Een tijdje geleden zocht ik iets op het internet over komeet
C/2010 X1 (Elenin) en was stomverbaasd te ontdekken hoeveel doem-en-verderf-onzin er wordt gedebiteerd over deze kleine komeet die volgens velen de ondergang van de wereld zal teweegbrengen.
De misinformatie bestrijkt een enorm terrein aan nonsens, van de naam Elenin die een geheime code zou zijn voor ‘Extinction Level Event Notable Impact Nemesis’, tot de bewering dat de komeet eigenlijk een bruine dwergster is genaamd Nibi(u)ru, dat de komeet eigenlijk een op afstand bestuurd ruimteschip is, dat de komeet eigenlijk “planet X” is en nog veel meer wonderlijke, totaal niet op feiten gestoelde zaken. Het zou allemaal voorspeld zijn in geschriften van de Maya’s, de Sumeriërs en/of het bijbelboek Openbaringen. Ook wordt het valse gerucht verspreid dat de persoon Leonid Elenin niet bestaat.
Nu zullen de meeste mensen alleen maar lachen om deze verhalen en er verder geen aandacht aan schenken. Maar voor diegenen onder ons die moeite hebben met het scheiden van feit en fictie, zoals kinderen en mensen die lijden aan bepaalde psychische aandoeningen, kunnen dergelijke verhalen tot grote angstproblemen leiden.
Maar is het nou echt waar dat komeet Elenin verschrikkelijke rampen op aarde teweeg zal brengen of daar een geheimzinnige voorbode van is?
Kom nou toch mensen!
Dit zijn de nuchtere feiten:Komeet C/2010 X1(Elenin) is op 10 december 2010 ontdekt door de Russische amateurastronoom Leonid Elenin. Hoewel hij in Lyubertsy in Rusland woont, maakt Elenin voor zijn “astrofoto’s” gebruik van telescopen die bestuurd kunnen worden door middel van een pc. Je kunt tegen betaling zo’n telescoop gedurende een bepaalde periode huren. Op de nacht waarin hij zijn ontdekking deed, was hij foto’s van de hemel aan het maken met het onafhankelijke remote observatorium ISON-NM (International Scientific Optical Network) in de buurt van Mayhill, New Mexico.
Toen de komeet ontdekt werd had hij een magnitude van 19.5, hetgeen betekent dat hij niet met het blote oog te zien is maar alleen met krachtige telescopen. De grootte van komeet (die wordt afgemeten aan de kern) wordt geschat op 4 tot 6 kilometer in doorsnee.
Tussen haakjes, Leonid Elenin bestaat echt. Hij woont in de buurt van Moskou, houdt van astronomie en bestudeert asteroïden en variabele sterren. Hij is onderzoeker aan het Keldysh Instituut voor Toegepaste Wiskunde en werkt als vrijwilliger voor de
International Astronomical Search Collaboration. Hij heeft ook een
website waar hij regelmatig updates plaatst over “zijn” komeet en
vragen beantwoordt.
Foto's tonen een klein, wazig, enigszins traanvormig pluisbolletje. Na een aantal observaties concludeerden astronomen dat zijn baan de komeet in de nazomer van 2011 in de buurt van de aarde zou brengen. Met een verwachte magnitude van 6.5 zou hij dan ook helder genoeg zijn om met het blote oog waargenomen te kunnen worden
Verder onderzoek van de baan van komeet Elenin wees er op dat hij voor het eerst in ons zonnestelsel op bezoek kwam van heel ver (uit de
Oortwolk) en dat hij een onvoorspelbare, hyperbolische baan beschreef (hyperbolische banen zijn niet periodiek en komen voornamelijk bij kometen voor). Dit is niet uitzonderlijk, het gebeurt regelmatig dat een komeet van heel ver komt en een eenmalig bezoek brengt aan ons zonnestelsel. Het gebeurt echter niet zo heel vaak dat zo'n verre komeet zo lang in ons zonnestelsel verblijft als Elenin en dat geeft wetenschappers de mogelijkheid hem uitgebreid te bestuderen en nieuwe kennis op te doen over deze verre gasten.
Andere kometen, zoals Halley, beschrijven gesloten ovale (elliptische) banen en komen dus regelmatig terug in de buurt van de aarde. Dergelijke kometen worden periodieke kometen genoemd.
Leonid Elenin heeft de baan van de komeet nauwkeurig bestudeerd en op basis daarvan de mogelijkheid voorspeld dat de sterke zwaartekracht van de gasreuzen Jupiter en Saturnus die “trekt” aan de baan van de komeet, deze verandert van een hyperbolische baan in een heel lange, sigaarvormige elliptische baan. Deze gesloten baan zou de komeet dan over ongeveer 10.000 jaar terug voeren in ons zonnestelsel. Verder onderzoek zal ongetwijfeld nog nauwkeuriger informatie geven over baan van de komeet.
Op het ogenblik bevindt de komeet zich in het sterrenbeeld Leeuw. Elenin’s baan kruist de banen van alle planeten in ons zonnestelsel. In september is hij dicht bij de baan van Mercurius en op 10 september bevindt hij zich het dichtst bij de zon (perihelium). Helaas voor ons is hij dan niet te zien omdat hij overstraald wordt door het licht van de zon. Verderop in de maand wordt dat beter, als de komeet zich van de zon verwijdert en in de ochtendschemering te zien zal zijn in het sterrenbeeld Leeuw.
De komeet is van eind juli tot half augustus zichtbaar met de SOHO-3 en de
Stereo-B. In deze periode verzet NASA de stereo-B gedurende 2 uur per dag zodanig dat de komeet goed in beeld komt. De eerste foto's van Stereo-B worden in de loop van de komende week verwacht.
Naar verwachting op 16 oktober 2011 staat de komeet het dichtst bij de aarde; hij passeert ons dan op een afstand van 35 miljoen kilometer in een baan die zo’n 4.5 miljoen kilometer boven die van de aarde ligt. Daarna verdwijnt hij in de diepten van het heelal en komt niet eerder terug dan over zo’n 10.000 jaar.
Nog een paar feiten:
• Elenin lijkt zich niet anders te gedragen dan talloze andere kometen en draait op een voorspelbare manier om de zon.
• Er is veel onzin en angst gezaaid over dat de komeet door zijn zwaartekracht grote rampen op aarde teweeg zou brengen, zoals aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en dergelijke. De werkelijkheid is dat
de zwaartekracht van de komeet zo gering is dat enig effect ervan op de aarde uitgesloten kan worden. Zelfs als de komeet de aarde het dichtst genaderd is, is hij nog 35 miljoen kilometer ver. Elk jaar staat de aarde op ongeveer dezelfde afstand van de planeet Venus, een rotsachtige planeet die bijna net zo groot is als de aarde – veel groter dus dan de komeet Elenin – zonder dat dit ooit tot enig probleem leidt. En dan zou een piepkleine komeet grote natuurrampen veroorzaken…?
• Maar hoe staat het dan met de staart? Die is toch wel gevaarlijk? De aarde gaat immers dwars door de staart van Elenin heen?
Dat lijkt inderdaad zo, op tweedimensionale afbeeldingen als het orbit diagram van JPL. Maar in werkelijkheid is dat niet het geval want de baan van de komeet ligt ver boven die van de aarde, maar liefst 4 miljoen kilometer. Maar zelfs als we wel door de staart heen zouden gaan, zou dit niet meer opleveren dan een mooie show van “vallende sterren”. Aangezien de staart van een komeet uit gruis en gas bestaat en enorm diffuus is, zal de aarde daarvan geen schade ondervinden.
• Elenin is eigenlijk een bruine dwergster, die wij niet kunnen zien omdat bruine dwergsterren alleen met infrarood kunnen worden waargenomen.
Dit is niet juist. Hoewel bruine dwergsterren weinig licht uitstralen, betekent dat niet dat ze helemaal geen licht uitstralen. Maar er is nog een ander argument tegen een bruine dwerg in ons zonnestelsel:
een bruine dwergster heeft tenminste 13 keer de massa van de planeet Jupiter. Net als alle andere objecten in ons zonnestelsel reflecteer ook de gasplaneet Jupiter, die zelf geen licht uitstraalt, het licht van de zon dat hem beschijnt en is daardoor heel goed zichtbaar met het blote oog. Jupiter is zelfs een van de helderste objecten aan de hemel. Datzelfde geldt voor een bruine dwerg als die zich in ons zonnestelstel zou bevinden: ook die zou worden beschenen door de zon en zou daardoor zeker net zo goed zichtbaar zijn als Jupiter.
Alle andere beweringen over komeet C/2010 X1 (Elenin) zijn onzinnig en kunnen derhalve linea recta verwezen worden naar het rijk der fabelen.
[ Bericht 0% gewijzigd door AVerstraten op 02-08-2011 07:26:46 ]