Even een muggenzifterige analyse van het stukje van Kellogs, ik heb zelfs soms wat woorden onderstreept:
quote:
De feiten over ijzer
Merk op dat het heel enthousiast begint met
feiten, dat klinkt erg zeker.
quote:
Kellogg’s is van mening dat ontbijtgranen een belangrijke rol vervullen in een gezond en gebalanceerd voedingspatroon van consumenten. Naast de granen die als basis van Kellogg’s producten worden gebruikt, is Kellogg’s ook van mening dat het verrijken van ontbijtgranen ertoe bijdraagt dat consumenten wereldwijd voldoende essentiële voedingsstoffen tot zich nemen.
Het interesseert mij niet zozeer wat Kellogg’s
mening is in een stukje dat de
feiten over ijzer presenteert. Misschien zijn ze wel van
mening dat het helpt om Jomanda de boel te laten instralen.
quote:
IJzerverrijking van levensmiddelen wordt in Europa en wereldwijd al decennia door de voedingsmiddelen industrie toegepast in basislevensmiddelen zoals brood, pasta, ontbijtgranen en andere graanproducten. In het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten worden producenten van brood zelfs verplicht ijzer aan hun producten toe te voegen.
Dat zal best, maar er worden ook al decennia lang sigaretten verkocht, en die zijn ook niet gezond. Dat het decennialang gebeurt betekent niet automatisch
dat het dus ook goed is. En daar gaat het om. Dat het VK en VS het verplichten, zegt al iets meer, maar uit de KVW aflevering bleek dat dit een besluit is (rond WO2 meen ik) dat al vrij oud is, en gebaseerd op de wetenschappelijke aannames en kennis van toen. En dus staat de vraag of het nu enigszins nut heeft nog steeds.
quote:
Kellogg’s is één van vele bekende levensmiddelenproducenten wereldwijd die producten met ijzer verrijkt om de algemene ijzerinname van de bevolking te verhogen, in het bijzonder bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd die vaak niet de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ijzer tot zich nemen.
Ik snap dat ze dit doen om de algemene inname te verhogen, maar hun intenties leiden natuurlijk niet per se tot resultaat. Er zijn ook mensen die een talisman dragen om te voorkomen dat de bliksem in hun huis inslaat, maar of dat effect heeft is natuurlijk een tweede.
quote:
Kellogg’s volgt nauwlettend onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek en ontwikkelt producten conform de wetten en regels die op basis van wetenschappelijk onderzoek door de autoriteiten worden vastgesteld.
Ook weer een mooi voorbeeld van vaagheid. Ze volgen het onderzoek nauwlettend, maar de producten worden niet per se naar aanleidign van dat onderzoek ontwikkeld. Als de autoriteiten onzinregels opstellen die schadelijke of nutteloze toevoegingen toestaan, terwijl het wetenschappelijk onderzoek dit tegenspreekt, dan staat hier dus dat Kellogg’s prima in staat is om hiervan op de hoogte te zijn, omdat ze het onderzoek weliswaar volgen, maar uiteindelijk de autoriteiten raadplegen voor regels.
quote:
Kellogg’s kiest de beste ingrediënten die beschikbaar zijn en houdt daarbij rekening met wet- en regelgeving, de inbreng van onafhankelijke experts en relevant wetenschappelijk onderzoek. Vanzelfsprekend wordt smaak, structuur en geur meegewogen om de consument de beste producten aan te bieden.
Jammer dat ze ‘beste’ niet definiëren. Indien dat is ‘product met een zo hoog mogelijke winstmarge’ of ‘product dat zo goed mogelijk verkoopt vanwege loze reclameuitingen op de verpakking’ is dat natuurlijk al een stuk minder interessant.
quote:
Waarom voegt Kellogg’s ijzer toe aan haar producten?
Veel consumenten krijgen via hun dagelijkse voeding onvoldoende ijzer binnen. Dat wil zeggen dat zij niet de dagelijks aanbevolen hoeveelheid voor ijzer innemen. Vrouwen in de vruchtbare leeftijd (22-50 jaar) in Nederland hebben een gemiddelde ijzerinname die 29% lager ligt dan de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid van 15 mg ijzer per dag . Dit ijzertekort in de voeding heeft mede bijgedragen aan de prevalentie van bloedarmoede bij 14% van deze Nederlandse vrouwen . Bloedarmoede wordt erkend als een internationaal gezondheidsprobleem door de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) .
Ik neem even aan dat deze cijfers kloppen, maar het venijnige zit ’m in het gebruik van het woordje
mede. Interessant is om te weten hoeveel van die 29% daadwerkelijk bloedarmoede ontwikkelt, en hoeveel van die 14% daadwerkelijk te weinig ijzer inneemt.
quote:
Om deze reden voegt Kellogg’s ijzer aan de producten toe.
En om deze reden klap ik drie keer in m’n handjes en zet een hoedje op, want ik ben van mening dat dat helpt. De vraag is echter: Helpt de verrijking aantoonbaar om deze problemen op te lossen, met name als Kellogg’s in combinatie met melk wordt geconsumeerd (daar gaat de volgende vraag over echter):
quote:
Zoals veel producenten van levensmiddelen, gebruikt ook Kellogg’s voor de verrijking van producten, waterstof-gereduceerd elementair ijzerpoeder. Deze vorm is het meest geschikt voor het verrijken van ontbijtgranen omdat het door het lichaam wordt opgenomen, geen slechte smaak geeft, geen gevolgen heeft voor de structuur en oxidatie na het openmaken van de verpakking voorkomt. Dit ijzer wordt in mindere mate opgenomen in vergelijking met ijzerzouten (een ijzervorm die beter door het lichaam wordt opgenomen) Echter ook wanneer ontbijtgranen met melk worden gegeten, wordt het ijzer nog steeds geabsorbeerd door het lichaam en zal het de algemene opname van ijzer verhogen.
Die ‘veel producenten’ is wel interessant. Maar er zijn hier verder twee problemen mee: ze zeggen zelf dat de opname minder effectief is dan bij ijzerzouten. Dat is dus al één, en dan is de vraag, dat als je denkt ijzer=ijzer, en ADH=ADH, of je als vrouw in de vruchtbare leeftijd niet te gemakkelijk kunt denken dat je genoeg ijzer inneemt terwijl een groot gedeelte uit het minder effectieve elementair ijzerpoeder bestaat.
Als laatste is interessant om te weten wat nu de daadwerkelijke procentuele opname is van dat ijzerpoeder als je cornflakes met melk eet. Hoeveel blijft er nog van over ‘minder’ is natuurlijk te vaag. Zeker als een aantal Wagenings voedingsdeskundigen stelt dat het nagenoeg verwaarloosbaar is.
quote:
Is ijzer in ontbijtgranen veilig?
Onafhankelijk onderzoek, zoals dat wordt gebruikt door instanties als de European Food and Safety Authority (EFSA onderzoek uit 2004 ), de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) en CODEX, geven aan dat het verrijken van voedingsmiddelen met ijzer veilig is. Het ijzer in voeding en verrijkte voeding dat niet door het lichaam wordt opgenomen, verlaat het lichaam langs natuurlijke weg. De autoriteiten hebben een controlerende rol en zien erop toe dat de nutriënten die worden gebruikt binnen de door de overheidsinstanties gestelde limieten vallen. In Nederland is deze autoriteit de Voedsel en Warenautoriteit (VWA). Het type ijzer dat Kellogg’s gebruikt bij de verrijking van ontbijtgranen staat op de lijst van ingrediënten die veilig aan levensmiddelen kunnen worden toegevoegd EC/1925/2006.
Oké, maar is het ook
nuttig? Of poep je het inderdaad weer grotendeels uit.
quote:
Is het ijzer in Kellogg's ontbijtgranen magnetisch?
Het ijzer in Kellogg’s producten is, zoals je bij ijzer mag verwachten, magnetisch.
Het ijzer dat Kellogg’s gebruikt om ontbijtgranen te verrijken wordt specifiek en alleen geproduceerd voor gebruik in levensmiddelen. Het met waterstof gereduceerd elementair ijzer wordt gebruikt in een specifieke fijne poedervorm, is van de hoogste kwaliteit en afkomstig van de meest zuivere grondstoffen. Dit met waterstof gereduceerd elementair ijzer is op geen enkele manier afkomstig van producten zoals auto’s, fietsen, spijkers, enz. waarmee consumenten in contact zijn geweest.
Dat geloof ik best, maar nog rijst de vraag: is het nuttig?
quote:
Wordt het ijzer in de Kellogg’s ontbijtgranen opgenomen door het lichaam?
Geen enkele ijzervorm die we binnenkrijgen met onze voeding wordt geheel opgenomen door het lichaam. Het ijzer dat Kellogg’s gebruikt om ontbijtgranen te verrijken is uitzonderlijk fijn én wordt opgenomen door het lichaam; deze ijzervorm is de meest geschikte vorm voor verrijking van ontbijtgranen aangezien het niet alleen beschikbaar is voor het lichaam maar ook de kwaliteit en smaak van ontbijtgranen niet beďnvloedt.
Nu, dit is dus de hamvraag waar we het hele stuk al op zitten te wachten! En komt daar het antwoord…? Nee. Er komt een ontwijkende statement ‘geen enkele vorm die we binnenkrijgen wordt geheel opgenomen’. Nou ja, dat verbaast me niet zoveel eigenlijk. Maar dan is het dus relevant om te weten hoeveel % gemiddeld genomen wél wordt opgenomen.
Dan komt de tweede zin, ‘én wordt opgenomen door het lichaam’. Uit de voorgaande zin weten we al dat dit niet 100% is, maar hoeveel het wél is, dan zegt men niet. 0,01% en de zin is waar.
Ze noemen het de meest geschikte vorm, maar dat lijkt gezien hun aanvulling mede gebaseerd op het feit dat de smaak niet verandert. En niet per se op de vorm die het best opgenomen wordt. Zolang ze echter niet zeggen wat ze onder ‘meest geschikt’ verstaan, is dit een beetje een loos statement.
quote:
Kan je te veel ijzer binnenkrijgen via de voeding en/of ontbijtgranen?
Nee, je kan niet te veel ijzer via voedingsmiddelen binnenkrijgen. Over het algemeen geldt dat je minder ijzer opneemt uit je voeding wanneer de reserves aan ijzer in het lichaam voldoende groot zijn. Voornamelijk de opname van non-heam-ijzer, zoals het gereduceerd ijzer aanwezig in ontbijtgranen, wordt geremd wanneer onze reserves voldoende zijn aangevuld. Dit betekent dat het niet mogelijk is dat je door het eten van voedsel te veel ijzer binnen krijgt.
Waarmee ze dus aangeven dat zeker voor degenen die genoeg ijzer hebben (mannen b.v.) deze toevoeging helemaal zinloos is. Omdat de opname wordt geremd in die gevallen.
quote:
Waarom verkoopt Kellogg’s producten met een andere samenstelling in Denemarken?
Elk land heeft een eigen overheidsinstantie die de voedingsmiddelenindustrie een aantal specificaties voorschrijft. Deze specificaties moeten worden nageleefd. In Denemarken is er sprake van een unieke situatie ten opzichte van de rest van Europa. Er is sprake van een hoge consumptie van vitaminen en mineraalpillen. Dit wordt als een van de redenen genoemd waarom er in Denemarken afwijkende normen gelden ten aanzien van verrijking van voedingsmiddelen. Kellogg’s respecteert het Deense standpunt en voldoet aan alle Europese en lokale regelgeving.
Dat is heel mooi, maar de eigenlijke vraag is ‘slaat het ergens op wat die Denen vinden’. Die noemen dat, maar is het ook zinnig? Want het staat een beetje op gespannen voet met wat ze hierboven zeggen. Immers, het zou toch niet opgenomen worden, dus ook al gebruik je pillen, dan zou het toch nog niet schaden? Waarom verbiedt men het dan? Wie heeft er nu ongelijk? Die Deense VWA of Kellogg’s?
quote:
Waarom wordt het verrijkingsprofiel zoals dat in Kellogg’s producten in Nederland voorkomt in Denemarken als ongeschikt beschouwd?
Als gevolg van een hoge consumptiegraad van vitaminen en mineraalpillen in Denemarken hebben de lokale autoriteiten in eerste instantie Kellogg’s verrijkingsprofiel afgekeurd. Desalniettemin zijn de producten van Kellogg’s nooit verboden op de Deense markt. Daarnaast heeft Denemarken nooit een verbod uitgevaardigd voor het verrijken van levensmiddelen met ijzer. Ondanks dat Kellogg’s in Denemarken met toestemming van de autoriteiten sommige van haar producten met ijzer verrijkt kennen deze producten wel een andere verrijkingssamenstelling ten opzichte van Kellogg’s producten in andere landen van Europa. De reden hiervoor ligt in de lokale en regionale voorgeschreven specificaties waaraan Kellogg’s volledig voldoet.
Deze alinea is er ook weer op gebouwd maximale onduidelijkheid te stichten. Er wordt over niet meer over ijzer maar ‘verrijkingsprofiel’ te gesproken, wat onder meer ijzer zal inhouden, maar allicht nog wat anders (wat op zich ook interessant is). Dit ‘verrijkingsprofiel’ is afgekeurd (op grond van de afleveringen mag je aannemen dat het met name ijzer was wat daarin zat, maar misschien hadden die afleveringen het fout).
Dat ze nu stiekem van ijzer overstappen op ‘verrijkingsprofiel’ vind ik ook een beetje twijfelachtig. Het pak dat de KVW liet zien bevatte volgens mij namelijk uiteindelijk géén ijzer.
En dan nog wat dingen die me niet zo interesseren, en als klapper weer dat ze voldoen aan de richtlijnen, prima, maar de vraag is:
is die richtlijn dus zinnig?
Want er is nu veel gezegd, telkens is men vaag gebleven, maar uiteindelijk weet je nog niet of het nu enig aantoonbaar nut heeft om ijzer in cornflakes te stoppen. Er staat in waarom ze het doen, er staat in dat het minder goed wordt opgenomen maar ook dat er wel iets wordt opgenomen tenzij je heel veel ijzer hebt dan poep je het uit. Maar concrete cijfers, of een link ernaar, nee, die ontbreekt.
Dit is eigenlijk zo’n vileine vorm van voorlichting. Het is gewoon gebaseerd op maximaal geruststellen, de kou uit de lucht nemen en doen alsof er niets aan de hand is, maar uiteindelijk wordt op de meest essentiële vraag geen concret antwoord gegeven. Namelijk: Bij wie werkt het, en hoe goed?
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.