C&H Cultuur & Historie
Van Soemerië tot Moskovië en van de Gouden Eeuw tot de Slag bij de Somme. Je vindt het in dit forum.
24-12-2009
Archeologen ontdekken ingang van Cleopatra's mausoleum
Archeologen vermoeden dat ze de ingang hebben gevonden van de deur die ooit toegang gaf tot het mausoleum van de Egyptische koningin Cleopatra. Een team Griekse archeologen voert al jaren onderwateropgravingen uit voor de Egyptische stad Alexandrië.
De ingang werd eerder opgegraven, 8 meter diep, maar dat raakte pas deze week bekend. De ingang zou deel uitmaken van het gezonken paleizencomplex waar Cleopatra vermoedelijk stierf, kort na haar man, de Romeinse leider Marcus Antonius, in 30 voor Christus.
Voorgoed dicht
De archeologen vermoeden dat in de antiquiteit van 15 ton een 7 meter hoge deur paste. "Zo'n zwaar stuk, met montagestukken voor dubbele scharnieren en deuren, kon onmogelijk verplaatst worden door golven", zei Harry Tzalas, leider van het Griekse team. "Daarom twijfelde ik er niet aan dat het tot het mausoleum behoorde. Eenmaal gesloten, was het voorgoed, zoals met een Macedonische grafdeur."
Zelfmoord
De Griekse historicus Plutarchus schreef dat Marcus Antonius zelfmoord had gepleegd, omdat hij had gehoord dat Cleopatra zich om het leven had gebracht, wat overigens niet waar was. Nadat hij aangaf dat hij bij Cleopatra wou sterven, werd hij met touwen en kettingen naar de bovenkant van het gebouw gehesen, waar Cleopatra zich verborg, en via een raam naar binnen gebracht. "Eenmaal gesloten, kon het deurmechanisme niet weer opengaan", schreef Plutarchus.
De recente ontdekking kan die zin verklaren. "Jaren vroegen archeologen zich af wat Plutarchus, een betrouwbare geschiedkundige, daarmee bedoelde", zei Tzalas. "En nu denk ik dat we een antwoord hebben." (belga/gb)
(HLN)
Archeologen ontdekken ingang van Cleopatra's mausoleum
Archeologen vermoeden dat ze de ingang hebben gevonden van de deur die ooit toegang gaf tot het mausoleum van de Egyptische koningin Cleopatra. Een team Griekse archeologen voert al jaren onderwateropgravingen uit voor de Egyptische stad Alexandrië.
De ingang werd eerder opgegraven, 8 meter diep, maar dat raakte pas deze week bekend. De ingang zou deel uitmaken van het gezonken paleizencomplex waar Cleopatra vermoedelijk stierf, kort na haar man, de Romeinse leider Marcus Antonius, in 30 voor Christus.
Voorgoed dicht
De archeologen vermoeden dat in de antiquiteit van 15 ton een 7 meter hoge deur paste. "Zo'n zwaar stuk, met montagestukken voor dubbele scharnieren en deuren, kon onmogelijk verplaatst worden door golven", zei Harry Tzalas, leider van het Griekse team. "Daarom twijfelde ik er niet aan dat het tot het mausoleum behoorde. Eenmaal gesloten, was het voorgoed, zoals met een Macedonische grafdeur."
Zelfmoord
De Griekse historicus Plutarchus schreef dat Marcus Antonius zelfmoord had gepleegd, omdat hij had gehoord dat Cleopatra zich om het leven had gebracht, wat overigens niet waar was. Nadat hij aangaf dat hij bij Cleopatra wou sterven, werd hij met touwen en kettingen naar de bovenkant van het gebouw gehesen, waar Cleopatra zich verborg, en via een raam naar binnen gebracht. "Eenmaal gesloten, kon het deurmechanisme niet weer opengaan", schreef Plutarchus.
De recente ontdekking kan die zin verklaren. "Jaren vroegen archeologen zich af wat Plutarchus, een betrouwbare geschiedkundige, daarmee bedoelde", zei Tzalas. "En nu denk ik dat we een antwoord hebben." (belga/gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-12-2009
Graven: een Romeins verleden
Als een jonge hinde beklimt archeologe Tamar Buikema de bergen stort om ons een mooi uitzicht te verschaffen over het opgravingsterrein. Speciaal voor Kennislink geeft zij een rondleiding over de opgraving. ”We zijn nu al zo’n zeven weken aan het graven, en gaan richting afrondende werkzaamheden. Nog een week of twee, dan zit de opgraving er op,” vertelt Tamar.
Sinds 16 september 2009 is het Amsterdams Archeologisch Centrum (AAC) bezig opgravingen te verrichten op het bedrijventerrein Retsel in Heeswijk-Dinther. Al in 2005 kwamen er tijdens vooronderzoek sporen naar boven die wezen op mogelijke bewoning van het gebied en de aanwezigheid van een Romeins grafveld. Dit vooronderzoek was aanleiding voor de gemeente Bernheze om archeologen uitgebreid onderzoek te laten doen naar de vindplaats. Maar wat treffen ze daar allemaal aan?
In de put zijn archeologen druk bezig om de blootgelegde grondsporen te vereeuwigen op de veldtekening. Even verderop legt de graafmachine een nieuw vlak aan. De machine moet eerst door een verploegd esdek heen graven voordat het archeologische sporenniveau zichtbaar is. Voor archeologen is de opeenvolging van aardlagen erg belangrijk om uitspraak te kunnen doen over het gebruik van het landschap. Soms is dat best ingewikkeld omdat de bodem ook door menselijk handelen verandert.
Tamar verduidelijkt: “Dit terrein is in de loop van de Middeleeuwen ontgonnen en als akkerland in gebruik genomen. Door het ploegen van de boeren is de oorspronkelijk oude grondlaag dus verstoord. We moeten relatief diep graven om sporen te vinden."
Archeologen schaven kleine plakjes van het profiel af om een mooi beeld te krijgen van de stratigrafie van een vindplaats. Afbeelding: © Sonja de Ridder
.Op de overzichtstekening van de opgraving wijst de archeologe naar bruine vlekken. “Waar je die bruine vlekken ziet op de tekening hebben we de oorspronkelijke oude bodemvorming terug gevonden. Die vlekken zijn depressies in het landschap. Hierbij hoef je niet gelijk aan vennetjes te denken, maar aan lagere stukken in het landschap. In de tijd dat dit grafveld in gebruik was, was een hoogteverschil duidelijk zichtbaar in het landschap. Het landschap was dus niet zo vlak als tegenwoordig.”
Tamar geeft uitleg bij de veldtekening. Afbeelding: © Sonja de Ridder
Sporen
Van het grafveld zijn nu alleen nog maar vierkante en ronde sporen in het vlak te zien. ”Die vierkante en ronde sporen zijn de greppels die om de graven heen lagen", legt Tamar uit. "Binnen deze structuren hebben heuveltjes gelegen waarin de bijzettingen zijn gedaan. Maar juist dat bovenste gedeelte –de heuveltjes- zijn we kwijt door het verploegde zand dat is opgenomen in het esdek. Hierdoor vinden we wel veel grafstructuren terug, maar lang niet altijd de grafkuil met bijhorende crematieresten. Soms hebben we geluk en hebben de oude gebruikers al een grafkuil gegraven voordat ze het heuveltje hebben opgeworpen. Hierdoor ligt de grafkuil dieper in de grond. In dat geval treffen we ze gelukkig wel aan.”
Datering
Een van de onderzoeksvragen die de archeologen tijdens de opgraving hebben is de gebruiksperiode van het grafveld. “Precieze datering van dit grafveld is lastig”, zegt Tamar. “We kunnen dit grafveld ongeveer dateren aan de hand van de vormen van de grafstructuren (rond en vierkant). De vierkante grafstructuren kwamen in de Romeinse tijd in zwang. Ronde grafstructuren zijn ook heel normaal in de Romeinse tijd maar komen ook al eerder voor. Het zou dus kunnen dat dit grafveld al in de Late IJzertijd is ontstaan en in gebruik bleef tot in de Romeinse tijd.”
Ondanks het verstoven oppervlak zien we hier nog vrij duidelijk een aantal grondsporen. Deze worden door archeologen ingekrast, ingemeten en vervolgens op de veldtekening gezet. Afbeelding: © Sonja de Ridder
“Normaalgesproken kan aardewerk ons helpen om een exactere datering te geven. Het probleem is alleen dat er in de Late IJzertijd weinig grafgiften werden meegegeven. We hebben relatief weinig ‘typisch’ aardewerk van die tijd gevonden. Daarnaast is de interpretatie van de scherven die we wel hebben gevonden erg lastig. In de inheems-Romeinse traditie blijft handgevormd aardewerk namelijk ook voorkomen naast het kenmerkende Romeinse draaischijfaardewerk. Om een gefundeerde uitspraak te kunnen doen over de datering van het grafveld hebben we houtskoolmonsters genomen. Deze monsters worden na de opgraving naar het lab gestuurd voor een c14 datering ."
Een metalen bak wordt in het profiel geslagen voor monstername. De archeoloog markeert waar de grenzen van de grondlagen lopen, zodat de onderzoekers straks weten welke resultaten overeenkomen met welke laag. Afbeelding: © Sonja de Ridder
Raadsels
Het aantal graven en de exacte datering zijn niet de enige raadsels waar de archeologen van het AAC mee te kampen hebben. In het veld ligt nog een rechthoekig grondspoor. Het spoor is zo groot (20 m. bij 35 m.) dat het in de Romeinse tijd goed zichtbaar moet zijn geweest in het grafveld. Wat kan dit zijn? Tamar krabt achter haar hoofd met een potlood.
“Ook dit is een greppel. Maar deze greppel is zo groot, er zijn maar een paar parallellen van gevonden in Nederland. In sommige van die gevallen wordt er wel eens vanuit gegaan dat het misschien om een cultusplaats gaat, een plek die centraal stond tijdens het dodenritueel. De reden om dat aan te nemen zijn paalsporen die zijn gevonden aan de binnen-, of juist de buitenkant van dergelijke greppels. Wij hebben zelf ook paalkuilen gevonden aan de binnenkant van onze greppel. Maar het zijn er maar drie. Ik weet niet of dat voldoende reden is om aan te nemen dat het hier ook om een cultusplaats gaat. Maar middenin dit enorme spoor is ook nog een kleintje gevonden. Dat doet in ieder geval wel vermoeden dat het een speciale plek is geweest.”
De overzichtstekening in detail. We zien hier onder andere de depressies in de landschap, ronde en vierkante grafstructuren, en de grote greppel (evt. cultusplaats). Afbeelding: © Sonja de Ridder
.Een ander raadsel waar Tamar erg enthousiast van wordt zijn een aantal drinkbekers die zijn gevonden op de rand van de eerder genoemde depressie.
“Op de randen van de depressies hebben we een aantal Romeinse drinkbekers gevonden. Ze zijn allemaal rechtop geplaatst in de bodem. Het is bijzonder omdat ze precies aan de randen van die depressies liggen, zonder verdere sporen er omheen. Waarom hebben de gebruikers van het grafveld deze bekers hier neergezet? Wij vermoeden dat het om een rituele depositie gaat. De gebruikers van het grafveld hebben met opzet de bekers dáár neergezet. Gewoon aardewerk vinden we vaak kapot terug, of ligt scheef. Maar deze niet! We hebben alle bekers geborgen met de inhoud er nog in. Na de opgraving worden ze door een specialist uitgelepeld. Er wordt dan paleobotanisch onderzoek naar gedaan. Misschien komt daar nog een verrassende conclusie uit. Wellicht is er een onderling verband tussen de potjes qua inhoud! Maar die resultaten zullen we nog even moeten afwachten…”
(Kennislink)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 25-12-2009 00:16:25 ]
Graven: een Romeins verleden
Als een jonge hinde beklimt archeologe Tamar Buikema de bergen stort om ons een mooi uitzicht te verschaffen over het opgravingsterrein. Speciaal voor Kennislink geeft zij een rondleiding over de opgraving. ”We zijn nu al zo’n zeven weken aan het graven, en gaan richting afrondende werkzaamheden. Nog een week of twee, dan zit de opgraving er op,” vertelt Tamar.
Sinds 16 september 2009 is het Amsterdams Archeologisch Centrum (AAC) bezig opgravingen te verrichten op het bedrijventerrein Retsel in Heeswijk-Dinther. Al in 2005 kwamen er tijdens vooronderzoek sporen naar boven die wezen op mogelijke bewoning van het gebied en de aanwezigheid van een Romeins grafveld. Dit vooronderzoek was aanleiding voor de gemeente Bernheze om archeologen uitgebreid onderzoek te laten doen naar de vindplaats. Maar wat treffen ze daar allemaal aan?
In de put zijn archeologen druk bezig om de blootgelegde grondsporen te vereeuwigen op de veldtekening. Even verderop legt de graafmachine een nieuw vlak aan. De machine moet eerst door een verploegd esdek heen graven voordat het archeologische sporenniveau zichtbaar is. Voor archeologen is de opeenvolging van aardlagen erg belangrijk om uitspraak te kunnen doen over het gebruik van het landschap. Soms is dat best ingewikkeld omdat de bodem ook door menselijk handelen verandert.
Tamar verduidelijkt: “Dit terrein is in de loop van de Middeleeuwen ontgonnen en als akkerland in gebruik genomen. Door het ploegen van de boeren is de oorspronkelijk oude grondlaag dus verstoord. We moeten relatief diep graven om sporen te vinden."
Archeologen schaven kleine plakjes van het profiel af om een mooi beeld te krijgen van de stratigrafie van een vindplaats. Afbeelding: © Sonja de Ridder
.Op de overzichtstekening van de opgraving wijst de archeologe naar bruine vlekken. “Waar je die bruine vlekken ziet op de tekening hebben we de oorspronkelijke oude bodemvorming terug gevonden. Die vlekken zijn depressies in het landschap. Hierbij hoef je niet gelijk aan vennetjes te denken, maar aan lagere stukken in het landschap. In de tijd dat dit grafveld in gebruik was, was een hoogteverschil duidelijk zichtbaar in het landschap. Het landschap was dus niet zo vlak als tegenwoordig.”
Tamar geeft uitleg bij de veldtekening. Afbeelding: © Sonja de Ridder
Sporen
Van het grafveld zijn nu alleen nog maar vierkante en ronde sporen in het vlak te zien. ”Die vierkante en ronde sporen zijn de greppels die om de graven heen lagen", legt Tamar uit. "Binnen deze structuren hebben heuveltjes gelegen waarin de bijzettingen zijn gedaan. Maar juist dat bovenste gedeelte –de heuveltjes- zijn we kwijt door het verploegde zand dat is opgenomen in het esdek. Hierdoor vinden we wel veel grafstructuren terug, maar lang niet altijd de grafkuil met bijhorende crematieresten. Soms hebben we geluk en hebben de oude gebruikers al een grafkuil gegraven voordat ze het heuveltje hebben opgeworpen. Hierdoor ligt de grafkuil dieper in de grond. In dat geval treffen we ze gelukkig wel aan.”
Datering
Een van de onderzoeksvragen die de archeologen tijdens de opgraving hebben is de gebruiksperiode van het grafveld. “Precieze datering van dit grafveld is lastig”, zegt Tamar. “We kunnen dit grafveld ongeveer dateren aan de hand van de vormen van de grafstructuren (rond en vierkant). De vierkante grafstructuren kwamen in de Romeinse tijd in zwang. Ronde grafstructuren zijn ook heel normaal in de Romeinse tijd maar komen ook al eerder voor. Het zou dus kunnen dat dit grafveld al in de Late IJzertijd is ontstaan en in gebruik bleef tot in de Romeinse tijd.”
Ondanks het verstoven oppervlak zien we hier nog vrij duidelijk een aantal grondsporen. Deze worden door archeologen ingekrast, ingemeten en vervolgens op de veldtekening gezet. Afbeelding: © Sonja de Ridder
“Normaalgesproken kan aardewerk ons helpen om een exactere datering te geven. Het probleem is alleen dat er in de Late IJzertijd weinig grafgiften werden meegegeven. We hebben relatief weinig ‘typisch’ aardewerk van die tijd gevonden. Daarnaast is de interpretatie van de scherven die we wel hebben gevonden erg lastig. In de inheems-Romeinse traditie blijft handgevormd aardewerk namelijk ook voorkomen naast het kenmerkende Romeinse draaischijfaardewerk. Om een gefundeerde uitspraak te kunnen doen over de datering van het grafveld hebben we houtskoolmonsters genomen. Deze monsters worden na de opgraving naar het lab gestuurd voor een c14 datering ."
Een metalen bak wordt in het profiel geslagen voor monstername. De archeoloog markeert waar de grenzen van de grondlagen lopen, zodat de onderzoekers straks weten welke resultaten overeenkomen met welke laag. Afbeelding: © Sonja de Ridder
Raadsels
Het aantal graven en de exacte datering zijn niet de enige raadsels waar de archeologen van het AAC mee te kampen hebben. In het veld ligt nog een rechthoekig grondspoor. Het spoor is zo groot (20 m. bij 35 m.) dat het in de Romeinse tijd goed zichtbaar moet zijn geweest in het grafveld. Wat kan dit zijn? Tamar krabt achter haar hoofd met een potlood.
“Ook dit is een greppel. Maar deze greppel is zo groot, er zijn maar een paar parallellen van gevonden in Nederland. In sommige van die gevallen wordt er wel eens vanuit gegaan dat het misschien om een cultusplaats gaat, een plek die centraal stond tijdens het dodenritueel. De reden om dat aan te nemen zijn paalsporen die zijn gevonden aan de binnen-, of juist de buitenkant van dergelijke greppels. Wij hebben zelf ook paalkuilen gevonden aan de binnenkant van onze greppel. Maar het zijn er maar drie. Ik weet niet of dat voldoende reden is om aan te nemen dat het hier ook om een cultusplaats gaat. Maar middenin dit enorme spoor is ook nog een kleintje gevonden. Dat doet in ieder geval wel vermoeden dat het een speciale plek is geweest.”
De overzichtstekening in detail. We zien hier onder andere de depressies in de landschap, ronde en vierkante grafstructuren, en de grote greppel (evt. cultusplaats). Afbeelding: © Sonja de Ridder
.Een ander raadsel waar Tamar erg enthousiast van wordt zijn een aantal drinkbekers die zijn gevonden op de rand van de eerder genoemde depressie.
“Op de randen van de depressies hebben we een aantal Romeinse drinkbekers gevonden. Ze zijn allemaal rechtop geplaatst in de bodem. Het is bijzonder omdat ze precies aan de randen van die depressies liggen, zonder verdere sporen er omheen. Waarom hebben de gebruikers van het grafveld deze bekers hier neergezet? Wij vermoeden dat het om een rituele depositie gaat. De gebruikers van het grafveld hebben met opzet de bekers dáár neergezet. Gewoon aardewerk vinden we vaak kapot terug, of ligt scheef. Maar deze niet! We hebben alle bekers geborgen met de inhoud er nog in. Na de opgraving worden ze door een specialist uitgelepeld. Er wordt dan paleobotanisch onderzoek naar gedaan. Misschien komt daar nog een verrassende conclusie uit. Wellicht is er een onderling verband tussen de potjes qua inhoud! Maar die resultaten zullen we nog even moeten afwachten…”
(Kennislink)
[ Bericht 0% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 25-12-2009 00:16:25 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-12-2009
"Van Gogh sneed oor af wegens verloving broer"
Schilder Vincent van Gogh sneed in 1888 zijn oor af omdat hij vreesde de emotionele en financiële steun van zijn broer Theo te verliezen. Dat stelt de Britse wetenschapper Martin Baily in het Britse blad The Art Newspaper.
Verloving
Van Gogh zou kort voor de zelfverminking per brief hebben vernomen dat Theo en zijn vriendin zich wilden verloven. Van Gogh zou de envelop met de bewuste brief hebben geschilderd in Stilleven rond een bord met uien uit januari 1889, dat hij kort na de verminking afmaakte.
Poststempel
Baily onderzocht minutieus het schilderij, dat in bezit is van het Kröller-Möllermuseum in Otterlo. Op de envelop staat het nummer 67 in een cirkel. Dit was de officiële poststempel van een postkantoor in Place des Abbesses, vlakbij het appartement van broer Theo in Montmartre in Parijs. (anp/sam)
(HLN)
"Van Gogh sneed oor af wegens verloving broer"
Schilder Vincent van Gogh sneed in 1888 zijn oor af omdat hij vreesde de emotionele en financiële steun van zijn broer Theo te verliezen. Dat stelt de Britse wetenschapper Martin Baily in het Britse blad The Art Newspaper.
Verloving
Van Gogh zou kort voor de zelfverminking per brief hebben vernomen dat Theo en zijn vriendin zich wilden verloven. Van Gogh zou de envelop met de bewuste brief hebben geschilderd in Stilleven rond een bord met uien uit januari 1889, dat hij kort na de verminking afmaakte.
Poststempel
Baily onderzocht minutieus het schilderij, dat in bezit is van het Kröller-Möllermuseum in Otterlo. Op de envelop staat het nummer 67 in een cirkel. Dit was de officiële poststempel van een postkantoor in Place des Abbesses, vlakbij het appartement van broer Theo in Montmartre in Parijs. (anp/sam)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-12-2009
Jeanne d’wie?
De stemmen van aartsengel Michael, God, en de heiligen Margaretha en Catharina hebben Jeanne d’Arc een opdracht gegeven om te volbrengen. Zou de werkelijkheid zo mooi zijn dat de Honderdjarige Oorlog (1337 – 1453) dankzij deze stemmen is gewonnen door de Fransen? Dit is één van de grootste mysteries van de geschiedenis: waarom begon Jeanne d’Arc een gevecht tegen de Engelsen?
Hoe kon zo’n jong meisje de Fransen nieuwe hoop en moed geven, het leger aanvoeren en zelfs de Dauphin tot koning kronen? De stemmen hadden haar tot deze daden gebracht, verklaarde ze. Maar wat als deze mysterieuze stemmen nooit hadden gesproken of als Jeanne er geen gehoor aan gaf? Wat als Jeanne gewoon een normaal boerenmeisje was die af en toe last had van een rare nachtmerrie?
Jeanne in volle wapenuitrusting, met haar sterkste troef – engelen en heiligen- aan haar zijde Afbeelding: © Wikimedia Commons / Centre Historique des Archives Nationales
Het begin
Een feodaal probleem tussen Engeland en Frankrijk is één van de belangrijkste aanleidingen voor de oorlog. Koning Eduard II van Engeland is tevens hertog van Guyenne. Dit houdt in dat hij leen moet betalen aan de Franse Koning en hem moet gehoorzamen. Maar de Engelse koning wil zijn macht verder uitbreiden. In 1337 verklaart hij de Fransen dan ook de oorlog.
Slag bij Azincourt
Gedurende de oorlog hebben de Engelsen de overhand. Ze winnen alle grote veldslagen. Dit komt voornamelijk door hun vernieuwende vechttechnieken. De Engelsen vechten niet meer op de traditionele ridder-manier. In 1415 lijkt er hoop te gloren voor de Fransen. Bij de slag van Azincourt zijn de Fransen in het voordeel. Maar toch winnen zij deze slag niet. De Engelsen vermoorden 5000 franse edelen, waaronder de maarschalk, en een aantal hertogen, baronnen en graven. De Engelsen hebben maar weinig schade geleden. Het Franse bestuur raakt verdeeld in twee kampen, de Bourgondiërs en de Armagnacs. Er heerst grote onrust. Dankzij deze onrust krijgen de Engelsen in 1419 Parijs weer in handen. Met Parijs erbij hebben ze nu bijna het hele noorden van Frankrijk in hun macht.
Hoop op vrede
De nieuwe hertog van Bourgondië wil onderhandelen met de Engelsen. Koningin Isabeau is solidair met de Bourgondiërs. Zij verklaart haar zoon, Kroonprins Karel VII, tot een bastaard. Dit houdt in dat hij geen recht meer heeft op de Franse troon. Namens haar gekke echtgenoot tekent Isabeau het verdrag van Troyes. Met dit verdrag wordt vastgesteld dat na de dood van de Franse Koning Karel VI de Engelse koning Hendrik V Frankrijk zal erven. Dit verdrag is een ware vernedering voor Frankrijk. Toch protesteert de bevolking niet erg. Zij zijn blij. Het verdrag betekent dat de vrede nabij is. Helaas sterft Hendrik V voordat Karel VI sterft. Het verdrag heeft dus niets opgeleverd. Twee maanden later sterft Karel VI.
Geen hoop
De opvolger van Hendrik V, Hendrik VI laat zich tot koning van Engeland én Frankrijk kronen. Wat overigens niet betekent dat hij koning is van heel Frankrijk. Frankrijk bestaat nu uit drie delen. Hendrik VI is koning van Bourgondië en van het deel van Kroonprins Karel VII. Er is weinig hoop voor de Fransen. Ze staan er heel slecht voor. De Bourgondiërs zouden liever met de Engelsen samenwerken dan met de Fransen. Dit betekent dat de Kroonprins er alleen voor staat. Terwijl hij er zelf ook niet meer in gelooft. Hij beschouwt het als onmogelijk om nog te kunnen winnen. De bevolking vertrouwt hem immers ook niet meer. De enige mogelijkheid om überhaupt nog geloofwaardig het leger aan te kunnen voeren is om zich tot koning te laten kronen. Dit is volstrekt onmogelijk want dit kan alleen in Reims, wat in Engels gebied ligt. Alleen een wonder kan de Fransen nog helpen.
Schilderij van Jules Eugène Lenepveu genaamd “Légende de Jeanne d’Arc” (1886-1890). We zien hier Jeanne aanwezig bij de kroning van Karel VII in Reims. Afbeelding: © Flickr / Wallyg
.Een Engels Frankrijk
De Engelse Koning Hendrik VI is erg fanatiek. Hij wil héél Frankrijk in handen krijgen. Hij gaat verder met het veroveren van steden. Het wordt een bloederige strijd. De ene na de andere Franse stad wordt verslagen. Op een gegeven moment zijn nog slechts enkele steden te verslaan. Hendrik VI heeft door dat de Kroonprins weinig verzet toont en het niet meer ziet zitten. Hij besluit met Karel VII te gaan praten. Hij doet een voorstel: Of hij verovert Frankrijk na nog een paar bloederige veldslagen, of de paar overgebleven steden geven zich over. Karel VII besluit wat het beste is voor het volk; geen bloederige vechtpartijen meer. Zo krijgen de Engelsen in 1430 Frankrijk in handen. Maar niet heel Frankrijk. Bourgondië is nog over. Bourgondië is altijd al wel voor de Engelsen geweest, maar zich overgeven zien ze niet zitten. Daarom besluit Koning Hendrik al zijn Engelse troepen én de voormalige Franse troepen naar Bourgondië te sturen. Filips de Goede, Hertog van Bourgondië, vreest het ergste. Zijn leger is niet opgewassen tegen zoveel mensen. Al na drie dagen vechten zijn de meeste Bourgondische soldaten vermoord. Filips de Goede besluit zich over te geven op voorwaarde dat Bourgondië een eigen hertog mag houden. Hendrik VI gaat akkoord. Maar hij zorgt er voor dat de Hertog zo weinig rechten heeft dat zijn functie bijna ceremonieel wordt. Hendrik VI wordt eind 1431 officieel tot Koning gekroond van Engeland, Frankrijk en Bourgondië.
Gevolgen
Dit heeft veel gevolgen voor de rest van de geschiedenis. Eigenlijk zou de geschiedenis zoals wij die nu kennen totaal veranderen. De Franse taal zou niet meer gesproken worden, Frankrijk wordt Engels. Wij zouden nu op school geen Frans meer hoeven te leren. Het belang van Engels als wereldtaal zou nog groter worden. Daarnaast zou een dergelijke grootmacht heel dreigend zijn voor de buurlanden. De kans dat de Engelse vorsten hun macht zouden willen uitbreiden is erg groot. Er zouden geen Franse koningen meer zijn, geen Lodewijk XIV, geen Versailles. Denk eens aan Napoleon, de Franse revolutie, de EEG, en Sarkozy. Ze zouden er allemaal niet zijn geweest. Oorlogen zoals de Frans-Spaanse oorlog, de Hollandse oorlog, de Eerste Wereldoorlog en zelfs de Tweede Wereldoorlog zouden anders zijn verlopen of er zelfs niet zijn geweest.
(Kennislink)
Jeanne d’wie?
De stemmen van aartsengel Michael, God, en de heiligen Margaretha en Catharina hebben Jeanne d’Arc een opdracht gegeven om te volbrengen. Zou de werkelijkheid zo mooi zijn dat de Honderdjarige Oorlog (1337 – 1453) dankzij deze stemmen is gewonnen door de Fransen? Dit is één van de grootste mysteries van de geschiedenis: waarom begon Jeanne d’Arc een gevecht tegen de Engelsen?
Hoe kon zo’n jong meisje de Fransen nieuwe hoop en moed geven, het leger aanvoeren en zelfs de Dauphin tot koning kronen? De stemmen hadden haar tot deze daden gebracht, verklaarde ze. Maar wat als deze mysterieuze stemmen nooit hadden gesproken of als Jeanne er geen gehoor aan gaf? Wat als Jeanne gewoon een normaal boerenmeisje was die af en toe last had van een rare nachtmerrie?
Jeanne in volle wapenuitrusting, met haar sterkste troef – engelen en heiligen- aan haar zijde Afbeelding: © Wikimedia Commons / Centre Historique des Archives Nationales
Het begin
Een feodaal probleem tussen Engeland en Frankrijk is één van de belangrijkste aanleidingen voor de oorlog. Koning Eduard II van Engeland is tevens hertog van Guyenne. Dit houdt in dat hij leen moet betalen aan de Franse Koning en hem moet gehoorzamen. Maar de Engelse koning wil zijn macht verder uitbreiden. In 1337 verklaart hij de Fransen dan ook de oorlog.
Slag bij Azincourt
Gedurende de oorlog hebben de Engelsen de overhand. Ze winnen alle grote veldslagen. Dit komt voornamelijk door hun vernieuwende vechttechnieken. De Engelsen vechten niet meer op de traditionele ridder-manier. In 1415 lijkt er hoop te gloren voor de Fransen. Bij de slag van Azincourt zijn de Fransen in het voordeel. Maar toch winnen zij deze slag niet. De Engelsen vermoorden 5000 franse edelen, waaronder de maarschalk, en een aantal hertogen, baronnen en graven. De Engelsen hebben maar weinig schade geleden. Het Franse bestuur raakt verdeeld in twee kampen, de Bourgondiërs en de Armagnacs. Er heerst grote onrust. Dankzij deze onrust krijgen de Engelsen in 1419 Parijs weer in handen. Met Parijs erbij hebben ze nu bijna het hele noorden van Frankrijk in hun macht.
Hoop op vrede
De nieuwe hertog van Bourgondië wil onderhandelen met de Engelsen. Koningin Isabeau is solidair met de Bourgondiërs. Zij verklaart haar zoon, Kroonprins Karel VII, tot een bastaard. Dit houdt in dat hij geen recht meer heeft op de Franse troon. Namens haar gekke echtgenoot tekent Isabeau het verdrag van Troyes. Met dit verdrag wordt vastgesteld dat na de dood van de Franse Koning Karel VI de Engelse koning Hendrik V Frankrijk zal erven. Dit verdrag is een ware vernedering voor Frankrijk. Toch protesteert de bevolking niet erg. Zij zijn blij. Het verdrag betekent dat de vrede nabij is. Helaas sterft Hendrik V voordat Karel VI sterft. Het verdrag heeft dus niets opgeleverd. Twee maanden later sterft Karel VI.
Geen hoop
De opvolger van Hendrik V, Hendrik VI laat zich tot koning van Engeland én Frankrijk kronen. Wat overigens niet betekent dat hij koning is van heel Frankrijk. Frankrijk bestaat nu uit drie delen. Hendrik VI is koning van Bourgondië en van het deel van Kroonprins Karel VII. Er is weinig hoop voor de Fransen. Ze staan er heel slecht voor. De Bourgondiërs zouden liever met de Engelsen samenwerken dan met de Fransen. Dit betekent dat de Kroonprins er alleen voor staat. Terwijl hij er zelf ook niet meer in gelooft. Hij beschouwt het als onmogelijk om nog te kunnen winnen. De bevolking vertrouwt hem immers ook niet meer. De enige mogelijkheid om überhaupt nog geloofwaardig het leger aan te kunnen voeren is om zich tot koning te laten kronen. Dit is volstrekt onmogelijk want dit kan alleen in Reims, wat in Engels gebied ligt. Alleen een wonder kan de Fransen nog helpen.
Schilderij van Jules Eugène Lenepveu genaamd “Légende de Jeanne d’Arc” (1886-1890). We zien hier Jeanne aanwezig bij de kroning van Karel VII in Reims. Afbeelding: © Flickr / Wallyg
.Een Engels Frankrijk
De Engelse Koning Hendrik VI is erg fanatiek. Hij wil héél Frankrijk in handen krijgen. Hij gaat verder met het veroveren van steden. Het wordt een bloederige strijd. De ene na de andere Franse stad wordt verslagen. Op een gegeven moment zijn nog slechts enkele steden te verslaan. Hendrik VI heeft door dat de Kroonprins weinig verzet toont en het niet meer ziet zitten. Hij besluit met Karel VII te gaan praten. Hij doet een voorstel: Of hij verovert Frankrijk na nog een paar bloederige veldslagen, of de paar overgebleven steden geven zich over. Karel VII besluit wat het beste is voor het volk; geen bloederige vechtpartijen meer. Zo krijgen de Engelsen in 1430 Frankrijk in handen. Maar niet heel Frankrijk. Bourgondië is nog over. Bourgondië is altijd al wel voor de Engelsen geweest, maar zich overgeven zien ze niet zitten. Daarom besluit Koning Hendrik al zijn Engelse troepen én de voormalige Franse troepen naar Bourgondië te sturen. Filips de Goede, Hertog van Bourgondië, vreest het ergste. Zijn leger is niet opgewassen tegen zoveel mensen. Al na drie dagen vechten zijn de meeste Bourgondische soldaten vermoord. Filips de Goede besluit zich over te geven op voorwaarde dat Bourgondië een eigen hertog mag houden. Hendrik VI gaat akkoord. Maar hij zorgt er voor dat de Hertog zo weinig rechten heeft dat zijn functie bijna ceremonieel wordt. Hendrik VI wordt eind 1431 officieel tot Koning gekroond van Engeland, Frankrijk en Bourgondië.
Gevolgen
Dit heeft veel gevolgen voor de rest van de geschiedenis. Eigenlijk zou de geschiedenis zoals wij die nu kennen totaal veranderen. De Franse taal zou niet meer gesproken worden, Frankrijk wordt Engels. Wij zouden nu op school geen Frans meer hoeven te leren. Het belang van Engels als wereldtaal zou nog groter worden. Daarnaast zou een dergelijke grootmacht heel dreigend zijn voor de buurlanden. De kans dat de Engelse vorsten hun macht zouden willen uitbreiden is erg groot. Er zouden geen Franse koningen meer zijn, geen Lodewijk XIV, geen Versailles. Denk eens aan Napoleon, de Franse revolutie, de EEG, en Sarkozy. Ze zouden er allemaal niet zijn geweest. Oorlogen zoals de Frans-Spaanse oorlog, de Hollandse oorlog, de Eerste Wereldoorlog en zelfs de Tweede Wereldoorlog zouden anders zijn verlopen of er zelfs niet zijn geweest.
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Archeologen vinden graf Chinese koning
PEKING - Chinese archeologen denken het graf te hebben gevonden van Cao Cao, een brute koning die regeerde van 208 tot 220 na Christus. De opgravingen zijn al een jaar gaande, maar de onderzoekers hebben pas sinds kort voldoende bewijs gevonden om er zeker van te zijn dat het gaat om het mausoleum van Cao Cao.
Cao Cao, een brute koning die regeerde van 208 tot 220 na Christus
Dat schrijft de China Daily maandag. Het graf is aangetroffen in de centraal gelegen provincie Henan, nabij de Gele rivier en de stad Anyang, vanwaar Cao Cao in het verleden heerste. De archeologen hebben in het graf de overblijfselen van drie mensen gevonden: een man van rond de zestig jaar (vermoedelijk Cao Cao), een vrouw van ongeveer vijftig en een vrouw van tussen de twintig en 25 jaar oud.
Verder zijn meer dan 250 voorwerpen gevonden, die „frequent gebruikt werden door Koning Wu van Wei”, zoals Cao Cao ook wel genoemd werd. Ook het formaat van het graf past bij de statuur van een koning: het is 740 vierkante meter groot.
Cao Cao was een wrede tiran, maar ook een van de meest sluwe militairen die China ooit heeft gekend. Zijn overwinningen vormden de basis voor het 14e eeuwse verhaal Roman van de Drie Koninkrijken, wat als een van China's belangrijkste literaire werken geldt. Ook komt hij nog regelmatig voor in films, theaterstukken en opera's. De gedichten die Cao Cao schreef, worden nog steeds behandeld op scholen in China.
http://www.telegraaf.nl/b(...)ning_gevonden__.html
Meer info en plaatjes:
http://www.dailymail.co.u(...)d-century-ruler.html
PEKING - Chinese archeologen denken het graf te hebben gevonden van Cao Cao, een brute koning die regeerde van 208 tot 220 na Christus. De opgravingen zijn al een jaar gaande, maar de onderzoekers hebben pas sinds kort voldoende bewijs gevonden om er zeker van te zijn dat het gaat om het mausoleum van Cao Cao.
Cao Cao, een brute koning die regeerde van 208 tot 220 na Christus
Dat schrijft de China Daily maandag. Het graf is aangetroffen in de centraal gelegen provincie Henan, nabij de Gele rivier en de stad Anyang, vanwaar Cao Cao in het verleden heerste. De archeologen hebben in het graf de overblijfselen van drie mensen gevonden: een man van rond de zestig jaar (vermoedelijk Cao Cao), een vrouw van ongeveer vijftig en een vrouw van tussen de twintig en 25 jaar oud.
Verder zijn meer dan 250 voorwerpen gevonden, die „frequent gebruikt werden door Koning Wu van Wei”, zoals Cao Cao ook wel genoemd werd. Ook het formaat van het graf past bij de statuur van een koning: het is 740 vierkante meter groot.
Cao Cao was een wrede tiran, maar ook een van de meest sluwe militairen die China ooit heeft gekend. Zijn overwinningen vormden de basis voor het 14e eeuwse verhaal Roman van de Drie Koninkrijken, wat als een van China's belangrijkste literaire werken geldt. Ook komt hij nog regelmatig voor in films, theaterstukken en opera's. De gedichten die Cao Cao schreef, worden nog steeds behandeld op scholen in China.
http://www.telegraaf.nl/b(...)ning_gevonden__.html
Meer info en plaatjes:
http://www.dailymail.co.u(...)d-century-ruler.html
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
quote:Op maandag 28 december 2009 17:56 schreef Lord_Vetinari het volgende:
Archeologen vinden graf Chinese koning
Dynasty Warriors 
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-12-2009
Copernicus wordt herbegraven
WARSCHAU - De beroemde Poolse astronoom Nicolaus Copernicus (1473-1543) wordt volgend jaar opnieuw begraven.
Hij krijgt een prominente plaats in de kathedraal van de Noord-Poolse plaats Frombork. Dat heeft een woordvoerder van het rooms-katholieke aartsbisdom Ermland, waarvan Frombork de hoofdzetel is, maandag gezegd.
Bij opgravingen in het heiligdom was in 2005 een schedel aangetroffen. Die was van Copernicus, zo bleek vorig jaar uit DNA-onderzoek.
Op basis van de schedel reconstrueerden deskundigen vervolgens het hoofd. Dat bleek precies overeen te komen met een portret van Copernicus.
Heliocentrisme
In Frombork deed Copernicus onderzoek naar de hemellichamen. Hij werd bekend door zijn theorie dat de planeten om de zon draaien, het zogeheten heliocentrisme.
Daarmee ging hij in tegen de leer van de rooms-katholieke kerk, die ervan overtuigd was dat de aarde het centrum van het heelal was. Het boek waarin Copernicus zijn leer uit de doeken deed, stond lange tijd op de verboden lijst van de kerk.
Copernicus stierf in 1543 in Frombork. Zijn laatste rustplaats was lang een mysterie.
© ANP
(nu.nl)
Copernicus wordt herbegraven
WARSCHAU - De beroemde Poolse astronoom Nicolaus Copernicus (1473-1543) wordt volgend jaar opnieuw begraven.
Hij krijgt een prominente plaats in de kathedraal van de Noord-Poolse plaats Frombork. Dat heeft een woordvoerder van het rooms-katholieke aartsbisdom Ermland, waarvan Frombork de hoofdzetel is, maandag gezegd.
Bij opgravingen in het heiligdom was in 2005 een schedel aangetroffen. Die was van Copernicus, zo bleek vorig jaar uit DNA-onderzoek.
Op basis van de schedel reconstrueerden deskundigen vervolgens het hoofd. Dat bleek precies overeen te komen met een portret van Copernicus.
Heliocentrisme
In Frombork deed Copernicus onderzoek naar de hemellichamen. Hij werd bekend door zijn theorie dat de planeten om de zon draaien, het zogeheten heliocentrisme.
Daarmee ging hij in tegen de leer van de rooms-katholieke kerk, die ervan overtuigd was dat de aarde het centrum van het heelal was. Het boek waarin Copernicus zijn leer uit de doeken deed, stond lange tijd op de verboden lijst van de kerk.
Copernicus stierf in 1543 in Frombork. Zijn laatste rustplaats was lang een mysterie.
© ANP
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
een kleine videoreportage hiervan staat op http://www.rnw.nl/nl/nede(...)lijk-later-souvereinquote:Indonesië: eerst onafhankelijk, later souverein
Gepubliceerd : 27 december 2009 - 7:53 am | door Junito Drias
Zestig jaar geleden droeg Nederland de soevereiniteit over Nederlands-Indie over aan de onafhankelijke staat Indonesië. Tenminste zo zien de Nederlanders dat. Maar was dat ook wel zo?
De inmiddels 87-jarige journalist Rosihan Anwar deed voor de Indonesiers verslag van de plechtigheid en de daaraan voorafgaande Rondetafelconferentie.
Zestig jaar na dato bezoekt hij de Ridderzaal, waar de onderhandelingen plaatsvonden, opnieuw. En hij verwoordt zijn persoonlijke gevoelens over de verhoudingen tussen Indonesie en Nederland.
Restanten oud vliegtuig gevonden op Zuidpool
SYDNEY - Onderzoekers hebben op de Zuidpool de restanten gevonden van het vliegtuig dat de eerste vlucht over Antarctica had moeten maken. Het Australische onderzoeksteam zocht al drie zomers naar het in 1911 gebouwde toestel, meldden lokale media zondag.
Geoloog en ontdekkingsreiziger Douglas Mawson hoopte aan het begin van de twintigste eeuw als eerste het bevroren continent over te vliegen. Zowel zijn plannen als zijn toestel sneuvelden echter nog voor het vertrek van de expeditie tijdens een demonstratievlucht in Australië. Niemand raakte gewond, maar het vliegtuig was niet meer te redden en werd gesloopt voor onderdelen.
Het grootste deel van het toestel kwam alsnog terecht op de Zuidpool: de onderdelen werden gebruikt om een soort gemotoriseerde slee te bouwen. De vleugels van het toestel werden achtergelaten. De vliegtuigmotor bleek uiteindelijk niet te zijn opgewassen tegen de extreme kou en het voertuig bleef in 1912 in de sneeuw op Antarctica achter.
SYDNEY - Onderzoekers hebben op de Zuidpool de restanten gevonden van het vliegtuig dat de eerste vlucht over Antarctica had moeten maken. Het Australische onderzoeksteam zocht al drie zomers naar het in 1911 gebouwde toestel, meldden lokale media zondag.
Geoloog en ontdekkingsreiziger Douglas Mawson hoopte aan het begin van de twintigste eeuw als eerste het bevroren continent over te vliegen. Zowel zijn plannen als zijn toestel sneuvelden echter nog voor het vertrek van de expeditie tijdens een demonstratievlucht in Australië. Niemand raakte gewond, maar het vliegtuig was niet meer te redden en werd gesloopt voor onderdelen.
Het grootste deel van het toestel kwam alsnog terecht op de Zuidpool: de onderdelen werden gebruikt om een soort gemotoriseerde slee te bouwen. De vleugels van het toestel werden achtergelaten. De vliegtuigmotor bleek uiteindelijk niet te zijn opgewassen tegen de extreme kou en het voertuig bleef in 1912 in de sneeuw op Antarctica achter.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
http://www.rnw.nl/nl/nede(...)ton-pas-echt-beroemdquote:Via Leiden werd Isaäc Newton pas echt beroemd
Gepubliceerd : 17 december 2009 - 11:18 am | door Thijs Westerbeek van Eerten
‘Newtonmania’ is een spannende tentoonstelling in het Boerhaave museum in Leiden, over het leven en werk van de beroemde 17e eeuwse Engelse natuurkundige. Isaäc Newton. Vooral kinderen kunnen in een grote speelzaal letterlijk aan den lijve ondervinden hoe Newton's wetten in de praktijk uitwerken.
Ook blijkt er een Nederlands tintje te zitten aan Newton's succes. Conservator Ad Maas legt uit waarom nou juist het Boerhaave museum zo'n grote tentoonstelling aan Isaäc Newton wijdt......
“Isaäc Newton is misschien wel een van de belangrijkste wetenschappers aller tijden. Dus dat is al genoeg reden voor een expositie, maar zijn ideeën waren toch wel heel moeilijk, en het leuke is dat met name drie Leidse hoogleraren heel belangrijk zijn geweest in het verspreiden en populariseren van Newton’s gedachtegoed. ”
Die drie Leidse professoren waren om te beginnen de beroemde professor Herman Boerhaave zelf, de naamgever van het museum. Die man had zo’n enorm status dat toen hij de ideeën van Newton omarmde de rest van de wetenschappelijke wereld vanzelf volgde. Verder was er professor s’Gravesande die allerlei apparaten ontwikkelde om Newton’s wetten in experimenten zichtbaar te maken. En tot slot professor van Musschenbroek die een Nederlandstalige bestseller over het werk van Newton publiceerde.
Bon ton
Het leidde allemaal tot een hype zonder weerga; de hele achttiende eeuw was wetenschap – en niet eens alleen Newtoniaanse wetenschap – razend populair. In de betere kringen was het ‘bon ton’ om bijvoorbeeld een fraai uitgevoerd planetarium in de salon te hebben staan; zo kon je aangeven dat je de wetenschap een warm hart toedroeg, ook als je er zelf niets van begreep.
En dat begrip ontbrak er nog wel eens aan, zelfs nu nog. Maar professor Jo Hermans, emeritus hoogleraar aan de Universiteit Leiden, weet wel wat Newton volstrekt uniek maakt: “Hij kon buiten het normaal zichtbare, instinctieve stramien denken; hij begreep dat niet zozeer de appel omlaag naar de aarde valt; maar dat de massa’s van de appel en de aarde elkaar aantrekken; ze vallen als het ware naar elkaar toe”.
verklaring
In het beschrijven van zulke fenomenen en het berekenen van de bijbehorende krachten ligt het ware genie van Newton. Opeens was er een verklaring voor het feit dat de Maan om de Aarde draait, en niet naar beneden valt: De zwaartekracht en de middelpuntvliedende kracht heffen in dat geval elkaar op. En zo zijn er eindeloos veel voorbeelden van moderne wetenschappelijke inzichten die zonder Newton simpelweg onmogelijk zijn.
Kinderen
In het museum Boerhaave kunnen kinderen bijvoorbeeld schommelen; het maakt de invloed van zwaartekracht op een slingerbeweging duidelijk. Ze kunnen een modelletje van een hoge vrachtwagen tegen een raceautootje laten racen; de vrachtauto vliegt door zijn hoge zwaartepunt uit de bocht; middelpuntvliedende kracht. Ze kunnen sjoelen met een sjoelbak die schuin omhoog staat: zwaartekracht en wrijving gecombineerd in één apparaat. Newton kán gewoon niet inzichtelijker gemaakt worden dan op deze manier.
Maar het ware pronkstuk van de expositie is een exemplaar van de eerste druk van Newton’s boek: “Principia Mathematica’. Professor Hermans is onder de indruk:
“Ja het is toch bijna ongelofelijk dat er al in die tijd, in 1687, iemand was die zo’n diep inzicht in de natuurkunde had en dat bovendien op een heldere manier neerschreef. Ongelofelijk ook dat we dit boek, die allereerste druk, hier hebben.”
En van het bizarre feit dat vier eeuwen na Newton nog steeds niemand weet waaróm de zwaartekracht doet wat hij doet ligt de prof geen moment wakker: “Ik slaap prima, dank u wel’
03-01-2010
Auschwitz lokt recordaantal bezoekers in 2009
De internationale belangenstelling voor het concentratiekamp in Auschwitz is nog altijd erg groot. In 2009 werd in het voormalige nazi-uitroeiingskamp zelfs 1,3 miljoen bezoekers over de vloer. Dat is een record in de 62-jarige geschiedenis van het museum.
Meestal jongeren
De meeste bezoekers (821.000) waren jongeren, iets waar museumdirecteur Piotr Cywinski erg tevreden over is. "Zij zijn de toekomst van de wereld", sprak de historicus. "Zonder een goede kennis over Auschwitz kan het Europa van vandaag niet begrepen worden."
Aziaten op komst
De bezoekers kwamen vooral uit Polen, Groot-Brittannië, Italië, Israël en Duitsland. Maar ook het stijgende bezoekersaantal uit Aziatische landen, en dan vooral Zuid-Korea, valt op.
Miljoen doden
In het concentratiekamp van Auschwitz en het nabijgelegen Birkenau werden op industriële schaal 1,1 miljoen mensen, vooral joden, gedood tussen 1940 en 1945.
Opschrift gestolen
Het kamp haalde enkele weken geleden nog het wereldnieuws, nadat dieven het beruchte opschrift "Arbeit macht Frei" hadden gestolen. Kort daarna werden vijf verdachten gearresteerd en werd het beschadigde bord teruggevonden in een bos. (belga/edp)
(HLN)
Auschwitz lokt recordaantal bezoekers in 2009
De internationale belangenstelling voor het concentratiekamp in Auschwitz is nog altijd erg groot. In 2009 werd in het voormalige nazi-uitroeiingskamp zelfs 1,3 miljoen bezoekers over de vloer. Dat is een record in de 62-jarige geschiedenis van het museum.
Meestal jongeren
De meeste bezoekers (821.000) waren jongeren, iets waar museumdirecteur Piotr Cywinski erg tevreden over is. "Zij zijn de toekomst van de wereld", sprak de historicus. "Zonder een goede kennis over Auschwitz kan het Europa van vandaag niet begrepen worden."
Aziaten op komst
De bezoekers kwamen vooral uit Polen, Groot-Brittannië, Italië, Israël en Duitsland. Maar ook het stijgende bezoekersaantal uit Aziatische landen, en dan vooral Zuid-Korea, valt op.
Miljoen doden
In het concentratiekamp van Auschwitz en het nabijgelegen Birkenau werden op industriële schaal 1,1 miljoen mensen, vooral joden, gedood tussen 1940 en 1945.
Opschrift gestolen
Het kamp haalde enkele weken geleden nog het wereldnieuws, nadat dieven het beruchte opschrift "Arbeit macht Frei" hadden gestolen. Kort daarna werden vijf verdachten gearresteerd en werd het beschadigde bord teruggevonden in een bos. (belga/edp)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Op zondag 3 januari 2010 10:01 schreef Lord_Vetinari het volgende:
Restanten oud vliegtuig gevonden op Zuidpool
SYDNEY - Onderzoekers hebben op de Zuidpool de restanten gevonden van het vliegtuig dat de eerste vlucht over Antarctica had moeten maken. Het Australische onderzoeksteam zocht al drie zomers naar het in 1911 gebouwde toestel, meldden lokale media zondag.
Geoloog en ontdekkingsreiziger Douglas Mawson hoopte aan het begin van de twintigste eeuw als eerste het bevroren continent over te vliegen. Zowel zijn plannen als zijn toestel sneuvelden echter nog voor het vertrek van de expeditie tijdens een demonstratievlucht in Australië. Niemand raakte gewond, maar het vliegtuig was niet meer te redden en werd gesloopt voor onderdelen.
Het grootste deel van het toestel kwam alsnog terecht op de Zuidpool: de onderdelen werden gebruikt om een soort gemotoriseerde slee te bouwen. De vleugels van het toestel werden achtergelaten. De vliegtuigmotor bleek uiteindelijk niet te zijn opgewassen tegen de extreme kou en het voertuig bleef in 1912 in de sneeuw op Antarctica achter.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-01-2010
Duitse verzetsleidster Freya von Moltke overleden
In haar woning in de Amerikaanse staat Vermont is op 98-jarige leeftijd de Duitse verzetsleidster Freya von Moltke overleden, zo heeft haar familie zondag bekendgemaakt. Haar man is destijds door de nazi's terechtgesteld.
Centrum van verzet
Juriste von Moltke werd in 1911 geboren uit een prominente bankiersfamilie en ontmoette op 18-jarige leeftijd haar latere man. Het paar huwde in 1931 en stichttte samen de Kreisauer Kring als een centrum van verzet tegen Adolf Hitler en de nazi's. De Kring onderhield ook contacten met een groep die probeerde de Führer te vermoorden.
Verraad
Toen het door Claus von Stauffenberg geleide van complot 20 juli 1944 mislukte, werd haar man opgepakt. Hij werd vanwege verraad begin 1945 geëxecuteerd, waarop Freya von Moltke naar het buitenland vluchtte met haar zoons.
Ze belandde in de jaren '60 in Vermont en bleef publiceren over het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze bezweek vrijdag, omringd door haar familie, aan een virale infectie. (belga/vbd)
(HLN)
Duitse verzetsleidster Freya von Moltke overleden
In haar woning in de Amerikaanse staat Vermont is op 98-jarige leeftijd de Duitse verzetsleidster Freya von Moltke overleden, zo heeft haar familie zondag bekendgemaakt. Haar man is destijds door de nazi's terechtgesteld.
Centrum van verzet
Juriste von Moltke werd in 1911 geboren uit een prominente bankiersfamilie en ontmoette op 18-jarige leeftijd haar latere man. Het paar huwde in 1931 en stichttte samen de Kreisauer Kring als een centrum van verzet tegen Adolf Hitler en de nazi's. De Kring onderhield ook contacten met een groep die probeerde de Führer te vermoorden.
Verraad
Toen het door Claus von Stauffenberg geleide van complot 20 juli 1944 mislukte, werd haar man opgepakt. Hij werd vanwege verraad begin 1945 geëxecuteerd, waarop Freya von Moltke naar het buitenland vluchtte met haar zoons.
Ze belandde in de jaren '60 in Vermont en bleef publiceren over het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze bezweek vrijdag, omringd door haar familie, aan een virale infectie. (belga/vbd)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-01-2010
Archeologen vinden 2.500 jaar oud graf in Sakkara
Egyptische archeologen hebben in de buurt van de trappiramide van Sakkara een graf van ongeveer 2.500 jaar oud ontdekt dat meerdere kamers en gangen bevat. Het gaat om het oudste en grootste graf dat ooit ontdekt werd in Sakkara, ongeveer 30 kilometer ten zuiden van het huidige Kaïro.
Het hoofd van de Egyptische Hoge Raad voor Oudheidkunde, Zahi Hawass, verklaarde in Kaïro dat het graf stamt uit de 26e dynastie (664-525 voor Christus). Het graf zou in de loop der tijden al verschillende keren geopend geweest zijn, onder meer voor nieuwe begravingen. Het zou geplunderd geweest zijn in de vijfde eeuw na Christus.
Havikmummies
Toch vonden de onderzoekers volgens Hawass nog verschillende skeletten, aardewerk, gemummificeerde haviken en puin. In een van de kamers bevindt zich ook een zeven meter diepe put, waarvan de functie niet meteen duidelijk is voor de archeologen.
De necropolis van Sakkara nabij Kairo is een van de belangrijkste begraafplaatsen van het Oude Egypte. In het midden ervan ligt de piramide van farao Djoser (circa 2720-2700 voor Christus). (dpa/eb)
(HLN)
Archeologen vinden 2.500 jaar oud graf in Sakkara
Egyptische archeologen hebben in de buurt van de trappiramide van Sakkara een graf van ongeveer 2.500 jaar oud ontdekt dat meerdere kamers en gangen bevat. Het gaat om het oudste en grootste graf dat ooit ontdekt werd in Sakkara, ongeveer 30 kilometer ten zuiden van het huidige Kaïro.
Het hoofd van de Egyptische Hoge Raad voor Oudheidkunde, Zahi Hawass, verklaarde in Kaïro dat het graf stamt uit de 26e dynastie (664-525 voor Christus). Het graf zou in de loop der tijden al verschillende keren geopend geweest zijn, onder meer voor nieuwe begravingen. Het zou geplunderd geweest zijn in de vijfde eeuw na Christus.
Havikmummies
Toch vonden de onderzoekers volgens Hawass nog verschillende skeletten, aardewerk, gemummificeerde haviken en puin. In een van de kamers bevindt zich ook een zeven meter diepe put, waarvan de functie niet meteen duidelijk is voor de archeologen.
De necropolis van Sakkara nabij Kairo is een van de belangrijkste begraafplaatsen van het Oude Egypte. In het midden ervan ligt de piramide van farao Djoser (circa 2720-2700 voor Christus). (dpa/eb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-01-2010
'Ark van Noach was rond'
AMSTERDAM – De Ark van Noach was geen traditionele boot, maar een cirkelvormig vlot. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek op een kleitablet van bijna 4000 jaar oud.
De Britse onderzoeker Irvin Finkel van het British Museum vertaalde 60 regels spijkerschrift die zijn gekerfd in een kleitablet uit het Midden Oosten dat waarschijnlijk ongeveer 3700 jaar oud is.
Het bleek een beschrijving te zijn van het verhaal van de Ark van Noach. Uniek aan de tekst is dat ook melding wordt gemaakt van de vorm van de ark.
Volgens Finkel ging het volgens de beschrijving om een rond vlot van een type dat in Irak en Iran soms nog steeds wordt gebruikt, zo meldt hij in de Britse krant The Guardian.
Dieren
“In alle tekeningen die ooit zijn gemaakt, namen mensen aan dat het een zeewaardige boot ging met een puntige boeg en een achtersteven die geschikt waren om over de golven te varen”, verklaart Finkel.
“Maar de ark ging helemaal nergens heen. De boot hoefde alleen maar te drijven en deze beschrijving wijst op een type vaartuig dat erg bekend was in die tijd en soms nog steeds wordt gebruikt.”
“Het was een rond vlot dat werd ingezet om dieren naar de overkant van een rivier te transporteren”, aldus de onderzoeker.
Gevechtspiloot
Het onderzochte kleitablet werd in de jaren veertig al ontdekt in het Midden-Oosten door de Britse gevechtspiloot Leonard Simmons. De vondst bleef lange tijd onopgemerkt in zijn privécollectie. Nog nooit eerder werd het onderzocht door een expert.
Het tablet hoort volgens onderzoeker Finkel bij de oudste bronnen die ooit zijn gebruikt om het verhaal van de Ark van Noach te verifiëren.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
'Ark van Noach was rond'
AMSTERDAM – De Ark van Noach was geen traditionele boot, maar een cirkelvormig vlot. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek op een kleitablet van bijna 4000 jaar oud.
De Britse onderzoeker Irvin Finkel van het British Museum vertaalde 60 regels spijkerschrift die zijn gekerfd in een kleitablet uit het Midden Oosten dat waarschijnlijk ongeveer 3700 jaar oud is.
Het bleek een beschrijving te zijn van het verhaal van de Ark van Noach. Uniek aan de tekst is dat ook melding wordt gemaakt van de vorm van de ark.
Volgens Finkel ging het volgens de beschrijving om een rond vlot van een type dat in Irak en Iran soms nog steeds wordt gebruikt, zo meldt hij in de Britse krant The Guardian.
Dieren
“In alle tekeningen die ooit zijn gemaakt, namen mensen aan dat het een zeewaardige boot ging met een puntige boeg en een achtersteven die geschikt waren om over de golven te varen”, verklaart Finkel.
“Maar de ark ging helemaal nergens heen. De boot hoefde alleen maar te drijven en deze beschrijving wijst op een type vaartuig dat erg bekend was in die tijd en soms nog steeds wordt gebruikt.”
“Het was een rond vlot dat werd ingezet om dieren naar de overkant van een rivier te transporteren”, aldus de onderzoeker.
Gevechtspiloot
Het onderzochte kleitablet werd in de jaren veertig al ontdekt in het Midden-Oosten door de Britse gevechtspiloot Leonard Simmons. De vondst bleef lange tijd onopgemerkt in zijn privécollectie. Nog nooit eerder werd het onderzocht door een expert.
Het tablet hoort volgens onderzoeker Finkel bij de oudste bronnen die ooit zijn gebruikt om het verhaal van de Ark van Noach te verifiëren.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-01-2010
Mythische 'El Dorado' mogelijk ontdekt
De Spaanse conquistadores hebben er hun tanden op stukgebeten, maar nu -bijna 500 jaar later- zouden er diep in het Amazonewoud eindelijk sporen gevonden zijn van wat ooit het mythische Goudland 'El Dorado' was.
De ontdekking is te danken, of te wijten zo u wil, aan de ontbossing van het Amazonewoud. Volgens een team van archeologen heeft die ontbossing sporen van onder andere wegen en gebouwen blootgelegd van een beschaving die groter zou geweest zijn dan tot nu toe gedacht.
Geavanceerde beschaving
De archeologen deden hun spectaculaire vondst in een gebied van dik 200 vierkante kilometer groot in Brazilië en het noorden van Bolivië. Sommige van de gebouwen gaan terug tot 200 voor Christus, terwijl andere dan weer dateren van de dertiende eeuw. "Dit duidt duidelijk op een geavanceerde beschaving, lang voor Columbus Amerika ontdekte", zeggen de onderzoekers in het vaktijdschrift Antiquity.
"Deze beschaving was in staat om gigantische, monumentale structuren met een geometrische precisie te bouwen, die onderling verbonden waren met loodrechte wegen", zeggen de archeologen. Ze voegen er meteen aan toe dat ze ervan uitgaan dat er nog maar een tiende van het hele terrein is blootgelegd en dat er nog duizenden andere structuren verborgen liggen onder de groene plantenzee.
Legende
Of deze ontdekking het mysterie rond het mythische Goudland El Dorado heeft opgelost, is maar de vraag. Aan El Dorado hangen verschillende legendes vast. De Spaanse veroveraars, die al zowat heel Zuid-Amerika hadden geplunderd, kregen van de inheemse bevolking die verhalen te horen over een stad of rijk waar het goud maar op te rapen was.
Velen geloven dat de inheemse bevolking het verhaal van El Dorado gewoon had verzonnen om van de Spaanse goudzoekers af te zijn. Al kreeg dat wel een tegenovergesteld effect. Tot diep in de achttiende eeuw werd naar El Dorado gezocht, ook door Engelsen, Fransen en Nederlanders, maar ondanks alle verhalen bleek nergens goud te vinden. (sps)
(HLN)
Mythische 'El Dorado' mogelijk ontdekt
De Spaanse conquistadores hebben er hun tanden op stukgebeten, maar nu -bijna 500 jaar later- zouden er diep in het Amazonewoud eindelijk sporen gevonden zijn van wat ooit het mythische Goudland 'El Dorado' was.
De ontdekking is te danken, of te wijten zo u wil, aan de ontbossing van het Amazonewoud. Volgens een team van archeologen heeft die ontbossing sporen van onder andere wegen en gebouwen blootgelegd van een beschaving die groter zou geweest zijn dan tot nu toe gedacht.
Geavanceerde beschaving
De archeologen deden hun spectaculaire vondst in een gebied van dik 200 vierkante kilometer groot in Brazilië en het noorden van Bolivië. Sommige van de gebouwen gaan terug tot 200 voor Christus, terwijl andere dan weer dateren van de dertiende eeuw. "Dit duidt duidelijk op een geavanceerde beschaving, lang voor Columbus Amerika ontdekte", zeggen de onderzoekers in het vaktijdschrift Antiquity.
"Deze beschaving was in staat om gigantische, monumentale structuren met een geometrische precisie te bouwen, die onderling verbonden waren met loodrechte wegen", zeggen de archeologen. Ze voegen er meteen aan toe dat ze ervan uitgaan dat er nog maar een tiende van het hele terrein is blootgelegd en dat er nog duizenden andere structuren verborgen liggen onder de groene plantenzee.
Legende
Of deze ontdekking het mysterie rond het mythische Goudland El Dorado heeft opgelost, is maar de vraag. Aan El Dorado hangen verschillende legendes vast. De Spaanse veroveraars, die al zowat heel Zuid-Amerika hadden geplunderd, kregen van de inheemse bevolking die verhalen te horen over een stad of rijk waar het goud maar op te rapen was.
Velen geloven dat de inheemse bevolking het verhaal van El Dorado gewoon had verzonnen om van de Spaanse goudzoekers af te zijn. Al kreeg dat wel een tegenovergesteld effect. Tot diep in de achttiende eeuw werd naar El Dorado gezocht, ook door Engelsen, Fransen en Nederlanders, maar ondanks alle verhalen bleek nergens goud te vinden. (sps)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-01-2010
Antieke graven ontdekt bij piramide van Cheops
Egyptische archeologen hebben een nieuwe reeks graven ontdekt van arbeiders die hebben meegewerkt aan de bouw van de piramide van Cheops. Dat heeft de Egyptische minister van Cultuur bekendgemaakt.
De graven dateren uit de vierde dynastie (2649-2513 vC) en zijn van arbeiders die hebben meegewerkt aan de bouw van de grote piramide. In 1990 werden al eens graven ontdekt van arbeiders. De graven bevinden zich naast de piramide. (afp/lb)
(HLN)
Antieke graven ontdekt bij piramide van Cheops
Egyptische archeologen hebben een nieuwe reeks graven ontdekt van arbeiders die hebben meegewerkt aan de bouw van de piramide van Cheops. Dat heeft de Egyptische minister van Cultuur bekendgemaakt.
De graven dateren uit de vierde dynastie (2649-2513 vC) en zijn van arbeiders die hebben meegewerkt aan de bouw van de grote piramide. In 1990 werden al eens graven ontdekt van arbeiders. De graven bevinden zich naast de piramide. (afp/lb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-01-2010
Eyeliner Cleopatra had vooral medische redenen
Zo'n 4.000 jaar geleden stal Cleoptra al het hart van Marcus Anthonius, mede door haar prachtig opgemaakte ogen. Maar volgens de Sunday Telegraph was dat niet de enige reden voor het gebruik van die 'eyeliner'. De Egyptenaren wisten al door dat je op die manier de ogen kan beschermen tegen bepaalde aandoeningen en infecties.
Laurioniet
Vandaag is macsara een kwestie van mode en er goed uitzien, maar bij de Egyptische vrouwen zat daar niet zozeer een esthetische maar ook en vooral een medische reden achter. Dat ontdekten vorsers aan het Parijse Louvre museum. Die gebruikten een piepkleine elektrode, met een dikte van een tiende van een mensenhaar, om na te gaan welk effect het door de Egyptenaren gebruikte zout (laurioniet) op één enkele cel heeft.
Tegen bacteriën, vliegen en zon
En zoals ze uitleggen in het tijdschrift Analytical Chemistry, draaide het allemaal rond het loodzout dat in die 'make up' werd gebruikt. Want in zeer kleine hoeveelheden produceert zout namelijk nitrisch oxide dat zorgt dat ons immuunsysteem optreedt tegen de bacteriën die ooginfecties kunnen veroorzaken. Ook zou Galena, de natuurlijke minerale vorm van loodsulfiet, vliegen op afstand houden en de ogen beschermen tegen de felle (Egyptische) zon. Maar omdat lood, zoals men toen al wist, niet zo onschuldig is, gingen de Egyptische 'cosmeticamakers' er zo zorgvuldig mee om dat het vaak een maand duurde voordat ze hun product aan de vrouw konden brengen. (afp/lb)
(HLN)
Eyeliner Cleopatra had vooral medische redenen
Zo'n 4.000 jaar geleden stal Cleoptra al het hart van Marcus Anthonius, mede door haar prachtig opgemaakte ogen. Maar volgens de Sunday Telegraph was dat niet de enige reden voor het gebruik van die 'eyeliner'. De Egyptenaren wisten al door dat je op die manier de ogen kan beschermen tegen bepaalde aandoeningen en infecties.
Laurioniet
Vandaag is macsara een kwestie van mode en er goed uitzien, maar bij de Egyptische vrouwen zat daar niet zozeer een esthetische maar ook en vooral een medische reden achter. Dat ontdekten vorsers aan het Parijse Louvre museum. Die gebruikten een piepkleine elektrode, met een dikte van een tiende van een mensenhaar, om na te gaan welk effect het door de Egyptenaren gebruikte zout (laurioniet) op één enkele cel heeft.
Tegen bacteriën, vliegen en zon
En zoals ze uitleggen in het tijdschrift Analytical Chemistry, draaide het allemaal rond het loodzout dat in die 'make up' werd gebruikt. Want in zeer kleine hoeveelheden produceert zout namelijk nitrisch oxide dat zorgt dat ons immuunsysteem optreedt tegen de bacteriën die ooginfecties kunnen veroorzaken. Ook zou Galena, de natuurlijke minerale vorm van loodsulfiet, vliegen op afstand houden en de ogen beschermen tegen de felle (Egyptische) zon. Maar omdat lood, zoals men toen al wist, niet zo onschuldig is, gingen de Egyptische 'cosmeticamakers' er zo zorgvuldig mee om dat het vaak een maand duurde voordat ze hun product aan de vrouw konden brengen. (afp/lb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-01-2010
Vondst prehistorisch bouwwerk in Tel Aviv
AMSTERDAM - Archeologen hebben in de Israëlische stad Tel Aviv resten van een prehistorisch bouwwerk en antieke vuurstenen gereedschappen gevonden.
© ANP De vondst toont aan dat het dorre gebied waar de stad ruim honderd jaar geleden werd gesticht al veel eerder werd bewoond.
De Israëlische oudheidkundige dienst schat het bouwwerk op achtduizend jaar oud. Het vormt het vroegste bewijs van permanente bewoning in de omgeving van Tel Aviv, zegt de leider van de opgraving, Ayelet Dayan.
Het bouwwerk had drie kamers en dateert uit het neolithische tijdperk, toen mensen een nomadisch bestaan als jager en verzamelaar begonnen te verruilen voor een bestaan als landbouwer op een vaste plaats.
Ayalon
De nabijheid van de rivier de Ayalon zal daarbij een rol hebben gespeeld. Het bouwwerk werd gedateerd aan de hand van scherven aardewerk.
In de omgeving zijn ook vuurstenen gereedschappen en nijlpaardbotten van dertien- tot honderdduizend jaar oud gevonden.
© Novum
(nu.nl)
Vondst prehistorisch bouwwerk in Tel Aviv
AMSTERDAM - Archeologen hebben in de Israëlische stad Tel Aviv resten van een prehistorisch bouwwerk en antieke vuurstenen gereedschappen gevonden.
© ANP De vondst toont aan dat het dorre gebied waar de stad ruim honderd jaar geleden werd gesticht al veel eerder werd bewoond.
De Israëlische oudheidkundige dienst schat het bouwwerk op achtduizend jaar oud. Het vormt het vroegste bewijs van permanente bewoning in de omgeving van Tel Aviv, zegt de leider van de opgraving, Ayelet Dayan.
Het bouwwerk had drie kamers en dateert uit het neolithische tijdperk, toen mensen een nomadisch bestaan als jager en verzamelaar begonnen te verruilen voor een bestaan als landbouwer op een vaste plaats.
Ayalon
De nabijheid van de rivier de Ayalon zal daarbij een rol hebben gespeeld. Het bouwwerk werd gedateerd aan de hand van scherven aardewerk.
In de omgeving zijn ook vuurstenen gereedschappen en nijlpaardbotten van dertien- tot honderdduizend jaar oud gevonden.
© Novum
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-01-2010
Redster dagboek Anne Frank overleden
Miep Gies, die geldt als de redder van het dagboek van Anne Frank, is na een korte ziekte overleden in Nederland. Zij stierf een maand voor haar 101e verjaardag. Dat meldde de Britse omroep BBC vannacht. Haar overlijden wordt ook gemeld door de site miepgies.nl, die door haar zoon wordt beheerd.
Gies woonde tot kort voor haar dood in goede gezondheid in West-Friesland. Sinds het overlijden van haar man in 1993 trad zij niet meer in de openbaarheid. Gies zou zijn gestorven in een verpleeghuis nadat ze in december was gevallen, aldus de BBC. Een paar maanden geleden werd er nog een planetoïde naar haar genoemd
Secretaresse van vader Anne Frank
Miep Gies was een van de helpsters van Anne Frank en haar familie toen zij tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Achterhuis in Amsterdam zaten ondergedoken. Ze werd op 15 februari 1909 in Wenen geboren en kwam als kind naar Nederland. Vanaf 1933 werkte zij als secretaresse van Otto Frank, de vader van Anne. In het voorjaar van 1942 vroeg hij haar om hem en zijn gezin te helpen bij het onderduiken voor de nazi's. Ruim twee jaar lang voorzag Gies samen met andere helpers de onderduikers van eten en drinken. Haar echtgenoot Jan Gies leverde voedselbonnen en kwam net als Miep regelmatig in het Achterhuis
Onderscheidingen
Toen Anne en de andere onderduikers in augustus 1944 waren gearresteerd, bracht Gies haar dagboekaantekeningen in veiligheid. Toen Otto Frank na de oorlog als enige van zijn gezin terugkeerde uit Auschwitz, gaf zij het dagboek aan hem. Van het boek zijn in zeker 55 talen meer dan 20 miljoen exemplaren verkocht. Hierdoor kreeg ook Gies wereldwijde bekendheid. Ze ontving enkele onderscheidingen, waaronder de Yad Vashem-medaille en het Bundesverdienstkreuz. In 1995 werd zij Ridder in de Orde van Oranje Nassau. (belga/kh)
(HLN)
Redster dagboek Anne Frank overleden
Miep Gies, die geldt als de redder van het dagboek van Anne Frank, is na een korte ziekte overleden in Nederland. Zij stierf een maand voor haar 101e verjaardag. Dat meldde de Britse omroep BBC vannacht. Haar overlijden wordt ook gemeld door de site miepgies.nl, die door haar zoon wordt beheerd.
Gies woonde tot kort voor haar dood in goede gezondheid in West-Friesland. Sinds het overlijden van haar man in 1993 trad zij niet meer in de openbaarheid. Gies zou zijn gestorven in een verpleeghuis nadat ze in december was gevallen, aldus de BBC. Een paar maanden geleden werd er nog een planetoïde naar haar genoemd
Secretaresse van vader Anne Frank
Miep Gies was een van de helpsters van Anne Frank en haar familie toen zij tijdens de Tweede Wereldoorlog in het Achterhuis in Amsterdam zaten ondergedoken. Ze werd op 15 februari 1909 in Wenen geboren en kwam als kind naar Nederland. Vanaf 1933 werkte zij als secretaresse van Otto Frank, de vader van Anne. In het voorjaar van 1942 vroeg hij haar om hem en zijn gezin te helpen bij het onderduiken voor de nazi's. Ruim twee jaar lang voorzag Gies samen met andere helpers de onderduikers van eten en drinken. Haar echtgenoot Jan Gies leverde voedselbonnen en kwam net als Miep regelmatig in het Achterhuis
Onderscheidingen
Toen Anne en de andere onderduikers in augustus 1944 waren gearresteerd, bracht Gies haar dagboekaantekeningen in veiligheid. Toen Otto Frank na de oorlog als enige van zijn gezin terugkeerde uit Auschwitz, gaf zij het dagboek aan hem. Van het boek zijn in zeker 55 talen meer dan 20 miljoen exemplaren verkocht. Hierdoor kreeg ook Gies wereldwijde bekendheid. Ze ontving enkele onderscheidingen, waaronder de Yad Vashem-medaille en het Bundesverdienstkreuz. In 1995 werd zij Ridder in de Orde van Oranje Nassau. (belga/kh)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-01-2010
Piramidebouwers waren geen slaven
AMSTERDAM - Egyptische archeologen hebben nieuw bewijs aangedragen voor de theorie dat de piramiden door vrije mensen zijn gebouwd. Door betaalde werkkrachten die uit ontzag voor de farao werkten en als dank een begraafplaats in de buurt van de antieke monumenten kregen.
Tientallen skeletten in vierduizend jaar oude kuilen zijn perfect bewaard door het woestijnzand.
Bij hen in het graf lagen kruiken waar ooit bier en brood in heeft gezeten als leeftocht voor de doden in het hiernamaals.
De graftombes, vervaardigd uit gebakken kleistenen en elk zo'n drie meter diep, werden aangetroffen achter een grotere begraafplaats die in 1990 voor het eerst werd ontdekt in de buurt van de piramiden en dateert uit de Vierde Dynastie, ruim 2500 jaar voor onze jaartelling.
In die periode werden de gigantische bouwwerken opgetrokken bij Gizeh, dat nu aan de rand van het moderne Caïro ligt.
Respect
Eerdere bevindingen toonden al aan dat het om graven van piramidebouwers gaat. De nieuwe vondsten ondersteunen de theorie dat het om betaalde werkkrachten ging. De voorwerpen die in de graven zijn gevonden -voorraden om de overledene in het hiernamaals bij te staan- wijzen erop dat de bouwers veel respect genoten.
Herodotus, de Griekse historicus uit de oudheid, beschreef de piramidebouwers als slaven. Hollywood en wijlen de voormalige Israëlische premier Menachem Begin suggereerden dat deze slaven Israëlieten waren.
Toch zijn archeologen, zowel joods als anderszins, het er over het algemeen over eens dat de joodse rol een mythe is. "Joden bouwden niet aan de piramiden, omdat joden nog niet bestonden in de tijd dat de piramiden werden gebouwd", aldus Amihai Mazar, hoogleraar aan het archeologisch instituut van de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem.
Voorbereidselen
De bouwers zouden in werkelijkheid afkomstig zijn uit arme Egyptische gezinnen, die uit waardering voor hun werk werden beloond met een begraafplaats in de buurt van de piramiden en werden voorzien van de nodige voorbereidselen op het hiernamaals.
De graven hebben de tand des tijds weten de doorstaan en zijn niet geplunderd omdat ze weinig tot niets bevatten dat voor grafrovers de moeite van het roven waard was. De skeletten lagen in foetus-houding met hun hoofd richting het westen en hun voeten richting het oosten
Zo'n tienduizend arbeiders werkten in diensten van drie maanden tijd. Zij verorberden dagelijks 21 runderen en 23 schapen, die vanuit nabij gelegen boerderijen werden toegestuurd. Uit artritis in de botten is af te leiden hoe hard ze gewerkt moeten hebben.
© Novum
(nu.nl)
Piramidebouwers waren geen slaven
AMSTERDAM - Egyptische archeologen hebben nieuw bewijs aangedragen voor de theorie dat de piramiden door vrije mensen zijn gebouwd. Door betaalde werkkrachten die uit ontzag voor de farao werkten en als dank een begraafplaats in de buurt van de antieke monumenten kregen.
Tientallen skeletten in vierduizend jaar oude kuilen zijn perfect bewaard door het woestijnzand.
Bij hen in het graf lagen kruiken waar ooit bier en brood in heeft gezeten als leeftocht voor de doden in het hiernamaals.
De graftombes, vervaardigd uit gebakken kleistenen en elk zo'n drie meter diep, werden aangetroffen achter een grotere begraafplaats die in 1990 voor het eerst werd ontdekt in de buurt van de piramiden en dateert uit de Vierde Dynastie, ruim 2500 jaar voor onze jaartelling.
In die periode werden de gigantische bouwwerken opgetrokken bij Gizeh, dat nu aan de rand van het moderne Caïro ligt.
Respect
Eerdere bevindingen toonden al aan dat het om graven van piramidebouwers gaat. De nieuwe vondsten ondersteunen de theorie dat het om betaalde werkkrachten ging. De voorwerpen die in de graven zijn gevonden -voorraden om de overledene in het hiernamaals bij te staan- wijzen erop dat de bouwers veel respect genoten.
Herodotus, de Griekse historicus uit de oudheid, beschreef de piramidebouwers als slaven. Hollywood en wijlen de voormalige Israëlische premier Menachem Begin suggereerden dat deze slaven Israëlieten waren.
Toch zijn archeologen, zowel joods als anderszins, het er over het algemeen over eens dat de joodse rol een mythe is. "Joden bouwden niet aan de piramiden, omdat joden nog niet bestonden in de tijd dat de piramiden werden gebouwd", aldus Amihai Mazar, hoogleraar aan het archeologisch instituut van de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem.
Voorbereidselen
De bouwers zouden in werkelijkheid afkomstig zijn uit arme Egyptische gezinnen, die uit waardering voor hun werk werden beloond met een begraafplaats in de buurt van de piramiden en werden voorzien van de nodige voorbereidselen op het hiernamaals.
De graven hebben de tand des tijds weten de doorstaan en zijn niet geplunderd omdat ze weinig tot niets bevatten dat voor grafrovers de moeite van het roven waard was. De skeletten lagen in foetus-houding met hun hoofd richting het westen en hun voeten richting het oosten
Zo'n tienduizend arbeiders werkten in diensten van drie maanden tijd. Zij verorberden dagelijks 21 runderen en 23 schapen, die vanuit nabij gelegen boerderijen werden toegestuurd. Uit artritis in de botten is af te leiden hoe hard ze gewerkt moeten hebben.
© Novum
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-01-2010
Antieke stad bij Troje blootgelegd
TUBINGEN - Duitse archeologen hebben nabij de ruïnes van Troje in het huidige Turkije delen van de antieke havenstad Sigeion blootgelegd.
© ANPDe opgravingen zijn van belang, omdat de stad het zenuwcentrum was van de handel in de regio, waar in de oudheid vele culturen samenkwamen.
Dat heeft de Universiteit van Tübingen in het zuiden van Duitsland dinsdag laten weten. Tot nu toe hebben de archeologen alleen fundamenten van Griekse huizen uitgegraven.
In de komende jaren willen de wetenschappers het heiligdom van de Griekse godin Pallas Athene proberen te vinden. Sigeion zou van 700 tot 300 voor Christus hebben bestaan. De stad ligt enkele kilometers ten zuidwesten van het oude Troje.
© ANP
(nu.nl)
Antieke stad bij Troje blootgelegd
TUBINGEN - Duitse archeologen hebben nabij de ruïnes van Troje in het huidige Turkije delen van de antieke havenstad Sigeion blootgelegd.
© ANPDe opgravingen zijn van belang, omdat de stad het zenuwcentrum was van de handel in de regio, waar in de oudheid vele culturen samenkwamen.
Dat heeft de Universiteit van Tübingen in het zuiden van Duitsland dinsdag laten weten. Tot nu toe hebben de archeologen alleen fundamenten van Griekse huizen uitgegraven.
In de komende jaren willen de wetenschappers het heiligdom van de Griekse godin Pallas Athene proberen te vinden. Sigeion zou van 700 tot 300 voor Christus hebben bestaan. De stad ligt enkele kilometers ten zuidwesten van het oude Troje.
© ANP
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-01-2010
Tempel en 600 beelden opgegraven in Alexandrië
Archeologen hebben in de Egyptische havenstad Alexandrië de resten blootgelegd van een tempel die zou zijn opgericht ter ere van de Ptolemaische koningin Berenice II. (circa 269-221 v. Chr.). Bij de opgraving vonden de archeologen ook zeshonderd vrijwel perfect bewaarde standbeelden en dierenbeelden uit de tijd der Ptolemeeërs.
De Archeologische Dienst in Caïro meldt dat onder de beelden uit kalksteen, brons en keramiek opvallend veel kattenfiguren zijn. In het Oude Egypte werd de godin Bastet vaak in het gestalte van een kat weergegeven. Een van de beelden is voorts een figuur uit graniet met inscripties in het Oud-Grieks. Het beeld stelt een hoge ambtenaar aan het hof van farao Ptolemaeus IV voor. (dpa/adb)
(HLN)
Tempel en 600 beelden opgegraven in Alexandrië
Archeologen hebben in de Egyptische havenstad Alexandrië de resten blootgelegd van een tempel die zou zijn opgericht ter ere van de Ptolemaische koningin Berenice II. (circa 269-221 v. Chr.). Bij de opgraving vonden de archeologen ook zeshonderd vrijwel perfect bewaarde standbeelden en dierenbeelden uit de tijd der Ptolemeeërs.
De Archeologische Dienst in Caïro meldt dat onder de beelden uit kalksteen, brons en keramiek opvallend veel kattenfiguren zijn. In het Oude Egypte werd de godin Bastet vaak in het gestalte van een kat weergegeven. Een van de beelden is voorts een figuur uit graniet met inscripties in het Oud-Grieks. Het beeld stelt een hoge ambtenaar aan het hof van farao Ptolemaeus IV voor. (dpa/adb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-01-2010
Opstandige Bataven
De Opstand van de Bataven (69/70 na Chr.) behoort tot één van de beroemdste verhalen in onze vaderlandse geschiedenis. We vinden nog steeds elementen in onze cultuur die verwijzen naar deze Bataven. Bijvoorbeeld de Batavus fiets, de Bataviawerf, en de Batavierenrace. Maar waarom is dit verhaal zo beroemd?
Het is het verhaal van Julius Civilis. In één van de boeken van de Romeinse schrijver Tacitus, zijn Historiae, lezen we over hem. Volgens Tacitus is Julius Civilis een Bataaf van koninklijke bloede. Hij noemt hem ‘intelligenter dan je van een barbaar zou verwachten’. Een slimme kerel dus. Julius dient jarenlang in het Romeinse leger als officier. Later wordt hij de aanvoerder van de Bataafse opstand. En niet geheel onverdienstelijk ook.
Tacitus en de Opstand
Er zijn veel verhalen en legendes bekend over de Opstand. Dat is op zich vreemd, want Tacitus is de enige bron die we van de Opstand hebben. En zo positief is hij niet over de Bataven. Is de geschiedenis werkelijk zo spannend als wat we er van gemaakt hebben? Laten we even kort kijken naar het verhaal van de Opstand.
De vermoedelijke verspreiding van de stammen in de eerste eeuw na Chr. De exacte grenzen zijn onbekend.
A) Frisii (De Frissi zijn niet de latere Friezen zoals vaak wel wordt gesteld. Men vermoedt dat de huidige Friezen pas na 600 vanuit Noord-Duitsland Friesland binnentrokken.), B) Cananefaten, C) Bataven, D) Marezaten, E) Toxandriërs, F) Menapii, G) Ambivariten, H) Chamaven, i) Sugambri, J) Bructeren, K) Tubanten, L) Usipeti, M) Tencteren Afbeelding: © Wikimedia commons / Arwin Kossen
.Bataafse huurlingen
De Romeinen hebben rond het begin van onze jaartelling de gewoonte om ook lokale bevolking in te zetten ter ondersteuning van het legioen. De Bataven zijn dappere soldaten waar de Romeinen graag een beroep op doen. Dit is een win-win situatie voor beide partijen. De Bataven leven weliswaar in bezet gebied, maar dienst doen in het leger gebeurt op vrijwillige basis. Daarnaast zijn ze vrijgesteld van belasting betalen. Julius Civilis is commandant over een afdeling van deze Bataven, de zogenaamde hulptroepen.
Beschuldigd van rebellie
Tijdens de regeringsperiode van keizer Nero (54-68 na Chr.) komt er plotseling een einde aan Julius’ glansrijke carrière in leger. Samen met zijn broer Julius Paulus wordt hij beschuldigd van rebellie door de commandant van het Romeinse leger in Beneden-Germanië (Fonteius Capito). Waarom vertelt het verhaal van Tacitas niet. Wel is Tacitas van mening dat de mannen ten onrechte zijn beschuldigd.
Julius’ broer Paulus wordt ter plekke ter dood gebracht. Hijzelf ontspringt weliswaar de dans, maar moet naar Rome afreizen om rechtspraak te ontvangen. Gelukkig voor Julius zijn Romeinse keizers in deze tijd hun leven ook niet zeker. Rome wordt geteisterd door burgeroorlog en troonstrijd. De Romeinse keizers volgen elkaar in rap tempo op. Tegen de tijd dat hij in Rome aan komt zit er alweer een andere keizer op de troon. Nero’s opvolger Galba ontslaat Julius van rechtsvervolging; Julius mag terugkeren naar het noorden. Hij is uiteraard erg kwaad vanwege de dood van zijn broer. Julius broedt op een listig plan om wraak te nemen op de Romeinen.
Dienstplicht en schandknapen
Terug in de Rijndelta is de goede verstandhouding tussen de Romeinen en de Bataven bekoeld. Keizer Vitellius komt namelijk aan de macht in het zogenaamde Vierkeizerjaar (69 na Chr.). Zoals het vaak gaat bij pas aangestelde politici, veegt hij schoon schip en herziet hij gemaakte regels en afspraken. Bij de Bataven schrapt hij de vrijblijvendheid van dienst doen in het Romeinse leger. Vanaf dat moment is er sprake van dienstplicht, ook voor bejaarde Bataafse mannen. Kleine jongetjes worden eveneens opgeroepen. Niet om te dienen in het leger maar om te dienen als schandknapen. Met de komst van Vitellius worden de Bataven ineens als ‘onderworpenen’ behandeld. Voor het trotse Bataafse volk is de maat vol.
Samenzwering in het bos
Julius Civilis hoort van de onrust onder de Bataven. Met zijn zinnen nog steeds op wraak gezet, organiseert hij een feestavond in een bos. Hij nodigt hiervoor vele Bataafse edelen uit. Onder het genot van drank en lekker eten doet hij aan hen een sluw plan uit de doeken. Onder zijn bezielende leiding en met behulp van verschillende afleidingsmanoeuvres gaan ze de Romeinen verdrijven van het Bataafse grondgebied. De edelen zijn gelijk laaiend enthousiast! Diezelfde avond zweert een ieder aanwezig trouw aan de goede zaak. De Opstand is geboren.
‘De samenzwering van Claudius Civilis’ (1661) door Rembrandt van Rijn. Vanwege een fout in de originele vertaling van Tacitus wordt Julius Civilis vaak ook Claudius Civilis genoemd. Afbeelding: © Wikimedia commons / Nationalmuseum, Stockholm
.Opstand
Eind 69 komt het bij Nijmegen tot een treffen tussen de Bataven en twee Romeinse legioenen. De Romeinen delven het onderspit, omdat de Bataafse huurlingen in het Romeinse leger massaal overlopen naar de Bataafse kant. Dat hadden de Romeinen niet verwacht!
De Opstand verloopt zeer succesvol. De Bataven winnen steeds meer gebied op de Romeinen, totdat keizer Vespasianus in Rome aan de macht komt. Hij stuurt een overmacht Romeinse soldaten naar een slag bij Xanten, waarmee hij de Opstand weet te stoppen. Julius kan niet anders dan ingaan op het onderhandelingsvoorstel van de Romeinen. Aan weerszijden van een oude brug ontmoeten beide delegaties elkaar, en dan…Helaas, daar houdt het verhaal van Tacitus op. We weten niet precies hoe het afloopt, maar wetenschappers vermoeden dat de oude situatie van tolerantie en samenwerking tussen beide partijen hersteld wordt.
‘De Bataven verslaan de Romeinen bij de Rijn’ (1613) door Otto van Veen (1556-1629) Afbeelding: © Wikimedia commons / Rijksmuseum Amsterdam
.Tacitus’ geschetste beeld
Zowel de Bataven als Julius komen er niet bijster goed vanaf in Tacitus’ verhaal. Hij is dan wel een geschiedschrijver, maar hij is ook een Romein die schrijft vanuit Romeins perspectief. Zo noemt hij de Bataven ‘barbaren’, in tegenstelling tot de geciviliseerde Romeinen. En Julius is -ondanks Tacitus’ relatieve waardering voor hem – een vijand van Rome. Ondanks Tacitus nogal negatieve beeld van de Opstand gaat dit verhaal toch zijn eigen roemrijke leven leiden. Hoe komt dit?
Bataven worden beroemd
De verheerlijking van de Opstand van de Bataven begint al in de Renaissance, wanneer de werken van Tacitus grotere bekendheid gaan genieten. In het werk De Divisiekroniek (1517) van schrijver Cornelius Aurelius duikt de Opstand van de Bataven voor het eerst op. Aurelius heeft zo zijn eigen reden om dit verhaal op te laten vallen: “Dit is allene gheseyt om te weten van die vromichheit, cracht ende ridderscap dien die Hollanders voermaels onder den Romeinen ghetoent ende bewesen hebben boven andere nacien vander werelt”. Hij wil dus graag dat zijn lezers op de hoogte zijn van de heldendaden van de Bataven. Ook dichter Joost van den Vondel haalt de Opstand van de Bataven aan. In 1659 vergelijkt hij – naar aanleiding van een schilderij van Govert Flinck- Julius Civilis met landsheld nr. 1, Willem van Oranje.
Maar niet alleen schrijvers roemen de Opstand. Voor schilders is de Opstand van de Bataven ook een geliefd onderwerp. Rembrandt van Rijn schildert bijvoorbeeld de nachtelijke samenzwering van Julius met de edelen. Ferdinand Bol wijdt op zijn beurt een doek aan de onderhandeling tussen de Bataven en de Romeinen.
Legitimatie van identiteit
Er is in de Renaissance en de Gouden Eeuw sprake van een toenemende verwondering voor de Bataven, en specifiek voor het verhaal van de Opstand. Waar heeft dat mee te maken?
Bij de vorming van Nederland als afzonderlijke staat hecht men steeds grotere waarde aan het vormen van een eigen identiteit. Een ‘identiteit’ wordt gedeeltelijk bepaald door een gezamenlijke geschiedenis, het liefst eentje om trots op te zijn. In de Gouden Eeuw legitimeren en ontlenen we onze eigen identiteit aan deze Bataven. Veel mensen zien de Bataven namelijk als verre voorouders van de Hollanders. De Opstand gaf blijk van heldhaftig verzet van deze fiere voorouders tegen wrede tirannie. Dat in deze geschiedenis wellicht het één en ander wordt aangedikt of misschien zelfs weggelaten neemt men voor lief. Misschien was Julius helemaal niet zo’n held als wat er van hem gemaakt is. Misschien verliep het allemaal wat genuanceerder. Dat maakt niet uit. In onze beleving is het verhaal van Julius Civilis en de Opstand van de Bataven – nog steeds- deel van onze prachtige geschiedenis, en rijp om te verfilmen als nieuwe Hollywood blockbuster.
Ook tegenwoordig zien we nog verwijzingen naar de oude Bataven. Deze replica van het schip de Batavia ligt in de Bataviawerf in Lelystad. Afbeelding: © Wikimedia commons / Malis
(Kennislink)
Opstandige Bataven
De Opstand van de Bataven (69/70 na Chr.) behoort tot één van de beroemdste verhalen in onze vaderlandse geschiedenis. We vinden nog steeds elementen in onze cultuur die verwijzen naar deze Bataven. Bijvoorbeeld de Batavus fiets, de Bataviawerf, en de Batavierenrace. Maar waarom is dit verhaal zo beroemd?
Het is het verhaal van Julius Civilis. In één van de boeken van de Romeinse schrijver Tacitus, zijn Historiae, lezen we over hem. Volgens Tacitus is Julius Civilis een Bataaf van koninklijke bloede. Hij noemt hem ‘intelligenter dan je van een barbaar zou verwachten’. Een slimme kerel dus. Julius dient jarenlang in het Romeinse leger als officier. Later wordt hij de aanvoerder van de Bataafse opstand. En niet geheel onverdienstelijk ook.
Tacitus en de Opstand
Er zijn veel verhalen en legendes bekend over de Opstand. Dat is op zich vreemd, want Tacitus is de enige bron die we van de Opstand hebben. En zo positief is hij niet over de Bataven. Is de geschiedenis werkelijk zo spannend als wat we er van gemaakt hebben? Laten we even kort kijken naar het verhaal van de Opstand.
De vermoedelijke verspreiding van de stammen in de eerste eeuw na Chr. De exacte grenzen zijn onbekend.
A) Frisii (De Frissi zijn niet de latere Friezen zoals vaak wel wordt gesteld. Men vermoedt dat de huidige Friezen pas na 600 vanuit Noord-Duitsland Friesland binnentrokken.), B) Cananefaten, C) Bataven, D) Marezaten, E) Toxandriërs, F) Menapii, G) Ambivariten, H) Chamaven, i) Sugambri, J) Bructeren, K) Tubanten, L) Usipeti, M) Tencteren Afbeelding: © Wikimedia commons / Arwin Kossen
.Bataafse huurlingen
De Romeinen hebben rond het begin van onze jaartelling de gewoonte om ook lokale bevolking in te zetten ter ondersteuning van het legioen. De Bataven zijn dappere soldaten waar de Romeinen graag een beroep op doen. Dit is een win-win situatie voor beide partijen. De Bataven leven weliswaar in bezet gebied, maar dienst doen in het leger gebeurt op vrijwillige basis. Daarnaast zijn ze vrijgesteld van belasting betalen. Julius Civilis is commandant over een afdeling van deze Bataven, de zogenaamde hulptroepen.
Beschuldigd van rebellie
Tijdens de regeringsperiode van keizer Nero (54-68 na Chr.) komt er plotseling een einde aan Julius’ glansrijke carrière in leger. Samen met zijn broer Julius Paulus wordt hij beschuldigd van rebellie door de commandant van het Romeinse leger in Beneden-Germanië (Fonteius Capito). Waarom vertelt het verhaal van Tacitas niet. Wel is Tacitas van mening dat de mannen ten onrechte zijn beschuldigd.
Julius’ broer Paulus wordt ter plekke ter dood gebracht. Hijzelf ontspringt weliswaar de dans, maar moet naar Rome afreizen om rechtspraak te ontvangen. Gelukkig voor Julius zijn Romeinse keizers in deze tijd hun leven ook niet zeker. Rome wordt geteisterd door burgeroorlog en troonstrijd. De Romeinse keizers volgen elkaar in rap tempo op. Tegen de tijd dat hij in Rome aan komt zit er alweer een andere keizer op de troon. Nero’s opvolger Galba ontslaat Julius van rechtsvervolging; Julius mag terugkeren naar het noorden. Hij is uiteraard erg kwaad vanwege de dood van zijn broer. Julius broedt op een listig plan om wraak te nemen op de Romeinen.
Dienstplicht en schandknapen
Terug in de Rijndelta is de goede verstandhouding tussen de Romeinen en de Bataven bekoeld. Keizer Vitellius komt namelijk aan de macht in het zogenaamde Vierkeizerjaar (69 na Chr.). Zoals het vaak gaat bij pas aangestelde politici, veegt hij schoon schip en herziet hij gemaakte regels en afspraken. Bij de Bataven schrapt hij de vrijblijvendheid van dienst doen in het Romeinse leger. Vanaf dat moment is er sprake van dienstplicht, ook voor bejaarde Bataafse mannen. Kleine jongetjes worden eveneens opgeroepen. Niet om te dienen in het leger maar om te dienen als schandknapen. Met de komst van Vitellius worden de Bataven ineens als ‘onderworpenen’ behandeld. Voor het trotse Bataafse volk is de maat vol.
Samenzwering in het bos
Julius Civilis hoort van de onrust onder de Bataven. Met zijn zinnen nog steeds op wraak gezet, organiseert hij een feestavond in een bos. Hij nodigt hiervoor vele Bataafse edelen uit. Onder het genot van drank en lekker eten doet hij aan hen een sluw plan uit de doeken. Onder zijn bezielende leiding en met behulp van verschillende afleidingsmanoeuvres gaan ze de Romeinen verdrijven van het Bataafse grondgebied. De edelen zijn gelijk laaiend enthousiast! Diezelfde avond zweert een ieder aanwezig trouw aan de goede zaak. De Opstand is geboren.
‘De samenzwering van Claudius Civilis’ (1661) door Rembrandt van Rijn. Vanwege een fout in de originele vertaling van Tacitus wordt Julius Civilis vaak ook Claudius Civilis genoemd. Afbeelding: © Wikimedia commons / Nationalmuseum, Stockholm
.Opstand
Eind 69 komt het bij Nijmegen tot een treffen tussen de Bataven en twee Romeinse legioenen. De Romeinen delven het onderspit, omdat de Bataafse huurlingen in het Romeinse leger massaal overlopen naar de Bataafse kant. Dat hadden de Romeinen niet verwacht!
De Opstand verloopt zeer succesvol. De Bataven winnen steeds meer gebied op de Romeinen, totdat keizer Vespasianus in Rome aan de macht komt. Hij stuurt een overmacht Romeinse soldaten naar een slag bij Xanten, waarmee hij de Opstand weet te stoppen. Julius kan niet anders dan ingaan op het onderhandelingsvoorstel van de Romeinen. Aan weerszijden van een oude brug ontmoeten beide delegaties elkaar, en dan…Helaas, daar houdt het verhaal van Tacitus op. We weten niet precies hoe het afloopt, maar wetenschappers vermoeden dat de oude situatie van tolerantie en samenwerking tussen beide partijen hersteld wordt.
‘De Bataven verslaan de Romeinen bij de Rijn’ (1613) door Otto van Veen (1556-1629) Afbeelding: © Wikimedia commons / Rijksmuseum Amsterdam
.Tacitus’ geschetste beeld
Zowel de Bataven als Julius komen er niet bijster goed vanaf in Tacitus’ verhaal. Hij is dan wel een geschiedschrijver, maar hij is ook een Romein die schrijft vanuit Romeins perspectief. Zo noemt hij de Bataven ‘barbaren’, in tegenstelling tot de geciviliseerde Romeinen. En Julius is -ondanks Tacitus’ relatieve waardering voor hem – een vijand van Rome. Ondanks Tacitus nogal negatieve beeld van de Opstand gaat dit verhaal toch zijn eigen roemrijke leven leiden. Hoe komt dit?
Bataven worden beroemd
De verheerlijking van de Opstand van de Bataven begint al in de Renaissance, wanneer de werken van Tacitus grotere bekendheid gaan genieten. In het werk De Divisiekroniek (1517) van schrijver Cornelius Aurelius duikt de Opstand van de Bataven voor het eerst op. Aurelius heeft zo zijn eigen reden om dit verhaal op te laten vallen: “Dit is allene gheseyt om te weten van die vromichheit, cracht ende ridderscap dien die Hollanders voermaels onder den Romeinen ghetoent ende bewesen hebben boven andere nacien vander werelt”. Hij wil dus graag dat zijn lezers op de hoogte zijn van de heldendaden van de Bataven. Ook dichter Joost van den Vondel haalt de Opstand van de Bataven aan. In 1659 vergelijkt hij – naar aanleiding van een schilderij van Govert Flinck- Julius Civilis met landsheld nr. 1, Willem van Oranje.
Maar niet alleen schrijvers roemen de Opstand. Voor schilders is de Opstand van de Bataven ook een geliefd onderwerp. Rembrandt van Rijn schildert bijvoorbeeld de nachtelijke samenzwering van Julius met de edelen. Ferdinand Bol wijdt op zijn beurt een doek aan de onderhandeling tussen de Bataven en de Romeinen.
Legitimatie van identiteit
Er is in de Renaissance en de Gouden Eeuw sprake van een toenemende verwondering voor de Bataven, en specifiek voor het verhaal van de Opstand. Waar heeft dat mee te maken?
Bij de vorming van Nederland als afzonderlijke staat hecht men steeds grotere waarde aan het vormen van een eigen identiteit. Een ‘identiteit’ wordt gedeeltelijk bepaald door een gezamenlijke geschiedenis, het liefst eentje om trots op te zijn. In de Gouden Eeuw legitimeren en ontlenen we onze eigen identiteit aan deze Bataven. Veel mensen zien de Bataven namelijk als verre voorouders van de Hollanders. De Opstand gaf blijk van heldhaftig verzet van deze fiere voorouders tegen wrede tirannie. Dat in deze geschiedenis wellicht het één en ander wordt aangedikt of misschien zelfs weggelaten neemt men voor lief. Misschien was Julius helemaal niet zo’n held als wat er van hem gemaakt is. Misschien verliep het allemaal wat genuanceerder. Dat maakt niet uit. In onze beleving is het verhaal van Julius Civilis en de Opstand van de Bataven – nog steeds- deel van onze prachtige geschiedenis, en rijp om te verfilmen als nieuwe Hollywood blockbuster.
Ook tegenwoordig zien we nog verwijzingen naar de oude Bataven. Deze replica van het schip de Batavia ligt in de Bataviawerf in Lelystad. Afbeelding: © Wikimedia commons / Malis
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-01-2010
'Botten Engelse prinses gevonden'
AMSTERDAM - Wetenschappers hebben in het Duitse Maagdenburg mogelijk het skelet gevonden van de Engelse prinses Eadgyth ('Edith'), ruim duizend jaar nadat ze naar Duitsland werd gestuurd om te trouwen met een Saksische hertog.
© ANP Dat heeft de Universiteit van Bristol woensdag bekendgemaakt.
Als uit testen blijkt dat de botten inderdaad van de prinses zijn, dan is Eadgyth het oudste lid van de Engelse koninklijke familie van wie de resten bewaard zijn gebleven.
Eadgyth werd geboren aan het begin van de tiende eeuw, toen Engeland nog was verdeeld in een lappendeken van leengoederen van Angelsaksen en Vikingen.
De broer van prinses Eadgyth, koning Athelstan, verdreef de Vikingen uit York en versloeg de Schotten en Ieren verpletterend in een enorme veldslag in het jaar 937. Historici beschouwen Athelstan als de eerste koning die over heel Engeland heerste.
© Novum
(nu.nl)
'Botten Engelse prinses gevonden'
AMSTERDAM - Wetenschappers hebben in het Duitse Maagdenburg mogelijk het skelet gevonden van de Engelse prinses Eadgyth ('Edith'), ruim duizend jaar nadat ze naar Duitsland werd gestuurd om te trouwen met een Saksische hertog.
© ANP Dat heeft de Universiteit van Bristol woensdag bekendgemaakt.
Als uit testen blijkt dat de botten inderdaad van de prinses zijn, dan is Eadgyth het oudste lid van de Engelse koninklijke familie van wie de resten bewaard zijn gebleven.
Eadgyth werd geboren aan het begin van de tiende eeuw, toen Engeland nog was verdeeld in een lappendeken van leengoederen van Angelsaksen en Vikingen.
De broer van prinses Eadgyth, koning Athelstan, verdreef de Vikingen uit York en versloeg de Schotten en Ieren verpletterend in een enorme veldslag in het jaar 937. Historici beschouwen Athelstan als de eerste koning die over heel Engeland heerste.
© Novum
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-01-2010
"Nederlandse regering wist van SS-lidmaatschap prins Bernhard"
De VPRO heeft een miniserie over het leven van de flamboyante prins Bernhard gemaakt: Bernhard, schavuit van Oranje.
De Nederlandse regering zou tijdens de Tweede Wereldoorlog al geweten hebben dat prins Bernhard lid was geweest van de SS. Dat meldt de krant NRC Handelsblad vandaag op basis van eigen onderzoek. De krant baseert zich op stukken uit het Nationaal Archief in Den Haag die begin dit jaar openbaar zijn gemaakt.
Telegram
In het stuk wordt melding gemaakt van een gecodeerd telegram uit september 1944 van de Nederlandse ambassadeur in Amerika, Alexander Loudon. In de Verenigde Staten doken al jaren eerder geruchten op dat de prins mogelijk lid zou zijn geweest van de SS.
Loudon vraagt in het telegram aan het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat ook in de krant is afgedrukt, hoe het lidmaatschap moet worden weersproken en om zoveel mogelijk materiaal te zenden "om ook eventuele verdere aanteigingen tegen te gaan".
Erger voorkomen
In het antwoord van minister van Buitenlandse Zaken Eelco van Kleffens, ook per codetelegram een dag later, staat: "Ik maak hieruit op dat U wellicht niet bekend is dat betrokkene inderdaad korten tijd lid is geweest van een S.S. hulpdienst, waaraan hij, wellicht om erger te voorkomen, toen niet kon ontkomen".
De minister gaat in het telegram akkoord met de ambassadeur om hiertegen niet officieel stelling te nemen. "Gezien waarheid acht ik ongeraden ingezonden stukken te laten schrijven', zo staat verder te lezen. (belga/ep)
(HLN)
"Nederlandse regering wist van SS-lidmaatschap prins Bernhard"
De VPRO heeft een miniserie over het leven van de flamboyante prins Bernhard gemaakt: Bernhard, schavuit van Oranje.
De Nederlandse regering zou tijdens de Tweede Wereldoorlog al geweten hebben dat prins Bernhard lid was geweest van de SS. Dat meldt de krant NRC Handelsblad vandaag op basis van eigen onderzoek. De krant baseert zich op stukken uit het Nationaal Archief in Den Haag die begin dit jaar openbaar zijn gemaakt.
Telegram
In het stuk wordt melding gemaakt van een gecodeerd telegram uit september 1944 van de Nederlandse ambassadeur in Amerika, Alexander Loudon. In de Verenigde Staten doken al jaren eerder geruchten op dat de prins mogelijk lid zou zijn geweest van de SS.
Loudon vraagt in het telegram aan het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat ook in de krant is afgedrukt, hoe het lidmaatschap moet worden weersproken en om zoveel mogelijk materiaal te zenden "om ook eventuele verdere aanteigingen tegen te gaan".
Erger voorkomen
In het antwoord van minister van Buitenlandse Zaken Eelco van Kleffens, ook per codetelegram een dag later, staat: "Ik maak hieruit op dat U wellicht niet bekend is dat betrokkene inderdaad korten tijd lid is geweest van een S.S. hulpdienst, waaraan hij, wellicht om erger te voorkomen, toen niet kon ontkomen".
De minister gaat in het telegram akkoord met de ambassadeur om hiertegen niet officieel stelling te nemen. "Gezien waarheid acht ik ongeraden ingezonden stukken te laten schrijven', zo staat verder te lezen. (belga/ep)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-01-2010
Prehistorische mens kon succesvol amputeren
De prehistorische mens beschikte al over genoeg medische kennis om succesvol ledematen te kunnen amputeren. Dit concludeerde een team van Franse archeologen na opgravingen ten zuiden van Parijs, zo meldde The Times vandaag.
Scalpel van vuursteen
De wetenschappers ontdekten het graf van een oudere man van wie de linker onderarm ongeveer 6900 jaar geleden chirurgisch werd verwijderd met een scalpel gemaakt van vuursteen.
Onderzoek heeft aangetoond dat prehistorische 'artsen' de arm met precisie hebben afgezet. Daarna werd de wond behandeld, zonder dat een infectie optrad. Hiervoor zijn mogelijk geneeskrachtige planten gebruikt, zoals salie. De patiënt heeft na de operatie waarschijnlijk nog jaren geleefd.
Schedelboringen
Tot nu toe was alleen bekend dat de prehistorische mens schedelboringen kon uitvoeren. Daarbij werd een gat in het schedelbot geboord om hoofdpijn of een psychische stoornis te verhelpen.
Onlangs zijn nog twee vondsten gedaan in Duitsland en Tsjechië die wijzen op prehistorische amputaties. (anp/vbd)
(HLN)
Prehistorische mens kon succesvol amputeren
De prehistorische mens beschikte al over genoeg medische kennis om succesvol ledematen te kunnen amputeren. Dit concludeerde een team van Franse archeologen na opgravingen ten zuiden van Parijs, zo meldde The Times vandaag.
Scalpel van vuursteen
De wetenschappers ontdekten het graf van een oudere man van wie de linker onderarm ongeveer 6900 jaar geleden chirurgisch werd verwijderd met een scalpel gemaakt van vuursteen.
Onderzoek heeft aangetoond dat prehistorische 'artsen' de arm met precisie hebben afgezet. Daarna werd de wond behandeld, zonder dat een infectie optrad. Hiervoor zijn mogelijk geneeskrachtige planten gebruikt, zoals salie. De patiënt heeft na de operatie waarschijnlijk nog jaren geleefd.
Schedelboringen
Tot nu toe was alleen bekend dat de prehistorische mens schedelboringen kon uitvoeren. Daarbij werd een gat in het schedelbot geboord om hoofdpijn of een psychische stoornis te verhelpen.
Onlangs zijn nog twee vondsten gedaan in Duitsland en Tsjechië die wijzen op prehistorische amputaties. (anp/vbd)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-01-2010
Groot Maya-hoofd doet archeologen dromen
Archeologen hebben een groot beeld van een Maya-hoofd gevonden in de regio Peten in Guatemala. Dit wijst er volgens hen op, dat op deze plek in de jungle mogelijk ooit een belangrijke stad gevestigd was.
Het beeld van 3 bij 3,5 meter werd aangetroffen in de ruïnes van Chilonche dichtbij de grens met Belize. Het lag eeuwenlang onder de grond en stamt uit de periode 300 tot 600, wat betekent dat de plek ouder is dan eerder werd gedacht. De Maya's gebruikten oude gebouwen vaak als funderingen voor hun gebouwen.
De Maya's heersten ruim duizend jaar over grote delen van Guatemala, Honduras, El Salvador en Mexico tot ze werden overwonnen door de Spanjaarden in de 16de eeuw. (anp/mvl)
(HLN)
Groot Maya-hoofd doet archeologen dromen
Archeologen hebben een groot beeld van een Maya-hoofd gevonden in de regio Peten in Guatemala. Dit wijst er volgens hen op, dat op deze plek in de jungle mogelijk ooit een belangrijke stad gevestigd was.
Het beeld van 3 bij 3,5 meter werd aangetroffen in de ruïnes van Chilonche dichtbij de grens met Belize. Het lag eeuwenlang onder de grond en stamt uit de periode 300 tot 600, wat betekent dat de plek ouder is dan eerder werd gedacht. De Maya's gebruikten oude gebouwen vaak als funderingen voor hun gebouwen.
De Maya's heersten ruim duizend jaar over grote delen van Guatemala, Honduras, El Salvador en Mexico tot ze werden overwonnen door de Spanjaarden in de 16de eeuw. (anp/mvl)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-01-2010
Vermaarde historicus Howard Zinn overleden
De Amerikaanse hoogleraar en historicus Howard Zinn is op 87-jarige leeftijd overleden. Zinn is de schrijver van het standaardwerk 'A People's History of the United States', een alternatieve geschiedenis van de VS. Van dat boek zijn over de hele wereld miljoenen exemplaren verkocht. Volgens de krant Boston Globe overleed de docent aan de Universiteit van Boston tijdens een verblijf in Santa Monica, Californië, aan een hartaanval.
Van de jaren '50 tot en met de jaren '70 stond Zinn, notoir tegenstander van de Amerikaanse interventie in Vietnam en pleitbezorger van burgerrechten voor de Afro-Amerikanen, centraal in de sociale omwenteling in zijn land. De verwezenlijkingen van die omwenteling zijn sedert het Reaganisme inmiddels deels ongedaan gemaakt.
Merkwaardig genoeg schreef Zinn zijn anti-imperialisme vaak toe aan het feit dat hij in de Tweede Wereldoorlog als bommenwerper van de US Air Force onder andere meegewerkt had aan de bombardementen van Berlijn. Later schreef hij exhaustief over de ethische dilemma's van soldaten tijdens de oorlog, met name over in hoeverre bombardementen "legitiem" zijn als daarbij ook burgerdoden vallen.
"Zijn geschriften hebben het geweten van een hele generatie veranderd", zo reageerde linguist en polemoloog professor Noam Chomsky, eveneens een links intellectueel. De eer om met de in New York geboren Zinn samen te werken viel onder meer acteur Matt Damon, cineast Oliver Stone en de zangers Bruce Springsteen en Bob Dylan te beurt. (belga/jv)
(HLN)
Vermaarde historicus Howard Zinn overleden
De Amerikaanse hoogleraar en historicus Howard Zinn is op 87-jarige leeftijd overleden. Zinn is de schrijver van het standaardwerk 'A People's History of the United States', een alternatieve geschiedenis van de VS. Van dat boek zijn over de hele wereld miljoenen exemplaren verkocht. Volgens de krant Boston Globe overleed de docent aan de Universiteit van Boston tijdens een verblijf in Santa Monica, Californië, aan een hartaanval.
Van de jaren '50 tot en met de jaren '70 stond Zinn, notoir tegenstander van de Amerikaanse interventie in Vietnam en pleitbezorger van burgerrechten voor de Afro-Amerikanen, centraal in de sociale omwenteling in zijn land. De verwezenlijkingen van die omwenteling zijn sedert het Reaganisme inmiddels deels ongedaan gemaakt.
Merkwaardig genoeg schreef Zinn zijn anti-imperialisme vaak toe aan het feit dat hij in de Tweede Wereldoorlog als bommenwerper van de US Air Force onder andere meegewerkt had aan de bombardementen van Berlijn. Later schreef hij exhaustief over de ethische dilemma's van soldaten tijdens de oorlog, met name over in hoeverre bombardementen "legitiem" zijn als daarbij ook burgerdoden vallen.
"Zijn geschriften hebben het geweten van een hele generatie veranderd", zo reageerde linguist en polemoloog professor Noam Chomsky, eveneens een links intellectueel. De eer om met de in New York geboren Zinn samen te werken viel onder meer acteur Matt Damon, cineast Oliver Stone en de zangers Bruce Springsteen en Bob Dylan te beurt. (belga/jv)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-01-2010
'Tombe werpt licht op Maya-cultuur'
AMSTERDAM - Mexicaanse archeologen hebben een elfhonderd jaar oude tombe gevonden die stamt uit de tijd dat de Maya-beschaving langzaamaan verdween.
© NU.nl/Chris Heijmans De tombe werd woensdag aan journalisten getoond. De wetenschappers hopen dat de tombe nieuw licht kan werpen op de vraag wat er met deze cultuur gebeurd is.
Archeoloog Juan Yadeun hoopt dat uit de grafruimte, en de beeldjes die daarin zijn aangetroffen en tot een andere dan de Maya-cultuur behoorden, zal blijken wie dit gebied, in het zuiden van de staat Chaipas, bewoonden toen de klassieke periode van de Maya's begon te verdwijnen.
Oorlogen
Veel deskundigen wezen op oorlogen tussen Maya-stadstaten of aantasting van het milieu als mogelijke redenen voor de val van de beschaving, die rond het jaar 820 aanving.
Maar kunstvoorwerpen van de Toltec-cultuur, die in de tombe lagen, wijzen wellicht op een andere verklaring. De tombe stamt uit de periode van de jaren 840 tot 900.
Toltec
"Het is duidelijk dat het hier om een nieuwe bezettingsgolf gaat, door de mensen die dit type Toltec-graf bouwden", zei Yadeun woensdag.
"Dit is erg interessant, omdat we aan de hand van de botten van deze mensen kunnen bepalen wie ze zijn."
Mexico
De Toltecs kwamen uit de centrale hooglanden van Mexico en breidden hun invloed waarschijnlijk uit in de richting van Maya-bolwerken in het zuiden van het land.
Gedacht wordt dat ze tussen de tiende en twaalfde eeuw, vlak voor de opkomst van de Azteken, het midden van Mexico domineerden vanuit de stad Tula, ten noorden van het huidige Mexico-stad.
De plek van de tombe, midden in het oerwoud, bestaat uit tempels en platformen die door de Maya's zijn achtergelaten. De tombe ligt begraven aan de voet van een van de tempels en werd in december ontdekt.
© Novum
(nu.nl)
'Tombe werpt licht op Maya-cultuur'
AMSTERDAM - Mexicaanse archeologen hebben een elfhonderd jaar oude tombe gevonden die stamt uit de tijd dat de Maya-beschaving langzaamaan verdween.
© NU.nl/Chris Heijmans De tombe werd woensdag aan journalisten getoond. De wetenschappers hopen dat de tombe nieuw licht kan werpen op de vraag wat er met deze cultuur gebeurd is.
Archeoloog Juan Yadeun hoopt dat uit de grafruimte, en de beeldjes die daarin zijn aangetroffen en tot een andere dan de Maya-cultuur behoorden, zal blijken wie dit gebied, in het zuiden van de staat Chaipas, bewoonden toen de klassieke periode van de Maya's begon te verdwijnen.
Oorlogen
Veel deskundigen wezen op oorlogen tussen Maya-stadstaten of aantasting van het milieu als mogelijke redenen voor de val van de beschaving, die rond het jaar 820 aanving.
Maar kunstvoorwerpen van de Toltec-cultuur, die in de tombe lagen, wijzen wellicht op een andere verklaring. De tombe stamt uit de periode van de jaren 840 tot 900.
Toltec
"Het is duidelijk dat het hier om een nieuwe bezettingsgolf gaat, door de mensen die dit type Toltec-graf bouwden", zei Yadeun woensdag.
"Dit is erg interessant, omdat we aan de hand van de botten van deze mensen kunnen bepalen wie ze zijn."
Mexico
De Toltecs kwamen uit de centrale hooglanden van Mexico en breidden hun invloed waarschijnlijk uit in de richting van Maya-bolwerken in het zuiden van het land.
Gedacht wordt dat ze tussen de tiende en twaalfde eeuw, vlak voor de opkomst van de Azteken, het midden van Mexico domineerden vanuit de stad Tula, ten noorden van het huidige Mexico-stad.
De plek van de tombe, midden in het oerwoud, bestaat uit tempels en platformen die door de Maya's zijn achtergelaten. De tombe ligt begraven aan de voet van een van de tempels en werd in december ontdekt.
© Novum
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-01-2010
Gevederde dinosauriër had oranje en witte strepen
AMSTERDAM – Britse wetenschappers zijn er met een elektronenmicroscoop in geslaagd om de kleur te bepalen van de veren van een dinosauriër die vermoedelijk 125 miljoen geleden leefde.
© Chuang Zhao and Lida Xing De onderzoekers van de Universiteit van Bristol gebruikten een zogenaamde rasterelektronenmicroscoop om een fossiel te onderzoeken van de Sinosauropteryx, een dinosauriër die wordt gezien als een voorouder van de huidige vogels.
Met het apparaat waren ze in staat om melanosomen uit de resten van het dier te bestuderen. Melanosomen zijn microscopisch kleine cellen met pigment. De celstructuren uit het fossiel bleken vergelijkbaar met de melanosomen die in de veren van moderne vogels zijn te vinden.
Oranje en wit
De onderzochte cellen suggereren volgens de onderzoekers dat de staart van de Sinosauropteryx was bedekt met oranje en witte veren die in een gestreept patroon over de huid groeiden. De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Hoofdonderzoeker Micheal Benton vermoedt dat de techniek met de rasterelektronenmicroscoop kan worden gebruikt om de kleur van de veren van meer dinosauriërs te achterhalen.
Beschadiging
“Ik denk dat we er een heleboel onderzoeken gaan plaatsvinden, waarbij mensen op talloze plaatsen ter wereld gefossiliseerde melanosomen zullen observen”, verklaart Benton in het Britse tijdschrift New Scientist.
Een nadeel van de techniek met de rasterelektronenmicroscoop is echter dat fossielen moeten worden beschadigd om de pigmentcellen te bestuderen. Waarschijnlijk zullen daarom lang niet alle resten van gevederde dinosaurussen worden vrijgegeven voor ‘kleurbepaling’.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Gevederde dinosauriër had oranje en witte strepen
AMSTERDAM – Britse wetenschappers zijn er met een elektronenmicroscoop in geslaagd om de kleur te bepalen van de veren van een dinosauriër die vermoedelijk 125 miljoen geleden leefde.
© Chuang Zhao and Lida Xing De onderzoekers van de Universiteit van Bristol gebruikten een zogenaamde rasterelektronenmicroscoop om een fossiel te onderzoeken van de Sinosauropteryx, een dinosauriër die wordt gezien als een voorouder van de huidige vogels.
Met het apparaat waren ze in staat om melanosomen uit de resten van het dier te bestuderen. Melanosomen zijn microscopisch kleine cellen met pigment. De celstructuren uit het fossiel bleken vergelijkbaar met de melanosomen die in de veren van moderne vogels zijn te vinden.
Oranje en wit
De onderzochte cellen suggereren volgens de onderzoekers dat de staart van de Sinosauropteryx was bedekt met oranje en witte veren die in een gestreept patroon over de huid groeiden. De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Hoofdonderzoeker Micheal Benton vermoedt dat de techniek met de rasterelektronenmicroscoop kan worden gebruikt om de kleur van de veren van meer dinosauriërs te achterhalen.
Beschadiging
“Ik denk dat we er een heleboel onderzoeken gaan plaatsvinden, waarbij mensen op talloze plaatsen ter wereld gefossiliseerde melanosomen zullen observen”, verklaart Benton in het Britse tijdschrift New Scientist.
Een nadeel van de techniek met de rasterelektronenmicroscoop is echter dat fossielen moeten worden beschadigd om de pigmentcellen te bestuderen. Waarschijnlijk zullen daarom lang niet alle resten van gevederde dinosaurussen worden vrijgegeven voor ‘kleurbepaling’.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
28-01-2010
Onderzoek botten Da Vinci
Wetenschappers hebben een nieuwe kronkel gevonden om de Da Vinci-mythe meer richting werkelijkheid te duwen. Ze willen namelijk graag zijn botten opgraven om te weten waaraan hij gestorven is. Niet alleen dat, men wil nu eindelijk zeker weten of de Mona Lisa een zelfportret van Leonardo was. Dat wordt beweerd, maar zonder een schedel kan er niet vergeleken worden, aldus antropoloog Giorgio Gruppioni die ervoor strijdt om het Italiaans werelderfgoed te beschermen.
(Mona Lisa)
Leonardo Da Vinci lag eerst begraven in Frankrijk, in de Loirestreek. Zijn laatste rustplaats was Chateau d'Amboise, maar na de Franse Revolutie werd die grotendeels vernietigd. Men zou toen de botten van Da Vinci hebben ondergebracht in een kleinere kapel. Daar is ook een inscriptie te vinden die laat weten dat Da Vinci er 'vermoedelijk' begraven ligt.
De Franse autoriteiten moeten nog toezeggen, maar officieus hebben de wetenschappers signalen genoeg gekregen zodat ze er goede hoop op hebben Leonardo deze zomer op te kunnen graven. De eigenaars van het kasteel hebben alvast groen licht gegeven. Die zijn natuurlijk ook benieuwd of Da Vinci omwille van zijn homoseksuele gevoelens zichzelf als vrouw heeft geschilderd.
(Grenswetenschap)
Onderzoek botten Da Vinci
Wetenschappers hebben een nieuwe kronkel gevonden om de Da Vinci-mythe meer richting werkelijkheid te duwen. Ze willen namelijk graag zijn botten opgraven om te weten waaraan hij gestorven is. Niet alleen dat, men wil nu eindelijk zeker weten of de Mona Lisa een zelfportret van Leonardo was. Dat wordt beweerd, maar zonder een schedel kan er niet vergeleken worden, aldus antropoloog Giorgio Gruppioni die ervoor strijdt om het Italiaans werelderfgoed te beschermen.
(Mona Lisa)
Leonardo Da Vinci lag eerst begraven in Frankrijk, in de Loirestreek. Zijn laatste rustplaats was Chateau d'Amboise, maar na de Franse Revolutie werd die grotendeels vernietigd. Men zou toen de botten van Da Vinci hebben ondergebracht in een kleinere kapel. Daar is ook een inscriptie te vinden die laat weten dat Da Vinci er 'vermoedelijk' begraven ligt.
De Franse autoriteiten moeten nog toezeggen, maar officieus hebben de wetenschappers signalen genoeg gekregen zodat ze er goede hoop op hebben Leonardo deze zomer op te kunnen graven. De eigenaars van het kasteel hebben alvast groen licht gegeven. Die zijn natuurlijk ook benieuwd of Da Vinci omwille van zijn homoseksuele gevoelens zichzelf als vrouw heeft geschilderd.
(Grenswetenschap)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-01-2010
Bijzondere brief uit 1795 duikt op in Nederland
In het Nederlandse Emmen is een brief uit 1795 opgedoken. Hij gaat onder meer over de regeringsomwenteling van die tijd. De brief is zo interessant dat de universiteit van Amsterdam hem gaat bestuderen, meldt de website Historisch Emmen.
De brief zat in een oud boek dat Herman Platzer uit Emmen dertig jaar geleden kocht op een veiling in Haarlem. De uit vijf dichtbeschreven pagina's bestaande brief schoot de Emmenaar onlangs weer te binnen.
Volgens Historisch Emmen is het document geschreven door de doopsgezinde Friese predikant Marten Martens. Van Martens zijn ook andere brieven bekend die in 2005 zijn verzameld in het boek 'Ik heb het groote doel mijner Aardsche bestemming bereikt'. De brief die Platzer vond, staat niet in het boek.
De Emmenaar schenkt de brief aan de Doopsgezinde Bibliotheek van de universiteit van Amsterdam. Begin 2011 wordt de 'nieuwe' brief gebruikt bij een tentoonstelling in Amsterdam over 200 jaar Algemene Doopsgezinde Sociëteit. (anp/sam)
(HLN)
Bijzondere brief uit 1795 duikt op in Nederland
In het Nederlandse Emmen is een brief uit 1795 opgedoken. Hij gaat onder meer over de regeringsomwenteling van die tijd. De brief is zo interessant dat de universiteit van Amsterdam hem gaat bestuderen, meldt de website Historisch Emmen.
De brief zat in een oud boek dat Herman Platzer uit Emmen dertig jaar geleden kocht op een veiling in Haarlem. De uit vijf dichtbeschreven pagina's bestaande brief schoot de Emmenaar onlangs weer te binnen.
Volgens Historisch Emmen is het document geschreven door de doopsgezinde Friese predikant Marten Martens. Van Martens zijn ook andere brieven bekend die in 2005 zijn verzameld in het boek 'Ik heb het groote doel mijner Aardsche bestemming bereikt'. De brief die Platzer vond, staat niet in het boek.
De Emmenaar schenkt de brief aan de Doopsgezinde Bibliotheek van de universiteit van Amsterdam. Begin 2011 wordt de 'nieuwe' brief gebruikt bij een tentoonstelling in Amsterdam over 200 jaar Algemene Doopsgezinde Sociëteit. (anp/sam)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-01-2010
Nieuw soort Tyrannosaurus ontdekt
AMSTERDAM – Amerikaanse wetenschappers hebben de resten van een nog onbekende soort Tyrannosaurus gevonden. Het dier had veel meer tanden dan de Tyrannosaurus rex.
© ANP De resten van de dinosauriër werden gevonden in de wildernis van New Mexico en met een helikopter naar het New Mexico Museum of Natural History getakeld.
De nieuw ontdekte Tyrannosaurus heeft de naam Bistahieversor sealeyi gekregen en verscheen vermoedelijk 10 miljoen jaar eerder in de evolutionaire gescheidenis dan de Tyrannosaurus Rex. Het dier onderscheidt zich verder met enkele opvallende kenmerken van zijn bekendere soortgenoot. Zo had dinosauriër meer tanden: 64 in plaats van 54.
Gat in schedel
Ook troffen de onderzoekers een ongewoon gat aan in de schedel, vlak boven de ogen. Mogelijk is die schedelvorm in de loop van de evolutie ontstaan om de zwaarte van het hoofd te beperken.
De vondst van de nieuwe Tyrannosaurus is beschreven in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Vertebrate Paleontology.
“Bistahieversor sealeyi is de eerste nieuwe Tyrannosaurus uit het westelijk deel van Noord Amerika die in de afgelopen dertig jaar is ontdekt”, verklaart hoofonderzoeker Thomas Williamson van het New Mexico Museum of National History op Discovery News.
Kleine tanden
De kenmerken van de nieuwe Tyrannosaurus zijn uitgebreid bestudeerd door de wetenschappers.
“De tanden van het dier waren kleiner en smaller dan bij de T-rex, die de grootste tanden van alle Tyrannosaurussen had”, verklaart onderzoeker Thomas Carr.
“De opening in de schedel boven de ogen van het dier werd veroorzaakt door een luchtholte die bot had verdrongen op een plek waar dat niet logisch was”, aldus Carr. “Maar de opening was niet zichtbaar toen het dier nog in leven was, omdat het gat bedekt was met huid.”
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Nieuw soort Tyrannosaurus ontdekt
AMSTERDAM – Amerikaanse wetenschappers hebben de resten van een nog onbekende soort Tyrannosaurus gevonden. Het dier had veel meer tanden dan de Tyrannosaurus rex.
© ANP De resten van de dinosauriër werden gevonden in de wildernis van New Mexico en met een helikopter naar het New Mexico Museum of Natural History getakeld.
De nieuw ontdekte Tyrannosaurus heeft de naam Bistahieversor sealeyi gekregen en verscheen vermoedelijk 10 miljoen jaar eerder in de evolutionaire gescheidenis dan de Tyrannosaurus Rex. Het dier onderscheidt zich verder met enkele opvallende kenmerken van zijn bekendere soortgenoot. Zo had dinosauriër meer tanden: 64 in plaats van 54.
Gat in schedel
Ook troffen de onderzoekers een ongewoon gat aan in de schedel, vlak boven de ogen. Mogelijk is die schedelvorm in de loop van de evolutie ontstaan om de zwaarte van het hoofd te beperken.
De vondst van de nieuwe Tyrannosaurus is beschreven in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Vertebrate Paleontology.
“Bistahieversor sealeyi is de eerste nieuwe Tyrannosaurus uit het westelijk deel van Noord Amerika die in de afgelopen dertig jaar is ontdekt”, verklaart hoofonderzoeker Thomas Williamson van het New Mexico Museum of National History op Discovery News.
Kleine tanden
De kenmerken van de nieuwe Tyrannosaurus zijn uitgebreid bestudeerd door de wetenschappers.
“De tanden van het dier waren kleiner en smaller dan bij de T-rex, die de grootste tanden van alle Tyrannosaurussen had”, verklaart onderzoeker Thomas Carr.
“De opening in de schedel boven de ogen van het dier werd veroorzaakt door een luchtholte die bot had verdrongen op een plek waar dat niet logisch was”, aldus Carr. “Maar de opening was niet zichtbaar toen het dier nog in leven was, omdat het gat bedekt was met huid.”
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-01-2010
De dood van de Neanderthaler in Europa
Nieuw onderzoek toont aan onze harige geslachtsgenoot, de Neanderthaler, ongeveer 37.000 jaar geleden verdween uit Europa. Dit is ouder dan tot nu toe werd aangenomen. Het onderzoek toont verder aan de de moderne mens (Homo sapiens) het soms wel erg goed kon vinden met de Neanderthaler.
Voor het eerste is echt bekend geworden wanneer de Neanderthaler nu is uitgestorven in Europa. Europese onderzoekers onder leiding van João Zilhão dateerden vondsten uit Portugal en concludeerden dat de onze harige geslachtsgenoot 37.000 jaar geleden verdween uit Iberië. Dit was de laatste plaats waar de Neanderthaler zich ophield voordat de moderne mens haar plaats ook daar overnam. Het onderzoek is gepubliceerd in PLoS ONE.
Neanderthaler onderzoek
Al jarenlang doet professor Zilhão, nu gevestigd in Bristol, onderzoek naar de Neanderthalers. Zijn nieuwste onderzoek (samen met een team van andere onderzoekers) gaat wederom over Neanderthalers. Van Neanderthalers is bekend dat ze ten zuiden van de Ebro millennia langer overleefden dan elders in Europa. Hoe lang dat precies was, was tot nu toe punt van discussie. Zilhão en collega’s dateerden daarom een fauna uit de Portugese kalksteengrot Pego do Diabo in de buitenwijken van Lissabon die in 1965-1966 ontdekt werd.
De locatie van de site Pego do Diabo in Portugal en een Google Earth overzicht van de locatie van de grot. Afbeelding: © PLoS ONE
Ouder dan gedacht
De ouderdom waarmee de onderzoekers op de proppen kwamen is 37.000 voor de laatste Neanderthalers in Europa. Dit deden ze op basis van heronderzoek aan de fauna zoals hyena’s, vleermuizen, beren, wolven, herten, konijnen etc. Ze vergeleken bovendien werktuigen van vuursteen en bot die gemaakt werden door de Neanderthaler. Om de ouderdom te achterhalen, gebruikten de wetenschappers de tanden van herten en paarden voor radiometrische dateringen (C-14). Ook botten ondergingen dezelfde test. De verkregen ouderdom betekent dat de Neanderthalers niet overleefden tot in het laatste glaciaal van ongeveer 20.000 jaar geleden zoals eerder voorgesteld werd.
Het resultaat van de studie betekent ook dat de Neanderthaler waarschijnlijk niet tot ongeveer 30.000 jaar geleden rondliep in Gibraltar zoals eerder werd aangenomen. De ouderdomsbepaling van Pego do Diabo wijst erop dat het leefgebied 30.000 jaar waarschijnlijk te klein was voor een populatie Neanderthalers.
De grot waarin de vuursteen werktuigen en de overblijfselen van de fauna zijn gevonden. Afbeelding: © PLoS ONE
Waarom de Neanderthalers zo lang konden overleven in Iberië achter de zogenaamde ‘Ebro grens’ is nog onderhevig aan speculatie. Zilhão denkt dat het klimaat ermee te maken heeft. In de periode rond 37.000 jaar geleden werd het klimaat in Iberië milder. Als gevolg breidden de eiken en dennen hun leefgebied flink uit. De uitbreiding van het leefgebied van de moderne mens werd hierdoor bemoeilijkt, zo speculeren de onderzoekers.
Mixing moderne mens en Neanderthaler
De datering van 37.000 jaar geleden voor de laatste Europese Neanderthalers heeft nog meer te vertellen. Het beroemde ‘Lagar Velho kind’, gevonden 140 km ten noorden van Lissabon, is 30.000 jaar oud en is een moderne mens (Homo sapiens), maar heeft kenmerken van een Neanderthaler. Dit betekent dat de Neanderthalers het in sommige gevallen wel heel goed konden vinden met de moderne mens. Dat is nog eens wat anders dan het heersende beeld van vechtende Neanderthalers met de moderne mens.
Links de vuurstenen werktuigen die in de grot gevonden zijn en rechts de bovenkaakskiezen van een hert die gebruikt zijn voor ouderdomsbepaling. Afbeelding: © PLoS ONE
.Referentie:
Zilhão et al., 2010. Pego do Diabo (Loures, Portugal): Dating the Emergence of Anatomical Modernity in Westernmost Eurasia. PloS ONE 5(1): e8880
(Kennislink)
De dood van de Neanderthaler in Europa
Nieuw onderzoek toont aan onze harige geslachtsgenoot, de Neanderthaler, ongeveer 37.000 jaar geleden verdween uit Europa. Dit is ouder dan tot nu toe werd aangenomen. Het onderzoek toont verder aan de de moderne mens (Homo sapiens) het soms wel erg goed kon vinden met de Neanderthaler.
Voor het eerste is echt bekend geworden wanneer de Neanderthaler nu is uitgestorven in Europa. Europese onderzoekers onder leiding van João Zilhão dateerden vondsten uit Portugal en concludeerden dat de onze harige geslachtsgenoot 37.000 jaar geleden verdween uit Iberië. Dit was de laatste plaats waar de Neanderthaler zich ophield voordat de moderne mens haar plaats ook daar overnam. Het onderzoek is gepubliceerd in PLoS ONE.
Neanderthaler onderzoek
Al jarenlang doet professor Zilhão, nu gevestigd in Bristol, onderzoek naar de Neanderthalers. Zijn nieuwste onderzoek (samen met een team van andere onderzoekers) gaat wederom over Neanderthalers. Van Neanderthalers is bekend dat ze ten zuiden van de Ebro millennia langer overleefden dan elders in Europa. Hoe lang dat precies was, was tot nu toe punt van discussie. Zilhão en collega’s dateerden daarom een fauna uit de Portugese kalksteengrot Pego do Diabo in de buitenwijken van Lissabon die in 1965-1966 ontdekt werd.
De locatie van de site Pego do Diabo in Portugal en een Google Earth overzicht van de locatie van de grot. Afbeelding: © PLoS ONE
Ouder dan gedacht
De ouderdom waarmee de onderzoekers op de proppen kwamen is 37.000 voor de laatste Neanderthalers in Europa. Dit deden ze op basis van heronderzoek aan de fauna zoals hyena’s, vleermuizen, beren, wolven, herten, konijnen etc. Ze vergeleken bovendien werktuigen van vuursteen en bot die gemaakt werden door de Neanderthaler. Om de ouderdom te achterhalen, gebruikten de wetenschappers de tanden van herten en paarden voor radiometrische dateringen (C-14). Ook botten ondergingen dezelfde test. De verkregen ouderdom betekent dat de Neanderthalers niet overleefden tot in het laatste glaciaal van ongeveer 20.000 jaar geleden zoals eerder voorgesteld werd.
Het resultaat van de studie betekent ook dat de Neanderthaler waarschijnlijk niet tot ongeveer 30.000 jaar geleden rondliep in Gibraltar zoals eerder werd aangenomen. De ouderdomsbepaling van Pego do Diabo wijst erop dat het leefgebied 30.000 jaar waarschijnlijk te klein was voor een populatie Neanderthalers.
De grot waarin de vuursteen werktuigen en de overblijfselen van de fauna zijn gevonden. Afbeelding: © PLoS ONE
Waarom de Neanderthalers zo lang konden overleven in Iberië achter de zogenaamde ‘Ebro grens’ is nog onderhevig aan speculatie. Zilhão denkt dat het klimaat ermee te maken heeft. In de periode rond 37.000 jaar geleden werd het klimaat in Iberië milder. Als gevolg breidden de eiken en dennen hun leefgebied flink uit. De uitbreiding van het leefgebied van de moderne mens werd hierdoor bemoeilijkt, zo speculeren de onderzoekers.
Mixing moderne mens en Neanderthaler
De datering van 37.000 jaar geleden voor de laatste Europese Neanderthalers heeft nog meer te vertellen. Het beroemde ‘Lagar Velho kind’, gevonden 140 km ten noorden van Lissabon, is 30.000 jaar oud en is een moderne mens (Homo sapiens), maar heeft kenmerken van een Neanderthaler. Dit betekent dat de Neanderthalers het in sommige gevallen wel heel goed konden vinden met de moderne mens. Dat is nog eens wat anders dan het heersende beeld van vechtende Neanderthalers met de moderne mens.
Links de vuurstenen werktuigen die in de grot gevonden zijn en rechts de bovenkaakskiezen van een hert die gebruikt zijn voor ouderdomsbepaling. Afbeelding: © PLoS ONE
.Referentie:
Zilhão et al., 2010. Pego do Diabo (Loures, Portugal): Dating the Emergence of Anatomical Modernity in Westernmost Eurasia. PloS ONE 5(1): e8880
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-01-2010
Filmmakers ontdekken bron Romeins aquaduct
ROME - Twee Britse filmmakers zeggen dat zij een mysterie hebben opgelost dat archeologen al eeuwen bezighoudt: de bron van een 1900 jaar oud aquaduct dat het antieke Rome en het gebied rond het huidige Vaticaan van water voorzag.
© ANP
Bekijk video
Edward O'Neill en zijn zoon Michael ontdekten een reeks tunnels en waterreservoirs onder een verlaten kapel nabij het Meer van Bracciano, 32 kilometer ten noorden van Rome.
Zij waren bezig met een documentaire over aquaducten in Rome. De twee denken dat daar de bron was van de Aqua Traiana, een groot aquaduct dat keizer Trajanus in 109 liet aanleggen.
De waterleiding liet de molens voor het malen van meel in het oude Rome draaien en voorzag het gebied nabij de Tiber waar in de vierde eeuw de St. Pieter werd gebouwd, van water.
Dopen
Volgens vader O'Neill kan het water zijn gebruikt om de eerste christenen in Rome te dopen. Lorenzo Quilici van de Universiteit van Bologna, een expert op het gebied van oude aquaducten, steunt de visie van de Britten.
Hij meent dat het reservoir en de kapel deel uitmaakten van een omvangrijk nymfaeum, een monumentaal gebouw met bassins ter ere van watergoden uit de klassieke oudheid.
© ANP
(nu.nl)
[ Bericht 4% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 30-01-2010 09:51:24 ]
Filmmakers ontdekken bron Romeins aquaduct
ROME - Twee Britse filmmakers zeggen dat zij een mysterie hebben opgelost dat archeologen al eeuwen bezighoudt: de bron van een 1900 jaar oud aquaduct dat het antieke Rome en het gebied rond het huidige Vaticaan van water voorzag.
© ANP
Bekijk video
Edward O'Neill en zijn zoon Michael ontdekten een reeks tunnels en waterreservoirs onder een verlaten kapel nabij het Meer van Bracciano, 32 kilometer ten noorden van Rome.
Zij waren bezig met een documentaire over aquaducten in Rome. De twee denken dat daar de bron was van de Aqua Traiana, een groot aquaduct dat keizer Trajanus in 109 liet aanleggen.
De waterleiding liet de molens voor het malen van meel in het oude Rome draaien en voorzag het gebied nabij de Tiber waar in de vierde eeuw de St. Pieter werd gebouwd, van water.
Dopen
Volgens vader O'Neill kan het water zijn gebruikt om de eerste christenen in Rome te dopen. Lorenzo Quilici van de Universiteit van Bologna, een expert op het gebied van oude aquaducten, steunt de visie van de Britten.
Hij meent dat het reservoir en de kapel deel uitmaakten van een omvangrijk nymfaeum, een monumentaal gebouw met bassins ter ere van watergoden uit de klassieke oudheid.
© ANP
(nu.nl)
[ Bericht 4% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 30-01-2010 09:51:24 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
Egypte maakt DNA-test Toetanchamon bekend
CAIRO - Egyptische wetenschappers presenteren op 17 februari de resultaten van het DNA-onderzoek bij de wereldberoemde farao Toetanchamon. Dat maakte het Egyptische ministerie van Cultuur zondag bekend.
Wellicht wordt over twee weken een van de grote raadselen van het antieke Egypte opgelost. Wetenschappers vragen zich al decennia af of de jonge farao kinderen heeft verwekt.
Toetanchamon stierf nog voor zijn twintigste onder mysterieuze omstandigheden. Zijn mummie was in 1922 aangetroffen in zijn ongeschonden graf, wat leidde tot een wereldwijde sensatie. In de tombe van de 'kindkoning' lagen twee doodgeboren, onvolgroeide baby's.
De Egyptische onderzoekers namen in 2008 DNA af bij de mummie en de foetussen. Toetanchamon regeerde in de veertiende eeuw voor het begin van onze jaartelling.
CAIRO - Egyptische wetenschappers presenteren op 17 februari de resultaten van het DNA-onderzoek bij de wereldberoemde farao Toetanchamon. Dat maakte het Egyptische ministerie van Cultuur zondag bekend.
Wellicht wordt over twee weken een van de grote raadselen van het antieke Egypte opgelost. Wetenschappers vragen zich al decennia af of de jonge farao kinderen heeft verwekt.
Toetanchamon stierf nog voor zijn twintigste onder mysterieuze omstandigheden. Zijn mummie was in 1922 aangetroffen in zijn ongeschonden graf, wat leidde tot een wereldwijde sensatie. In de tombe van de 'kindkoning' lagen twee doodgeboren, onvolgroeide baby's.
De Egyptische onderzoekers namen in 2008 DNA af bij de mummie en de foetussen. Toetanchamon regeerde in de veertiende eeuw voor het begin van onze jaartelling.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
quote:Indonesië zorgt goed voor Nederlandse begraafplaats
Gepubliceerd : 1 februari 2010 - 2:24 pm | door Redactie RNW
Atjeh, het toneel van een van de langste koloniale oorlogen die Nederland heeft gevoerd. En ook de laatste rustplaats van vele gesneuvelde militairen, van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL). Op Peutjoet Kerkhof in Banda Atjeh op Sumatra liggen ongeveer 2200 Nederlandse militairen begraven. Hun graven worden goed verzorgd.
Het stadsbestuur van Banda Atjeh besteedt veel zorg aan de graven van de Nederlandse militairen. Behalve Nederlanders liggen er ook gesneuvelde inheemse KNIL-soldaten, afkomstig van onder andere Java en Ambon.
Generaals
Adeli Abdullah, cultureel waarnemer in Atjeh, vertelt dat er op Peutjoet ook twee Nederlandse generaals begraven liggen, Köhler en Pel. Köhler sneuvelde op 14 april 1823 voor de Grote Moskee in Banda Atjeh. Hij leidde toen de eerste expeditie naar Atjeh. Zijn mannen wilden zijn lichaam naar Nederland overbrengen, maar dat lukte niet. Uiteindelijk vond de generaal zijn laatste rustplaats in Atjeh.
Adeli Abdullah: ‘Zijn terugkeer was oorspronkelijk niet gepland. Maar op het initiatief van de Atjehse gouverneur, Muzakir Walad, gebeurde het toch. Hij was van mening dat - omdat Köhler in Atjeh gesneuveld was - hij ook in die provincie moest worden begraven.’
Bij de ingang van het Peutjoet Kerkhof staat een zin: '2200 soldaten zijn hier begraven. Het Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger (KNIL) heeft zijn aanwezigheid in Atjeh duur betaald'.
Geen wraak
Ondanks de heftigheid van het Atjehse verzet tegen de koloniale overheersers van destijds, wordt het kerkhof goed verzorgd. Daarmee bewijzen de Atjehers geen eeuwigdurende wraak te koesteren, zegt Adeli Abdullah. ‘Een van de karaktertrekken van de Atjehers is dat wij onze vijanden niet haten tot na de dood. We zijn slechts vijanden bij leven. Als we eenmaal dood zijn, houdt de vijandschap op. Dan zijn wij allemaal gelijk. Daarom wekte het natuurlijk veel verbazing bij de Nederlandse ambassadeur in Jakarta, toen de gouverneur van Atjeh in 1954 verzocht het stoffelijk overschot van Köhler terug te brengen naar Atjeh. Dat was behoorlijk spectaculair.’
Daarna werden ook de graven van een aantal Atjehse ambassadeurs in Nederland gerenoveerd. Gouverneur Muzakir kwam daarvoor ook naar Nederland. Hij bezocht het graf van Tengku Syah Abdul Hamid in Middelburg, die als ambassadeur in 1601 naar Nederland was gezonden en daar overleed.
Toekomstige generaties
Peutjoet Kerkhof -ongeveer 3,25 hectare groot- is een Indonesisch nationaal monument. Het onderhoud wordt grotendeels betaald door de Nederlandse Stichting Peutjoet Fonds, dat de Nederlandse militaire begraafplaats wil behouden voor toekomstige generaties.
Na de tsunami, vijf jaar geleden, was 80 procent van het complex vernield. Inmiddels is de stichting erin geslaagd de schade grotendeels te restaureren. Volgens de voorzitter van de Stichting Peutjoet Fonds, Robert Jan Nix, is inmiddels zo’n 80 procent van de vernielingen hersteld. ‘ We zijn opnieuw begonnen met de aanplant. De erepoort hebben we gerepareerd, net als de kapotte muren. Met de graven zijn we nog bezig. We hebben al wel de nog leesbare teksten geregistreerd.’
Netjes
Beheerder Ambri onderhoudt het Peutjoet Kerkhof in Atjeh al 17 jaar. Hij legt uit dat iedere grafsteen is gemerkt, zodat de graven van gesneuvelden uit de oorlog er makkelijk uitgepikt kunnen worden. ‘ Ik heb behoorlijk veel verantwoordelijkheid. Ik moet schoonmaken, gras maaien, enz. Dat doe ik elke dag om te zorgen dat het kerkhof netjes blijft. Ik repareer ook alles wat kapot of beschadigd is. Eigenlijk ben ik een manusje van alles. Bovendien onderhoud ik ook het kantoor van het kerkhof en de nabijgelegen huizen van medewerkers.’
Geschiedenis
De Nederlandse generaal Köhler ligt begraven in Atjeh, waar hij ook stierf. En het graf van Tengku Syah Abdul Hamid in Nederland is gerenoveerd. 'Dat is deel van de geschiedenis en deel van de nationale identiteit', zegt Adeli Abdullah.
http://www.rnw.nl/nl/nede(...)landse-begraafplaatsquote:Peutjoet Kerkhof
De strijd in Atjeh duurde van 1873 tot 1942. De Nederlandse militaire begraafplaats Peutjoet Kerkhof is een historische plek.
De naam Peutjoet -'jonge vorst'- is afgeleid van een zoon van de machtige zeventiende-eeuwse Atjehse Sultan Iskandar Muda. Hij was ter dood veroordeeld en ligt begraven in een kleine heuvel op het gravencomplex.
02-02-01-2010
Sigarenstompje Churchill verkocht voor 5.200 euro
Het stompje van een sigaar die Winston Churchill in 1941 niet helemaal oprookte, is verkocht voor 5.200 euro. De Britse eerste minister liet de sigaar voor wat ze was toen hij destijds naar een kabinetsvergadering moest. Een medewerker op Downing Street graaide het sigarenstompje van toch nog zo'n tien centimeter mee en stuurde het op naar een vriend, met een nota bij op briefpapier van 'Nummer 10' (Downing Street).
De vriend hield het aandenken bij tot aan zijn dood, waarna het in handen kwam van een familielid. Een privéverzamelaar kocht het ding nu in Norfolk.
Het veilinghuis Auctioneers Keys had de waarde geschat op 400 euro. Een kleine misrekening dus. In november wisselde ook al een onderzetbordje, dat Churchill in Londen ooit gebruikte als asbak, voor 4.850 euro van eigenaar. (jv)
(HLN)
Sigarenstompje Churchill verkocht voor 5.200 euro
Het stompje van een sigaar die Winston Churchill in 1941 niet helemaal oprookte, is verkocht voor 5.200 euro. De Britse eerste minister liet de sigaar voor wat ze was toen hij destijds naar een kabinetsvergadering moest. Een medewerker op Downing Street graaide het sigarenstompje van toch nog zo'n tien centimeter mee en stuurde het op naar een vriend, met een nota bij op briefpapier van 'Nummer 10' (Downing Street).
De vriend hield het aandenken bij tot aan zijn dood, waarna het in handen kwam van een familielid. Een privéverzamelaar kocht het ding nu in Norfolk.
Het veilinghuis Auctioneers Keys had de waarde geschat op 400 euro. Een kleine misrekening dus. In november wisselde ook al een onderzetbordje, dat Churchill in Londen ooit gebruikte als asbak, voor 4.850 euro van eigenaar. (jv)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-02-2010
Tanden neanderthaler gevonden
AMSTERDAM - Een team van Poolse wetenschappers heeft drie tanden van een neanderthaler gevonden in een grot ten noorden van de Karpaten.
© ANP Mikolaj Urbanowski, de onderzoeksleider, zei maandag dat het de eerste keer is dat er restanten van neanderthalers in het land zijn gevonden.
Urbanowski zei dat er naast de tanden ook vuurstenen werktuigen zijn gevonden evenals botten van de uitgestorven wolharige mammoet en de wolharige neushoorn.
De vondst werd vemeld in het Duitse wetenschappelijke tijdschrift Naturwissenschaften, een uitgave van het Max Planck Instituut.
© Novum
(nu.nl)
Tanden neanderthaler gevonden
AMSTERDAM - Een team van Poolse wetenschappers heeft drie tanden van een neanderthaler gevonden in een grot ten noorden van de Karpaten.
© ANP Mikolaj Urbanowski, de onderzoeksleider, zei maandag dat het de eerste keer is dat er restanten van neanderthalers in het land zijn gevonden.
Urbanowski zei dat er naast de tanden ook vuurstenen werktuigen zijn gevonden evenals botten van de uitgestorven wolharige mammoet en de wolharige neushoorn.
De vondst werd vemeld in het Duitse wetenschappelijke tijdschrift Naturwissenschaften, een uitgave van het Max Planck Instituut.
© Novum
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Toetanchamon was getrouwd met Anchesenamon, dochter van de legendarische koningin Nefertiti. Mogelijk kan door het onderzoek ook de mummie van Nefertiti worden geïdentificeerd.quote:Op zondag 31 januari 2010 19:04 schreef Lord_Vetinari het volgende:
Egypte maakt DNA-test Toetanchamon bekend
CAIRO - Egyptische wetenschappers presenteren op 17 februari de resultaten van het DNA-onderzoek bij de wereldberoemde farao Toetanchamon. Dat maakte het Egyptische ministerie van Cultuur zondag bekend.
Wellicht wordt over twee weken een van de grote raadselen van het antieke Egypte opgelost. Wetenschappers vragen zich al decennia af of de jonge farao kinderen heeft verwekt.
Toetanchamon stierf nog voor zijn twintigste onder mysterieuze omstandigheden. Zijn mummie was in 1922 aangetroffen in zijn ongeschonden graf, wat leidde tot een wereldwijde sensatie. In de tombe van de 'kindkoning' lagen twee doodgeboren, onvolgroeide baby's.
De Egyptische onderzoekers namen in 2008 DNA af bij de mummie en de foetussen. Toetanchamon regeerde in de veertiende eeuw voor het begin van onze jaartelling.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-02-2010
Duizend jaar oude lichamen gevonden in Mexico
MEXICO-STAD - Bij archeologische opgravingen in grotten in het noorden van Mexico zijn negen oude woningen, twee religieuze gebouwen en een graftombe gevonden. Enkele gevonden objecten zijn meer dan duizend jaar oud.
© NU.nl/Chris Heijmans Dat heeft het Mexicaanse nationale historische instituut INAH dinsdag bekendgemaakt.
De gebouwen waren gemaakt van aarde en steen en hadden slaapkamers, stallen en opslagplaatsen. In een aantal kamers zijn in totaal elf stoffelijke overschotten gevonden.
De lichamen waren gewikkeld in plantenvezels, die op hun plaats werden gehouden door touwen en houten naalden.
De onderzoekers vermoeden dat in de gevonden gebouwen de Tubare woonden, een inmiddels uitgestorven bevolkingsgroep uit het noorden van Mexico.
© ANP
(nu.nl)
Duizend jaar oude lichamen gevonden in Mexico
MEXICO-STAD - Bij archeologische opgravingen in grotten in het noorden van Mexico zijn negen oude woningen, twee religieuze gebouwen en een graftombe gevonden. Enkele gevonden objecten zijn meer dan duizend jaar oud.
© NU.nl/Chris Heijmans Dat heeft het Mexicaanse nationale historische instituut INAH dinsdag bekendgemaakt.
De gebouwen waren gemaakt van aarde en steen en hadden slaapkamers, stallen en opslagplaatsen. In een aantal kamers zijn in totaal elf stoffelijke overschotten gevonden.
De lichamen waren gewikkeld in plantenvezels, die op hun plaats werden gehouden door touwen en houten naalden.
De onderzoekers vermoeden dat in de gevonden gebouwen de Tubare woonden, een inmiddels uitgestorven bevolkingsgroep uit het noorden van Mexico.
© ANP
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
http://knack.rnews.be/kan(...)e45908.html?cid=rss#quote:"Churchill was jaloers op Stalin"
03/02/2010 10:00
In februari 1945 toostten Churchill, Roosevelt en Stalin in Jalta op hun aanstaande overwinning op de nazi's. Hoe broederlijk was die heildronk? Wie manipuleerde wie? De Britse historicus Laurence Rees reconstrueerde de onderlinge verhoudingen tussen 'de grote drie'. 'Churchill en Roosevelt waren heimelijk jaloers op Stalins absolute macht.'
Uit uw boek komt Winston Churchill naar voren als een vat vol emoties.
REES: Als ik naar oud filmmateriaal van Churchill kijk, krijg ik altijd het gevoel dat ik naar een acteur zit te kijken die een slechte vertolking van Churchill geeft. Winston Churchill was zo over the top. Hij had een immens charisma, maar zijn gedrag was ook vaak kinderachtig of bombastisch. Hij droomde er echt van om een grote historische figuur te worden.
De eerste ontmoeting tussen Churchill en Stalin in Moskou in augustus 1942 was een heel bijzondere gebeurtenis.
REES: Churchill gedroeg zich toen echt als een groot klein kind. Hij raakte helemaal over zijn toeren toen Stalin de Britten ervan beschuldigde dat ze de Russen in de steek lieten in de strijd tegen de nazi's. 'Beseft die boer niet dat hij te maken heeft met de eerste minister van het Britse Rijk?' brieste hij. Churchill was in zijn trots gekrenkt en wilde niet naar een galadiner dat de Sovjets voor hem hadden georganiseerd.
Na veel aandringen van zijn diplomaten ging hij uiteindelijk toch. Op de laatste avond van Churchills verblijf in Moskou trakteerde Stalin uitgebreid met wodka. Churchills stemming draaide helemaal om. Na die zuippartij was Stalin plots weer de bovenste beste. Churchill zocht gevoelens in Stalin die de man gewoon niet bezat. Maar Churchill wou zo graag zijn vriendje zijn.
Wat voor een politicus was Franklin Delano Roosevelt?
REES: Roosevelt vertelde nooit iemand de volledige waarheid. Tegen zijn minister van Financiën zei hij: 'Ik laat mijn linkerhand nooit weten wat mijn rechterhand doet.' Roosevelt hield geen dagboek bij, geen notities, niets.
Daardoor is het voor een historicus extra lastig om te achterhalen wat er in de man omging en wat zijn achterliggende motieven waren. Ik vermoed dat Roosevelt bij al zijn beslissingen rekening hield met het effect dat ze in Amerika konden hebben. Zo probeerde hij op het einde van de oorlog de Polen te laten geloven dat hij er níét mee instemde dat Stalin Oost-Polen mocht houden, uit vrees dat de miljoenen Poolse immigranten in de VS anders niet voor hem zouden stemmen.
Roosevelt was een opportunist, maar merkwaardig genoeg ook een visionair, want per slot van rekening is hij de man die de Verenigde Naties heeft gecreëerd.
Jan Stevens
04-02-2010
300 dinosaurussporen voorgoed weg na regenbui
Ongeveer 65 miljoen jaar lang prijkten er driehonderd voetafdrukken van dinosauriërs in een rotswand in het zuiden van Bolivia. Na een zware regenbui stortte de rots echter naar beneden. De sporen zijn voorgoed verloren. Dat zegt de beheerder van de archeologische vindplaats.
De voetafdrukken waren afkomstig van twee titanosauriërs, reusachtige plantenetende dinosauriërs, die er tientallen miljoenen jaren geleden hadden rondgelopen.
Het ongelukje betekent echter niet het einde voor de vindplaats. In totaal hebben dinosaurussen vijfduizend voetafdrukken achtergelaten op een rotswand van ongeveer 140.000 vierkante meter. De autoriteiten onderzoeken nog hoe de resterende sporen kunnen worden beschermd. (belga/kh)
(HLN)
300 dinosaurussporen voorgoed weg na regenbui
Ongeveer 65 miljoen jaar lang prijkten er driehonderd voetafdrukken van dinosauriërs in een rotswand in het zuiden van Bolivia. Na een zware regenbui stortte de rots echter naar beneden. De sporen zijn voorgoed verloren. Dat zegt de beheerder van de archeologische vindplaats.
De voetafdrukken waren afkomstig van twee titanosauriërs, reusachtige plantenetende dinosauriërs, die er tientallen miljoenen jaren geleden hadden rondgelopen.
Het ongelukje betekent echter niet het einde voor de vindplaats. In totaal hebben dinosaurussen vijfduizend voetafdrukken achtergelaten op een rotswand van ongeveer 140.000 vierkante meter. De autoriteiten onderzoeken nog hoe de resterende sporen kunnen worden beschermd. (belga/kh)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-02-2010
Duizenden dino-voetsporen gevonden
Chinese archeologen hebben meer dan 3000 dinosaurusvoetsporen gevonden, allemaal lopend in dezelfde richting. Dit meldt de BBC.
De voetstappen, gevonden in het oosten van de provincie Shandong, zijn gezet door meer dan zes soorten dinosaurussen. Volgens de archeologen zijn ze meer dan 100 miljoen jaar oud.
De wetenschappers vermoeden dat de prehistorische beesten bezig waren met een massale migratie, of wellicht op de vlucht voor jagende tijdgenoten.
De vondst is bijzonder door de enorme hoeveelheid en afmeting van de voetsporen. Ze meten tussen de tien en de 80 centimeter. Ze zijn gezet door, onder andere, tyrannosaurussen, coelurosaurussen en hadrosaurussen.
In de regio zijn veel sporen van dinosaurussen gevonden. De nabij gelegen stad Zhucheng wordt ook wel 'dinosaur city' genoemd.
(depers.nl)
Duizenden dino-voetsporen gevonden
Chinese archeologen hebben meer dan 3000 dinosaurusvoetsporen gevonden, allemaal lopend in dezelfde richting. Dit meldt de BBC.
De voetstappen, gevonden in het oosten van de provincie Shandong, zijn gezet door meer dan zes soorten dinosaurussen. Volgens de archeologen zijn ze meer dan 100 miljoen jaar oud.
De wetenschappers vermoeden dat de prehistorische beesten bezig waren met een massale migratie, of wellicht op de vlucht voor jagende tijdgenoten.
De vondst is bijzonder door de enorme hoeveelheid en afmeting van de voetsporen. Ze meten tussen de tien en de 80 centimeter. Ze zijn gezet door, onder andere, tyrannosaurussen, coelurosaurussen en hadrosaurussen.
In de regio zijn veel sporen van dinosaurussen gevonden. De nabij gelegen stad Zhucheng wordt ook wel 'dinosaur city' genoemd.
(depers.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-02-2010
Vogelachtige dinosaurus vult witte plek in stamboom vroege vogels
China is een primitieve vogelachtige dinosaurus met klauwen aan zijn korte voorpoten ontdekt. Haplocheirus sollers leefde 160 miljoen jaar geleden in het westen van China en is verwant aan de gemeenschappelijke voorouder van vogels en dinosaurussen (Science, 29 januari).
Reconstructie van de vogelachtige dinosaurus 'Haplocheirus sollers'.
Illustratie Science De ontdekking is belangrijk, omdat dit fossiel ouder is dan Archaeopteryx, de vroegste vogel. Het inpassen van de Alvarezsauroidea, de groep waartoe de gevonden Haplocheirus behoort, in de dinostamboom was tot nog toe problematisch. De jongste fossielen van deze groep vogeldino’s waren slechts honderd miljoen jaar oud. Fossielen van Archaeopteryx, die uit naaste verwanten van de Alvaresauroidea zou moeten zijn voortgekomen, zijn circa 150 miljoen jaar oud.
In China zijn duizenden fossielen gevonden van vogelachtige dinosaurussen, maar ze zijn veel te jong om de werkelijke voorouders te kunnen zijn van Archaeopteryx. „Dit is een zwak punt in onze theorieën”, erkent de Chinese paleontoloog en mede-auteur Xu Xing in een toelichting per e-mail. „Het is een probleem dat er wereldwijd relatief weinig geschikte afzettingen met geschikte fossielen zijn die stammen uit het Jura (200 tot 146 miljoen jaar geleden). En het is ook precies de reden dat wij zijn gaan zoeken in dit gebied. Onze studie laat nu zien dat er wel degelijk al veel verschillende vogelachtige dinosaurussen bestonden voordat Archaeopteryx op het toneel verscheen.”
Ooit dachten paleontologen dat de Alvarezsauroidea loopvogels waren. Typisch vogelachtige kenmerken van Haplocheirus zijn volgens Xu Xing zijn holle botten, de drie vingers aan zijn voorpoot en zijn lange dunne achterpoten. Maar het fossiel heeft ook duidelijke dinokenmerken zoals een wat zwaardere schedel, het polsgewricht dat niet vergroeid is met de botjes van de hand en het ontbreken van een kam op het borstbeen.
Volgens eerste auteur Jonah Choiniere laat zijn studie zien dat Haplocheirus en de groep waartoe hij behoort, de Alvarezsauroidea, niet de meest aan vogels verwante dinosaurussen zijn die we kennen. Sommige van hun vogelachtige eigenschappen moeten onafhankelijk van vogels zijn ontstaan, in een parallelle lijn van evolutie.
(nrc)
Vogelachtige dinosaurus vult witte plek in stamboom vroege vogels
China is een primitieve vogelachtige dinosaurus met klauwen aan zijn korte voorpoten ontdekt. Haplocheirus sollers leefde 160 miljoen jaar geleden in het westen van China en is verwant aan de gemeenschappelijke voorouder van vogels en dinosaurussen (Science, 29 januari).
Reconstructie van de vogelachtige dinosaurus 'Haplocheirus sollers'.
Illustratie Science De ontdekking is belangrijk, omdat dit fossiel ouder is dan Archaeopteryx, de vroegste vogel. Het inpassen van de Alvarezsauroidea, de groep waartoe de gevonden Haplocheirus behoort, in de dinostamboom was tot nog toe problematisch. De jongste fossielen van deze groep vogeldino’s waren slechts honderd miljoen jaar oud. Fossielen van Archaeopteryx, die uit naaste verwanten van de Alvaresauroidea zou moeten zijn voortgekomen, zijn circa 150 miljoen jaar oud.
In China zijn duizenden fossielen gevonden van vogelachtige dinosaurussen, maar ze zijn veel te jong om de werkelijke voorouders te kunnen zijn van Archaeopteryx. „Dit is een zwak punt in onze theorieën”, erkent de Chinese paleontoloog en mede-auteur Xu Xing in een toelichting per e-mail. „Het is een probleem dat er wereldwijd relatief weinig geschikte afzettingen met geschikte fossielen zijn die stammen uit het Jura (200 tot 146 miljoen jaar geleden). En het is ook precies de reden dat wij zijn gaan zoeken in dit gebied. Onze studie laat nu zien dat er wel degelijk al veel verschillende vogelachtige dinosaurussen bestonden voordat Archaeopteryx op het toneel verscheen.”
Ooit dachten paleontologen dat de Alvarezsauroidea loopvogels waren. Typisch vogelachtige kenmerken van Haplocheirus zijn volgens Xu Xing zijn holle botten, de drie vingers aan zijn voorpoot en zijn lange dunne achterpoten. Maar het fossiel heeft ook duidelijke dinokenmerken zoals een wat zwaardere schedel, het polsgewricht dat niet vergroeid is met de botjes van de hand en het ontbreken van een kam op het borstbeen.
Volgens eerste auteur Jonah Choiniere laat zijn studie zien dat Haplocheirus en de groep waartoe hij behoort, de Alvarezsauroidea, niet de meest aan vogels verwante dinosaurussen zijn die we kennen. Sommige van hun vogelachtige eigenschappen moeten onafhankelijk van vogels zijn ontstaan, in een parallelle lijn van evolutie.
(nrc)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Historicus Niall Ferguson heeft opmerkelijke relatie....
The internationally celebrated historian and TV presenter Niall Ferguson has broken up with his wife of 16 years after a string of adulterous affairs.
The 45-year-old Harvard professor has left former newspaper editor Susan Douglas, with whom he has three children, for his mistress, the Somalian-born feminist Ayaan Hirsi Ali.
Read more: http://www.dailymail.co.u(...)t.html#ixzz0eqOmMjf5
The internationally celebrated historian and TV presenter Niall Ferguson has broken up with his wife of 16 years after a string of adulterous affairs.
The 45-year-old Harvard professor has left former newspaper editor Susan Douglas, with whom he has three children, for his mistress, the Somalian-born feminist Ayaan Hirsi Ali.
Read more: http://www.dailymail.co.u(...)t.html#ixzz0eqOmMjf5
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
Afdrukken duizenden dino-poten gevonden
Zhucheng - Archeologen hebben in China meer dan drieduidend fossiele afdrukken gevonden van poten van dinosauriërs. Ze zijn meer dan honderd miljoen jaar oud.
De afdrukken zijn tussen de tien en 80 centimeter groot en wijzen allemaal dezelfde kant op. Wetenschappers denken dat de dieren wellicht op de vlucht waren voor jagende tijdgenoten, meldt de BBC.
Het gaat om poten van meer dan zes soorten dinosaurussen.
Het is de grootst gevonden fossielengroep ter wereld. In Zhucheng zijn al vaak fossielen gevonden. De stad heeft daarom de bijnaam 'dinosaur city' gekregen.
Zhucheng - Archeologen hebben in China meer dan drieduidend fossiele afdrukken gevonden van poten van dinosauriërs. Ze zijn meer dan honderd miljoen jaar oud.
De afdrukken zijn tussen de tien en 80 centimeter groot en wijzen allemaal dezelfde kant op. Wetenschappers denken dat de dieren wellicht op de vlucht waren voor jagende tijdgenoten, meldt de BBC.
Het gaat om poten van meer dan zes soorten dinosaurussen.
Het is de grootst gevonden fossielengroep ter wereld. In Zhucheng zijn al vaak fossielen gevonden. De stad heeft daarom de bijnaam 'dinosaur city' gekregen.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
11-02-2010
Genen prehistorische man volledig in kaart gebracht
AMSTERDAM – Deense wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd om het genoom van een prehistorische man te ontcijferen aan de hand van haren die 4400 jaar lang bewaard zijn gebleven in ijs.
© Nuka Godfredsen/Nature De onderzoekers van de Universiteit van Kopenhagen voerden een uitgebreide genetische analyse uit op een bosje menselijk haar dat werd gevonden in permafrost op de Noordpool.
Aan de hand van dit onderzoek konden de wetenschappers voor het eerst de genen van een prehistorisch individu volledig reconstrueren.
Zeehonden
De haren bleken afkomstig van een man die waarschijnlijk bruine ogen had en aanleg voor mannelijke kaalheid. Zijn bloedgroep was A positief. De man leefde ongeveer 4400 jaar geleden en was een van de eerste Eskimo's. Hij leefde vermoedelijk op een dieet van vogels en zeehonden.
De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. De onderzoekers gaan ervan uit dat de prehistorische man – die inmiddels Inuk wordt genoemd – op jonge leeftijd is overleden.
Veel haar
“We hebben vrij veel haar van de man gevonden, daarom nemen we aan dat hij jong stierf”, verklaart hoofdonderzoeker Eske Willerslev in de Britse krant The Guardian. “Hij was genetisch aangepast aan het leven op de Noordpool, maar waarschijnlijk waren zijn voorouders slechts een paar generaties geleden naar het gebied getrokken.
De methode waarmee het genoom van Inuk in kaart is gebracht kan waarschijnlijk ook worden gebruikt om de genen van nog oudere voorouders van de mens te reconstrueren. Zo verwacht het Max Planck Instituut in Duitsland binnenkort het genoom te publiceren van enkele Neanderthalers.
Verre voorouder
Eske Willerslev hoopt zelfs om de genen van een Homo heidelbergensis (een nog oudere menselijke voorouder) te reconstrueren aan de hand van opgegraven botten. “We staan op het punt om daarmee te beginnen”, zo verklaart hij in het Britse tijdschrift New Scientist.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Genen prehistorische man volledig in kaart gebracht
AMSTERDAM – Deense wetenschappers zijn er voor het eerst in geslaagd om het genoom van een prehistorische man te ontcijferen aan de hand van haren die 4400 jaar lang bewaard zijn gebleven in ijs.
© Nuka Godfredsen/Nature De onderzoekers van de Universiteit van Kopenhagen voerden een uitgebreide genetische analyse uit op een bosje menselijk haar dat werd gevonden in permafrost op de Noordpool.
Aan de hand van dit onderzoek konden de wetenschappers voor het eerst de genen van een prehistorisch individu volledig reconstrueren.
Zeehonden
De haren bleken afkomstig van een man die waarschijnlijk bruine ogen had en aanleg voor mannelijke kaalheid. Zijn bloedgroep was A positief. De man leefde ongeveer 4400 jaar geleden en was een van de eerste Eskimo's. Hij leefde vermoedelijk op een dieet van vogels en zeehonden.
De resultaten van de studie zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. De onderzoekers gaan ervan uit dat de prehistorische man – die inmiddels Inuk wordt genoemd – op jonge leeftijd is overleden.
Veel haar
“We hebben vrij veel haar van de man gevonden, daarom nemen we aan dat hij jong stierf”, verklaart hoofdonderzoeker Eske Willerslev in de Britse krant The Guardian. “Hij was genetisch aangepast aan het leven op de Noordpool, maar waarschijnlijk waren zijn voorouders slechts een paar generaties geleden naar het gebied getrokken.
De methode waarmee het genoom van Inuk in kaart is gebracht kan waarschijnlijk ook worden gebruikt om de genen van nog oudere voorouders van de mens te reconstrueren. Zo verwacht het Max Planck Instituut in Duitsland binnenkort het genoom te publiceren van enkele Neanderthalers.
Verre voorouder
Eske Willerslev hoopt zelfs om de genen van een Homo heidelbergensis (een nog oudere menselijke voorouder) te reconstrueren aan de hand van opgegraven botten. “We staan op het punt om daarmee te beginnen”, zo verklaart hij in het Britse tijdschrift New Scientist.
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-02-2010
Gaan we binnenkort een neanderthaler klonen?
Loopt er binnenkort weer een neanderthaler op onze planeet rond? Het is niet onmogelijk, want wetenschappers beschikken bijna over voldoende DNA om deze uitgestorven mensensoort te klonen.
Het Max Planck Instituut begon in 2005 het DNA van een 30.000 jaar oude vrouw te ontrafelen. Nu de genetische code bijna compleet is, kunnen wetenschappers meer te weten komen over het leven van neanderthalers. En wie weet, misschien klonen ze een exemplaar.
DNA is een stuk eenvoudiger geworden dan een paar jaar geleden. Toen kostte het miljoenen en duurde het een jaar om DNA te onderzoeken. Vandaag doen we er nog amper twee dagen over. Eens we over DNA beschikken, is klonen mogelijk. Sommige wetenschappers denken dat we een neanderthaler zouden kunnen klonen door een menselijke cel aan te passen. Het gaat dan wel over duizenden tot miljoenen aanpassingen.
Het blijft natuurlijk wel de vraag of het ethisch verantwoord zou zijn om een neanderthaler te klonen. Volgens auteur Zach Zorich heeft de neanderthaler immers ook recht op mensenrechten. En hoe zou een neanderthaler reageren op onze maatschappij? (gb)
(HLN)
Gaan we binnenkort een neanderthaler klonen?
Loopt er binnenkort weer een neanderthaler op onze planeet rond? Het is niet onmogelijk, want wetenschappers beschikken bijna over voldoende DNA om deze uitgestorven mensensoort te klonen.
Het Max Planck Instituut begon in 2005 het DNA van een 30.000 jaar oude vrouw te ontrafelen. Nu de genetische code bijna compleet is, kunnen wetenschappers meer te weten komen over het leven van neanderthalers. En wie weet, misschien klonen ze een exemplaar.
DNA is een stuk eenvoudiger geworden dan een paar jaar geleden. Toen kostte het miljoenen en duurde het een jaar om DNA te onderzoeken. Vandaag doen we er nog amper twee dagen over. Eens we over DNA beschikken, is klonen mogelijk. Sommige wetenschappers denken dat we een neanderthaler zouden kunnen klonen door een menselijke cel aan te passen. Het gaat dan wel over duizenden tot miljoenen aanpassingen.
Het blijft natuurlijk wel de vraag of het ethisch verantwoord zou zijn om een neanderthaler te klonen. Volgens auteur Zach Zorich heeft de neanderthaler immers ook recht op mensenrechten. En hoe zou een neanderthaler reageren op onze maatschappij? (gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-02-2010quote:Op donderdag 11 februari 2010 08:26 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
11-02-2010
Genen prehistorische man volledig in kaart gebracht
4.000 jaar oud DNA van Inuit onthuld
Reconstructie van een Inuit die 4.000 jaar geleden leefde in Groenland. (Illustratie Alex Staroseltsev)
Uit een 4.000 jaar oud plukje haar is een redelijk compleet genoom van een oude eskimo (Inuit) gereconstrueerd. Het is het eerste genoom van een prehistorische mens, vandaag gepubliceerd in Nature.
arpoen die Inuit eskimo's gebruikten.
Illu. Alex Staroseltsev En daardoor weten we nu dat deze man uit Qeqertasussuk, Groenland, bruine ogen had, en donker en dik haar, bloedgroep A+, een grote kans op kaalheid én droge oorsmeer. Ook is nu duidelijk is dat de leden van de Saqqaq-cultuur, de oudste menselijke cultuur op Groenland waartoe deze man behoorde, hoogstwaarschijnlijk linea recta uit Oost-Azië naar Groenland zijn gekomen. Tot nu toe werd vaak aangenomen dat de Saqqaq een afsplitsing vormden van indianenvolkeren die al langer in Noord-Amerika verbleven. De man blijkt het nauwst verwant met volkeren die nu ten westen van de Beringstraat leefde. Vorig jaar werd al een klein deel van zijn DNA (uit de mitochondriën) gepubliceerd. Analyses wezen toen ook al naar een herkomst uit Oost-Azië. Bij de huidige Inuit zijn wel veel genetische sporen van indianen (en Europeanen) aanwezig.
De reconstructie was alleen mogelijk met de allernieuwste genetische technieken. Daarbij worden de korte half vergane DNA-fragmenten uit het haar vergeleken met het bekende menselijke genoom, en zo op de juiste plaats gelegd.
De hoofdonderzoeker, Eske Willerslev van het Deense Centre for GeoGenetics, was al eens op zoek naar haar geweest bij archeologische opgravingen in het Groenlandse ijs, maar uiteindelijk werd het haar gevonden in een Kopenhaags museum.
Het onderzoek is een bewijs dat haar een belangrijke bron voor prehistorisch DNA kan zijn, maar waarschijnlijk alleen in koude streken. Tot nu werden stukken prehistorisch DNA (zoals van Neanderthalers en onlangs nog van een 30.000 jaar oude man uit Kostensti) gewonnen uit botten.
(nrc)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Op zaterdag 30 januari 2010 09:33 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
29-01-2010
Nieuw onderzoek toont aan onze harige geslachtsgenoot, de Neanderthaler, ongeveer 37.000 jaar geleden verdween uit Europa. Dit is ouder dan tot nu toe werd aangenomen.
quote:Op vrijdag 12 februari 2010 08:22 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
11-02-2010
Het Max Planck Instituut begon in 2005 het DNA van een 30.000 jaar oude vrouw te ontrafelen. Nu de genetische code bijna compleet is, kunnen wetenschappers meer te weten komen over het leven van neanderthalers.
12-02-2010
Drank- en eetfestijn carnaval kreeg pas in middeleeuwen religieus tintje
Carnaval is vanaf het begin al een eetfeest geweest, waarbij men zich te buiten gaat aan spijzen en dranken. "De oorsprong van het carnaval gaat terug naar de oude Romeinen", zegt directeur Ineke Strouken van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur aan de vooravond van het populaire volksfeest. "Maar de echte doorbraak kwam pas in de middeleeuwen."
De naam stamt vermoedelijk ook af van het Latijnse 'carne vale', dat 'vaarwel aan het vlees' betekent. Ook het verkleden en in optocht door de straten lopen, was bij de Romeinen al gebruikelijk.
Kerk
De religieuze invulling van carnaval kwam pas later, zegt Strouken. "De kerk heeft het heidense carnaval omgezet in een katholieke traditie. Datzelfde is in principe gebeurd met Kerstmis." De periode van carnaval vormt de opmaat tot de vastentijd en bezinning voor Pasen. "Iedereen mag even helemaal gek doen voordat de ziel moet worden gereinigd", legt de deskundige uit.
Tijdens de veertigdaagse vasten wordt de periode van veertig dagen herdacht dat Jezus door de woestijn zwierf en niet at. (anp/sam)
(HLN)
Drank- en eetfestijn carnaval kreeg pas in middeleeuwen religieus tintje
Carnaval is vanaf het begin al een eetfeest geweest, waarbij men zich te buiten gaat aan spijzen en dranken. "De oorsprong van het carnaval gaat terug naar de oude Romeinen", zegt directeur Ineke Strouken van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur aan de vooravond van het populaire volksfeest. "Maar de echte doorbraak kwam pas in de middeleeuwen."
De naam stamt vermoedelijk ook af van het Latijnse 'carne vale', dat 'vaarwel aan het vlees' betekent. Ook het verkleden en in optocht door de straten lopen, was bij de Romeinen al gebruikelijk.
Kerk
De religieuze invulling van carnaval kwam pas later, zegt Strouken. "De kerk heeft het heidense carnaval omgezet in een katholieke traditie. Datzelfde is in principe gebeurd met Kerstmis." De periode van carnaval vormt de opmaat tot de vastentijd en bezinning voor Pasen. "Iedereen mag even helemaal gek doen voordat de ziel moet worden gereinigd", legt de deskundige uit.
Tijdens de veertigdaagse vasten wordt de periode van veertig dagen herdacht dat Jezus door de woestijn zwierf en niet at. (anp/sam)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-02-2010
'Botanalyse wijst op bestaan dwergdinosaurussen'
AMSTERDAM – Een analyse op prehistorische botresten uit Roemenië heeft uitgewezen dat er vermoedelijk ooit dwergdinosaurussen hebben geleefd in het gebied.
© Novum De onderzochte dinosauriërbotten zijn afkomstig uit Hateg en dateren uit het late Krijt. In die tijd was het gebied nog een eiland.
Onderzoekers van de Universiteit van Bristol analyseerden de botresten om de lengte van de ledematen en lichamen van de dinosauriërs in te schatten. Ze kwamen tot de conclusie dat veel van de dieren aanmerkelijk kleiner waren dan hun soortgenoten die elders leefden.
Zo stuitten de wetenschappers op de resten van volwassen sauropoden met een lichaamslengte van vijf meter. In Argentinië zijn resten van sauropoden gevonden met een lichaamslengte van vijfendertig meter.
Gemiddelde lengte
Verder werden er overblijfselen onderzocht van volwassen hadrosauriërs met een lengte van ruim vier meter, terwijl de gemiddelde lengte van die soort rond de tien meter lag.
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology.
Voedselinname
“Al deze soorten waren ongeveer de helft kleiner dan hun soortgenoten op grotere landmassa’s”, verklaart hoofdonderzoeker Michael Benton op Discovery News.
“Dat komt overeen met een lichaamsmassa die ongeveer acht keer kleiner is. En lichaamsmassa is biologisch gezien het belangrijkste als je het hebt over bijvoorbeeld fysiologie en voedselinname.”
Eilandregel
De studie van Benton ondersteunt de zogenaamde ‘eilandregel’ in de evolutietheorie. Volgens deze regel worden kleine dieren groter als ze evolueren op een eiland en worden grote dieren juist kleiner. Over de precieze oorzaak van dit fenomeen lopen de meningen van wetenschappers uiteen.
"Deze studie van Benton is fascinerend en provocatief", verklaart paleontoloog Scott Sampson op Discovery News. "Dit laat zien dat er onder de grootste dieren die ooit op aarde leefden ook dwergachtige variaties voorkwamen."
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
'Botanalyse wijst op bestaan dwergdinosaurussen'
AMSTERDAM – Een analyse op prehistorische botresten uit Roemenië heeft uitgewezen dat er vermoedelijk ooit dwergdinosaurussen hebben geleefd in het gebied.
© Novum De onderzochte dinosauriërbotten zijn afkomstig uit Hateg en dateren uit het late Krijt. In die tijd was het gebied nog een eiland.
Onderzoekers van de Universiteit van Bristol analyseerden de botresten om de lengte van de ledematen en lichamen van de dinosauriërs in te schatten. Ze kwamen tot de conclusie dat veel van de dieren aanmerkelijk kleiner waren dan hun soortgenoten die elders leefden.
Zo stuitten de wetenschappers op de resten van volwassen sauropoden met een lichaamslengte van vijf meter. In Argentinië zijn resten van sauropoden gevonden met een lichaamslengte van vijfendertig meter.
Gemiddelde lengte
Verder werden er overblijfselen onderzocht van volwassen hadrosauriërs met een lengte van ruim vier meter, terwijl de gemiddelde lengte van die soort rond de tien meter lag.
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology.
Voedselinname
“Al deze soorten waren ongeveer de helft kleiner dan hun soortgenoten op grotere landmassa’s”, verklaart hoofdonderzoeker Michael Benton op Discovery News.
“Dat komt overeen met een lichaamsmassa die ongeveer acht keer kleiner is. En lichaamsmassa is biologisch gezien het belangrijkste als je het hebt over bijvoorbeeld fysiologie en voedselinname.”
Eilandregel
De studie van Benton ondersteunt de zogenaamde ‘eilandregel’ in de evolutietheorie. Volgens deze regel worden kleine dieren groter als ze evolueren op een eiland en worden grote dieren juist kleiner. Over de precieze oorzaak van dit fenomeen lopen de meningen van wetenschappers uiteen.
"Deze studie van Benton is fascinerend en provocatief", verklaart paleontoloog Scott Sampson op Discovery News. "Dit laat zien dat er onder de grootste dieren die ooit op aarde leefden ook dwergachtige variaties voorkwamen."
© NU.nl/Dennis Rijnvis
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-02-2010
Zeldzame gouden munt gevonden bij Thorn
Amateur-archeoloog Jean-Paul Geusen heeft in de nabijheid van Thorn een zeldzame gouden munt uit de vroege Middeleeuwen gevonden.
Het gaat om een gouden tremissis van 625 na Christus die in Maastricht geslagen is. De geschatte waarde bedraagt ettelijke duizenden euro’s.
Geusen vond het goudstuk met zijn metaaldetector. "Toen ik de vondst gemeldde bij het Geldmuseum, kreeg ik meteen het verzoek om met de munt naar Utrecht te komen voor een onderzoek", zegt Geusen. Daar kreeg hij te horen dat het om een zeldzame tremissis ging.
Volgens conservator Elly van Loon van museum Het Land van Thorn is de munt extra bijzonder omdat er nooit eerder eentje met deze afbeeldingen is gevonden. De munt toont naast de naam van muntmeester Madelinus de afbeelding van een kop, waarschijnlijk een vorst of heerser uit Maastricht ofde omliggende regio.
Vanwege het zeldzame karakter van demunt wil het museum het geldstuk aankopen en tentoonstellen.
(Dagblad de Limburger)
Zeldzame gouden munt gevonden bij Thorn
Amateur-archeoloog Jean-Paul Geusen heeft in de nabijheid van Thorn een zeldzame gouden munt uit de vroege Middeleeuwen gevonden.
Het gaat om een gouden tremissis van 625 na Christus die in Maastricht geslagen is. De geschatte waarde bedraagt ettelijke duizenden euro’s.
Geusen vond het goudstuk met zijn metaaldetector. "Toen ik de vondst gemeldde bij het Geldmuseum, kreeg ik meteen het verzoek om met de munt naar Utrecht te komen voor een onderzoek", zegt Geusen. Daar kreeg hij te horen dat het om een zeldzame tremissis ging.
Volgens conservator Elly van Loon van museum Het Land van Thorn is de munt extra bijzonder omdat er nooit eerder eentje met deze afbeeldingen is gevonden. De munt toont naast de naam van muntmeester Madelinus de afbeelding van een kop, waarschijnlijk een vorst of heerser uit Maastricht ofde omliggende regio.
Vanwege het zeldzame karakter van demunt wil het museum het geldstuk aankopen en tentoonstellen.
(Dagblad de Limburger)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-02-2010
Nederlanse families slachtoffers WOII krijgen bezittingen terug
Zo'n honderdvijftig nabestaanden van 35 Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd naar concentratiekamp Neuengamme, hebben vandaag persoonlijke bezittingen van hun familieleden teruggekregen. Dat gebeurde in voormalig Kamp Amersfoort.
Foto's en brieven
Een van de 35 families kon het emotioneel niet opbrengen om te
komen, een andere was om onbekende redenen niet aanwezig. Het ging om eigendommen zoals portefeuilles met inhoud, zakhorloges, persoonsbewijzen, foto's en zelfs liefdesbrieven. Sommigen hadden veel achtergelaten, anderen weinig. Een familie kreeg zelfs tussen de tachtig en negentig foto's terug in handen.
Emotioneel
Voor de families was het een heel emotionele aangelegenheid, zei Gert van Dompseler van stichting Oktober 44 vandaag. Hij vond in oktober samen met Pieter Dekker de bezittingen in enveloppen in een groot archief in Bad Arolsen. In dat archief zijn de gegevens verzameld van meer dan zeventien miljoen nazislachtoffers.
Medewerkers van het archief hebben de bezittingen naar Amersfoort gebracht. (belga/ep)
(HLN)
Nederlanse families slachtoffers WOII krijgen bezittingen terug
Zo'n honderdvijftig nabestaanden van 35 Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd naar concentratiekamp Neuengamme, hebben vandaag persoonlijke bezittingen van hun familieleden teruggekregen. Dat gebeurde in voormalig Kamp Amersfoort.
Foto's en brieven
Een van de 35 families kon het emotioneel niet opbrengen om te
komen, een andere was om onbekende redenen niet aanwezig. Het ging om eigendommen zoals portefeuilles met inhoud, zakhorloges, persoonsbewijzen, foto's en zelfs liefdesbrieven. Sommigen hadden veel achtergelaten, anderen weinig. Een familie kreeg zelfs tussen de tachtig en negentig foto's terug in handen.
Emotioneel
Voor de families was het een heel emotionele aangelegenheid, zei Gert van Dompseler van stichting Oktober 44 vandaag. Hij vond in oktober samen met Pieter Dekker de bezittingen in enveloppen in een groot archief in Bad Arolsen. In dat archief zijn de gegevens verzameld van meer dan zeventien miljoen nazislachtoffers.
Medewerkers van het archief hebben de bezittingen naar Amersfoort gebracht. (belga/ep)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-02-2010
Bodem onder grootste hunebed wordt gescand
BORGER - De bodem onder het grootste hunebed van Nederland, dat in Borger ligt, wordt vrijdag 'gescand' op eventuele archeologische voorwerpen.
© ANP Dit maakte Hein Klompmaker, directeur van het Hunebedcentrum in Borger, maandag bekend.
Het is voor het eerst dat in Nederland een hunebed gescand wordt met het scanapparaat, een zogeheten grondradar.
Het onderzoek moet duidelijk maken of zich nog archeologische voorwerpen in de bodem van Hunebed D27 bevinden.
© ANP
(nu.nl)
Bodem onder grootste hunebed wordt gescand
BORGER - De bodem onder het grootste hunebed van Nederland, dat in Borger ligt, wordt vrijdag 'gescand' op eventuele archeologische voorwerpen.
© ANP Dit maakte Hein Klompmaker, directeur van het Hunebedcentrum in Borger, maandag bekend.
Het is voor het eerst dat in Nederland een hunebed gescand wordt met het scanapparaat, een zogeheten grondradar.
Het onderzoek moet duidelijk maken of zich nog archeologische voorwerpen in de bodem van Hunebed D27 bevinden.
© ANP
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-02-2010
Onderzoek: Toetanchamon stierf aan malaria
Het gezicht van de mummie van Toetanchamon zoals dat te zien valt in Luxor, Egypte. (Foto AP)
De Egyptische farao Toetanchamon leed aan een botziekte, de ziekte van Köhler. Hij stierf op 19-jarige leeftijd, omstreeks 1324 voor onze jaartelling, waarschijnlijk na een val, door de voortschrijdende botziekte en een malaria-aanval.
Twee vrouwen kijken naar één van de graftombes van Toetanchamon in het Egyptische museum in Caïro.
(Foto AP)
Dat schrijven Egyptische onderzoekers, met Duitse en Italiaanse collega’s, in Journal of the American Medical Association dat morgen verschijnt.
Uit de botmonsters van de mummies van Toetanchamon en tien van zijn vermoedelijke familieleden is DNA geïsoleerd. Ook zijn er nieuwe, gedetailleerde CT- scans van de koninklijke mummies gemaakt.
Na interpretatie van alle gegevens, maken de onderzoekers een eind aan veel veronderstellingen over erfelijke ziekten in de farao-familie.
Toetanchamon en zijn vermoedelijke vader zijn vaak erg vrouwelijk afgebeeld, bijna met borsten, en het lange hoofd deed aan het syndroom van Marfan denken. Maar van ziekten die dat beeld opleveren is geen spoor gevonden. Waarschijnlijk was het de afbeeldingsstijl.
Ook is Toetanchamon niet vermoord door een klap op het achterhoofd, zoals lang is beweerd. Het DNA-onderzoek leverde een stamboom van vijf generaties op. De farao Achnaton, Toetanchamons beroemde voorganger die de zonnegod tot belangrijkste god maakte, is waarschijnlijk zijn vader.
(nrc)
Onderzoek: Toetanchamon stierf aan malaria
Het gezicht van de mummie van Toetanchamon zoals dat te zien valt in Luxor, Egypte. (Foto AP)
De Egyptische farao Toetanchamon leed aan een botziekte, de ziekte van Köhler. Hij stierf op 19-jarige leeftijd, omstreeks 1324 voor onze jaartelling, waarschijnlijk na een val, door de voortschrijdende botziekte en een malaria-aanval.
Twee vrouwen kijken naar één van de graftombes van Toetanchamon in het Egyptische museum in Caïro.
(Foto AP)
Dat schrijven Egyptische onderzoekers, met Duitse en Italiaanse collega’s, in Journal of the American Medical Association dat morgen verschijnt.
Uit de botmonsters van de mummies van Toetanchamon en tien van zijn vermoedelijke familieleden is DNA geïsoleerd. Ook zijn er nieuwe, gedetailleerde CT- scans van de koninklijke mummies gemaakt.
Na interpretatie van alle gegevens, maken de onderzoekers een eind aan veel veronderstellingen over erfelijke ziekten in de farao-familie.
Toetanchamon en zijn vermoedelijke vader zijn vaak erg vrouwelijk afgebeeld, bijna met borsten, en het lange hoofd deed aan het syndroom van Marfan denken. Maar van ziekten die dat beeld opleveren is geen spoor gevonden. Waarschijnlijk was het de afbeeldingsstijl.
Ook is Toetanchamon niet vermoord door een klap op het achterhoofd, zoals lang is beweerd. Het DNA-onderzoek leverde een stamboom van vijf generaties op. De farao Achnaton, Toetanchamons beroemde voorganger die de zonnegod tot belangrijkste god maakte, is waarschijnlijk zijn vader.
(nrc)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-02-2010
'René Descartes werd vergiftigd'
AMSTERDAM - René Descartes is niet, zoals al 360 jaar wordt aangenomen, gestorven aan de gevolgen van longontsteking. De Franse filosoof en wiskundige is met opzet vergiftigd. Dat zegt een Duitse onderzoeker van de Universiteit van Erlingen.
Wetenschapper Theodor Ebert verrichtte meer dan een jaar onderzoek in Franse en Zweedse archieven om tot zijn conclusie te komen, zo schrijft The Guardian.
Descartes overleed op 11 februari 1650 in Stockholm, volgens de geschiedschrijving aan de gevolgen van een longontsteking. Het lichaam van de invloedrijke denker zou niet zijn opgewassen tegen de Scandinavische kou.
Ebert vond tijdens zijn speurtocht echter een notitie waarin de arts van Descartes melding maakt van -vermoedelijk- bloed in de urine van de filosoof.
Braakmiddel
"Bloed in de urine is geen symptoom van longontsteking, wel van arseenvergiftiging", aldus Ebert die bovendien weet te melden dat Descartes zijn dokter vroeg om een braakmiddel. "Welke andere conclusie kun je dan trekken dan dat Descartes, die medisch zeer goed was onderlegd, geloofde dat hij was vergiftigd?"
Dader zou volgens Ebert een katholieke priester met de naam Jacques Viogué zijn, die niet kon leven met Descartes' theologische ideeën.
Ik denk dus ik ben
René Descartes (1596 - 1650) is de meest invloedrijke denker van zijn tijd. Hij hield zich niet alleen met filosofie, maar ook met wiskunde en natuurkunde bezig. Hij is de grondlegger van onder meer de analytische meetkunde en geldt algemeen als het beginpunt van de 'moderne filosofie'. Beroemd is zijn filosofische leus 'ik denk dus ik ben' (Cogito ergo sum).
© NU.nl/Wilma Haan
(nu.nl)
'René Descartes werd vergiftigd'
AMSTERDAM - René Descartes is niet, zoals al 360 jaar wordt aangenomen, gestorven aan de gevolgen van longontsteking. De Franse filosoof en wiskundige is met opzet vergiftigd. Dat zegt een Duitse onderzoeker van de Universiteit van Erlingen.
Wetenschapper Theodor Ebert verrichtte meer dan een jaar onderzoek in Franse en Zweedse archieven om tot zijn conclusie te komen, zo schrijft The Guardian.
Descartes overleed op 11 februari 1650 in Stockholm, volgens de geschiedschrijving aan de gevolgen van een longontsteking. Het lichaam van de invloedrijke denker zou niet zijn opgewassen tegen de Scandinavische kou.
Ebert vond tijdens zijn speurtocht echter een notitie waarin de arts van Descartes melding maakt van -vermoedelijk- bloed in de urine van de filosoof.
Braakmiddel
"Bloed in de urine is geen symptoom van longontsteking, wel van arseenvergiftiging", aldus Ebert die bovendien weet te melden dat Descartes zijn dokter vroeg om een braakmiddel. "Welke andere conclusie kun je dan trekken dan dat Descartes, die medisch zeer goed was onderlegd, geloofde dat hij was vergiftigd?"
Dader zou volgens Ebert een katholieke priester met de naam Jacques Viogué zijn, die niet kon leven met Descartes' theologische ideeën.
Ik denk dus ik ben
René Descartes (1596 - 1650) is de meest invloedrijke denker van zijn tijd. Hij hield zich niet alleen met filosofie, maar ook met wiskunde en natuurkunde bezig. Hij is de grondlegger van onder meer de analytische meetkunde en geldt algemeen als het beginpunt van de 'moderne filosofie'. Beroemd is zijn filosofische leus 'ik denk dus ik ben' (Cogito ergo sum).
© NU.nl/Wilma Haan
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Real location of Battle of Bosworth finally revealed after 500 years
Dug out of the ground after more than 500 years, this perfectly preserved tiny silver badge has finally pinpointed the exact site of the battle which decided the Wars of the Roses.
The 1.5in decoration proved to archaeologists where the Battle of Bosworth had actually taken place and it was in a field a mile from where historians have always believed it happened.
The most famous battle of the War of the Roses was fought on August 22, 1485, and famously saw the death of Richard III.
It is in this field, where the treeline is, where Richard III is believed to have been killed in battle. The 1.5in boar badge was found there. The king's personal emblem is believed to have been given to one of his knights before their final stand
Archaeologist Dr Glenn Foard shows today how the badge of the boar led them to pinpoint the battlefield and where the king fell. 'This is almost certainly from a knight in Richard's retinue, who rode with him to his death on that last charge,' he said
The marshy ground at Fen Hole where the badge (below) was found. In the 16th century Holinshed Chronicles (top of picture) it refers to 'Betweene both armies there was a great marish then...'
The battle ended decades of civil war and was won by the Lancastrians.
It paved the way for Henry Tudor to become the first English monarch of the Tudor dynasty.
The battle also inspired the scene from Shakespeare's play Richard III when the defeated hunchback king declares: 'A horse, a horse, my kingdom for a horse'.
The current site has a stone to mark the spot where Richard fell.
Historians originally thought the battle took place on Ambion Hill, near Sutton Cheney, Leics., and a stone memorial supposedly marks the spot Richard III died.
However, debate has raged for centuries over the exact location of the battlefield.
battle field
How historians previously believed the armies of Henry Tudor and King Richard lined up before the battle commenced
So four years ago the Battlefield's Trust spent £1million excavating dozens of nearby fields in a bid to end the argument once and for all.
Last October it was revealed the battlefield was not where it was originally thought - but the location was kept secret for fear of 'night hawkers' raiding the site for treasure.
But today experts revealed the exact location is a field behind Fenn Lane Farm which belongs to an arable farmer.
The new location was revealed after archaeologists discovered a hoard of medieval weapons in the field, including the silver white boar badge believed to have been carried by one of Richard's trusted knights.
Evidence such as cannon balls - now the largest collection of that date in Europe - and pieces of armour have been used to confirm the site.
A 16th-century historian recorded that Richard was 'killed fighting manfully in the thickest press of his enemies'.
Furthermore that he died fighting to the last, not calling out 'A horse, a horse, my kingdom for a horse', as Shakespeare claimed, but, in the words of a near-contemporary chronicler: 'Treachery, treachery, treachery.'
University lecturer Carl Dawson discovered the badge next to a medieval marsh which experts say was the exact location Richard was dragged from his horse and killed.
Researchers also found 22 lead shots fired by hand-held guns and from the largest cannon used during the battle.
But it was the silver white boar badge - an emblem of Richard III - which proved to be the key in pin-pointing the battlefield.
Measuring just 1.5in the badge would almost certainly have been worn by the king's knights during his last stand.
Archaeologist Dr Glenn Foard, who led the search for the battlefield, said: 'If we were looking for any artefact at all and if there's any location we might want to find that artefact, then it's the white boar badge of Richard III next to the marsh.
'This is almost certainly from a knight in Richard's retinue, who rode with him to his death on that last charge.'
The Battle of Bosworth Visitor Centre, which is a mile away from Fenn Lane Farm, will remain where it is but will lead vistors on a new trail to the battlefield.
Richard McKinder, operations manager for the site, said: 'A lot of American battlefields have had to move their interpretation centres because they are actually destroying what they are trying to interpret.
'We are within walking distance of the battlefield therefore they can use us as the main area for interpretation and then go and see the field itself.
A depiction of the carnage during the Battle of Bosworth Field by 18th century painter Philip James de Loutherbourg (1740-1812)
Read more: http://www.dailymail.co.u(...)s.html#ixzz0g0ZS9G70
WHY WAS THE BATTLE IMPORTANT?
The Battle of Bosworth Field was fought on the morning of August 22, 1485 and marked the end of the War Of The Roses, the 30-year civil war between the houses of York and Lancaster. One of the most important clashes in English history, it saw the death of Richard III, ushered in the Tudor dynasty and gave Shakespeare one of his best known quotations. The leading role has been played by Laurence Olivier (pictured) and Sir Ian McKellen.
The battle marked the final confrontation between the Yorkist king Richard III and his challenger Henry Tudor, Earl of Richmond and leader of the House of Lancaster. The seeds of Richard's downfall were sown when he seized the throne from his 12-year-old nephew Edward V in 1483. Support for the monarch was further diminished when Edward and his younger brother disappeared and Richard was involved in the death of his wife. Henry laid claim to the throne from across the Channel. Following an unsuccessful attempt to invade England from his base in France, Henry arrived on the coast of Wales on August 1, 1485. Gathering support as he marched inland, Richard hurriedly mustered troops and intercepted Henry's army south of Market Bosworth in Leicestershire. After Richard's death on the battlefield his rival was crowned King Henry VII and became the first English monarch of the Tudor dynasty, which lasted until 1603.
Dug out of the ground after more than 500 years, this perfectly preserved tiny silver badge has finally pinpointed the exact site of the battle which decided the Wars of the Roses.
The 1.5in decoration proved to archaeologists where the Battle of Bosworth had actually taken place and it was in a field a mile from where historians have always believed it happened.
The most famous battle of the War of the Roses was fought on August 22, 1485, and famously saw the death of Richard III.
It is in this field, where the treeline is, where Richard III is believed to have been killed in battle. The 1.5in boar badge was found there. The king's personal emblem is believed to have been given to one of his knights before their final stand
Archaeologist Dr Glenn Foard shows today how the badge of the boar led them to pinpoint the battlefield and where the king fell. 'This is almost certainly from a knight in Richard's retinue, who rode with him to his death on that last charge,' he said
The marshy ground at Fen Hole where the badge (below) was found. In the 16th century Holinshed Chronicles (top of picture) it refers to 'Betweene both armies there was a great marish then...'
The battle ended decades of civil war and was won by the Lancastrians.
It paved the way for Henry Tudor to become the first English monarch of the Tudor dynasty.
The battle also inspired the scene from Shakespeare's play Richard III when the defeated hunchback king declares: 'A horse, a horse, my kingdom for a horse'.
The current site has a stone to mark the spot where Richard fell.
Historians originally thought the battle took place on Ambion Hill, near Sutton Cheney, Leics., and a stone memorial supposedly marks the spot Richard III died.
However, debate has raged for centuries over the exact location of the battlefield.
battle field
How historians previously believed the armies of Henry Tudor and King Richard lined up before the battle commenced
So four years ago the Battlefield's Trust spent £1million excavating dozens of nearby fields in a bid to end the argument once and for all.
Last October it was revealed the battlefield was not where it was originally thought - but the location was kept secret for fear of 'night hawkers' raiding the site for treasure.
But today experts revealed the exact location is a field behind Fenn Lane Farm which belongs to an arable farmer.
The new location was revealed after archaeologists discovered a hoard of medieval weapons in the field, including the silver white boar badge believed to have been carried by one of Richard's trusted knights.
Evidence such as cannon balls - now the largest collection of that date in Europe - and pieces of armour have been used to confirm the site.
A 16th-century historian recorded that Richard was 'killed fighting manfully in the thickest press of his enemies'.
Furthermore that he died fighting to the last, not calling out 'A horse, a horse, my kingdom for a horse', as Shakespeare claimed, but, in the words of a near-contemporary chronicler: 'Treachery, treachery, treachery.'
University lecturer Carl Dawson discovered the badge next to a medieval marsh which experts say was the exact location Richard was dragged from his horse and killed.
Researchers also found 22 lead shots fired by hand-held guns and from the largest cannon used during the battle.
But it was the silver white boar badge - an emblem of Richard III - which proved to be the key in pin-pointing the battlefield.
Measuring just 1.5in the badge would almost certainly have been worn by the king's knights during his last stand.
Archaeologist Dr Glenn Foard, who led the search for the battlefield, said: 'If we were looking for any artefact at all and if there's any location we might want to find that artefact, then it's the white boar badge of Richard III next to the marsh.
'This is almost certainly from a knight in Richard's retinue, who rode with him to his death on that last charge.'
The Battle of Bosworth Visitor Centre, which is a mile away from Fenn Lane Farm, will remain where it is but will lead vistors on a new trail to the battlefield.
Richard McKinder, operations manager for the site, said: 'A lot of American battlefields have had to move their interpretation centres because they are actually destroying what they are trying to interpret.
'We are within walking distance of the battlefield therefore they can use us as the main area for interpretation and then go and see the field itself.
A depiction of the carnage during the Battle of Bosworth Field by 18th century painter Philip James de Loutherbourg (1740-1812)
Read more: http://www.dailymail.co.u(...)s.html#ixzz0g0ZS9G70
WHY WAS THE BATTLE IMPORTANT?
The Battle of Bosworth Field was fought on the morning of August 22, 1485 and marked the end of the War Of The Roses, the 30-year civil war between the houses of York and Lancaster. One of the most important clashes in English history, it saw the death of Richard III, ushered in the Tudor dynasty and gave Shakespeare one of his best known quotations. The leading role has been played by Laurence Olivier (pictured) and Sir Ian McKellen.
The battle marked the final confrontation between the Yorkist king Richard III and his challenger Henry Tudor, Earl of Richmond and leader of the House of Lancaster. The seeds of Richard's downfall were sown when he seized the throne from his 12-year-old nephew Edward V in 1483. Support for the monarch was further diminished when Edward and his younger brother disappeared and Richard was involved in the death of his wife. Henry laid claim to the throne from across the Channel. Following an unsuccessful attempt to invade England from his base in France, Henry arrived on the coast of Wales on August 1, 1485. Gathering support as he marched inland, Richard hurriedly mustered troops and intercepted Henry's army south of Market Bosworth in Leicestershire. After Richard's death on the battlefield his rival was crowned King Henry VII and became the first English monarch of the Tudor dynasty, which lasted until 1603.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
quote:Carillon viert 500ste verjaardag
Gepubliceerd : 21 februari 2010 - 8:08 am | door Suzan Yucel
Het carillon bestaat vijfhonderd jaar. Omdat het een echt Hollands product is wordt dit jubileum in Nederland gevierd. Bovendien komt er dit jaar een nieuwe carillon bij en dat is tegenwoordig heel bijzonder.
Arie Abbenes, stadsbeiaardier van de Utrechtse Domtoren en Nicolaïkerk, maakt zich gereed voor de opening van het nieuwe carillon in de Torenpleinkerk in Vleuten. Abbenes wordt namelijk ook daar beiaardier en mag als alles volgens plan verloopt vanaf maart spelen op het muziekinstrument.
Het bedrijf dat de bouw van het carillon voor rekening neemt is klokkengieterij Petit & Fritsen in het Noord-Brabantse Aarle Rixtel. Het familiebedrijf bestaat 350 jaar en heeft zich door de jaren heen gespecialiseerd in maken van een volwaardig muziekinstrument.
Wereldomroep neemt een kijkje achter de deuren bij het maken van een carillon, dat nog steeds gebeurt op de oude wijze.
Anne Boleyn DID have an affair with her brother: The poem that 'proves' the adultery of Henry VIII's queen
Her list of supposed lovers was so outrageous that historians suspect King Henry VIII of inventing Anne Boleyn's infidelity simply to get rid of her.
But now it has emerged that there could be some truth in the stories about Anne's affairs.
Anne, Henry's second wife, was executed after being charged with having affairs with five men, one of them her own brother.
Promiscuous: Henry and his queen, as portrayed in BBC TV series, The Tudors
Some historians believe she was framed by plotters loyal to Henry's first queen, Catherine of Aragon, and her daughter Mary, while others claim that the king made up the accusations because she had failed to give him a son.
But Professor George Bernard, an authority on the Tudor period, says a French poem - written a few days after Anne was beheaded in 1536 - reveals the truth about her bedroom secrets.
The historian said the 1,000-line poem, written by Lancelot de Carles, secretary to the French ambassador to England, names three of Anne's lovers - musician Mark Smeaton, Henry Norris, a courtier who was head of the King's chamber, and her own brother, George Boleyn.
It also claims she was nothing more than a 'common whore'.
The poem was previously viewed as 'unworthy of credence' because it is a literary work, but Professor Bernard said he had found evidence to support its contents in contemporary sources such as letters.
The poem reveals that accusations of infidelity against Anne first came to light in a court quarrel between two siblings - a pregnant lady of the queen's privy chamber and the lady's brother, a privy councillor.
Ladies of the privy chamber were among those closest to the queen.
The brother accuses his sister of being promiscuous, to which she replies that the queen's behaviour is far worse because she has been committing adultery with her own brother.
In the poem the lady-in-waiting also refers to Smeaton and Norris as seduced by Anne's 'caresses'.
All three men, along with two courtiers, were charged with 'carnal love of the queen' and executed in the Tower of London on May 17, 1536.
Professor Bernard claims the pregnant lady can be identified as the Countess of Worcester - described in a 16th Century letter as being Anne's principal accuser.
The Professor, whose research will be published in April in a book called Anne Boleyn, suggests the queen took lovers because, with Henry's intermittent impotence, it was the only hope she had of producing the male heir he craved.
He said the fact that Anne's ladies-in-waiting apparently knew about the affairs made her infidelity all the more believable.
Natalie Portman and Jim Sturgess portrayed the incestuous relationship between Anne Boleyn and her brother George in 2008 film The Other Boleyn Girl
'Some scholars have claimed that the very idea that a queen could have committed adultery is preposterous,' Professor Bernard said.
'But if the queen's ladies were indeed aware and complicit, then it becomes easier to see how it could happen.
'It was not unthinkable that in some circumstances they would reveal the truth. No historian has questioned the guilt of Catherine Howard, Henry VIII's fifth wife, who was convicted of adultery a few years later. Why should the charges against Anne not be taken equally seriously?'
Professor Bernard added: 'If things went wrong we might expect to find the ladies of the queen's household at the centre of any investigations and that is exactly what happened here.'
Professor David Starkey, author of The Six Wives Of Henry VIII, is one historian who disagrees with the idea that Anne was adulterous.
But he added: 'There will undoubtedly be something in what Professor Bernard has got to say. He's a very serious scholar with a profound knowledge of the period.'
Read more: http://www.dailymail.co.u(...)r.html#ixzz0gNncv8OW
Fragment uit het gedicht:
Her list of supposed lovers was so outrageous that historians suspect King Henry VIII of inventing Anne Boleyn's infidelity simply to get rid of her.
But now it has emerged that there could be some truth in the stories about Anne's affairs.
Anne, Henry's second wife, was executed after being charged with having affairs with five men, one of them her own brother.
Promiscuous: Henry and his queen, as portrayed in BBC TV series, The Tudors
Some historians believe she was framed by plotters loyal to Henry's first queen, Catherine of Aragon, and her daughter Mary, while others claim that the king made up the accusations because she had failed to give him a son.
But Professor George Bernard, an authority on the Tudor period, says a French poem - written a few days after Anne was beheaded in 1536 - reveals the truth about her bedroom secrets.
The historian said the 1,000-line poem, written by Lancelot de Carles, secretary to the French ambassador to England, names three of Anne's lovers - musician Mark Smeaton, Henry Norris, a courtier who was head of the King's chamber, and her own brother, George Boleyn.
It also claims she was nothing more than a 'common whore'.
The poem was previously viewed as 'unworthy of credence' because it is a literary work, but Professor Bernard said he had found evidence to support its contents in contemporary sources such as letters.
The poem reveals that accusations of infidelity against Anne first came to light in a court quarrel between two siblings - a pregnant lady of the queen's privy chamber and the lady's brother, a privy councillor.
Ladies of the privy chamber were among those closest to the queen.
The brother accuses his sister of being promiscuous, to which she replies that the queen's behaviour is far worse because she has been committing adultery with her own brother.
In the poem the lady-in-waiting also refers to Smeaton and Norris as seduced by Anne's 'caresses'.
All three men, along with two courtiers, were charged with 'carnal love of the queen' and executed in the Tower of London on May 17, 1536.
Professor Bernard claims the pregnant lady can be identified as the Countess of Worcester - described in a 16th Century letter as being Anne's principal accuser.
The Professor, whose research will be published in April in a book called Anne Boleyn, suggests the queen took lovers because, with Henry's intermittent impotence, it was the only hope she had of producing the male heir he craved.
He said the fact that Anne's ladies-in-waiting apparently knew about the affairs made her infidelity all the more believable.
Natalie Portman and Jim Sturgess portrayed the incestuous relationship between Anne Boleyn and her brother George in 2008 film The Other Boleyn Girl
'Some scholars have claimed that the very idea that a queen could have committed adultery is preposterous,' Professor Bernard said.
'But if the queen's ladies were indeed aware and complicit, then it becomes easier to see how it could happen.
'It was not unthinkable that in some circumstances they would reveal the truth. No historian has questioned the guilt of Catherine Howard, Henry VIII's fifth wife, who was convicted of adultery a few years later. Why should the charges against Anne not be taken equally seriously?'
Professor Bernard added: 'If things went wrong we might expect to find the ladies of the queen's household at the centre of any investigations and that is exactly what happened here.'
Professor David Starkey, author of The Six Wives Of Henry VIII, is one historian who disagrees with the idea that Anne was adulterous.
But he added: 'There will undoubtedly be something in what Professor Bernard has got to say. He's a very serious scholar with a profound knowledge of the period.'
Read more: http://www.dailymail.co.u(...)r.html#ixzz0gNncv8OW
Fragment uit het gedicht:
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
13-02-2010
Ronde Aztekentempel in Mexico ontdekt
Archeologen hebben in het centrum van de Mexicaanse hoofdstad de funderingen van een ronde Aztekentempel ontdekt. De tempel was volgens archeoloog Eduardo Matos Moctezuma mogelijk aan de god van de wind gewijd.
De tempel bevindt zich achter de huidige kathedraal in Mexico-City en maakte vroeger deel uit van de hoofdstad van het Aztekenrijk Tenochtitlán. Hij werd waarschijnlijk op het einde van de vijftiende eeuw kort voor de aankomst van de Spanjaarden gebouwd en was vermoedelijk 30 meter hoog. (belga/vsv)
(HLN)
Ronde Aztekentempel in Mexico ontdekt
Archeologen hebben in het centrum van de Mexicaanse hoofdstad de funderingen van een ronde Aztekentempel ontdekt. De tempel was volgens archeoloog Eduardo Matos Moctezuma mogelijk aan de god van de wind gewijd.
De tempel bevindt zich achter de huidige kathedraal in Mexico-City en maakte vroeger deel uit van de hoofdstad van het Aztekenrijk Tenochtitlán. Hij werd waarschijnlijk op het einde van de vijftiende eeuw kort voor de aankomst van de Spanjaarden gebouwd en was vermoedelijk 30 meter hoog. (belga/vsv)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-02-2010
Ondergang van de Maya’s
De laatste weken is er in het nieuws veel te doen over de Maya’s. Nieuwe archeologische ontdekkingen over dit mysterieuze volk kunnen verhelderend licht werpen op de vraag waarom deze cultuur vanaf 900 AD redelijk abrupt uiteen begon te vallen. In de loop van de jaren zijn vele theorieën de revue gepasseerd, maar een definitief antwoord ontbreekt nog steeds. Kennislink zet een aantal van de meest aannemelijke archeologische theorieën op een rijtje. In een apart artikel komt de klimaat-theorie aan bod.
Wie waren de Maya’s?
De Maya’s waren een inheems Indiaans volk dat leefde in Meso-Amerika. De bloeitijd van hun cultuur lag tussen 250 AD en 900 AD. Ze leefden in kleine stadsstaten onder leiding van koningen die als bemiddelaars tussen goden en mensen werden gezien. De Maya-cultuur wordt gezien als de hoogst ontwikkelde beschaving die Midden-Amerika voor de komst van de Spaanse veroveraars kende. Zo beschikte zij over een eigen ideografisch schrift en een zeer nauwkeurige kalender. De Maya’s blonken uit in het bouwen van monumentale architectuur, stenen altaren, beeldhouwkunst en steles
Wat we vandaag de dag weten van de Maya-cultuur is voor een groot deel te danken aan de verslagen van monniken en Spaanse soldaten tijdens de koloniale periode en aan de verschillende opgravingen die door archeologen zijn verricht.
De Maya’s leefden en handelden in een streek die Meso-Amerika wordt genoemd. Geografisch strekt Meso-Amerika zich uit van het noorden van Mexico tot aan Nicaragua en Costa Rica. Het omvat Quintana Roo, Yucatán, Campeche, Chiapas, en Tabasco in Mexico, het gehele tegenwoordige Guatemala, Belize, en het uiterst westelijke deel van Honduras en El Salvador. Deze streek is ongeveer 900 km van noord naar zuid, en 500 km van oost naar west. Afbeelding: © Wikimedia Commons
Verval
Rond 900 AD stopten de Maya’s vrij abrupt met het bouwen van de monumentale bouwwerken. Wetenschappers gaan ervan uit dat dit tevens het falen van de lokale heersende klasse betekende, omdat de heersende klasse opdracht gaf tot de bouw van deze monumenten. Archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat rond dezelfde tijd er ook geen onderhoud meer werd gepleegd aan de monumenten. De hoeveelheid officiële begrafenissen nam af en de grafgiften werden minder en armer.
Wat is er gebeurd?
Kennislink peilde begin januari wat volgens jullie de voornaamste oorzaak van de ondergang van de Maya-beschaving is.
Hoe kwam de Maya-beschaving aan zijn eind?
De ondergang van de Maya-beschaving is al decennia lang een geliefd onderwerp voor wetenschappers. Er bestaan vele theorieën over de teloorgang van deze cultuur. Wat is volgens jou de reden geweest van het abrupte verdwijnen van de Maya’s?
De komst van de Spanjaarden: 28%
Onderlinge oorlog tussen rivaliserende stammen: 10%
Hongersnood: 13%
Ziekte: 26%
Veranderend klimaat: 22%
Het goede antwoord? Jullie hebben allemaal een beetje gelijk! Alle factoren droegen bij aan het uiteindelijke verval van de Maya-samenleving, alhoewel sommigen meer dan anderen. De Spanjaarden zetten daar bijvoorbeeld pas in de zestiende eeuw voet aan wal. Ondanks dat ze inderdaad veel ziektes meenamen en er daardoor veel Maya’s overleden, is deze factor niet van belang voor wat er rond 900 AD gebeurde.
De ondergang van de Maya-beschaving is een complex geheel van oorzaken en verbanden. Er is niet één factor aan te wijzen die op zichzelf verantwoordelijk is. In feite zou je kunnen zeggen dat de Maya’s het slachtoffer waren van hun eigen succes. De extreme bevolkingsgroei tijdens de Klassieke periode zette een kettingreactie in gang die gevolgen had voor de hele Mayaanse samenleving.
Er bestaan ingewikkelde schema’s die de verschillende oorzaken en interrelaties met elkaar in verband proberen te brengen. Deze factoren dienen dan ook in verband met elkaar gezien te worden, niet als op zichzelf staande oorzaak. Globaal gesproken zijn er drie dynamische hoofdoorzaken van het verval te onderscheiden: 1) intensivering van de landbouw met uitputting als gevolg, 2) het ontwrichtende effect van strijd en oorlogsvoering en 3) het verwerpen van de religieuze ideologie en het koningschap.
Landschappelijk gebruik
Het landschap in de Maya-regionen was uitermate geschikt voor landbouw. De Maya’s verbouwden door de gunstige gewaseigenschappen vooral mais, bonen en chili. Mais is bijvoorbeeld – in tegenstelling tot graan – een gewas dat veel minder reserves behoeft om de oogst van het komende jaar veilig te stellen. Verder gebruikten de Maya’s voor het bewerken van het land bijna geen lastdieren. Omdat er dus weinig dieren waren om te voederen konden de boeren bijna volledig zelf over de oogst beschikken.
Het agrarisch systeem van de Maya’s kende ook een keerzijde. De technologie die zij tot hun beschikking hadden was matig geavanceerd. Zonder metalen werktuigen, lastdieren en ingewikkelde machines konden de Maya’s maar een relatief klein deel van het land bewerken. Per huishouden werd er weinig overschot geproduceerd, simpelweg omdat het te arbeidsintensief was. Er was net voldoende om de eigen familie te onderhouden. En dat is in het geval dat de omstandigheden optimaal waren. Veel boeren zullen regelmatig te maken hebben gehad met storm, droogte, sprinkhanen die van de gewassen peuzelden en ziektes aan de gewassen. Ondanks de relatief lage voedingswaarde van mais hebben de Maya’s het op deze manier toch eeuwen overleefd, zo lang het bevolkingsaantal enigszins gelijk bleef.
De explosieve bevolkingsgroei in de Klassieke periode (250 – 900 AD) leidde er echter toe dat het landschap intensiever gebruikt moest worden. Er waren simpelweg meer monden te voeden. Terwijl de bevolking groeide en het bruikbare land door uitputting schaars werd, werden de Maya-boeren verplicht om overschot te produceren (voor de koning) terwijl zij niet de middelen hiervoor hadden.
Strijd en oorlogsvoering; de rol van de koningen
In de beginjaren van het onderzoek naar de Maya’s veronderstelden wetenschappers dat de Maya’s over het algemeen een vredelievend volk waren. Toen het schrift van de Maya’s eenmaal ontcijferd kon worden bleek dat heel anders te zijn. Er werd veel geschreven over strijd tussen de stammen, over krijgsgevangenen, en over offers.
Waarom de Maya’s ten strijde trokken weten we niet precies. Inscripties zwijgen over de directe aanleidingen. Waarschijnlijk speelden zaken als prestige en persoonlijke ambitie een rol, maar beschikking over landbouwgrond (en zijn producten) zal de belangrijkste reden zijn geweest. Uiteindelijk waren niet de jaden dodenmaskers, maar de producten van landbouw de ware rijkdom van de Maya’s.
Verschoven balans
Een van de primaire zorgen van de koning was om te voorzien in de voedselbehoefte van onderdanen die niet zelf-onderhoudend waren (zoals de elite en krijgers), en misschien wat achter te houden voor de noodzakelijke rituele feesten. Zolang er voldoende geproduceerd werd voor het zelfde aantal mensen werkte het agrarisch systeem prima. Maar wat als de balans verschoof?
De koningen onttrok veel mankracht aan de samenleving voor oorlogsvoering. Elke krijger meer betekende dan ook een boer minder om het land te bewerken. Ook zetten de koningen veel mensen in om te bouwen aan de monumentale bouwwerken. Deze bouwwerken hadden niet alleen een rituele functie, zij dienden ook om vijanden te imponeren.
Door deze activiteiten hadden de heersers nog meer monden om te voeden, en verschoof dat balans. En omdat het landschap uitgeput dreigde te raken waren de koningen genoodzaakt om kunstmatig in te grijpen in het agrarische systeem. De koningen probeerden het productie overschot van de boeren te verhogen door terrassen aan te leggen, boeren over te plaatsen naar andere streken en andere gebieden te veroveren om meer landbouwgrond te bezitten. Deze ondernemingen waren maar matig succesvol, in ieder geval niet op de lange termijn.
De bemoeizucht van de elite met de landbouw zorgde voor sociale onrust onder de boeren, die een steeds hogere druk ervoeren. Niet alleen dienden ze surplus te genereren om de strijd voerende elite te voeren, om de haverklap werden de boeren overgeplaatst naar andere streken al naar gelang de overwinnaar die uit de strijd kwam. De sociale onrust werd versterkt door een gevoel van onveiligheid en ontevredenheid.
Religieuze ideologie en het koningschap
De Maya’s leunden voor hun zielenheil op de koning als spiritueel leider. Hij was bemiddelaar tussen de bevolking en de goden. De Maya’s geloofden dat een goede band met de goden garant stond voor welvaart en voorspoed. Met name de koning speelde hierin een belangrijke rol: hij was immers verantwoordelijk voor het waarborgen van balans, de orde en succes in de samenleving.
Mayaanse god van de bliksem, Chac Afbeelding: © Wikimedia commons
De Maya’s zagen collectief ongeluk of onheil niet als het falen van een systeem, maar als een persoonlijk moreel falen van iemand. Koningen werden dan ook persoonlijk aansprakelijk gesteld en troffen schuld bij onheil. Bij het falen van het agrarische systeem – en aanverwante ellende zoals ziekte en ondervoeding – zal niet alleen de bevolking met een beschuldigende vinger hebben gewezen. Ook de elite en overige religieuze leiders zullen – in een poging om hun eigen privileges te behouden – kritiek hebben geuit op het instituut van koningschap. Het volk raakte het vertrouwen kwijt in de ideologie geassocieerd met koningschap.
Er kwam een eind aan de tradities, gewoonten en cultuur van een volk dat eeuwenlang heeft bestaan. Wat er vervolgens precies gebeurde met de Maya’s is nog steeds aanleiding voor debat onder wetenschappers. We zien een demografische afname. Verlieten de Maya’s de monumentale steden om weg te trekken naar andere streken in de hoop om daar een beter leven te vinden? Was het falen van het agrarisch systeem de aanleiding voor hongersnood en sterfte? Wetenschappers hopen in de toekomst met behulp van nieuwe inzichten hier meer uitsluitsel over te kunnen geven.
Lees verder
•Grube, N. (red), 2001: Maya: de goddelijke koningen van het regenwoud, Keulen
•Gallenkamp, C., 1963: Maya: het raadsel van een verloren en hervonden beschaving, Amsterdam
•Sabloff, J.A., 1994: De Maya’s: een nieuwe kijk op een oude cultuur, Maastricht
•Henderson, J.S., 1998: The world of the ancient Maya, London
(Kennislink)
Ondergang van de Maya’s
De laatste weken is er in het nieuws veel te doen over de Maya’s. Nieuwe archeologische ontdekkingen over dit mysterieuze volk kunnen verhelderend licht werpen op de vraag waarom deze cultuur vanaf 900 AD redelijk abrupt uiteen begon te vallen. In de loop van de jaren zijn vele theorieën de revue gepasseerd, maar een definitief antwoord ontbreekt nog steeds. Kennislink zet een aantal van de meest aannemelijke archeologische theorieën op een rijtje. In een apart artikel komt de klimaat-theorie aan bod.
Wie waren de Maya’s?
De Maya’s waren een inheems Indiaans volk dat leefde in Meso-Amerika. De bloeitijd van hun cultuur lag tussen 250 AD en 900 AD. Ze leefden in kleine stadsstaten onder leiding van koningen die als bemiddelaars tussen goden en mensen werden gezien. De Maya-cultuur wordt gezien als de hoogst ontwikkelde beschaving die Midden-Amerika voor de komst van de Spaanse veroveraars kende. Zo beschikte zij over een eigen ideografisch schrift en een zeer nauwkeurige kalender. De Maya’s blonken uit in het bouwen van monumentale architectuur, stenen altaren, beeldhouwkunst en steles
Wat we vandaag de dag weten van de Maya-cultuur is voor een groot deel te danken aan de verslagen van monniken en Spaanse soldaten tijdens de koloniale periode en aan de verschillende opgravingen die door archeologen zijn verricht.
De Maya’s leefden en handelden in een streek die Meso-Amerika wordt genoemd. Geografisch strekt Meso-Amerika zich uit van het noorden van Mexico tot aan Nicaragua en Costa Rica. Het omvat Quintana Roo, Yucatán, Campeche, Chiapas, en Tabasco in Mexico, het gehele tegenwoordige Guatemala, Belize, en het uiterst westelijke deel van Honduras en El Salvador. Deze streek is ongeveer 900 km van noord naar zuid, en 500 km van oost naar west. Afbeelding: © Wikimedia Commons
Verval
Rond 900 AD stopten de Maya’s vrij abrupt met het bouwen van de monumentale bouwwerken. Wetenschappers gaan ervan uit dat dit tevens het falen van de lokale heersende klasse betekende, omdat de heersende klasse opdracht gaf tot de bouw van deze monumenten. Archeologisch onderzoek heeft aangetoond dat rond dezelfde tijd er ook geen onderhoud meer werd gepleegd aan de monumenten. De hoeveelheid officiële begrafenissen nam af en de grafgiften werden minder en armer.
Wat is er gebeurd?
Kennislink peilde begin januari wat volgens jullie de voornaamste oorzaak van de ondergang van de Maya-beschaving is.
Hoe kwam de Maya-beschaving aan zijn eind?
De ondergang van de Maya-beschaving is al decennia lang een geliefd onderwerp voor wetenschappers. Er bestaan vele theorieën over de teloorgang van deze cultuur. Wat is volgens jou de reden geweest van het abrupte verdwijnen van de Maya’s?
De komst van de Spanjaarden: 28%
Onderlinge oorlog tussen rivaliserende stammen: 10%
Hongersnood: 13%
Ziekte: 26%
Veranderend klimaat: 22%
Het goede antwoord? Jullie hebben allemaal een beetje gelijk! Alle factoren droegen bij aan het uiteindelijke verval van de Maya-samenleving, alhoewel sommigen meer dan anderen. De Spanjaarden zetten daar bijvoorbeeld pas in de zestiende eeuw voet aan wal. Ondanks dat ze inderdaad veel ziektes meenamen en er daardoor veel Maya’s overleden, is deze factor niet van belang voor wat er rond 900 AD gebeurde.
De ondergang van de Maya-beschaving is een complex geheel van oorzaken en verbanden. Er is niet één factor aan te wijzen die op zichzelf verantwoordelijk is. In feite zou je kunnen zeggen dat de Maya’s het slachtoffer waren van hun eigen succes. De extreme bevolkingsgroei tijdens de Klassieke periode zette een kettingreactie in gang die gevolgen had voor de hele Mayaanse samenleving.
Er bestaan ingewikkelde schema’s die de verschillende oorzaken en interrelaties met elkaar in verband proberen te brengen. Deze factoren dienen dan ook in verband met elkaar gezien te worden, niet als op zichzelf staande oorzaak. Globaal gesproken zijn er drie dynamische hoofdoorzaken van het verval te onderscheiden: 1) intensivering van de landbouw met uitputting als gevolg, 2) het ontwrichtende effect van strijd en oorlogsvoering en 3) het verwerpen van de religieuze ideologie en het koningschap.
Landschappelijk gebruik
Het landschap in de Maya-regionen was uitermate geschikt voor landbouw. De Maya’s verbouwden door de gunstige gewaseigenschappen vooral mais, bonen en chili. Mais is bijvoorbeeld – in tegenstelling tot graan – een gewas dat veel minder reserves behoeft om de oogst van het komende jaar veilig te stellen. Verder gebruikten de Maya’s voor het bewerken van het land bijna geen lastdieren. Omdat er dus weinig dieren waren om te voederen konden de boeren bijna volledig zelf over de oogst beschikken.
Het agrarisch systeem van de Maya’s kende ook een keerzijde. De technologie die zij tot hun beschikking hadden was matig geavanceerd. Zonder metalen werktuigen, lastdieren en ingewikkelde machines konden de Maya’s maar een relatief klein deel van het land bewerken. Per huishouden werd er weinig overschot geproduceerd, simpelweg omdat het te arbeidsintensief was. Er was net voldoende om de eigen familie te onderhouden. En dat is in het geval dat de omstandigheden optimaal waren. Veel boeren zullen regelmatig te maken hebben gehad met storm, droogte, sprinkhanen die van de gewassen peuzelden en ziektes aan de gewassen. Ondanks de relatief lage voedingswaarde van mais hebben de Maya’s het op deze manier toch eeuwen overleefd, zo lang het bevolkingsaantal enigszins gelijk bleef.
De explosieve bevolkingsgroei in de Klassieke periode (250 – 900 AD) leidde er echter toe dat het landschap intensiever gebruikt moest worden. Er waren simpelweg meer monden te voeden. Terwijl de bevolking groeide en het bruikbare land door uitputting schaars werd, werden de Maya-boeren verplicht om overschot te produceren (voor de koning) terwijl zij niet de middelen hiervoor hadden.
Strijd en oorlogsvoering; de rol van de koningen
In de beginjaren van het onderzoek naar de Maya’s veronderstelden wetenschappers dat de Maya’s over het algemeen een vredelievend volk waren. Toen het schrift van de Maya’s eenmaal ontcijferd kon worden bleek dat heel anders te zijn. Er werd veel geschreven over strijd tussen de stammen, over krijgsgevangenen, en over offers.
Waarom de Maya’s ten strijde trokken weten we niet precies. Inscripties zwijgen over de directe aanleidingen. Waarschijnlijk speelden zaken als prestige en persoonlijke ambitie een rol, maar beschikking over landbouwgrond (en zijn producten) zal de belangrijkste reden zijn geweest. Uiteindelijk waren niet de jaden dodenmaskers, maar de producten van landbouw de ware rijkdom van de Maya’s.
Verschoven balans
Een van de primaire zorgen van de koning was om te voorzien in de voedselbehoefte van onderdanen die niet zelf-onderhoudend waren (zoals de elite en krijgers), en misschien wat achter te houden voor de noodzakelijke rituele feesten. Zolang er voldoende geproduceerd werd voor het zelfde aantal mensen werkte het agrarisch systeem prima. Maar wat als de balans verschoof?
De koningen onttrok veel mankracht aan de samenleving voor oorlogsvoering. Elke krijger meer betekende dan ook een boer minder om het land te bewerken. Ook zetten de koningen veel mensen in om te bouwen aan de monumentale bouwwerken. Deze bouwwerken hadden niet alleen een rituele functie, zij dienden ook om vijanden te imponeren.
Door deze activiteiten hadden de heersers nog meer monden om te voeden, en verschoof dat balans. En omdat het landschap uitgeput dreigde te raken waren de koningen genoodzaakt om kunstmatig in te grijpen in het agrarische systeem. De koningen probeerden het productie overschot van de boeren te verhogen door terrassen aan te leggen, boeren over te plaatsen naar andere streken en andere gebieden te veroveren om meer landbouwgrond te bezitten. Deze ondernemingen waren maar matig succesvol, in ieder geval niet op de lange termijn.
De bemoeizucht van de elite met de landbouw zorgde voor sociale onrust onder de boeren, die een steeds hogere druk ervoeren. Niet alleen dienden ze surplus te genereren om de strijd voerende elite te voeren, om de haverklap werden de boeren overgeplaatst naar andere streken al naar gelang de overwinnaar die uit de strijd kwam. De sociale onrust werd versterkt door een gevoel van onveiligheid en ontevredenheid.
Religieuze ideologie en het koningschap
De Maya’s leunden voor hun zielenheil op de koning als spiritueel leider. Hij was bemiddelaar tussen de bevolking en de goden. De Maya’s geloofden dat een goede band met de goden garant stond voor welvaart en voorspoed. Met name de koning speelde hierin een belangrijke rol: hij was immers verantwoordelijk voor het waarborgen van balans, de orde en succes in de samenleving.
Mayaanse god van de bliksem, Chac Afbeelding: © Wikimedia commons
De Maya’s zagen collectief ongeluk of onheil niet als het falen van een systeem, maar als een persoonlijk moreel falen van iemand. Koningen werden dan ook persoonlijk aansprakelijk gesteld en troffen schuld bij onheil. Bij het falen van het agrarische systeem – en aanverwante ellende zoals ziekte en ondervoeding – zal niet alleen de bevolking met een beschuldigende vinger hebben gewezen. Ook de elite en overige religieuze leiders zullen – in een poging om hun eigen privileges te behouden – kritiek hebben geuit op het instituut van koningschap. Het volk raakte het vertrouwen kwijt in de ideologie geassocieerd met koningschap.
Er kwam een eind aan de tradities, gewoonten en cultuur van een volk dat eeuwenlang heeft bestaan. Wat er vervolgens precies gebeurde met de Maya’s is nog steeds aanleiding voor debat onder wetenschappers. We zien een demografische afname. Verlieten de Maya’s de monumentale steden om weg te trekken naar andere streken in de hoop om daar een beter leven te vinden? Was het falen van het agrarisch systeem de aanleiding voor hongersnood en sterfte? Wetenschappers hopen in de toekomst met behulp van nieuwe inzichten hier meer uitsluitsel over te kunnen geven.
Lees verder
•Grube, N. (red), 2001: Maya: de goddelijke koningen van het regenwoud, Keulen
•Gallenkamp, C., 1963: Maya: het raadsel van een verloren en hervonden beschaving, Amsterdam
•Sabloff, J.A., 1994: De Maya’s: een nieuwe kijk op een oude cultuur, Maastricht
•Henderson, J.S., 1998: The world of the ancient Maya, London
(Kennislink)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-02-2010
Een zwarte bladzijde na de bevrijding
Koos Groen diepte het verhaal op van de tienduizenden ‘landverraders’ die na de oorlog werden vastgezet en vaak ernstig mishandeld.
‘De commandant, Kalf genaamd, zei dat we nu te zien zouden krijgen hoe werd gehandeld met geïnterneerden die probeerden te ontvluchten. Een aantal bewakers, ik schat ongeveer twintig, vormden toen een cirkel. Heinsbergen werd in die kring gebracht en moest hard lopende, de kring aan de binnenzijde langs gaan. Elk der bewakers mocht hem dan slaan, schoppen of anderszins pijnigen naar believen. Zij gingen hierbij zo ver dat Heinsbergen machteloos neerviel. Toen hij weer wat tot zichzelve was gekomen, herhaalden ze hun wreedheid.’
Een getuigenverklaring van een vrouwelijke gevangene in kamp Sectorpark, in de gemeente Halfweg. Niet uit de oorlogsjaren, maar van vlak daarna: juli 1945. De bewakers waren geen Duitsers maar Nederlanders en de geïnterneerden geen joden maar NSB’ers, ‘landverraders’. Zo vlak na de oorlog telde ons land honderden van dergelijke geïmproviseerde kampen. Vaak waren de omstandigheden erbarmelijk en was de behandeling er simpelweg beestachtig; weinig verschillend van die in de Duitse werkkampen tijdens de oorlog. Onderzoeksjournalist Koos Groen citeert veel van dit soort verslagen, vele schokkender dan dit. In zijn boek Fout en niet goed schat hij dat er in totaal zo’n 240 gevangen door geweld zijn omgekomen: ‘Het is natuurlijk geen Auschwitz, maar ook niet niks.’
De zuivering van de Nederlandse samenleving na de Tweede Wereldoorlog was een aanfluiting – en een politiek schandaal. Duizenden mensen werden lukraak opgepakt en maandenlang vastgehouden, zonder bed, zonder enige privacy, vaak ondervoed, zonder dat ze wisten waarom ze vast zaten, zonder dat ze een beroep konden doen op enige rechtsbijstand. Duizenden die vaak niets, of nauwelijks iets, op hun kerfstok hadden. Een flirt met een Duitser of een passief NSB-lidmaatschap waren voldoende voor een beestachtige behandeling.
Wereldvreemd
De oorzaak van veel ellende, aldus Groen, was Hare Majesteits regering in ballingschap. Hij noemt het oorlogskabinet ‘slap’ en ‘weinig inventief’. Maar incompetentie was één oorzaak van deze zwarte bladzijde; de andere was koningin Wilhelmina zélf. Ze haatte ‘landverraders’ en dacht dat deze categorie later met gemak apart gezet kon worden. Ook stelde ze hen via Radio Oranje zware straffen in het vooruitzicht. Ze was, kortom, wereldvreemd. Ze was er ook van overtuigd dat Nederland ‘vernieuwd’ moest worden. Weg met de politieke partijen, weg met de parlementaire democratie. Oranje moest het voor het zeggen krijgen. Om dat te bereiken, deed ze er alles aan om te voorkomen dat de door haar geminachte regering terugkeerde naar bevrijd Nederland, en zorgde ze ervoor dat daar het ‘militair gezag’ gevestigd werd, onder leiding van haar vertrouweling generaal Kruls.
En om te voorkomen dat de communisten van de chaos gebruik zouden maken en de macht zouden grijpen, gaf ze schoonzoon Bernhard de opdracht het verzet en andere ‘goede’ Nederlanders samen te bundelen in de Binnenlandse Strijdkrachten. Deze BS’ers, aangevuld met gajes en overlopers en gedekt door de prins, zorgden voor een ongekende arrestatiegolf. Niet gehinderd door regering, bestuur of politie.
De chaos was compleet. Niemand wist wie, waar, waarom was aangehouden. Uiteindelijk zaten er zo’n 100 à 150.000 mensen vast, onder de meest erbarmelijke omstandigheden. Vooral berucht waren de interneringskampen De Harskamp bij Ede (Groen: ‘Buchenwald op de hei’) , Levantkade in Amsterdam en de Scheveningse gevangenis – en uiteraard werden de Duitse lager zoals Vught, Amersfoort en Westerbork ook in gebruik genomen. Tegen de winter van 1946 zat de regering met een schier onoplosbaar probleem. Minimale opvang van die massa was schreeuwend duur (en ons land was straatarm), en een behoorlijke berechting zou vele jaren duren.
Zorgvuldig, uitputtend en met een ruime scheut verontwaardiging en cynisme, beschrijft Groen in dit vuistdikke boek de opkomst van deze kampen en van de Bijzondere Rechtspraak, met zijn inderhaast samengestelde rechtbanken en ‘lekentribunalen’, de bestuurlijke vetes, blunders en noodwetjes en, uiteindelijk, de massale, in grote haast uitgevoerde gratieverlening waar menige echte oorlogsmisdadiger ook van heeft geprofiteerd.
Geen poot aan de grond
Wilhelmina’s poging om de macht naar zich toe te trekken liep hopeloos vast. Het optreden van de BS wekte alom afschuw, en de op haar initiatief opgerichte ‘Nederlandse Volksbeweging’ kreeg geen poot aan de grond. (Eigen schuld: de door haar naar voren geschoven NVB-leider Jan de Quay had tijdens de oorlog met de Duitsers aangepapt, en had toen zelfs verzet veroordeeld!) Wellicht wist ze inmiddels ook dat haar geliefde schoonzoon Bernhard een oud-SS’er was en dus verder onbruikbaar. In de jaren 1946/47 keerde het tij. Na het machteloze kabinet-Schermerhorn kon de socialist Willem Drees een kabinet formeren met werkelijke macht. De eerste verkiezingen herstelden de vooroorlogse politieke verhoudingen. De bevolking wilde rust en orde; op enkele diehards uit het verzet na was niemand nog geïnteresseerd in de geïnterneerden.
Het gratiebeleid werd doorgedrukt (met de stille zegen van Drees) door een aantal katholieke ministers van Justitie die, zoals dat toen nog gewoon was, goed luisterden naar de kardinaal en de paus. Het Vaticaan drong al tijden aan op ‘barmhartigheid’. 1950 werd door paus Pius zelfs uitgeroepen tot het Jaar van de Grote Vergiffenis. Voor hem was de strijd tegen het communisme veel belangrijker, en daarbij konden ex-nazi’s goede diensten bewijzen. Het laatste interneringskamp sluit in 1949 de poorten. De laatste 24 gevangenen verdwijnen in een gewone gevangenis. Wat resteerde, was schaamte.
(depers.nl)
Een zwarte bladzijde na de bevrijding
Koos Groen diepte het verhaal op van de tienduizenden ‘landverraders’ die na de oorlog werden vastgezet en vaak ernstig mishandeld.
‘De commandant, Kalf genaamd, zei dat we nu te zien zouden krijgen hoe werd gehandeld met geïnterneerden die probeerden te ontvluchten. Een aantal bewakers, ik schat ongeveer twintig, vormden toen een cirkel. Heinsbergen werd in die kring gebracht en moest hard lopende, de kring aan de binnenzijde langs gaan. Elk der bewakers mocht hem dan slaan, schoppen of anderszins pijnigen naar believen. Zij gingen hierbij zo ver dat Heinsbergen machteloos neerviel. Toen hij weer wat tot zichzelve was gekomen, herhaalden ze hun wreedheid.’
Een getuigenverklaring van een vrouwelijke gevangene in kamp Sectorpark, in de gemeente Halfweg. Niet uit de oorlogsjaren, maar van vlak daarna: juli 1945. De bewakers waren geen Duitsers maar Nederlanders en de geïnterneerden geen joden maar NSB’ers, ‘landverraders’. Zo vlak na de oorlog telde ons land honderden van dergelijke geïmproviseerde kampen. Vaak waren de omstandigheden erbarmelijk en was de behandeling er simpelweg beestachtig; weinig verschillend van die in de Duitse werkkampen tijdens de oorlog. Onderzoeksjournalist Koos Groen citeert veel van dit soort verslagen, vele schokkender dan dit. In zijn boek Fout en niet goed schat hij dat er in totaal zo’n 240 gevangen door geweld zijn omgekomen: ‘Het is natuurlijk geen Auschwitz, maar ook niet niks.’
De zuivering van de Nederlandse samenleving na de Tweede Wereldoorlog was een aanfluiting – en een politiek schandaal. Duizenden mensen werden lukraak opgepakt en maandenlang vastgehouden, zonder bed, zonder enige privacy, vaak ondervoed, zonder dat ze wisten waarom ze vast zaten, zonder dat ze een beroep konden doen op enige rechtsbijstand. Duizenden die vaak niets, of nauwelijks iets, op hun kerfstok hadden. Een flirt met een Duitser of een passief NSB-lidmaatschap waren voldoende voor een beestachtige behandeling.
Wereldvreemd
De oorzaak van veel ellende, aldus Groen, was Hare Majesteits regering in ballingschap. Hij noemt het oorlogskabinet ‘slap’ en ‘weinig inventief’. Maar incompetentie was één oorzaak van deze zwarte bladzijde; de andere was koningin Wilhelmina zélf. Ze haatte ‘landverraders’ en dacht dat deze categorie later met gemak apart gezet kon worden. Ook stelde ze hen via Radio Oranje zware straffen in het vooruitzicht. Ze was, kortom, wereldvreemd. Ze was er ook van overtuigd dat Nederland ‘vernieuwd’ moest worden. Weg met de politieke partijen, weg met de parlementaire democratie. Oranje moest het voor het zeggen krijgen. Om dat te bereiken, deed ze er alles aan om te voorkomen dat de door haar geminachte regering terugkeerde naar bevrijd Nederland, en zorgde ze ervoor dat daar het ‘militair gezag’ gevestigd werd, onder leiding van haar vertrouweling generaal Kruls.
En om te voorkomen dat de communisten van de chaos gebruik zouden maken en de macht zouden grijpen, gaf ze schoonzoon Bernhard de opdracht het verzet en andere ‘goede’ Nederlanders samen te bundelen in de Binnenlandse Strijdkrachten. Deze BS’ers, aangevuld met gajes en overlopers en gedekt door de prins, zorgden voor een ongekende arrestatiegolf. Niet gehinderd door regering, bestuur of politie.
De chaos was compleet. Niemand wist wie, waar, waarom was aangehouden. Uiteindelijk zaten er zo’n 100 à 150.000 mensen vast, onder de meest erbarmelijke omstandigheden. Vooral berucht waren de interneringskampen De Harskamp bij Ede (Groen: ‘Buchenwald op de hei’) , Levantkade in Amsterdam en de Scheveningse gevangenis – en uiteraard werden de Duitse lager zoals Vught, Amersfoort en Westerbork ook in gebruik genomen. Tegen de winter van 1946 zat de regering met een schier onoplosbaar probleem. Minimale opvang van die massa was schreeuwend duur (en ons land was straatarm), en een behoorlijke berechting zou vele jaren duren.
Zorgvuldig, uitputtend en met een ruime scheut verontwaardiging en cynisme, beschrijft Groen in dit vuistdikke boek de opkomst van deze kampen en van de Bijzondere Rechtspraak, met zijn inderhaast samengestelde rechtbanken en ‘lekentribunalen’, de bestuurlijke vetes, blunders en noodwetjes en, uiteindelijk, de massale, in grote haast uitgevoerde gratieverlening waar menige echte oorlogsmisdadiger ook van heeft geprofiteerd.
Geen poot aan de grond
Wilhelmina’s poging om de macht naar zich toe te trekken liep hopeloos vast. Het optreden van de BS wekte alom afschuw, en de op haar initiatief opgerichte ‘Nederlandse Volksbeweging’ kreeg geen poot aan de grond. (Eigen schuld: de door haar naar voren geschoven NVB-leider Jan de Quay had tijdens de oorlog met de Duitsers aangepapt, en had toen zelfs verzet veroordeeld!) Wellicht wist ze inmiddels ook dat haar geliefde schoonzoon Bernhard een oud-SS’er was en dus verder onbruikbaar. In de jaren 1946/47 keerde het tij. Na het machteloze kabinet-Schermerhorn kon de socialist Willem Drees een kabinet formeren met werkelijke macht. De eerste verkiezingen herstelden de vooroorlogse politieke verhoudingen. De bevolking wilde rust en orde; op enkele diehards uit het verzet na was niemand nog geïnteresseerd in de geïnterneerden.
Het gratiebeleid werd doorgedrukt (met de stille zegen van Drees) door een aantal katholieke ministers van Justitie die, zoals dat toen nog gewoon was, goed luisterden naar de kardinaal en de paus. Het Vaticaan drong al tijden aan op ‘barmhartigheid’. 1950 werd door paus Pius zelfs uitgeroepen tot het Jaar van de Grote Vergiffenis. Voor hem was de strijd tegen het communisme veel belangrijker, en daarbij konden ex-nazi’s goede diensten bewijzen. Het laatste interneringskamp sluit in 1949 de poorten. De laatste 24 gevangenen verdwijnen in een gewone gevangenis. Wat resteerde, was schaamte.
(depers.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Dagboek onthult orgie op Britse migrantenboot
LONDEN - Geweld, dronkenschap en losbandigheid waren 170 jaar geleden troef op een boot die Britse migranten die naar Australië bracht om een nieuw leven op te bouwen. Dat blijkt uit een dagboek van een jong bemanningslid, dat onlangs is ontdekt.
In het dagboek van James Bell, die in 1838 in zes maanden tijd op het schip The Planter van Londen naar Adelaide voer, staat onder meer dat de kapitein zijn bed deelde met twee van de elf dochters van een priester. Andere bemanningsleden vermaakten zich onder meer met prostituees. „Het verhaal lijkt een grote orgie”, aldus een Britse historicus over de onthullingen . „Het is een wonder dat het schip ooit in Australië is aangekomen”, meldden Britse media woensdag.
Bell schreef het 225 pagina's tellende scheepsjournaal voor zijn liefje in Londen.
Veilinghuis Bonhams veilt het dagboek op 23 maart. Het werd voor enkele euro's gekocht op de markt, maar naar verwachting levert het op de veiling enkele duizenden euro's op.
LONDEN - Geweld, dronkenschap en losbandigheid waren 170 jaar geleden troef op een boot die Britse migranten die naar Australië bracht om een nieuw leven op te bouwen. Dat blijkt uit een dagboek van een jong bemanningslid, dat onlangs is ontdekt.
In het dagboek van James Bell, die in 1838 in zes maanden tijd op het schip The Planter van Londen naar Adelaide voer, staat onder meer dat de kapitein zijn bed deelde met twee van de elf dochters van een priester. Andere bemanningsleden vermaakten zich onder meer met prostituees. „Het verhaal lijkt een grote orgie”, aldus een Britse historicus over de onthullingen . „Het is een wonder dat het schip ooit in Australië is aangekomen”, meldden Britse media woensdag.
Bell schreef het 225 pagina's tellende scheepsjournaal voor zijn liefje in Londen.
Veilinghuis Bonhams veilt het dagboek op 23 maart. Het werd voor enkele euro's gekocht op de markt, maar naar verwachting levert het op de veiling enkele duizenden euro's op.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
'Nederlandse SS'ers doodden Joden'
WAGENINGEN - Nederlandse SS'ers blijken tijdens de Tweede Wereldoorlog wel degelijk te hebben meegewerkt aan het uitmoorden van Joden aan het Oostfront. Veteranen hebben dit altijd ontkend en gezegd dat ze niets van het uitroeien van Joden wisten.
11-04-1942: een soldaat aan het Oostfront. Foto: Stapf Bilderdienst
De Wageningse historicus Evertjan van Roekel wist de hand te leggen op dagboekcitaten van drie Nederlandse SS'ers, die zijn geplaatst in het Historisch Nieuwsblad. Uit de citaten blijkt dat ze het niet alleen wisten, maar dat ze er ook aan meededen en de gruwelen vanzelfsprekend vonden.
Een van de SS'ers beschrijft hoe mooi het was om een opperrabbijn aan de toren van zijn synagoge op te hangen en de synagoge daarna in brand te steken.
WAGENINGEN - Nederlandse SS'ers blijken tijdens de Tweede Wereldoorlog wel degelijk te hebben meegewerkt aan het uitmoorden van Joden aan het Oostfront. Veteranen hebben dit altijd ontkend en gezegd dat ze niets van het uitroeien van Joden wisten.
11-04-1942: een soldaat aan het Oostfront. Foto: Stapf Bilderdienst
De Wageningse historicus Evertjan van Roekel wist de hand te leggen op dagboekcitaten van drie Nederlandse SS'ers, die zijn geplaatst in het Historisch Nieuwsblad. Uit de citaten blijkt dat ze het niet alleen wisten, maar dat ze er ook aan meededen en de gruwelen vanzelfsprekend vonden.
Een van de SS'ers beschrijft hoe mooi het was om een opperrabbijn aan de toren van zijn synagoge op te hangen en de synagoge daarna in brand te steken.
De pessimist ziet het duister in de tunnel
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
De optimist ziet het licht aan het eind van de tunnel
De realist ziet de trein komen
De machinist ziet drie idioten in het spoor staan....
Er waren ook Nederlandse barbarenquote:Op donderdag 25 februari 2010 16:40 schreef Lord_Vetinari het volgende:
'Nederlandse SS'ers doodden Joden'
WAGENINGEN - Nederlandse SS'ers blijken tijdens de Tweede Wereldoorlog wel degelijk te hebben meegewerkt aan het uitmoorden van Joden aan het Oostfront. Veteranen hebben dit altijd ontkend en gezegd dat ze niets van het uitroeien van Joden wisten.
[ afbeelding ]
11-04-1942: een soldaat aan het Oostfront. Foto: Stapf Bilderdienst
De Wageningse historicus Evertjan van Roekel wist de hand te leggen op dagboekcitaten van drie Nederlandse SS'ers, die zijn geplaatst in het Historisch Nieuwsblad. Uit de citaten blijkt dat ze het niet alleen wisten, maar dat ze er ook aan meededen en de gruwelen vanzelfsprekend vonden.
Een van de SS'ers beschrijft hoe mooi het was om een opperrabbijn aan de toren van zijn synagoge op te hangen en de synagoge daarna in brand te steken.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
25-02-2010
Onbekende brief van Franse filosoof gevonden
Slotalinea vande pas ontdekte brief van René Descartes, met zijn handtekening rechtsonder. Foto Charles Roberts Autograph Letters Collection, Haverford College, Haverford, Pennsylvania, USA.
Hoe Descartes in 1641 op andere gedachten kwam
De filosoof Erik-Jan Bos vond met Google een vergeten brief van de filosoof Descartes. In de brief laat Descartes zich mild uit over enkele van zijn felste bestrijders.
Prachtig, hè? En zo herkenbaar”, zegt Theo Verbeek. „En gelukkig ook goed leesbaar”, vult Erik-Jan Bos aan. De twee Utrechtse filosofen staan glunderend gebogen over een gescand document. Het is een handgeschreven brief, vier vellen groot, van de Franse rationalistische filosoof en wiskundige René Descartes. Hij is gericht aan de monnik Marin Mersenne en gedateerd 27 mei 1641.
Het origineel ligt al een eeuw opgeborgen in een Amerikaanse brievencollectie en is daar in vergetelheid geraakt. De inhoud is verrassend. Verbeek, hoogleraar geschiedenis van de wijsbegeerte en leider van het Utrechtse Descartes-project: „Descartes is in mei 1641 van gedachten veranderd over enkele van zijn opponenten. En daar wisten we niets van.”
Bos vond de onbekende brief met behulp van Google. „Ik grasduin regelmatig op internet. Een maand geleden ondernam ik weer zo’n zoekactie en toen kwam er een hit boven die ik nog niet kende.” Het was een beknopte beschrijving van een verzameling autografen (handgeschreven en gesigneerde teksten), waarin de brief wordt vermeld. De collectie is eigendom van een liberal arts college in Haverfort, Pennsylvania, dat wordt geleid door Quakers. Bos: „Zij wisten niet dat deze brief nooit is gepubliceerd.” Het is de derde brief van Descartes die het afgelopen kwart eeuw is gevonden.
In mei 1641 woonde Descartes al dertien jaar in de Nederlandse Republiek, op dat moment in kasteel Endegeest bij Leiden. Hij had net de laatste hand gelegd aan één van zijn hoofdwerken, Meditationes de prima philosophia. Daarin levert hij onder meer zijn Godsbewijzen en vecht hij op basis van zijn definitie van materie de transsubstantiatie aan. Volgens dat katholieke leerstuk verandert tijdens de eucharistieviering brood in het lichaam van Christus.
Mersenne begeleidde het drukproces in Parijs en onderhield hierover een briefwisseling met Descartes. De auteur wilde in de ‘Meditaties’ commentaren opnemen van vooraanstaande theologen. Hij dacht op die manier zijn ideeën te scherpen aan die van andere denkers. En hij hoopte als trouwe katholiek op een kerkelijk nihil obstat (verklaring van geen bezwaar). Dat kwam er overigens niet. In 1663, dertien jaar na de dood van Descartes, zou de paus zijn werken op de Index van Verboden Boeken zetten.
De tegenwerpingen werden verzameld door Mersenne, en daarover gaat de bewuste brief. Verbeek: „Descartes heeft zojuist de objecties ontvangen van een andere filosoof, de priester Pierre Gassendi (1582-1655). Hij doet altijd heel lelijk over Gassendi. Die deugt van geen kanten en schrijft alleen maar onzin. Maar in deze brief blijkt hij heel tevreden te zijn met diens tegenwerpingen en ze eigenlijk wel leuk te vinden: prikkelend, goed geschreven.”
Aan het eind van de brief schrijft Descartes dat hij bezoek heeft gehad van twee heren uit Frankrijk. De een was Claude Picot, later vertaler van Descartes’ Principia Philosophiae (1644). De ander een heer uit Touraine , ‘die mij de groeten overbracht van pater Bourdin’, een jezuïet met wie Descartes in een stekelig dispuut verwikkeld was. Deze heer, schrijft Descartes, ‘heeft me ook het een en ander verteld over Mr. Petit [Pierre Petit, 1617-1687, arts en humanist, nóg iemand met wie Descartes in de clinch lag]. Hij sprak zó vriendelijk over hem dat ik mijn kritiek moet verzachten’. Hij verzoekt daarom uit de tekst, die al drukklaar is, de aanvallen op Petit te verwijderen.
Na de dood van Mersenne, in 1648, kwam de brief in het bezit van de Franse wiskundige Gilles de Roberval. Toen die in 1675 stierf, is het document anderhalve eeuw bewaard door de Académie des Sciences. Totdat het werd gestolen door de Italiaanse graaf Guglielmo Libri (1803-1869), een beruchte kleptomaan.
Verbeek: „Libri begon als eerlijke verzamelaar en heeft brieven van Descartes gepubliceerd. Toen hij secretaris werd van een commissie die historische documenten moest inventariseren, kon hij de verleiding niet weerstaan: hij heeft duizenden handschriften gestolen. Een deel heeft hij verpatst op veilingen in Frankrijk, Italië en Engeland.”
Via een Britse veiling kwam de brief in het bezit van een Amerikaanse verzamelaar, Charles Roberts (1846-1902). Hij was een Quaker, en na zijn dood schonk zijn weduwe de brievencollectie aan Haverford College.
Toen de bestuurders van het college van de Utrechtse vinders hoorden dat de brief ooit is gestolen, besloten ze hem terug te geven aan Frankrijk, en wel aan het Institut de France. Dat is daar zeer mee ingenomen. Uit dankbaarheid verleent het aan Haverford College een Grand Prix voor ‘good custodianship’. Een vorm van genoegdoening voor de eerdere eigenaar, die kennelijk van mening is dat gestolen goed nimmer gedijt
EEN DEEL VAN DE TEKST
,,[..]Ik heb hier de heer Picot ontmoet. Het is duidelijk dat hij een zeer verstandig man is en dat ik hem veel verschuldigd ben. [..] In zijn gezelschap bevindt zich een edelman uit Touraine, die mij de hartelijke groeten overbracht van pater Bourdin, wiens leerling hij is. Ook heeft hij me in zodanige termen aangesproken over de heer Petit dat ik wel gedwongen ben om datgene wat ik over hem geschreven had wat te verzachten, zoals u zult zien in het Voorwoord aan de lezer. Ik stuur het u toe met het vriendelijke verzoek het te doen drukken, en wel vooraan in het boek, na de Opdracht aan de heren van de Sorbonne. Het vierde deel van het Discours de la méthode, noch het korte voorwoord dat daarna kwam, noch ook het voorwoord dat voorafging aan de tegenwerpingen van de theoloog mogen gedrukt worden, maar alleen de Synopsis. Tenslotte, kan ik u verzekeren dat er in de objecties van de heer Gassendi niets te vinden is dat me enige moeite baart. Het enige waarop ik moet letten is de stijl – immers hij heeft zich zo fraai uitgedrukt dat ik moet proberen hem ook op dezelfde wijze te antwoorden. Ik ben
Uw zeer verplichte en toegenegen dienaar
Des Cartes”
(nrc)
Onbekende brief van Franse filosoof gevonden
Slotalinea vande pas ontdekte brief van René Descartes, met zijn handtekening rechtsonder. Foto Charles Roberts Autograph Letters Collection, Haverford College, Haverford, Pennsylvania, USA.
Hoe Descartes in 1641 op andere gedachten kwam
De filosoof Erik-Jan Bos vond met Google een vergeten brief van de filosoof Descartes. In de brief laat Descartes zich mild uit over enkele van zijn felste bestrijders.
Prachtig, hè? En zo herkenbaar”, zegt Theo Verbeek. „En gelukkig ook goed leesbaar”, vult Erik-Jan Bos aan. De twee Utrechtse filosofen staan glunderend gebogen over een gescand document. Het is een handgeschreven brief, vier vellen groot, van de Franse rationalistische filosoof en wiskundige René Descartes. Hij is gericht aan de monnik Marin Mersenne en gedateerd 27 mei 1641.
Het origineel ligt al een eeuw opgeborgen in een Amerikaanse brievencollectie en is daar in vergetelheid geraakt. De inhoud is verrassend. Verbeek, hoogleraar geschiedenis van de wijsbegeerte en leider van het Utrechtse Descartes-project: „Descartes is in mei 1641 van gedachten veranderd over enkele van zijn opponenten. En daar wisten we niets van.”
Bos vond de onbekende brief met behulp van Google. „Ik grasduin regelmatig op internet. Een maand geleden ondernam ik weer zo’n zoekactie en toen kwam er een hit boven die ik nog niet kende.” Het was een beknopte beschrijving van een verzameling autografen (handgeschreven en gesigneerde teksten), waarin de brief wordt vermeld. De collectie is eigendom van een liberal arts college in Haverfort, Pennsylvania, dat wordt geleid door Quakers. Bos: „Zij wisten niet dat deze brief nooit is gepubliceerd.” Het is de derde brief van Descartes die het afgelopen kwart eeuw is gevonden.
In mei 1641 woonde Descartes al dertien jaar in de Nederlandse Republiek, op dat moment in kasteel Endegeest bij Leiden. Hij had net de laatste hand gelegd aan één van zijn hoofdwerken, Meditationes de prima philosophia. Daarin levert hij onder meer zijn Godsbewijzen en vecht hij op basis van zijn definitie van materie de transsubstantiatie aan. Volgens dat katholieke leerstuk verandert tijdens de eucharistieviering brood in het lichaam van Christus.
Mersenne begeleidde het drukproces in Parijs en onderhield hierover een briefwisseling met Descartes. De auteur wilde in de ‘Meditaties’ commentaren opnemen van vooraanstaande theologen. Hij dacht op die manier zijn ideeën te scherpen aan die van andere denkers. En hij hoopte als trouwe katholiek op een kerkelijk nihil obstat (verklaring van geen bezwaar). Dat kwam er overigens niet. In 1663, dertien jaar na de dood van Descartes, zou de paus zijn werken op de Index van Verboden Boeken zetten.
De tegenwerpingen werden verzameld door Mersenne, en daarover gaat de bewuste brief. Verbeek: „Descartes heeft zojuist de objecties ontvangen van een andere filosoof, de priester Pierre Gassendi (1582-1655). Hij doet altijd heel lelijk over Gassendi. Die deugt van geen kanten en schrijft alleen maar onzin. Maar in deze brief blijkt hij heel tevreden te zijn met diens tegenwerpingen en ze eigenlijk wel leuk te vinden: prikkelend, goed geschreven.”
Aan het eind van de brief schrijft Descartes dat hij bezoek heeft gehad van twee heren uit Frankrijk. De een was Claude Picot, later vertaler van Descartes’ Principia Philosophiae (1644). De ander een heer uit Touraine , ‘die mij de groeten overbracht van pater Bourdin’, een jezuïet met wie Descartes in een stekelig dispuut verwikkeld was. Deze heer, schrijft Descartes, ‘heeft me ook het een en ander verteld over Mr. Petit [Pierre Petit, 1617-1687, arts en humanist, nóg iemand met wie Descartes in de clinch lag]. Hij sprak zó vriendelijk over hem dat ik mijn kritiek moet verzachten’. Hij verzoekt daarom uit de tekst, die al drukklaar is, de aanvallen op Petit te verwijderen.
Na de dood van Mersenne, in 1648, kwam de brief in het bezit van de Franse wiskundige Gilles de Roberval. Toen die in 1675 stierf, is het document anderhalve eeuw bewaard door de Académie des Sciences. Totdat het werd gestolen door de Italiaanse graaf Guglielmo Libri (1803-1869), een beruchte kleptomaan.
Verbeek: „Libri begon als eerlijke verzamelaar en heeft brieven van Descartes gepubliceerd. Toen hij secretaris werd van een commissie die historische documenten moest inventariseren, kon hij de verleiding niet weerstaan: hij heeft duizenden handschriften gestolen. Een deel heeft hij verpatst op veilingen in Frankrijk, Italië en Engeland.”
Via een Britse veiling kwam de brief in het bezit van een Amerikaanse verzamelaar, Charles Roberts (1846-1902). Hij was een Quaker, en na zijn dood schonk zijn weduwe de brievencollectie aan Haverford College.
Toen de bestuurders van het college van de Utrechtse vinders hoorden dat de brief ooit is gestolen, besloten ze hem terug te geven aan Frankrijk, en wel aan het Institut de France. Dat is daar zeer mee ingenomen. Uit dankbaarheid verleent het aan Haverford College een Grand Prix voor ‘good custodianship’. Een vorm van genoegdoening voor de eerdere eigenaar, die kennelijk van mening is dat gestolen goed nimmer gedijt
EEN DEEL VAN DE TEKST
,,[..]Ik heb hier de heer Picot ontmoet. Het is duidelijk dat hij een zeer verstandig man is en dat ik hem veel verschuldigd ben. [..] In zijn gezelschap bevindt zich een edelman uit Touraine, die mij de hartelijke groeten overbracht van pater Bourdin, wiens leerling hij is. Ook heeft hij me in zodanige termen aangesproken over de heer Petit dat ik wel gedwongen ben om datgene wat ik over hem geschreven had wat te verzachten, zoals u zult zien in het Voorwoord aan de lezer. Ik stuur het u toe met het vriendelijke verzoek het te doen drukken, en wel vooraan in het boek, na de Opdracht aan de heren van de Sorbonne. Het vierde deel van het Discours de la méthode, noch het korte voorwoord dat daarna kwam, noch ook het voorwoord dat voorafging aan de tegenwerpingen van de theoloog mogen gedrukt worden, maar alleen de Synopsis. Tenslotte, kan ik u verzekeren dat er in de objecties van de heer Gassendi niets te vinden is dat me enige moeite baart. Het enige waarop ik moet letten is de stijl – immers hij heeft zich zo fraai uitgedrukt dat ik moet proberen hem ook op dezelfde wijze te antwoorden. Ik ben
Uw zeer verplichte en toegenegen dienaar
Des Cartes”
(nrc)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
