Er is niet een eenduidig antwoord te geven. Verschillende Christelijke groepen houden er verschillende opvattingen op na.
Het Calvinisme leert dat God van te voren bepaalt wie naar de hemel gaat en wie niet. Dat staat vast, en je kunt hoog en laag springen, maar daar verandert niets aan. Vaak word Romeinen 9 opgevoerd als argument voor deze opvatting. Maar ook de al genoemde vertelling van Dismas en Gestas (namen zijn apocrief trouwens). Dismas ging naar de hemel, niet omdat hij zulke goede dingen gedaan had, maar omdat hij uitverkoren was.
Het Arminianisme sluit hier dicht bij aan, maar stelt dat je Gods genade actief kunt weigeren. Calvinisten leren dit niet: die leren dat Gods genade niet te weigeren is.
Beide groepen baseren zich uiteindelijk op Augustinus, die een sterk gelijkende leer onderwees. De mens is verdorven en geneigd tot alle kwaad. Daarom was Jezus' offer nodig: daarmee werd 's mensen zonde weggenomen. Hiermee argumenteerde hij tegen Pelagianus, die juist stelde dat de mens op eigen kracht, door goede daden, een plekje in de hemel kon verdienen. Als dat zou was, zo stelde Augustinus, was Jezus' offer een beetje nutteloos, aangezien dit niet veel uithaalde, omdat iedereen sowieso al in de hemel kon komen. (Jezus offer is, overigens, volgens Calvijn, voldoende voor iedereen maar slechts effectief voor enkelen.)
De Katholieke kerk, die haar leer ook deels van Augustinus betrekt, sluit ook redelijk aan bij deze opvatting. De mens is van nature zondig en de kunst is om die zonde weg te nemen. De doop doet dit. Uit de catechismus blijkt dat de doop noodzakelijk is voor toegang tot de hemel als je ooit de kans hebt gehad je te laten dopen. (Dat is dus het punt met baby's die ongedoopt sterven, is dat wel of niet hun schuld?). Inmiddels kun je dus, wellicht op enkele stammen in de Amazone of Papoea Nieuw-Guinea na stellen dat als je je niet laat dopen, je je plekje in de hemel wel kunt schudden.
De doop wist dus als je zonden, maar dit is een gave van God. Niet iets waar je per se recht op hebt. Nadat je gedoopt bent zondig je als mens natuurlijk weer: dat is onvermijdelijk. Dan moet je weer je zonden laten vergeven, b.v. door te biechten. Maar dat is niet het eind van het verhaal, immers het zij je dan vergeven, maar je hebt nog niet je schuld ingelost. Dat moet door boetedoening, hiermee kun je een aflaat verdienen.
Zoiets kan uit een bedevaart bestaan, uit een gebed, uit kerkbezoek, of wat dan ook. Hiermee kun je je tijd die je in het Vagevuur (iets typisch Katholieks) moet doorbrengen verminderen. Het Vagevuur is voor de zielen die weliswaar in de Hemel opgenomen zullen worden maar die nog niet helemaal zuiver zijn: ze moeten eerst gereinigd worden.
Je kunt ook een beroep doen op heiligen om voor jou te bidden of bij God te bemiddelen
de hele leer van zonde, erfzonde, en collectieve zonde is tamelijk ingewikkeld, je kunt namelijk ook voor anderen in feite boete doen, en daarmee voor een gestorvene zijn verblijf in het vagevuur verkorten. Dit aflaten verdienen was ene belangrijk punt in de reformatie, waarin deze aflaten geldelijk verhandeld werden. Waardoor je in feite je hachje kon redden door er wat geld tegenaan te smijten. Het idee van aflaten is echter niet weg, wel de handel.
Jehovah's getuigen leren meer over een hemel op aarde en over een vernietiging van alle zielen die niet uitverkoren zijn (dat zijn er heel veel), dit is annihilationisme. Zevende dag Adventisten leren ook dat de hel niet iets is met een boel met zwavel, maar totale vernietiging van de ziel.
De traditionele voorstelling van de hel in het Christendom is er eentje van een plek vol lijden en angst en pijn. Bij Maria's verschijning in Fátima toonde Maria de herderskinderen ook een blik in de hel:
quote:
Our Lady showed us a great sea of fire which seemed to be under the earth. Plunged in this fire were demons and souls in human form, like transparent burning embers, all blackened or burnished bronze, floating about in the conflagration, now raised into the air by the flames that issued from within themselves together with great clouds of smoke, now falling back on every side like sparks in a huge fire, without weight or equilibrium, and amid shrieks and groans of pain and despair, which horrified us and made us tremble with fear. The demons could be distinguished by their terrifying and repulsive likeness to frightful and unknown animals, all black and transparent. This vision lasted but an instant. How can we ever be grateful enough to our kind heavenly Mother, who had already prepared us by promising, in the first Apparition, to take us to heaven. Otherwise, I think we would have died of fear and terror.
De vroegere Cathechismus van de Katholieke kerk (van Pius X) omschreef de hel ook tamelijk onomwonden als een plek van pijn. Pius X-broederschap, met Richard Williamson, houdt hieraan vast. De tegenwoordige Cathechismus is minder expliciet in zijn bewoordingen, of benadrukt een ander aspect, zo je wilt.
De Protestantse opvattingen sloten altijd tamelijk goed aan bij het idee van een plaats met voortdurende en aanhoudende marteling, maar die divergeren heden ten dage ook wat, zoals dat het een afwezigheid is van Gods aanwezigheid. En dat je bijvoorbeeld eeuwig verlangt naar God, maar dit niet kunt bereiken. Dat geeft mee het beeld zoals Dante schetst in zijn Goddelijke Komedie, waar Vergilius bijvoorbeeld niet in de Hemel is:
quote:
That they sinned not; and if they merit had,
'Tis not enough, because they had not baptism
Which is the portal of the Faith thou holdest;
And if they were before Christianity,
In the right manner they adored not God;
And among such as these am I myself.
For such defects, and not for other guilt,
Lost are we and are only so far punished,
That without hope we live on in desire."
In de, bij Dante, eerste rang van de hel, zitten alle vrome heidenen en de ongedoopte baby's. Niet gezondigd, maar geen doop en dus geen toegang tot de hemel. Hun straf blijft beperkt dat zij zonder hoop in verlangen moeten leven.
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.