Nu de verkiezingen voorbij zijn, kunnen we weer in dit centrale PvdA-topic verder...
Hoewel de
mij vanochtend snel verging, na het lezen van een bagger-artikel in de Volkskrant:
Daarin wordt Wouter Bos neergesabeld:
Ik plaats hier niet de hele column, maar wel wat fragmenten:
quote:
'Is Bos het meest overschatte politieke wonderkind van de afgelopen tien jaar?'
Bij de VVD is onder leiding van de Telegraaf een kiezersoproer uitgebroken en op de cover van Elsevier stond Mark Rutte met een blauw oog. De rechtse media zitten er bovenop. Maar Bos lijkt er in eigen kring weer zonder schade vanaf te komen. (...) Dat terwijl Bos, die in 1981 uit bewondering voor Joop den Uyl PvdA-lid was geworden, als politiek leider nooit wat op had met koopkrachtplaatjes voor de minima tot twee cijfers achter de komma. De nivelleringsdrift van zijn partij was niet aan Bos besteed. Hij was van de 'derde weg', de moderniseringsstroming die haar ideologische veren had afgeschud.
(..) Het premierschap leek hem niet meer te kunnen ontgaan. Tot hij 'rijke bejaarden' met een aanvullend pensioentje aan de AOW wilde laten meebetalen, wat een opstand in eigen gelederen uitlokte en het CDA in staat stelde om de kiezers voor te houden dat zij voortaan 'met Bos de klos' zouden zijn.
Wonderkind
Van die op de persoon gerichte aanvallen lijkt het in de watten gelegde wonderkind Bos nooit te zijn hersteld, hoewel het bij de volwassenwording in de politiek hoort om daartegen te kunnen. Maar Wouter bleef tobben, ook toen hij in 2007 met tegenzin minister van Financiën was geworden onder die betweterige Jan Peter en de onderlinge chemie te wensen overliet. Je zou zeggen: grow up! Maar dat gebeurde niet, ook niet toen Bos een jaar later als grote bankenredder werd gevierd.
Dat gold vooral ABN-Amro, waarvan de 'gezonde delen' met 16 miljard belastinggeld (de rekening zou oplopen tot 30 miljard) uit de tentakels van het omvallende Fortis werden gered, een rampzalige bankenovername waarmee Bos eerder als minister, op gezag van een aarzelende DNB-president Wellink, had ingestemd. Crisismanager Bos vond in die stormachtige herfst ook nog tijd om in talkshows aan te schuiven, en verzekerde ons dat het in Europa gelukkig een stuk beter was geregeld dan in de VS. Wij hadden de euro, die zou ons door de crisis helpen.
Dat liep even anders en dat kun je Bos niet verwijten. Maar zijn beoordelingsvermogen haperde wel. In februari 2010 vond Bos het een geschikt moment om vanwege de missie naar Uruzgan het kabinet Balkenende IV te laten vallen, en in maart trok hij zich zelfs helemaal terug om zich aan zijn gezin te kunnen wijden. In PvdA-kringen werd de aftocht uit Afghanistan, het kabinet en de politiek bejubeld vanwege een leider die eindelijk tegenover het CDA de rug had rechtgehouden, de durf had voor zijn kinderen te kiezen, en de weg vrijmaakte voor de door hemzelf aanbevolen Job Cohen. Niemand sprak van vaandelvlucht, hoewel Bos minister van Financiën was en de eurocrisis op uitbreken stond (de Griekse malversaties waren al bekend).
Er was geen misbaar, ook niet bij degenen die anders tuk zijn op belangenverstrengeling tussen politiek en bedrijfsleven, toen Bos een goedbetaalde deeltijdbaan aannam bij KPMG, hoewel deze accountants de financiële crisis op hun radar hadden gemist en graag gebruik zullen maken van de diensten en het netwerk van een oud-bewindsman die de geheimen uit de keuken kent.
Oude koek
Dat lijkt allemaal oude koek. Maar de door Bos geforceerde breuk met Balkenende, ingegeven door partijpolitieke en persoonlijke overwegingen, stortte de Nederlandse politiek in een crisis die tot op heden aanhoudt. Vooral de antennes van de PvdA, maar daar niet alleen, blijken voortdurend verkeerd afgesteld. Zelfs de electorale berekeningen gingen in 2010 niet op, want de weg werd niet vrijgemaakt voor Cohen, maar voor een rechts minderheidskabinet met gedoogsteun van de PVV.
Dat maakte het al vreemd bij de kabinetsformatie opnieuw de diensten in te roepen van Wouter Bos. Maar dan blijkt hij ook nog eens de initiator te zijn van een kwartetspel dat hij bij KPMG heeft geleerd, waarbij dossiers tegen elkaar zijn uitgeruild die niet uit te ruilen zijn. Geen wonder dat het politieke kaartenhuis onmiddellijk is ingestort toen de vijf weken radiostilte voorbij waren.
Hoe groot de puinhopen zijn, laat zich nog niet vaststellen. Hoog tijd voor Wouter Bos, nog steeds door de media gepamperd terwijl hij geen enkele verwachting wist waar te maken, om aan de lezers van de Volkskrant uit leggen waarom hij niet het meest overschatte politieke wonderkind van de laatste tien jaar was.
Bron en volledige tekst:
http://www.volkskrant.nl/(...)open-tien-jaar.dhtmlSorry, maar ik heb zelden zo'n baggerverhaal gelezen. Daarom wat repliek:
...het resultaat valt niet meeDat het resultaat van de formatieonderhandelingen 'niet meevalt', komt omdat Nederland de broekriem flink moet aantrekken. Dat was bij elk ander kabinet ook het geval geweest. Een fors pakket aan bezuinigingen zou bij elke denkbare regering uit de koker zijn gerold.
...nivelleringsdrift... De onverstandige uitspraak van Spekman, die nivelleren een feest noemde, is Bos niet aan te rekenen. Zowel Samsom als Asscher heeft duidelijk afstand genomen van die woorden. In tegenstelling tot wat de auteur suggereert, is ook van nivelleringsdrift geen sprake. Het verkleinen van inkomstenverschillen is onderdeel van een breder pakket. Ten eerste om Nederland uit de crisis te halen en iedereen naar draagkracht te laten bijdragen, ten tweede om het verschil tussen werk en uitkering wat te vergroten.
... derde weg... Juist omdat Bos meer aan de sociaal-liberale kant van de PvdA zit, was hij geschikt als onderhandelaar. De PvdA moest immers gaan onderhandelen met de VVD, die zich als conservatief-liberale partij rechtser dan ooit had opgesteld. Als je géén resultaat wilt, zet de meest linkse, rooie rakker aan tafel die ze binnen de PvdA hebben. Wil je wél tot succes komen, dan ligt de keuze voor iemand als Bos veel meer voor de hand. Je ziet dat trouwens ook in de keuze voor ministers. Mensen als Timmermans en Plasterk zijn ook duidelijk meer van de rechtervleugel binnen de PvdA.
... AOW... Bos was in 2006 zo eerlijk om te stellen dat ingrepen in de AOW nodig waren om de voorziening voor de toekomst houdbaar te houden. Dat idee werd toen weggehoond door partijen als VVD en CDA, die inmiddels 180 graden van standpunt zijn gewijzigd. Ook al vond het gekozen middel (fiscalisering) geen gehoor, er is uiteindelijk wél ingegrepen, door de AOW-leeftijd stapsgewijs te verhogen (aanvankelijk overigens een D66-plan). De opmerking dat Balkenende dagelijks werd weggehoond in de media, heeft verder ook niets met het functioneren van Bos te maken.
... geschikt moment om ... het kabinet Balkenende IV te laten vallen Dus als het onderlinge vertrouwen tussen twee partijen weg is, ligt dat aan één partij? Het was vanaf het begin duidelijk dat de PvdA niet zou instemmen met verlenging van die missie. Dat Bos op dit punt de rug recht hield tegenover het CDA, hoeft niet als heldendaad de boeken in, maar ook zeker niet als tekortkoming. Een meer terechte vraag is de vraag waarom het CDA de gemaakte afspraken op dit punt zo graad wilde schenden. Dat Bos wegging omdat de eurocrisis in aantocht was, is een aantijging die nergens op gestoeld is.
... KPMG... Dat Bos aan de slag ging bij KPMG valt hem niet te verwijten. Balkenende aanvaardde een soortgelijke functie. Diverse oud-politici (zeker degenen met een financiële achtergrond) komen in het bedrijfsleven terecht. Dat ze daar gewild zijn, is evident en niet iets dat je die politici kunt verwijten.
... stortte de Nederlandse politiek in een crisis Welja, schuif Bos ook nog even een politieke crisis in de schoenen. Het tegendeel lijkt me eerder waar: Bos helpt juist bij het opruimen ervan. Het rampzalige kabinet dat in 2010 aantrad, was een keuze van de VVD. Onderhandelen over Paars Plus was op niets uitgelopen, Rutte liet zelfs vóór de verkiezingen al weten dat hij een voorkeur had voor een regering met CDA en PVV. Ze haalden samen slechts 49,55 procent van de stemmen, maar zagen daarin een mandaat voor de inmiddels befaamde gedoogconstructie. Het is de VVD die dolgraag met populist Wilders in zee ging; het is ook vooral Rutte die daar sterk in geloofde.
De PvdA is niet verantwoordelijk voor de vorming van het rechtse minderheidskabinet Rutte-I. Die verantwoordelijkheid ligt primair bij de VVD en het CDA. Heeft de auteur waargenomen hoe het CDA bij de laatste verkiezingen heeft gescoord? En hoe slecht de antennes van de PvdA ook zijn, het is de enige partij in dit land die bij de afgelopen vier Tweede Kamerverkiezingen minstens 30 zetels haalde.
...kaartenspel... uitruilen... Het kaartspel is in het begin gebruikt. Natuurlijk is er wel zorgvuldiger onderhandeld. Als twee partijen zo verschillend zijn, heb je onconventionele methodes nodig om overeenstemming te bereiken. De indruk wordt gewekt alsof Bos in zijn eentje aan tafel zat. Alsof er geen mede-formateur Kamp aanwezig is, alsof Rutte, Blok, Samsom en Dijsselbloem willoze en hersenloze wezens zijn die zich door Bos laten dirigeren.
Dat vervolgens één maatregel uit het regeerakkoord zo veel weerstand binnen de VVD oproept, is een inschattingsfout die niet voor rekening van Bos komt, maar voor rekening van de aanwezige VVD-onderhandelaars. Beide partijen zijn tot overeenstemming gekomen en hebben dat pijnpunt weggenomen. In hoeverre het nieuwe regeerakkoord een puinhoop oplevert die een regeerakkoord van andere partijen niet had veroorzaakt, moet blijken.
... gepamperd terwijl hij geen enkele verwachting wist waar te maken Ook dat lijkt me een onzin-bewering. Het is maar wat je wilt waarderen. Bos heeft de PvdA prima geleid, heeft diverse goede uitslagen behaald, wist tot een coalitie met het CDA te komen, was verdienstelijk minister van financiën (mensen als Ruding en Zalm stelden dat ze grofweg net zo hadden gehandeld als Bos) én draagt nu met succes bij aan de vorming van een VVD-PvdA-kabinet.