Fractional reserve banking - de regels

Optie numero drie.

Met honderd pegels moeten er 20 worden aangehouden en mogen de overige 80 worden doorgeschoven.

Die 80 pop kan dan een andere bank weer op de rekening zetten en er een deel van doorpasen.

En dat gaat nog een tijdje zo door.

Banken creëren geen geld.

Dat is joetjoep-onzin.

Een bank krijgt 100 ballen aan basisgeld, houdt daar twintig van en schuift er 80 door.

Dan staat er bij de bank 100 op de balans, en is er elders in 'de economie' nog 80.

Echter: 80 van de balans van de bank is schuld, genoteerd in geld.

Wij zien tegenwoordig die schuld ook als geld. Vandaar het idee dat een bank geld creëert.

Het geld op je spaarrekening is ook een lening van jou aan de bank.

De bank investeert dat geld weer in iets anders (bijvoorbeeld Griekse staatsleningen).

Toch zie jij die lening van jezelf aan de bank als geld en bezit.

Bij een eventuele bankrun ontdek je pas dat de vork anders in de steel steekt.

3: De Money Multiplier, een theoretisch verschijnsel uit de jaren '70 waarvan de werking door veel economen inmiddels betwist wordt, speelt geen rol in de wet- en regelgeving. Waarschijnlijk wordt het reservevereiste bedoeld, waar de MM een afgeleide van is.

Als het reservevereiste 20% is (wat in een theoretische MM van maximaal 5 zou resulteren), dan moet de bank 20% van de tegoeden van klanten in reserve houden. Van het geld van die tegoeden koopt de bank obligaties waar hij rente op trekt, en die hij bovendien in onderpand kan geven aan de centrale bank in ruil voor een even groot geleend bedrag aan basisgeld, dat hij dan weer deels kan uitlenen. Als dat bedrag 100 euro is, en het reservevereiste is 20%, dan kan de bank dus 80 uitlenen en de rest moeten ze in kas of op hun reserverekening bij de (centrale) bank hebben.

In de praktijk halen banken rare fratsen uit, bijvoorbeeld door om klokslag 0:00 uur heel eventjes alle tegoeden van hun rekeninghouders formeel in spaarrekeningen om te zetten waarvoor een lager reservevereiste geldt. Zodoende kunnen ze meer van de CB lenen, en met het overschot kunnen ze dan weer lekker traden om dikke bonussen bijeen te harken.

Maar goed, het antwoord dat je docent verwacht is waarschijnlijk '1'. Dat is hartstikke fout (een primaire bank kan geen geld uit het niets creëren, hij kan alleen de maatschappelijke geldhoeveelheid vergroten door eigen- en basisgeld in omloop te brengen. Dat noemen we weliswaar geldschepping, maar het is dus iets anders dan het creëren van geld). Wat er volgens de MM-theorie gebeurt is dat men die 80 euro uitleent, en dat de lener er iemand mee betaalt die dat geld weer braaf naar de bank terugbrengt, op zijn eigen rekening aldaar. Van die 80 euro kan dan wéér 80% (dus 64) worden uitgeleend, die ook weer terugkomt en waarvan dan wéér 80% uitgeleend wordt, etcetera etcetera. Al die leninkjes samen zijn dan uiteindelijk maximaal 400 euro (niet 500 zoals in de vraag) terwijl er 100 in reserve blijft.

Maar dat wil niet zeggen dat (zoals antwoord 1 beweert) een bank die 100 in reserve heeft, zomaar even 400 (of 500) aan kredieten kan uitgeven - dat geld hebben ze niet, en aanmaken mogen ze het niet. De enige met een geldpers is de centrale bank, en zelfs die mag niet meer geld aanmaken dan ze met obligaties (en evt. andere onderpanden, zoals goud) kunnen dekken.

Fractional reserve banking, het grote mysterie van onze tijd

Lees Modern Money Mechanics written by te FRB van Chicago.

quote:

Op maandag 1 augustus 2011 19:50 schreef eleusis het volgende:
Fractional reserve banking, het grote mysterie van onze tijd

Een groter mysterie is welke facties het financiële systeem achter de schermen runnen en wat hun plannen zijn.

Het gaat inderdaad om wat je geld noemt. GoudIsEcht zegt dat banken geen geld creëren omdat ze fysiek geen geld creëren. Alleen de centrale bank kan dit. Banken kunnen echter wel "geld" creëren wat ingewisseld kan worden door "echt" geld. De FED maakt onderscheid tussen M0, M1, M2, en M3. Je kan hier meer over vinden in Modern Money Mechanics en op Wikipedia, want ik weet zelf ook niet precies hoe het in elkaar zit.

Door FRB wordt uiteindelijk meer giraal geld, dus niet "echt" geld, (wat ze dacht ik M0 noemen), gecreëerd dan dat er in eerste instantie werd gestort. Dit gebeurt echter niet in één keer. Wat je eerder postte klopt dus.

Toch?

Wat jij in je 3e post uitlegt klopt. Dus optie 2, alleen moet je hem wel iets anders formuleren, want daarom kiest iedereen voor optie 3.

2. Als een bank 100 euro basisgeld gestort krijgt of leent van de CB, dan mag het maximaal 80 euro giraal geld uitlenen (20 euro basisgeld als reserve wordt aangehouden).
Dit zou dan het juiste zijn.

Dit is trouwens een stukje uit een documentaire waar dit ook uitgelegd wordt:

Hij noemde dit ook als goed materiaal:
https://www.newyorkfed.org/publications/result.cfm?comics=1


Ik ben het met je eens dat je meer aan 'gezond verstand' hebt. Veel professionals weten vaak zelf ook niet hoe het werkt. Iemand vertelde mij een keer; "Wiskunde komt uiteindelijk neer op optellen en aftrekken. Het moeilijke moet je herleiden tot iets simpelers." Ik heb het gevoel dat dit ook voor economie geldt. Als je het geld met logica probeert te volgen kom je denk ik een heel eind. Economie is heel ingewikkeld, maar in de basis kan je het denk ik een stuk versimpelen.

Pfff: 3

Je hebt fysieke cash en reserves bij de centrale bank. Beide mogen worden aangehouden door een bank als reserve.

De reserve factor is 5.

De banksysteem heeft 100 dollar aan nieuwe reserves en dus ook 100 dollar aan nieuwe depositos

De bank moet hiervan 20 dollar aan reserves aanhouden en er is dus 80 dollar aan overtollige reserve. Deze 80 dollar mag worden uitgeleend.

Nu gaan ze niet die 80 dollar uitlenen, ze gaan 80 dollar creëren door een lening uit te schrijven.

Hierdoor nemen de assets (leningen) toe met 80 dollar, die 80 dollar wordt door de ontvanger weer op de bank gezet, dus de depositos nemen ook met 80 dollar toe.

Op basis van die 80 dollar mag weer een nieuwe lening worden uitgeschreven van 64 dollar.

Nu is het niet zo dat het precies allemaal zo gaat.

Een bank kan gewoon een lening uitschrijven en later zijn reserves aanvullen.

Sandemann, allereerst moet je begrijpen dat giraal geld geen geld is, maar een geldclaim van jou op de bank. Het tegoed dat jij op je bankafschrift ziet staan, bestaat niet als zodanig. Het is door de bank geinvesteerd in obligaties en in kort- en langlopende kredieten. Zolang niet iedereen tegelijk zijn tegoed komt cashen is dat geen probleem. Gebeurt dat wel, dan heeft de bank tijd nodig om zijn investeringen liquide te maken. Bij een echte bankrun hebben ze die tijd niet omdat de meeste tegoeden direct opvraagbaar zijn. Dan gaan ze failliet, maar dan zal de curator alsnog die bezittingen liquideren en aan de schuldeisers uitkeren, zoals nu bij DSB en Icesave gebeurt. Bij een normaal bankfaillissement komt zo'n 85-95% van de verplichtingen alsnog terug. Dit in tegenstelling tot faillissementen bij reguliere bedrijven, waar de waarde van de schulden die van de bezittingen meestal verre overstijgt.

(enige tijd geleden was er een voorstel om voortaan alleen nog maar electronisch betalen toe te staan, en cash af te schaffen. Het zou veiliger en efficiënter zijn, het zou zwarte handel en zwart werk tegen gaan, enzovoort. Allemaal waar, maar het zou het ook onmogelijk maken om geld uit het banksysteem te halen (zonder het uit te geven aan iets anders). Dat zou voor banken de dreiging van een bankrun wegnemen, en ze dus carte-blanche geven om nog meer geld uit te lenen. Daarom mag dat nooit gebeuren - mensen moeten altijd de keus hebben hun geld -echt contant geld- in eigen beheer te houden).

Ten tweede: Ja er wordt meer giraal geld geschept dan er aan basisgeld gemaakt is, maar dat gebeurt door kredietverstrekking, en tegenover ieder krediet staat een onderpand: een woning, een fabriek, een auto, of iemands toekomstige verdienvermogen. Er staat dus waarde en zekerheid tegenover dat girale geld, het wordt dus niet uit het niets gemaakt en het staat in verhouding tot de economische ontwikkelingen. Althans, zolang er niet door te lage rente te lichtzinnig geleend wordt en er niet teveel fraude gepleegd wordt. Dat was de laatste 15 jaar helaas beide wel het geval.

Veel mensen denken ook dat geld vernietigd wordt, als een lening niet wordt terugbetaald.

Dit is niet waar. Bank A moet de lening afboeken van de reserve. Bank B waar de lening in deposito is heeft dit als extra reserve.

Geld verdwijnt alleen als het wordt afgelost.

De geldhoeveelheid krimpt alleen gedwongen als mensen cash thuishouden, er meer wordt afgelost, dan wordt uitgeleend, of als de Fed dat stuurt.

quote:

Op maandag 1 augustus 2011 22:25 schreef sandemann het volgende:

[..]

Ok, waarom zouden ze een lening van 80 dollar uitschrijven als ze ook een lening van 400 euro kunnen uitschrijven op basis van die 80 euro basisgeld die ze in reserve houden?

Omdat ze die 400 euro niet hebben?

quote:

Op maandag 1 augustus 2011 22:52 schreef sandemann het volgende:

Dat bedoel ik. Schrijf gewoon een lening van 500 euro uit en leen dan 100 euro van de CB, als reserve. Dat is optie 1.

Dat kan zoals gezegd niet omdat ze dat geld niet hebben. En geld creëren kunnen/mogen ze niet, dat zou simpelweg fraude zijn. Maar bedenk je ook eens wat er zou gebeuren als dat wel kon en daarna die money multiplier in werking trad..

Wat betreft Rothbard, hij was niet de eerste en zal ook zeker niet de laatste zijn met een eigen kijk op fractioneel bankieren. De gesimplificeerde presentatie daarvan zoals je die overal op internet tegenkomt is helaas erg misleidend. Het risico van bankruns bestaat inderdaad, ook nu nog ondanks depositogaranties en dergelijke, maar daar staat tegenover dat fractioneel bankieren voor veel betere liquiditeit en daarmee voor veel grotere welvaart gezorgd heeft. Het zorgt ervoor dat geld veel efficiënter benut wordt; het spaargeld van de een is tegelijk de investering van de ander.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 00:37 schreef sandemann het volgende:

[..]

Als het geld tig keer terug komt, dan kunnen ze uiteindelijk ook een veelvoud uitgeleend hebben van wat ze hebben. Er is principieel geen verschil, en volgens welke regel mogen ze dat niet? Zolang ze de vereiste reserve maar aanhouden voldoen ze aan deze eis.

Los van de nationale autoriteiten (DNB bijvoorbeeld), ooit gehoord van Basel? Maar in dit, en de meeste topics, gaan de discussies over geld creatie en FRB weer door elkaar. Hoewel ze wel met elkaar te maken hebben is het wel verschillend.

Even heel simpel voorgesteld: je begint bij in de VS een bank. Hiervoor neem je 10 miljoen dollar (of andere cash equivalenten) mee aan eigen vermogen om te starten. Laten we voor het gemak stellen dat de leverage die je mag hebben op 10 tot 1 is gesteld. Je stalt dit bij de FED en op basis van dit onderpand mag je dus 100 miljoen lenen van de FED en vervolgens leen je dit zelf weer uit aan derden. Neemt je vermogen toe tot 11 miljoen door een hogere rente op wat je uitleent ten opzichte van het percentage waartegen je zelf leent, dan mag je dus 10 miljoen bij lenen van de FED, particulieren (spaargeld) of de kapitaalmarkt. En dat is FRB

Nu is het zo dat voor tegoeden die een bank gestald heeft bij de FED, daar dividend overkrijgt (nieuw geld). Stel dat dit 5% is. Dan krijg je dus over die 10 miljoen 0,5 miljoen dividend, waardoor je eigen vermogen groeit naar 10,5 miljoen. Nu mag jij als bank dus weer vorderingen nemen op die extra 0,5 miljoen en dit zelf vervolgens weer uitzetten. En dat is versimpeld geld creatie.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 01:14 schreef flyguy het volgende:

Hiervoor neem je 10 miljoen dollar (of andere cash equivalenten) mee aan eigen vermogen om te starten. Laten we voor het gemak stellen dat de leverage die je mag hebben op 10 tot 1 is gesteld. Je stalt dit bij de FED en op basis van dit onderpand mag je dus 100 miljoen lenen van de FED [..]

Nee. Dat zou leuk zijn, als je op grond van 10M aan onderpand even 100M bij de FED kon weghalen. Maar dat kan dus niet. Enfin, hoe het wel werkt heb ik hierboven al duidelijk genoeg uitgelegd..

quote:

Nu is het zo dat voor tegoeden die een bank gestald heeft bij de FED, daar dividend overkrijgt (nieuw geld). Stel dat dit 5% is.

Rente, en die is veel lager dan 5%, en deze Term Deposit Facility (die de ECB trouwens ook heeft) is een tijdelijk verschijnsel dat ingesteld is in 2008 om een teveel aan liquiditeit uit het systeem te kunnen halen (wat overigens tegenstrijdig was met de doelstelling om kredietverlening te bevorderen). Met geldcreatie heeft het weinig van doen.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 00:18 schreef dvr het volgende:
Het risico van bankruns bestaat inderdaad, ook nu nog ondanks depositogaranties en dergelijke, maar daar staat tegenover dat fractioneel bankieren voor veel betere liquiditeit en daarmee voor veel grotere welvaart gezorgd heeft.

Over deze zin kun je natuurlijk dicusieren, want er zijn nooit experimenten geweest zonder fractioneel bankieren. Deze welvaartscreatie die heeft plaatsgevonden is natuurlijk niet te bewijzen dat deze niet zonder het fractioneel bankieren gebeurd zou zijn. Het zou goed kunnen dat de welvaartscreatie er ook wel geweest zou zijn, maar er niet zoveel bubbelwelvaart in de economiche dienstensector geweest zou zijn, maar juist nog wat banen die wel waarde toevoegen aan fysiek producten.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 00:18 schreef dvr het volgende:

[..]

Dat kan zoals gezegd niet omdat ze dat geld niet hebben. En geld creëren kunnen/mogen ze niet, dat zou simpelweg fraude zijn. Maar bedenk je ook eens wat er zou gebeuren als dat wel kon en daarna die money multiplier in werking trad..

And I qoute:

quote:

Of course, they do not really pay out loans from the money they receive as deposits. If they did this, no additional money would be created. What they
do when they make loans is to accept promissory notes in exchange for credits to the borrowers' transaction accounts. Loans (assets) and deposits (liabilities) both rise by $9,000. Reserves are unchanged by the loan transactions. But the deposit credits constitute new additions to the total deposits of the banking system.

The individual bank, of course, is not concerned as to the stages of expansion in which it may be participating. Inflows and outflows of deposits occur continuously. Any deposit received is new money, regardless of its ultimate source. But if bank policy is to make loans and investments equal to whatever reserves are in excess of legal requirements, the expansion process will be carried on.

It should be understood that the stages of expansion occur neither simultaneously nor in the sequence described above. Some banks use their reserves incompletely or only after a considerable time lag, while others expand assets on the basis of expected reserve growth. The process is, in fact, continuous and may never reach its theoretical limits.

Uit modern money mechanics van de FRB van Chicago.

Je wilt ook deze een keer lezen en proberen te begrijpen:

http://globaleconomicanalysis.blogspot.com/2009/02/fiat-world-mathematical-model.html

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 08:51 schreef iamcj het volgende:

And I qoute:

En daarmee wil je zeggen..? Niets in je quote weerspreekt wat ik zei (al is het ongelukkig dat ze de term money..created gebruiken). In mijn uitleg heb ik het principe van fractioneel bankieren en het functioneren van de Money Multiplier teruggebracht tot het niveau van een individuele inleg van geld en een individuele lening, In de praktijk is die 1:1-relatie er vanzelfsprekend niet; het is een continu-proces waarin duizenden deposito's en kredieten van verschillende groottes en met verschillende tijdsduur de bank in- en uitgaan. Maar zoals ook in jouw tekstje staat, kan de bank daarbij doorgaan met lenen totdat hun reserve het wettelijk minimumniveau bereikt heeft.

Met andere woorden: Ze lenen geld uit hun reserve uit; ze kunnen geen geld uitlenen dat er niet al is. Of met nog andere woorden: ze brengen geld uit hun reserves in omloop, vergroten daarmee de maatschappelijke geldhoeveelheid, en dat noemen we 'geld scheppen'. Maar nieuw geld creëren doen ze niet; dat blijkt wel wanneer de rekeninghouders ineens allemaal 'hun geld' terugwillen en er dan achterkomen dat ze alleen een giraal tegoed, d.w.z. een claim op geld hadden, die de bank niet met echt geld kan nakomen.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 08:11 schreef Basp1 het volgende:

Over deze zin kun je natuurlijk dicusieren, want er zijn nooit experimenten geweest zonder fractioneel bankieren.

Ikzelf kan zo gauw geen concreet voorbeeld noemen omdat het me niet zo interesseert, maar het is zo'n simpel model dat het vooral op kleine, lokale schaal veelvuldig moet voorkomen en ongetwijfeld ook uitvoerig bestudeerd is.

quote:

Deze welvaartscreatie die heeft plaatsgevonden is natuurlijk niet te bewijzen dat deze niet zonder het fractioneel bankieren gebeurd zou zijn.

Dat hoeft niet bewezen te worden want het is al bewezen dat als je kredietverstrekking gemakkelijker maakt door de liquiditeit te vergroten, er meer geinvesteerd kan worden. En dat is wat FB doet. Over de kwaliteit van de investeringen zegt het systeem niets, in dat opzicht is FB neutraal.

quote:

Het zou goed kunnen dat de welvaartscreatie er ook wel geweest zou zijn, maar er niet zoveel bubbelwelvaart in de economiche dienstensector geweest zou zijn, maar juist nog wat banen die wel waarde toevoegen aan fysiek producten.

Daar zijn vast voorbeelden van te bedenken, het is maar net hoe die economie er uitziet, hoe de productiefactoren zich verhouden, etc. Maar fractioneel bankieren maakt in zijn algemeenheid veel snellere welvaartsgroei mogelijk. Het maakt ook grotere excessen mogelijk, zoals de afgelopen decennia weer treffend illustreren.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 14:13 schreef sandemann het volgende:
Dvr, wat voor zin heeft het om te volharden in een afwijkend begrip van de term geld? Giraal geld, dus een claim op chartaal geld, is ook echt geld. Het is zo echt een metadiscussie.

Ja.

Maar giraal 'geld' op een spaarrekening is eigenlijk een claim/lening, en dus geen geld.

Gesnopen?

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 14:48 schreef sandemann het volgende:
Het is feitelijk geld. Hou je liever gewoon aan de feiten.

Gaan we er nou ruzie over maken?

Heb jij wel eens een bankrun onderzocht?

Je denkt geld te hebben, blijkt het toch een lening te zijn.

Dat is dan meteen de reden dat mensen hun geld kwijt raken bij een bankrun.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 13:46 schreef sandemann het volgende:
De 'fout' in de eerste definitie, is de veronderstelling dat een deel van het oorspronkelijk ingelegde papiergeld, weer als papiergeld wordt uitgeleend, wat volgens mij niet hoeft.

Nee, dat hoeft inderdaad niet maar dat suggereren ze ook niet. Hun uitleg legt juist prima de vinger op de oorzaak van het misverstand bij het publiek:

Fractional-reserve banking is a type of banking whereby the bank does not retain all of a customer's deposits within the bank. Funds received by the bank are generally lent to other customers.

Met andere woorden: Als jij geld bij de bank stort, geeft die jou een afschrift waarop staat hoeveel geld je op je rekening hebt, maar in feite is dat geld alweer aan anderen doorgeleend; het is niet meer in de bank aanwezig ook al suggereert jouw bankafschrift anders. Dat is precies waar de geldschepping (niet: geldcreatie) plaatsgevonden heeft.

quote:

Dvr, wat voor zin heeft het om te volharden in een afwijkend begrip van de term geld? Giraal geld, dus een claim op chartaal geld, is ook echt geld. Het is zo echt een metadiscussie.

Nee, het gaat niet om het verschil tussen chartaal en giraal. We hebben het over geldcreatie en fractioneel bankieren.

Wel, centrale banken creëren geld, en dat sturen ze zowel in chartale als in girale vorm de wereld in door het aan banken beschikbaar te stellen (in ruil voor zekerheden zoals staatsobligaties).

Bovenop dat centralebankgeld (basisgeld, echt geld) wordt er door die banken 'geld geschept'. Dat is geen geldcreatie zoals teveel mensen denken, en al helemaal niet 'geldcreatie uit het niets', maar alleen het in omloop brengen (en houden) van het geld dat door de CB beschikbaar was gesteld. De banken doen dat door kredietverstrekking. Als banken heel veel krediet verstrekken, zien mensen om zich heen dat er door hun buren heel veel geld wordt uitgegeven. Ze denken dan, dat er ineens veel meer geld is. Maar dat is er niet, want tegenover al die flappen en al die girale tegoeden waarmee de buren lopen te patsen, staan hypotheekoverzichten, creditcardafschriften en bankafschriften waar hele grote bedragen op staan met een minnetje ervoor. Maar die zie je er niet bij, want die liggen ergens heimelijk in een laatje van hun dressoir. Maar als je al die negatieve bedragen, al die schulden dus, van het cashgeld en van de positieve banktegoeden zou aftrekken, dan zul je zien dat er per saldo nog steeds maar net zoveel geld bestaat als er ooit door de centrale bank in omloop was gebracht. En dat is het enige echte geld (ongeacht of het cash of giraal is). Dus banken kunnen geldscheppen tot ze een ons wegen, maar meer geld maken dan er al was kunnen ze niet.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 15:34 schreef sandemann het volgende:

[..]

Jawel, dat kan juist prima: dat geld wordt niet doorgeleend maar volledig in reserve gestopt. Op basis daarvan worden nieuwe kredieten verstrekt.

Nee.

Ook van dat geld wordt weer een (fractioneel) deel in de reserve gestopt, en de rest wordt doorgeleend/in aandelen gestopt etc.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 15:36 schreef sandemann het volgende:
Het onderscheid chartaal - giraal verklaart alles meteen, dat hoort in de definitie.

Bij een bankrun kan jij ook je girale geld niet meer naar een andere bank overmaken.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 15:34 schreef sandemann het volgende:

Jawel, dat kan juist prima: dat geld wordt niet doorgeleend maar volledig in reserve gestopt. Op basis daarvan worden nieuwe kredieten verstrekt.

Zucht.. zoals ik al zei is dat een continuproces. Ja, het gaat in de reserve, maar gaat daar ook direct weer uit omdat er elders iemand een lening sluit.

Het artikel van Mises.org stelt niet dat optie 1 uit je openingspost geoorloofd is. Dat is jouw foute conclusie. Dat kan ook helemaal niet, want meer dan een bank in reserve heeft kan hij niet uitlenen (op welke balanspost had je het willen boeken - "Zelfbedacht Geld"?). In dat stuk veronderstellen ze gewoon dat de bank toereikende reserves heeft (hooguit kan de bank even onder het minimaal vereiste bedrag dippen, m.a.w. even méér uitlenen dan aan excess reserves beschikbaar is). Ook de stelling aldaar dat aan Sally $9000 'out of thin air' ter beschikking is gesteld klopt niet, en is misleidend. Sally krijgt namelijk niet alleen $9000 mee, maar ook een bankafschrift waarop -$9000 staat. Er is per saldo dus geen nieuw geld gemaakt door haar een lening te verstrekken.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 15:56 schreef sandemann het volgende:
Jij zit nog steeds met de aanname dat een bank niet meer kan uitlenen dan het in reserve heeft, dat is denk ik waar het mis gaat. Ze kunnen het namelijk wél gewoon intypen in het systeem.

Ja, het is goed met je

Vraag je dit eens af: Stel, je bent bankdirecteur en hebt volledig toegang tot de systemen. Je reserves zijn $0 want de bank had alles al uitgeleend. 'Geen probleem' zeg jij, 'ik kan het gewoon intypen'. Dus je creëert voor jezelf een bankrekening en typt in dat er tien miljoen op staat. We gaan er maar even van uit dat dat kan, want jij zegt het - dus dat de balans niet meer klopt en dat dat geld toch érgens vandaan had moeten komen negeren we gewoon. Enfin, vervolgens loop jij naar de balie en zegt tegen je medewerker: 'Kijk ik heb $10M op mijn rekening, die wil ik graag opnemen'. Dan zegt die medewerker 'Sorry, hebben we niet, ik zal even de FED bellen dat ze een wagen met $10M sturen'. Dan kijkt de FED even op jouw reserve account bij hun en zegt: 'Lieve vriend, jij kan geen $10M krijgen want je hebt geen rooie cent in reserve dus we kunnen die $10M niet afboeken'. Dat feest gaat dus niet door. Vervolgens denk je: Goed, dan gireer ik het wel naar mijn rekening op de Cayman Islands. Dus jij maakt het over, en een minuut later krijg je weer bericht van de FED, die toezicht houdt op het interbancaire verkeer: 'Sorry vriend, maar je hebt nog steeds geen rooie cent, dus die overmaking krijg je onuitgevoerd terug'.

Dus, kan een bank zomaar uit het niets geld creëren? Nee, evenmin als dat een luie aardappelboer even een ton piepers in zijn schuur kan bijschrijven. Kan een bank zomaar even uit het niets een dikke lening aan iemand uitschrijven? Ja, vooropgesteld dat ze maar genoeg reserves hebben, want zodra dat geld opgenomen wordt moet het er ook daadwerkelijk zijn, anders zijn ze failliet.

quote:

Op dinsdag 2 augustus 2011 16:47 schreef sandemann het volgende:
Eind van het verhaal is dat Jan 1000 euro giraal geld heeft, en de bankier 100 euro cash in reserve.

Nee, Jan heeft een claim van 1000 euro op de bank, en de bank heeft 100 euro in kas plus een claim van 900 euro op Jan.

In de praktijk zal Jan minstens twee rekeningen moeten openen. Een betaalrekening en een waarop hij rood kan staan. Het echte eind van het verhaal is dan dat Jan op de ene rekening 1000 euro heeft staan, en op de andere -900. Hij kan dan weliswaar die 1000 opnemen (aannemende dat de bank inmiddels genoeg andere klanten en dus navenante kasreserves heeft), maar daar staat een schuld van 900 tegenover die hij binnen een bepaalde termijn zal moeten aflossen. Er is en blijft dus nog steeds 100 euro aan waarde, aan 'echt geld'. Die 100 euro ligt bij de bank, en dat blijkt ook uit de bankafschriften van Jan waarop per saldo 100 euro staat.