Nieuwe wet omtrent langstudeerders #9

quote:

Zihni Ozdil

De politieke economie achter de onderwijsbezuinigingen
Het is een volstrekte mythe dat bezuinigen op het onderwijs een financiële noodzaak zou hebben

Het huidige kabinet is van plan om ongekend fors te bezuinigen op het hoger onderwijs. Ondermeer studenten, promovendi en onderwijsprofessionals zijn hier bezorgd over en maken dat op verschillende manieren kenbaar. Helaas doen ze dat vaak binnen het kader van aannames, dat gecreëerd is door de voorstanders van onderwijsbezuinigingen. Deze aannames zijn echter gebaseerd op halve waarheden.

De belangrijkste ongefundeerde aanname is dat er bezuinigd moet worden. Het onderwijsstelsel zou anders te duur of onhoudbaar worden. Dit impliceert een financiële noodzaak voor onderwijsbezuinigingen. Hieraan gerelateerd is het economische crisis-argument van iedereen moet inleveren. Dit is ook het kader waarin de hoofdstroom van de kritiek op de bezuinigingen zich beweegt. Het punt van discussie is dan niet óf er überhaupt bezuinigd moet worden op het hoger onderwijs maar hoeveel. Het is opvallend dat er in het publieke debat nauwelijks wordt aangegeven wat dan precies die kosten van het studiefinancieringsstelsel zijn en hoe die zich verhouden tot andere kosten.

Volgens de miljoenennota 2011 kost het hoger onderwijs in totaal, dus inclusief studiefinanciering, Ov-jaarkaart, onderwijs en onderzoek, 9,8 miljard euro. Dat is slechts 3,8% van de overheidsuitgaven in 2011. Het klopt dat de kosten voor onderwijs ten opzichte van bijvoorbeeld vijf jaar geleden zijn gestegen maar het is absurd om dit voor te stellen als onhoudbaar. Vooral omdat het vrij normaal is dat kosten voor onderwijs stijgen net zoals de staatsinkomsten en de prijs van een raket-ijsje ook stijgen; dit wordt ook wel inflatie genoemd. Daarnaast is een deel van die stijgende kosten te wijten aan een aantal in eufemismen verpakte onderwijshervormingen die vanaf het kabinet Lubbers III en later onder Paars en Balkenende zijn ingezet. Die werden toen overigens ook verkocht met de mythe dat de kosten van het hoger onderwijs de pan uit zouden rijzen.

Bovendien zijn de kosten van de vele subsidies voor bedrijven en de meer welgestelden onder ons schijnbaar niet onhoudbaar. Zo moet de burger al een aantal jaren zijn zorgverzekering overleveren aan de grillen van marktwerking. Ondanks alle beloftes van toenmalig minister Zalm dat privatisering de zorg goedkoper en efficiënter zou maken zijn de gevolgen ondertussen bekend: stijgende eigen risicos, minder dekking, slechtere zorg en meer bureaucratie en papierwerk. Voor grote bedrijven staat de socialistische heilstaat echter steevast paraat. Bijvoorbeeld in de vorm van de staatsverzekering (exportkredietverzekering) die het risico van niet betalende afnemers dekt. Hier wordt als gevolg van de economische crisis niet op bezuinigd maar de dekking juist uitgebreid. Blijkbaar durft men in dit geval de zogenaamde efficiëntie en corrigerende werking van de markt niet aan en staat privatisering van deze verzekering niet op de agenda.

Ook de missende olifant in de huiskamer van de overheidsbegroting is niet onhoudbaar volgens het huidige kabinet; de hypotheekrenteaftrek. De jaarlijkse kosten van deze indirecte subsidie voor huizenbezitters zijn sinds 2004 met 57% gestegen naar 11 miljard euro.

De iedereen moet inleveren retoriek heeft dus weinig te maken met het daadwerkelijke beleid van het kabinet. Dit gegeven wordt nauwelijks opgemerkt door het publieke debat, inclusief de meeste media. In de zakelijke literatuur valt echter wel te lezen hoe de vork in de steel zit. Het Financieele Dagblad van 25 november bericht bijvoorbeeld:

Het ministerie houdt volgens Verhagen op een veelpottige subsidiefabriek te zijn () Het budget van euro 17 mln gaat naar InnovatiePrestatieContracten, een subsidie die het kabinet wel in de lucht houdt en die het wil versterken (...) Komend jaar geeft EL&I euro 60 mln minder uit aan subsidies () Daarvoor in de plaats komt een gerichte aanpak voor economische topgebieden. Verhagen heeft als superminister de bevoegdheid om ook geld van andere ministeries, zoals onderwijs en wetenschap, in de richting van topgebieden te dirigeren. Water, energie, tuinbouw en hightech zijn enkele van deze gebieden

De beloofde bezuiniging op subsidies voor grote bedrijven blijkt dus geen echte bezuiniging te zijn maar een omschakeling naar een ander subsidie-instrument. Nog belangrijker, het geld dat wordt bezuinigd op onderwijs zal worden overgeheveld naar grote bedrijven in zogenaamde topgebieden. Dit zou eigenlijk schokkend nieuws moeten zijn. Naar mijn weten is het nergens opgepikt en is het kabinet hier niet op aangesproken in het publieke debat.

Kortom, het is een volstrekte mythe dat bezuinigen op het onderwijs een financiële noodzaak zou hebben. Het is eerder en vooral een politieke keuze. Wat zit er dan wel achter de onderwijsbezuinigingen? De zakelijke pers is ook hier eufemistisch doch helder over. Een van de belangrijke effecten van een hoger collegegeld en uitholling of afschaffing van de studiebeurs is flexibiliteit en een flexibelere arbeidsmoraal. Met andere woorden, met een hoge studieschuld op de schouders zal de fris afgestudeerde docieler zijn en minder risicos nemen in de vorm van bijvoorbeeld vakbondsorganisatie.

Het is de taak van vooral studenten om door het ongefundeerde kader van de onderwijsbezuinigingen heen te prikken en politici en media aan te spreken op de feiten. Als historicus moet ik erop wijzen dat niets van de rechten die wij in Nederland verworven hebben zomaar van boven is gekomen zonder protest van onderaf.

quote:

Op woensdag 13 april 2011 13:07 schreef _Lily_ het volgende:
ok vraag waar ik best wel mee zit. Wat te doen in de volgende situatie:

Je studeert geneeskunde. Maar, je was eerst een jaar uitgeloot. Weet jij veel in 2005 met wat voor regelingen ze nu komen, dus je gaat een jaar wat anders studeren (want je WIL studeren en niet een jaar verlummelen) en na dat jaar switch je naar geneeskunde.

Geneeskunde verloopt verder soepel, alleen het duurt wel 6 jaar. Vervolgens heb je wachttijden voor je coschappen. Enkele maanden. Dat betekent dat je hoe dan ook uitloopt, MET een jaar extra studie in de voorgeschiedenis.

Wat gaat er dan gebeuren? Bedenk ook dat ik niet te maken heb met bachelors, masters en weet ik veel. Ik zit met geneeskunde nog in de oude stijl en dat houdt in:
propedeuse (jaar 1)
doctoraal (jaar 2-3-4) met afstudeeronderzoek en scriptie etc
coschappen (jaar 5-6)

Ik ben dus al afgestudeerd voor mn doctoraal, heb mn drs. titel en nu zit ik in mn coschappen. Ben dus officieel nog student (betaal collegegeld) maar ik moet wel nog 1.5 jaar en ik loop uit vanwege wachttijden.

Ik hoop echt dat iemand weet hoe het zit! Ik studeer nu in mn 6e jaar aan de universiteit, ik heb al die jaren altijd alles gehaald en heb dus nooit vertraging opgelopen die aan mezelf te wijten is.

quote:

BOETE LANGSTUDEERDERS UITGESTELD

De boete voor langstudeers wordt een jaar uitgesteld. Dat melden Haagse bronnen aan RTL Nieuws.
Het kabinet wilde een boete van 3000 euro voor iedere student die een jaar langer studeert vanaf 1 september 2011, maar dat wordt dus 2012.

De SGP had een jaar uitstel geëist. Het kabinet heeft de steun van de SGP nodig om een meerderheid in de Eerste Kamer te krijgen.

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:17 schreef borisz het volgende:
Nu heeft dit kabinet een meerderheid in beide kamers om de plannen er doorheen te krijgen.

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:24 schreef Dos37 het volgende:
Nou vind ik het een prima initiatief

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:24 schreef GlowMouse het volgende:
zo komt de regel er alsnog en voelen studenten zich nog gematst ook

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:24 schreef GlowMouse het volgende:
zo komt de regel er alsnog en voelen studenten zich nog gematst ook

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:24 schreef GlowMouse het volgende:
zo komt de regel er alsnog en voelen studenten zich nog gematst ook

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:22 schreef Merkie het volgende:
Erg vreemde situatie nu. Als ik dit jaar mijn bachelor haal sta ik volgend jaar als masterstudent ingeschreven, waardoor de teller voor mijn master dan gaat lopen. Als ik dit jaar bewust niet mijn bachelor haal, maar volgend jaar pas, en volgend jaar dus nog mijn pre-master doe, dan geeft dit mij een extra jaar... Vreemde situatie.

quote:

Op woensdag 13 april 2011 13:17 schreef Jesse_ het volgende:

[..]

Waar kon je in 2006 nog met een doctoraalstudie beginnen?

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:25 schreef Nailpolish het volgende:
Dat wil voor mij dus zeggen dat het 3000 euro gaat schelen. Mocht de regeling volgend jaar in gaan zal ik alsnog voor 1 of 2 jaren een boete moeten betalen. (Ik heb 4 jr HBO bachelor gevolgd en moet nog 3 jaar uni bachelor).

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:32 schreef motorbloempje het volgende:
en ja: soberizo, dat is het nieuwste pareltje dat ik onlangs tegen ben gekomen..

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:25 schreef GlowMouse het volgende:

[..]

opportunist

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:31 schreef Hoogstaande het volgende:
Nu ben ik heel even in verwarring.
Stel ik loop twee jaar uit maar het wordt nu een jaar opschoven, dat houdt dan in dat ik maar een jaar extra moet betalen. Maar door middel van die regel dat het met terugwerkende kracht werkt schiet ik er toch helemaal niks mee op?

Behalve eventueel eerder een baan te hebben om te kunnen gaan terugbetalen?

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:33 schreef DoorgestokenKaart het volgende:
Leuk en aardig, maar dit verandert feitelijk natuurlijk niets aan de gevolgen die deze maatregel heeft. Doorstuderen wordt nog steeds ontmoedigd.

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:31 schreef Hoogstaande het volgende:
Nu ben ik heel even in verwarring.
Stel ik loop twee jaar uit maar het wordt nu een jaar opschoven, dat houdt dan in dat ik maar een jaar extra moet betalen. Maar door middel van die regel dat het met terugwerkende kracht werkt schiet ik er toch helemaal niks mee op?

Behalve eventueel eerder een baan te hebben om te kunnen gaan terugbetalen?

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:38 schreef Gebraden_Wombat het volgende:

[..]

Terugwerkende kracht is een tricky term. In de context van de langstudeerboete betekent het dat je, op het moment dat de wetingaat, beboet wordt omdat je op dat moment langer staat ingeschreven als student dan mag. De truc is natuurlijk dat je de vertraging hebt opgedaan in het verleden, voordat je wist dat de wet er zou komen, vandaar terugwerkend.

De wet is niet terugwerkend in de zin dat je boete moet betalen over de voorgaande jaren dat je te lang ingeschreven stond, dat hoeft dus niet. Omdat de wet nu (mogelijk) een jaar later ingaat, hoeft iedereen die volgend collegejaar een boete zou hebben moeten betalen, dat nu niet te doen. Eenmalig een jaartje opluchting dus voor de huidige studenten.

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:40 schreef DoorgestokenKaart het volgende:
Beetje slap van de SGP natuurlijk. Nu heeft hooguit een iets groter deel geen of minder last van de maatregel. Er zijn nog steeds studenten die de dupe worden. Maarja, discrimineren kunnen ze wel, bij de SGP

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:38 schreef Gebraden_Wombat het volgende:

[..]

Terugwerkende kracht is een tricky term. In de context van de langstudeerboete betekent het dat je, op het moment dat de wetingaat, beboet wordt omdat je op dat moment langer staat ingeschreven als student dan mag. De truc is natuurlijk dat je de vertraging hebt opgedaan in het verleden, voordat je wist dat de wet er zou komen, vandaar terugwerkend.

De wet is niet terugwerkend in de zin dat je boete moet betalen over de voorgaande jaren dat je te lang ingeschreven stond, dat hoeft dus niet. Omdat de wet nu (mogelijk) een jaar later ingaat, hoeft iedereen die volgend collegejaar een boete zou hebben moeten betalen, dat nu niet te doen. Eenmalig een jaartje opluchting dus voor de huidige studenten.

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:27 schreef motorbloempje het volgende:

[..]

ik mag hopen dat er dan alsnog iets wordt gedaan aan het met terugwerkende kracht invoeren... maargoed, dit geeft beide partijen de kans om het beter uit te werken, zowel voor- als tegen.

quote:

Op woensdag 13 april 2011 14:08 schreef Gebraden_Wombat het volgende:
http://www.rtl.nl/(/actueel/rtlnieuws/binnenland/)/components/actueel/rtlnieuws/2011/04_april/13/binnenland/boete-langstudeerders-uitgesteld.xml

[..]

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

quote:

http://www.volkskrant.nl/(...)ers-uitgesteld.dhtml
Michiel van der Geest 13/04/11, 14:23
Studenten protesteerden gisteren tegen de maatregelen van staatssecretaris Halbe Zijlstra © anp

vk urgent Studenten die volgens het kabinet te lang doen over hun studie, kunnen nog een jaar rustig ademhalen. De 3.000 euro boete die deze studenten zou worden opgelegd, wordt met een jaar uitgesteld.
Staatssecretaris Halbe Zijlstra (Onderwijs) zal dat woensdag in een brief aan de Tweede Kamer schrijven, melden bronnen aan het ANP en RTL Nieuws.

In de plannen van het kabinet staat dat studenten die meer dan een jaar langer doen over studie dan er eigenlijk voor staat, de 3.000 euro moeten betalen. Tegen de boete bestaat veel weerstand, zowel in de Tweede Kamer als in de onderwijswereld.

SGP
Volgens RTL is het uitstel te danken aan de SGP. De Kamer zou morgen akkoord gaan met een amendement dat het uitstel mogelijk maakt. Zonder steun van de SGP heeft het kabinet geen meerderheid in de Eerste Kamer, en zou het wetsvoorstel dus niet door gaan.

De wet had 1 september al moeten ingaan en ook moeten gelden voor studenten die inmiddels al een achterstand hebben opgelopen.
Daarom was de maatregel omstreden. Uit juridisch advies dat studentenorganisaties LSVb, ISO en LKvV bij advocatenkantoor Stibbe hebben ingewonnen, zou blijken dat de maatregel onrechtmatig was, omdat hij zou indruisen tegen het zogeheten 'rechtszekerheidprincipe'. Wat kortweg betekent dat studenten die al begonnen zijn aan een studie niet met een nieuwe regeling mogen worden geconfronteerd.

Met de wet hoopt staatssecretaris van Hoger Onderwijs Halbe Zijlstra 370 miljoen euro te bezuinigen.