Omvallen DSB #2: Duizenden spaarders zonder garantie

quote:

Op maandag 12 oktober 2009 20:47 schreef Cynix ® het volgende:
Ik ben er eigenlijk al uit ook: Zalm is een crimineel en een zakkenvuller.

quote:

Reconstructie: hoe Dirk Scheringa door het ijs zakte

We beginnen in de jaren ’70, toen Dirk nog een diender was. Hij wordt in 1977 ’s nachts opgeroepen om hulp te verlenen bij een zeer zwaar verkeersongeval, maar Dirk houdt niet van bloed. Tijd om aan een carrièreswitch te denken. Vanaf zijn zolderkamer begint Scheringa van zijn ‘hobby’ zijn werk te maken: mensen financiële adviezen geven. Eerst vult hij belastingformulieren in, later komen daar steeds meer zaken (advies, kredietverstrekking) bij. Vooral de leenfabriek Frisia gaat al snel goed; de tonnen (guldens) stromen binnen. Niet in de laatste plaats omdat de uiterst ambitieuze Scheringa onder heel veel verschillende bedrijfsnamen opereert. In 1997 heeft zijn vennootschap een vermogen van niet minder dan ¤25 miljoen en een balanstotaal van ¤300 miljoen.

Maar Dirk wil meer. Het dertigvoudige binnen tien jaar om precies te zijn. Bankieren, kredieten, hypotheken, verzekeringen, in Wognum moet een compleet bankenimperium gevestigd worden. Eind jaren negentig is de beurs zo oververhit, dat zelfs uw groenteboer nog naar de beurs wil. Dirk blijft niet achter, al is het geen volledige beursgang; hij brengt slechts een derde van zijn kapitaal op de markt. In de aanloop naar de beursgang verklapt hij tegen Quote ruimschoots miljardair te zijn, terwijl wij zijn bedrijf op 400 miljoen gulden waarderen. Enkele uren voor de luidkeels aangekondigde beursgang, in 2000, blaast de eigenzinnige Scheringa de hele kermis af. Officieel omdat hij het niet eens is met de banken over de introductiekoers, maar er wordt ook dan al gefluisterd dat Scheringa’s imperium eenvoudig niet meer waard is dan een kwart van Scheringa’s claim. Maar Scheringa vindt nieuwe wegen om kapitaal aan te trekken, zonder de macht uit handen te geven; hij leent maximaal bij, en geeft achtergestelde schulden uit die de boeken in mogen als eigen vermogen. Dat gaat helaas wel ten koste van de solvabiliteit. Zijn vrouw Baukje mag president-commissaris worden, en zo ontstaat de eerste Nederlandse miljardenbank die letterlijk vanaf de keukentafel geregeerd wordt.


Eind 2005 krijgt DSB een bankvergunning. Maar is het eigenlijk wel een bank? Niet echt. De winst is voornamelijk afhankelijk van de provisie-inkomsten, die in 2003 bijna ¤200 miljoen bedragen. Zinloze koopsommen en overlijdensrisicoverzekeringen worden aangesmeerd als er weer eens een kredietje voor een nieuwe badkamer of auto wordt afgesloten. Officieel is deze koppelverkoop (‘neem deze verzekering, anders krijg je geen lening en kan je straks niet in deze glimmende bolide naar huis’) in Nederland verboden, maar de klanten van Dirk vinden het kennelijk allemaal prima. De controle van het verbod op koppelverkoop ligt in Nederland gedeeltelijk bij de consument zelf, met andere woorden, de consument moet zelf ook kritisch zijn over het te tekenen contract. Zolang daar geen sprake van is, is het kassa voor Dirk.

Dirk Scheringa zet zichzelf graag neer als man van het volk. Zijn hobby’s zijn echter helemaal niet zo gewoon. En de zeer indrukwekkende winstcijfers van DSB maken leuke hobby’s mogelijk. Wat te denken van een Cessna Citation CJ3 van ¤11 miljoen, of, wat nog status verhogender werkt: een eigen sportclub. Dat wordt AZ. Scheringa is al hoofdsponsor én directeur van de Alkmaarse FC, maar rond juni 2004 besluit hij het eens anders aan te pakken. AZ heeft op dat moment een geaccumuleerde schuld van ¤67 miljoen, en is eigenlijk op sterven na dood. Scheringa stort ¤47,6 miljoen als agioreserve in de club, die daarmee weer kan groeien. Voor AZ is dit eigen vermogen, maar voor de bank in het imperium is het een schuld. De opkomst van AZ is dus mogelijk gemaakt door een krediet van DSB (maar dan zonder woekerpolis). Louis van Gaal wordt ingevlogen om een kampioenschap mogelijk te maken terwijl Dirk intussen vrolijk doorgaat met het trekken van provisie.

In 2007 begint het mis te gaan. Er ontstaat steeds meer weerstand tegen de extreem hoge provisies die Scheringa in rekening brengt. Er komen tranentrekkende gevallen in de media van consumenten die leningen met ‘lage’ maandlasten hebben afgenomen, terwijl die maandlasten worden verdubbeld door bijkomende kosten. Die ontstaan als ze naast de rente over de lening, ook nog eens moeten betalen voor verzekeringen die bij die lening horen. Die zitten zo in elkaar dat 20 procent daadwerkelijk als verzekeringspremie wordt gerekend, en de overige 80 procent direct in de zakken van Dirk en Baukje verdwijnt. Dat is fijn voor AZ, maar de consument zit met onmogelijk hoge maandlasten. Wie zijn klanten stelselmatig een poot uitdraait raakt ze vanzelf een keer kwijt. Bij Dirk was het daarom een kwestie van wanneer, en niet of het zou gebeuren.

Vorige zomer dienden de eerste wolken zich aan boven het DSB stadion. Ten eerste begint de securisatiemarkt in te storten, samen met de Amerikaanse banken die deze methode hebben uitgevonden. Als DSB dan nog een lening afsluit, moet het deze op de balans houden en wordt er minder provisie verdiend. Bovendien komt de solvabiliteit verder onder druk te staan. Dat is het tweede probleem: normale banken kunnen in zo'n situatie extra kapitaal aantrekken door aandelen op de beurs uit te geven. De opzet van een beursgenoteerde vennootschap maakt het echter noodzakelijk dat de bank onafhankelijke commissarissen krijgt, en dat de aandeelhouders bij een stemming de directeur kunnen overrulen of zelfs ontslaan. Daar hadden Dirk en Baukje geen trek in, dus dat gebeurde niet. Maar er zijn wel meer mogelijkheden om risicodragend eigen vermogen aan te trekken, echter, de kredietcrisis heeft een keiharde recessie veroorzaakt, dus er is niemand bereid om nog even wat kapitaal te storten bij de koopsomkanjer uit Wognum.

Door het wegvallen van de securisatiemarkt, de teruglopende woningverkopen in het algemeen, en het verslechterende imago van DSB dalen de provisiewinsten gestaag. De eerste verkopers worden ontslagen, en die zoeken na ethische bezwaren de media op. Dat is begin dit jaar. En zo ontstaat er in 2009 langzaam een negatieve spiraal waar Dirk nooit meer uit zal komen. Er wordt vandaag druk gespeculeerd over het hoe en waarom van het einde van DSB, maar laten we nog eens goed kijken naar de jaarcijfers van DSB 2008. Het zijn niet alleen ‘communicatieproblemen’, zoals Wouter Bos vandaag opperde, die de bank naar de afgrond hebben geduwd. Wat dan nog wel?

DSB had op 31 december 2008 een zogeheten kernkapitaal van ruim ¤380 miljoen, namelijk het eigen vermogen en de achtergestelde leningen. Laten we er met de recente onrust eens van uitgaan dat niemand meer zin heeft om nog een verzekering bij DSB af te sluiten. Dan zou DSB met de oude leningen blijven zitten (die het niet meer kan doorverkopen) en begint het meteen verlies te maken, want zonder die fijne provisiewinsten van zestig, zeventig procent maakt DSB een verlies van tientallen miljoenen per jaar. Om het nog wat erger te maken, begonnen de spaarders ook nog eens hun geld weg te trekken. Flauw hè?

DSB heeft aan liquide bezittingen ¤496 miljoen. Als de spaarders dat hebben gepind of overgeboekt, laat de solvabiliteit nog toe dat er voor ¤120 miljoen extra wordt bij geleend. Maar gezien de sombere vooruitzichten is het niet waarschijnlijk dat de kredietkoning van Nederland snel zelf mag lenen, dus een faillissement hing eigenlijk al maanden in de lucht. Zonder provisie-inkomsten en met weglopende spaarders zou er vanaf begin dit jaar een binnen 28 maanden een situatie ontstaan waarbij DSB failliet zou zijn gegaan en de depositohouders hun inleg zouden zijn kwijtgeraakt. Nout Wellink en Wouter Bos hebben het daar niet op laten aankomen.

quote:

Zojuist is de Heer Scheringa met hartklachten opgenomen in het Bronovoziekenhuis in Den Haag en ligt op de intensive care na een hartinfarct. Goed gedaan Meneer Lakeman !
Thea verpleegkundige, Voorhout | 21:34 | 12.10.09

quote:

Op maandag 12 oktober 2009 22:11 schreef Dirkh het volgende:

[..]

Volgens twitteraars zou ie al zelfmoord hebben gepleegd.