De verliespartij van Nadal tegen Federer in Madrid, lijkt er aardig in te gaan werken.
.
.
quote:
PARIJS - Het lijkt de moeilijkste klus in de topsport en tot vandaag is het niemand gelukt: winnen van gravelkoning Rafael Nadal op Roland Garros. Toch zijn er kansjes, hele kleine.
Rafael Nadal na zijn zege in 2008. FOTO AFP
Het is alsof je de Mount Everest moet beklimmen zonder hulpmiddelen of met een rubberbootje de Atlantische Oceaan moet oversteken. Eigenlijk is het onbegonnen werk om tennisser Rafael Nadal te verrassen in Parijs. Sinds zijn Roland Garros-debuut in 2005 is de Spaanse nummer één van de wereld ongeslagen. Vier titels op een rij. Nog één en hij breekt het record van Björn Borg.
Zijn concurrenten worden er moedeloos van, al toonde Nadal in de generale repetitie voor Roland Garros, uitgerekend voor eigen publiek in Madrid, zijn kwetsbaarheid. Eerst kreeg Novak Djokovic drie matchpoints in een ruim vier uur durend gevecht, daarna sloeg Roger Federer toe in de finale.
Maar ja, Madrid ligt op ruim zeshonderd meter hoogte, waardoor de ballen sneller over het gravel vliegen. En daar hadden de concurrenten van Nadal slechts twee sets nodig om het onuitputtelijke krachtmens te verslaan.
De cijfers zijn bijna ongelooflijk. Sinds zijn eerste optreden op Roland Garros speelde Nadal 124 partijen op gravel en hij verloor er slechts drie. In 2007 in Hamburg van Federer, in 2008 in Rome van Juan Carlos Ferrero en afgelopen zondag was Federer hem dus opnieuw de baas.
In acht hoofdstukken schetsen we de gevaren die Nadal de komende twee weken op zijn weg kan vinden in Parijs.
FRANSE FACTOR
In zijn debuutjaar op Roland Garros (2005) verloor Nadal een set van de Fransman Sébastien Grosjean, omdat het Parijse publiek zich nadrukkelijk met de wedstrijd bemoeide. In het geloei raakte de Spanjaard kortstondig van de kook, maar hij herstelde zich. Dit kan weer gebeuren, stelt John van Lottum, die een deel van zijn tennisopleiding genoot in Parijs.
,,Het Franse publiek kan chauvinistisch en vervelend zijn. En Frankrijk heeft met Jo-Wilfried Tsonga en Gaël Monfils twee tennissers die in zulke omstandigheden boven zichzelf kunnen uitstijgen. Op een indoorbaan hadden zij Nadal écht in de problemen kunnen brengen, maar ik zie ze op gravel toch niet meer dan een set winnen.’’
Dat de Parijse fans ook de niet-Franse tegenstanders van Nadal hartstochtelijk zullen steunen, gelooft Van Lottum niet. ,,De status van Nadal is vergelijkbaar met die van Gustavo Kuerten. Hij heeft openlijk zijn liefde verklaard aan Roland Garros. Dat vinden ze geweldig in Frankrijk.’’
DE TACTIEK
Jan Siemerink, captain van het Nederlandse Davis Cup-team, weet hoe je Nadal in verlegenheid kunt brengen. ,,Harde en vlakke slagen, houd de punten kort en zorg dat hij niet in zijn ritme komt. Dat is dé manier om hem te verslaan en Novak Djokovic, Andy Murray en Roger Federer kunnen dat uitvoeren. Door af en toe serve-and-volley te spelen, voorkom je ook nog dat Nadal steeds een hoge return met veel topspin kan slaan.’’
Mentaal en fysiek is de Spanjaard niet te kloppen en eenmaal in zijn ritme, is er geen houden aan. ,,Nadal heeft bijna overal een antwoord op,’’ weet Siemerink. ,,Maar met een gewaagde tactiek kun je succes boeken. Al is het extreem moeilijk om dat vijf sets langs vol te houden. Je moet er écht in geloven en Federer deed dat in het verleden niet. Te vaak zie ik de huidige toppers hetzelfde doen. Ze voeren uit wat zíj heel goed kunnen. Ze zouden zich juist moeten afvragen waar Nadal moeite mee heeft. Dat gebeurt te weinig en dat valt me tegen.’’
DE GEZONDHEID
Babette Pluim, bondsarts van de Nederlandse tennisbond, is maar meteen duidelijk. ,,Ik verwacht niet dat Nadal tijdens Roland Garros een blessure oploopt.’’ Ze zag hem voor het eerst tijdens de Davis Cup-ontmoeting tussen Spanje en Nederland in 2004 op Mallorca. ,,Ik dacht dat hij wat aan de stevige kant was. Totdat hij zijn shirt uittrok en ik al die spieren zag.’’
Tijdens een medisch congres, waar tests van de fysieke gesteldheid van Nadal werden gepresenteerd, zag Pluim dat de Spanjaard op zowel kracht als uithoudingsvermogen hoog scoort. ,,Dat is bijzonder voor een topsporter.’’
Het grootste gevaar voor Nadal is het oplopen van een virusinfectie aan de bovenste luchtwegen, stelt Pluim. ,,Hoe goed je ook getraind bent, daar doe je niets tegen. Verder zie je dat veel tennissers een enkelverstuiking oplopen. In Rotterdam kreeg Nadal last van zijn knie en hij beschermt zich vaak met een patellapeesbandje. Dat is vast niet voor niets. Al is gravel juist voor de knieën een prettige ondergrond.’’
In zijn complete profloopbaan, die in 2001 begon, heeft Nadal slechts zevenmaal moeten opgeven of een walk-over moeten toestaan. ,,Minder dan eenmaal per jaar, dat is indrukwekkend,’’ zegt Pluim. ,,Nadal is dus geen watje, geen Djokovic.’’
DE TECHNIEK
Op snelle banen zou Sjeng Schalken wel weten hoe hij Rafael Nadal moest bestrijden. ,,Ik zou ruim vijf uur lang zijn backhand hebben bestookt, dan had hij het zeker moeilijk gekregen. Maar op gravel zou ik geen antwoord hebben op zijn spel.’’
De gestopte Limburger weet waar Nadal moeite mee heeft. ,,Hij staat ver achter de baseline en als de ballen hard en vlak op hem af komen, is dat lastig voor hem. Novak Djokovic kan dat spel spelen en ik heb het David Ferrer een keer zien doen. Op de baseline staan en hard en vlak uithalen. Er is één probleem, dat houd je hooguit twee sets vol.’’
DE STUNTMAN
Martin Verkerk verbaasde Parijs in 2003 met een finaleplaats en overwinningen op onder anderen Carlos Moya en Guillermo Coria. Hij was hot en onstuitbaar, in elk geval tot de eindstrijd. ,,Natuurlijk kan Nadal ook iemand treffen die het op zn heupen heeft,’’ zegt de gestopte prof uit Alphen aan den Rijn. ,,Iemand als Tsonga zou voor eigen publiek vleugels kunnen krijgen. In een wedstrijd om twee gewonnen sets is Nadal dan misschien te pakken, maar in Parijs moet je drie sets winnen en dat is een bijna onmogelijke klus. Ik was in 2003 ook niet goed genoeg geweest om iemand van het kaliber Nadal te verslaan. Volgens mij moeten de concurrenten vooral hopen op een off-day, al verwacht ik niet dat die er dit jaar komt.’’
DE PSYCHOLOGIE
Nadal kan in Parijs het record van Björn Borg (vier titels op een rij) verbreken. Vorig jaar had Federer een vergelijkbare kans op Wimbledon, maar hij faalde. Kan de mogelijkheid om historie te schrijven een rol gaan spelen in het hoofd van de Spanjaard? Sportpsycholoog Rico Schuijers stelt dat Nadal zich twee weken lang moet beperken tot tennis. ,,Natuurlijk wil hij dat record breken, maar hij zal zich vooral richten op de manier waarop hij dat moet doen. Dat is Federer vorig jaar blijkbaar niet gelukt. Alleen als Nadal tegen zichzelf gaat tennissen, is hij verslaanbaar. Zoals je de afgelopen maanden zag bij Federer.’’
Schuijers kan zich voorstellen dat concurrenten zich op Roland Garros bij voorbaat kansloos wanen. ,,Al zullen ze dat nooit toegeven. Het kan ook een positief effect hebben. Iemand die niets te verliezen heeft, levert vaak zijn beste prestaties. Je bent dan minder bezig met het eindresultaat en meer met de prestatie op zich. Niet voor niets is de top bereiken makkelijker dan aan de top blijven.’’
FYSIEKE KRACHT
Miguel Jansen, de fysieke trainer van de Nederlandse tennisbond, stelt dat concurrenten van Nadal het wel kunnen vergeten als ze de eerste set verliezen. ,,Dan hebben ze een uur arbeid moeten leveren, zonder dat ze er iets aan hebben gehad.’’
Volgens Jansen zijn er twee tennissers die Nadal in de problemen zouden kunnen brengen: Andy Murray en Novak Djokovic. ,,Murray heeft zichtbaar geïnvesteerd in zijn fysiek, Djokovic is ook slim genoeg om te beseffen dat hij op dat vlak progressie moet boeken. Om Nadal te verslaan op gravel moeten ze elke bal al raken op de baseline. Dat vraagt extreem veel van timing en voetenwerk en ik geloof eerlijk gezegd niet dat ze dat drie sets lang kunnen volhouden. Laat staan vier of vijf. Op gravel is het verschil tussen Nadal en die jongens nog te groot.’’
Jansen verwacht dat Federer, die de afgelopen drie jaar de finale haalde, dit jaar niet in de eindstrijd zal staan. ,,Hij heeft minder spiermassa dan voorheen. Of dat een bewuste keuze is, of het gevolg van minder fysieke arbeid, durf ik niet te zeggen. Om Nadal op gravel te bedreigen, had hij op dat vlak juist winst moeten boeken.’’
VERRASSINGSAANVAL
Stefan Edberg, Pete Sampras, Tim Henman en ook Richard Krajicek waren met serve-and-volley succesvol op Roland Garros. Krajicek raadt vooral Federer aan om die tactiek te gebruiken in een duel met Nadal. ,,Hij heeft het vier jaar vanaf de baseline geprobeerd en dat heeft niet gewerkt.’’
Aanvallen kan werken, weet Krajicek uit ervaring. ,,Tennissers als Nadal willen zweten en hoe langer een slagenwisseling duurt, des te scherper gaan ze slaan. Als je naar voren blijft rennen, komt hij niet in zijn ritme en heeft hij ook geen lekker gevoel. Maar dan moet je het wel volhouden en niet kiezen voor een andere tactiek als het even niet loopt. Op een gegeven moment kan ook iemand als Nadal zijn passings gaan missen. Dan kan er twijfel komen, dan kan hij het gevoel krijgen nog scherper te moeten slaan dan nodig is en heb je een kans.’’
Voor Krajicek was dit dé manier van spelen. ,,Federer heeft één probleem, hij kan zo verschrikkelijk veel. Als de ene tactiek niet werkt, probeert hij iets anders. Ik zou hem aanraden om naar het net te blijven komen. Ik kon er graveltoppers als Thomas Muster en Sergi Bruguera ook mee verslaan.’’