieel teken voor potentieel leven. Nasa-astronoom Kevin Hand meent dat er misschien leven bestaat op de maan Europa die rond Jupiter draait. 'Ik denk dat we in de komende twintig jaar zullen ontdekken dat we niet alleen zijn in het heelal', zei hij.
De meeste Nasa-wetenschappers vinden de aanwezigheid van ander leven aannemelijk, zei Nasa-medewerker Charles Bolden. 'Het is onwaarschijnlijk dat in de eindeloze grootsheid van het universum wij mensen de enigen zijn.
http://www.volkskrant.nl/(...)jzen-zegt-Nasa.dhtml
Steun het Kiva Fok! team!
http://www.kiva.org/team/fok
http://www.kiva.org/team/fok
23-07-2014
Ruimtesonde Voyager toch niet in de interstellaire ruimte?
‘Voyager 1 heeft het zonnestelsel verlaten.’ Die mededeling hebben we de afgelopen twee jaar verschillende keren mogen lezen. Maar nog steeds zijn lang niet alle wetenschappers ervan overtuigd dat de inmiddels 37 jaar oude ruimtesonde de grens met de interstellaire ruimte is gepasseerd.Twee wetenschappers van het Voyager-team hebben nu echter een test ontwikkeld die – naar eigen zeggen – echt de knoop zal doorhakken.
De wetenschappers voorspellen dat de Voyager 1 binnen twee jaar de dunne grenslaag zal passeren waar de polariteit van het magnetische veld van de zon van richting omkeert. Als dat inderdaad gebeurt, bevindt de ruimtesonde zich nog binnen de heliosfeer – het deel van de ruimte waar het magnetische veld van de zon de overhand heeft. Gebeurt het niet, dan heeft Voyager 1 de interstellaire ruimte bereikt.
Volgens collega’s is het overigens nog maar de vraag of de test echt doorslaggevend zal blijken te zijn. De heliosfeer hoeft namelijk geen vaste omvang te hebben: ze kan uitdijen of krimpen. Het is dus niet ondenkbaar dat Voyager 1 de grens van het zonnestelsel meerdere keren tegenkomt.
Voyager 1 en haar zustersonde Voyager 2 werden in 1977 gelanceerd om de planeten Jupiter en Saturnus te onderzoeken. Voyager 2 scheerde ook langs Uranus en Neptunus. Beide zijn hard op weg naar de grens van ons zonnestelsel – waar die momenteel ook mag liggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Ruimtesonde Voyager toch niet in de interstellaire ruimte?
‘Voyager 1 heeft het zonnestelsel verlaten.’ Die mededeling hebben we de afgelopen twee jaar verschillende keren mogen lezen. Maar nog steeds zijn lang niet alle wetenschappers ervan overtuigd dat de inmiddels 37 jaar oude ruimtesonde de grens met de interstellaire ruimte is gepasseerd.Twee wetenschappers van het Voyager-team hebben nu echter een test ontwikkeld die – naar eigen zeggen – echt de knoop zal doorhakken.
De wetenschappers voorspellen dat de Voyager 1 binnen twee jaar de dunne grenslaag zal passeren waar de polariteit van het magnetische veld van de zon van richting omkeert. Als dat inderdaad gebeurt, bevindt de ruimtesonde zich nog binnen de heliosfeer – het deel van de ruimte waar het magnetische veld van de zon de overhand heeft. Gebeurt het niet, dan heeft Voyager 1 de interstellaire ruimte bereikt.
Volgens collega’s is het overigens nog maar de vraag of de test echt doorslaggevend zal blijken te zijn. De heliosfeer hoeft namelijk geen vaste omvang te hebben: ze kan uitdijen of krimpen. Het is dus niet ondenkbaar dat Voyager 1 de grens van het zonnestelsel meerdere keren tegenkomt.
Voyager 1 en haar zustersonde Voyager 2 werden in 1977 gelanceerd om de planeten Jupiter en Saturnus te onderzoeken. Voyager 2 scheerde ook langs Uranus en Neptunus. Beide zijn hard op weg naar de grens van ons zonnestelsel – waar die momenteel ook mag liggen. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-08-2014
Prehistorie van het zonnestelsel ontrafeld
Impressie van een jong zonnestelsel-in-wording. (Bill Saxton/NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van wetenschappers heeft meer inzicht gekregen in de prehistorie van ons zonnestelsel – de periode onmiddellijk voorafgaand aan de geboorte van onze zon. Door de zware radioactieve elementen in meteorieten te analyseren, hebben ze vastgesteld wanneer voor het laatst zware elementen zoals goud, zilver, platina, lood en zeldzame aardmetalen aan de oermaterie van het zonnestelsel werden toegevoegd (Science, 8 augustus).
Sterren zoals onze zon ontstaan wanneer de dichtste delen van een grote wolk stof en gas onder invloed van de zwaartekracht samentrekken. Behalve waterstof en helium bevat zo’n oerwolk ook zwaardere elementen, die afkomstig zijn van sterren die aan het einde van hun leven een groot deel van hun materie hebben uitgestoten.
Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de oermaterie van ons zonnestelsel ongeveer 100 miljoen jaar voor de geboorte van de zon voor het laatst met goud, zilver en platinum is verrijkt. De laatste zeldzame aardmetalen – elementen die onder andere worden gebruikt bij de productie van smartphones – kwamen 70 miljoen jaar later.
Dat betekent dat het materiaal waaruit het zonnestelsel is ontstaan zich al ongeveer 30 miljoen jaar voor de geboorte van de zon van de rest van het Melkwegstelsel heeft afgezonderd. Tijdens die lange ‘incubatieperiode’ ontstond een stellaire kraamkamer waarin naast de zon nog een x-aantal andere sterren ontstonden. (EE)
(allrsoversterrenkunde)
Prehistorie van het zonnestelsel ontrafeld
Impressie van een jong zonnestelsel-in-wording. (Bill Saxton/NRAO/AUI/NSF)
Een internationaal team van wetenschappers heeft meer inzicht gekregen in de prehistorie van ons zonnestelsel – de periode onmiddellijk voorafgaand aan de geboorte van onze zon. Door de zware radioactieve elementen in meteorieten te analyseren, hebben ze vastgesteld wanneer voor het laatst zware elementen zoals goud, zilver, platina, lood en zeldzame aardmetalen aan de oermaterie van het zonnestelsel werden toegevoegd (Science, 8 augustus).
Sterren zoals onze zon ontstaan wanneer de dichtste delen van een grote wolk stof en gas onder invloed van de zwaartekracht samentrekken. Behalve waterstof en helium bevat zo’n oerwolk ook zwaardere elementen, die afkomstig zijn van sterren die aan het einde van hun leven een groot deel van hun materie hebben uitgestoten.
Uit het nieuwe onderzoek blijkt dat de oermaterie van ons zonnestelsel ongeveer 100 miljoen jaar voor de geboorte van de zon voor het laatst met goud, zilver en platinum is verrijkt. De laatste zeldzame aardmetalen – elementen die onder andere worden gebruikt bij de productie van smartphones – kwamen 70 miljoen jaar later.
Dat betekent dat het materiaal waaruit het zonnestelsel is ontstaan zich al ongeveer 30 miljoen jaar voor de geboorte van de zon van de rest van het Melkwegstelsel heeft afgezonderd. Tijdens die lange ‘incubatieperiode’ ontstond een stellaire kraamkamer waarin naast de zon nog een x-aantal andere sterren ontstonden. (EE)
(allrsoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-08-2014
Primeur: stofdeeltjes van buiten zonnestelsel bekeken
Eén van de stofdeeltjes die van buiten ons zonnestelsel zouden komen. © ap.
Wetenschappers hebben voor het eerst stofdeeltjes onderzocht die vermoedelijk van buiten ons zonnestelsel afkomstig zijn. De analyse van de zeven deeltjes toont aan dat er in het stof buiten het zonnestelsel meer zit dan tot nu is aangenomen.
Dat meldt het team van onderzoekers onder leiding van Andrew Westphal van de Universiteit van Berkeley in Californië in het natuurwetenschappelijk tijdschrift Science.
De sonde Stardust bracht de deeltjes in 2006 naar de aarde. Die moest ook stof van de komeet Wild 2 verzamelen. Om het stof op te vangen, had het onbemande ruimtevaartuig aan de bovenkant een rond rooster ter grootte van een tennisracket.
(HLN)
Primeur: stofdeeltjes van buiten zonnestelsel bekeken
Eén van de stofdeeltjes die van buiten ons zonnestelsel zouden komen. © ap.
Wetenschappers hebben voor het eerst stofdeeltjes onderzocht die vermoedelijk van buiten ons zonnestelsel afkomstig zijn. De analyse van de zeven deeltjes toont aan dat er in het stof buiten het zonnestelsel meer zit dan tot nu is aangenomen.
Dat meldt het team van onderzoekers onder leiding van Andrew Westphal van de Universiteit van Berkeley in Californië in het natuurwetenschappelijk tijdschrift Science.
De sonde Stardust bracht de deeltjes in 2006 naar de aarde. Die moest ook stof van de komeet Wild 2 verzamelen. Om het stof op te vangen, had het onbemande ruimtevaartuig aan de bovenkant een rond rooster ter grootte van een tennisracket.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-08-2014
Cassini ziet wolkenvorming boven meren op Titan
Wolken boven Ligeia Mare op de Saturnusmaan Titan. (NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute )
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft eind juli gezien hoe grote wolkencomplexen zich ontwikkelen boven Ligeia Mare, een van de methaanmeren nabij de noordpool van de grote Saturnusmaan Titan. Eerder zijn al wolken waargenomen op het zuidelijk halfrond van Titan, toen het daar 'zomer' was (de gemiddelde oppervlaktetemperatuur op Titan is ca. 180 graden onder nul). Inmiddels is op het zuidelijk halfrond de winter aangebroken, en wordt het op het noordelijk halfrond van Titan zomer; op basis van atmosferische modellen was dan ook verwacht dat er wolkenactiviteit op het noordelijk halfrond zou gaan optreden. Nog onduidelijk is of de nu gefotografeerde wolken inderdaad het begin van een noordelijk 'wolkenseizoen' markeren. Ook is onbekend of de wolken bij voorkeur boven de methaanmeren ontstaan, of dat ze ook boven het 'landoppervlak' van Titan voorkomen, waar ze veel minder gemakkelijk zijn waar te nemen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Cassini ziet wolkenvorming boven meren op Titan
Wolken boven Ligeia Mare op de Saturnusmaan Titan. (NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute )
De Amerikaanse planeetverkenner Cassini heeft eind juli gezien hoe grote wolkencomplexen zich ontwikkelen boven Ligeia Mare, een van de methaanmeren nabij de noordpool van de grote Saturnusmaan Titan. Eerder zijn al wolken waargenomen op het zuidelijk halfrond van Titan, toen het daar 'zomer' was (de gemiddelde oppervlaktetemperatuur op Titan is ca. 180 graden onder nul). Inmiddels is op het zuidelijk halfrond de winter aangebroken, en wordt het op het noordelijk halfrond van Titan zomer; op basis van atmosferische modellen was dan ook verwacht dat er wolkenactiviteit op het noordelijk halfrond zou gaan optreden. Nog onduidelijk is of de nu gefotografeerde wolken inderdaad het begin van een noordelijk 'wolkenseizoen' markeren. Ook is onbekend of de wolken bij voorkeur boven de methaanmeren ontstaan, of dat ze ook boven het 'landoppervlak' van Titan voorkomen, waar ze veel minder gemakkelijk zijn waar te nemen. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-08-2014
Kometen maken organische moleculen in hun atmosfeer
Observaties van de kometen ISON en Lemmon geven meer inzicht in hoe en waar deze ‘vuile sneeuwballen’ nieuwe chemicaliën maken. Dat blijkt bijvoorbeeld in hun coma – de stoffige atmosfeer van een komeet – te gebeuren.
Komeet ISON werd eind 2013 ontdekt en bestempeld als ‘de komeet van de eeuw’. De komeet was onderweg naar de zon en zou daar een prachtige show gaan weggeven. Het werd een desillusie. De komeet overleefde zijn scheervlucht langs de zon niet en de prachtige show bleef uit.
ALMA
Maar het goede nieuws is dat onderzoekers komeet ISON tijdens diens reis richting de zon op de voet hebben kunnen volgen. En ze hebben enorm veel van de komeet geleerd, zo schrijven ze nu in het blad The Astrophysical Journal. Voor dit paper bestudeerden de onderzoekers de komeet met behulp van ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array). Ze deden dat in november 2013 toen de afstand tussen de zon en de komeet nog zo’n 75 miljoen kilometer bedroeg. Naast ISON richtten ze hun ogen datzelfde jaar ook op de komeet Lemmon die op dat moment zo’n 224 miljoen kilometer van de zon verwijderd was.
HET BELANG
Kometen worden gezien als ‘vuile sneeuwballen’ die materialen bevatten die nog stammen uit de tijd waarin ons zonnestelsel tot stand kwam. Een beter begrip van de samenstelling van kometen kan ons meer vertellen over die periode uit de geschiedenis. Maar mogelijk komen we zo ook meer te weten over het ontstaan van leven op aarde. Veel onderzoekers gaan ervan uit dat kometen water en cruciale bouwblokken voor het ontstaan van leven op aarde afleverden. Het maakt onderzoek naar kometen razend interessant. Vandaar dat velen bijvoorbeeld de Rosetta-missie op de voet volgen.
Moleculen
De onderzoekers slaagden erin om de moleculen in de atmosfeer van de kometen te identificeren. “We zijn er voor het eerst in geslaagd om de belangrijke moleculen die ons helpen om de aard van kometen te begrijpen, in kaart te brengen,” legt onderzoeker Martin Cordiner uit. Zo zag hij bijvoorbeeld dat HCN (waterstofcyanide) zich gelijkmatig vanaf de kern in alle richtingen van de atmosfeer verspreidt, terwijl stofjes als HNC (waterstof isocyanaat) meer samenklonterden in de atmosfeer. “ALMA stelt ons niet alleen in staat om individuele moleculen in de atmosfeer te identificeren, maar helpt ons ook om hun locaties vast te stellen,” vertelt onderzoeker Anthony Remijan. Wat de onderzoekers met behulp van ALMA zagen, wijst erop dat moleculen als HNC (waterstof isocyanaat) en H2CO (formaldehyde) in de atmosfeer van de komeet ontstaan.
Organisch stof
Bovendien leveren ze nieuw bewijs dat HNC daar geproduceerd wordt door de afbraak van grote moleculen of organisch stof. Een beter begrip van organisch stof is belangrijk, omdat zulke materialen beter bestand zijn tegen de vernietigende krachten waar ze tijdens het binnenkomen van een andere atmosfeer – bijvoorbeeld die van de aarde – mee te maken krijgen. “Deze materialen kunnen intact op de vroege aarde zijn afgeleverd en zo het ontstaan van leven een boost hebben gegeven,” vertelt onderzoeker Michael Mumma.
In de toekomst hopen onderzoekers nog veel meer kometen te kunnen bestuderen. Wellicht zijn ze dan zelfs in staat om complexere moleculen die tot op heden nog niet op kometen zijn gedetecteerd, op te sporen.
(Scientias.nl)
Kometen maken organische moleculen in hun atmosfeer
Observaties van de kometen ISON en Lemmon geven meer inzicht in hoe en waar deze ‘vuile sneeuwballen’ nieuwe chemicaliën maken. Dat blijkt bijvoorbeeld in hun coma – de stoffige atmosfeer van een komeet – te gebeuren.
Komeet ISON werd eind 2013 ontdekt en bestempeld als ‘de komeet van de eeuw’. De komeet was onderweg naar de zon en zou daar een prachtige show gaan weggeven. Het werd een desillusie. De komeet overleefde zijn scheervlucht langs de zon niet en de prachtige show bleef uit.
ALMA
Maar het goede nieuws is dat onderzoekers komeet ISON tijdens diens reis richting de zon op de voet hebben kunnen volgen. En ze hebben enorm veel van de komeet geleerd, zo schrijven ze nu in het blad The Astrophysical Journal. Voor dit paper bestudeerden de onderzoekers de komeet met behulp van ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array). Ze deden dat in november 2013 toen de afstand tussen de zon en de komeet nog zo’n 75 miljoen kilometer bedroeg. Naast ISON richtten ze hun ogen datzelfde jaar ook op de komeet Lemmon die op dat moment zo’n 224 miljoen kilometer van de zon verwijderd was.
HET BELANG
Kometen worden gezien als ‘vuile sneeuwballen’ die materialen bevatten die nog stammen uit de tijd waarin ons zonnestelsel tot stand kwam. Een beter begrip van de samenstelling van kometen kan ons meer vertellen over die periode uit de geschiedenis. Maar mogelijk komen we zo ook meer te weten over het ontstaan van leven op aarde. Veel onderzoekers gaan ervan uit dat kometen water en cruciale bouwblokken voor het ontstaan van leven op aarde afleverden. Het maakt onderzoek naar kometen razend interessant. Vandaar dat velen bijvoorbeeld de Rosetta-missie op de voet volgen.
Moleculen
De onderzoekers slaagden erin om de moleculen in de atmosfeer van de kometen te identificeren. “We zijn er voor het eerst in geslaagd om de belangrijke moleculen die ons helpen om de aard van kometen te begrijpen, in kaart te brengen,” legt onderzoeker Martin Cordiner uit. Zo zag hij bijvoorbeeld dat HCN (waterstofcyanide) zich gelijkmatig vanaf de kern in alle richtingen van de atmosfeer verspreidt, terwijl stofjes als HNC (waterstof isocyanaat) meer samenklonterden in de atmosfeer. “ALMA stelt ons niet alleen in staat om individuele moleculen in de atmosfeer te identificeren, maar helpt ons ook om hun locaties vast te stellen,” vertelt onderzoeker Anthony Remijan. Wat de onderzoekers met behulp van ALMA zagen, wijst erop dat moleculen als HNC (waterstof isocyanaat) en H2CO (formaldehyde) in de atmosfeer van de komeet ontstaan.
Organisch stof
Bovendien leveren ze nieuw bewijs dat HNC daar geproduceerd wordt door de afbraak van grote moleculen of organisch stof. Een beter begrip van organisch stof is belangrijk, omdat zulke materialen beter bestand zijn tegen de vernietigende krachten waar ze tijdens het binnenkomen van een andere atmosfeer – bijvoorbeeld die van de aarde – mee te maken krijgen. “Deze materialen kunnen intact op de vroege aarde zijn afgeleverd en zo het ontstaan van leven een boost hebben gegeven,” vertelt onderzoeker Michael Mumma.
In de toekomst hopen onderzoekers nog veel meer kometen te kunnen bestuderen. Wellicht zijn ze dan zelfs in staat om complexere moleculen die tot op heden nog niet op kometen zijn gedetecteerd, op te sporen.
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-08-2014
Nieuwe 'wereldkaart' van Triton, 25 jaar na Voyager-passage
Kaart van de Neptunusmaan Triton. (NASA/JPL-Caltech/Lunar & Planetary Institute)
Vijfentwintig jaar na de historische scheervlucht van de Amerikaanse planeetverkenner Voyager 2 langs de verre planeet Neptunus en zijn grote ijsmaan Triton (op 25 augustus 1989) heeft NASA een nieuwe 'wereldkaart' van Triton gepubliceerd, gemaakt op basis van de oorspronkelijke Voyagerfoto's en -metingen. Bij het produceren van de kaart (grotendeels door Paul Schenk van het Lunar and Planetary Institute in Houston) zijn verbeterde technieken gebruikt voor het corrigeren van bewegingseffecten van Voyager, en is ook gebruik gemaakt van modernere beeldbewerkings- en kleurcorrectietechnieken. De kaart heeft een hoogste resolutie van 600 meter per pixel (in het deel waar de afstand van Voyager 2 het kleinst was). Het noordelijk halfrond van Triton is door Voyager 2 niet waargenomen. Op het oppervlak van Triton zijn merkwaardige stromingspatronen en stikstofgeisers ontdekt.
Triton lijkt in veel opzichten op de verre dwergplaneet Pluto, die volgend jaar juli van dichtbij bestudeerd zal worden door de Amerikaanse ruimtesonde New HORIZONS. De productie van de nieuwe 'wereldkaart' van Triton kan dan ook als een 'vingeroefening' voor de scheervlucht langs Pluto worden beschouwd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe 'wereldkaart' van Triton, 25 jaar na Voyager-passage
Kaart van de Neptunusmaan Triton. (NASA/JPL-Caltech/Lunar & Planetary Institute)
Vijfentwintig jaar na de historische scheervlucht van de Amerikaanse planeetverkenner Voyager 2 langs de verre planeet Neptunus en zijn grote ijsmaan Triton (op 25 augustus 1989) heeft NASA een nieuwe 'wereldkaart' van Triton gepubliceerd, gemaakt op basis van de oorspronkelijke Voyagerfoto's en -metingen. Bij het produceren van de kaart (grotendeels door Paul Schenk van het Lunar and Planetary Institute in Houston) zijn verbeterde technieken gebruikt voor het corrigeren van bewegingseffecten van Voyager, en is ook gebruik gemaakt van modernere beeldbewerkings- en kleurcorrectietechnieken. De kaart heeft een hoogste resolutie van 600 meter per pixel (in het deel waar de afstand van Voyager 2 het kleinst was). Het noordelijk halfrond van Triton is door Voyager 2 niet waargenomen. Op het oppervlak van Triton zijn merkwaardige stromingspatronen en stikstofgeisers ontdekt.
Triton lijkt in veel opzichten op de verre dwergplaneet Pluto, die volgend jaar juli van dichtbij bestudeerd zal worden door de Amerikaanse ruimtesonde New HORIZONS. De productie van de nieuwe 'wereldkaart' van Triton kan dan ook als een 'vingeroefening' voor de scheervlucht langs Pluto worden beschouwd. (GS)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
waar staat dat je niet mag quoten?quote:
Beste opname ooit van verre botsende sterrenstelsels
(quoten mag niet helaas)
[ afbeelding ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-08-2014
Neutrino’s uit kern zon gedetecteerd
Kijkje in de Borexino-neutrinodetector. (INFN)
Met behulp van een van de gevoeligste neutrinodetectors op aarde heeft een internationaal team van wetenschappers voor het eerst de neutrino’s gedetecteerd die vrijkomen bij de fusiereacties in de kern van onze zon. Daarbij is vastgesteld dat deze deeltjes – zoals al werd verwacht – vrijkomen bij het samensmelten van twee protonen (Nature, 28 augustus). Dat is de eerste stap in de reactieketen die verantwoordelijk is voor ongeveer 99 procent van de energie die de zon produceert.
De neutrino’s die vrijkomen bij de fusiereacties in het hart van de zon stromen met bijna de snelheid van het licht de ruimte in. Per seconde wordt elke vierkante centimeter van het aardoppervlak getroffen door ruwweg honderd miljard van deze deeltjes. Neutrino’s gaan echter bijna geen interacties aan met materie, waardoor ze maar heel moeilijk te detecteren zijn.
Het moeilijkst detecteerbaar zijn neutrino’s die relatief weinig energie hebben, zoals die welke vrijkomen bij de proton-protonreactie. Deze laten zich namelijk moeilijk onderscheiden van de neutrino’s die vrijkomen bij natuurlijke radioactieve processen op aarde.
Om dat probleem te omzeilen hebben de wetenschappers gebruik gemaakt van de Borexino-detector, die diep onder het Italiaanse Apennijnengebergte ligt. Deze detecteert de schaarse interacties tussen neutrino’s met de elektronen in een extreem zuivere organische vloeistof. De detector, die zich in een bijna veertien meter grote bol van roestvrij staal bevindt, omringd door duizend ton water, wordt beschouwd als de meest stralingsvrije plek op aarde. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Neutrino’s uit kern zon gedetecteerd
Kijkje in de Borexino-neutrinodetector. (INFN)
Met behulp van een van de gevoeligste neutrinodetectors op aarde heeft een internationaal team van wetenschappers voor het eerst de neutrino’s gedetecteerd die vrijkomen bij de fusiereacties in de kern van onze zon. Daarbij is vastgesteld dat deze deeltjes – zoals al werd verwacht – vrijkomen bij het samensmelten van twee protonen (Nature, 28 augustus). Dat is de eerste stap in de reactieketen die verantwoordelijk is voor ongeveer 99 procent van de energie die de zon produceert.
De neutrino’s die vrijkomen bij de fusiereacties in het hart van de zon stromen met bijna de snelheid van het licht de ruimte in. Per seconde wordt elke vierkante centimeter van het aardoppervlak getroffen door ruwweg honderd miljard van deze deeltjes. Neutrino’s gaan echter bijna geen interacties aan met materie, waardoor ze maar heel moeilijk te detecteren zijn.
Het moeilijkst detecteerbaar zijn neutrino’s die relatief weinig energie hebben, zoals die welke vrijkomen bij de proton-protonreactie. Deze laten zich namelijk moeilijk onderscheiden van de neutrino’s die vrijkomen bij natuurlijke radioactieve processen op aarde.
Om dat probleem te omzeilen hebben de wetenschappers gebruik gemaakt van de Borexino-detector, die diep onder het Italiaanse Apennijnengebergte ligt. Deze detecteert de schaarse interacties tussen neutrino’s met de elektronen in een extreem zuivere organische vloeistof. De detector, die zich in een bijna veertien meter grote bol van roestvrij staal bevindt, omringd door duizend ton water, wordt beschouwd als de meest stralingsvrije plek op aarde. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-08-2014
Metingen onder oerknalomstandigheden bevestigen lithiumprobleem
De Duitse fysicus Michael Anders bij de LUNA-deeltjesversneller waarmee de oerknalomstandigheden werden nagebootst. (HZDR/M. Anders)
Experimenten die in een ondergronds laboratorium in Italië zijn uitgevoerd, laten zien dat onder ‘oerknalomstandigheden’ behalve waterstof en helium ook kleine hoeveelheden van het element lithium worden gevormd. Kosmologen zullen daar niet van opkijken, want hun berekeningen hadden dat al ‘voorspeld’. Astrofysici blijven nu echter met een hardnekkige kwestie zitten…
De elementen waterstof, helium en lithium zijn volgens de oerknaltheorie ontstaan toen het heelal nog maar enkele minuten oud was – ruimschoots vóór de vorming van de eerste sterren. Het ligt dus voor de hand dat de oudste sterren in bijvoorbeeld onze Melkweg de oorspronkelijke lithiumconcentratie vertonen. Alleen, dat doen ze niet: ongeveer de helft van het lithium is zoek.
Nu de vroege vorming van lithium ook experimenteel is aangetoond, is deze kwestie alleen maar prangender geworden. De oplossing het lithiumprobleem moet blijkbaar niet bij de oerknal worden gezocht, maar bij de sterren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Metingen onder oerknalomstandigheden bevestigen lithiumprobleem
De Duitse fysicus Michael Anders bij de LUNA-deeltjesversneller waarmee de oerknalomstandigheden werden nagebootst. (HZDR/M. Anders)
Experimenten die in een ondergronds laboratorium in Italië zijn uitgevoerd, laten zien dat onder ‘oerknalomstandigheden’ behalve waterstof en helium ook kleine hoeveelheden van het element lithium worden gevormd. Kosmologen zullen daar niet van opkijken, want hun berekeningen hadden dat al ‘voorspeld’. Astrofysici blijven nu echter met een hardnekkige kwestie zitten…
De elementen waterstof, helium en lithium zijn volgens de oerknaltheorie ontstaan toen het heelal nog maar enkele minuten oud was – ruimschoots vóór de vorming van de eerste sterren. Het ligt dus voor de hand dat de oudste sterren in bijvoorbeeld onze Melkweg de oorspronkelijke lithiumconcentratie vertonen. Alleen, dat doen ze niet: ongeveer de helft van het lithium is zoek.
Nu de vroege vorming van lithium ook experimenteel is aangetoond, is deze kwestie alleen maar prangender geworden. De oplossing het lithiumprobleem moet blijkbaar niet bij de oerknal worden gezocht, maar bij de sterren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
