abonnement Unibet Coolblue
pi_87009729
29-09-2010

Potentieel leefbare exoplaneet ontdekt



Amerikaanse astronomen hebben bij de ster Gliese 581 twee nieuwe planeten ontdekt. Een van de twee exoplaneten, die de aanduiding Gliese 581g heeft gekregen, is niet veel groter dan de aarde en plaatselijk heersen er mogelijk aangename temperaturen.

Met de dubbele ontdekking komt het totale aantal planeten dat bij Gliese 581 is opgespoord op zes. Geen van deze planeten is overigens rechtstreeks waargenomen. Hun bestaan wordt afgeleid uit de regelmatige schommelbeweging die de ster vertoont. Uit de grootte en regelmaat van deze kleine schommelingen, zoals die de afgelopen elf jaar gemeten zijn, kunnen zowel de massa's als de omlooptijden van de verschillende planeten worden afgeleid.

Uit berekeningen blijkt dat Gliese 581g drie- tot viermaal zo zwaar is als de aarde en een omlooptijd van iets minder dan 37 dagen heeft. De afstand tussen ster en planeet bedraagt iets meer dan twintig miljoen kilometer en is daarmee zeven keer zo klein als de afstand zon-aarde.

Ondanks die kleine afstand tot zijn moederster is het op Gliese 581g niet overal extreem warm. Voor een deel komt dit doordat de ster een zogeheten rode dwerg is, die betrekkelijk weinig warmte afgeeft. Bovendien is de planeet waarschijnlijk steeds met dezelfde kant naar de ster gericht, waardoor het ene halfrond heet is en het andere juist ijskoud. Op de grens van dag en nacht kunnen echter temperaturen heersen die je met wat fantasie 'leefbaar' zou kunnen noemen.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_87009813
3 tot 4 maal zo zwaar als de aarde lijkt mij eigenlijk niet echt leefbaar, tenminste niet voor zoogdieren.
pi_87049427
quote:
Op donderdag 30 september 2010 08:13 schreef Incolumis het volgende:
3 tot 4 maal zo zwaar als de aarde lijkt mij eigenlijk niet echt leefbaar, tenminste niet voor zoogdieren.
Its semi-major axis—half the length through the long direction of its elliptical orbital path—is 0.146 astronomical units (one AU is the distance between the Earth and the Sun), and its surface gravity is similar to Earth’s at 1.1 to 1.7 g.

bron: http://carnegiescience.ed(...)le_planet_discovered
pi_87049712
quote:
Op vrijdag 1 oktober 2010 05:39 schreef Yi--Long het volgende:

[..]

Its semi-major axis—half the length through the long direction of its elliptical orbital path—is 0.146 astronomical units (one AU is the distance between the Earth and the Sun), and its surface gravity is similar to Earth’s at 1.1 to 1.7 g.

bron: http://carnegiescience.ed(...)le_planet_discovered
ok dank je :)
pi_87049752
quote:
Op donderdag 30 september 2010 08:03 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
29-09-2010

Potentieel leefbare exoplaneet ontdekt

(allesoversterrenkunde)
30-09-2010

"De 'Nieuwe Aarde' heeft 100% kans op leven"



Gelijkaardige zwaartekracht én waterDe kans dat toekomstige generaties, zoals opperastronoom Stephen Hawking het aanraadt, de sterren zullen koloniseren is weer wat groter geworden. Wetenschappers hebben namelijk een planeet ontdekt, die omschreven wordt als "de meest op de Aarde gelijkende tot nog toe". Het gaat om een rotsachtige wereld die drie keer de omvang van die van ons heeft. De ster waarrond de planeet cirkelt ligt op 20 lichtjaren van ons. De 'Nieuwe Aarde'? "100% kans op leven", beweert alvast dr. Steven Vogt.




Er werden zes planeten rond Gliese 581 ontdekt, genummerd van b tot g.


Er zouden weleens tientallen miljarden van deze systemen in onze melkweg kunnen bestaan.

Dr. Steven Vogt De planeet bevindt zich in de zogenaamde 'Goldilocks zone' van de kleine rode ster, Gliese 581 genaamd. Dat is het gebied in de ruimte waar de omstandigheden niet te warm en niet te koud zijn voor stromend water dat oceanen, meren en rivieren kan vormen. De planeet heeft ook een atmosfeer en een zwaartekracht, sterk gelijkend op die van de Aarde. Dat betekent dat de mens er rechtop zou kunnen lopen op de bodem én dat er leven mogelijk is.

"Het wemelt van de Aardes"
De ontdekking komt drie jaar nadat atronomen een gelijkaardige maar iets minder bewoonbare planeet rond dezelfde ster in de Libra-constellatie hadden ontdekt. Die werd toen omschreven als liggende "in onze achtertuin" binnen het melkwegstelsel. Wetenschappers beweren dat de vondsten aanduiden dat het wemelt van de werelden zoals die van ons in het universum. "Als ze zeldzaam zouden zijn, dan hadden we er nooit zo snel en zo dichtbij een gevonden", zegt Dr. Steven Vogt van de University of California in Santa Cruz.

"Het aantal systemen met mogelijk bewoonbare planeten ligt ergens rond de tien of twintig procent. Dat moet je vermenigvuldigen met de honderden miljarden sterren in het melkwegstelsel. Dan krijg je een enorm getal. Er zouden weleens tientallen miljarden van deze systemen in onze melkweg kunnen bestaan." Volgens de astronoom is er honderd procent kans op leven op de net ontdekte planeet. "Daar twijfel ik haast niet aan."

Bereikbaarheid
En is de planeet ook bereikbaar? Ruimteschepen die ongeveer aan de lichtsnelheid reizen, zouden er twintig jaar over doen om er te geraken. Als een raket ooit één tiende van de lichtsnelheid haalt, dan zou de reis dus 200 jaar duren.

De planeet kreeg de naam Gliese(581)g en ligt op een afstand van 190.000.000.000.000 kilometer van ons. Het licht van het ontstaan van Glieseg doet er twintig jaar over om de Aarde te bereiken.

1 jaar = 37 dagen
De planeet draait in 37 dagen rond haar zon, wat betekent dat de seizoenen er amper een paar dagen duren. Een kant van de planeet kijkt constant naar de zon en baadt dus in eeuwig daglicht; de andere kant is eeuwig duister. Toekomstige kolonialen maken het beste kans op overleven in de 'grijze zone', de band tussen duister en licht die de planeet omcirkelt.

In totaal werden er zes planeten rond Gliese 581 ontdekt, waarvan de meeste gevonden werden in een ander systeem dan ons zonnestelsel. De planeet die bewoonbaar zou zijn, kreeg de naam Gliese 581g. (jv)

GLIESE 581g FACT FILE
Diameter: 1,2 tot 1,4 keer die van de Aarde
Massa: 3,1 en 4,3 keer die van de Aarde
Gemiddelde oppervlaktetemperatuur: tussen -31°C en -12°C
Afstand tot de Aarde: 20 lichtjaren of 190.000.000.000.000 km
Reistijd tegen 1/10 lichtsnelheid: 200 jaar
Is 1 van de 6 planeten rond Gliese 581
Duurtijd van 1 jaar: 37 Aardse dagen
Zwaartekracht: gelijkaardig of iets hoger dan op Aarde
Afstand tot haar zon: 9,7 miljoen kilometer
Cirkelt rond rode dwergster, die 50 keer koeler is dan onze zon en 2/3 kleiner is
Compositie: rotsachtig met stromend water en atmosfeer

(HLN)

[ Bericht 2% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 02-10-2010 00:08:16 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_87054889
quote:
Een kant van de planeet kijkt constant naar de zon en baadt dus in eeuwig daglicht; de andere kant is eeuwig duister. Toekomstige kolonialen maken het beste kans op overleven in de 'grijze zone', de band tussen duister en licht die de planeet omcirkelt.
Nou vergeet het maar. het stormt in die grijze zone zo hard dat niets overeind blijft staan. Op aarde is het weer redelijk kalm omdat de atmosfeer overal relatief dezelfde temperatuur heeft zodat er minder temperatuur wordt uitgemiddeld. Als een kant voortdurend in de zon zit en de andere kant voortdurend in de schaduw ontstaan er eeuwige stormen op de grens over het oppervlak.
pi_87080576
quote:
Op vrijdag 1 oktober 2010 11:35 schreef Onverlaatje het volgende:

[..]

Nou vergeet het maar. het stormt in die grijze zone zo hard dat niets overeind blijft staan. Op aarde is het weer redelijk kalm omdat de atmosfeer overal relatief dezelfde temperatuur heeft zodat er minder temperatuur wordt uitgemiddeld. Als een kant voortdurend in de zon zit en de andere kant voortdurend in de schaduw ontstaan er eeuwige stormen op de grens over het oppervlak.
Het is maar wat je verstaat onder 'leven'. Een pantoffeldier kan er misschien wel gedijen.
pi_87085414
quote:
Op vrijdag 1 oktober 2010 07:52 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:

[..]

30-09-2010

"De 'Nieuwe Aarde' heeft 100% kans op leven"

(HLN)
01-10-2010

Gaf nieuwe Aarde al twee jaar geleden teken van leven?



De ontdekking van een mogelijke nieuwe Aarde fascineert wetenschappers over de hele wereld. Een astronoom van de universiteit van West-Sydney ontving twee jaar geleden al een signaal uit de buurt van de planeet. De recente onthullingen doen het vermoeden groeien dat we misschien toch niet alleen in het heelal zijn.

Dr. Ragbir Bhathal heeft de ontwikkelingen van de voorbije dagen met veel aandacht gevolgd. Al twee jaar geleden merkte hij een lichtstraal op die uit de buurt van deze zogenaamde nieuwe Aarde - die rond de ster Gliese 581 draait - afkomstig was. Op dat ogenblik wisten astronomen nog niet dat Gliese 581 mogelijk omringd werd door bewoonbare planeten.

Bhathal is lid van een organisatie die op zoek gaat naar signalen en communicatie op andere planeten. Dat het vreemde signaal in december 2008 afkomstig was van de locatie van Gliese 581g is wel een heel opvallend toeval. Enkele maanden na zijn ontdekking maakten wetenschappers bekend dat ze een gelijkaardige, maar minder bewoonbare planeet gevonden hadden: Gliese 581e.

Planeet zoals Aarde
Deze week raakte bekend dat er zich nog een planeet in de buurt van de ster bevindt: Gliese 581g. Nooit eerder hebben ze een planeet ontdekt die zo sterk op de Aarde lijkt. Bhathal was twee jaar geleden al zeer opgewonden over zijn ontdekking. "Op een heldere nacht ga ik naar het observatorium en onderzoek ik de sterren. Toen ik naar één van die sterren keek, merkte ik plots een signaal op", zegt hij.

"Ik wilde het signaal meteen onderzoeken. We beschikken over speciale software, want we ontvangen ook veel lawaai. Maar dit was een heel scherp signaal. En dat is precies waar we naar op zoek zijn."

Uiteraard ging Bhathal in de volgende maanden op zoek naar een tweede signaal, maar hij vond niets meer. De ontdekking dat er rond de ster bewoonbare planeten konden bestaan, maakte het verhaal plots populair bij het bredere publiek. In Oekraïne werd zelfs een signaal met 500 boodschappen van de bevolking uitgezonden in de richting van Gliese 581.

Leven mogelijk
Gisteren liet hoofdonderzoeker Dr. Steven Vogt al weten dat hij "100 procent zeker is" dat er leven is op de ontdekte planeet. De planeet ligt in een zone in de ruimte waar het noch te warm, noch te koud is voor water om oceanen, meren en rivieren te vormen. De planeet beschikt bovendien over een atmosfeer en zwaartekracht. De wetenschappers vermoeden dat er nog bewoonbare planeten rond de ster draaien. "Anders hadden we deze planeet nooit zo snel ontdekt", stellen ze.

(HLN)

[ Bericht 1% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 02-10-2010 09:08:03 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_87106095
quote:
Op vrijdag 1 oktober 2010 11:35 schreef Onverlaatje het volgende:

[..]

Nou vergeet het maar. het stormt in die grijze zone zo hard dat niets overeind blijft staan. Op aarde is het weer redelijk kalm omdat de atmosfeer overal relatief dezelfde temperatuur heeft zodat er minder temperatuur wordt uitgemiddeld. Als een kant voortdurend in de zon zit en de andere kant voortdurend in de schaduw ontstaan er eeuwige stormen op de grens over het oppervlak.
Gelukkig is het weer daar ook goed! (Bron: http://io9.com/5653433/th(...)rth?skyline=true&s=i)

What about the weather on this planet? It's tidally locked, which means one side always faces the sun and one side is always in darkness. Wouldn't there be incredibly strong winds moving from the hot side to the cold side?

People thought there'd be hellacious winds. But there have been 3D climate models of tidally locked planets and calculations show there would be high altitude winds like jet streams on our planet. But according to these models, the maximum winds on the surface would be 30-40 miles per hour on the hot side. On the dark side, winds would be 0-10 miles per hour. It would be quite pleasant. The winds would carry heat from the hot side to the cold side in the high altitudes and then the cold winds would come back down over the poles. The winds would circulate on a large scale like on Earth and that would even out the temperature somewhat. Some of that depends on whether it's covered by oceans or continents.
pi_87129737
quote:
Op zaterdag 2 oktober 2010 17:32 schreef Yi--Long het volgende:

[..]

Gelukkig is het weer daar ook goed! (Bron: http://io9.com/5653433/th(...)rth?skyline=true&s=i)

What about the weather on this planet? It's tidally locked, which means one side always faces the sun and one side is always in darkness. Wouldn't there be incredibly strong winds moving from the hot side to the cold side?

People thought there'd be hellacious winds. But there have been 3D climate models of tidally locked planets and calculations show there would be high altitude winds like jet streams on our planet. But according to these models, the maximum winds on the surface would be 30-40 miles per hour on the hot side. On the dark side, winds would be 0-10 miles per hour. It would be quite pleasant. The winds would carry heat from the hot side to the cold side in the high altitudes and then the cold winds would come back down over the poles. The winds would circulate on a large scale like on Earth and that would even out the temperature somewhat. Some of that depends on whether it's covered by oceans or continents.
Polen? Een tidally locked planet heeft toch alleen magnetische polen? Geen polen waar het warmer of kouder is dan de rest. Trekt een atmosfeer zich iets aan van magnetische polen?
pi_87165625
quote:
Op zondag 3 oktober 2010 13:16 schreef Onverlaatje het volgende:

[..]

Polen? Een tidally locked planet heeft toch alleen magnetische polen? Geen polen waar het warmer of kouder is dan de rest. Trekt een atmosfeer zich iets aan van magnetische polen?
Op google heb ik een aantal links kunnen vinden over een aantal onderzoeken waaruit blijkt dat het magnetisch veld inderdaad een rol speelt. Helaas kan ik momenteen de links niet posten.
  maandag 4 oktober 2010 @ 13:02:26 #162
98593 KlappernootatWork
Tot mijn strot in het genot..
pi_87165915
quote:
Op maandag 4 oktober 2010 12:54 schreef Yi--Long het volgende:

[..]

Op google heb ik een aantal links kunnen vinden over een aantal onderzoeken waaruit blijkt dat het magnetisch veld inderdaad een rol speelt. Helaas kan ik momenteen de links niet posten.
volgens mij word je avatar door het magnetisch veld ondersteboven getrokken.. :+
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
pi_87522393
12-10-2010

Twijfel ontstaan over 'leefbare' exoplaneet



Vorige maand maakten Amerikaanse astronomen de ontdekking bekend van de eerste potentieel leefbare exoplaneet. Maar deze week werden tijdens een bijeenkomst van de Internationale Astronomische Unie al twijfels geuit over het bestaan van deze planeet, die om de rode dwergster Gliese 581 zou draaien.

In de loop van de jaren zijn bij Gliese 581 in totaal zes planeten ontdekt. Dat gebeurde steeds op dezelfde manier: het bestaan ervan werd afgeleid uit de kleine schommelbewegingen die de ster vertoont doordat er objecten van uiteenlopende massa's om haar heen draaien. De detectie van zo'n schommelbeweging is lastiger naarmate de massa van zo'n object geringer is en/of zijn afstand tot de ster groter. De ontdekking van de 'leefbare' planeet Gliese 581g, die slechts driemaal zo zwaar zou zijn als de aarde, kostte dan ook heel wat moeite. Er gingen honderden metingen aan vooraf, verspreid over een periode van elf jaar.

Sterrenkundigen van de sterrenwacht van Genève, die vorig jaar de vierde planeet van Gliese 581 ontdekten en de ster zijn blijven volgen, hebben tevergeefs geprobeerd het bestaan van Gliese 581g te bevestigen. Ook de andere relatief lichte planeet die hun Amerikaanse collega's opgespoord meenden te hebben, Gliese 581f, lijkt onvindbaar. Volgens het Geneefse team is dat ook niet zo verwonderlijk: de schommelbewegingen die de beide planeten bij hun moederster zouden veroorzaken zijn zo gering, dat deze met de gebruikte meetinstrumenten nauwelijks waarneembaar zijn. Het is dus moeilijk om de kleine schommelingen van meetfouten te onderscheiden.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(alleosoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_87661168
14-10-2010

'Sterrendimmer' brengt exoplaneten in beeld



Hoewel er de afgelopen vijftien jaar bijna vijfhonderd planeten bij andere sterren zijn ontdekt, zijn nog maar weinige van deze exoplaneten in beeld gebracht. Dankzij een nieuwe optische techniek, mede-ontwikkeld door de Leidse Sterrewacht, komt daar mogelijk snel verandering in.

Het op de gevoelige chip vastleggen van een exoplaneet is niet eenvoudig. Zo'n planeet geeft doorgaans een miljard keer zo weinig licht als de ster waar hij omheen draait. Bovendien staan ster en planeet vanaf de aarde gezien altijd dicht bij elkaar. De combinatie van deze factoren zorgt ervoor dat de planeet letterlijk verbleekt in de felle sterrengloed.

De nieuwe techniek maakt gebruik van een zogeheten apodiserende faseplaat: een glasplaatje waarin op een zodanige manier cirkelvormig groefjes zijn gekrast, dat het felle licht van de ster als het ware wordt gedimd. Hierdoor wordt alles wat zich in de omgeving van de ster bevindt beter waarneembaar.

Met behulp van dit glasplaatje heeft de Europese Very Large Telescope een opname gemaakt van de al eerder gefotografeerde planeet bij de ster Bèta Pictoris. Met dezelfde techniek kunnen overigens niet alleen exoplaneten in beeld worden gebracht: ook lichtzwakke structuren in de omgeving van de heldere kernen van actieve sterrenstelsels (quasars) laten zich hiermee vastleggen.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_87740870


Astronomers Find Weird, Warm Spot on an Exoplanet
http://www.nasa.gov/missi(...)spitzer20101019.html


PASADENA, Calif. -- Observations from NASA's Spitzer Space Telescope reveal a distant planet with a warm spot in the wrong place.

The gas-giant planet, named upsilon Andromedae b, orbits tightly around its star, with one face perpetually boiling under the star's heat. It belongs to a class of planets termed hot Jupiters, so called for their scorching temperatures and large, gaseous constitutions.

One might think the hottest part of these planets would be directly under the sun-facing side, but previous observations have shown that their hot spots may be shifted slightly away from this point. Astronomers thought that fierce winds might be pushing hot, gaseous material around.

But the new finding may throw this theory into question. Using Spitzer, an infrared observatory, astronomers found that upsilon Andromedae b's hot spot is offset by a whopping 80 degrees. Basically, the hot spot is over to the side of the planet instead of directly under the glare of the sun.

"We really didn't expect to find a hot spot with such a large offset," said Ian Crossfield, lead author of a new paper about the discovery appearing in an upcoming issue of Astrophysical Journal. "It's clear that we understand even less about the atmospheric energetics of hot Jupiters than we thought we did."

The results are part of a growing field of exoplanet atmospheric science, pioneered by Spitzer in 2005, when it became the first telescope to directly detect photons from an exoplanet, or a planet orbiting a star other than our sun. Since then, Spitzer, along with NASA's Hubble Space Telescope, has studied the atmospheres of several hot Jupiters, finding water, methane, carbon dioxide and carbon monoxide.

In the new study, astronomers report observations of upsilon Andromedae b taken across five days in February of 2009. This planet whips around its star every 4.6 days, as measured using the "wobble," or radial velocity technique, with telescopes on the ground. It does not transit, or cross in front of, its star as many other hot Jupiters studied by Spitzer do.

Spitzer measured the total combined light from the star and planet, as the planet orbited around. The telescope can't see the planet directly, but it can detect variations in the total infrared light from the system that arise as the hot side of the planet comes into Earth's field of view. The hottest part of the planet will give off the most infrared light.

One might think the system would appear brightest when the planet was directly behind the star, thus showing its full sun-facing side. Likewise, one might think the system would appear darkest when the planet swings around toward Earth, showing its backside. But the system was the brightest when the planet was to the side of the star, with its side facing Earth. This means that the hottest part of the planet is not under its star. It's sort of like going to the beach at sunset to feel the most heat. The researchers aren't sure how this could be.

They've guessed at some possibilities, including supersonic winds triggering shock waves that heat material up, and star-planet magnetic interactions. But these are just speculation. As more hot Jupiters are examined, astronomers will test new theories.

"This is a very unexpected result," said Michael Werner, the Spitzer project scientist at NASA's Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif., who was not a part of the study. "Spitzer is showing us that we are a long way from understanding these alien worlds."

The Spitzer observations were made before it ran out of its liquid coolant in May 2009, officially beginning its warm mission.

Other authors of the study are Brad Hansen of UCLA; Joseph Harrington at the University of Central Florida, Orlando; James Y-K. Cho of Queen Mary, University of London, United Kingdom; Drake Deming of NASA's Goddard Space Flight Center, Greenbelt, Md.; Kristen Menou of Columbia University, New York, N.Y.; and Sara Seager of the Massachusetts Institute of Technology, Boston.

JPL manages the Spitzer Space Telescope mission for NASA's Science Mission Directorate, Washington. Science operations are conducted at the Spitzer Science Center at the California Institute of Technology, also in Pasadena. Caltech manages JPL for NASA. For more information about Spitzer, visit http://spitzer.caltech.edu/ and http://www.nasa.gov/spitzer .



Whitney Clavin 818-354-4673
Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif.
whitney.b.clavin@jpl.nasa.gov
pi_87741708
19-10-2010

Exoplaneet heeft vreemde temperatuurverdeling



Grote gasplaneten die op korte afstand om hun moederster wentelen, zijn aan één kant extreem heet. Wie denkt dat het heetste punt precies naar de ster is gericht, heeft het mis: dat punt ligt er een stukje naast. Volgens astronomen komt dat door stromingen in de atmosfeer van de planeet. Maar of deze theorie de eigenschappen van de planeet Upsilon Andromedae b kan verklaren, is nog maar de vraag.

De heetste plek van Upsilon And ligt vanuit de ster gezien namelijk zowat aan de zijkant van de planeet, zo blijkt uit waarnemingen met de infraroodsatelliet Spitzer. Zo'n grote afwijking is nog bij geen enkele andere hete exoplaneet waargenomen. Over de oorzaak van deze onverwachte ontdekking kan alleen maar worden gespeculeerd. Mogelijk treden er in de atmosfeer van de planeet supersonische winden op, die schokgolven veroorzaken. Of spelen magnetische interacties tussen ster en planeet een rol? Nader onderzoek zal het moeten uitwijzen.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_87859902
22-10-2010

Planeten ontdekt bij oude dubbelster



Een internationaal team van sterrenkundigen heeft twee Jupiter-achtige planeten ontdekt bij de oude, compacte dubbelster NN Serpentis. Aan de ontdekking ging twintig jaar aan waarnemingen vooraf.

Planeten bij andere sterren worden doorgaans opgespoord aan de hand van de kleine schommelbewegingen die zij bij hun moederster veroorzaken. Bij planeten die om een dubbelster draaien is dit problematisch, omdat de beide sterren elkaars beweging beïnvloeden. Door een gelukkig toeval bewegen de beide sterren van NN Serpentis vanaf de aarde gezien echter bij elke omloop voor elkaar langs. Hierdoor is het mogelijk om kleine verstoringen op te sporen van de regelmaat waarmee ze elkaar 'bedekken'.

Uit de waargenomen verstoringen blijkt dat er op ruime afstand twee planeten om de dubbelster draaien. De ene is bijna zes keer zo zwaar als de planeet Jupiter, de andere ruim anderhalf keer. Hun omlooptijden bedragen 15,5 en 7,75 jaar.

Onduidelijk is nog of de beide planeten tegelijk met hun moedersterren zijn ontstaan - zo zouden ook van recente makelij kunnen zijn. Een van de sterren van NN Serpentis is namelijk een witte dwerg: een ster die ongeveer een miljoen jaar geleden nog een opgezwollen reuzenster was, die veel gas en stof de ruimte in blies. Het is denkbaar de twee exoplaneten uit deze uitgestoten materie zijn ontstaan.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_88094569
29-10-2010

Miljarden planeten van omvang aarde in Melkweg



Bijna één op de vier sterren gelijkaardig aan onze zon kan planeten herbergen van dezelfde omvang als de aarde. In onze Melkweg zouden er dus miljarden dergelijke planeten zijn, waarvan sommigen mogelijk bewoonbaar, zegthet Amerikaanse ruimteagentschap Nasa.

"De verzamelde gegevens vertellen ons dat ons sterrenstelsel van zowat 200 miljard sterren, minstens 46 miljard planeten van dezelfde omvang als de aarde telt, en dat is zonder de planeten te tellen die op grotere afstand rond hun ster draaien in de bewoonbare zone waar het niet te koud of te warm is en waar er water in vloeibare vorm kan zijn", schrijft de Nasa in een gisteren gepubliceerde studie.

De astronomen onderzochten met twee krachtige telescopen op Hawaï gedurende vijf jaar 166 sterren in een straal van tachtig lichtjaren rond de aarde. (belga/tw)

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_88353320
04-11-2010

Nederlandse onderzoeker gaat exoplaneten ontsluieren



SRON-onderzoeker Remco de Kok gaat met een Veni-subsidie van NWO onderzoek doen aan atmosferen van exoplaneten. De Kok ontvangt 250.000 euro om een nauwkeuriger rekenmethode te ontwikkelen voor het bepalen van de samenstelling van planeetatmosferen.

In 1995 werd voor het eerst een planeet bij een andere ster dan onze zon ontdekt. Inmiddels is het aantal bekende exoplaneten opgelopen tot bijna 500. Van het overgrote deel van de ontdekte exoplaneten is helaas nog maar heel erg weinig bekend, simpelweg omdat ze te ver weg staan. Wel kunnen onderzoekers de samenstelling van exoplaneet-atmosferen achterhalen met de zogenaamde 'transit'-meetmethode.

De transit-methode is geschikt voor exoplaneten die gedurende hun jaarlijkse omloop voor hun ster langs bewegen: tijdens een dergelijke 'transit' van de planeet bevat het sterlicht dat de telescoop bereikt ook licht dat door de buitenste lagen van de planeetatmosfeer is gereisd en dat daardoor sporen draagt van de chemische samenstelling van die lagen. Met de transit-methode zijn onder andere waterdamp en methaangas in exoplaneet-atmosferen gevonden.

Dankzij de Veni-subsidie kan Remco de Kok de komende drie jaar werken aan het verbeteren van de analyse van transit-metingen. Daarbij zal hij onder meer factoren zoals lichtverstrooiing door moleculen, stofdeeltjes en wolken in rekening brengen. Eerst zal de nieuwe rekenmethode worden getest op de atmosferen van planeten in ons eigen zonnestelsel en dan pas worden toegepast op exoplaneten.

Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_88889532
18-11-2010

Planeet van een ander sterrenstelsel ontdekt



18 november 2010
European Southern Observatory (ESO)

Een Europees team van astronomen heeft een planeet ontdekt bij een ster van een klein sterrenstelsel dat door ons Melkwegstelsel is opgeslokt (Science Express). De Jupiter-achtige planeet is zeer uitzonderlijk, omdat hij om een ster draait die het einde van zijn leven nadert.

De afgelopen vijftien jaar hebben astronomen bij sterren in onze kosmische omgeving bijna vijfhonderd planeten ontdekt, maar geen daarvan bevindt zich met zekerheid buiten ons Melkwegstelsel. Nu is er echter een planeet van minimaal 1,25 maal de massa van Jupiter ontdekt die om een ster van extragalactische oorsprong draait. De ster maakt deel uit van de zogeheten Helmi-stroom - een groep sterren die oorspronkelijk deel uitmaakte van een dwergstelsel dat door ons Melkwegstelsel is opgeslokt. Deze daad van galactisch kannibalisme moet zich ongeveer zes tot negen miljard jaar geleden hebben afgespeeld.

De ster draagt de aanduiding HIP 13044 en staat, op een afstand van ongeveer 2000 lichtjaar, in de richting van het zuidelijke sterrenbeeld Fornax (Oven). Zijn planeet, HIP 13044 b, is een van de weinige exoplaneten waarvan bekend is dat zij de periode hebben doorstaan waarin hun moederster enorm is opgezwollen nadat zij de voorraad waterstof in haar kern had verbruikt - het zogeheten rodereuzenstadium.

Het voortbestaan van HIP 13044 b is echter allerminst zeker. Zijn moederster zal tijdens het volgende stadium van haar evolutie namelijk opnieuw opzwellen.

Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
pi_88891228
^O^
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_89083554
23-11-2010

Aantal exoplaneten bereikt mijlpaal



Geheel zonder fanfare is het aantal planeten dat bij andere sterren is ontdekt de vijfhonderd gepasseerd. Volgens de Extrasolar Planets Encyclopedia werd de mijlpaal op vrijdag 19 november jl. bereikt. Nu, vier dagen later, staan er zelfs al 504 exoplaneten op deze toonaangevende lijst, die wordt bijgehouden door astrobioloog Jean Schneider van de sterrenwacht van Parijs-Meudon.

Welke exoplaneet precies nummer 500 is, laat zich niet aangeven. Er worden vaak meerdere planeten tegelijk aan de lijst toegevoegd, en soms moet een vermeende ontdekking ook weer worden ingetrokken. Op 19 november sprong de teller in één keer van 497 naar 501. De vier die er toen bijkwamen, zijn allemaal lichter dan de planeet Jupiter. Daarmee zet de trend naar de ontdekking van steeds lichtere planeten zich geleidelijk voort. Niet zo vreemd, want de opsporing van kleinere, lichtere planeten kost nu eenmaal meer moeite dan die van grote, zware planeten.

Een officiële status heeft de Extrasolar Planets Encyclopedia overigens niet. Er bestaan bovendien meerdere websites die het aantal exoplaneten bijhouden. Die van NASA's PlanetQuest staat pas sinds vandaag op 500.

Het zal hoe dan ook niet lang duren voordat alle 'tellers' veel hogere cijfers laten zien: honderden mogelijke planeetontdekkingen wachten nog op bevestiging. Het mag dan bijna twintig jaar hebben geduurd voordat de 500 werd bereikt, in het huidige tempo zullen we op nummer 1000 lang niet zo lang hoeven te wachten.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_89418654
01-12-2010

Nieuwe aanwijzing voor water op 'superaarde'


Aarde, Neptunus, GJ 1214 b. Foto: Wikimedia

Er zijn nieuwe aanwijzingen dat een planeet buiten ons zonnestelsel water bevat. In de dampkring van de planeet GJ 1214 b is stoom of dichte bewolking aangetroffen. Dat heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) vandaag naar buiten gebracht. De ontdekking verschijnt morgen in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Het is de eerste keer dat de atmosfeer van een zogeheten superaarde is geanalyseerd. Een superaarde is een planeet buiten ons zonnestelsel, die qua samenstelling lijkt op onze aarde, maar groter is. Vorig jaar hadden de onderzoekers al beschreven dat GJ 1214 b mogelijk voor driekwart is bedekt met water en ijs.

GJ 1214 b is bijna drie keer zo groot als de aarde en meer dan zes keer zo zwaar. De planeet staat heel dicht bij zijn ster, waardoor een omloop kort duurt. Om de 38 uur trekt de planeet voor de ster langs. Het licht van de ster schijnt dan door de dampkring van GJ 1214 b. Door naar dat licht te kijken, hebben de astronomen de atmosfeer van de planeet kunnen onderzoeken.

De planeet GJ 1214b staat op ongeveer veertig lichtjaar afstand van de aarde, in het sterrenbeeld Slangendrager. Ondanks de aanwezigheid van water lijkt de superaarde te warm voor leven zoals op aarde. (anp/mvdb)

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_89577378
05-12-2010

Kleine exoplaneet heeft wellicht een atmosfeer met waterdamp of nevels

De relatief kleine exoplaneet GJ 1214b heeft een atmosfeer die veel waterdamp bevat. Wellicht is hij gehuld in wolken en mist.


Impressie van GJ 1214b, met een massa van zes maal die van de aarde een van de kleinste exoplaneten.
Nature/P. Kempton

Niet eerder is de atmosfeer van een planeet buiten ons zonnestelsel (een exoplaneet) zo nauwkeurig geanalyseerd. Ook is het voor het eerst dat er aanwijzing zijn gevonden voor waterdamp bij een zo kleine planeet (Nature, 2 december 2010).

GJ 1214b behoort tot de exoplaneten die, vanaf de aarde gezien, hun aanwezigheid verraden door tijdens elke omloop voor hun ster langs passeren. Bij deze regelmatig optredende overgangen schermt de planeet een klein deel van de ster af. Zo lijkt de ster tijdelijk minder helder te stralen.

Ook de gassen in de eventuele atmosfeer van de exoplaneet absorberen licht. Afhankelijk van hun aard doen ze dat bij de ene golflengte meer dan bij de andere. Door nauwkeurig te meten bij welke golflengten de meeste absorptie plaatsvindt, kunnen astronomen de samenstelling en opbouw van de planeetatmosfeer reconstrueren.

Eerder onderzoek aan GJ 1214b had al laten zien dat deze planeet bijna drie keer zo groot is als de aarde, maar slechts ongeveer zesmaal zo zwaar. Dat betekent dat hij een geringe dichtheid heeft en voor een groot deel uit gas bestaat. Het meest voor de hand liggend leek waterstofgas – het meest voorkomende element in het heelal. Maar bij nieuwe metingen met de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili is verrassend genoeg géén waterstof gevonden.

Het lijkt er dus op dat GJ 1214b géén dikke atmosfeer van waterstofgas heeft, zoals de grote planeten in ons zonnestelsel.

Wel zou zijn dampkring uit zwaardere gassen kunnen bestaan: waterdamp is daarvan de belangrijkste kandidaat. Zware gassen blijven namelijk dichterbij het planeetoppervlak, waardoor tijdens planeetovergangen het meeste sterlicht eraan voorbijgaat.

De meetresultaten laten ook een andere interpretatie toe. Volgens de onderzoekers is het mogelijk dat de atmosfeer van GJ 1214b tóch grotendeels uit waterstof bestaat. De absorberende werking van de waterstofmoleculen zou dan worden gemaskeerd door mist of hoge wolkensluiers. Vervolgonderzoek met de Hubble-ruimtetelescoop moet hier uitsluitsel over geven.

(nrc)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_89708314
08-12-2010

Exoplaneet WASP-12b bevat veel koolstof



Een internationaal team van sterrenkundigen heeft voor het eerst aanzienlijke hoeveelheden koolstof waargenomen in de atmosfeer van een exoplaneet. De atmosfeer van de zware exoplaneet WASP-12b bevat zelfs zo veel koolstof, dat het aannemelijk lijkt dat de planeet zelf niet uit siliciumhoudend gesteente is opgebouwd, maar uit pure koolstof, bijvoorbeeld in de vorm van diamant of grafiet (Nature, 9 december).

De koolstofrijke planeet draait op een afstand van slechts 4 miljoen kilometer om de 1200 lichtjaar verre ster WASP-12, die iets heter is dan onze zon. Met een oppervlaktetemperatuur van meer dan 2200 graden is hij de heetste exoplaneet die we kennen. De samenstelling van WASP-12b is afgeleid uit de warmtestraling die hij op verschillende golflengten uitzendt.

Theorieën over de samenstelling van 'hete Jupiters' zoals WASP-12b gaan ervan uit dat hun atmosferen veel (zuurstofhoudende) waterdamp en weinig (koolstofhoudende) methaan bevatten. Maar uit dit onderzoek blijkt dat er in de atmosfeer van WASP-12b juist veel methaan zit, en minder waterdamp dan verwacht.

Volgens de onderzoekers kan dat betekenen dat de bouwstenen waaruit WASP-12b en eventuele soortgenoten miljarden jaren geleden zijn samengeklonterd uit een teerachtige substantie hebben bestaan. Als dat zo is, verschilt het planetenstelsel van WASP-12 sterk van het onze, dat uit ijzige, waterrijke bouwstenen is opgebouwd.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
abonnement Unibet Coolblue
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')