W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
3 tot 4 maal zo zwaar als de aarde lijkt mij eigenlijk niet echt leefbaar, tenminste niet voor zoogdieren.
Its semi-major axis—half the length through the long direction of its elliptical orbital path—is 0.146 astronomical units (one AU is the distance between the Earth and the Sun), and its surface gravity is similar to Earth’s at 1.1 to 1.7 g.quote:Op donderdag 30 september 2010 08:13 schreef Incolumis het volgende:
3 tot 4 maal zo zwaar als de aarde lijkt mij eigenlijk niet echt leefbaar, tenminste niet voor zoogdieren.
bron: http://carnegiescience.ed(...)le_planet_discovered
ok dank jequote:Op vrijdag 1 oktober 2010 05:39 schreef Yi--Long het volgende:
[..]
Its semi-major axis—half the length through the long direction of its elliptical orbital path—is 0.146 astronomical units (one AU is the distance between the Earth and the Sun), and its surface gravity is similar to Earth’s at 1.1 to 1.7 g.
bron: http://carnegiescience.ed(...)le_planet_discovered
30-09-2010quote:Op donderdag 30 september 2010 08:03 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
29-09-2010
Potentieel leefbare exoplaneet ontdekt
(allesoversterrenkunde)
"De 'Nieuwe Aarde' heeft 100% kans op leven"
Gelijkaardige zwaartekracht én waterDe kans dat toekomstige generaties, zoals opperastronoom Stephen Hawking het aanraadt, de sterren zullen koloniseren is weer wat groter geworden. Wetenschappers hebben namelijk een planeet ontdekt, die omschreven wordt als "de meest op de Aarde gelijkende tot nog toe". Het gaat om een rotsachtige wereld die drie keer de omvang van die van ons heeft. De ster waarrond de planeet cirkelt ligt op 20 lichtjaren van ons. De 'Nieuwe Aarde'? "100% kans op leven", beweert alvast dr. Steven Vogt.
Er werden zes planeten rond Gliese 581 ontdekt, genummerd van b tot g.
Er zouden weleens tientallen miljarden van deze systemen in onze melkweg kunnen bestaan.
Dr. Steven Vogt De planeet bevindt zich in de zogenaamde 'Goldilocks zone' van de kleine rode ster, Gliese 581 genaamd. Dat is het gebied in de ruimte waar de omstandigheden niet te warm en niet te koud zijn voor stromend water dat oceanen, meren en rivieren kan vormen. De planeet heeft ook een atmosfeer en een zwaartekracht, sterk gelijkend op die van de Aarde. Dat betekent dat de mens er rechtop zou kunnen lopen op de bodem én dat er leven mogelijk is.
"Het wemelt van de Aardes"
De ontdekking komt drie jaar nadat atronomen een gelijkaardige maar iets minder bewoonbare planeet rond dezelfde ster in de Libra-constellatie hadden ontdekt. Die werd toen omschreven als liggende "in onze achtertuin" binnen het melkwegstelsel. Wetenschappers beweren dat de vondsten aanduiden dat het wemelt van de werelden zoals die van ons in het universum. "Als ze zeldzaam zouden zijn, dan hadden we er nooit zo snel en zo dichtbij een gevonden", zegt Dr. Steven Vogt van de University of California in Santa Cruz.
"Het aantal systemen met mogelijk bewoonbare planeten ligt ergens rond de tien of twintig procent. Dat moet je vermenigvuldigen met de honderden miljarden sterren in het melkwegstelsel. Dan krijg je een enorm getal. Er zouden weleens tientallen miljarden van deze systemen in onze melkweg kunnen bestaan." Volgens de astronoom is er honderd procent kans op leven op de net ontdekte planeet. "Daar twijfel ik haast niet aan."
Bereikbaarheid
En is de planeet ook bereikbaar? Ruimteschepen die ongeveer aan de lichtsnelheid reizen, zouden er twintig jaar over doen om er te geraken. Als een raket ooit één tiende van de lichtsnelheid haalt, dan zou de reis dus 200 jaar duren.
De planeet kreeg de naam Gliese(581)g en ligt op een afstand van 190.000.000.000.000 kilometer van ons. Het licht van het ontstaan van Glieseg doet er twintig jaar over om de Aarde te bereiken.
1 jaar = 37 dagen
De planeet draait in 37 dagen rond haar zon, wat betekent dat de seizoenen er amper een paar dagen duren. Een kant van de planeet kijkt constant naar de zon en baadt dus in eeuwig daglicht; de andere kant is eeuwig duister. Toekomstige kolonialen maken het beste kans op overleven in de 'grijze zone', de band tussen duister en licht die de planeet omcirkelt.
In totaal werden er zes planeten rond Gliese 581 ontdekt, waarvan de meeste gevonden werden in een ander systeem dan ons zonnestelsel. De planeet die bewoonbaar zou zijn, kreeg de naam Gliese 581g. (jv)
GLIESE 581g FACT FILE
Diameter: 1,2 tot 1,4 keer die van de Aarde
Massa: 3,1 en 4,3 keer die van de Aarde
Gemiddelde oppervlaktetemperatuur: tussen -31°C en -12°C
Afstand tot de Aarde: 20 lichtjaren of 190.000.000.000.000 km
Reistijd tegen 1/10 lichtsnelheid: 200 jaar
Is 1 van de 6 planeten rond Gliese 581
Duurtijd van 1 jaar: 37 Aardse dagen
Zwaartekracht: gelijkaardig of iets hoger dan op Aarde
Afstand tot haar zon: 9,7 miljoen kilometer
Cirkelt rond rode dwergster, die 50 keer koeler is dan onze zon en 2/3 kleiner is
Compositie: rotsachtig met stromend water en atmosfeer
(HLN)
[ Bericht 2% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 02-10-2010 00:08:16 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Nou vergeet het maar. het stormt in die grijze zone zo hard dat niets overeind blijft staan. Op aarde is het weer redelijk kalm omdat de atmosfeer overal relatief dezelfde temperatuur heeft zodat er minder temperatuur wordt uitgemiddeld. Als een kant voortdurend in de zon zit en de andere kant voortdurend in de schaduw ontstaan er eeuwige stormen op de grens over het oppervlak.quote:Een kant van de planeet kijkt constant naar de zon en baadt dus in eeuwig daglicht; de andere kant is eeuwig duister. Toekomstige kolonialen maken het beste kans op overleven in de 'grijze zone', de band tussen duister en licht die de planeet omcirkelt.
Het is maar wat je verstaat onder 'leven'. Een pantoffeldier kan er misschien wel gedijen.quote:Op vrijdag 1 oktober 2010 11:35 schreef Onverlaatje het volgende:
[..]
Nou vergeet het maar. het stormt in die grijze zone zo hard dat niets overeind blijft staan. Op aarde is het weer redelijk kalm omdat de atmosfeer overal relatief dezelfde temperatuur heeft zodat er minder temperatuur wordt uitgemiddeld. Als een kant voortdurend in de zon zit en de andere kant voortdurend in de schaduw ontstaan er eeuwige stormen op de grens over het oppervlak.
01-10-2010quote:Op vrijdag 1 oktober 2010 07:52 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
[..]
30-09-2010
"De 'Nieuwe Aarde' heeft 100% kans op leven"
(HLN)
Gaf nieuwe Aarde al twee jaar geleden teken van leven?
De ontdekking van een mogelijke nieuwe Aarde fascineert wetenschappers over de hele wereld. Een astronoom van de universiteit van West-Sydney ontving twee jaar geleden al een signaal uit de buurt van de planeet. De recente onthullingen doen het vermoeden groeien dat we misschien toch niet alleen in het heelal zijn.
Dr. Ragbir Bhathal heeft de ontwikkelingen van de voorbije dagen met veel aandacht gevolgd. Al twee jaar geleden merkte hij een lichtstraal op die uit de buurt van deze zogenaamde nieuwe Aarde - die rond de ster Gliese 581 draait - afkomstig was. Op dat ogenblik wisten astronomen nog niet dat Gliese 581 mogelijk omringd werd door bewoonbare planeten.
Bhathal is lid van een organisatie die op zoek gaat naar signalen en communicatie op andere planeten. Dat het vreemde signaal in december 2008 afkomstig was van de locatie van Gliese 581g is wel een heel opvallend toeval. Enkele maanden na zijn ontdekking maakten wetenschappers bekend dat ze een gelijkaardige, maar minder bewoonbare planeet gevonden hadden: Gliese 581e.
Planeet zoals Aarde
Deze week raakte bekend dat er zich nog een planeet in de buurt van de ster bevindt: Gliese 581g. Nooit eerder hebben ze een planeet ontdekt die zo sterk op de Aarde lijkt. Bhathal was twee jaar geleden al zeer opgewonden over zijn ontdekking. "Op een heldere nacht ga ik naar het observatorium en onderzoek ik de sterren. Toen ik naar één van die sterren keek, merkte ik plots een signaal op", zegt hij.
"Ik wilde het signaal meteen onderzoeken. We beschikken over speciale software, want we ontvangen ook veel lawaai. Maar dit was een heel scherp signaal. En dat is precies waar we naar op zoek zijn."
Uiteraard ging Bhathal in de volgende maanden op zoek naar een tweede signaal, maar hij vond niets meer. De ontdekking dat er rond de ster bewoonbare planeten konden bestaan, maakte het verhaal plots populair bij het bredere publiek. In Oekraïne werd zelfs een signaal met 500 boodschappen van de bevolking uitgezonden in de richting van Gliese 581.
Leven mogelijk
Gisteren liet hoofdonderzoeker Dr. Steven Vogt al weten dat hij "100 procent zeker is" dat er leven is op de ontdekte planeet. De planeet ligt in een zone in de ruimte waar het noch te warm, noch te koud is voor water om oceanen, meren en rivieren te vormen. De planeet beschikt bovendien over een atmosfeer en zwaartekracht. De wetenschappers vermoeden dat er nog bewoonbare planeten rond de ster draaien. "Anders hadden we deze planeet nooit zo snel ontdekt", stellen ze.
(HLN)
[ Bericht 1% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 02-10-2010 09:08:03 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Gelukkig is het weer daar ook goed! (Bron: http://io9.com/5653433/th(...)rth?skyline=true&s=i)quote:Op vrijdag 1 oktober 2010 11:35 schreef Onverlaatje het volgende:
[..]
Nou vergeet het maar. het stormt in die grijze zone zo hard dat niets overeind blijft staan. Op aarde is het weer redelijk kalm omdat de atmosfeer overal relatief dezelfde temperatuur heeft zodat er minder temperatuur wordt uitgemiddeld. Als een kant voortdurend in de zon zit en de andere kant voortdurend in de schaduw ontstaan er eeuwige stormen op de grens over het oppervlak.
What about the weather on this planet? It's tidally locked, which means one side always faces the sun and one side is always in darkness. Wouldn't there be incredibly strong winds moving from the hot side to the cold side?
People thought there'd be hellacious winds. But there have been 3D climate models of tidally locked planets and calculations show there would be high altitude winds like jet streams on our planet. But according to these models, the maximum winds on the surface would be 30-40 miles per hour on the hot side. On the dark side, winds would be 0-10 miles per hour. It would be quite pleasant. The winds would carry heat from the hot side to the cold side in the high altitudes and then the cold winds would come back down over the poles. The winds would circulate on a large scale like on Earth and that would even out the temperature somewhat. Some of that depends on whether it's covered by oceans or continents.
Polen? Een tidally locked planet heeft toch alleen magnetische polen? Geen polen waar het warmer of kouder is dan de rest. Trekt een atmosfeer zich iets aan van magnetische polen?quote:Op zaterdag 2 oktober 2010 17:32 schreef Yi--Long het volgende:
[..]
Gelukkig is het weer daar ook goed! (Bron: http://io9.com/5653433/th(...)rth?skyline=true&s=i)
What about the weather on this planet? It's tidally locked, which means one side always faces the sun and one side is always in darkness. Wouldn't there be incredibly strong winds moving from the hot side to the cold side?
People thought there'd be hellacious winds. But there have been 3D climate models of tidally locked planets and calculations show there would be high altitude winds like jet streams on our planet. But according to these models, the maximum winds on the surface would be 30-40 miles per hour on the hot side. On the dark side, winds would be 0-10 miles per hour. It would be quite pleasant. The winds would carry heat from the hot side to the cold side in the high altitudes and then the cold winds would come back down over the poles. The winds would circulate on a large scale like on Earth and that would even out the temperature somewhat. Some of that depends on whether it's covered by oceans or continents.
Op google heb ik een aantal links kunnen vinden over een aantal onderzoeken waaruit blijkt dat het magnetisch veld inderdaad een rol speelt. Helaas kan ik momenteen de links niet posten.quote:Op zondag 3 oktober 2010 13:16 schreef Onverlaatje het volgende:
[..]
Polen? Een tidally locked planet heeft toch alleen magnetische polen? Geen polen waar het warmer of kouder is dan de rest. Trekt een atmosfeer zich iets aan van magnetische polen?
volgens mij word je avatar door het magnetisch veld ondersteboven getrokken..quote:
[..]
Op google heb ik een aantal links kunnen vinden over een aantal onderzoeken waaruit blijkt dat het magnetisch veld inderdaad een rol speelt. Helaas kan ik momenteen de links niet posten.
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
12-10-2010
Twijfel ontstaan over 'leefbare' exoplaneet
Vorige maand maakten Amerikaanse astronomen de ontdekking bekend van de eerste potentieel leefbare exoplaneet. Maar deze week werden tijdens een bijeenkomst van de Internationale Astronomische Unie al twijfels geuit over het bestaan van deze planeet, die om de rode dwergster Gliese 581 zou draaien.
In de loop van de jaren zijn bij Gliese 581 in totaal zes planeten ontdekt. Dat gebeurde steeds op dezelfde manier: het bestaan ervan werd afgeleid uit de kleine schommelbewegingen die de ster vertoont doordat er objecten van uiteenlopende massa's om haar heen draaien. De detectie van zo'n schommelbeweging is lastiger naarmate de massa van zo'n object geringer is en/of zijn afstand tot de ster groter. De ontdekking van de 'leefbare' planeet Gliese 581g, die slechts driemaal zo zwaar zou zijn als de aarde, kostte dan ook heel wat moeite. Er gingen honderden metingen aan vooraf, verspreid over een periode van elf jaar.
Sterrenkundigen van de sterrenwacht van Genève, die vorig jaar de vierde planeet van Gliese 581 ontdekten en de ster zijn blijven volgen, hebben tevergeefs geprobeerd het bestaan van Gliese 581g te bevestigen. Ook de andere relatief lichte planeet die hun Amerikaanse collega's opgespoord meenden te hebben, Gliese 581f, lijkt onvindbaar. Volgens het Geneefse team is dat ook niet zo verwonderlijk: de schommelbewegingen die de beide planeten bij hun moederster zouden veroorzaken zijn zo gering, dat deze met de gebruikte meetinstrumenten nauwelijks waarneembaar zijn. Het is dus moeilijk om de kleine schommelingen van meetfouten te onderscheiden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(alleosoversterrenkunde)
Twijfel ontstaan over 'leefbare' exoplaneet
Vorige maand maakten Amerikaanse astronomen de ontdekking bekend van de eerste potentieel leefbare exoplaneet. Maar deze week werden tijdens een bijeenkomst van de Internationale Astronomische Unie al twijfels geuit over het bestaan van deze planeet, die om de rode dwergster Gliese 581 zou draaien.
In de loop van de jaren zijn bij Gliese 581 in totaal zes planeten ontdekt. Dat gebeurde steeds op dezelfde manier: het bestaan ervan werd afgeleid uit de kleine schommelbewegingen die de ster vertoont doordat er objecten van uiteenlopende massa's om haar heen draaien. De detectie van zo'n schommelbeweging is lastiger naarmate de massa van zo'n object geringer is en/of zijn afstand tot de ster groter. De ontdekking van de 'leefbare' planeet Gliese 581g, die slechts driemaal zo zwaar zou zijn als de aarde, kostte dan ook heel wat moeite. Er gingen honderden metingen aan vooraf, verspreid over een periode van elf jaar.
Sterrenkundigen van de sterrenwacht van Genève, die vorig jaar de vierde planeet van Gliese 581 ontdekten en de ster zijn blijven volgen, hebben tevergeefs geprobeerd het bestaan van Gliese 581g te bevestigen. Ook de andere relatief lichte planeet die hun Amerikaanse collega's opgespoord meenden te hebben, Gliese 581f, lijkt onvindbaar. Volgens het Geneefse team is dat ook niet zo verwonderlijk: de schommelbewegingen die de beide planeten bij hun moederster zouden veroorzaken zijn zo gering, dat deze met de gebruikte meetinstrumenten nauwelijks waarneembaar zijn. Het is dus moeilijk om de kleine schommelingen van meetfouten te onderscheiden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(alleosoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-10-2010
'Sterrendimmer' brengt exoplaneten in beeld
Hoewel er de afgelopen vijftien jaar bijna vijfhonderd planeten bij andere sterren zijn ontdekt, zijn nog maar weinige van deze exoplaneten in beeld gebracht. Dankzij een nieuwe optische techniek, mede-ontwikkeld door de Leidse Sterrewacht, komt daar mogelijk snel verandering in.
Het op de gevoelige chip vastleggen van een exoplaneet is niet eenvoudig. Zo'n planeet geeft doorgaans een miljard keer zo weinig licht als de ster waar hij omheen draait. Bovendien staan ster en planeet vanaf de aarde gezien altijd dicht bij elkaar. De combinatie van deze factoren zorgt ervoor dat de planeet letterlijk verbleekt in de felle sterrengloed.
De nieuwe techniek maakt gebruik van een zogeheten apodiserende faseplaat: een glasplaatje waarin op een zodanige manier cirkelvormig groefjes zijn gekrast, dat het felle licht van de ster als het ware wordt gedimd. Hierdoor wordt alles wat zich in de omgeving van de ster bevindt beter waarneembaar.
Met behulp van dit glasplaatje heeft de Europese Very Large Telescope een opname gemaakt van de al eerder gefotografeerde planeet bij de ster Bèta Pictoris. Met dezelfde techniek kunnen overigens niet alleen exoplaneten in beeld worden gebracht: ook lichtzwakke structuren in de omgeving van de heldere kernen van actieve sterrenstelsels (quasars) laten zich hiermee vastleggen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
'Sterrendimmer' brengt exoplaneten in beeld
Hoewel er de afgelopen vijftien jaar bijna vijfhonderd planeten bij andere sterren zijn ontdekt, zijn nog maar weinige van deze exoplaneten in beeld gebracht. Dankzij een nieuwe optische techniek, mede-ontwikkeld door de Leidse Sterrewacht, komt daar mogelijk snel verandering in.
Het op de gevoelige chip vastleggen van een exoplaneet is niet eenvoudig. Zo'n planeet geeft doorgaans een miljard keer zo weinig licht als de ster waar hij omheen draait. Bovendien staan ster en planeet vanaf de aarde gezien altijd dicht bij elkaar. De combinatie van deze factoren zorgt ervoor dat de planeet letterlijk verbleekt in de felle sterrengloed.
De nieuwe techniek maakt gebruik van een zogeheten apodiserende faseplaat: een glasplaatje waarin op een zodanige manier cirkelvormig groefjes zijn gekrast, dat het felle licht van de ster als het ware wordt gedimd. Hierdoor wordt alles wat zich in de omgeving van de ster bevindt beter waarneembaar.
Met behulp van dit glasplaatje heeft de Europese Very Large Telescope een opname gemaakt van de al eerder gefotografeerde planeet bij de ster Bèta Pictoris. Met dezelfde techniek kunnen overigens niet alleen exoplaneten in beeld worden gebracht: ook lichtzwakke structuren in de omgeving van de heldere kernen van actieve sterrenstelsels (quasars) laten zich hiermee vastleggen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Astronomers Find Weird, Warm Spot on an Exoplanet
http://www.nasa.gov/missi(...)spitzer20101019.html
PASADENA, Calif. -- Observations from NASA's Spitzer Space Telescope reveal a distant planet with a warm spot in the wrong place.
The gas-giant planet, named upsilon Andromedae b, orbits tightly around its star, with one face perpetually boiling under the star's heat. It belongs to a class of planets termed hot Jupiters, so called for their scorching temperatures and large, gaseous constitutions.
One might think the hottest part of these planets would be directly under the sun-facing side, but previous observations have shown that their hot spots may be shifted slightly away from this point. Astronomers thought that fierce winds might be pushing hot, gaseous material around.
But the new finding may throw this theory into question. Using Spitzer, an infrared observatory, astronomers found that upsilon Andromedae b's hot spot is offset by a whopping 80 degrees. Basically, the hot spot is over to the side of the planet instead of directly under the glare of the sun.
"We really didn't expect to find a hot spot with such a large offset," said Ian Crossfield, lead author of a new paper about the discovery appearing in an upcoming issue of Astrophysical Journal. "It's clear that we understand even less about the atmospheric energetics of hot Jupiters than we thought we did."
The results are part of a growing field of exoplanet atmospheric science, pioneered by Spitzer in 2005, when it became the first telescope to directly detect photons from an exoplanet, or a planet orbiting a star other than our sun. Since then, Spitzer, along with NASA's Hubble Space Telescope, has studied the atmospheres of several hot Jupiters, finding water, methane, carbon dioxide and carbon monoxide.
In the new study, astronomers report observations of upsilon Andromedae b taken across five days in February of 2009. This planet whips around its star every 4.6 days, as measured using the "wobble," or radial velocity technique, with telescopes on the ground. It does not transit, or cross in front of, its star as many other hot Jupiters studied by Spitzer do.
Spitzer measured the total combined light from the star and planet, as the planet orbited around. The telescope can't see the planet directly, but it can detect variations in the total infrared light from the system that arise as the hot side of the planet comes into Earth's field of view. The hottest part of the planet will give off the most infrared light.
One might think the system would appear brightest when the planet was directly behind the star, thus showing its full sun-facing side. Likewise, one might think the system would appear darkest when the planet swings around toward Earth, showing its backside. But the system was the brightest when the planet was to the side of the star, with its side facing Earth. This means that the hottest part of the planet is not under its star. It's sort of like going to the beach at sunset to feel the most heat. The researchers aren't sure how this could be.
They've guessed at some possibilities, including supersonic winds triggering shock waves that heat material up, and star-planet magnetic interactions. But these are just speculation. As more hot Jupiters are examined, astronomers will test new theories.
"This is a very unexpected result," said Michael Werner, the Spitzer project scientist at NASA's Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif., who was not a part of the study. "Spitzer is showing us that we are a long way from understanding these alien worlds."
The Spitzer observations were made before it ran out of its liquid coolant in May 2009, officially beginning its warm mission.
Other authors of the study are Brad Hansen of UCLA; Joseph Harrington at the University of Central Florida, Orlando; James Y-K. Cho of Queen Mary, University of London, United Kingdom; Drake Deming of NASA's Goddard Space Flight Center, Greenbelt, Md.; Kristen Menou of Columbia University, New York, N.Y.; and Sara Seager of the Massachusetts Institute of Technology, Boston.
JPL manages the Spitzer Space Telescope mission for NASA's Science Mission Directorate, Washington. Science operations are conducted at the Spitzer Science Center at the California Institute of Technology, also in Pasadena. Caltech manages JPL for NASA. For more information about Spitzer, visit http://spitzer.caltech.edu/ and http://www.nasa.gov/spitzer .
Whitney Clavin 818-354-4673
Jet Propulsion Laboratory, Pasadena, Calif.
whitney.b.clavin@jpl.nasa.gov
19-10-2010
Exoplaneet heeft vreemde temperatuurverdeling
Grote gasplaneten die op korte afstand om hun moederster wentelen, zijn aan één kant extreem heet. Wie denkt dat het heetste punt precies naar de ster is gericht, heeft het mis: dat punt ligt er een stukje naast. Volgens astronomen komt dat door stromingen in de atmosfeer van de planeet. Maar of deze theorie de eigenschappen van de planeet Upsilon Andromedae b kan verklaren, is nog maar de vraag.
De heetste plek van Upsilon And ligt vanuit de ster gezien namelijk zowat aan de zijkant van de planeet, zo blijkt uit waarnemingen met de infraroodsatelliet Spitzer. Zo'n grote afwijking is nog bij geen enkele andere hete exoplaneet waargenomen. Over de oorzaak van deze onverwachte ontdekking kan alleen maar worden gespeculeerd. Mogelijk treden er in de atmosfeer van de planeet supersonische winden op, die schokgolven veroorzaken. Of spelen magnetische interacties tussen ster en planeet een rol? Nader onderzoek zal het moeten uitwijzen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exoplaneet heeft vreemde temperatuurverdeling
Grote gasplaneten die op korte afstand om hun moederster wentelen, zijn aan één kant extreem heet. Wie denkt dat het heetste punt precies naar de ster is gericht, heeft het mis: dat punt ligt er een stukje naast. Volgens astronomen komt dat door stromingen in de atmosfeer van de planeet. Maar of deze theorie de eigenschappen van de planeet Upsilon Andromedae b kan verklaren, is nog maar de vraag.
De heetste plek van Upsilon And ligt vanuit de ster gezien namelijk zowat aan de zijkant van de planeet, zo blijkt uit waarnemingen met de infraroodsatelliet Spitzer. Zo'n grote afwijking is nog bij geen enkele andere hete exoplaneet waargenomen. Over de oorzaak van deze onverwachte ontdekking kan alleen maar worden gespeculeerd. Mogelijk treden er in de atmosfeer van de planeet supersonische winden op, die schokgolven veroorzaken. Of spelen magnetische interacties tussen ster en planeet een rol? Nader onderzoek zal het moeten uitwijzen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-10-2010
Planeten ontdekt bij oude dubbelster
Een internationaal team van sterrenkundigen heeft twee Jupiter-achtige planeten ontdekt bij de oude, compacte dubbelster NN Serpentis. Aan de ontdekking ging twintig jaar aan waarnemingen vooraf.
Planeten bij andere sterren worden doorgaans opgespoord aan de hand van de kleine schommelbewegingen die zij bij hun moederster veroorzaken. Bij planeten die om een dubbelster draaien is dit problematisch, omdat de beide sterren elkaars beweging beïnvloeden. Door een gelukkig toeval bewegen de beide sterren van NN Serpentis vanaf de aarde gezien echter bij elke omloop voor elkaar langs. Hierdoor is het mogelijk om kleine verstoringen op te sporen van de regelmaat waarmee ze elkaar 'bedekken'.
Uit de waargenomen verstoringen blijkt dat er op ruime afstand twee planeten om de dubbelster draaien. De ene is bijna zes keer zo zwaar als de planeet Jupiter, de andere ruim anderhalf keer. Hun omlooptijden bedragen 15,5 en 7,75 jaar.
Onduidelijk is nog of de beide planeten tegelijk met hun moedersterren zijn ontstaan - zo zouden ook van recente makelij kunnen zijn. Een van de sterren van NN Serpentis is namelijk een witte dwerg: een ster die ongeveer een miljoen jaar geleden nog een opgezwollen reuzenster was, die veel gas en stof de ruimte in blies. Het is denkbaar de twee exoplaneten uit deze uitgestoten materie zijn ontstaan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Planeten ontdekt bij oude dubbelster
Een internationaal team van sterrenkundigen heeft twee Jupiter-achtige planeten ontdekt bij de oude, compacte dubbelster NN Serpentis. Aan de ontdekking ging twintig jaar aan waarnemingen vooraf.
Planeten bij andere sterren worden doorgaans opgespoord aan de hand van de kleine schommelbewegingen die zij bij hun moederster veroorzaken. Bij planeten die om een dubbelster draaien is dit problematisch, omdat de beide sterren elkaars beweging beïnvloeden. Door een gelukkig toeval bewegen de beide sterren van NN Serpentis vanaf de aarde gezien echter bij elke omloop voor elkaar langs. Hierdoor is het mogelijk om kleine verstoringen op te sporen van de regelmaat waarmee ze elkaar 'bedekken'.
Uit de waargenomen verstoringen blijkt dat er op ruime afstand twee planeten om de dubbelster draaien. De ene is bijna zes keer zo zwaar als de planeet Jupiter, de andere ruim anderhalf keer. Hun omlooptijden bedragen 15,5 en 7,75 jaar.
Onduidelijk is nog of de beide planeten tegelijk met hun moedersterren zijn ontstaan - zo zouden ook van recente makelij kunnen zijn. Een van de sterren van NN Serpentis is namelijk een witte dwerg: een ster die ongeveer een miljoen jaar geleden nog een opgezwollen reuzenster was, die veel gas en stof de ruimte in blies. Het is denkbaar de twee exoplaneten uit deze uitgestoten materie zijn ontstaan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-10-2010
Miljarden planeten van omvang aarde in Melkweg
Bijna één op de vier sterren gelijkaardig aan onze zon kan planeten herbergen van dezelfde omvang als de aarde. In onze Melkweg zouden er dus miljarden dergelijke planeten zijn, waarvan sommigen mogelijk bewoonbaar, zegthet Amerikaanse ruimteagentschap Nasa.
"De verzamelde gegevens vertellen ons dat ons sterrenstelsel van zowat 200 miljard sterren, minstens 46 miljard planeten van dezelfde omvang als de aarde telt, en dat is zonder de planeten te tellen die op grotere afstand rond hun ster draaien in de bewoonbare zone waar het niet te koud of te warm is en waar er water in vloeibare vorm kan zijn", schrijft de Nasa in een gisteren gepubliceerde studie.
De astronomen onderzochten met twee krachtige telescopen op Hawaï gedurende vijf jaar 166 sterren in een straal van tachtig lichtjaren rond de aarde. (belga/tw)
(HLN)
Miljarden planeten van omvang aarde in Melkweg
Bijna één op de vier sterren gelijkaardig aan onze zon kan planeten herbergen van dezelfde omvang als de aarde. In onze Melkweg zouden er dus miljarden dergelijke planeten zijn, waarvan sommigen mogelijk bewoonbaar, zegthet Amerikaanse ruimteagentschap Nasa.
"De verzamelde gegevens vertellen ons dat ons sterrenstelsel van zowat 200 miljard sterren, minstens 46 miljard planeten van dezelfde omvang als de aarde telt, en dat is zonder de planeten te tellen die op grotere afstand rond hun ster draaien in de bewoonbare zone waar het niet te koud of te warm is en waar er water in vloeibare vorm kan zijn", schrijft de Nasa in een gisteren gepubliceerde studie.
De astronomen onderzochten met twee krachtige telescopen op Hawaï gedurende vijf jaar 166 sterren in een straal van tachtig lichtjaren rond de aarde. (belga/tw)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-11-2010
Nederlandse onderzoeker gaat exoplaneten ontsluieren
SRON-onderzoeker Remco de Kok gaat met een Veni-subsidie van NWO onderzoek doen aan atmosferen van exoplaneten. De Kok ontvangt 250.000 euro om een nauwkeuriger rekenmethode te ontwikkelen voor het bepalen van de samenstelling van planeetatmosferen.
In 1995 werd voor het eerst een planeet bij een andere ster dan onze zon ontdekt. Inmiddels is het aantal bekende exoplaneten opgelopen tot bijna 500. Van het overgrote deel van de ontdekte exoplaneten is helaas nog maar heel erg weinig bekend, simpelweg omdat ze te ver weg staan. Wel kunnen onderzoekers de samenstelling van exoplaneet-atmosferen achterhalen met de zogenaamde 'transit'-meetmethode.
De transit-methode is geschikt voor exoplaneten die gedurende hun jaarlijkse omloop voor hun ster langs bewegen: tijdens een dergelijke 'transit' van de planeet bevat het sterlicht dat de telescoop bereikt ook licht dat door de buitenste lagen van de planeetatmosfeer is gereisd en dat daardoor sporen draagt van de chemische samenstelling van die lagen. Met de transit-methode zijn onder andere waterdamp en methaangas in exoplaneet-atmosferen gevonden.
Dankzij de Veni-subsidie kan Remco de Kok de komende drie jaar werken aan het verbeteren van de analyse van transit-metingen. Daarbij zal hij onder meer factoren zoals lichtverstrooiing door moleculen, stofdeeltjes en wolken in rekening brengen. Eerst zal de nieuwe rekenmethode worden getest op de atmosferen van planeten in ons eigen zonnestelsel en dan pas worden toegepast op exoplaneten.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Nederlandse onderzoeker gaat exoplaneten ontsluieren
SRON-onderzoeker Remco de Kok gaat met een Veni-subsidie van NWO onderzoek doen aan atmosferen van exoplaneten. De Kok ontvangt 250.000 euro om een nauwkeuriger rekenmethode te ontwikkelen voor het bepalen van de samenstelling van planeetatmosferen.
In 1995 werd voor het eerst een planeet bij een andere ster dan onze zon ontdekt. Inmiddels is het aantal bekende exoplaneten opgelopen tot bijna 500. Van het overgrote deel van de ontdekte exoplaneten is helaas nog maar heel erg weinig bekend, simpelweg omdat ze te ver weg staan. Wel kunnen onderzoekers de samenstelling van exoplaneet-atmosferen achterhalen met de zogenaamde 'transit'-meetmethode.
De transit-methode is geschikt voor exoplaneten die gedurende hun jaarlijkse omloop voor hun ster langs bewegen: tijdens een dergelijke 'transit' van de planeet bevat het sterlicht dat de telescoop bereikt ook licht dat door de buitenste lagen van de planeetatmosfeer is gereisd en dat daardoor sporen draagt van de chemische samenstelling van die lagen. Met de transit-methode zijn onder andere waterdamp en methaangas in exoplaneet-atmosferen gevonden.
Dankzij de Veni-subsidie kan Remco de Kok de komende drie jaar werken aan het verbeteren van de analyse van transit-metingen. Daarbij zal hij onder meer factoren zoals lichtverstrooiing door moleculen, stofdeeltjes en wolken in rekening brengen. Eerst zal de nieuwe rekenmethode worden getest op de atmosferen van planeten in ons eigen zonnestelsel en dan pas worden toegepast op exoplaneten.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-11-2010
Planeet van een ander sterrenstelsel ontdekt
18 november 2010
European Southern Observatory (ESO)
Een Europees team van astronomen heeft een planeet ontdekt bij een ster van een klein sterrenstelsel dat door ons Melkwegstelsel is opgeslokt (Science Express). De Jupiter-achtige planeet is zeer uitzonderlijk, omdat hij om een ster draait die het einde van zijn leven nadert.
De afgelopen vijftien jaar hebben astronomen bij sterren in onze kosmische omgeving bijna vijfhonderd planeten ontdekt, maar geen daarvan bevindt zich met zekerheid buiten ons Melkwegstelsel. Nu is er echter een planeet van minimaal 1,25 maal de massa van Jupiter ontdekt die om een ster van extragalactische oorsprong draait. De ster maakt deel uit van de zogeheten Helmi-stroom - een groep sterren die oorspronkelijk deel uitmaakte van een dwergstelsel dat door ons Melkwegstelsel is opgeslokt. Deze daad van galactisch kannibalisme moet zich ongeveer zes tot negen miljard jaar geleden hebben afgespeeld.
De ster draagt de aanduiding HIP 13044 en staat, op een afstand van ongeveer 2000 lichtjaar, in de richting van het zuidelijke sterrenbeeld Fornax (Oven). Zijn planeet, HIP 13044 b, is een van de weinige exoplaneten waarvan bekend is dat zij de periode hebben doorstaan waarin hun moederster enorm is opgezwollen nadat zij de voorraad waterstof in haar kern had verbruikt - het zogeheten rodereuzenstadium.
Het voortbestaan van HIP 13044 b is echter allerminst zeker. Zijn moederster zal tijdens het volgende stadium van haar evolutie namelijk opnieuw opzwellen.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
Planeet van een ander sterrenstelsel ontdekt
18 november 2010
European Southern Observatory (ESO)
Een Europees team van astronomen heeft een planeet ontdekt bij een ster van een klein sterrenstelsel dat door ons Melkwegstelsel is opgeslokt (Science Express). De Jupiter-achtige planeet is zeer uitzonderlijk, omdat hij om een ster draait die het einde van zijn leven nadert.
De afgelopen vijftien jaar hebben astronomen bij sterren in onze kosmische omgeving bijna vijfhonderd planeten ontdekt, maar geen daarvan bevindt zich met zekerheid buiten ons Melkwegstelsel. Nu is er echter een planeet van minimaal 1,25 maal de massa van Jupiter ontdekt die om een ster van extragalactische oorsprong draait. De ster maakt deel uit van de zogeheten Helmi-stroom - een groep sterren die oorspronkelijk deel uitmaakte van een dwergstelsel dat door ons Melkwegstelsel is opgeslokt. Deze daad van galactisch kannibalisme moet zich ongeveer zes tot negen miljard jaar geleden hebben afgespeeld.
De ster draagt de aanduiding HIP 13044 en staat, op een afstand van ongeveer 2000 lichtjaar, in de richting van het zuidelijke sterrenbeeld Fornax (Oven). Zijn planeet, HIP 13044 b, is een van de weinige exoplaneten waarvan bekend is dat zij de periode hebben doorstaan waarin hun moederster enorm is opgezwollen nadat zij de voorraad waterstof in haar kern had verbruikt - het zogeheten rodereuzenstadium.
Het voortbestaan van HIP 13044 b is echter allerminst zeker. Zijn moederster zal tijdens het volgende stadium van haar evolutie namelijk opnieuw opzwellen.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
23-11-2010
Aantal exoplaneten bereikt mijlpaal
Geheel zonder fanfare is het aantal planeten dat bij andere sterren is ontdekt de vijfhonderd gepasseerd. Volgens de Extrasolar Planets Encyclopedia werd de mijlpaal op vrijdag 19 november jl. bereikt. Nu, vier dagen later, staan er zelfs al 504 exoplaneten op deze toonaangevende lijst, die wordt bijgehouden door astrobioloog Jean Schneider van de sterrenwacht van Parijs-Meudon.
Welke exoplaneet precies nummer 500 is, laat zich niet aangeven. Er worden vaak meerdere planeten tegelijk aan de lijst toegevoegd, en soms moet een vermeende ontdekking ook weer worden ingetrokken. Op 19 november sprong de teller in één keer van 497 naar 501. De vier die er toen bijkwamen, zijn allemaal lichter dan de planeet Jupiter. Daarmee zet de trend naar de ontdekking van steeds lichtere planeten zich geleidelijk voort. Niet zo vreemd, want de opsporing van kleinere, lichtere planeten kost nu eenmaal meer moeite dan die van grote, zware planeten.
Een officiële status heeft de Extrasolar Planets Encyclopedia overigens niet. Er bestaan bovendien meerdere websites die het aantal exoplaneten bijhouden. Die van NASA's PlanetQuest staat pas sinds vandaag op 500.
Het zal hoe dan ook niet lang duren voordat alle 'tellers' veel hogere cijfers laten zien: honderden mogelijke planeetontdekkingen wachten nog op bevestiging. Het mag dan bijna twintig jaar hebben geduurd voordat de 500 werd bereikt, in het huidige tempo zullen we op nummer 1000 lang niet zo lang hoeven te wachten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Aantal exoplaneten bereikt mijlpaal
Geheel zonder fanfare is het aantal planeten dat bij andere sterren is ontdekt de vijfhonderd gepasseerd. Volgens de Extrasolar Planets Encyclopedia werd de mijlpaal op vrijdag 19 november jl. bereikt. Nu, vier dagen later, staan er zelfs al 504 exoplaneten op deze toonaangevende lijst, die wordt bijgehouden door astrobioloog Jean Schneider van de sterrenwacht van Parijs-Meudon.
Welke exoplaneet precies nummer 500 is, laat zich niet aangeven. Er worden vaak meerdere planeten tegelijk aan de lijst toegevoegd, en soms moet een vermeende ontdekking ook weer worden ingetrokken. Op 19 november sprong de teller in één keer van 497 naar 501. De vier die er toen bijkwamen, zijn allemaal lichter dan de planeet Jupiter. Daarmee zet de trend naar de ontdekking van steeds lichtere planeten zich geleidelijk voort. Niet zo vreemd, want de opsporing van kleinere, lichtere planeten kost nu eenmaal meer moeite dan die van grote, zware planeten.
Een officiële status heeft de Extrasolar Planets Encyclopedia overigens niet. Er bestaan bovendien meerdere websites die het aantal exoplaneten bijhouden. Die van NASA's PlanetQuest staat pas sinds vandaag op 500.
Het zal hoe dan ook niet lang duren voordat alle 'tellers' veel hogere cijfers laten zien: honderden mogelijke planeetontdekkingen wachten nog op bevestiging. Het mag dan bijna twintig jaar hebben geduurd voordat de 500 werd bereikt, in het huidige tempo zullen we op nummer 1000 lang niet zo lang hoeven te wachten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
01-12-2010
Nieuwe aanwijzing voor water op 'superaarde'
Aarde, Neptunus, GJ 1214 b. Foto: Wikimedia
Er zijn nieuwe aanwijzingen dat een planeet buiten ons zonnestelsel water bevat. In de dampkring van de planeet GJ 1214 b is stoom of dichte bewolking aangetroffen. Dat heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) vandaag naar buiten gebracht. De ontdekking verschijnt morgen in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Het is de eerste keer dat de atmosfeer van een zogeheten superaarde is geanalyseerd. Een superaarde is een planeet buiten ons zonnestelsel, die qua samenstelling lijkt op onze aarde, maar groter is. Vorig jaar hadden de onderzoekers al beschreven dat GJ 1214 b mogelijk voor driekwart is bedekt met water en ijs.
GJ 1214 b is bijna drie keer zo groot als de aarde en meer dan zes keer zo zwaar. De planeet staat heel dicht bij zijn ster, waardoor een omloop kort duurt. Om de 38 uur trekt de planeet voor de ster langs. Het licht van de ster schijnt dan door de dampkring van GJ 1214 b. Door naar dat licht te kijken, hebben de astronomen de atmosfeer van de planeet kunnen onderzoeken.
De planeet GJ 1214b staat op ongeveer veertig lichtjaar afstand van de aarde, in het sterrenbeeld Slangendrager. Ondanks de aanwezigheid van water lijkt de superaarde te warm voor leven zoals op aarde. (anp/mvdb)
(HLN)
Nieuwe aanwijzing voor water op 'superaarde'
Aarde, Neptunus, GJ 1214 b. Foto: Wikimedia
Er zijn nieuwe aanwijzingen dat een planeet buiten ons zonnestelsel water bevat. In de dampkring van de planeet GJ 1214 b is stoom of dichte bewolking aangetroffen. Dat heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) vandaag naar buiten gebracht. De ontdekking verschijnt morgen in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Het is de eerste keer dat de atmosfeer van een zogeheten superaarde is geanalyseerd. Een superaarde is een planeet buiten ons zonnestelsel, die qua samenstelling lijkt op onze aarde, maar groter is. Vorig jaar hadden de onderzoekers al beschreven dat GJ 1214 b mogelijk voor driekwart is bedekt met water en ijs.
GJ 1214 b is bijna drie keer zo groot als de aarde en meer dan zes keer zo zwaar. De planeet staat heel dicht bij zijn ster, waardoor een omloop kort duurt. Om de 38 uur trekt de planeet voor de ster langs. Het licht van de ster schijnt dan door de dampkring van GJ 1214 b. Door naar dat licht te kijken, hebben de astronomen de atmosfeer van de planeet kunnen onderzoeken.
De planeet GJ 1214b staat op ongeveer veertig lichtjaar afstand van de aarde, in het sterrenbeeld Slangendrager. Ondanks de aanwezigheid van water lijkt de superaarde te warm voor leven zoals op aarde. (anp/mvdb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-12-2010
Kleine exoplaneet heeft wellicht een atmosfeer met waterdamp of nevels
De relatief kleine exoplaneet GJ 1214b heeft een atmosfeer die veel waterdamp bevat. Wellicht is hij gehuld in wolken en mist.
Impressie van GJ 1214b, met een massa van zes maal die van de aarde een van de kleinste exoplaneten.
Nature/P. Kempton
Niet eerder is de atmosfeer van een planeet buiten ons zonnestelsel (een exoplaneet) zo nauwkeurig geanalyseerd. Ook is het voor het eerst dat er aanwijzing zijn gevonden voor waterdamp bij een zo kleine planeet (Nature, 2 december 2010).
GJ 1214b behoort tot de exoplaneten die, vanaf de aarde gezien, hun aanwezigheid verraden door tijdens elke omloop voor hun ster langs passeren. Bij deze regelmatig optredende overgangen schermt de planeet een klein deel van de ster af. Zo lijkt de ster tijdelijk minder helder te stralen.
Ook de gassen in de eventuele atmosfeer van de exoplaneet absorberen licht. Afhankelijk van hun aard doen ze dat bij de ene golflengte meer dan bij de andere. Door nauwkeurig te meten bij welke golflengten de meeste absorptie plaatsvindt, kunnen astronomen de samenstelling en opbouw van de planeetatmosfeer reconstrueren.
Eerder onderzoek aan GJ 1214b had al laten zien dat deze planeet bijna drie keer zo groot is als de aarde, maar slechts ongeveer zesmaal zo zwaar. Dat betekent dat hij een geringe dichtheid heeft en voor een groot deel uit gas bestaat. Het meest voor de hand liggend leek waterstofgas – het meest voorkomende element in het heelal. Maar bij nieuwe metingen met de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili is verrassend genoeg géén waterstof gevonden.
Het lijkt er dus op dat GJ 1214b géén dikke atmosfeer van waterstofgas heeft, zoals de grote planeten in ons zonnestelsel.
Wel zou zijn dampkring uit zwaardere gassen kunnen bestaan: waterdamp is daarvan de belangrijkste kandidaat. Zware gassen blijven namelijk dichterbij het planeetoppervlak, waardoor tijdens planeetovergangen het meeste sterlicht eraan voorbijgaat.
De meetresultaten laten ook een andere interpretatie toe. Volgens de onderzoekers is het mogelijk dat de atmosfeer van GJ 1214b tóch grotendeels uit waterstof bestaat. De absorberende werking van de waterstofmoleculen zou dan worden gemaskeerd door mist of hoge wolkensluiers. Vervolgonderzoek met de Hubble-ruimtetelescoop moet hier uitsluitsel over geven.
(nrc)
Kleine exoplaneet heeft wellicht een atmosfeer met waterdamp of nevels
De relatief kleine exoplaneet GJ 1214b heeft een atmosfeer die veel waterdamp bevat. Wellicht is hij gehuld in wolken en mist.
Impressie van GJ 1214b, met een massa van zes maal die van de aarde een van de kleinste exoplaneten.
Nature/P. Kempton
Niet eerder is de atmosfeer van een planeet buiten ons zonnestelsel (een exoplaneet) zo nauwkeurig geanalyseerd. Ook is het voor het eerst dat er aanwijzing zijn gevonden voor waterdamp bij een zo kleine planeet (Nature, 2 december 2010).
GJ 1214b behoort tot de exoplaneten die, vanaf de aarde gezien, hun aanwezigheid verraden door tijdens elke omloop voor hun ster langs passeren. Bij deze regelmatig optredende overgangen schermt de planeet een klein deel van de ster af. Zo lijkt de ster tijdelijk minder helder te stralen.
Ook de gassen in de eventuele atmosfeer van de exoplaneet absorberen licht. Afhankelijk van hun aard doen ze dat bij de ene golflengte meer dan bij de andere. Door nauwkeurig te meten bij welke golflengten de meeste absorptie plaatsvindt, kunnen astronomen de samenstelling en opbouw van de planeetatmosfeer reconstrueren.
Eerder onderzoek aan GJ 1214b had al laten zien dat deze planeet bijna drie keer zo groot is als de aarde, maar slechts ongeveer zesmaal zo zwaar. Dat betekent dat hij een geringe dichtheid heeft en voor een groot deel uit gas bestaat. Het meest voor de hand liggend leek waterstofgas – het meest voorkomende element in het heelal. Maar bij nieuwe metingen met de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili is verrassend genoeg géén waterstof gevonden.
Het lijkt er dus op dat GJ 1214b géén dikke atmosfeer van waterstofgas heeft, zoals de grote planeten in ons zonnestelsel.
Wel zou zijn dampkring uit zwaardere gassen kunnen bestaan: waterdamp is daarvan de belangrijkste kandidaat. Zware gassen blijven namelijk dichterbij het planeetoppervlak, waardoor tijdens planeetovergangen het meeste sterlicht eraan voorbijgaat.
De meetresultaten laten ook een andere interpretatie toe. Volgens de onderzoekers is het mogelijk dat de atmosfeer van GJ 1214b tóch grotendeels uit waterstof bestaat. De absorberende werking van de waterstofmoleculen zou dan worden gemaskeerd door mist of hoge wolkensluiers. Vervolgonderzoek met de Hubble-ruimtetelescoop moet hier uitsluitsel over geven.
(nrc)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-12-2010
Exoplaneet WASP-12b bevat veel koolstof
Een internationaal team van sterrenkundigen heeft voor het eerst aanzienlijke hoeveelheden koolstof waargenomen in de atmosfeer van een exoplaneet. De atmosfeer van de zware exoplaneet WASP-12b bevat zelfs zo veel koolstof, dat het aannemelijk lijkt dat de planeet zelf niet uit siliciumhoudend gesteente is opgebouwd, maar uit pure koolstof, bijvoorbeeld in de vorm van diamant of grafiet (Nature, 9 december).
De koolstofrijke planeet draait op een afstand van slechts 4 miljoen kilometer om de 1200 lichtjaar verre ster WASP-12, die iets heter is dan onze zon. Met een oppervlaktetemperatuur van meer dan 2200 graden is hij de heetste exoplaneet die we kennen. De samenstelling van WASP-12b is afgeleid uit de warmtestraling die hij op verschillende golflengten uitzendt.
Theorieën over de samenstelling van 'hete Jupiters' zoals WASP-12b gaan ervan uit dat hun atmosferen veel (zuurstofhoudende) waterdamp en weinig (koolstofhoudende) methaan bevatten. Maar uit dit onderzoek blijkt dat er in de atmosfeer van WASP-12b juist veel methaan zit, en minder waterdamp dan verwacht.
Volgens de onderzoekers kan dat betekenen dat de bouwstenen waaruit WASP-12b en eventuele soortgenoten miljarden jaren geleden zijn samengeklonterd uit een teerachtige substantie hebben bestaan. Als dat zo is, verschilt het planetenstelsel van WASP-12 sterk van het onze, dat uit ijzige, waterrijke bouwstenen is opgebouwd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exoplaneet WASP-12b bevat veel koolstof
Een internationaal team van sterrenkundigen heeft voor het eerst aanzienlijke hoeveelheden koolstof waargenomen in de atmosfeer van een exoplaneet. De atmosfeer van de zware exoplaneet WASP-12b bevat zelfs zo veel koolstof, dat het aannemelijk lijkt dat de planeet zelf niet uit siliciumhoudend gesteente is opgebouwd, maar uit pure koolstof, bijvoorbeeld in de vorm van diamant of grafiet (Nature, 9 december).
De koolstofrijke planeet draait op een afstand van slechts 4 miljoen kilometer om de 1200 lichtjaar verre ster WASP-12, die iets heter is dan onze zon. Met een oppervlaktetemperatuur van meer dan 2200 graden is hij de heetste exoplaneet die we kennen. De samenstelling van WASP-12b is afgeleid uit de warmtestraling die hij op verschillende golflengten uitzendt.
Theorieën over de samenstelling van 'hete Jupiters' zoals WASP-12b gaan ervan uit dat hun atmosferen veel (zuurstofhoudende) waterdamp en weinig (koolstofhoudende) methaan bevatten. Maar uit dit onderzoek blijkt dat er in de atmosfeer van WASP-12b juist veel methaan zit, en minder waterdamp dan verwacht.
Volgens de onderzoekers kan dat betekenen dat de bouwstenen waaruit WASP-12b en eventuele soortgenoten miljarden jaren geleden zijn samengeklonterd uit een teerachtige substantie hebben bestaan. Als dat zo is, verschilt het planetenstelsel van WASP-12 sterk van het onze, dat uit ijzige, waterrijke bouwstenen is opgebouwd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-12-2010
Vierde reuzenplaneet ontdekt bij jonge ster
AMSTERDAM - Sterrenkundigen hebben een vierde planeet ontdekt bij de jonge ster HR8799. Dat meldt het wetenschappelijke magazine Nature.
De eerste drie planeten van de ster werden in 2008 ontdekt. Het planetenstelsel van HR8799 is een van de weinige waarvan beeldmateriaal bestaat. Alle vier de planeten zijn ruwweg vijf tot zeven keer zo zwaar als de planeet Jupiter.
Het zijn dus echte reuzen, wat des te opmerkelijker is als je bedenkt dat hun moederster maar ongeveer dertig miljoen jaar oud is. Ter vergelijking: ons zonnestelsel bestaat al ongeveer 4,6 miljard jaar.
Klein wonder
De vorming van zulke grote planeten kan blijkbaar vlotjes verlopen .Computermodellen laten echter zien dat de reuzenplaneten zulke grote aantrekkingskrachten op elkaar uitoefenen, dat het een klein wonder is dat ze nog met z'n vieren zijn.
De komende tientallen jaren zal naar verwachting uit verdere waarnemingen blijken hoe stabiel het huidige stelsel is. Ook zullen dan mogelijk nog meer planeten bij HR 8799 worden opgespoord.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
Vierde reuzenplaneet ontdekt bij jonge ster
AMSTERDAM - Sterrenkundigen hebben een vierde planeet ontdekt bij de jonge ster HR8799. Dat meldt het wetenschappelijke magazine Nature.
De eerste drie planeten van de ster werden in 2008 ontdekt. Het planetenstelsel van HR8799 is een van de weinige waarvan beeldmateriaal bestaat. Alle vier de planeten zijn ruwweg vijf tot zeven keer zo zwaar als de planeet Jupiter.
Het zijn dus echte reuzen, wat des te opmerkelijker is als je bedenkt dat hun moederster maar ongeveer dertig miljoen jaar oud is. Ter vergelijking: ons zonnestelsel bestaat al ongeveer 4,6 miljard jaar.
Klein wonder
De vorming van zulke grote planeten kan blijkbaar vlotjes verlopen .Computermodellen laten echter zien dat de reuzenplaneten zulke grote aantrekkingskrachten op elkaar uitoefenen, dat het een klein wonder is dat ze nog met z'n vieren zijn.
De komende tientallen jaren zal naar verwachting uit verdere waarnemingen blijken hoe stabiel het huidige stelsel is. Ook zullen dan mogelijk nog meer planeten bij HR 8799 worden opgespoord.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
14-12-2010
Astronomen uit Qatar ontdekken exoplaneet
Een internationaal team van astronomen heeft een planeet ontdekt bij een naamloze ster op een afstand van 550 lichtjaar. Dat is op zich niet zo bijzonder, ware het niet dat de exoplaneet op naam komt van de oliestaat Qatar.
De planeet is opgespoord met het automatische camerasysteem Alsubai, een opstelling van een handjevol digitale camera's, die zich overigens niet in Qatar bevindt, maar in de Amerikaanse staat New Mexico. Vergelijkbare systemen staan op La Palma en in Zuid-Afrika. Met Alsubai worden de helderheden van honderdduizenden sterren gemeten. Daarbij houdt een computer bij of daar sterren tussenzitten die regelmatige helderheidsveranderingen vertonen.
Andere oorzaak
In veel gevallen zullen deze fluctuaties een andere oorzaak hebben, maar zo af en toe wordt er op die manier een ster ontdekt waar een planeet omheen draait die (vanaf de aarde gezien) steeds voor zijn ster langs trekt. Vervolgwaarnemingen met grote telescopen in de VS en Groot-Brittannië hebben aangetoond dat één van de sterren die het Alsubai-systeem op deze manier heeft opgespoord inderdaad van die planeetovergangen vertoont.
Kwart groter
Planeet Qatar-1b is bijna een kwart groter en tien procent zwaarder dan de planeet Jupiter. Hij draait op een afstand van slechts 3,5 miljoen kilometer om zijn ster en heeft daardoor een oppervlaktetemperatuur van ongeveer 1100 graden Celsius. Zulke planeten worden ook wel 'hete Jupiters' genoemd.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
Astronomen uit Qatar ontdekken exoplaneet
Een internationaal team van astronomen heeft een planeet ontdekt bij een naamloze ster op een afstand van 550 lichtjaar. Dat is op zich niet zo bijzonder, ware het niet dat de exoplaneet op naam komt van de oliestaat Qatar.
De planeet is opgespoord met het automatische camerasysteem Alsubai, een opstelling van een handjevol digitale camera's, die zich overigens niet in Qatar bevindt, maar in de Amerikaanse staat New Mexico. Vergelijkbare systemen staan op La Palma en in Zuid-Afrika. Met Alsubai worden de helderheden van honderdduizenden sterren gemeten. Daarbij houdt een computer bij of daar sterren tussenzitten die regelmatige helderheidsveranderingen vertonen.
Andere oorzaak
In veel gevallen zullen deze fluctuaties een andere oorzaak hebben, maar zo af en toe wordt er op die manier een ster ontdekt waar een planeet omheen draait die (vanaf de aarde gezien) steeds voor zijn ster langs trekt. Vervolgwaarnemingen met grote telescopen in de VS en Groot-Brittannië hebben aangetoond dat één van de sterren die het Alsubai-systeem op deze manier heeft opgespoord inderdaad van die planeetovergangen vertoont.
Kwart groter
Planeet Qatar-1b is bijna een kwart groter en tien procent zwaarder dan de planeet Jupiter. Hij draait op een afstand van slechts 3,5 miljoen kilometer om zijn ster en heeft daardoor een oppervlaktetemperatuur van ongeveer 1100 graden Celsius. Zulke planeten worden ook wel 'hete Jupiters' genoemd.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
een impressie van die planeetquote:Op woensdag 15 december 2010 03:17 schreef Yi--Long het volgende:
14-12-2010
Astronomen uit Qatar ontdekken exoplaneet
[ afbeelding ]
Een internationaal team van astronomen heeft een planeet ontdekt bij een naamloze ster op een afstand van 550 lichtjaar. Dat is op zich niet zo bijzonder, ware het niet dat de exoplaneet op naam komt van de oliestaat Qatar.
De planeet is opgespoord met het automatische camerasysteem Alsubai, een opstelling van een handjevol digitale camera's, die zich overigens niet in Qatar bevindt, maar in de Amerikaanse staat New Mexico. Vergelijkbare systemen staan op La Palma en in Zuid-Afrika. Met Alsubai worden de helderheden van honderdduizenden sterren gemeten. Daarbij houdt een computer bij of daar sterren tussenzitten die regelmatige helderheidsveranderingen vertonen.
Andere oorzaak
In veel gevallen zullen deze fluctuaties een andere oorzaak hebben, maar zo af en toe wordt er op die manier een ster ontdekt waar een planeet omheen draait die (vanaf de aarde gezien) steeds voor zijn ster langs trekt. Vervolgwaarnemingen met grote telescopen in de VS en Groot-Brittannië hebben aangetoond dat één van de sterren die het Alsubai-systeem op deze manier heeft opgespoord inderdaad van die planeetovergangen vertoont.
Kwart groter
Planeet Qatar-1b is bijna een kwart groter en tien procent zwaarder dan de planeet Jupiter. Hij draait op een afstand van slechts 3,5 miljoen kilometer om zijn ster en heeft daardoor een oppervlaktetemperatuur van ongeveer 1100 graden Celsius. Zulke planeten worden ook wel 'hete Jupiters' genoemd.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
het stelsel heet FIFA en de planeet heeft een vergulde maan genaamd Blatter
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
hahaquote:
[..]
een impressie van die planeet
[ afbeelding ]
het stelsel heet FIFA en de planeet heeft een vergulde maan genaamd Blatter
15-12-2010quote:
Help mee met het zoeken van exo planeten!
http://www.planethunters.org/
Wereldwijde 'planetenjacht' gestart
Sterrenkundigen die naar planeten bij andere sterren speuren, roepen de hulp in van vrijwilligers. Iedereen met een computer en interverbinding kan nu de gegevens helpen uitpluizen die met de NASA-satelliet Kepler zijn verzameld.
De Kepler-satelliet houdt sinds een jaar de helderheden van ongeveer 150.000 sterren in de gaten. In de berg gegevens die dat oplevert, zoeken computers naar de regelmatige fluctuaties zoals die worden veroorzaakt door planeten die voor hun moederster langs trekken. Dat heeft al honderden potentiële exoplaneten opgeleverd.
Computerzoekprogramma's werken echter volgens een aangeleerd stramien en 'zien' daardoor nog wel eens wat over het hoofd. Het is de bedoeling dat de deelnemers aan het Planet Hunters-project die missers opsporen. Het menselijk brein in nu eenmaal beter in patroonherkenning dan een computer.
Deelnemers hoeven niets van sterrenkunde of exoplaneten af te weten. Ze krijgen chaotisch ogende grafiekjes te zien, waarin de meest opmerkelijke 'helderheidsdips' moeten worden aangegeven. Sterrenkundigen zorgen voor de verdere verwerking van deze meetpunten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Zo vind je ze, zo ben je ze weer kwijt..quote:
Help mee met het zoeken van exo planeten!
http://www.planethunters.org/
VREETPLANEET
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
eventjes maarquote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-01-2011
Man ontdekt vier planeten via de pc
Door: Martijn Verkuil
Peter Jalowiczor, 45 jaar uit South Yorkshire is een amateur astronoom die in zijn vrije tijd thuis naar nieuwe planeten zoekt. Hij bezit echter geen telescoop maar gebruikt hiervoor zijn pc en niet zonder succes. Hij ontdekte maar liefst vier nieuwe planeten zo schrijft de Daily Mail.
De informatie die de pc van Jalowiczor ontdekte heeft ervoor gezorgd dat wetenschappers vier gasbollen heeft ontdekt buiten het zonnestelsel.
Jalowiczor wordt officieel genoemd door de Lick-Carnegie Planet Search Team aan de universiteit van Californië als medeontdekker van de planeten HD31253b, HD218566b, HD177830c and HD99492c.
Jalowiczor heeft twee wetenschappelijke titels en is altijd geïnteresseerd geweest in astronomie. Het feit dat hij wordt erkend als medeontdekker van de planeten zorgt ervoor dat hij zich in de zevende hemel voelt.
Met slechts twee computers werden avonden achter elkaar analyses gemaakt van duizenden rekenmodellen die uitgegeven zijn door astronomen van de Californische universiteit. De informatie van de universiteit werd vrijgegeven aan het publiek zodat ook amateur astronomen ermee aan de slag konden.
Jalowiczor is sinds maart 2007 bezig geweest om de data te analyseren en grafieken te maken. Hij zocht daarbij naar kleine veranderingen in sterren die alleen maar veroorzaakt konden worden door planeten. Omdat sterren zo ver weg zijn, kunnen ze niet direct met een telescoop worden waargenomen en de planeten eromheen al helemaal niet. Men let in dit geval op indirecte effecten om het bestaan van een planeet te bewijzen zoals veranderingen in beweging van sterren.
De eerste van dergelijke exoplaneten' is in 1995 ontdekt en tot de dag van vandaag zijn er 515 planeten ontdekt. He gros van deze planeten heeft de enorme grootte van Jupiter.
http://www.dailymail.co.u(...)-home-telescope.html
(computeridee.nl)
Man ontdekt vier planeten via de pc
Door: Martijn Verkuil
Peter Jalowiczor, 45 jaar uit South Yorkshire is een amateur astronoom die in zijn vrije tijd thuis naar nieuwe planeten zoekt. Hij bezit echter geen telescoop maar gebruikt hiervoor zijn pc en niet zonder succes. Hij ontdekte maar liefst vier nieuwe planeten zo schrijft de Daily Mail.
De informatie die de pc van Jalowiczor ontdekte heeft ervoor gezorgd dat wetenschappers vier gasbollen heeft ontdekt buiten het zonnestelsel.
Jalowiczor wordt officieel genoemd door de Lick-Carnegie Planet Search Team aan de universiteit van Californië als medeontdekker van de planeten HD31253b, HD218566b, HD177830c and HD99492c.
Jalowiczor heeft twee wetenschappelijke titels en is altijd geïnteresseerd geweest in astronomie. Het feit dat hij wordt erkend als medeontdekker van de planeten zorgt ervoor dat hij zich in de zevende hemel voelt.
Met slechts twee computers werden avonden achter elkaar analyses gemaakt van duizenden rekenmodellen die uitgegeven zijn door astronomen van de Californische universiteit. De informatie van de universiteit werd vrijgegeven aan het publiek zodat ook amateur astronomen ermee aan de slag konden.
Jalowiczor is sinds maart 2007 bezig geweest om de data te analyseren en grafieken te maken. Hij zocht daarbij naar kleine veranderingen in sterren die alleen maar veroorzaakt konden worden door planeten. Omdat sterren zo ver weg zijn, kunnen ze niet direct met een telescoop worden waargenomen en de planeten eromheen al helemaal niet. Men let in dit geval op indirecte effecten om het bestaan van een planeet te bewijzen zoals veranderingen in beweging van sterren.
De eerste van dergelijke exoplaneten' is in 1995 ontdekt en tot de dag van vandaag zijn er 515 planeten ontdekt. He gros van deze planeten heeft de enorme grootte van Jupiter.
http://www.dailymail.co.u(...)-home-telescope.html
(computeridee.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
8 januari 2011
Chatten met planetenjagers
AMSTERDAM - Op de 217e bijeenkomst van de American Astronomical Society, die volgende week wordt gehouden in Seattle, zullen veel nieuwe resultaten gepresenteerd worden van de NASA-ruimtetelescoop Kepler, die jacht maakt op planeten bij andere sterren.
In verband daarmee organiseert NASA een online chatsessie waarbij het publiek vragen kan stellen aan Natalie Batalha van de San Jose State University, een van de wetenschappelijke leiders van het Kepler-project.
De online chatsessie vindt plaats op maandag 10 januari om 21.30 uur Nederlandse tijd en duurt ongeveer een uur.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
Chatten met planetenjagers
AMSTERDAM - Op de 217e bijeenkomst van de American Astronomical Society, die volgende week wordt gehouden in Seattle, zullen veel nieuwe resultaten gepresenteerd worden van de NASA-ruimtetelescoop Kepler, die jacht maakt op planeten bij andere sterren.
In verband daarmee organiseert NASA een online chatsessie waarbij het publiek vragen kan stellen aan Natalie Batalha van de San Jose State University, een van de wetenschappelijke leiders van het Kepler-project.
De online chatsessie vindt plaats op maandag 10 januari om 21.30 uur Nederlandse tijd en duurt ongeveer een uur.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
10-01-2011
Exoplaneet doet ster sneller draaien
De kleine ster HD 189733 lijkt te zijn aangezwengeld door de forse planeet die er op geringe afstand omheen draait. Dat blijkt uit Amerikaanse onderzoek dat vandaag tijdens de 217de bijeenkomst van de American Astronomy Society in Seattle (VS) is gepresenteerd.
Planeet HD 189733b is ongeveer net zo zwaar als Jupiter. Maar daar houden de overeenkomsten tussen de twee ook wel zo'n beetje op. HD 189733b bevindt zich op een afstand van minder dan vijf miljoen kilometer van zijn ster en cirkelt daar in iets meer dan twee dagen omheen.
De invloed van getijden en magnetische velden is op die kleine afstand dermate groot, dat de planeet zijn moederster als het ware meesleept. Hierdoor gaat niet alleen de ster steeds sneller ronddraaien (de rotatietijd is nog maar twaalf dagen), maar neemt ook de baansnelheid van de planeet af. Dat laatste heeft tot gevolg dat de planeet steeds dichter naar de ster toe spiraalt. Dit proces zal er uiteindelijk waarschijnlijk toe leiden dat de planeet aan flarden wordt gescheurd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
[ Bericht 78% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 11-01-2011 09:11:37 ]
Exoplaneet doet ster sneller draaien
De kleine ster HD 189733 lijkt te zijn aangezwengeld door de forse planeet die er op geringe afstand omheen draait. Dat blijkt uit Amerikaanse onderzoek dat vandaag tijdens de 217de bijeenkomst van de American Astronomy Society in Seattle (VS) is gepresenteerd.
Planeet HD 189733b is ongeveer net zo zwaar als Jupiter. Maar daar houden de overeenkomsten tussen de twee ook wel zo'n beetje op. HD 189733b bevindt zich op een afstand van minder dan vijf miljoen kilometer van zijn ster en cirkelt daar in iets meer dan twee dagen omheen.
De invloed van getijden en magnetische velden is op die kleine afstand dermate groot, dat de planeet zijn moederster als het ware meesleept. Hierdoor gaat niet alleen de ster steeds sneller ronddraaien (de rotatietijd is nog maar twaalf dagen), maar neemt ook de baansnelheid van de planeet af. Dat laatste heeft tot gevolg dat de planeet steeds dichter naar de ster toe spiraalt. Dit proces zal er uiteindelijk waarschijnlijk toe leiden dat de planeet aan flarden wordt gescheurd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
[ Bericht 78% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 11-01-2011 09:11:37 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-01-2011
Keplersatelliet vindt eerste exoplaneet die uit gesteente bestaat
© afp
De Keplersatelliet van de NASA heeft voor het eerst in zijn missie samen met telescopen op de grond een planeet buiten ons zonnestelsel gevonden die uit gesteente bestaat. Dat heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau bekendgemaakt.
Op basis data die gedurende acht maanden werden vergaard, kwamen wetenschappers tot de bevinding dat exoplaneet Kepler-10b uit gesteente bestaat. "Het is het eerst solide bewijs van (het bestaan van) een gesteenteplaneet die rond een andere ster dan de onze wentelt", zegt wetenschapper Natalie Batalha van de NASA. Het hemellichaam is 1,4 keer zo groot als de aarde en is de tot nu toe kleinst ontdekte planeet buiten ons zonnestelsel.
Twintig keer dichter
De in maart 2009 gelanceerde en 590 miljoen dollar kostende Kepler speurt in het bijzonder naar aarde-achtige planeten in of nabij de levensvatbare zone rond sterren in onze Melkweg, in de zone van een planetair stelsel waar er vloeibaar water op het oppervlak van een planeet kan zijn. Exoplaneet Kepler-10b bevindt zich echter 20 keer dichter tot moederster Kepler-10 dan Mercurius tot onze Zon, goed voor een omloop van 0,84 dagen, en bevindt zich (dus) niet in dat levensvatbaar gebied. Kepler-10 b draait in een stelsel op meer dan 2.000 lichtjaar van ons. (belga/kh)
(HLN)
Keplersatelliet vindt eerste exoplaneet die uit gesteente bestaat
© afp
De Keplersatelliet van de NASA heeft voor het eerst in zijn missie samen met telescopen op de grond een planeet buiten ons zonnestelsel gevonden die uit gesteente bestaat. Dat heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau bekendgemaakt.
Op basis data die gedurende acht maanden werden vergaard, kwamen wetenschappers tot de bevinding dat exoplaneet Kepler-10b uit gesteente bestaat. "Het is het eerst solide bewijs van (het bestaan van) een gesteenteplaneet die rond een andere ster dan de onze wentelt", zegt wetenschapper Natalie Batalha van de NASA. Het hemellichaam is 1,4 keer zo groot als de aarde en is de tot nu toe kleinst ontdekte planeet buiten ons zonnestelsel.
Twintig keer dichter
De in maart 2009 gelanceerde en 590 miljoen dollar kostende Kepler speurt in het bijzonder naar aarde-achtige planeten in of nabij de levensvatbare zone rond sterren in onze Melkweg, in de zone van een planetair stelsel waar er vloeibaar water op het oppervlak van een planeet kan zijn. Exoplaneet Kepler-10b bevindt zich echter 20 keer dichter tot moederster Kepler-10 dan Mercurius tot onze Zon, goed voor een omloop van 0,84 dagen, en bevindt zich (dus) niet in dat levensvatbaar gebied. Kepler-10 b draait in een stelsel op meer dan 2.000 lichtjaar van ons. (belga/kh)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Leuk! Een mooie ontdekking. Met een langere waarneemtijd kunnen dan ws ook soortgelijke planeten op grotere afstand tot de ster gevonden worden.quote:
10-01-2011
Keplersatelliet vindt eerste exoplaneet die uit gesteente bestaat
[ afbeelding ]
© afp
De Keplersatelliet van de NASA heeft voor het eerst in zijn missie samen met telescopen op de grond een planeet buiten ons zonnestelsel gevonden die uit gesteente bestaat. Dat heeft het Amerikaanse ruimtevaartbureau bekendgemaakt.
Op basis data die gedurende acht maanden werden vergaard, kwamen wetenschappers tot de bevinding dat exoplaneet Kepler-10b uit gesteente bestaat. "Het is het eerst solide bewijs van (het bestaan van) een gesteenteplaneet die rond een andere ster dan de onze wentelt", zegt wetenschapper Natalie Batalha van de NASA. Het hemellichaam is 1,4 keer zo groot als de aarde en is de tot nu toe kleinst ontdekte planeet buiten ons zonnestelsel.
Twintig keer dichter
De in maart 2009 gelanceerde en 590 miljoen dollar kostende Kepler speurt in het bijzonder naar aarde-achtige planeten in of nabij de levensvatbare zone rond sterren in onze Melkweg, in de zone van een planetair stelsel waar er vloeibaar water op het oppervlak van een planeet kan zijn. Exoplaneet Kepler-10b bevindt zich echter 20 keer dichter tot moederster Kepler-10 dan Mercurius tot onze Zon, goed voor een omloop van 0,84 dagen, en bevindt zich (dus) niet in dat levensvatbaar gebied. Kepler-10 b draait in een stelsel op meer dan 2.000 lichtjaar van ons. (belga/kh)
(HLN)
16-01-2011
Heetste exoplaneet: 3200 graden
Exoplaneet WASP-33b heeft een temperatuur van ca. 3200 graden en is daarmee de heetste exoplaneet die tot nu toe bekend is. De temperatuur is afgeleid uit infraroodmetingen die verricht zijn met de 4,2-meter William Herschel Telescope op La Palma. WASP-33b is een 'hete Jupiter' - een gasplaneet in een kleine omloopbaan. De omlooptijd bedraagt minder dan dertig uur. De witte moederster is met een oppervlaktetemperatuur van ca. 9000 graden zelf ook aanzienlijk heter dan de zon. De nieuwe metingen worden beschreven in een artikel dat binnenkort gepubliceerd wordt in Montly Notices of the Royal Astronomical Society .
(allesoversterrenkunde)
Heetste exoplaneet: 3200 graden
Exoplaneet WASP-33b heeft een temperatuur van ca. 3200 graden en is daarmee de heetste exoplaneet die tot nu toe bekend is. De temperatuur is afgeleid uit infraroodmetingen die verricht zijn met de 4,2-meter William Herschel Telescope op La Palma. WASP-33b is een 'hete Jupiter' - een gasplaneet in een kleine omloopbaan. De omlooptijd bedraagt minder dan dertig uur. De witte moederster is met een oppervlaktetemperatuur van ca. 9000 graden zelf ook aanzienlijk heter dan de zon. De nieuwe metingen worden beschreven in een artikel dat binnenkort gepubliceerd wordt in Montly Notices of the Royal Astronomical Society .
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-01-2011
Scheve banen van exoplaneten wijzen op zwaartekrachtsstoringen
AMSTERDAM - Met de Japanse 8,2-meter Subaru-telescoop op Mauna Kea, Hawaii, is ontdekt dat de omloopbanen van sommige exoplaneten sterk geheld zijn ten opzichte van het evenaarvlak van hun moederster.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
Het gaat om de exoplaneten HAT-P-11 en XO-4. Beide zijn 'hete Jupiters': zware reuzenplaneten in extreem kleine omloopbanen.
In ons eigen zonnestelsel vallen de banen van de planeten min of meer samen met het evenaarvlak van de zon - precies wat je verwacht wanneer het zonnestelsel ontstaan is uit een platte, ronddraaiende schijf van gas en stof.
Van de vele 'hete Jupiters' die de afgelopen vijftien jaar zijn ontdekt, wordt aangenomen dat ze op grotere afstand van hun moederster zijn ontstaan, en door een of ander mechanisme naar binnen zijn 'gemigreerd'.
Geen sprake van wrijving
Welk mechanisme dat is geweest, is echter niet duidelijk. De nieuwe resultaten doen vermoeden dat er in het geval van HAT-P-11 en XO-4 in elk geval geen sprake is geweest van wrijving en energieverlies door de beweging van de planeet in de resterende gas- en stofschijf waaruit hij bestond.
In dat geval zou de baan nog steeds min of meer moeten samenvallen met het evenaarvlak van de ster. In plaats daarvan zou de baanmigratie veroorzaakt kunnen zijn door zwaartekrachtsstoringen van andere zware planeten in het stelsel.
Computersimulaties
Computersimulaties laten zien dat zulke verstoringen kunnen leiden tot de meest uitzonderlijke planeetbanen. De 'verstorende' planeet kan zelfs de ruimte in zijn geslingerd.
De scheve ligging van de planeetbanen kon achterhaald worden door metingen aan een subtiel spectroscopisch effect tijdens de overgang van de planeet: vanaf de aarde zien we de planeetbanen vrijwel exact van opzij, waardoor hij eens per omloop voor zijn moederster langs beweegt.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
(nu.nl)
Scheve banen van exoplaneten wijzen op zwaartekrachtsstoringen
AMSTERDAM - Met de Japanse 8,2-meter Subaru-telescoop op Mauna Kea, Hawaii, is ontdekt dat de omloopbanen van sommige exoplaneten sterk geheld zijn ten opzichte van het evenaarvlak van hun moederster.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
Het gaat om de exoplaneten HAT-P-11 en XO-4. Beide zijn 'hete Jupiters': zware reuzenplaneten in extreem kleine omloopbanen.
In ons eigen zonnestelsel vallen de banen van de planeten min of meer samen met het evenaarvlak van de zon - precies wat je verwacht wanneer het zonnestelsel ontstaan is uit een platte, ronddraaiende schijf van gas en stof.
Van de vele 'hete Jupiters' die de afgelopen vijftien jaar zijn ontdekt, wordt aangenomen dat ze op grotere afstand van hun moederster zijn ontstaan, en door een of ander mechanisme naar binnen zijn 'gemigreerd'.
Geen sprake van wrijving
Welk mechanisme dat is geweest, is echter niet duidelijk. De nieuwe resultaten doen vermoeden dat er in het geval van HAT-P-11 en XO-4 in elk geval geen sprake is geweest van wrijving en energieverlies door de beweging van de planeet in de resterende gas- en stofschijf waaruit hij bestond.
In dat geval zou de baan nog steeds min of meer moeten samenvallen met het evenaarvlak van de ster. In plaats daarvan zou de baanmigratie veroorzaakt kunnen zijn door zwaartekrachtsstoringen van andere zware planeten in het stelsel.
Computersimulaties
Computersimulaties laten zien dat zulke verstoringen kunnen leiden tot de meest uitzonderlijke planeetbanen. De 'verstorende' planeet kan zelfs de ruimte in zijn geslingerd.
De scheve ligging van de planeetbanen kon achterhaald worden door metingen aan een subtiel spectroscopisch effect tijdens de overgang van de planeet: vanaf de aarde zien we de planeetbanen vrijwel exact van opzij, waardoor hij eens per omloop voor zijn moederster langs beweegt.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
(nu.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
wat gebeurt er met dit gas wanneer dit zo heet wordt? je zou kunnen stellen dat dit allemaal gaat verdampen en er een sintel als kern overblijft..quote:
16-01-2011
Heetste exoplaneet: 3200 graden
[ afbeelding ]
Exoplaneet WASP-33b heeft een temperatuur van ca. 3200 graden en is daarmee de heetste exoplaneet die tot nu toe bekend is. De temperatuur is afgeleid uit infraroodmetingen die verricht zijn met de 4,2-meter William Herschel Telescope op La Palma. WASP-33b is een 'hete Jupiter' - een gasplaneet in een kleine omloopbaan. De omlooptijd bedraagt minder dan dertig uur. De witte moederster is met een oppervlaktetemperatuur van ca. 9000 graden zelf ook aanzienlijk heter dan de zon. De nieuwe metingen worden beschreven in een artikel dat binnenkort gepubliceerd wordt in Montly Notices of the Royal Astronomical Society .
(allesoversterrenkunde)
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
sorry, ik ben geen natuurkundigequote:
[..]
wat gebeurt er met dit gas wanneer dit zo heet wordt? je zou kunnen stellen dat dit allemaal gaat verdampen en er een sintel als kern overblijft..
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19 januari 2011
'Eerste leefbare planeet' blijft spoorloos
AMSTERDAM - In september vorig jaar maakten Amerikaanse astronomen de ontdekking bekend van de eerste potentieel leefbare exoplaneet. Exoplaneten zijn planeten die draaien om andere sterren dan de Zon.
Maar enkele weken later al uitten sterrenkundigen van de universiteit van Genève die bij dezelfde ster - Gliese 581 - naar planeten hadden gespeurd hun twijfels over deze primeur. Het lijkt er steeds meer op dat de onderzoekers uit Genève gelijk krijgen. Het bestaan van planeet Gliese 581g - de zesde die bij Gliese 581 ontdekt zou zijn - werd afgeleid uit kleine schommelbewegingen van zijn moederster. Zijn afstand tot de rode dwergster zou precies goed zijn voor het ontstaan van leven: niet te koud, niet te warm.
Een statistische analyse van de gezamenlijke Amerikaanse en Europese meetgegevens doet de hoop op een leefbare planeet echter vervliegen.
Ruis
Als er al een planeet op die afstand rond Gliese 581 draait, gaat de door hem veroorzaakte schommelbeweging geheel ten onder in de onvermijdelijke ruis van de meetonzekerheden. De kans dat Gliese 581g echt bestaat is daarmee geslonken tot minder dan 0,01 procent. Al zijn de oorspronkelijke ontdekkers van de planeet het daar natuurlijk niet mee eens.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
'Eerste leefbare planeet' blijft spoorloos
AMSTERDAM - In september vorig jaar maakten Amerikaanse astronomen de ontdekking bekend van de eerste potentieel leefbare exoplaneet. Exoplaneten zijn planeten die draaien om andere sterren dan de Zon.
Maar enkele weken later al uitten sterrenkundigen van de universiteit van Genève die bij dezelfde ster - Gliese 581 - naar planeten hadden gespeurd hun twijfels over deze primeur. Het lijkt er steeds meer op dat de onderzoekers uit Genève gelijk krijgen. Het bestaan van planeet Gliese 581g - de zesde die bij Gliese 581 ontdekt zou zijn - werd afgeleid uit kleine schommelbewegingen van zijn moederster. Zijn afstand tot de rode dwergster zou precies goed zijn voor het ontstaan van leven: niet te koud, niet te warm.
Een statistische analyse van de gezamenlijke Amerikaanse en Europese meetgegevens doet de hoop op een leefbare planeet echter vervliegen.
Ruis
Als er al een planeet op die afstand rond Gliese 581 draait, gaat de door hem veroorzaakte schommelbeweging geheel ten onder in de onvermijdelijke ruis van de meetonzekerheden. De kans dat Gliese 581g echt bestaat is daarmee geslonken tot minder dan 0,01 procent. Al zijn de oorspronkelijke ontdekkers van de planeet het daar natuurlijk niet mee eens.
© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Zo irritant dat 2012 meteen aangenomen de datum is...quote:
tweede zon
Zal dit het zoeken naar planeten de komende jaren niet bemoeilijken?
@Yi--Long
We hebben 581d toch nog
Dat is waar, en wie weet komt 581g later alsnog weer in beeld.quote:@Yi--Long
We hebben 581d toch nog
Mijn droom is dat elk land op Aarde geld opzij legt voor een mega telescoop, zodat we zelfs continenten kunnen bekijken van exo planeten. Het is al haalbaar, het enige dat ons tegen houd is geld. Wie weet dat we dan verlichte steden zien op werelden ver hier vandaan...
De James Webb Space Telescope staat al in de planning..quote:
[..]
Dat is waar, en wie weet komt 581g later alsnog weer in beeld.
Mijn droom is dat elk land op Aarde geld opzij legt voor een mega telescoop, zodat we zelfs continenten kunnen bekijken van exo planeten. Het is al haalbaar, het enige dat ons tegen houd is geld. Wie weet dat we dan verlichte steden zien op werelden ver hier vandaan...
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
02-02-2011
Nieuw planetenstelsel ontdekt
© ap
Amerikaanse astronomen hebben een nieuw planetenstelsel ontdekt. Rond de ster Kepler-11 staan zeker zes planeten. De afstand tussen die planeten en deze ster is zo klein, dat er waarschijnlijk geen leven mogelijk is. Het gaat om het meest compacte planetenstelsel dat ooit is gevonden.
Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA woensdag bekendgemaakt. De ontdekking verschijnt donderdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
De ster en de zes planeten staan op ongeveer 2000 lichtjaar afstand van de aarde. Het stelsel werd ontdekt met de ruimtetelescoop Kepler. Die werd twee jaar geleden gelanceerd om te zoeken naar planeten als de aarde buiten ons zonnestelsel. In theorie is daar leven mogelijk, als zo'n planeet niet te dicht bij en niet te ver van zijn ster staat.
In zijn zoektocht kijkt de Kepler naar ongeveer een kwart procent van de sterrenhemel. In dat minieme gebied heeft de Kepler al meer dan 1200 planeten ontdekt. Ruim vijftig daarvan bevinden zich in de zogeheten 'bewoonbare zone'. "Het feit dat we zo veel planeten hebben gevonden in zo'n piepklein gedeelte van de hemel geeft aan dat er in het heelal mogelijk talloze planeten rond sterren als de zon draaien", stelt de NASA. (anp/mvdb)
Illustratie van Kepler-11 © ap
(HLN)
Nieuw planetenstelsel ontdekt
© ap
Amerikaanse astronomen hebben een nieuw planetenstelsel ontdekt. Rond de ster Kepler-11 staan zeker zes planeten. De afstand tussen die planeten en deze ster is zo klein, dat er waarschijnlijk geen leven mogelijk is. Het gaat om het meest compacte planetenstelsel dat ooit is gevonden.
Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA woensdag bekendgemaakt. De ontdekking verschijnt donderdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
De ster en de zes planeten staan op ongeveer 2000 lichtjaar afstand van de aarde. Het stelsel werd ontdekt met de ruimtetelescoop Kepler. Die werd twee jaar geleden gelanceerd om te zoeken naar planeten als de aarde buiten ons zonnestelsel. In theorie is daar leven mogelijk, als zo'n planeet niet te dicht bij en niet te ver van zijn ster staat.
In zijn zoektocht kijkt de Kepler naar ongeveer een kwart procent van de sterrenhemel. In dat minieme gebied heeft de Kepler al meer dan 1200 planeten ontdekt. Ruim vijftig daarvan bevinden zich in de zogeheten 'bewoonbare zone'. "Het feit dat we zo veel planeten hebben gevonden in zo'n piepklein gedeelte van de hemel geeft aan dat er in het heelal mogelijk talloze planeten rond sterren als de zon draaien", stelt de NASA. (anp/mvdb)
Illustratie van Kepler-11 © ap
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
waren er geen aanwijzingen voor rotsachtige planeten nét buiten die zone?quote:
02-02-2011
Nieuw planetenstelsel ontdekt
[ afbeelding ]
© ap
Amerikaanse astronomen hebben een nieuw planetenstelsel ontdekt. Rond de ster Kepler-11 staan zeker zes planeten. De afstand tussen die planeten en deze ster is zo klein, dat er waarschijnlijk geen leven mogelijk is. Het gaat om het meest compacte planetenstelsel dat ooit is gevonden.
Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA woensdag bekendgemaakt. De ontdekking verschijnt donderdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
De ster en de zes planeten staan op ongeveer 2000 lichtjaar afstand van de aarde. Het stelsel werd ontdekt met de ruimtetelescoop Kepler. Die werd twee jaar geleden gelanceerd om te zoeken naar planeten als de aarde buiten ons zonnestelsel. In theorie is daar leven mogelijk, als zo'n planeet niet te dicht bij en niet te ver van zijn ster staat.
In zijn zoektocht kijkt de Kepler naar ongeveer een kwart procent van de sterrenhemel. In dat minieme gebied heeft de Kepler al meer dan 1200 planeten ontdekt. Ruim vijftig daarvan bevinden zich in de zogeheten 'bewoonbare zone'. "Het feit dat we zo veel planeten hebben gevonden in zo'n piepklein gedeelte van de hemel geeft aan dat er in het heelal mogelijk talloze planeten rond sterren als de zon draaien", stelt de NASA. (anp/mvdb)
[ afbeelding ]
Illustratie van Kepler-11 © ap
(HLN)
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
02-02-2011
Planetenoogst Kepler-satelliet passeert de 1000
Naast het zesvoudige planetenstelsel dat deze week uitgebreid in Nature wordt besproken, heeft de NASA-satelliet Kepler nog veel meer (kandidaat-)planeten opgespoord. De teller staat inmiddels op 1235, en dat is alleen nog maar de oogst voor de periode mei-september 2009.
Kepler houdt sinds 12 mei 2009 de helderheden van meer dan 156.000 zonachtige sterren in de gaten. De sterren waar, vanaf de aarde gezien, planeten voorlangs bewegen, zijn herkenbaar aan regelmatig optredende helderheidsdipjes. De op deze manier gevonden kandidaten moeten nader worden onderzocht, om te controleren of het ook echt om planeten gaat. En dat kan maanden, in sommige gevallen zelfs jaren duren.
Van de 1235 kandidaten zijn er 68 ongeveer zo groot als de aarde, 288 zijn een maatje groter en worden 'superaardes' genoemd. Daarnaast zijn er 662 mogelijke planeten ter grootte van Neptunus gevonden, 165 van het kaliber Jupiter en 19 'superjupiters'. Een stuk of vijftig van de planeten bevinden zich in de 'leefbare zone' van hun ster: daar kunnen dus temperaturen heersen waarbij water in vloeibare vorm kan bestaan.
Kepler zal nog tot zeker tot november 2012 naar planeten blijven zoeken. Het is goed om daarbij te bedenken dat de satelliet maar een kleine fractie van alle mogelijke planeten kan opsporen. Op de eerste plaats overziet zijn telescoop maar 1/400 deel van de hemel, en bovendien zullen de planeten van de meeste sterren vanaf de aarde gezien nooit voor hun moederster langs bewegen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Planetenoogst Kepler-satelliet passeert de 1000
Naast het zesvoudige planetenstelsel dat deze week uitgebreid in Nature wordt besproken, heeft de NASA-satelliet Kepler nog veel meer (kandidaat-)planeten opgespoord. De teller staat inmiddels op 1235, en dat is alleen nog maar de oogst voor de periode mei-september 2009.
Kepler houdt sinds 12 mei 2009 de helderheden van meer dan 156.000 zonachtige sterren in de gaten. De sterren waar, vanaf de aarde gezien, planeten voorlangs bewegen, zijn herkenbaar aan regelmatig optredende helderheidsdipjes. De op deze manier gevonden kandidaten moeten nader worden onderzocht, om te controleren of het ook echt om planeten gaat. En dat kan maanden, in sommige gevallen zelfs jaren duren.
Van de 1235 kandidaten zijn er 68 ongeveer zo groot als de aarde, 288 zijn een maatje groter en worden 'superaardes' genoemd. Daarnaast zijn er 662 mogelijke planeten ter grootte van Neptunus gevonden, 165 van het kaliber Jupiter en 19 'superjupiters'. Een stuk of vijftig van de planeten bevinden zich in de 'leefbare zone' van hun ster: daar kunnen dus temperaturen heersen waarbij water in vloeibare vorm kan bestaan.
Kepler zal nog tot zeker tot november 2012 naar planeten blijven zoeken. Het is goed om daarbij te bedenken dat de satelliet maar een kleine fractie van alle mogelijke planeten kan opsporen. Op de eerste plaats overziet zijn telescoop maar 1/400 deel van de hemel, en bovendien zullen de planeten van de meeste sterren vanaf de aarde gezien nooit voor hun moederster langs bewegen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-02-2011
"Vijftig miljard planeten in Melkweg"
© ap
Er zijn mogelijk zowat 50 miljard planeten in het melkwegstelsel. Daarvan kunnen er 500 miljoen zich binnen de "levensvatbare zone" rond een ster bevinden. Dat schatten astronomen op basis van gegevens die de Keplersatelliet verzamelde.
De astronomen maakten een extrapolatie op basis van een klein stukje hemel dat Kepler al onderzocht. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA zei eerder dat Kepler bij een analyse van meer 156.000 sterren 1.235 kandidaat-planeten vond, waarvan er 68 qua grootte op de aarde lijken.
Kepler is ontworpen om planeten in de Melkweg te zoeken die op de aarde lijken. Maar om mogelijk leven te herbergen moeten die planeten zich binnen de "levensvatbare zone" rond een ster bevinden, waar het niet te heet en niet te koud is. (belga/odbs)
(HLN)
"Vijftig miljard planeten in Melkweg"
© ap
Er zijn mogelijk zowat 50 miljard planeten in het melkwegstelsel. Daarvan kunnen er 500 miljoen zich binnen de "levensvatbare zone" rond een ster bevinden. Dat schatten astronomen op basis van gegevens die de Keplersatelliet verzamelde.
De astronomen maakten een extrapolatie op basis van een klein stukje hemel dat Kepler al onderzocht. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA zei eerder dat Kepler bij een analyse van meer 156.000 sterren 1.235 kandidaat-planeten vond, waarvan er 68 qua grootte op de aarde lijken.
Kepler is ontworpen om planeten in de Melkweg te zoeken die op de aarde lijken. Maar om mogelijk leven te herbergen moeten die planeten zich binnen de "levensvatbare zone" rond een ster bevinden, waar het niet te heet en niet te koud is. (belga/odbs)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-02-2011
Planeet ontdekt bij jonge ster?
Met behulp van ESO's Very Large Telescope heeft een internationaal team van astronomen de kortlevende materieschijf waargenomen rond een jonge ster die in het beginstadium van planeetvorming verkeert. Voor het eerst is daarbij een kleine begeleider ontdekt die mogelijk de veroorzaker is van de brede lege zone in die schijf.
Planeten ontstaan uit de materieschijven rond jonge sterren, maar de overgang van stofschijf naar planetenstelsel gaat snel en er zijn maar weinig objecten bekend die zich in dit stadium bevinden. Eén van die objecten is T Chamaeleontis (T Cha), een onopvallende ster in het kleine zuidelijke sterrenbeeld Kameleon die vergelijkbaar is met de zon, maar dan veel jonger. T Cha bevindt zich op ongeveer 330 lichtjaar van de aarde en is slechts ongeveer zeven miljoen jaar oud.
In de stofschijf rond T Cha is een lege zone ontdekt, die ongeveer 20 miljoen kilometer van de ster begint en ruim een miljard kilometer verder naar buiten eindigt. Omdat dit een aanwijzing zou kunnen zijn dat zich hier planeten hebben gevormd, hebben de astronomen met een speciale camera van de VLT naar de ster gekeken. Daarbij is, op ongeveer een miljard kilometer van de ster, een klein object ontdekt. Latere waarnemingen zullen moeten uitwijzen of deze begeleider een planeet is of een bruine dwerg (een 'mislukte ster').
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Planeet ontdekt bij jonge ster?
Met behulp van ESO's Very Large Telescope heeft een internationaal team van astronomen de kortlevende materieschijf waargenomen rond een jonge ster die in het beginstadium van planeetvorming verkeert. Voor het eerst is daarbij een kleine begeleider ontdekt die mogelijk de veroorzaker is van de brede lege zone in die schijf.
Planeten ontstaan uit de materieschijven rond jonge sterren, maar de overgang van stofschijf naar planetenstelsel gaat snel en er zijn maar weinig objecten bekend die zich in dit stadium bevinden. Eén van die objecten is T Chamaeleontis (T Cha), een onopvallende ster in het kleine zuidelijke sterrenbeeld Kameleon die vergelijkbaar is met de zon, maar dan veel jonger. T Cha bevindt zich op ongeveer 330 lichtjaar van de aarde en is slechts ongeveer zeven miljoen jaar oud.
In de stofschijf rond T Cha is een lege zone ontdekt, die ongeveer 20 miljoen kilometer van de ster begint en ruim een miljard kilometer verder naar buiten eindigt. Omdat dit een aanwijzing zou kunnen zijn dat zich hier planeten hebben gevormd, hebben de astronomen met een speciale camera van de VLT naar de ster gekeken. Daarbij is, op ongeveer een miljard kilometer van de ster, een klein object ontdekt. Latere waarnemingen zullen moeten uitwijzen of deze begeleider een planeet is of een bruine dwerg (een 'mislukte ster').
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
24-02-2011
Twee exoplaneten delen één en dezelfde baan
In de stortvloed aan gegevens die de naar planeten speurende Kepler-satelliet naar de aarde stuurt, is een uniek planetenstelsel aangetroffen. Rond de ster KOI-730 draaien vier planeten, waarvan er twee in dezelfde baan om hun moederster draaien.
Het tweetal heeft een omlooptijd van iets minder dan tien dagen. Ze houden daarbij steeds dezelfde afstand tot elkaar: de ene loopt precies zestig graden - een zesde deel van een cirkel - voor op de andere.
Die zestig graden is geen toeval. Zestig graden voor en achter elke planeet die om een ster draait, ligt een zogeheten Lagrangepunt. In dat punt is de gecombineerde zwaartekrachtsaantrekking van ster en planeet precies groot genoeg om een daar aanwezig object een stabiele positie te laten innemen. De planeet Jupiter bijvoorbeeld, heeft op die punten een aantal kleine planetoïden in bedwang.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Twee exoplaneten delen één en dezelfde baan
In de stortvloed aan gegevens die de naar planeten speurende Kepler-satelliet naar de aarde stuurt, is een uniek planetenstelsel aangetroffen. Rond de ster KOI-730 draaien vier planeten, waarvan er twee in dezelfde baan om hun moederster draaien.
Het tweetal heeft een omlooptijd van iets minder dan tien dagen. Ze houden daarbij steeds dezelfde afstand tot elkaar: de ene loopt precies zestig graden - een zesde deel van een cirkel - voor op de andere.
Die zestig graden is geen toeval. Zestig graden voor en achter elke planeet die om een ster draait, ligt een zogeheten Lagrangepunt. In dat punt is de gecombineerde zwaartekrachtsaantrekking van ster en planeet precies groot genoeg om een daar aanwezig object een stabiele positie te laten innemen. De planeet Jupiter bijvoorbeeld, heeft op die punten een aantal kleine planetoïden in bedwang.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-03-2011
Planeet bij ster Bèta Pictoris opnieuw gefotografeerd
Met de Europese Very Large Telescope in Chili zijn nieuwe opnamen gemaakt van de planeet bij de ster Bèta Pictoris. Ook zijn de massa en de temperatuur van de planeet gemeten.
Bèta Pictoris is een jonge ster op een afstand van ruim 63 lichtjaar. Al meer dan 25 jaar is bekend dat deze ster omgeven is door een schijf van gas en stof waarin planeten kunnen ontstaan. Het heeft echter tot 2009 geduurd voordat in deze schijf ook werkelijk een planeet werd opgespoord.
Uit de nieuwe VLT-waarnemingen blijkt dat deze planeet zeven tot elf keer zo zwaar is als de planeet Jupiter. Zijn oppervlaktetemperatuur ligt tussen de 1100 en 1700 graden.
Volgens het internationale team van sterrenkundigen dat de planeet onderzocht heeft, wijst deze hoge temperatuur erop dat de planeet nog maar kort geleden is ontstaan. Hij heeft gewoon nog niet de tijd gehad om de warmte kwijt te raken die hij ten gevolge van het samenklonteringsproces in de stofschijf heeft verkregen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Planeet bij ster Bèta Pictoris opnieuw gefotografeerd
Met de Europese Very Large Telescope in Chili zijn nieuwe opnamen gemaakt van de planeet bij de ster Bèta Pictoris. Ook zijn de massa en de temperatuur van de planeet gemeten.
Bèta Pictoris is een jonge ster op een afstand van ruim 63 lichtjaar. Al meer dan 25 jaar is bekend dat deze ster omgeven is door een schijf van gas en stof waarin planeten kunnen ontstaan. Het heeft echter tot 2009 geduurd voordat in deze schijf ook werkelijk een planeet werd opgespoord.
Uit de nieuwe VLT-waarnemingen blijkt dat deze planeet zeven tot elf keer zo zwaar is als de planeet Jupiter. Zijn oppervlaktetemperatuur ligt tussen de 1100 en 1700 graden.
Volgens het internationale team van sterrenkundigen dat de planeet onderzocht heeft, wijst deze hoge temperatuur erop dat de planeet nog maar kort geleden is ontstaan. Hij heeft gewoon nog niet de tijd gehad om de warmte kwijt te raken die hij ten gevolge van het samenklonteringsproces in de stofschijf heeft verkregen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-03-2011
Amerikaanse astronomen ontdekken nieuw planetenstelsel
Amerikaanse astronomen hebben een nieuw planetenstelsel ontdekt. Rond de ster Kepler-11 staan zeker zes planeten. De afstand tussen die planeten en deze ster is zo klein, dat er waarschijnlijk geen leven mogelijk is. Het gaat om het meest compacte planetenstelsel dat ooit is gevonden.
Rond de ster Kepler-11 staan zes planeten
Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA woensdag bekendgemaakt. De ontdekking verschijnt donderdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Lichtjaren
De ster en de zes planeten staan op ongeveer tweeduizend lichtjaar afstand van de aarde. Het stelsel werd ontdekt met de ruimtetelescoop Kepler. Die werd twee jaar geleden gelanceerd om te zoeken naar planeten als de aarde buiten ons zonnestelsel.
In theorie is daar leven mogelijk, als zo’n planeet niet te dicht bij en niet te ver van zijn ster staat.
Bewoonbare zone
In zijn zoektocht kijkt de Kepler naar ongeveer een kwart procent van de sterrenhemel. In dat minieme gebied heeft de Kepler al meer dan 1.200 planeten ontdekt. Ruim vijftig daarvan bevinden zich in de zogeheten 'bewoonbare zone'.
'Het feit dat we zo veel planeten hebben gevonden in zo’n piepklein gedeelte van de hemel geeft aan dat er in het heelal mogelijk talloze planeten rond sterren als de zon draaien,' aldus de NASA.
Door Arne Hankel
(Elsevier)
Amerikaanse astronomen ontdekken nieuw planetenstelsel
Amerikaanse astronomen hebben een nieuw planetenstelsel ontdekt. Rond de ster Kepler-11 staan zeker zes planeten. De afstand tussen die planeten en deze ster is zo klein, dat er waarschijnlijk geen leven mogelijk is. Het gaat om het meest compacte planetenstelsel dat ooit is gevonden.
Rond de ster Kepler-11 staan zes planeten
Dat heeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA woensdag bekendgemaakt. De ontdekking verschijnt donderdag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Lichtjaren
De ster en de zes planeten staan op ongeveer tweeduizend lichtjaar afstand van de aarde. Het stelsel werd ontdekt met de ruimtetelescoop Kepler. Die werd twee jaar geleden gelanceerd om te zoeken naar planeten als de aarde buiten ons zonnestelsel.
In theorie is daar leven mogelijk, als zo’n planeet niet te dicht bij en niet te ver van zijn ster staat.
Bewoonbare zone
In zijn zoektocht kijkt de Kepler naar ongeveer een kwart procent van de sterrenhemel. In dat minieme gebied heeft de Kepler al meer dan 1.200 planeten ontdekt. Ruim vijftig daarvan bevinden zich in de zogeheten 'bewoonbare zone'.
'Het feit dat we zo veel planeten hebben gevonden in zo’n piepklein gedeelte van de hemel geeft aan dat er in het heelal mogelijk talloze planeten rond sterren als de zon draaien,' aldus de NASA.
Door Arne Hankel
(Elsevier)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-03-2011
Tweelingsatelliet voor zonneonderzoek ontdekt mogelijke planeet
Bij de ster HD 213597 is waarschijnlijk een planeet ontdekt. Na meer dan vijfhonderd van die ontdekkingen is dat nauwelijks nieuws meer. Bijzonder is wel dat deze mogelijke exoplaneet is opgespoord met een instrument van de tweelingsatelliet STEREO.
De beide STEREO-satellieten van NASA houden zich vooral bezig met het waarnemen van de zon. Maar als daar weinig activiteit is, doen ze ook andere waarnemingen. Zo hebben ze onder meer de atmosfeer van Venus en enkele kometen onderzocht. Ook worden met grote regelmaat opnamen gemaakt van stukjes sterrenhemel.
Bij die laatste activiteit zijn honderden sterren ontdekt waarvan de helderheid niet geheel constant is. Van ruim honderd van die sterren was het veranderlijke gedrag niet eerder waargenomen. En in één geval lijken de regelmatige helderheidsvariaties te worden veroorzaakt door een planeet die, vanaf de aarde gezien, bij elke omloop voor de ster langs passeert.
Vervolgwaarnemingen zullen moeten uitwijzen of er inderdaad een planeet om HD 213597 cirkelt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Tweelingsatelliet voor zonneonderzoek ontdekt mogelijke planeet
Bij de ster HD 213597 is waarschijnlijk een planeet ontdekt. Na meer dan vijfhonderd van die ontdekkingen is dat nauwelijks nieuws meer. Bijzonder is wel dat deze mogelijke exoplaneet is opgespoord met een instrument van de tweelingsatelliet STEREO.
De beide STEREO-satellieten van NASA houden zich vooral bezig met het waarnemen van de zon. Maar als daar weinig activiteit is, doen ze ook andere waarnemingen. Zo hebben ze onder meer de atmosfeer van Venus en enkele kometen onderzocht. Ook worden met grote regelmaat opnamen gemaakt van stukjes sterrenhemel.
Bij die laatste activiteit zijn honderden sterren ontdekt waarvan de helderheid niet geheel constant is. Van ruim honderd van die sterren was het veranderlijke gedrag niet eerder waargenomen. En in één geval lijken de regelmatige helderheidsvariaties te worden veroorzaakt door een planeet die, vanaf de aarde gezien, bij elke omloop voor de ster langs passeert.
Vervolgwaarnemingen zullen moeten uitwijzen of er inderdaad een planeet om HD 213597 cirkelt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-03-2011
Hete exoplaneet is toch niet in wolken gehuld
Exoplaneet GJ 1214b, die tot de 'superaardes' wordt gerekend, is hoogstwaarschijnlijk niet in wolken gehuld. Dat blijkt uit vervolgonderzoek door hetzelfde team van astronomen dat eind vorig jaar een eerste analyse van de atmosfeer van deze planeet publiceerde.
De atmosfeer van GJ 1214b wordt spectroscopisch onderzocht op momenten dat de planeet voor zijn moederster langstrekt. Tijdens zo'n planeetovergang worden specifieke golflengten van het sterlicht door de atmosfeer geabsorbeerd, die kenmerkend zijn voor de chemische samenstelling ervan.
De eerste metingen lieten twee mogelijkheden open. De ene was dat de planeet was gehuld in een waterstofrijke en zeer mistige atmosfeer, de andere dat de atmosfeer uit waterdamp en zwaardere gassen bestond. De vervolgmetingen laten zien dat de eerste mogelijkheid geschrapt kan worden en dat de atmosfeer van GJ 1214b voor ongeveer tien procent uit waterdamp bestaat. De temperatuur op de planeet bedraagt ongeveer 280 graden Celsius.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Hete exoplaneet is toch niet in wolken gehuld
Exoplaneet GJ 1214b, die tot de 'superaardes' wordt gerekend, is hoogstwaarschijnlijk niet in wolken gehuld. Dat blijkt uit vervolgonderzoek door hetzelfde team van astronomen dat eind vorig jaar een eerste analyse van de atmosfeer van deze planeet publiceerde.
De atmosfeer van GJ 1214b wordt spectroscopisch onderzocht op momenten dat de planeet voor zijn moederster langstrekt. Tijdens zo'n planeetovergang worden specifieke golflengten van het sterlicht door de atmosfeer geabsorbeerd, die kenmerkend zijn voor de chemische samenstelling ervan.
De eerste metingen lieten twee mogelijkheden open. De ene was dat de planeet was gehuld in een waterstofrijke en zeer mistige atmosfeer, de andere dat de atmosfeer uit waterdamp en zwaardere gassen bestond. De vervolgmetingen laten zien dat de eerste mogelijkheid geschrapt kan worden en dat de atmosfeer van GJ 1214b voor ongeveer tien procent uit waterdamp bestaat. De temperatuur op de planeet bedraagt ongeveer 280 graden Celsius.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-03-2011
Aardeachtige planeten zijn gemakkelijker te vinden dan gedacht
De afgelopen tien jaar hebben astronomen honderden planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt. Of daar planeten tussen zitten waar leven mogelijk is, moet nog blijken. Maar als het aan de Amerikaanse astronoom Eric Agol ligt, zal de eerste leefbare planeet op een nogal onverwachte plek worden gevonden: in de omgeving van een uitgeputte ster.
In een artikel in de Astrophysical Journal Letters oppert Agol dat leefbare planeten ter grootte van de aarde veel gemakkelijker vindbaar zijn als ze om zogeheten witte dwergen cirkelen. Een witte dwerg is het restant van een ster die, tegen het einde van zijn bestaan, zijn buitenste gaslagen heeft afgestoten. Aanvankelijk is zo'n restant heel heet, maar uiteindelijk wordt hij koeler dan de zon, waardoor de zone waar aangename temperaturen heersen heel dicht bij de ster komt te liggen.
Eventuele planeten die zich in die zone bevinden, zijn al vindbaar met een relatief kleine telescoop mits ze tijdens elke omloop, vanaf de aarde gezien, eventjes vóór hun ster langs trekken. Zulke planeetovergangen hebben tot gevolg dat de ster met grote regelmaat kleine helderheidsdipjes vertoont.
Agol stelt voor om de 20.000 meest nabije witte dwergen op de aanwezigheid van planeten in de leefbare zone te onderzoeken. Dat is wel een hele klus, want daartoe moet elk van die sterren zeker enkele tientallen uren worden waargenomen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Aardeachtige planeten zijn gemakkelijker te vinden dan gedacht
De afgelopen tien jaar hebben astronomen honderden planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt. Of daar planeten tussen zitten waar leven mogelijk is, moet nog blijken. Maar als het aan de Amerikaanse astronoom Eric Agol ligt, zal de eerste leefbare planeet op een nogal onverwachte plek worden gevonden: in de omgeving van een uitgeputte ster.
In een artikel in de Astrophysical Journal Letters oppert Agol dat leefbare planeten ter grootte van de aarde veel gemakkelijker vindbaar zijn als ze om zogeheten witte dwergen cirkelen. Een witte dwerg is het restant van een ster die, tegen het einde van zijn bestaan, zijn buitenste gaslagen heeft afgestoten. Aanvankelijk is zo'n restant heel heet, maar uiteindelijk wordt hij koeler dan de zon, waardoor de zone waar aangename temperaturen heersen heel dicht bij de ster komt te liggen.
Eventuele planeten die zich in die zone bevinden, zijn al vindbaar met een relatief kleine telescoop mits ze tijdens elke omloop, vanaf de aarde gezien, eventjes vóór hun ster langs trekken. Zulke planeetovergangen hebben tot gevolg dat de ster met grote regelmaat kleine helderheidsdipjes vertoont.
Agol stelt voor om de 20.000 meest nabije witte dwergen op de aanwezigheid van planeten in de leefbare zone te onderzoeken. Dat is wel een hele klus, want daartoe moet elk van die sterren zeker enkele tientallen uren worden waargenomen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-04-2011
Zonne-satellieten kunnen mogelijk exoplaneten ontdekken
De twee Amerikaanse STEREO-ruimtesondes, die zich aan weerszijden van de zon bevinden voor gedetailleerd onderzoek aan onze eigen ster, kunnen in de toekomst wellicht planeten ontdekken bij andere sterren. Dat beweren sterrenkundigen van de University of Central Lancashire vandaag op de National Astronomy Meeting (NAM 2011) van de Royal Astronomical Society in Llandudno, Wales.
De onderzoekers hebben met behulp van de STEREO-ruimtesondes 122 tot nu toe onbekende eclipserende dubbelsterren ontdekt. Op de foto's die gemaakt worden door de gevoelige camera's van de ruimtesondes zijn tot op heden bijna één miljoen sterren vastgelegd, waarvan de helderheidsveranderingen in de loop van de tijd nauwkeurig gemeten kunnen worden. Bij eclipserende dubbelsterren is die helderheid veranderlijk, doordat er sprake is van twee sterren die in een kleine baan om elkaar heen draaien en elkaar daarbij regelmatig bedekken.
Volgens Danielle Bewsher moet het mogelijk zijn om met de STEREO-camera's nog veel kleinere helderheidsvariaties te meten, en op die manier exoplaneten op het spoor te komen die eens per omloop voor hun moederster langs trekken en daarbij een klein beetje sterlicht onderscheppen.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Zonne-satellieten kunnen mogelijk exoplaneten ontdekken
De twee Amerikaanse STEREO-ruimtesondes, die zich aan weerszijden van de zon bevinden voor gedetailleerd onderzoek aan onze eigen ster, kunnen in de toekomst wellicht planeten ontdekken bij andere sterren. Dat beweren sterrenkundigen van de University of Central Lancashire vandaag op de National Astronomy Meeting (NAM 2011) van de Royal Astronomical Society in Llandudno, Wales.
De onderzoekers hebben met behulp van de STEREO-ruimtesondes 122 tot nu toe onbekende eclipserende dubbelsterren ontdekt. Op de foto's die gemaakt worden door de gevoelige camera's van de ruimtesondes zijn tot op heden bijna één miljoen sterren vastgelegd, waarvan de helderheidsveranderingen in de loop van de tijd nauwkeurig gemeten kunnen worden. Bij eclipserende dubbelsterren is die helderheid veranderlijk, doordat er sprake is van twee sterren die in een kleine baan om elkaar heen draaien en elkaar daarbij regelmatig bedekken.
Volgens Danielle Bewsher moet het mogelijk zijn om met de STEREO-camera's nog veel kleinere helderheidsvariaties te meten, en op die manier exoplaneten op het spoor te komen die eens per omloop voor hun moederster langs trekken en daarbij een klein beetje sterlicht onderscheppen.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-04-2011
Zwarte bomen op planeet met twee zonnen?
Het klinkt als science fiction, maar op een exoplaneet met twee zonnen aan de hemel zouden zwarte bomen kunnen groeien. Dat beweert Jack O'Malley-James van de University of St Andrews vandaag op de National Astronomy Meeting (NAM 2011) van de Royal Astronomical Society in Llandudno, Wales.
O'Malley-James heeft onderzocht hoe fotosynthese zich zou kunnen ontwikkelen op planeten die een baan beschrijven rond een dubbelster. Hij denkt dat zich op zo'n planeet plantaardig leven zou kunnen ontwikkelen dat niet alleen zichtbaar licht via fotosynthese omzet in voedingsstoffen, maar daarvoor ook infrarode of ultraviolette straling kan gebruiken. En wanneer een van de twee sterren een zwakke rode dwerg is, zullen bomen wellicht elke vorm van opvallende straling gebruiken voor fotosynthese, zodat ze niets meer weerkaatsen en er dus zwart uitzien.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Zwarte bomen op planeet met twee zonnen?
Het klinkt als science fiction, maar op een exoplaneet met twee zonnen aan de hemel zouden zwarte bomen kunnen groeien. Dat beweert Jack O'Malley-James van de University of St Andrews vandaag op de National Astronomy Meeting (NAM 2011) van de Royal Astronomical Society in Llandudno, Wales.
O'Malley-James heeft onderzocht hoe fotosynthese zich zou kunnen ontwikkelen op planeten die een baan beschrijven rond een dubbelster. Hij denkt dat zich op zo'n planeet plantaardig leven zou kunnen ontwikkelen dat niet alleen zichtbaar licht via fotosynthese omzet in voedingsstoffen, maar daarvoor ook infrarode of ultraviolette straling kan gebruiken. En wanneer een van de twee sterren een zwakke rode dwerg is, zullen bomen wellicht elke vorm van opvallende straling gebruiken voor fotosynthese, zodat ze niets meer weerkaatsen en er dus zwart uitzien.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
http://www.kennislink.nl/publicaties/aarde-2
Interessant artikel over de waarschijnlijk van leven op exoplaneten.
Vooral de voorwaarde van de Galactical Habitat Zone (dus niet de Circumstellar Habitable Zone) kende ik persoonlijk nog niet.
Als dit klopt voldoet nog "maar" 20% van het melkwegstelsel aan een voorwaarde voor leven.
Interessant artikel over de waarschijnlijk van leven op exoplaneten.
Vooral de voorwaarde van de Galactical Habitat Zone (dus niet de Circumstellar Habitable Zone) kende ik persoonlijk nog niet.
Als dit klopt voldoet nog "maar" 20% van het melkwegstelsel aan een voorwaarde voor leven.
Never argue with idiots. First they will lower you to their level then beat you with experience.
28-04-2011
Zeven jaar geleden ontdekte exoplaneet blijkt supercompact
Rond de ster 55 Cancri draait een planeet die weliswaar zestig procent groter is dan de aarde, maar tegelijkertijd acht keer zo zwaar. Daarmee heeft de exoplaneet bijna de dichtheid van lood.
De planeet, die de aanduiding 55 Cancri e draagt, werd in 2004 met een telescoop op aarde ontdekt. Hij verried zijn bestaan doordat hij zijn moederster enigszins aan het schommelen brengt: dat hij behoorlijk zwaar is, stond dus al vast. Dat hij ook relatief klein is, blijkt uit waarnemingen van de Canadese satelliet MOST.
Vanaf de aarde gezien beweegt 55 Cancri e bij elke omloop, die minder dan achttien uur duurt, eventjes voor zijn moederster langs. Met MOST is gemeten dat bij elk van deze planeetovergangen de helderheid van de ster met 0,02 procent afneemt. Uit dat gegeven hebben astronomen de grootte van de planeet berekend.
Geschat wordt dat de temperatuur aan het planeetoppervlak ongeveer 2700 graden bedraagt. 55 Cancri is dus niet alleen loodzwaar, maar ook gloeiendheet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Zeven jaar geleden ontdekte exoplaneet blijkt supercompact
Rond de ster 55 Cancri draait een planeet die weliswaar zestig procent groter is dan de aarde, maar tegelijkertijd acht keer zo zwaar. Daarmee heeft de exoplaneet bijna de dichtheid van lood.
De planeet, die de aanduiding 55 Cancri e draagt, werd in 2004 met een telescoop op aarde ontdekt. Hij verried zijn bestaan doordat hij zijn moederster enigszins aan het schommelen brengt: dat hij behoorlijk zwaar is, stond dus al vast. Dat hij ook relatief klein is, blijkt uit waarnemingen van de Canadese satelliet MOST.
Vanaf de aarde gezien beweegt 55 Cancri e bij elke omloop, die minder dan achttien uur duurt, eventjes voor zijn moederster langs. Met MOST is gemeten dat bij elk van deze planeetovergangen de helderheid van de ster met 0,02 procent afneemt. Uit dat gegeven hebben astronomen de grootte van de planeet berekend.
Geschat wordt dat de temperatuur aan het planeetoppervlak ongeveer 2700 graden bedraagt. 55 Cancri is dus niet alleen loodzwaar, maar ook gloeiendheet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-05-2011
Dichtste en meest solide planeet tot nog toe gevonden
Canadese wetenschappers hebben de meest solide en dichtste planeet tot nu toe gevonden. Zij spreken van een erg belangrijke ontdekking. Dat meldt de Engelse krant The Daily Mail. 55 Cancri E heeft de dichtheid van lood en een oppervlaktetemperatuur van 2,700 graden. De planeet draait in amper 18 uur rond haar ster, die vanop de aarde met het blote oog zichtbaar is.
De rotsachtige planeet heeft een diameter van 21.000 kilometer waardoor deze 60 procent groter is dan de aarde. De massa van de planeet is echter acht keer zo massief als de aarde, en heeft een dichtheid die dubbel zo groot is. Dankzij deze massa en dichtheid, heeft 55 Cancri E een sterke zwaartekracht, waardoor wetenschappers vermoeden dat er toch een atmosfeer aanwezig is.
Evolutie
Hoewel er, onder andere door de veel te hoge temperatuur, geen leven mogelijk is op de planeet, zou de ontdekking ervan toch een belangrijke doorbraak kunnen betekenen in het onderzoek naar de evolutie van planeten. Soortgelijke planeten zijn namelijk erg interessant voor wetenschappers, aangezien er leven zou kunnen mogelijk zijn indien aan alle voorwaarden voldaan wordt.
Hypothesen
Aangezien de planeet zo dicht bij een ster staat, kan er erg veel informatie van de planeet vergaard worden. Volgens Josh Winn van het Massachussetts Institute of Technology is 55 Cancri E "een perfect laboratorium om testen om allerlei dingen te testen". Hierdoor zouden huidige hypotheses en theorieën getoetst kunnen worden aan de werkelijkheid. (sg)
(HLN)
Dichtste en meest solide planeet tot nog toe gevonden
Canadese wetenschappers hebben de meest solide en dichtste planeet tot nu toe gevonden. Zij spreken van een erg belangrijke ontdekking. Dat meldt de Engelse krant The Daily Mail. 55 Cancri E heeft de dichtheid van lood en een oppervlaktetemperatuur van 2,700 graden. De planeet draait in amper 18 uur rond haar ster, die vanop de aarde met het blote oog zichtbaar is.
De rotsachtige planeet heeft een diameter van 21.000 kilometer waardoor deze 60 procent groter is dan de aarde. De massa van de planeet is echter acht keer zo massief als de aarde, en heeft een dichtheid die dubbel zo groot is. Dankzij deze massa en dichtheid, heeft 55 Cancri E een sterke zwaartekracht, waardoor wetenschappers vermoeden dat er toch een atmosfeer aanwezig is.
Evolutie
Hoewel er, onder andere door de veel te hoge temperatuur, geen leven mogelijk is op de planeet, zou de ontdekking ervan toch een belangrijke doorbraak kunnen betekenen in het onderzoek naar de evolutie van planeten. Soortgelijke planeten zijn namelijk erg interessant voor wetenschappers, aangezien er leven zou kunnen mogelijk zijn indien aan alle voorwaarden voldaan wordt.
Hypothesen
Aangezien de planeet zo dicht bij een ster staat, kan er erg veel informatie van de planeet vergaard worden. Volgens Josh Winn van het Massachussetts Institute of Technology is 55 Cancri E "een perfect laboratorium om testen om allerlei dingen te testen". Hierdoor zouden huidige hypotheses en theorieën getoetst kunnen worden aan de werkelijkheid. (sg)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-05-2011
Luikse universiteit ontdekt "Super Aarde" in onze kosmos
Wetenschappers hebben met de Spitzertelecoop van de NASA een "Super Aarde" gevonden die meteen de kleinste exoplaneet is in onze buurt.
Dat heeft de Luikse Universiteit (ULG) vandaag bekendgemaakt. De leider van het onderzoeksproject is Michaël Gillon, een onderzoeker aan die universiteit.
Uit data die de Spitzer in januari heeft vergaard konden vorsers een planeet verschalken rond een ster in het sterrrenbeeld Kreeft, op nauwelijks 42 lichtjaar van ons. De planeet, die zich verraadde bij het passeren voor haar ster, kreeg de welluidende naam 55 CnC e.
Het is een gesteenteplaneet die twee keer de omvang en acht keer de massa van onze aarde heeft. Het is meteen de kleinste exoplaneet in onze kosmische buurt.
Het is ook de eerste keer dat de Spitzer is gebruikt om via de transit voor de moederster een "Super Aarde" te vinden, benadrukt astronoom Michaël Gillon die aan het hoofd staat van het project dat tot de vondst leidde.
55 Cnc e is te groot om alleen uit gesteente te bestaan. Wellicht bestaat de kern uit gesteente met daarrond een dikke laag die vooral uit waterijs zou bestaan.
De vraag is nu of de exoplaneet ook een atmosfeer heeft. Indien dit zo is, kan die gedetailleerd worden bestudeerd. Dit kon niet met andere reeds gevonden gesteenteplaneten rond verder verwijderde en minder heldere sterren.
De op onze zon lijkende moederster is met het blote oog te zien. (belga/adha)
(HLN)
Luikse universiteit ontdekt "Super Aarde" in onze kosmos
Wetenschappers hebben met de Spitzertelecoop van de NASA een "Super Aarde" gevonden die meteen de kleinste exoplaneet is in onze buurt.
Dat heeft de Luikse Universiteit (ULG) vandaag bekendgemaakt. De leider van het onderzoeksproject is Michaël Gillon, een onderzoeker aan die universiteit.
Uit data die de Spitzer in januari heeft vergaard konden vorsers een planeet verschalken rond een ster in het sterrrenbeeld Kreeft, op nauwelijks 42 lichtjaar van ons. De planeet, die zich verraadde bij het passeren voor haar ster, kreeg de welluidende naam 55 CnC e.
Het is een gesteenteplaneet die twee keer de omvang en acht keer de massa van onze aarde heeft. Het is meteen de kleinste exoplaneet in onze kosmische buurt.
Het is ook de eerste keer dat de Spitzer is gebruikt om via de transit voor de moederster een "Super Aarde" te vinden, benadrukt astronoom Michaël Gillon die aan het hoofd staat van het project dat tot de vondst leidde.
55 Cnc e is te groot om alleen uit gesteente te bestaan. Wellicht bestaat de kern uit gesteente met daarrond een dikke laag die vooral uit waterijs zou bestaan.
De vraag is nu of de exoplaneet ook een atmosfeer heeft. Indien dit zo is, kan die gedetailleerd worden bestudeerd. Dit kon niet met andere reeds gevonden gesteenteplaneten rond verder verwijderde en minder heldere sterren.
De op onze zon lijkende moederster is met het blote oog te zien. (belga/adha)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-05-2011
Klimatologen vinden mogelijk levensvatbare exoplaneet
© afp
Een van de planeten rond rode dwergster Gliese 581 zou "levensvatbaar" kunnen zijn, zo hebben klimatologen gemeld.
Wetenschappers vragen zich af welke van de al meer dan 500 gevonden planeten buiten ons zonnestelsel wel eens condities voor leven zouden hebben. Dit vereist een klimaat dat vloeibaar water op het oppervlak mogelijk maakt. Aanvankelijk was Gliese 581d, op 20 lichtjaar van ons en in 2007 ontdekt, geen kandidaat vanwege te koud geacht. De moederster van de waarschijnlijke gesteenteplaneet, zeven keer zo massief als de Aarde, is immers weinig warm. Gliese 581d krijgt aldus drie keer minder energie dan onze planeet van de Zon.
Broeikaseffect
Maar simulaties van een team rond Robin Wordworth en François Forget van het Parijse Institut Pierre Simon Laplace met modellen voor aardse klimaatstudie vond dat de exoplaneet wel eens baat kan hebben van een broeikaseffect, met als gevolg een warm klimaat dat het ontstaan van oceanen, wolken en regen kan bewerkstelligen.
Nachtelijke afkoeling?
Indien er veel CO2 in de atmosfeer van Gliese 581d zou zitten, zou de planeet een afkoeling van de atmosfeer tijdens de nacht kunnen vermijden en zelfs een warm klimaat hebben. Ondanks minder warm dan ons zonlicht, zou de rode straling van Gliese 581 dieper in de atmosfeer van de planeet kunnen binnendringen en dus opwarmen. (belga/gb)
(HLN)
Klimatologen vinden mogelijk levensvatbare exoplaneet
© afp
Een van de planeten rond rode dwergster Gliese 581 zou "levensvatbaar" kunnen zijn, zo hebben klimatologen gemeld.
Wetenschappers vragen zich af welke van de al meer dan 500 gevonden planeten buiten ons zonnestelsel wel eens condities voor leven zouden hebben. Dit vereist een klimaat dat vloeibaar water op het oppervlak mogelijk maakt. Aanvankelijk was Gliese 581d, op 20 lichtjaar van ons en in 2007 ontdekt, geen kandidaat vanwege te koud geacht. De moederster van de waarschijnlijke gesteenteplaneet, zeven keer zo massief als de Aarde, is immers weinig warm. Gliese 581d krijgt aldus drie keer minder energie dan onze planeet van de Zon.
Broeikaseffect
Maar simulaties van een team rond Robin Wordworth en François Forget van het Parijse Institut Pierre Simon Laplace met modellen voor aardse klimaatstudie vond dat de exoplaneet wel eens baat kan hebben van een broeikaseffect, met als gevolg een warm klimaat dat het ontstaan van oceanen, wolken en regen kan bewerkstelligen.
Nachtelijke afkoeling?
Indien er veel CO2 in de atmosfeer van Gliese 581d zou zitten, zou de planeet een afkoeling van de atmosfeer tijdens de nacht kunnen vermijden en zelfs een warm klimaat hebben. Ondanks minder warm dan ons zonlicht, zou de rode straling van Gliese 581 dieper in de atmosfeer van de planeet kunnen binnendringen en dus opwarmen. (belga/gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-05-2011
Kepler-satelliet ontdekt opvallend veel meervoudige planetenstelsels
De Amerikaanse satelliet Kepler, die naar planeten buiten ons zonnestelsel speurt, heeft bij opvallend veel sterren meer dan één planeet ontdekt. Dat maken astronomen vandaag bekend tijdens de 218de bijeenkomst van de American Astronomical Society (AAS).
Vóór de lancering van Kepler gingen astronomen ervan uit dat bij slechts een handjevol sterren meer dan één planeet ontdekt zou worden. Die voorzichtige schatting was gebaseerd op het feit dat Kepler alleen planeten kan ontdekken die - vanaf de aarde gezien - bij elke omloop vóór hun ster langs passeren. Als op die manier meerdere planeten bij een ster worden ontdekt, betekent dit dat hun omloopbanen vrijwel precies in hetzelfde vlak moeten liggen.
Een eerste inventarisatie van het Kepleronderzoek heeft, naast ongeveer 800 sterren met één planeet, echter meer dan 100 sterren met twee of meer planeten opgeleverd. Hoe dat komt is nog niet helemaal duidelijk, maar gebleken is dat in alle meervoudige stelsels geen planeten van het kaliber Jupiter voorkomen.
Vermoed wordt dat zulke grote planeten een verstorende invloed hebben op de omloopbanen van de overige planeten in het stelsel. Dat zou bijvoorbeeld verklaren waarom de baanvlakken van de planeten in ons eigen zonnestelsel enigszins schuin op elkaar staan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kepler-satelliet ontdekt opvallend veel meervoudige planetenstelsels
De Amerikaanse satelliet Kepler, die naar planeten buiten ons zonnestelsel speurt, heeft bij opvallend veel sterren meer dan één planeet ontdekt. Dat maken astronomen vandaag bekend tijdens de 218de bijeenkomst van de American Astronomical Society (AAS).
Vóór de lancering van Kepler gingen astronomen ervan uit dat bij slechts een handjevol sterren meer dan één planeet ontdekt zou worden. Die voorzichtige schatting was gebaseerd op het feit dat Kepler alleen planeten kan ontdekken die - vanaf de aarde gezien - bij elke omloop vóór hun ster langs passeren. Als op die manier meerdere planeten bij een ster worden ontdekt, betekent dit dat hun omloopbanen vrijwel precies in hetzelfde vlak moeten liggen.
Een eerste inventarisatie van het Kepleronderzoek heeft, naast ongeveer 800 sterren met één planeet, echter meer dan 100 sterren met twee of meer planeten opgeleverd. Hoe dat komt is nog niet helemaal duidelijk, maar gebleken is dat in alle meervoudige stelsels geen planeten van het kaliber Jupiter voorkomen.
Vermoed wordt dat zulke grote planeten een verstorende invloed hebben op de omloopbanen van de overige planeten in het stelsel. Dat zou bijvoorbeeld verklaren waarom de baanvlakken van de planeten in ons eigen zonnestelsel enigszins schuin op elkaar staan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-05-2011
Satelliet Kepler ontdekt tweede rotsachtige planeet
De eerste 'rotsachtige' planeet die met de satelliet Kepler is ontdekt, blijkt gezelschap te hebben van een vrijwel even grote soortgenoot. Dat heeft het Kepler-team maandag bekendgemaakt tijdens de halfjaarlijkse bijeenkomst van Amerikaanse astronomen in Boston.
Het bestaan van de planeet, die de aanduiding Kepler-10c heeft gekregen, is bevestigd door metingen met de infraroodsatelliet Spitzer. Daarbij is gebruik gemaakt van een statistisch methode die ook kan worden gebruikt om nog meer aarde-achtige planeten op te sporen in de database van 1235 kandidaat-planeten die met de Kepler-satelliet zijn ontdekt.
Net als zijn buurplaneet (Kepler-10b) is Kepler-10c waarschijnlijk een geblakerde, deels gesmolten planeet. Hij is naar schatting 2,2 keer zo groot als de aarde en draait in 45 dagen om zijn moederster.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Satelliet Kepler ontdekt tweede rotsachtige planeet
De eerste 'rotsachtige' planeet die met de satelliet Kepler is ontdekt, blijkt gezelschap te hebben van een vrijwel even grote soortgenoot. Dat heeft het Kepler-team maandag bekendgemaakt tijdens de halfjaarlijkse bijeenkomst van Amerikaanse astronomen in Boston.
Het bestaan van de planeet, die de aanduiding Kepler-10c heeft gekregen, is bevestigd door metingen met de infraroodsatelliet Spitzer. Daarbij is gebruik gemaakt van een statistisch methode die ook kan worden gebruikt om nog meer aarde-achtige planeten op te sporen in de database van 1235 kandidaat-planeten die met de Kepler-satelliet zijn ontdekt.
Net als zijn buurplaneet (Kepler-10b) is Kepler-10c waarschijnlijk een geblakerde, deels gesmolten planeet. Hij is naar schatting 2,2 keer zo groot als de aarde en draait in 45 dagen om zijn moederster.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-06-2011
Veel aarde-achtige planeten hebben grote maan
Ongeveer één op de twaalf aarde-achtige exoplaneten heeft een maan ter grootte van de onze. Dat is de uitkomst van computersimulaties door wetenschappers van de universiteiten van Zürich en Colorado.
Dat onze planeet zo'n grote maan heeft, werd lange tijd als iets heel bijzonders gezien. Het bestaan van die maan heeft in elk geval grote invloed op de omstandigheden op aarde. Zonder de maan, zouden er geen getijden zijn en was de stand van de rotatie-as van de aarde veel minder stabiel. En dat zou grote klimaatfluctuaties tot gevolg hebben, die het ontstaan van leven waarschijnlijk sterk zouden bemoeilijken.
Om te onderzoeken hoe uitzonderlijk de vorming van zo'n grote maan is, hebben de wetenschappers de vele botsingen doorgerekend zoals die plaatsvinden in een zonnestelsel-in-wording. Volgens de huidige inzichten is onze maan ontstaan uit het puin dat vrijkwam nadat de oeraarde werd getroffen door een proto-planeet ter grootte van Mars. Uit de computersimulaties blijkt dat dit scenario niet zo onwaarschijnlijk is als het lijkt.
Uit het onderzoek blijk dat de meeste sterren zoals onze zon een rotsachtige planeet hebben op een afstand waar (naar onze maatstaven) aangename temperaturen heersen. Eén op de twaalf van deze 'leefbare' werelden onderging een inslag waar een grote, stabiliserende maan uit voortkwam. De computersimulaties laten overigens een grote spreiding zien: het percentage aarde-achtige planeten met een grote maan zou tussen 2 en 25 procent kunnen liggen.
(HLN)
Veel aarde-achtige planeten hebben grote maan
Ongeveer één op de twaalf aarde-achtige exoplaneten heeft een maan ter grootte van de onze. Dat is de uitkomst van computersimulaties door wetenschappers van de universiteiten van Zürich en Colorado.
Dat onze planeet zo'n grote maan heeft, werd lange tijd als iets heel bijzonders gezien. Het bestaan van die maan heeft in elk geval grote invloed op de omstandigheden op aarde. Zonder de maan, zouden er geen getijden zijn en was de stand van de rotatie-as van de aarde veel minder stabiel. En dat zou grote klimaatfluctuaties tot gevolg hebben, die het ontstaan van leven waarschijnlijk sterk zouden bemoeilijken.
Om te onderzoeken hoe uitzonderlijk de vorming van zo'n grote maan is, hebben de wetenschappers de vele botsingen doorgerekend zoals die plaatsvinden in een zonnestelsel-in-wording. Volgens de huidige inzichten is onze maan ontstaan uit het puin dat vrijkwam nadat de oeraarde werd getroffen door een proto-planeet ter grootte van Mars. Uit de computersimulaties blijkt dat dit scenario niet zo onwaarschijnlijk is als het lijkt.
Uit het onderzoek blijk dat de meeste sterren zoals onze zon een rotsachtige planeet hebben op een afstand waar (naar onze maatstaven) aangename temperaturen heersen. Eén op de twaalf van deze 'leefbare' werelden onderging een inslag waar een grote, stabiliserende maan uit voortkwam. De computersimulaties laten overigens een grote spreiding zien: het percentage aarde-achtige planeten met een grote maan zou tussen 2 en 25 procent kunnen liggen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-06-2011
CoRoT-kunstmaan ontdekt tien nieuwe exoplaneten
Met de Franse kunstmaan CoRoT zijn tien nieuwe exoplaneten ontdekt. Het gaat om zeven 'hete Jupiters' (zware reuzenplaneten in kleine omloopbanen), één planeet die kleiner en lichter is dan Saturnus, en twee Neptunus-achtige planeten die rond dezelfde ster cirkelen. De nieuwe ontdekkingen zijn vandaag bekend gemaakt op het tweede CoRoT-symposium in Marseille.
Net als de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler maakt CoRoT - een gezamenlijk project van het Franse ruimtevaartagentschap CNES en de Europese ESA - met behulp van een 27 cm-telescoop jacht op planeetovergangen, die optreden wanneer een exoplaneet vanaf de aarde gezien voor zijn moederster langs beweegt. Sinds de lancering in december 2006 heeft CoRoT ruim 400 kandidaat-planeten gevonden; tot nu toe zijn er 26 definitief bevestigd.
De nieuw ontdekte exoplaneten vertonen een grote verscheidenheid. Zo zijn er twee hete Jupiters ontdekt waarvan de baan erg langgerekt is en is er sprake van een grote variatie in soortelijke dichtheden. Ook de leeftijden van de moedersterren lopen sterk uiteen, van 600 miljoen jaar tot tien miljard jaar.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
CoRoT-kunstmaan ontdekt tien nieuwe exoplaneten
Met de Franse kunstmaan CoRoT zijn tien nieuwe exoplaneten ontdekt. Het gaat om zeven 'hete Jupiters' (zware reuzenplaneten in kleine omloopbanen), één planeet die kleiner en lichter is dan Saturnus, en twee Neptunus-achtige planeten die rond dezelfde ster cirkelen. De nieuwe ontdekkingen zijn vandaag bekend gemaakt op het tweede CoRoT-symposium in Marseille.
Net als de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler maakt CoRoT - een gezamenlijk project van het Franse ruimtevaartagentschap CNES en de Europese ESA - met behulp van een 27 cm-telescoop jacht op planeetovergangen, die optreden wanneer een exoplaneet vanaf de aarde gezien voor zijn moederster langs beweegt. Sinds de lancering in december 2006 heeft CoRoT ruim 400 kandidaat-planeten gevonden; tot nu toe zijn er 26 definitief bevestigd.
De nieuw ontdekte exoplaneten vertonen een grote verscheidenheid. Zo zijn er twee hete Jupiters ontdekt waarvan de baan erg langgerekt is en is er sprake van een grote variatie in soortelijke dichtheden. Ook de leeftijden van de moedersterren lopen sterk uiteen, van 600 miljoen jaar tot tien miljard jaar.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-06-2011
Astronomen ontdekken bizar planetenstelsel
Een internationaal team van astronomen heeft aanwijzingen gevonden voor het bestaan van een planetenstelsel dat rond een nogal bijzondere dubbelster cirkelt. Deze dubbelster, UZ For geheten, bestaat uit een witte en een rode dwergster. Daaromheen lijken twee reuzenplaneten te cirkelen, die aanzienlijk zwaarder zijn dan de planeet Jupiter.
De afstand tussen de sterren die UZ For vormen is dermate klein dat de twee in slechts enkele uren om elkaar heen wentelen. Het duo zou gemakkelijk binnen onze zon passen! Toevallig is het baanvlak van de beide sterren zo georiënteerd, dat de sterren elkaar vanaf de aarde gezien bij elke omloop eventjes bedekken.
Door heel nauwkeurig te timen op welke momenten die bedekkingen plaatsvinden, zijn de astronomen erachter gekomen dat daar kleine variaties in optreden. Soms zijn de bedekkingen een beetje te vroeg of te laat. Deze variaties laten zich het gemakkelijkst verklaren als er twee planeten, respectievelijk zes en acht keer zo zwaar als Jupiter, in wijde banen om de dubbelster cirkelen.
Als de beide planeten echt bestaan, hadden ze geen slechtere plek kunnen uitzoeken. Door de kleine onderlinge afstand, 'steelt' de witte dwergster voortdurend materie van zijn kleine rode metgezel. De hoge snelheid waarmee dit gas op de witte dwerg terechtkomt, heeft tot gevolg dat het tot temperaturen van miljoenen graden wordt verhit. En daardoor worden de planeten voortdurend met enorme hoeveelheden röntgenstraling bestookt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Astronomen ontdekken bizar planetenstelsel
Een internationaal team van astronomen heeft aanwijzingen gevonden voor het bestaan van een planetenstelsel dat rond een nogal bijzondere dubbelster cirkelt. Deze dubbelster, UZ For geheten, bestaat uit een witte en een rode dwergster. Daaromheen lijken twee reuzenplaneten te cirkelen, die aanzienlijk zwaarder zijn dan de planeet Jupiter.
De afstand tussen de sterren die UZ For vormen is dermate klein dat de twee in slechts enkele uren om elkaar heen wentelen. Het duo zou gemakkelijk binnen onze zon passen! Toevallig is het baanvlak van de beide sterren zo georiënteerd, dat de sterren elkaar vanaf de aarde gezien bij elke omloop eventjes bedekken.
Door heel nauwkeurig te timen op welke momenten die bedekkingen plaatsvinden, zijn de astronomen erachter gekomen dat daar kleine variaties in optreden. Soms zijn de bedekkingen een beetje te vroeg of te laat. Deze variaties laten zich het gemakkelijkst verklaren als er twee planeten, respectievelijk zes en acht keer zo zwaar als Jupiter, in wijde banen om de dubbelster cirkelen.
Als de beide planeten echt bestaan, hadden ze geen slechtere plek kunnen uitzoeken. Door de kleine onderlinge afstand, 'steelt' de witte dwergster voortdurend materie van zijn kleine rode metgezel. De hoge snelheid waarmee dit gas op de witte dwerg terechtkomt, heeft tot gevolg dat het tot temperaturen van miljoenen graden wordt verhit. En daardoor worden de planeten voortdurend met enorme hoeveelheden röntgenstraling bestookt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-07-2011
Planeet ontdekt bij drievoudige ster
Italiaanse astronomen hebben een planeet ontdekt bij de ster HD 132563. Na meer dan vijfhonderd van dit soort ontdekkingen is dat nauwelijks meer opzienbarend, ware het niet dat HD 132563 een drievoudige ster is.
Tot voor kort dachten astronomen dat er in systemen van drie of meer sterren weinig of geen planeten te vinden zouden zijn. De voortdurend wisselende aantrekkingskrachten in zo'n stelsel zouden de banen van eventuele planeten destabiliseren. Maar inmiddels is nu al bij acht drievoudige sterren een planeet ontdekt.
HD 132563 bestaat in feite uit een dubbelster en een enkelvoudige ster die op een onderlinge afstand van ongeveer 60 miljard kilometer om elkaar heen draaien. De nieuw ontdekte planeet draait om de enkelvoudige ster van het systeem. Hij is zeker 1,3 keer zo zwaar als de planeet Jupiter en draait op een gemiddelde afstand van 400 miljoen kilometer om zijn moederster. Pogingen om de opname van de exoplaneet te maken zijn (nog) niet gelukt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Planeet ontdekt bij drievoudige ster
Italiaanse astronomen hebben een planeet ontdekt bij de ster HD 132563. Na meer dan vijfhonderd van dit soort ontdekkingen is dat nauwelijks meer opzienbarend, ware het niet dat HD 132563 een drievoudige ster is.
Tot voor kort dachten astronomen dat er in systemen van drie of meer sterren weinig of geen planeten te vinden zouden zijn. De voortdurend wisselende aantrekkingskrachten in zo'n stelsel zouden de banen van eventuele planeten destabiliseren. Maar inmiddels is nu al bij acht drievoudige sterren een planeet ontdekt.
HD 132563 bestaat in feite uit een dubbelster en een enkelvoudige ster die op een onderlinge afstand van ongeveer 60 miljard kilometer om elkaar heen draaien. De nieuw ontdekte planeet draait om de enkelvoudige ster van het systeem. Hij is zeker 1,3 keer zo zwaar als de planeet Jupiter en draait op een gemiddelde afstand van 400 miljoen kilometer om zijn moederster. Pogingen om de opname van de exoplaneet te maken zijn (nog) niet gelukt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-07-2011
Bevestiging planeetontdekkingen vordert langzaam
De bevestiging van de potentiële exoplaneten die de Amerikaanse satelliet Kepler heeft opgespoord vordert uiterst langzaam. Alleen al in het eerste half jaar na zijn lancering in maart 2009 ontdekte Kepler meer dan 1200 sterren waarbij regelmatige helderheidsvariaties op de aanwezigheid van één of meer planeten duiden. Tot nu toe is echter pas van zeventien 'Kepler-planeten' het bestaan bevestigd.
De nieuwste bevestiging is die van planeet Kepler-15b met behulp van de Hobby-Eberly-telescoop (HET) van de universiteit van Texas. De Kepler-waarnemingen lieten zien dat deze planeet in minder dan vijf dagen om zijn moederster wentelt. Daarbij trekt hij, vanaf de aarde gezien, steeds voor die ster langs, waarbij diens helderheid met iets meer dan een procent afneemt.
Tussen maart en november 2010 is met HET heel nauwkeurig naar het spectrum van de moederster van Kepler-15b gekeken, om te zien of deze een schommelbeweging met dezelfde regelmaat vertoont. Dat bleek inderdaad het geval. Uit de nieuwe metingen volgt wel dat de planeet minder groot is dan gedacht: hij is iets kleiner dan de planeet Jupiter, terwijl de eerste schatting uitkwam op bijna anderhalf maal Jupiter.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Bevestiging planeetontdekkingen vordert langzaam
De bevestiging van de potentiële exoplaneten die de Amerikaanse satelliet Kepler heeft opgespoord vordert uiterst langzaam. Alleen al in het eerste half jaar na zijn lancering in maart 2009 ontdekte Kepler meer dan 1200 sterren waarbij regelmatige helderheidsvariaties op de aanwezigheid van één of meer planeten duiden. Tot nu toe is echter pas van zeventien 'Kepler-planeten' het bestaan bevestigd.
De nieuwste bevestiging is die van planeet Kepler-15b met behulp van de Hobby-Eberly-telescoop (HET) van de universiteit van Texas. De Kepler-waarnemingen lieten zien dat deze planeet in minder dan vijf dagen om zijn moederster wentelt. Daarbij trekt hij, vanaf de aarde gezien, steeds voor die ster langs, waarbij diens helderheid met iets meer dan een procent afneemt.
Tussen maart en november 2010 is met HET heel nauwkeurig naar het spectrum van de moederster van Kepler-15b gekeken, om te zien of deze een schommelbeweging met dezelfde regelmaat vertoont. Dat bleek inderdaad het geval. Uit de nieuwe metingen volgt wel dat de planeet minder groot is dan gedacht: hij is iets kleiner dan de planeet Jupiter, terwijl de eerste schatting uitkwam op bijna anderhalf maal Jupiter.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-07-2011
Planeetovergangen te zien bij nabije ster
Een team van Amerikaanse astronomen heeft een planeetovergang waargenomen bij een ster op slechts 40 lichtjaar van de aarde - een steenworp afstand naar kosmische maatstaven. De exoplaneet, die 55 Cancri e heet, is tweemaal zo groot als onze planeet en bijna negen keer zo zwaar. Hij heeft waarschijnlijk een vast, rotsachtig oppervlak waar de temperatuur kan oplopen tot 2700 graden.
55 Cancri e werd zeven jaar geleden ontdekt doordat hij zijn moederster enigszins doet schommelen. Hij doet dat overigens niet alleen: rond de ster draaien nog minstens vier andere planeten.
Omdat de afstand tussen 55 Cancri e en zijn ster heel klein is - slechts een paar miljoen kilometer - leek de kans aanwezig dat de planeet vanaf de aarde gezien bij elke omloop voor zijn ster langs beweegt. En dat is nu bevestigd door metingen van de Canadese satelliet MOST, die gedurende twee weken de helderheid van 55 Cancri heeft gemeten.
Uit die metingen blijkt dat de ster om de 18 uur - precies de omlooptijd van de planeet - eventjes in helderheid afneemt. Daaruit kan alleen maar worden geconcludeerd dat 55 Cancri e inderdaad steeds als een donker silhouet voor de ster langs beweegt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Planeetovergangen te zien bij nabije ster
Een team van Amerikaanse astronomen heeft een planeetovergang waargenomen bij een ster op slechts 40 lichtjaar van de aarde - een steenworp afstand naar kosmische maatstaven. De exoplaneet, die 55 Cancri e heet, is tweemaal zo groot als onze planeet en bijna negen keer zo zwaar. Hij heeft waarschijnlijk een vast, rotsachtig oppervlak waar de temperatuur kan oplopen tot 2700 graden.
55 Cancri e werd zeven jaar geleden ontdekt doordat hij zijn moederster enigszins doet schommelen. Hij doet dat overigens niet alleen: rond de ster draaien nog minstens vier andere planeten.
Omdat de afstand tussen 55 Cancri e en zijn ster heel klein is - slechts een paar miljoen kilometer - leek de kans aanwezig dat de planeet vanaf de aarde gezien bij elke omloop voor zijn ster langs beweegt. En dat is nu bevestigd door metingen van de Canadese satelliet MOST, die gedurende twee weken de helderheid van 55 Cancri heeft gemeten.
Uit die metingen blijkt dat de ster om de 18 uur - precies de omlooptijd van de planeet - eventjes in helderheid afneemt. Daaruit kan alleen maar worden geconcludeerd dat 55 Cancri e inderdaad steeds als een donker silhouet voor de ster langs beweegt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-07-2011
Exoplaneten kunnen spectaculaire poollichten vertonen
Nieuw onderzoek door Amerikaanse wetenschappers laat zien dat de poollichten op hete Jupiter-achtige planeten honderd tot duizend keer zo intens kunnen zijn als op aarde. Poollicht ontstaat als geladen deeltjes van een ster - in ons geval de zon - door het magnetische veld van een planeet worden ingevangen en in botsing komen met moleculen in de atmosfeer.
De sterkste poollichten op aarde ontstaan als onze planeet wordt getroffen door de deeltjes van een zogeheten coronale massa-ejectie (CME) - een kolossale uitbarsting op de zon. De Amerikaanse wetenschappers hebben aan de hand van computermodellen onderzocht wat er gebeurt als een grote gasplaneet, die op een afstand van slechts enkele miljoenen kilometers om zijn ster draait, zo'n uitbarsting meemaakt.
Uit de modelberekeningen blijkt dat een CME het magnetische veld van zo'n planeet ernstig verzwakt, waardoor de geladen deeltjes diep doordringen in de atmosfeer. Bovendien begint het poollicht niet bij de polen, zoals bij de aarde, maar rond de evenaar. Pas later golft het richting de polen van de planeet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exoplaneten kunnen spectaculaire poollichten vertonen
Nieuw onderzoek door Amerikaanse wetenschappers laat zien dat de poollichten op hete Jupiter-achtige planeten honderd tot duizend keer zo intens kunnen zijn als op aarde. Poollicht ontstaat als geladen deeltjes van een ster - in ons geval de zon - door het magnetische veld van een planeet worden ingevangen en in botsing komen met moleculen in de atmosfeer.
De sterkste poollichten op aarde ontstaan als onze planeet wordt getroffen door de deeltjes van een zogeheten coronale massa-ejectie (CME) - een kolossale uitbarsting op de zon. De Amerikaanse wetenschappers hebben aan de hand van computermodellen onderzocht wat er gebeurt als een grote gasplaneet, die op een afstand van slechts enkele miljoenen kilometers om zijn ster draait, zo'n uitbarsting meemaakt.
Uit de modelberekeningen blijkt dat een CME het magnetische veld van zo'n planeet ernstig verzwakt, waardoor de geladen deeltjes diep doordringen in de atmosfeer. Bovendien begint het poollicht niet bij de polen, zoals bij de aarde, maar rond de evenaar. Pas later golft het richting de polen van de planeet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Welicht ten overvloede, maar je kunt op deze site meehelpen in het proces naar het zoeken van exoplaneten
http://www.planethunters.org/
Je moet grappig genoeg wel de laatste versie van Internet Explorer hebben
http://www.planethunters.org/
Je moet grappig genoeg wel de laatste versie van Internet Explorer hebben
quote:Op donderdag 4 augustus 2011 11:26 schreef k3vil het volgende:
Welicht ten overvloede, maar je kunt op deze site meehelpen in het proces naar het zoeken van exoplaneten
http://www.planethunters.org/
Je moet grappig genoeg wel de laatste versie van Internet Explorer hebben
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-08-2011
Donkerste planeet gloeit als stukje houtskool
Astronomen hebben vastgesteld dat een planeet buiten ons zonnestelsel, TrES-2b, de donkerste is die we al ontdekt hebben. Toch gloeit de planeet door de enorme hitte.
Astronomen David Kipping van Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics en David Spiegel van Princeton University publiceerden hun bevindingen in het Britse vakblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (MNRAS).
Het hemellichaam is zo groot als Jupiter en werd in 2006 ontdekt tijdens het Trans-Atlantic Exoplanet Survey. TrES-2b reflecteert nog geen één procent van het invallend licht. Ter vergelijking: Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel, reflecteert meer dan 30 procent.
"De planeet ziet er echter niet pikzwart uit", schrijft het duo. "De planeet is zo heet dat hij zwak gloeit zoals een stukje houtskool." De onderzoekers tasten wel nog in het duister over de reden waarom de planeet, die ongeveer 750 lichtjaren van ons verwijderd is, nu juist zo donker is. (belga/gb)
(HLN)
Donkerste planeet gloeit als stukje houtskool
Astronomen hebben vastgesteld dat een planeet buiten ons zonnestelsel, TrES-2b, de donkerste is die we al ontdekt hebben. Toch gloeit de planeet door de enorme hitte.
Astronomen David Kipping van Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics en David Spiegel van Princeton University publiceerden hun bevindingen in het Britse vakblad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (MNRAS).
Het hemellichaam is zo groot als Jupiter en werd in 2006 ontdekt tijdens het Trans-Atlantic Exoplanet Survey. TrES-2b reflecteert nog geen één procent van het invallend licht. Ter vergelijking: Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel, reflecteert meer dan 30 procent.
"De planeet ziet er echter niet pikzwart uit", schrijft het duo. "De planeet is zo heet dat hij zwak gloeit zoals een stukje houtskool." De onderzoekers tasten wel nog in het duister over de reden waarom de planeet, die ongeveer 750 lichtjaren van ons verwijderd is, nu juist zo donker is. (belga/gb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-09-2011
Dik wolkendek kan exoplaneet HD85512b bewoonbaar maken
Sterrenkundigen hebben bij de ster HD85512 een mogelijk bewoonbare planeet ontdekt. De oranje dwergster staat op 36 lichtjaar afstand in het zuidelijke sterrenbeeld Vela (Zeilen). De planeet, HD85512b geheten, is gevonden met de gevoelige HARPS-spectrograaf op de Europese 3,6-meter telescoop op de La Silla-sterrenwacht in het noorden van Chili. De planeet is 3,6 keer zo zwaar als de aarde, bestaat vrijwel zeker uit rotsachtig materiaal, en draait eens in de 54 dagen rond zijn moederster, op een gemiddelde afstand van 39 miljoen kilometer.
Volgens de astronomen bevindt de planeet zich nabij de binnenrand van de zogeheten 'bewoonbare zone', waar de temperatuur het bestaan van vloeibaar water aan het oppervlak mogelijk maakt. Dat blijkt uit modelberekeningen, waarbij overigens wel aangenomen moet worden dat de planeet een vrij dik wolkendek heeft dat een belangrijk deel van het opvallende zonlicht reflecteert.
Samen met exoplaneet GL581d is HD85512b nu de beste kandidaat voor een min of meer aarde-achtige planeet in de bewoonbare zone van zijn moederster. Een nóg betere kandidaat is GL581g, maar over het bestaan van die planeet bestaat de nodige onzekerheid.
(allesoversterrenkunde)
Dik wolkendek kan exoplaneet HD85512b bewoonbaar maken
Sterrenkundigen hebben bij de ster HD85512 een mogelijk bewoonbare planeet ontdekt. De oranje dwergster staat op 36 lichtjaar afstand in het zuidelijke sterrenbeeld Vela (Zeilen). De planeet, HD85512b geheten, is gevonden met de gevoelige HARPS-spectrograaf op de Europese 3,6-meter telescoop op de La Silla-sterrenwacht in het noorden van Chili. De planeet is 3,6 keer zo zwaar als de aarde, bestaat vrijwel zeker uit rotsachtig materiaal, en draait eens in de 54 dagen rond zijn moederster, op een gemiddelde afstand van 39 miljoen kilometer.
Volgens de astronomen bevindt de planeet zich nabij de binnenrand van de zogeheten 'bewoonbare zone', waar de temperatuur het bestaan van vloeibaar water aan het oppervlak mogelijk maakt. Dat blijkt uit modelberekeningen, waarbij overigens wel aangenomen moet worden dat de planeet een vrij dik wolkendek heeft dat een belangrijk deel van het opvallende zonlicht reflecteert.
Samen met exoplaneet GL581d is HD85512b nu de beste kandidaat voor een min of meer aarde-achtige planeet in de bewoonbare zone van zijn moederster. Een nóg betere kandidaat is GL581g, maar over het bestaan van die planeet bestaat de nodige onzekerheid.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-09-2011
Onzichtbare planeet ontdekt
Met de NASA-satelliet Kepler is een planeet ontdekt die niet met constante snelheid om zijn moederster draait: soms beweegt hij wat sneller, soms wat trager. Daaruit leiden astronomen af dat er nóg een planeet om de ster moet draaien, al is deze niet direct waarneembaar.
Zowel de waargenomen als de 'onzichtbare' planeet draait om de zonachtige ster Kepler-19, die zich op een afstand van 650 lichtjaar in het sterrenbeeld Lier bevindt. De Kepler-satelliet spoort planeten bij zulke sterren op, door te letten op de kleine, regelmatige helderheidsdipjes die optreden als een planeet - vanaf de aarde gezien - bij elke omloop eventjes vóór zijn ster langs beweegt. Op die manier heeft ook planeet Kepler-19b zijn bestaan verraden.
Kepler-19b draait met een periode van ruim negen dagen op een afstand van ruim dertien miljoen kilometer om zijn moederster. Hij is ruim twee keer zo groot als de aarde.
Als Kepler-19b de enige planeet was die om de ster draaide, zou hij met de regelmaat van de klok voor deze langs gaan. Maar die planeetovergangen komen soms een paar minuten te vroeg, soms een paar minuten te laat. Zulke variaties ontstaan als er een tweede planeet om de ster draait, die met zijn zwaartekracht de baanbeweging van Kepler-19b beïnvloedt. Hetzelfde effect leidde in 1846 tot de ontdekking van de planeet Neptunus, die de baanbeweging van Uranus verstoort.
Over de tweede planeet, Kepler-19c, is verder niet veel bekend. Zeker is alleen dat hij niet genoeg massa heeft om zijn ster heen en weer te trekken, en ook niet bij elke omloop voor zijn ster langs beweegt. Het zou een kleine planeet in een krappe omloopbaan kunnen zijn, maar ook een grotere planeet in een wijdere baan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Onzichtbare planeet ontdekt
Met de NASA-satelliet Kepler is een planeet ontdekt die niet met constante snelheid om zijn moederster draait: soms beweegt hij wat sneller, soms wat trager. Daaruit leiden astronomen af dat er nóg een planeet om de ster moet draaien, al is deze niet direct waarneembaar.
Zowel de waargenomen als de 'onzichtbare' planeet draait om de zonachtige ster Kepler-19, die zich op een afstand van 650 lichtjaar in het sterrenbeeld Lier bevindt. De Kepler-satelliet spoort planeten bij zulke sterren op, door te letten op de kleine, regelmatige helderheidsdipjes die optreden als een planeet - vanaf de aarde gezien - bij elke omloop eventjes vóór zijn ster langs beweegt. Op die manier heeft ook planeet Kepler-19b zijn bestaan verraden.
Kepler-19b draait met een periode van ruim negen dagen op een afstand van ruim dertien miljoen kilometer om zijn moederster. Hij is ruim twee keer zo groot als de aarde.
Als Kepler-19b de enige planeet was die om de ster draaide, zou hij met de regelmaat van de klok voor deze langs gaan. Maar die planeetovergangen komen soms een paar minuten te vroeg, soms een paar minuten te laat. Zulke variaties ontstaan als er een tweede planeet om de ster draait, die met zijn zwaartekracht de baanbeweging van Kepler-19b beïnvloedt. Hetzelfde effect leidde in 1846 tot de ontdekking van de planeet Neptunus, die de baanbeweging van Uranus verstoort.
Over de tweede planeet, Kepler-19c, is verder niet veel bekend. Zeker is alleen dat hij niet genoeg massa heeft om zijn ster heen en weer te trekken, en ook niet bij elke omloop voor zijn ster langs beweegt. Het zou een kleine planeet in een krappe omloopbaan kunnen zijn, maar ook een grotere planeet in een wijdere baan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-09-2011
Nieuwe Europese exoplanetenoogst bevat 20 super-aardes
Met de extreem gevoelige HARPS-spectrograaf op de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Chili zijn 55 nieuwe exoplaneten ontdekt, waaronder 20 zogeheten super-aardes - planeten die minder dan tien keer zo zwaar zijn als onze eigen aarde. Eén daarvan bevindt zich aan de binnenrand van de bewoonbare zone van zijn moederster; op het oppervlak van die planeet zou eventueel vloeibaar water, en dus leven kunnen voorkomen.
HARPS (High-Accuracy Radial-velocity Planet Searcher) meet de minieme schommelingen van sterren die veroorzaakt worden door de zwaartekracht van een rondcirkelende planeet. De spectrograaf is zo nauwkeurig dat er snelheidsvariaties van slechts twee kilometer per uur gedetecteerd kunnen worden. Daardoor is het mogelijk om planeten te vinden zoals HD 85512b, die slechts 3,6 keer zo zwaar is als de aarde. Daarbij helpt het dat de planeet in een vrij kleine baan rond een oranje dwergster beweegt. Eerder rekenden sterrenkundigen al voor dat er op deze planeet vloeibaar water kan voorkomen, vooropgesteld dat hij een redelijk dik wolkendek heeft.
Met HARPS zijn tot nu toe al 155 exoplaneten gevonden, waaronder een stelsel dat minstens zes en misschien zeven planeten bevat. HARPS-waarnemingen aan 376 zonachtige sterren wijzen uit dat veertig procent van al die sterren vergezeld wordt door een planeet die lichter is dan Saturnus. Het aantal sterren met aarde-achtige planeten is waarschijnlijk nog veel groter. HARPS ontdekte ook de planeet Gliese 781d, de eerst ontdekte super-aarde die zich zo goed als zeker in de bewoonbare zone van zijn moederster bevindt. (Een tweede kandidaat, Gliese 581g, blijkt bij nader inzien niet te bestaan; HD 85512b is nu de tweede bekende super-aarde die mogelijk bewoonbaar is.)
In tegenstelling tot de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler, die exoplaneten ontdekt wanneer ze gezien vanaf de aarde voor hun moederster langs bewegen, richt HARPS zich vooral op sterren op relatief kleine afstand van de zon. Volgens teamleider Michel Mayor van de Universiteit van Genève, die in 1995 de allereerste exoplaneet bij een normale ster ontdekte, zijn de nieuwe super-aardes dan ook geschikte kandidaten voor toekomstig vervolgonderzoek, waarbij gezocht wordt naar mogelijke 'biomarkers', zoals zuurstof in de dampkring.
De nieuwe ontdekkingen zijn vandaag gepresenteerd op de 'Extreme Solar Systems'-conferentie in het Grand Teton National Park in Wyoming, en worden gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics. Zestien van de twintig super-aardes werden ook aangekondigd op een ESO-persconferentie.
Binnenkort wordt een kopie van HARPS geplaatst op de Italiaanse Galileo-telescoop op La Palma. ESO werkt ook aan nieuwe, gevoeliger instrumenten voor de jacht op exoplaneten: ESPRESSO voor de Very Large Telescope en CODEX voor de toekomstige European Extremely Large Telescope E-ELT). Volgens Markus Kissler-Patig van ESO zal de E-ELT ook in staat zijn om spectroscopisch onderzoek te verrichten aan de samenstelling van de dampkring van HD 85512b.
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe Europese exoplanetenoogst bevat 20 super-aardes
Met de extreem gevoelige HARPS-spectrograaf op de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) in Chili zijn 55 nieuwe exoplaneten ontdekt, waaronder 20 zogeheten super-aardes - planeten die minder dan tien keer zo zwaar zijn als onze eigen aarde. Eén daarvan bevindt zich aan de binnenrand van de bewoonbare zone van zijn moederster; op het oppervlak van die planeet zou eventueel vloeibaar water, en dus leven kunnen voorkomen.
HARPS (High-Accuracy Radial-velocity Planet Searcher) meet de minieme schommelingen van sterren die veroorzaakt worden door de zwaartekracht van een rondcirkelende planeet. De spectrograaf is zo nauwkeurig dat er snelheidsvariaties van slechts twee kilometer per uur gedetecteerd kunnen worden. Daardoor is het mogelijk om planeten te vinden zoals HD 85512b, die slechts 3,6 keer zo zwaar is als de aarde. Daarbij helpt het dat de planeet in een vrij kleine baan rond een oranje dwergster beweegt. Eerder rekenden sterrenkundigen al voor dat er op deze planeet vloeibaar water kan voorkomen, vooropgesteld dat hij een redelijk dik wolkendek heeft.
Met HARPS zijn tot nu toe al 155 exoplaneten gevonden, waaronder een stelsel dat minstens zes en misschien zeven planeten bevat. HARPS-waarnemingen aan 376 zonachtige sterren wijzen uit dat veertig procent van al die sterren vergezeld wordt door een planeet die lichter is dan Saturnus. Het aantal sterren met aarde-achtige planeten is waarschijnlijk nog veel groter. HARPS ontdekte ook de planeet Gliese 781d, de eerst ontdekte super-aarde die zich zo goed als zeker in de bewoonbare zone van zijn moederster bevindt. (Een tweede kandidaat, Gliese 581g, blijkt bij nader inzien niet te bestaan; HD 85512b is nu de tweede bekende super-aarde die mogelijk bewoonbaar is.)
In tegenstelling tot de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler, die exoplaneten ontdekt wanneer ze gezien vanaf de aarde voor hun moederster langs bewegen, richt HARPS zich vooral op sterren op relatief kleine afstand van de zon. Volgens teamleider Michel Mayor van de Universiteit van Genève, die in 1995 de allereerste exoplaneet bij een normale ster ontdekte, zijn de nieuwe super-aardes dan ook geschikte kandidaten voor toekomstig vervolgonderzoek, waarbij gezocht wordt naar mogelijke 'biomarkers', zoals zuurstof in de dampkring.
De nieuwe ontdekkingen zijn vandaag gepresenteerd op de 'Extreme Solar Systems'-conferentie in het Grand Teton National Park in Wyoming, en worden gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics. Zestien van de twintig super-aardes werden ook aangekondigd op een ESO-persconferentie.
Binnenkort wordt een kopie van HARPS geplaatst op de Italiaanse Galileo-telescoop op La Palma. ESO werkt ook aan nieuwe, gevoeliger instrumenten voor de jacht op exoplaneten: ESPRESSO voor de Very Large Telescope en CODEX voor de toekomstige European Extremely Large Telescope E-ELT). Volgens Markus Kissler-Patig van ESO zal de E-ELT ook in staat zijn om spectroscopisch onderzoek te verrichten aan de samenstelling van de dampkring van HD 85512b.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-09-2011
Ster bombardeert planeet met röntgenstraling
Exoplaneet CoRoT-2b verliest per seconde vijf miljoen ton materie doordat hij gebombardeerd wordt door energierijke röntgenstraling van zijn moederster. Dat concluderen sterrenkundigen op basis van metingen van het Amerikaanse Chandra X-ray Observatory en de Europese Very Large Telescope. De planeet is ongeveer drie keer zo zwaar als Jupiter, en beschrijft een baan op een afstand van niet meer dan zo'n vier miljoen kilometer. Hij werd in 2008 ontdekt door de Franse ruimtetelescoop CoRoT.
De ster (officieel CoRoT-2a geheten) staat op 880 lichtjaar afstand van de aarde en is een 'volwassen' dwergster van enkele honderden miljoenen jaren oud. De energierijke röntgenstraling van de ster wordt gegenereerd door een sterk magnetisch veld, dat op zijn beurt wordt opgewekt door de snelle rotatie van de ster. Normaal gesproken zou de ster vele tientallen miljoenen jaren geleden al zijn afgeremd en daardoor minder actief zijn geworden. De snelle rotatie van de ster is waarschijnlijk het gevolg van de nabijheid van de zware reuzenplaneet. CoRoT-2b heeft het röntgenbombardement dus indirect aan zichzelf te danken.
Ondersteuning voor deze hypothese komt van waarnemingen aan de stellaire begeleider van CoRoT-2a - een andere (en vermoedelijk even oude) dwergster op een afstand van ca. 150 miljard kilometer. Die begeleider straalt geen röntgenstraling uit, vermoedelijk omdat hij niet door een planetaire begeleider in een kleine omloopbaan wordt vergezeld.
Hert röntgenbombardement - honderdduizend keer zo intens als de röntgenstraling die de aarde van de zon ontvangt - is mogelijk ook de verklaring voor het feit dat CoRoT-2b een sterk 'opgezwollen' planeet is. De nieuwe resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Astronomy & Astrophysics .
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Ster bombardeert planeet met röntgenstraling
Exoplaneet CoRoT-2b verliest per seconde vijf miljoen ton materie doordat hij gebombardeerd wordt door energierijke röntgenstraling van zijn moederster. Dat concluderen sterrenkundigen op basis van metingen van het Amerikaanse Chandra X-ray Observatory en de Europese Very Large Telescope. De planeet is ongeveer drie keer zo zwaar als Jupiter, en beschrijft een baan op een afstand van niet meer dan zo'n vier miljoen kilometer. Hij werd in 2008 ontdekt door de Franse ruimtetelescoop CoRoT.
De ster (officieel CoRoT-2a geheten) staat op 880 lichtjaar afstand van de aarde en is een 'volwassen' dwergster van enkele honderden miljoenen jaren oud. De energierijke röntgenstraling van de ster wordt gegenereerd door een sterk magnetisch veld, dat op zijn beurt wordt opgewekt door de snelle rotatie van de ster. Normaal gesproken zou de ster vele tientallen miljoenen jaren geleden al zijn afgeremd en daardoor minder actief zijn geworden. De snelle rotatie van de ster is waarschijnlijk het gevolg van de nabijheid van de zware reuzenplaneet. CoRoT-2b heeft het röntgenbombardement dus indirect aan zichzelf te danken.
Ondersteuning voor deze hypothese komt van waarnemingen aan de stellaire begeleider van CoRoT-2a - een andere (en vermoedelijk even oude) dwergster op een afstand van ca. 150 miljard kilometer. Die begeleider straalt geen röntgenstraling uit, vermoedelijk omdat hij niet door een planetaire begeleider in een kleine omloopbaan wordt vergezeld.
Hert röntgenbombardement - honderdduizend keer zo intens als de röntgenstraling die de aarde van de zon ontvangt - is mogelijk ook de verklaring voor het feit dat CoRoT-2b een sterk 'opgezwollen' planeet is. De nieuwe resultaten zijn gepubliceerd in het vakblad Astronomy & Astrophysics .
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
15-09-2011
Nieuwe verrassing: planeet met twee zonnen ontdekt
Ons zonnestelsel blijkt maar één van talrijke varianten in de kosmos te zijn, want astronomen hebben nu voor het eerst in de geschiedenis van de astronomie een planeet met twee zonnen ontdekt, zo staat in het laatste nummer van het wetenschappelijke vakblad Science.
© afp
Een groep astronomen rond onder andere Laurance Doyle van het SETI-instituut meldde met de Kepler-satelliet van de NASA op exoplaneet Kepler-16b te zijn gestoten. Meteen is onmiskenbaar voor het eerst een planeet buiten ons zonnestelsel gezien die rond twee sterren draait, benadrukt co-auteur Josh Carter van het Harvard Smithsonian Center for Astrophysics in een mededeling.
Kepler-16b omcirkelt op ongeveer 200 lichtjaar van ons twee dwergsterren. De ene heeft een vijfde van de massa van onze Zon, de andere twee derde. De twee sterren bevinden zich op ongeveer 35 miljoen km van elkaar en wentelen in 41 dagen rond elkaar. De planeet heeft 229 dagen nodig voor een omloop op 105 miljoen km afstand. Dit lijkt op de baan van Venus in ons stelsel.
Kepler-16b is niet zoals de fictieve woestijnplaneet Tatooine met haar twee zonnen in 'Star Wars'. Het ding is vanwege de geringere massa van de twee sterren een koude gasreus van het type Saturnus. Het is er wellicht min 75 tot min 100 graden koud. Te koud voor leven dus, besluiten de astronomen. Haar massa is een derde van Jupiter.
De planeet liet zich verschalken doordat het licht van de dubbelsterren afzwakte toen zij ervoor schoof. (belga/adb)
(HLN)
Nieuwe verrassing: planeet met twee zonnen ontdekt
Ons zonnestelsel blijkt maar één van talrijke varianten in de kosmos te zijn, want astronomen hebben nu voor het eerst in de geschiedenis van de astronomie een planeet met twee zonnen ontdekt, zo staat in het laatste nummer van het wetenschappelijke vakblad Science.
© afp
Een groep astronomen rond onder andere Laurance Doyle van het SETI-instituut meldde met de Kepler-satelliet van de NASA op exoplaneet Kepler-16b te zijn gestoten. Meteen is onmiskenbaar voor het eerst een planeet buiten ons zonnestelsel gezien die rond twee sterren draait, benadrukt co-auteur Josh Carter van het Harvard Smithsonian Center for Astrophysics in een mededeling.
Kepler-16b omcirkelt op ongeveer 200 lichtjaar van ons twee dwergsterren. De ene heeft een vijfde van de massa van onze Zon, de andere twee derde. De twee sterren bevinden zich op ongeveer 35 miljoen km van elkaar en wentelen in 41 dagen rond elkaar. De planeet heeft 229 dagen nodig voor een omloop op 105 miljoen km afstand. Dit lijkt op de baan van Venus in ons stelsel.
Kepler-16b is niet zoals de fictieve woestijnplaneet Tatooine met haar twee zonnen in 'Star Wars'. Het ding is vanwege de geringere massa van de twee sterren een koude gasreus van het type Saturnus. Het is er wellicht min 75 tot min 100 graden koud. Te koud voor leven dus, besluiten de astronomen. Haar massa is een derde van Jupiter.
De planeet liet zich verschalken doordat het licht van de dubbelsterren afzwakte toen zij ervoor schoof. (belga/adb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
in de zoektocht naar exoplaneten zoekt men ook vooral naar aarde-achtige planeten en een aantal zijn gevonden die toch altijd nog een aantal maal groter zijn dan de aarde, kleinere planeten die aarde-afmetingen hebben of nog kleiner weet men dus nog niet te detecteren en dus kunnen er daar ook een groot aantal van zijn en dit zijn eigenlijk de interessantste want daar kun je pas echt beginnen met vergelijking t.o.v. de aarde, ben benieuwd wanneer men ook deze planeten gaat vinden
Als je er van uit gaat dat de massa van die planeten zodanig verdeeld kan zijn dat de gemiddelde zwaartekracht op de oppervlakte gelijk is op de aarde, er stromend water is en zuurstof, dan zou je zonder meer deze planeten kunnen vergelijken met de aarde.quote:
in de zoektocht naar exoplaneten zoekt men ook vooral naar aarde-achtige planeten en een aantal zijn gevonden die toch altijd nog een aantal maal groter zijn dan de aarde, kleinere planeten die aarde-afmetingen hebben of nog kleiner weet men dus nog niet te detecteren en dus kunnen er daar ook een groot aantal van zijn en dit zijn eigenlijk de interessantste want daar kun je pas echt beginnen met vergelijking t.o.v. de aarde, ben benieuwd wanneer men ook deze planeten gaat vinden
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
21-09-2011
Bestaan planeet in twijfel getrokken
Fomalhaut b - een van de weinige 'exoplaneten' waar foto's van zijn gemaakt - bestaat misschien niet. Op recente opnamen van de ster Fomalhaut is nog wel een heldere stip te zien, maar deze bevindt zich niet op de vooraf verwachte positie.
De vermeende planeet werd in 2008 ontdekt op opnamen die in 2004 en 2006 met de Advanced Camera for Surveys (ACS) van de Hubble-ruimtetelescoop waren gemaakt. Uit de beelden bleek duidelijk dat Fomalhaut b in de tussentijd een stukje was opgeschoven, wat erop wees dat het object in een wijde baan om de ster draaide.
In de drie jaar daarna konden geen nieuwe opnamen van de planeet worden gemaakt. De ACS-camera viel in 2007 uit en wordt ook niet meer gerepareerd. Opnamen die vorig jaar met een oudere Hubble-camera zijn gemaakt, laten wel een heldere stip zien, maar die bevindt zich op een onverwachte plek.
Als het inderdaad om één en hetzelfde object gaat, zou de planeet een sterk elliptische baan moeten volgen die hem dwars door de stofschijf voert die de ster Fomalhaut omringt. En dat zou die stofschijf ernstig moeten verstoren, waar geen sprake van lijkt te zijn.
Het is natuurlijk mogelijk dat de 'echte' Fomalhaut b om de een of andere reden niet zichtbaar is op de opnamen die vorig jaar zijn gemaakt, en dat het wél vastgelegde object iets anders is - een tijdelijke verdichting in de stofschijf bijvoorbeeld of een toevallig passerende achtergrondster.
Volgend jaar zullen nieuwe opnamen met de ruimtetelescoop worden gemaakt, die wellicht uitsluitsel kunnen geven. Tot die tijd zit Fomalhaut b op de reservebank.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Bestaan planeet in twijfel getrokken
Fomalhaut b - een van de weinige 'exoplaneten' waar foto's van zijn gemaakt - bestaat misschien niet. Op recente opnamen van de ster Fomalhaut is nog wel een heldere stip te zien, maar deze bevindt zich niet op de vooraf verwachte positie.
De vermeende planeet werd in 2008 ontdekt op opnamen die in 2004 en 2006 met de Advanced Camera for Surveys (ACS) van de Hubble-ruimtetelescoop waren gemaakt. Uit de beelden bleek duidelijk dat Fomalhaut b in de tussentijd een stukje was opgeschoven, wat erop wees dat het object in een wijde baan om de ster draaide.
In de drie jaar daarna konden geen nieuwe opnamen van de planeet worden gemaakt. De ACS-camera viel in 2007 uit en wordt ook niet meer gerepareerd. Opnamen die vorig jaar met een oudere Hubble-camera zijn gemaakt, laten wel een heldere stip zien, maar die bevindt zich op een onverwachte plek.
Als het inderdaad om één en hetzelfde object gaat, zou de planeet een sterk elliptische baan moeten volgen die hem dwars door de stofschijf voert die de ster Fomalhaut omringt. En dat zou die stofschijf ernstig moeten verstoren, waar geen sprake van lijkt te zijn.
Het is natuurlijk mogelijk dat de 'echte' Fomalhaut b om de een of andere reden niet zichtbaar is op de opnamen die vorig jaar zijn gemaakt, en dat het wél vastgelegde object iets anders is - een tijdelijke verdichting in de stofschijf bijvoorbeeld of een toevallig passerende achtergrondster.
Volgend jaar zullen nieuwe opnamen met de ruimtetelescoop worden gemaakt, die wellicht uitsluitsel kunnen geven. Tot die tijd zit Fomalhaut b op de reservebank.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
een planeet die 6x groter is dan de aarde heeft toch een veel grotere zwaartekracht?, misschien dat leven zich er wel op kan aanpassen maar zou bijv. een mens dat aankunnen?quote:
[..]
Als je er van uit gaat dat de massa van die planeten zodanig verdeeld kan zijn dat de gemiddelde zwaartekracht op de oppervlakte gelijk is op de aarde, er stromend water is en zuurstof, dan zou je zonder meer deze planeten kunnen vergelijken met de aarde.
22-09-2011
Amateurwetenschappers ontdekken nieuwe planeten
In gegevens van de Amerikaanse satelliet Kepler zijn waarschijnlijk twee nieuwe planeten opgespoord. En dat is nu eens niet door professionele astronomen of een geavanceerd computerprogramma gedaan, maar door de vrijwilligers van het project Planet Hunters.
Bij Planet Hunters, dat vorig jaar december van start ging, zijn 40.000 'burgerwetenschappers' aangesloten. Zij helpen bij de analyse van de helderheidsmetingen van 150.000 sterren die de Kepler-satelliet sinds maart 2009 aflevert. Kleine, regelmatige variaties in het licht van een ster kunnen erop wijzen dat er een planeet om de ster cirkelt.
De kandidaat-planeten hebben omlooptijden van enkele tientallen dagen en zijn naar schatting tweeënhalf tot acht keer zo groot als de aarde. De kleinste van de twee zou een rotsachtige wereld kunnen zijn.
Opmerkelijk genoeg maakte het tweetal geen deel uit van de lijst van 1200 veelbelovende kandidaat-planeten die het Kepler-team voor verder onderzoek had opgesteld. Toch heeft vervolgonderzoek met de Keck-telescoop op Hawaï nu laten zien dat het met 95 procent zekerheid wel degelijk om echte planeten gaat.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Amateurwetenschappers ontdekken nieuwe planeten
In gegevens van de Amerikaanse satelliet Kepler zijn waarschijnlijk twee nieuwe planeten opgespoord. En dat is nu eens niet door professionele astronomen of een geavanceerd computerprogramma gedaan, maar door de vrijwilligers van het project Planet Hunters.
Bij Planet Hunters, dat vorig jaar december van start ging, zijn 40.000 'burgerwetenschappers' aangesloten. Zij helpen bij de analyse van de helderheidsmetingen van 150.000 sterren die de Kepler-satelliet sinds maart 2009 aflevert. Kleine, regelmatige variaties in het licht van een ster kunnen erop wijzen dat er een planeet om de ster cirkelt.
De kandidaat-planeten hebben omlooptijden van enkele tientallen dagen en zijn naar schatting tweeënhalf tot acht keer zo groot als de aarde. De kleinste van de twee zou een rotsachtige wereld kunnen zijn.
Opmerkelijk genoeg maakte het tweetal geen deel uit van de lijst van 1200 veelbelovende kandidaat-planeten die het Kepler-team voor verder onderzoek had opgesteld. Toch heeft vervolgonderzoek met de Keck-telescoop op Hawaï nu laten zien dat het met 95 procent zekerheid wel degelijk om echte planeten gaat.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Planetenjagers zijn de tel nu echt kwijt
17 september 2011
de Volkskrant
Het was een en al opwinding op de Extreme Solar Systems II-conferentie in Wyoming. Het aantal ontdekte planeten stijgt explosief; kleinere planeten vooral, maar ook complete zonnestelsels.
‘WASP-52, WASP-53, WASP-54, WASP-55, ...’ Coel Hellier van de Britse Keele University jaagt zijn Powerpoint-dia’s over het scherm. Een halve minuut later is het aantal bekende exoplaneten in het Melkwegstelsel met drieëntwintig gestegen. De nieuwe exemplaren zijn gevonden met de kleine, automatische telescopen van de Wide Angle Search for Planets; hun bestaan is bevestigd door precisiemetingen op de Europese La Silla-sterrenwacht. Hellier verwacht dat de WASP-teller binnen een paar jaar op tweehonderd staat.
De planetenjagers die afgelopen week bijeenkwamen in het spectaculaire Grand Teton National Park in Wyoming zijn allemaal de tel kwijt. Het is een en al opwinding op de Extreme Solar Systems II-conferentie – niet alleen over de nieuwe ontdekkingen, maar vooral ook over de hooggespannen verwachtingen voor de toekomst. Meer data, meer precisie, nóg meer planeten bij andere sterren. Complete zonnestelsels. En vooral: kleinere planeten. Liefst in de ‘bewoonbare zone’ van hun moederster, zodat er water en – wie weet – leven op kan voorkomen.
De bewoonbare super-aarde HD 85512b, onlangs gevonden door een Europees team onder leiding van de Zwitserse astronoom Michel Mayor, is een voorproefje van wat ons te wachten staat. Ook de Europeanen waren trouwens even de tel kwijt. Op een persconferentie van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht, afgelopen maandag, werd de ontdekking van zestien nieuwe super-aardes bekendgemaakt: planeten die groter zijn dan de onze, maar hooguit tien keer zo zwaar. Mayor noemde op datzelfde moment in Wyoming een aantal van negentien. Later die dag realiseerde hij zich dat hij er zelfs nog één was vergeten.
Mayor – een kleine, kalende man met een grijs baardje en pretoogjes – ontdekte in 1995 de allereerste planeet bij een zon-achtige ster. ‘Indertijd telde de exoplaneten-gemeenschap hooguit tien mensen,’ zegt hij. ‘Nu zijn het er wereldwijd ver over de duizend.’ Oftewel: het aantal planetenjagers groeit even snel als het aantal jachttrofeeën. Mayors team heeft er inmiddels ruim honderdvijftig gescoord – inclusief de vijftig nieuwe planeten die maandag bekend werden gemaakt. ‘Binnen een paar jaar gaat het ons lukken om een echt tweelingzusje van de aarde te vinden,’ zegt hij vol overtuiging. ‘In de bewoonbare zone van een ster die als twee druppels water op de zon lijkt.’
Geoffrey Marcy van de Universiteit van Californië in Berkeley gelooft er niks van. ‘Die eerste kloon van de aarde wordt natuurlijk gevonden door de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler,’ zegt hij. De joviale Marcy – ooit Mayors aartsrivaal; tegenwoordig kunnen ze heel goed samen door één deur – maakte jaren lang op dezelfde manier jacht op planeten als de Europeanen: door de minieme schommelingen van een ster te meten, die veroorzaakt worden door de zwaartekracht van een rondcirkelende planeet. ‘Ik dacht dat ik daar een glanzende carrière mee had opgebouwd,’ zegt hij, ‘maar Kepler blaast het allemaal omver.’
Niet dat de planeten van Mayor en Marcy niet bestaan, maar hun zoekmethode is omslachtig, al was het maar omdat ze maar één ster tegelijk kunnen bestuderen. Vanuit de ruimte houdt Kepler ruim honderdvijftigduizend sterren tegelijkertijd in het oog. Niet om ze te zien schommelen, maar om ze heel af en toe een piepklein beetje zwakker te zien worden. Dat kan betekenen dat er een planeet voor langs beweegt. Als die helderheidsdipjes regelmatig optreden, is er sprake van een ‘kandidaatplaneet’.
Kepler-onderzoekster Natalie Batalha van NASA’s Ames Research Center – ‘Ik was aanvankelijk supersceptisch over het hele project’ – is de tel ook kwijt. 1781 kandidaat-planeten, maaar er zitten er nog honderden in de pijplijn. ‘Aan het eind van het project hebben we er waarschijnlijk rond de drieduizend.’ Maar de Kepler-kandidaten tellen pas mee als ‘officiële’ exoplaneten wanneer onafhankelijk is bevestigd dat de helderheidsschommelingen niet op een andere manier zijn veroorzaakt. En die bevestiging is er pas voor enkele tientallen Kepler-planeten.
Op de conferentie, in de rustieke Jackson Lake Lodge die uitzicht biedt op de indrukwekkende Grand Teton Range, presenteren slimme, jonge astronomen handige trucjes om die ‘validatie’ ook zónder tijdrovende vervolgmetingen uit te voeren. En theoreticus Jack Lissauer, ook van NASA Ames, weet iedereen ervan te overtuigen dat de zogenoemde ‘multi’s’ wel echt móeten zijn. Multi’s zijn de sterren waarbij meer dan één planeet is ontdekt; inmiddels gaat het om 328 sterren met in totaal 813 planeten. Als die allemaal meegerekend mogen worden, bedraagt het totaal aantal bekende exoplaneten inmiddels bijna 1500.
‘De ontwikkelingen gaan zó rap,’ zegt Batalha; ‘het voelt alsof we worden meegesleurd door een sneltrein.’ Een tweede stelsel met zes planeten; nieuwe superaardes; twee planeten in dezelfde baan; inmiddels zelfs een planeet met twee zonnen aan de hemel. En ja, die aarde-kloon gaat er komen; daar is ook zij rotsvast van overtuigd. Tenminste, als het Kepler-project volgend jaar door NASA verlengd wordt. Want de Kepler-sterren blijken iets midner stabiel te zijn dan verwacht, en dat vertraagt het onderzoek.
Batalha hoopt er het beste van, maar ze is er bepaald niet gerust op. Binnen het Kepler-team wordt al overwogen om op zoek te gaan naar rijke particuliere geldschieters. ‘Het is heel frustrerend,’ zegt ze. ‘We weten precies hoe we de vraag naar het aantal aarde-achtige planeten in het Melkwegstelsel moeten beantwoorden. Er zijn geen technische belemmeringen meer. Het is de economie die ons misschien nekt.’
17 september 2011
de Volkskrant
Het was een en al opwinding op de Extreme Solar Systems II-conferentie in Wyoming. Het aantal ontdekte planeten stijgt explosief; kleinere planeten vooral, maar ook complete zonnestelsels.
‘WASP-52, WASP-53, WASP-54, WASP-55, ...’ Coel Hellier van de Britse Keele University jaagt zijn Powerpoint-dia’s over het scherm. Een halve minuut later is het aantal bekende exoplaneten in het Melkwegstelsel met drieëntwintig gestegen. De nieuwe exemplaren zijn gevonden met de kleine, automatische telescopen van de Wide Angle Search for Planets; hun bestaan is bevestigd door precisiemetingen op de Europese La Silla-sterrenwacht. Hellier verwacht dat de WASP-teller binnen een paar jaar op tweehonderd staat.
De planetenjagers die afgelopen week bijeenkwamen in het spectaculaire Grand Teton National Park in Wyoming zijn allemaal de tel kwijt. Het is een en al opwinding op de Extreme Solar Systems II-conferentie – niet alleen over de nieuwe ontdekkingen, maar vooral ook over de hooggespannen verwachtingen voor de toekomst. Meer data, meer precisie, nóg meer planeten bij andere sterren. Complete zonnestelsels. En vooral: kleinere planeten. Liefst in de ‘bewoonbare zone’ van hun moederster, zodat er water en – wie weet – leven op kan voorkomen.
De bewoonbare super-aarde HD 85512b, onlangs gevonden door een Europees team onder leiding van de Zwitserse astronoom Michel Mayor, is een voorproefje van wat ons te wachten staat. Ook de Europeanen waren trouwens even de tel kwijt. Op een persconferentie van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht, afgelopen maandag, werd de ontdekking van zestien nieuwe super-aardes bekendgemaakt: planeten die groter zijn dan de onze, maar hooguit tien keer zo zwaar. Mayor noemde op datzelfde moment in Wyoming een aantal van negentien. Later die dag realiseerde hij zich dat hij er zelfs nog één was vergeten.
Mayor – een kleine, kalende man met een grijs baardje en pretoogjes – ontdekte in 1995 de allereerste planeet bij een zon-achtige ster. ‘Indertijd telde de exoplaneten-gemeenschap hooguit tien mensen,’ zegt hij. ‘Nu zijn het er wereldwijd ver over de duizend.’ Oftewel: het aantal planetenjagers groeit even snel als het aantal jachttrofeeën. Mayors team heeft er inmiddels ruim honderdvijftig gescoord – inclusief de vijftig nieuwe planeten die maandag bekend werden gemaakt. ‘Binnen een paar jaar gaat het ons lukken om een echt tweelingzusje van de aarde te vinden,’ zegt hij vol overtuiging. ‘In de bewoonbare zone van een ster die als twee druppels water op de zon lijkt.’
Geoffrey Marcy van de Universiteit van Californië in Berkeley gelooft er niks van. ‘Die eerste kloon van de aarde wordt natuurlijk gevonden door de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler,’ zegt hij. De joviale Marcy – ooit Mayors aartsrivaal; tegenwoordig kunnen ze heel goed samen door één deur – maakte jaren lang op dezelfde manier jacht op planeten als de Europeanen: door de minieme schommelingen van een ster te meten, die veroorzaakt worden door de zwaartekracht van een rondcirkelende planeet. ‘Ik dacht dat ik daar een glanzende carrière mee had opgebouwd,’ zegt hij, ‘maar Kepler blaast het allemaal omver.’
Niet dat de planeten van Mayor en Marcy niet bestaan, maar hun zoekmethode is omslachtig, al was het maar omdat ze maar één ster tegelijk kunnen bestuderen. Vanuit de ruimte houdt Kepler ruim honderdvijftigduizend sterren tegelijkertijd in het oog. Niet om ze te zien schommelen, maar om ze heel af en toe een piepklein beetje zwakker te zien worden. Dat kan betekenen dat er een planeet voor langs beweegt. Als die helderheidsdipjes regelmatig optreden, is er sprake van een ‘kandidaatplaneet’.
Kepler-onderzoekster Natalie Batalha van NASA’s Ames Research Center – ‘Ik was aanvankelijk supersceptisch over het hele project’ – is de tel ook kwijt. 1781 kandidaat-planeten, maaar er zitten er nog honderden in de pijplijn. ‘Aan het eind van het project hebben we er waarschijnlijk rond de drieduizend.’ Maar de Kepler-kandidaten tellen pas mee als ‘officiële’ exoplaneten wanneer onafhankelijk is bevestigd dat de helderheidsschommelingen niet op een andere manier zijn veroorzaakt. En die bevestiging is er pas voor enkele tientallen Kepler-planeten.
Op de conferentie, in de rustieke Jackson Lake Lodge die uitzicht biedt op de indrukwekkende Grand Teton Range, presenteren slimme, jonge astronomen handige trucjes om die ‘validatie’ ook zónder tijdrovende vervolgmetingen uit te voeren. En theoreticus Jack Lissauer, ook van NASA Ames, weet iedereen ervan te overtuigen dat de zogenoemde ‘multi’s’ wel echt móeten zijn. Multi’s zijn de sterren waarbij meer dan één planeet is ontdekt; inmiddels gaat het om 328 sterren met in totaal 813 planeten. Als die allemaal meegerekend mogen worden, bedraagt het totaal aantal bekende exoplaneten inmiddels bijna 1500.
‘De ontwikkelingen gaan zó rap,’ zegt Batalha; ‘het voelt alsof we worden meegesleurd door een sneltrein.’ Een tweede stelsel met zes planeten; nieuwe superaardes; twee planeten in dezelfde baan; inmiddels zelfs een planeet met twee zonnen aan de hemel. En ja, die aarde-kloon gaat er komen; daar is ook zij rotsvast van overtuigd. Tenminste, als het Kepler-project volgend jaar door NASA verlengd wordt. Want de Kepler-sterren blijken iets midner stabiel te zijn dan verwacht, en dat vertraagt het onderzoek.
Batalha hoopt er het beste van, maar ze is er bepaald niet gerust op. Binnen het Kepler-team wordt al overwogen om op zoek te gaan naar rijke particuliere geldschieters. ‘Het is heel frustrerend,’ zegt ze. ‘We weten precies hoe we de vraag naar het aantal aarde-achtige planeten in het Melkwegstelsel moeten beantwoorden. Er zijn geen technische belemmeringen meer. Het is de economie die ons misschien nekt.’
Never argue with idiots. First they will lower you to their level then beat you with experience.
28-09-2011
‘Eenderde van alle zonachtige sterren heeft aardachtige planeten met vloeibaar water’
Astronomen hebben nu de kans berekend van het vinden van aardachtige planeten bij andere sterren, waarbij ze gebruik maakten van de laatste data van de Keplermissie. De waarschijnlijkheid van minstens één planeet in de ‘bewoonbare zone’, het temperatuursgebied waarin de temperatuur van de planeet voldoende gematigd is om vloeibaar water mogelijk te maken, is, zoals het er nu naar uitziet, enorm groot: rond een derde. Goed nieuws dus voor toekomstige sterrenreizigers.
De planetenjagende satelliet Kepler is speciaal ontworpen om aardachtige planeten rond sterren op te sporen. Dit doet de satelliet door bij honderdduizenden sterren tegelijk te letten op periodieke afzwakkingen van het sterrenlicht. Dit betekent namelijk dat er een planeet voor de sterrenschijf langs trekt. Omdat de kans dat een planeet precies tussen de ster en de aarde in staat vrij klein is, ontdekt Kepler maar een kleine fractie van alle planeten.
Kepler ontdekt exoplaneten als ze voor hun ster langstrekken. Voor een individuele planeet is die kans maar klein, maar Kepler houdt zoveel sterren tegelijkertijd in de gaten, dat er toch veel exoplaneten ontdekt worden.
Desondanks bleek de eerste 136 dagen van Kepler een ware goudmijn aan planeten op te leveren. In deze tijd bestudeerde Kepler ongeveer 150 000 sterren en vond bewijzen voor 1235 potentiële exoplaneten. Dat is een behoorlijk grote vangst, als je je realiseert dat de kans dat een exoplaneet op ongeveer de afstand van de aarde tot de zon, precies voor een zonachtige ster langs trekt, minder dan een procent is.
Sindsdien heeft het team astronomen van de Keplermissie en de teams waar ze mee samenwerken zich ook toegelegd op details van deze exoplaneten te weten proberen te komen. Het gaat hier om zoveel potentiële exoplaneten, dat ook statistische analyses mogelijk zijn. Daaruit zijn weer verschillende projecties te maken. Vandaag heeft Wesley Traub van het Californische Instituut voor Technologie in Pasadena de resultaten van precies zo’n studie bekend gemaakt. Traub heeft alleen naar de sterren gekeken die het meeste op de zon lijken, namelijk van spectraalklasses F, G en K. Onze zon is een G type ster. De stertypes O, B en A leven te kort om leven voort te kunnen brengen.
F-types zijn heter en zwaarder dan de zon, K-types iets lichter en koeler. Het meest voorkomende type ster, de rode M-dwergen, leeft zeer lang, maar exoplaneten moeten zo dicht bij dit sterretje staan om voldoende zonlicht te krijgen dat getijdeneffecten de planeet stilleggen, ongeveer zoals de maan nu ook altijd dezelfde kant naar de zon wendt. of dit het ontstaan van leven belemmert is overigens de vraag. Er zijn modellen bedacht waarbij dat niet zo is. Ook is de bewoonbare zone van M-dwergen zo smal dat de kans kleiner is dat precies hier een aardachtige planeet in rondzwerft.
De resultaten: aardachtige planeten komen evenveel voor rond zware F-sterren als rond lichte K-sterren. Wel zijn er rond lichte sterretjes veel minder kleine planeten waargenomen. Vrijwel zeker is dat volgens Traub omdat kleine planeten moeilijker te zien zijn voor Kepler. Dat geldt ook voor ons. Een overgang van de aardachtige Venus voor de zon langs is veel makkelijker waar te nemen dan van de veel kleinere Mercurius, die zo groot is als een wat uit de kluiten gewassen maan. Planeten vlak bij de ster hebben ook een veel grotere kans om voor de ster langs te bewegen. Een derde van alle planeten die Kepler vond zijn dan ook verschroeide Mercurius-achtige werelden met omlooptijden van minder dan 42 dagen. Ter vergelijking: de weinig gastvrije Mercurius 88 dagen, wat dus duidt op totaal onleefbare geblakerde rotsblokken.
Spannender is natuurlijk de ontdekking van aardachtige werelden op grotere afstand van de ster, binnen de zone waarin vloeibaar water mogelijk is. De meeste van deze planeteh bevinden zich te ver van hun ster af om al door Kepler opgepikt te worden. Hoe verder van de ster, hoe langzamer planeten bewegen en hoe groter hun baan, dus hoe kleiner de kans dat ze net voor de ster langstrekken als Kepler waarneemt. Traub heeft echter een techniek ontwikkeld om dit probleem te omzeilen.
Hij heeft namelijk een empirische exponentiële wet ontdekt die beschrijft hoeveel sterren planeten hebben met een gegeven omloopperiode. Erg handig, want de omloopperiode (lengte van het jaar) hangt rechtstreeks af van de agfstand tot de ster en kan dus worden gebruikt om te berekenen hoeveel sterren planeten in de bewoonbare zone hebben. Dit deed Traub, om zo tot zijn conclusie te komen: ongeveer een derde van alle FGK sterren hebben tenminste één aardachtige planeet in de bewoonbare zone. Er zijn in ons melkwegstelsel ongeveer 300 miljoen sterren. Als je bedenkt dat één op de vijf sterren in de klasse F, G of K valt, dan betekent dat alleen al in ons melkwegstelsel een duizelingwekkend aantal van 20 miljoen planeten waarop zich in theorie leven kan ontwikkelen.
Bron:
Wesley Traub, Terrestrial, Habitable-Zone Exoplanet Frequency from Kepler, Arxiv.org (2011)
(Visionair.nl)
‘Eenderde van alle zonachtige sterren heeft aardachtige planeten met vloeibaar water’
Astronomen hebben nu de kans berekend van het vinden van aardachtige planeten bij andere sterren, waarbij ze gebruik maakten van de laatste data van de Keplermissie. De waarschijnlijkheid van minstens één planeet in de ‘bewoonbare zone’, het temperatuursgebied waarin de temperatuur van de planeet voldoende gematigd is om vloeibaar water mogelijk te maken, is, zoals het er nu naar uitziet, enorm groot: rond een derde. Goed nieuws dus voor toekomstige sterrenreizigers.
De planetenjagende satelliet Kepler is speciaal ontworpen om aardachtige planeten rond sterren op te sporen. Dit doet de satelliet door bij honderdduizenden sterren tegelijk te letten op periodieke afzwakkingen van het sterrenlicht. Dit betekent namelijk dat er een planeet voor de sterrenschijf langs trekt. Omdat de kans dat een planeet precies tussen de ster en de aarde in staat vrij klein is, ontdekt Kepler maar een kleine fractie van alle planeten.
Kepler ontdekt exoplaneten als ze voor hun ster langstrekken. Voor een individuele planeet is die kans maar klein, maar Kepler houdt zoveel sterren tegelijkertijd in de gaten, dat er toch veel exoplaneten ontdekt worden.
Desondanks bleek de eerste 136 dagen van Kepler een ware goudmijn aan planeten op te leveren. In deze tijd bestudeerde Kepler ongeveer 150 000 sterren en vond bewijzen voor 1235 potentiële exoplaneten. Dat is een behoorlijk grote vangst, als je je realiseert dat de kans dat een exoplaneet op ongeveer de afstand van de aarde tot de zon, precies voor een zonachtige ster langs trekt, minder dan een procent is.
Sindsdien heeft het team astronomen van de Keplermissie en de teams waar ze mee samenwerken zich ook toegelegd op details van deze exoplaneten te weten proberen te komen. Het gaat hier om zoveel potentiële exoplaneten, dat ook statistische analyses mogelijk zijn. Daaruit zijn weer verschillende projecties te maken. Vandaag heeft Wesley Traub van het Californische Instituut voor Technologie in Pasadena de resultaten van precies zo’n studie bekend gemaakt. Traub heeft alleen naar de sterren gekeken die het meeste op de zon lijken, namelijk van spectraalklasses F, G en K. Onze zon is een G type ster. De stertypes O, B en A leven te kort om leven voort te kunnen brengen.
F-types zijn heter en zwaarder dan de zon, K-types iets lichter en koeler. Het meest voorkomende type ster, de rode M-dwergen, leeft zeer lang, maar exoplaneten moeten zo dicht bij dit sterretje staan om voldoende zonlicht te krijgen dat getijdeneffecten de planeet stilleggen, ongeveer zoals de maan nu ook altijd dezelfde kant naar de zon wendt. of dit het ontstaan van leven belemmert is overigens de vraag. Er zijn modellen bedacht waarbij dat niet zo is. Ook is de bewoonbare zone van M-dwergen zo smal dat de kans kleiner is dat precies hier een aardachtige planeet in rondzwerft.
De resultaten: aardachtige planeten komen evenveel voor rond zware F-sterren als rond lichte K-sterren. Wel zijn er rond lichte sterretjes veel minder kleine planeten waargenomen. Vrijwel zeker is dat volgens Traub omdat kleine planeten moeilijker te zien zijn voor Kepler. Dat geldt ook voor ons. Een overgang van de aardachtige Venus voor de zon langs is veel makkelijker waar te nemen dan van de veel kleinere Mercurius, die zo groot is als een wat uit de kluiten gewassen maan. Planeten vlak bij de ster hebben ook een veel grotere kans om voor de ster langs te bewegen. Een derde van alle planeten die Kepler vond zijn dan ook verschroeide Mercurius-achtige werelden met omlooptijden van minder dan 42 dagen. Ter vergelijking: de weinig gastvrije Mercurius 88 dagen, wat dus duidt op totaal onleefbare geblakerde rotsblokken.
Spannender is natuurlijk de ontdekking van aardachtige werelden op grotere afstand van de ster, binnen de zone waarin vloeibaar water mogelijk is. De meeste van deze planeteh bevinden zich te ver van hun ster af om al door Kepler opgepikt te worden. Hoe verder van de ster, hoe langzamer planeten bewegen en hoe groter hun baan, dus hoe kleiner de kans dat ze net voor de ster langstrekken als Kepler waarneemt. Traub heeft echter een techniek ontwikkeld om dit probleem te omzeilen.
Hij heeft namelijk een empirische exponentiële wet ontdekt die beschrijft hoeveel sterren planeten hebben met een gegeven omloopperiode. Erg handig, want de omloopperiode (lengte van het jaar) hangt rechtstreeks af van de agfstand tot de ster en kan dus worden gebruikt om te berekenen hoeveel sterren planeten in de bewoonbare zone hebben. Dit deed Traub, om zo tot zijn conclusie te komen: ongeveer een derde van alle FGK sterren hebben tenminste één aardachtige planeet in de bewoonbare zone. Er zijn in ons melkwegstelsel ongeveer 300 miljoen sterren. Als je bedenkt dat één op de vijf sterren in de klasse F, G of K valt, dan betekent dat alleen al in ons melkwegstelsel een duizelingwekkend aantal van 20 miljoen planeten waarop zich in theorie leven kan ontwikkelen.
Bron:
Wesley Traub, Terrestrial, Habitable-Zone Exoplanet Frequency from Kepler, Arxiv.org (2011)
(Visionair.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-09-2011
Kleine sterren produceren de meeste aardachtige planeten
Gegevens van de NASA-satelliet Kepler, die planeten buiten ons zonnestelsel opspoort, wijzen erop dat planeten vaak te vinden zijn bij sterren die relatief veel 'metalen' (elementen zwaarder dan helium) bevatten. En de vindkans van planeten van het soort aarde - klein en 'rotsachtig' - is het grootst bij sterren van bescheiden afmetingen. Dat volgt uit een inventarisatie van de eerste 1235 kandidaat-planeten die Kepler heeft ontdekt.
Dat metaalrijke sterren de meeste planeten produceren, komt niet als een verrassing. Alle planeten bestaan nu eenmaal voor het overgrote deel uit elementen zwaarder dan helium.
En ook voor de relatie tussen de massa van een ster en de grootte van zijn planeten bestaat een voor de hand liggende verklaring. Voor de vorming van een grote planeet is veel meer materiaal nodig dan voor een kleine, en rond een zware ster blijft gewoon meer restmaterie achter waaruit zich planeten kunnen vormen.
Dat de Kepler-resultaten deze eenvoudige vuistregels bevestigen, kan het opsporen van leefbare planeten als de onze helpen bespoedigen. Bij een gerichte zoektocht naar deze planeten kunnen zware, metaalarme sterren buiten beschouwing blijven.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kleine sterren produceren de meeste aardachtige planeten
Gegevens van de NASA-satelliet Kepler, die planeten buiten ons zonnestelsel opspoort, wijzen erop dat planeten vaak te vinden zijn bij sterren die relatief veel 'metalen' (elementen zwaarder dan helium) bevatten. En de vindkans van planeten van het soort aarde - klein en 'rotsachtig' - is het grootst bij sterren van bescheiden afmetingen. Dat volgt uit een inventarisatie van de eerste 1235 kandidaat-planeten die Kepler heeft ontdekt.
Dat metaalrijke sterren de meeste planeten produceren, komt niet als een verrassing. Alle planeten bestaan nu eenmaal voor het overgrote deel uit elementen zwaarder dan helium.
En ook voor de relatie tussen de massa van een ster en de grootte van zijn planeten bestaat een voor de hand liggende verklaring. Voor de vorming van een grote planeet is veel meer materiaal nodig dan voor een kleine, en rond een zware ster blijft gewoon meer restmaterie achter waaruit zich planeten kunnen vormen.
Dat de Kepler-resultaten deze eenvoudige vuistregels bevestigen, kan het opsporen van leefbare planeten als de onze helpen bespoedigen. Bij een gerichte zoektocht naar deze planeten kunnen zware, metaalarme sterren buiten beschouwing blijven.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-10-2011
Kepler ontdekt bijzonder planetenstelsel
Met de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler is opnieuw een bijzonder planetenstelsel ontdekt: Kepler 18. De ster zelf is iets groter en iets minder zwaar dan onze eigen zon. Op kleine afstand van de ster heeft Kepler drie planeten gevonden (Kepler-18b, c en d), die alledrie veel kleinere banen beschrijven dan de baan van de planeet Mercurius in ons eigen zonnestelsel.
Kepler-18b heeft een omlooptijd van 3,5 dag. Het is een zogeheten 'superaarde', twee keer zo groot en ongeveer acht keer zo zwaar als onze eigen planeet. Kepler-18c en Kepler-18d zijn Neptunus-achtige planeten: ze zijn respectievelijk 17 en 16 keer zo zwaar als de aarde, en 5,5 en 7 keer zo groot. Hun omlooptijden bedragen ca. 7,5 en 15 dagen.
Het bijzondere van het planetenstelsel is dat planeten c en d een zogeheten baanresonantie vertonen: de omlooptijd van planeet c is precies half zo groot als die van planeet d. Hun baanbeweging wordt op een zeer regelmatige en voorspelbare manier versneld en vertraagd door onderlinge aantrekkingskrachten, en dat vertaalt zich in kleine variaties in de precieze tijdstippen waarop de planeten voor hun moederster langs bewegen, zoals waargenomen door Kepler.
De ontdekking van het nieuwe planetenstelsel werd vandaag bekendgemaakt op een groot planeetonderzoekscongres in Nantes en zal beschreven worden in een toekomstig nummer van Astrophysical Journal Supplement .
© Govert Schilling
'(allesoversterrenkunde)
Kepler ontdekt bijzonder planetenstelsel
Met de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler is opnieuw een bijzonder planetenstelsel ontdekt: Kepler 18. De ster zelf is iets groter en iets minder zwaar dan onze eigen zon. Op kleine afstand van de ster heeft Kepler drie planeten gevonden (Kepler-18b, c en d), die alledrie veel kleinere banen beschrijven dan de baan van de planeet Mercurius in ons eigen zonnestelsel.
Kepler-18b heeft een omlooptijd van 3,5 dag. Het is een zogeheten 'superaarde', twee keer zo groot en ongeveer acht keer zo zwaar als onze eigen planeet. Kepler-18c en Kepler-18d zijn Neptunus-achtige planeten: ze zijn respectievelijk 17 en 16 keer zo zwaar als de aarde, en 5,5 en 7 keer zo groot. Hun omlooptijden bedragen ca. 7,5 en 15 dagen.
Het bijzondere van het planetenstelsel is dat planeten c en d een zogeheten baanresonantie vertonen: de omlooptijd van planeet c is precies half zo groot als die van planeet d. Hun baanbeweging wordt op een zeer regelmatige en voorspelbare manier versneld en vertraagd door onderlinge aantrekkingskrachten, en dat vertaalt zich in kleine variaties in de precieze tijdstippen waarop de planeten voor hun moederster langs bewegen, zoals waargenomen door Kepler.
De ontdekking van het nieuwe planetenstelsel werd vandaag bekendgemaakt op een groot planeetonderzoekscongres in Nantes en zal beschreven worden in een toekomstig nummer van Astrophysical Journal Supplement .
© Govert Schilling
'(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-10-2011
Planeten 'ontdekt' in oude Hubble-gegevens
Een nauwgezette analyse van opnamen die in 1998 met de Hubble-ruimtetelescoop zijn gemaakt, heeft beelden opgeleverd van twee exoplaneten die destijds niet werden opgemerkt. Of beter gezegd: nog niet werden opgemerkt.
De twee planeten draaien om de jonge, zware ster HR 8799, waarbij de afgelopen jaren met andere instrumenten alsnog vier planeten zijn ontdekt. Met die kennis zijn de oude Hubble-foto's nog eens goed bekeken, wat in 2009 al resulteerde in de 'herontdekking' van de buitenste planeet.
Nu zijn ook de twee volgende planeten op de Hubble-opnamen opgespoord. Alleen de binnenste van de vier was niet waarneembaar voor de ruimtetelescoop, omdat deze schuilging achter het minuscule schijfje dat het relatief felle licht van de centrale ster afschermde.
Het opsporen van reeds bekende planeten op oude opnamen lijkt zinloos, maar is het niet. De gegevens kunnen worden gebruikt om de omloopbanen van de planeten nauwkeuriger vast te leggen, zodat meer inzicht wordt verkregen in de stabiliteit van het onderzochte planetenstelsel, in de banen die de planeten volgen en in de planeetmassa's.
De drie buitenste planeten van HR 8799 hebben omlooptijden van ongeveer 100, 200 en 400 jaar. Het duurt dus erg lang voordat iets van een verplaatsing waarneembaar is.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Planeten 'ontdekt' in oude Hubble-gegevens
Een nauwgezette analyse van opnamen die in 1998 met de Hubble-ruimtetelescoop zijn gemaakt, heeft beelden opgeleverd van twee exoplaneten die destijds niet werden opgemerkt. Of beter gezegd: nog niet werden opgemerkt.
De twee planeten draaien om de jonge, zware ster HR 8799, waarbij de afgelopen jaren met andere instrumenten alsnog vier planeten zijn ontdekt. Met die kennis zijn de oude Hubble-foto's nog eens goed bekeken, wat in 2009 al resulteerde in de 'herontdekking' van de buitenste planeet.
Nu zijn ook de twee volgende planeten op de Hubble-opnamen opgespoord. Alleen de binnenste van de vier was niet waarneembaar voor de ruimtetelescoop, omdat deze schuilging achter het minuscule schijfje dat het relatief felle licht van de centrale ster afschermde.
Het opsporen van reeds bekende planeten op oude opnamen lijkt zinloos, maar is het niet. De gegevens kunnen worden gebruikt om de omloopbanen van de planeten nauwkeuriger vast te leggen, zodat meer inzicht wordt verkregen in de stabiliteit van het onderzochte planetenstelsel, in de banen die de planeten volgen en in de planeetmassa's.
De drie buitenste planeten van HR 8799 hebben omlooptijden van ongeveer 100, 200 en 400 jaar. Het duurt dus erg lang voordat iets van een verplaatsing waarneembaar is.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-10-2011
Exoplaneten gefotografeerd
Ongelofelijk maar waar: van meerdere exoplaneten zijn opnamen bekend. Een overzicht van de eerste beelden van werelden voorbij het zonnestelsel.
Iets dat zichtbaar is op vele lichtjaren afstand moet enorm zijn. Uiteraard gaat het dus om exoplaneten die meer van een gasreus dan de aarde hebben en vaak ver van de bijbehorende ster staan, zodat ze niet overstraald worden. Erg veel op de aarde lijken ze dus niet. Toch is de gedachte boeiend dat we al een blik hebben kunnen werpen op een wereld die om een andere ster draait dan de zon. Klik op de afbeeldingen voor een vergroting.
De heldere vlek is niet een ster, maar een bruine dwerg. Astronomen vragen zich ook af of het rode object wel een bonafide planeet is. Waarschijnlijk is het een ultrazwakke dubbelster, bestaande uit twee mislukte sterren op 172 lichtjaar afstand. Bron: ESO/VLT
De planeet (het lichtpuntje linksboven) draait om een jonge zonachtige ster met de poëtische naam IRXS J160929.1-210524, op 470 lichtjaar afstand. De planeet is acht keer zo zwaar als Jupiter en staat 330 AE, dat is 330 maal zover van de ster als de aarde van de zon af staat. Dat is acht keer verder dan Pluto. Bestaande modellen voor planeetvorming kunnen niet verklaren hoe zo ver van de ster toch zoveel materie kon samenklonteren. Misschien is de planeet weggeslingerd, het trieste overblijfsel van een kaalgeplukte ster of een ingevangen zwerfplaneet. Opmerkelijk feit: er is waterdamp aangetoond in de atmosfeer van deze verre gasreus, al is de planeet te ver van zijn zon voor aardachtig leven.
Bron: Gemini Observatory
Drie exo-zwaargewichten
De drie puntjes draaien om de (hier afgeschermde) centrale ster. Het drietal super-gasreuzen (5-7 maal de massa van Jupiter) werd ontdekt met de Keck en Gemini North reuzentelescopen op de vulkaan Mauna Kea op Hawaii. De drie planeten staan op een ijzige 25, 40 en 70 AE van de jonge zonachtige ster HR 8799 op 129 lichtjaar afstand. Dat is vergelijkbaar met de asteroïdengordel, Jupiter en Saturnus. Andere telescopen hebben deze waarnemingen bevestigd en de beweging van de exoplaneten in hun baan is sindsdien bevestigd. In de loop der jaren kruipen de planeten voort.
Foto: Gemini Observatory/NRC/AURA/Christian Marois, et al.
Vierde zwaargewicht ontdekt
Onderzoekers ontdekten tot hun verrassing dat bovenstaande drie planeten nog een vierde broertje had van ongeveer zeven maal de massa van Jupiter en ongeveer 14,5 AE. Ondertussen weten we uit hun lichtspectrum dat de werelden rijk zijn aan koolmonoxide (een dodelijk gas) en arm aan methaan. Vermoedelijk ontstonden ze door kometen op te slokken.
Foto: NRC-HIA, Christian Marois, and the W.M. Keck Observatory
Exoplaneet of niet?
Op dezelfde dag dat het bestaan van de drie HR 8799 planeten werd bekend gemaakt, onthulden andere onderzoekers de ontdekking van een kleinere planeet, drie maal Jupiter, die door de stofschijf van de ster-in-wording Fomalhaut reist. Fomalhaut is al sinds de oudheid bekend en staat op ongeveer 25 lichtjaar afstand van ons af. Aan het bestaan wordt echter sindsdien getwijfeld, want geen enkele andere telescoop dan Hubble heeft het vlekje waargenomen. De Hubble telescoop kan de waarneming helaas niet overdoen: het instrument in kwestie is nu kapot. De ontdekkers melden nieuwe waarnemingen, maar er is iets vreemds aan de hand. Het object heeft zijn cirkelvormige baan verlaten. Een tijdelijk verschijnsel in de stofschijf, zoals bijvoorbeeld de Grote Rode Vlek, of een ster op de achtergrond? De verongelijkte ontdekkers denken dat hun planeet tijdelijk versluierd was door de stofschijf.
Beeld: NASA, ESA and P. Kalas (University of California, Berkeley, USA
Binnenplaneet
Een andere veel bestudeerde planeet draait om Beta Pictoris: een zonachtige ster op 63 lichtjaar afstand. De planeet is acht maal zwaarder dan Jupiter en draait om de zon op slechts 8 AE, de afstand van Saturnus tot de zon. De planeet lijkt ongebruikelijk groot in doorsnede. Zou hij omringd worden door een ring, zoals Saturnus zelf?
Afbeelding: ESO/VLT
Kosmische stofzuiger
Omdat de planeet van Beta Pictoris veel dichter bij zijn ster staat dan de andere planeten, konden astronomen deze exoplaneet op veel plaatsen van zijn omloopbaan waarnemen, o.a. in 2003 en 2009. Onderzoekers veronderstellen een ‘jaar’ van 15 aardse jaren. Heel opvallend is de stofvrije zone rond de planeet. Astronomen denken daarom dat de planeet alle stof en gas in zijn omgeving opgeslokt heeft. Waarschijnlijk hebben in ons zonnestelsel vergelijkbare processen plaatsgevonden.
Afbeelding: ESO/VLT
Zouden we met een enorme telescoop in een maankrater waar eeuwige duisternis heerst, niet nog veel meer exoplaneten kunnen waarnemen? In principe kan het, als de collector mirror van de telescoop maar groot genoeg is en de optische precisie groot genoeg.
Bron:
Wired
(Visionair.nl)
Exoplaneten gefotografeerd
Ongelofelijk maar waar: van meerdere exoplaneten zijn opnamen bekend. Een overzicht van de eerste beelden van werelden voorbij het zonnestelsel.
Iets dat zichtbaar is op vele lichtjaren afstand moet enorm zijn. Uiteraard gaat het dus om exoplaneten die meer van een gasreus dan de aarde hebben en vaak ver van de bijbehorende ster staan, zodat ze niet overstraald worden. Erg veel op de aarde lijken ze dus niet. Toch is de gedachte boeiend dat we al een blik hebben kunnen werpen op een wereld die om een andere ster draait dan de zon. Klik op de afbeeldingen voor een vergroting.
De heldere vlek is niet een ster, maar een bruine dwerg. Astronomen vragen zich ook af of het rode object wel een bonafide planeet is. Waarschijnlijk is het een ultrazwakke dubbelster, bestaande uit twee mislukte sterren op 172 lichtjaar afstand. Bron: ESO/VLT
De planeet (het lichtpuntje linksboven) draait om een jonge zonachtige ster met de poëtische naam IRXS J160929.1-210524, op 470 lichtjaar afstand. De planeet is acht keer zo zwaar als Jupiter en staat 330 AE, dat is 330 maal zover van de ster als de aarde van de zon af staat. Dat is acht keer verder dan Pluto. Bestaande modellen voor planeetvorming kunnen niet verklaren hoe zo ver van de ster toch zoveel materie kon samenklonteren. Misschien is de planeet weggeslingerd, het trieste overblijfsel van een kaalgeplukte ster of een ingevangen zwerfplaneet. Opmerkelijk feit: er is waterdamp aangetoond in de atmosfeer van deze verre gasreus, al is de planeet te ver van zijn zon voor aardachtig leven.
Bron: Gemini Observatory
Drie exo-zwaargewichten
De drie puntjes draaien om de (hier afgeschermde) centrale ster. Het drietal super-gasreuzen (5-7 maal de massa van Jupiter) werd ontdekt met de Keck en Gemini North reuzentelescopen op de vulkaan Mauna Kea op Hawaii. De drie planeten staan op een ijzige 25, 40 en 70 AE van de jonge zonachtige ster HR 8799 op 129 lichtjaar afstand. Dat is vergelijkbaar met de asteroïdengordel, Jupiter en Saturnus. Andere telescopen hebben deze waarnemingen bevestigd en de beweging van de exoplaneten in hun baan is sindsdien bevestigd. In de loop der jaren kruipen de planeten voort.
Foto: Gemini Observatory/NRC/AURA/Christian Marois, et al.
Vierde zwaargewicht ontdekt
Onderzoekers ontdekten tot hun verrassing dat bovenstaande drie planeten nog een vierde broertje had van ongeveer zeven maal de massa van Jupiter en ongeveer 14,5 AE. Ondertussen weten we uit hun lichtspectrum dat de werelden rijk zijn aan koolmonoxide (een dodelijk gas) en arm aan methaan. Vermoedelijk ontstonden ze door kometen op te slokken.
Foto: NRC-HIA, Christian Marois, and the W.M. Keck Observatory
Exoplaneet of niet?
Op dezelfde dag dat het bestaan van de drie HR 8799 planeten werd bekend gemaakt, onthulden andere onderzoekers de ontdekking van een kleinere planeet, drie maal Jupiter, die door de stofschijf van de ster-in-wording Fomalhaut reist. Fomalhaut is al sinds de oudheid bekend en staat op ongeveer 25 lichtjaar afstand van ons af. Aan het bestaan wordt echter sindsdien getwijfeld, want geen enkele andere telescoop dan Hubble heeft het vlekje waargenomen. De Hubble telescoop kan de waarneming helaas niet overdoen: het instrument in kwestie is nu kapot. De ontdekkers melden nieuwe waarnemingen, maar er is iets vreemds aan de hand. Het object heeft zijn cirkelvormige baan verlaten. Een tijdelijk verschijnsel in de stofschijf, zoals bijvoorbeeld de Grote Rode Vlek, of een ster op de achtergrond? De verongelijkte ontdekkers denken dat hun planeet tijdelijk versluierd was door de stofschijf.
Beeld: NASA, ESA and P. Kalas (University of California, Berkeley, USA
Binnenplaneet
Een andere veel bestudeerde planeet draait om Beta Pictoris: een zonachtige ster op 63 lichtjaar afstand. De planeet is acht maal zwaarder dan Jupiter en draait om de zon op slechts 8 AE, de afstand van Saturnus tot de zon. De planeet lijkt ongebruikelijk groot in doorsnede. Zou hij omringd worden door een ring, zoals Saturnus zelf?
Afbeelding: ESO/VLT
Kosmische stofzuiger
Omdat de planeet van Beta Pictoris veel dichter bij zijn ster staat dan de andere planeten, konden astronomen deze exoplaneet op veel plaatsen van zijn omloopbaan waarnemen, o.a. in 2003 en 2009. Onderzoekers veronderstellen een ‘jaar’ van 15 aardse jaren. Heel opvallend is de stofvrije zone rond de planeet. Astronomen denken daarom dat de planeet alle stof en gas in zijn omgeving opgeslokt heeft. Waarschijnlijk hebben in ons zonnestelsel vergelijkbare processen plaatsgevonden.
Afbeelding: ESO/VLT
Zouden we met een enorme telescoop in een maankrater waar eeuwige duisternis heerst, niet nog veel meer exoplaneten kunnen waarnemen? In principe kan het, als de collector mirror van de telescoop maar groot genoeg is en de optische precisie groot genoeg.
Bron:
Wired
(Visionair.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Wetenschap ontdekt jongste planeet ooit
19 oktober 2011 scientias.nl
Onderzoekers hebben de jongste planeet ooit ontdekt. Ze spotten het object tijdens de geboorte ervan.
De onderzoekers deden hun ontdekking met behulp van een telescoop op Hawaii. De jongste planeten die hiervoor zijn waargenomen, waren allemaal tussen de tien en twintig miljoen jaar oud. De planeet die de onderzoekers nu hebben gespot is zeker vijf keer jonger.
De planeet draait om de ster LkCA 15. Deze ster is nog maar twee miljoen jaar oud. De planeet gaat voorlopig door het leven als LkCa 15b. De planeet is nog niet af, maar wordt nog steeds gevormd. Het is een protoplaneet die omringd wordt door gas en stof dat op de planeet valt. “In het verleden kon je zo’n fenomeen niet waarnemen, omdat het zo dicht bij de ster plaatsvindt,” legt onderzoeker Adam Kraus uit. “Maar voor de eerste keer zijn wij in staat om zowel de planeet als het stof eromheen direct waar te nemen.”
LkCA 15b is een jonge gasgigant die zich tussen de moederster en een stofschijf bevindt. Door het licht van de ster te onderdrukken konden ze het stof en de planeet waarnemen. De afstand tussen onze aarde en de ster waar de jonge planeet omheen draait, bedraagt zo’n 450 lichtjaar.
De kans is groot dat LkCA 15b nog maar het begin is. “We hebben een planeet gevonden, misschien zelfs een beginnend toekomstig zonnestelsel,” meent Kraus. De onderzoekers hopen in de toekomst nog vaker getuige te kunnen zijn van de vorming van zeer jonge planeten. Alleen zo kunnen ze een beter beeld krijgen van het ontstaan van planeten.
De bevindingen van de onderzoekers zijn binnenkort terug te vinden in het blad The Astrophysical Journal.
Onlangs werd ook al een piepjonge ster ontdekt nabij de aarde.
19 oktober 2011 scientias.nl
Onderzoekers hebben de jongste planeet ooit ontdekt. Ze spotten het object tijdens de geboorte ervan.
De onderzoekers deden hun ontdekking met behulp van een telescoop op Hawaii. De jongste planeten die hiervoor zijn waargenomen, waren allemaal tussen de tien en twintig miljoen jaar oud. De planeet die de onderzoekers nu hebben gespot is zeker vijf keer jonger.
De planeet draait om de ster LkCA 15. Deze ster is nog maar twee miljoen jaar oud. De planeet gaat voorlopig door het leven als LkCa 15b. De planeet is nog niet af, maar wordt nog steeds gevormd. Het is een protoplaneet die omringd wordt door gas en stof dat op de planeet valt. “In het verleden kon je zo’n fenomeen niet waarnemen, omdat het zo dicht bij de ster plaatsvindt,” legt onderzoeker Adam Kraus uit. “Maar voor de eerste keer zijn wij in staat om zowel de planeet als het stof eromheen direct waar te nemen.”
LkCA 15b is een jonge gasgigant die zich tussen de moederster en een stofschijf bevindt. Door het licht van de ster te onderdrukken konden ze het stof en de planeet waarnemen. De afstand tussen onze aarde en de ster waar de jonge planeet omheen draait, bedraagt zo’n 450 lichtjaar.
De kans is groot dat LkCA 15b nog maar het begin is. “We hebben een planeet gevonden, misschien zelfs een beginnend toekomstig zonnestelsel,” meent Kraus. De onderzoekers hopen in de toekomst nog vaker getuige te kunnen zijn van de vorming van zeer jonge planeten. Alleen zo kunnen ze een beter beeld krijgen van het ontstaan van planeten.
De bevindingen van de onderzoekers zijn binnenkort terug te vinden in het blad The Astrophysical Journal.
Onlangs werd ook al een piepjonge ster ontdekt nabij de aarde.
Never argue with idiots. First they will lower you to their level then beat you with experience.
19-10-2011
'Bruine dwerg-planeet' zo koel als de aarde gefotografeerd
Met de Amerikaanse Spitzer Space Telescope is een 'planeet' gefotografeerd (op infrarode golflengten) die ongeveer dezelfde temperatuur heeft als de aarde: enkele tientallen graden. Volgens Kevin Luhman van de Pennsylvania State University, die de ontdekking donderdag presenteert op een conferentie op NASA's Goddard Space Flight Center, gaat het om het koudste object buiten het zonnestelsel dat ooit is gedetecteerd. De ontdekking wordt binnenkort gepubliceerd in The Astrophysical Journal .
Het object, WD0806-661b geheten, is vermoedelijk ongeveer even groot maar ca. zes tot negen keer zo zwaar als de reuzenplaneet Jupiter. Het beweegt in een extreem wijde baan rond een witte dwergster, op een afstand van ca. 375 miljard kilometer. Dat het echt om een begeleider van de witte dwerg gaat, blijkt uit Spitzer-opnamen uit 2004 en 2009.
Vermoedelijk is de 'planeet' op dezelfde manier ontstaan als een ster (uit een samentrekkende wolk van interstellair gas en stof), en vormt hij samen met de witte dwergster een lichtgewicht dubbelstersysteem. Misschien is het dan ook beter om te spreken van een zeer lichte bruine dwerg - een 'mislukte' ster die te weinig massa heeft om kernfusie van waterstof in zijn binnenste op gang te brengen.
Afgelopen zomer werd ook al de ontdekking gemeld van een geïsoleerde lichte bruine dwerg met een temperatuur van enkele tientallen graden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
'Bruine dwerg-planeet' zo koel als de aarde gefotografeerd
Met de Amerikaanse Spitzer Space Telescope is een 'planeet' gefotografeerd (op infrarode golflengten) die ongeveer dezelfde temperatuur heeft als de aarde: enkele tientallen graden. Volgens Kevin Luhman van de Pennsylvania State University, die de ontdekking donderdag presenteert op een conferentie op NASA's Goddard Space Flight Center, gaat het om het koudste object buiten het zonnestelsel dat ooit is gedetecteerd. De ontdekking wordt binnenkort gepubliceerd in The Astrophysical Journal .
Het object, WD0806-661b geheten, is vermoedelijk ongeveer even groot maar ca. zes tot negen keer zo zwaar als de reuzenplaneet Jupiter. Het beweegt in een extreem wijde baan rond een witte dwergster, op een afstand van ca. 375 miljard kilometer. Dat het echt om een begeleider van de witte dwerg gaat, blijkt uit Spitzer-opnamen uit 2004 en 2009.
Vermoedelijk is de 'planeet' op dezelfde manier ontstaan als een ster (uit een samentrekkende wolk van interstellair gas en stof), en vormt hij samen met de witte dwergster een lichtgewicht dubbelstersysteem. Misschien is het dan ook beter om te spreken van een zeer lichte bruine dwerg - een 'mislukte' ster die te weinig massa heeft om kernfusie van waterstof in zijn binnenste op gang te brengen.
Afgelopen zomer werd ook al de ontdekking gemeld van een geïsoleerde lichte bruine dwerg met een temperatuur van enkele tientallen graden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-10-2011
Mogelijk meer planeten met oceanen
Voor zover bekend is de aarde de enige planeet waar water voorkomt. Maar planeten met oceanen zouden wel eens op veel meer plaatsen in het heelal kunnen voorkomen. Sterrenkundigen hebben voor het eerst koude waterdamp gevonden in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. "Onze waarneming wijst erop dat er voldoende water is in de schijf om duizenden oceanen te vullen", aldus de Nederlandse astronoom Michiel Hogerheijde. Zijn bevindingen verschijnen morgen in het prestigieuze wetenschappelijke tijdschrift Science.
In de schijf rond TW Hydrae, een ster op een afstand van 175 lichtjaar van ons zonnestelsel, bevinden zich kleine ijzige stofdeeltjes. De wetenschappers verwachten dat die in de komende paar miljoen jaar samenklonteren en op die manier planeten, planetoïden en kometen vormen. Als die kometen dan weer inslaan op droge planeten, kunnen ze hun watervoorraad afleveren en deze planeten zo voorzien van oceanen.
De auteurs denken dat eenzelfde situatie zich heeft voorgedaan tijdens de vorming van ons eigen zonnestelsel, 4,6 miljard jaar geleden. Deze nieuwe bevindingen kunnen als inspiratie dienen om op zoek te gaan naar andere aard-achtige planeten, waar ook leven mogelijk zou kunnen zijn.
De waarnemingen zijn gedaan met de Herschel, een telescoop die gelanceerd is in 2009 en die onder meer is ontworpen is om water te vinden. (belga/adb)
(HLN)
Mogelijk meer planeten met oceanen
Voor zover bekend is de aarde de enige planeet waar water voorkomt. Maar planeten met oceanen zouden wel eens op veel meer plaatsen in het heelal kunnen voorkomen. Sterrenkundigen hebben voor het eerst koude waterdamp gevonden in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. "Onze waarneming wijst erop dat er voldoende water is in de schijf om duizenden oceanen te vullen", aldus de Nederlandse astronoom Michiel Hogerheijde. Zijn bevindingen verschijnen morgen in het prestigieuze wetenschappelijke tijdschrift Science.
In de schijf rond TW Hydrae, een ster op een afstand van 175 lichtjaar van ons zonnestelsel, bevinden zich kleine ijzige stofdeeltjes. De wetenschappers verwachten dat die in de komende paar miljoen jaar samenklonteren en op die manier planeten, planetoïden en kometen vormen. Als die kometen dan weer inslaan op droge planeten, kunnen ze hun watervoorraad afleveren en deze planeten zo voorzien van oceanen.
De auteurs denken dat eenzelfde situatie zich heeft voorgedaan tijdens de vorming van ons eigen zonnestelsel, 4,6 miljard jaar geleden. Deze nieuwe bevindingen kunnen als inspiratie dienen om op zoek te gaan naar andere aard-achtige planeten, waar ook leven mogelijk zou kunnen zijn.
De waarnemingen zijn gedaan met de Herschel, een telescoop die gelanceerd is in 2009 en die onder meer is ontworpen is om water te vinden. (belga/adb)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-10-2011
Herschel vindt overvloed aan water rond jonge ster
Sterrenkundigen hebben met de Herschel-ruimtetelescoop voor het eerst koude waterdamp gevonden in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. Deze ontdekking duidt erop dat deze schijf, die bezig is zich tot een planetenstelsel te ontwikkelen, grote hoeveelheden water bevat - voldoende om duizenden aardse oceanen mee te vullen - en dat planeten met oceanen, zoals de aarde, wel eens op veel meer plaatsen in het heelal zouden kunnen voorkomen. Het onderzoeksteam, onder leiding van de Leidse astronoom Michiel Hogerheijde, publiceert het resultaat deze week in Science .
De vondst is gedaan bij TW Hydrae, een ster op slechts 175 lichtjaar afstand van ons zonnestelsel in - heel toepasselijk - het sterrenbeeld Hydra (Waterslang). Hogerheijde en zijn onderzoeksteam denken dat de ijzige mist die ze hebben ontdekt zijn oorsprong vindt in met ijs bedekte stofkorreltjes nabij het oppervlak van de schijf. UV-licht van de ster bevrijdt een klein deel van het water uit het ijs en vormt een dunne laag damp, die is gedetecteerd door Herschels infrarood-instrument HIFI.
De slechts 10 miljoen jaar oude ster TW Hydrae is omgeven door een schijf van stof en gas, in afmeting ruwweg 200 maal de afstand tussen de aarde en de zon. De ijzige stofdeeltjes hierin zullen naar verwachting in de loop van de komende paar miljoen jaar samenklonteren tot planeten, planetoïden en kometen. Deze laatste, in feite vuile sneeuwballen, kunnen door inslagen hun watervoorraad afleveren op nieuwgevormde, kurkdroge planeten, en deze zo voorzien van oceanen.
(allesoversterrenkunde)
Herschel vindt overvloed aan water rond jonge ster
Sterrenkundigen hebben met de Herschel-ruimtetelescoop voor het eerst koude waterdamp gevonden in een planeetvormende schijf rond een jonge ster. Deze ontdekking duidt erop dat deze schijf, die bezig is zich tot een planetenstelsel te ontwikkelen, grote hoeveelheden water bevat - voldoende om duizenden aardse oceanen mee te vullen - en dat planeten met oceanen, zoals de aarde, wel eens op veel meer plaatsen in het heelal zouden kunnen voorkomen. Het onderzoeksteam, onder leiding van de Leidse astronoom Michiel Hogerheijde, publiceert het resultaat deze week in Science .
De vondst is gedaan bij TW Hydrae, een ster op slechts 175 lichtjaar afstand van ons zonnestelsel in - heel toepasselijk - het sterrenbeeld Hydra (Waterslang). Hogerheijde en zijn onderzoeksteam denken dat de ijzige mist die ze hebben ontdekt zijn oorsprong vindt in met ijs bedekte stofkorreltjes nabij het oppervlak van de schijf. UV-licht van de ster bevrijdt een klein deel van het water uit het ijs en vormt een dunne laag damp, die is gedetecteerd door Herschels infrarood-instrument HIFI.
De slechts 10 miljoen jaar oude ster TW Hydrae is omgeven door een schijf van stof en gas, in afmeting ruwweg 200 maal de afstand tussen de aarde en de zon. De ijzige stofdeeltjes hierin zullen naar verwachting in de loop van de komende paar miljoen jaar samenklonteren tot planeten, planetoïden en kometen. Deze laatste, in feite vuile sneeuwballen, kunnen door inslagen hun watervoorraad afleveren op nieuwgevormde, kurkdroge planeten, en deze zo voorzien van oceanen.
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-10-2011
Drie planeten ontdekt bij stervende reuzensterren
Een internationaal onderzoeksteam heeft drie planeten ontdekt die elk om een ster cirkelen die het einde van zijn bestaan nadert. Rond een van de sterren cirkelt bovendien nog een ander object, waarvan niet helemaal duidelijk is wat het is.
De drie sterren, die de aanduidingen HD 240237, BD +48 738 en HD 96127 dragen, bevinden zich op afstanden van enkele tientallen lichtjaren. Hun planeten zijn ontdekt met de Hobby-Eberly Telescope in Texas, de op drie na grootste telescoop ter wereld.
Elk van de drie sterren is een soortgenoot van onze zon, maar dan in een veel latere levensfase. Het zijn rode reuzen - opgezwollen sterren met een relatief koel oppervlak. Het opsporen van planeten bij zulke reuzen is moeilijker dan bij normale sterren: hun atmosferen zijn zeer turbulent, wat de nauwkeurige metingen die nodig zijn om de aanwezigheid van planeten aan te tonen hindert.
Rond HD 240237 en HD 96127 draait een planeet die vier tot vijf keer zo zwaar is als de planeet Jupiter. De planeet van BD +48 738 lijkt iets lichter dan Jupiter te zijn, maar om deze ster cirkel mogelijk nog een tweede object. Dat zou een (zware) planeet kunnen zijn, maar ook een (lichte) ster of een bruine dwerg - een hemellichaam dat het midden houdt tussen een reuzenplaneet en een dwergster.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Drie planeten ontdekt bij stervende reuzensterren
Een internationaal onderzoeksteam heeft drie planeten ontdekt die elk om een ster cirkelen die het einde van zijn bestaan nadert. Rond een van de sterren cirkelt bovendien nog een ander object, waarvan niet helemaal duidelijk is wat het is.
De drie sterren, die de aanduidingen HD 240237, BD +48 738 en HD 96127 dragen, bevinden zich op afstanden van enkele tientallen lichtjaren. Hun planeten zijn ontdekt met de Hobby-Eberly Telescope in Texas, de op drie na grootste telescoop ter wereld.
Elk van de drie sterren is een soortgenoot van onze zon, maar dan in een veel latere levensfase. Het zijn rode reuzen - opgezwollen sterren met een relatief koel oppervlak. Het opsporen van planeten bij zulke reuzen is moeilijker dan bij normale sterren: hun atmosferen zijn zeer turbulent, wat de nauwkeurige metingen die nodig zijn om de aanwezigheid van planeten aan te tonen hindert.
Rond HD 240237 en HD 96127 draait een planeet die vier tot vijf keer zo zwaar is als de planeet Jupiter. De planeet van BD +48 738 lijkt iets lichter dan Jupiter te zijn, maar om deze ster cirkel mogelijk nog een tweede object. Dat zou een (zware) planeet kunnen zijn, maar ook een (lichte) ster of een bruine dwerg - een hemellichaam dat het midden houdt tussen een reuzenplaneet en een dwergster.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-10-2011
Reusachtige oceaanplaneet ontdekt
Op veertig lichtjaar afstand bevindt zich waarschijnlijk een enorme planeet met een honderden kilometers diepe oceaan. Dat blijkt uit metingen van Luikse astronomen.
[img] http://www.visionair.nl/wp-content/uploads/2011/10/Oceanplanet_lucianomendez-300x217.jpg[/img]
Een oceaanplaneet met twee manen. Bron: Luciano Mendez/Wikipedia
Zichtbare ster met zonnestelsel
55 Cancri A is een zonachtige ster op ongeveer veertig lichtjaar afstand. Met een schijnbare magnitude van 6 is de ster nog net zichtbaar zonder verrekijker of telescoop. De ster staat in het sterrenbeeld Kreeft.
Uniek aan de ster is dat het een van de weinige is die tenminste vijf planeten heeft. De binnenste van deze planeten, 55 Cancri e is ontdekt in 2005 en kreeg sindsdien veel aandacht van astronomen. Verschillende onderzoeksgroepen hebben de veranderingen in positie van de ster waaromheen deze planeet draait gemeten. Daaruit trokken ze de conclusie dat 55 Cancri e acht maal zo zwaar is als de aarde en elke achttien uur rond de ster draait.
Zonder een meting van de straal van de planeet is het echter onmogelijk om vast te stellen hoe dicht de planeet is en dat is uiteraard bijzonder lastig gezien de zeer grote afstand. Als de planeet vrijwel geheel uit zware metalen bestaat kan hij zo groot zijn als de aarde. Bij een lagere dichtheid zal de planeet groter zijn. Is het een ijsreus, dan lijkt hij op Neptunus.
Oktober 2011 licht Michael Gillon n de universiteit van Luik met enige collega’s een tipje van de sluier op. Ze hebben 55 Cancri e waargenomen terwijl deze voor zijn moederster langstrok, in astronomisch vakjargon een planeetovergang. Hierbij gebruikten ze zowel de Spitzer telescoop van NASA als de Canadese MOST ruimtetelescoop.
55 Cancri e stomende oceaanwereld
Aan de hand van de lichtafzwakking kan je vrij eenvoudig berekenen hoeveel van de ster af werd gedekt door de planeet, m.a.w. hoe groot de planeet is. Op grond van hun metingen stelden Gillon en zijn collega’s vast dat de planeet twee keer zo groot in diameter is als de aarde. De oppervlakte is daarmee vier keer die van de aarde en, belangrijker, het moet dus wel net als de aarde een rotsachtige planeet zijn, want de planeet heeft met acht keer het volume en massa van de aarde, dezelfde dichtheid als de aarde.
Het is echter mogelijk nog wat meer informatie af te leiden en dat hebben de onderzoekers ook gedaan. Een rotsplaneet bestaat waarschijnlijk uit dezelfde bestanddelen als de rotsplaneten in ons eigen zonnestelsel: een combinatie van ijzer en magnesium silicium oxides. Echter, 55 Cancri e is te groot om alleen uit deze materialen te kunnen bestaan, dus moet er volgens de onderzoekers nog een “envelop” van gas of vloeistof omheen zitten.
Ze bestudeerden twee mogelijkheden. De eerste: een atmosfeer van waterstof en helium zoals rond de bekende ijsreuzen Uranus en Neptunus. Volgens hun berekeningen overleefde deze niet langer dan enkele miljoenen jaren zo dicht bij de ster. De tweede mogelijkheid is een enorme oceaan, met ongeveer de massa van een vijfde van de gehele planeet. Dat is honderd maal zoveel water als op aarde. Dit is volgens de onderzoekers waarschijnlijker omdat water minder snel de ruimte in wordt geslingerd en dus vele miljarden jaren kon bestaan.
Ergo, 55 Cancer e moet dus een waterwereld zijn volgens het team. Geen eindeloze Stille Oceaan overigens. Stel je een stomende hel voor, zo heet en zo dicht dat het water superkritisch wordt. Dat wil zeggen dat er geen verschil meer is tussen de vloeistoffase en de gasfase. De planeet kan ook ‘tidally locked’ zijn, waarbij één zijde permanent naar de zon is toegewend en de andere voor eeuwig bevroren is.
Vermoedelijk wordt een dergelijke wereld geteisterd door zeer heftige stormen en ook chemici zullen hun hart ophalen aan de vele merkwaardige verbindingen die zich onder deze omstandigheden vormen.
Over enkele jaren weten we meer. Dan zal de ‘envelop’ van de planeet rechtstreeks zichtbaar zijn voor de volgende generatie, veel betere, telescopen.
Bron:
Improved precision on the radius of the nearby super-Earth 55 Cnc e
(Visionair.nl)
Reusachtige oceaanplaneet ontdekt
Op veertig lichtjaar afstand bevindt zich waarschijnlijk een enorme planeet met een honderden kilometers diepe oceaan. Dat blijkt uit metingen van Luikse astronomen.
[img] http://www.visionair.nl/wp-content/uploads/2011/10/Oceanplanet_lucianomendez-300x217.jpg[/img]
Een oceaanplaneet met twee manen. Bron: Luciano Mendez/Wikipedia
Zichtbare ster met zonnestelsel
55 Cancri A is een zonachtige ster op ongeveer veertig lichtjaar afstand. Met een schijnbare magnitude van 6 is de ster nog net zichtbaar zonder verrekijker of telescoop. De ster staat in het sterrenbeeld Kreeft.
Uniek aan de ster is dat het een van de weinige is die tenminste vijf planeten heeft. De binnenste van deze planeten, 55 Cancri e is ontdekt in 2005 en kreeg sindsdien veel aandacht van astronomen. Verschillende onderzoeksgroepen hebben de veranderingen in positie van de ster waaromheen deze planeet draait gemeten. Daaruit trokken ze de conclusie dat 55 Cancri e acht maal zo zwaar is als de aarde en elke achttien uur rond de ster draait.
Zonder een meting van de straal van de planeet is het echter onmogelijk om vast te stellen hoe dicht de planeet is en dat is uiteraard bijzonder lastig gezien de zeer grote afstand. Als de planeet vrijwel geheel uit zware metalen bestaat kan hij zo groot zijn als de aarde. Bij een lagere dichtheid zal de planeet groter zijn. Is het een ijsreus, dan lijkt hij op Neptunus.
Oktober 2011 licht Michael Gillon n de universiteit van Luik met enige collega’s een tipje van de sluier op. Ze hebben 55 Cancri e waargenomen terwijl deze voor zijn moederster langstrok, in astronomisch vakjargon een planeetovergang. Hierbij gebruikten ze zowel de Spitzer telescoop van NASA als de Canadese MOST ruimtetelescoop.
55 Cancri e stomende oceaanwereld
Aan de hand van de lichtafzwakking kan je vrij eenvoudig berekenen hoeveel van de ster af werd gedekt door de planeet, m.a.w. hoe groot de planeet is. Op grond van hun metingen stelden Gillon en zijn collega’s vast dat de planeet twee keer zo groot in diameter is als de aarde. De oppervlakte is daarmee vier keer die van de aarde en, belangrijker, het moet dus wel net als de aarde een rotsachtige planeet zijn, want de planeet heeft met acht keer het volume en massa van de aarde, dezelfde dichtheid als de aarde.
Het is echter mogelijk nog wat meer informatie af te leiden en dat hebben de onderzoekers ook gedaan. Een rotsplaneet bestaat waarschijnlijk uit dezelfde bestanddelen als de rotsplaneten in ons eigen zonnestelsel: een combinatie van ijzer en magnesium silicium oxides. Echter, 55 Cancri e is te groot om alleen uit deze materialen te kunnen bestaan, dus moet er volgens de onderzoekers nog een “envelop” van gas of vloeistof omheen zitten.
Ze bestudeerden twee mogelijkheden. De eerste: een atmosfeer van waterstof en helium zoals rond de bekende ijsreuzen Uranus en Neptunus. Volgens hun berekeningen overleefde deze niet langer dan enkele miljoenen jaren zo dicht bij de ster. De tweede mogelijkheid is een enorme oceaan, met ongeveer de massa van een vijfde van de gehele planeet. Dat is honderd maal zoveel water als op aarde. Dit is volgens de onderzoekers waarschijnlijker omdat water minder snel de ruimte in wordt geslingerd en dus vele miljarden jaren kon bestaan.
Ergo, 55 Cancer e moet dus een waterwereld zijn volgens het team. Geen eindeloze Stille Oceaan overigens. Stel je een stomende hel voor, zo heet en zo dicht dat het water superkritisch wordt. Dat wil zeggen dat er geen verschil meer is tussen de vloeistoffase en de gasfase. De planeet kan ook ‘tidally locked’ zijn, waarbij één zijde permanent naar de zon is toegewend en de andere voor eeuwig bevroren is.
Vermoedelijk wordt een dergelijke wereld geteisterd door zeer heftige stormen en ook chemici zullen hun hart ophalen aan de vele merkwaardige verbindingen die zich onder deze omstandigheden vormen.
Over enkele jaren weten we meer. Dan zal de ‘envelop’ van de planeet rechtstreeks zichtbaar zijn voor de volgende generatie, veel betere, telescopen.
Bron:
Improved precision on the radius of the nearby super-Earth 55 Cnc e
(Visionair.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
31-10-2011
NASA wil missie 'planetenjager' verlengen
Meldde de Washington Times vorige week nog dat de naar exoplaneten speurende NASA-satelliet Kepler mogelijk al halverwege zijn missie zal worden uitgeschakeld, bij NASA zelf denken ze daar anders over. Volgens plaatsvervangend Kepler-projectmanager Charles Sobeck zal in januari juist een verlengingsverzoek worden ingediend.
Het in bedrijf houden van Kepler kost ongeveer 20 miljoen dollar per jaar. Maar die kosten vallen in het niet bij het opstarten van welke nieuwe ruimtemissie dan ook. Astronomen die zich met het onderzoek van planeten buiten ons zonnestelsel bezighouden, kunnen zich dan ook nauwelijks voorstellen dat de zeer succesvolle Kepler-satelliet vroegtijdig wordt uitgeschakeld.
Toch is ook Sobeck zich ervan bewust dat er binnen NASA keuzes moeten worden gemaakt. 'Iedereen kampt met krappe budgets,' zegt hij op Space.com. 'Kepler heeft veel medestanders op het hoofdkantoor, maar dat hebben andere missies ook.'
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
NASA wil missie 'planetenjager' verlengen
Meldde de Washington Times vorige week nog dat de naar exoplaneten speurende NASA-satelliet Kepler mogelijk al halverwege zijn missie zal worden uitgeschakeld, bij NASA zelf denken ze daar anders over. Volgens plaatsvervangend Kepler-projectmanager Charles Sobeck zal in januari juist een verlengingsverzoek worden ingediend.
Het in bedrijf houden van Kepler kost ongeveer 20 miljoen dollar per jaar. Maar die kosten vallen in het niet bij het opstarten van welke nieuwe ruimtemissie dan ook. Astronomen die zich met het onderzoek van planeten buiten ons zonnestelsel bezighouden, kunnen zich dan ook nauwelijks voorstellen dat de zeer succesvolle Kepler-satelliet vroegtijdig wordt uitgeschakeld.
Toch is ook Sobeck zich ervan bewust dat er binnen NASA keuzes moeten worden gemaakt. 'Iedereen kampt met krappe budgets,' zegt hij op Space.com. 'Kepler heeft veel medestanders op het hoofdkantoor, maar dat hebben andere missies ook.'
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-11-2011
Exoplaneten maken salto's
Het planetenstelsel van de dubbelster 55 Cancri wordt regelmatig op z'n kop gezet. Dat blijkt uit computersimulaties die Canadese en Franse astronomen hebben uitgevoerd.
Het 55-Cancristelsel zit nogal ingewikkeld in elkaar. Het bestaat uit een zonachtige ster (A) en een rode dwergster (B) die in een wijde baan om elkaar heen draaien, terwijl ondertussen minstens vijf planeten in veel kleinere banen om 55 Cancri A cirkelen.
De buitenste van deze planeten, die ruim drie keer zo zwaar is als de planeet Jupiter, wordt zodanig beïnvloed door de aantrekkingskracht van 55 Cancri B, dat zijn rotatie-as ongeveer eens in de honderd miljoen jaar omkeert. En de overige, veel lichtere planeten van het stelsel doen hem na.
Onduidelijk is nog wat er met de ster 55 Cancri A zelf gebeurt. In de modelberekeningen is ervan uitgegaan dat de ster volmaakt bolvormig is, maar dat is niet waarschijnlijk. Als de ster, net als de meeste andere sterren, een beetje uitpuilt aan zijn evenaar, zou deze het voorbeeld van zijn planeten kunnen volgen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exoplaneten maken salto's
Het planetenstelsel van de dubbelster 55 Cancri wordt regelmatig op z'n kop gezet. Dat blijkt uit computersimulaties die Canadese en Franse astronomen hebben uitgevoerd.
Het 55-Cancristelsel zit nogal ingewikkeld in elkaar. Het bestaat uit een zonachtige ster (A) en een rode dwergster (B) die in een wijde baan om elkaar heen draaien, terwijl ondertussen minstens vijf planeten in veel kleinere banen om 55 Cancri A cirkelen.
De buitenste van deze planeten, die ruim drie keer zo zwaar is als de planeet Jupiter, wordt zodanig beïnvloed door de aantrekkingskracht van 55 Cancri B, dat zijn rotatie-as ongeveer eens in de honderd miljoen jaar omkeert. En de overige, veel lichtere planeten van het stelsel doen hem na.
Onduidelijk is nog wat er met de ster 55 Cancri A zelf gebeurt. In de modelberekeningen is ervan uitgegaan dat de ster volmaakt bolvormig is, maar dat is niet waarschijnlijk. Als de ster, net als de meeste andere sterren, een beetje uitpuilt aan zijn evenaar, zou deze het voorbeeld van zijn planeten kunnen volgen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-12-2011
Achttien planeten ontdekt bij zware sterren
Astronomen hebben, met behulp van onder meer de Keck-telescoop op Hawaï, achttien nieuwe exemplaren toegevoegd aan de snel groeiende lijst van exoplaneten. De planeten draaien om sterren die meer dan anderhalf keer zo zwaar zijn als de zon. De planeten zijn ontdekt met de veelgebruikte dopplermethode, waarbij sterren onderzocht worden op kleine, regelmatige schommelbewegingen.
Met deze nieuwe oogst is het aantal planeten dat bij zware sterren is ontdekt in één klap anderhalf keer zo groot geworden. De gevonden planeten zijn allemaal van het kaliber Jupiter. Daarmee bevestigen deze ontdekkingen de al langer waargenomen trend dat Jupiter-achtige planeten vaak bij zware sterren worden aangetroffen.
Een andere eigenschap die veel van deze planeten vertonen is dat zij in relatief wijde, cirkelvormige banen om hun moederster draaien. De nieuwe planeten zijn allemaal minstens honderd miljoen kilometer van hun ster verwijderd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allsoversterrenkunde)
Achttien planeten ontdekt bij zware sterren
Astronomen hebben, met behulp van onder meer de Keck-telescoop op Hawaï, achttien nieuwe exemplaren toegevoegd aan de snel groeiende lijst van exoplaneten. De planeten draaien om sterren die meer dan anderhalf keer zo zwaar zijn als de zon. De planeten zijn ontdekt met de veelgebruikte dopplermethode, waarbij sterren onderzocht worden op kleine, regelmatige schommelbewegingen.
Met deze nieuwe oogst is het aantal planeten dat bij zware sterren is ontdekt in één klap anderhalf keer zo groot geworden. De gevonden planeten zijn allemaal van het kaliber Jupiter. Daarmee bevestigen deze ontdekkingen de al langer waargenomen trend dat Jupiter-achtige planeten vaak bij zware sterren worden aangetroffen.
Een andere eigenschap die veel van deze planeten vertonen is dat zij in relatief wijde, cirkelvormige banen om hun moederster draaien. De nieuwe planeten zijn allemaal minstens honderd miljoen kilometer van hun ster verwijderd.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allsoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
5 december 2011
Kepler-22b: eerste planeet in midden van bewoonbare zone
NASA's ruimtetelescoop Kepler heeft voor het eerst een planeet ontdekt die aich middenin de bewoonbare zone van zijn (zon-achtige) moederster bevindt - het gebied waar de temperaturen niet te hoog of te laag zijn voor het bestaan van vloeibaar water aan het oppervlak. De ontdekking van Kepler-22b, zoals de planeet heet, werd vandaag bekendgemaakt op een persconferentie tijdens de First Kepler Science Conference in Californië.
Kepler-22b is 2,4 keer zo groot als de aarde. Hij beschrijft elke 290 dagen een baan rond een ster die iets kleiner en koeler is dan onze eigen zon, op een afstand van 600 lichtjaar. De afstand van de planeet tot de ster is 15 procent kleiner dan de afstand van de aarde tot de zon. Omdat de massa van de planeet niet bekend is, is ook nog onduidelijk wat de samenstelling is, maar volgens de Kepler-onderzoekers gaat het waarschijnlijk om een planeet die naast gesteenten ook veel samengeperst ijs bevat.
Op de conferentie is bovendien bekendgemaakt dat Kepler inmiddels 2326 kandidaat-planeten heeft gevonden, waaronder 207 exemplaren die qua grootte vergelijkbaar zijn met de aarde. Tien daarvan bevinden zich in de bewoonbare zone van hun moederster, maar het gaat nog wel om onbevestigde planeten.
(allsoversterrenkunde)
Kepler-22b: eerste planeet in midden van bewoonbare zone
NASA's ruimtetelescoop Kepler heeft voor het eerst een planeet ontdekt die aich middenin de bewoonbare zone van zijn (zon-achtige) moederster bevindt - het gebied waar de temperaturen niet te hoog of te laag zijn voor het bestaan van vloeibaar water aan het oppervlak. De ontdekking van Kepler-22b, zoals de planeet heet, werd vandaag bekendgemaakt op een persconferentie tijdens de First Kepler Science Conference in Californië.
Kepler-22b is 2,4 keer zo groot als de aarde. Hij beschrijft elke 290 dagen een baan rond een ster die iets kleiner en koeler is dan onze eigen zon, op een afstand van 600 lichtjaar. De afstand van de planeet tot de ster is 15 procent kleiner dan de afstand van de aarde tot de zon. Omdat de massa van de planeet niet bekend is, is ook nog onduidelijk wat de samenstelling is, maar volgens de Kepler-onderzoekers gaat het waarschijnlijk om een planeet die naast gesteenten ook veel samengeperst ijs bevat.
Op de conferentie is bovendien bekendgemaakt dat Kepler inmiddels 2326 kandidaat-planeten heeft gevonden, waaronder 207 exemplaren die qua grootte vergelijkbaar zijn met de aarde. Tien daarvan bevinden zich in de bewoonbare zone van hun moederster, maar het gaat nog wel om onbevestigde planeten.
(allsoversterrenkunde)
Never argue with idiots. First they will lower you to their level then beat you with experience.
quote:
5 december 2011
Kepler-22b: eerste planeet in midden van bewoonbare zone
NASA's ruimtetelescoop Kepler heeft voor het eerst een planeet ontdekt die aich middenin de bewoonbare zone van zijn (zon-achtige) moederster bevindt - het gebied waar de temperaturen niet te hoog of te laag zijn voor het bestaan van vloeibaar water aan het oppervlak. De ontdekking van Kepler-22b, zoals de planeet heet, werd vandaag bekendgemaakt op een persconferentie tijdens de First Kepler Science Conference in Californië.
Kepler-22b is 2,4 keer zo groot als de aarde. Hij beschrijft elke 290 dagen een baan rond een ster die iets kleiner en koeler is dan onze eigen zon, op een afstand van 600 lichtjaar. De afstand van de planeet tot de ster is 15 procent kleiner dan de afstand van de aarde tot de zon. Omdat de massa van de planeet niet bekend is, is ook nog onduidelijk wat de samenstelling is, maar volgens de Kepler-onderzoekers gaat het waarschijnlijk om een planeet die naast gesteenten ook veel samengeperst ijs bevat.
Op de conferentie is bovendien bekendgemaakt dat Kepler inmiddels 2326 kandidaat-planeten heeft gevonden, waaronder 207 exemplaren die qua grootte vergelijkbaar zijn met de aarde. Tien daarvan bevinden zich in de bewoonbare zone van hun moederster, maar het gaat nog wel om onbevestigde planeten.
(allsoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-12-2011
Catalogus van 'leefbare' exoplaneten samengesteld
De afgelopen twintig jaar hebben astronomen meer dan zevenhonderd planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt, en daar zullen de komende jaren naar verwachting nog duizenden bij komen. Om het kaf van het koren te scheiden, heeft het Planetary Habitability Laboratory van de universiteit van Puerto Rico een catalogus van 'leefbare' exoplaneten in het leven geroepen.
De meeste exoplaneten die tot nu toe zijn ontdekt, zijn gasreuzen die op kleine afstand om hun moederster draaien. Slechts enkele hebben de juiste grootte en omloopbaan om een vorm van leven mogelijk te maken.
De Habitable Exoplanets Catalog geeft een overzicht van deze laatste categorie. Op de lijst staan overigens niet alleen exoplaneten die zelf min of meer leefbaar (kunnen) zijn, maar ook exoplaneten waarbij dat voor hun eventuele manen geldt.
Aan al deze objecten - voorlopig gaat het om zestien exoplaneten en potentieel enkele tientallen exomanen - is een 'leefbaarheidsindex' toegekend. Of deze kandidaten ook echt leefbaar zijn, zal pas blijken als ze nader zijn onderzocht.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Catalogus van 'leefbare' exoplaneten samengesteld
De afgelopen twintig jaar hebben astronomen meer dan zevenhonderd planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt, en daar zullen de komende jaren naar verwachting nog duizenden bij komen. Om het kaf van het koren te scheiden, heeft het Planetary Habitability Laboratory van de universiteit van Puerto Rico een catalogus van 'leefbare' exoplaneten in het leven geroepen.
De meeste exoplaneten die tot nu toe zijn ontdekt, zijn gasreuzen die op kleine afstand om hun moederster draaien. Slechts enkele hebben de juiste grootte en omloopbaan om een vorm van leven mogelijk te maken.
De Habitable Exoplanets Catalog geeft een overzicht van deze laatste categorie. Op de lijst staan overigens niet alleen exoplaneten die zelf min of meer leefbaar (kunnen) zijn, maar ook exoplaneten waarbij dat voor hun eventuele manen geldt.
Aan al deze objecten - voorlopig gaat het om zestien exoplaneten en potentieel enkele tientallen exomanen - is een 'leefbaarheidsindex' toegekend. Of deze kandidaten ook echt leefbaar zijn, zal pas blijken als ze nader zijn onderzocht.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-12-2011
Kepler vindt 'mini-aarde' in stelsel met vijf planeten
Voor het eerst is het bestaan bevestigd van een exoplaneet die kleiner is dan de aarde. De planeet, met de voorlopige aanduiding KOI-70.04, draait samen met vier grotere planeten op kleine afstand rond een ster die veel op de zon lijkt. De omlooptijd is 6,1 dagen; de afstand van de planeet tot de ster bedraagt nog geen tien miljoen kilometer, en de oppervlaktetemperatuur ligt waarschijnlijk rond de 600 graden Celsius.
KOI-70.04 staat sinds feburari 2011 al op de lijst van 'kandidaat-planeten', samen met drie andere planeten in het stelsel. In juni werd nummer vijf ontdekt. Met een kandidaat-planeet wordt bedoeld dat Kepler wel periodieke helderheidsipjes heeft waargenomen in het licht van de ster, maar dat nog niet met zekerheid vaststaat dat het inderdaad om een planeet gaat.
Voor de drie grootste planeten in het stelsel is dat inmiddels wél bevestigd. Ze heten nu officieel Kepler-20b, 20c en 20d. Hun eigenschappen werden dinsdag gepresenteerd op de First Kepler Science Conference in Californië.
De twee kleinere planeten, voorlopig nog KOI-70.04 en KOI-70.05 geheten, zijn vrijwel zeker ook 'gevalideerd'. Francois Fressin van het Harvard-Smithsonian Center of Astrophysics wil er nog geen details over kwijt, maar heeft wel een artikel in druk dat begin volgend jaar in Nature verschijnt. Dat zou nooit het geval zijn als het bestaan van deze planeten niet ook bevestigd was.
Bovendien zijn er sterke statistische argumenten dat kandidaatplaneten in multi-planetenstelsels, zoals Kepler-20, vrijwel zonder uitzondering 'echte' planeten moeten zijn, aldus Jack Lissauer van NASA's Ames Research Center.
KOI-70.04, die binnenkort waarschijnlijk zal worden omgedoopt in Kepler-20e, is volgens Fressin 'verreweg de kleinste exoplaneet' die tot nu toe is gevonden. De middellijn bedraagt naar schatting een kleine 11.000 kilometer - 85% van de middellijn van de aarde
(allesoversterrenkunde)
Kepler vindt 'mini-aarde' in stelsel met vijf planeten
Voor het eerst is het bestaan bevestigd van een exoplaneet die kleiner is dan de aarde. De planeet, met de voorlopige aanduiding KOI-70.04, draait samen met vier grotere planeten op kleine afstand rond een ster die veel op de zon lijkt. De omlooptijd is 6,1 dagen; de afstand van de planeet tot de ster bedraagt nog geen tien miljoen kilometer, en de oppervlaktetemperatuur ligt waarschijnlijk rond de 600 graden Celsius.
KOI-70.04 staat sinds feburari 2011 al op de lijst van 'kandidaat-planeten', samen met drie andere planeten in het stelsel. In juni werd nummer vijf ontdekt. Met een kandidaat-planeet wordt bedoeld dat Kepler wel periodieke helderheidsipjes heeft waargenomen in het licht van de ster, maar dat nog niet met zekerheid vaststaat dat het inderdaad om een planeet gaat.
Voor de drie grootste planeten in het stelsel is dat inmiddels wél bevestigd. Ze heten nu officieel Kepler-20b, 20c en 20d. Hun eigenschappen werden dinsdag gepresenteerd op de First Kepler Science Conference in Californië.
De twee kleinere planeten, voorlopig nog KOI-70.04 en KOI-70.05 geheten, zijn vrijwel zeker ook 'gevalideerd'. Francois Fressin van het Harvard-Smithsonian Center of Astrophysics wil er nog geen details over kwijt, maar heeft wel een artikel in druk dat begin volgend jaar in Nature verschijnt. Dat zou nooit het geval zijn als het bestaan van deze planeten niet ook bevestigd was.
Bovendien zijn er sterke statistische argumenten dat kandidaatplaneten in multi-planetenstelsels, zoals Kepler-20, vrijwel zonder uitzondering 'echte' planeten moeten zijn, aldus Jack Lissauer van NASA's Ames Research Center.
KOI-70.04, die binnenkort waarschijnlijk zal worden omgedoopt in Kepler-20e, is volgens Fressin 'verreweg de kleinste exoplaneet' die tot nu toe is gevonden. De middellijn bedraagt naar schatting een kleine 11.000 kilometer - 85% van de middellijn van de aarde
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-12-2011
Exoplaneten ontdekt met formaat van Aarde
© afp
De ruimteletescoop Kepler van het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA heeft de tot dusver kleinste planeten in een ander zonnestelsel ontdekt. Dat staat te lezen in het wetenschappelijke vakblad Nature.
De ster Kepler-20, op ongeveer 1.000 lichtjaar van ons, bezit een heus planetair systeem met minstens vijf begeleiders. Naast reeds drie bekende planeten hebben twee nieuw ontdekte exoplaneten slechts 0,87 en 1,03 keer de diameter van de Aarde. Voordien had de kleinst bekende exoplaneet 1,42 keer de aardse diameter.
De massa van de exoplaneten Kepler-20e en f is nog onbekend. Astronomen rondom Francois Fressin van het Harvard-Smithsonian-Centrum voor Astrofysica achten het mogelijk dat hun samenstelling op die van de Aarde zou lijken: zowat een derde van de massa bestaat uit een ijzeren kern, de rest bevindt zich in een silicaatgesteentemantel.
Te heet
Voor leven is het te heet op de twee nieuwe exoplaneten want ze cirkelen te dicht rondom hun ster. Een jaar duurt er respectievelijk 6 en 20 dagen. De gemiddelde temperatuur zou er bijgevolg tussen 400 en 850 graden bedragen. Desondanks kan de ster die het verst van de zon verwijderd is, een dicht wolkendek bestaande uit waterdamp hebben.
De exoplanetenjager Kepler heeft al meer dan 2.000 kandidaat-planeten gevonden, maar het merendeel moet nog bevestiging krijgen. Onlangs stootte de telescoop op een planeet met 2,4 keer de aardse diameter. Die bevond zich ook binnen de levensvatbare zone van dat zonnestelsel. Op Kepler-22b bedraagt de temperatuur bovendien een milde 22 graden. Aanwijzingen van leven zijn er echter niet. (belga/sg)
(HLN)
Exoplaneten ontdekt met formaat van Aarde
© afp
De ruimteletescoop Kepler van het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA heeft de tot dusver kleinste planeten in een ander zonnestelsel ontdekt. Dat staat te lezen in het wetenschappelijke vakblad Nature.
De ster Kepler-20, op ongeveer 1.000 lichtjaar van ons, bezit een heus planetair systeem met minstens vijf begeleiders. Naast reeds drie bekende planeten hebben twee nieuw ontdekte exoplaneten slechts 0,87 en 1,03 keer de diameter van de Aarde. Voordien had de kleinst bekende exoplaneet 1,42 keer de aardse diameter.
De massa van de exoplaneten Kepler-20e en f is nog onbekend. Astronomen rondom Francois Fressin van het Harvard-Smithsonian-Centrum voor Astrofysica achten het mogelijk dat hun samenstelling op die van de Aarde zou lijken: zowat een derde van de massa bestaat uit een ijzeren kern, de rest bevindt zich in een silicaatgesteentemantel.
Te heet
Voor leven is het te heet op de twee nieuwe exoplaneten want ze cirkelen te dicht rondom hun ster. Een jaar duurt er respectievelijk 6 en 20 dagen. De gemiddelde temperatuur zou er bijgevolg tussen 400 en 850 graden bedragen. Desondanks kan de ster die het verst van de zon verwijderd is, een dicht wolkendek bestaande uit waterdamp hebben.
De exoplanetenjager Kepler heeft al meer dan 2.000 kandidaat-planeten gevonden, maar het merendeel moet nog bevestiging krijgen. Onlangs stootte de telescoop op een planeet met 2,4 keer de aardse diameter. Die bevond zich ook binnen de levensvatbare zone van dat zonnestelsel. Op Kepler-22b bedraagt de temperatuur bovendien een milde 22 graden. Aanwijzingen van leven zijn er echter niet. (belga/sg)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-12-2011
Twee geroosterde planeten ontdekt
Astronomen hebben twee kleine planeten ontdekt die om een ziedend hete, stervende ster cirkelen. Hun afstanden tot de ster zijn dermate gering, dat ze zich lange tijd binnen de atmosfeer van de ster moeten hebben bevonden, toen deze tot een 'rode reus' was opgezwollen. Vermoedelijk gaat het om de schamele restanten van twee Jupiter-achtige planeten (Nature, 22 december).
Als onze zon over ongeveer vijf miljard jaar het einde van haar leven nadert, zal zij zo ver opzwellen dat de binnenste planeten van het zonnestelsel - Mercurius, Venus, de aarde en Mars - door haar worden opgeslokt. Voor kleine planeten als de onze betekent een langdurig verblijf in de atmosfeer van een ster het definitieve einde. Maar het planetenstelsel van KOI 55 bewijst dat dit niet voor alle planeten hoeft te gelden.
Deze ster is het rodereuzenstadium al gepasseerd, maar toch cirkelen er nog twee planeten om haar heen, die nog steeds flink worden geroosterd. De twee planeten, die iets kleiner zijn dan de aarde, zijn waarschijnlijk overblijfselen van twee gasreuzen - planeten die voor het overgrote deel uit gassen bestaan. Dat gas zijn ze kwijtgeraakt, maar hun harde kernen hebben het inferno blijkbaar overleefd.
Ook van hun moederster is niet veel meer over. De voormalige rode reus is bijna al zijn buitenlagen kwijtgeraakt. De astronomen vermoeden dat de half-opgeslokte planeten daarbij een handje helpen geholpen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Twee geroosterde planeten ontdekt
Astronomen hebben twee kleine planeten ontdekt die om een ziedend hete, stervende ster cirkelen. Hun afstanden tot de ster zijn dermate gering, dat ze zich lange tijd binnen de atmosfeer van de ster moeten hebben bevonden, toen deze tot een 'rode reus' was opgezwollen. Vermoedelijk gaat het om de schamele restanten van twee Jupiter-achtige planeten (Nature, 22 december).
Als onze zon over ongeveer vijf miljard jaar het einde van haar leven nadert, zal zij zo ver opzwellen dat de binnenste planeten van het zonnestelsel - Mercurius, Venus, de aarde en Mars - door haar worden opgeslokt. Voor kleine planeten als de onze betekent een langdurig verblijf in de atmosfeer van een ster het definitieve einde. Maar het planetenstelsel van KOI 55 bewijst dat dit niet voor alle planeten hoeft te gelden.
Deze ster is het rodereuzenstadium al gepasseerd, maar toch cirkelen er nog twee planeten om haar heen, die nog steeds flink worden geroosterd. De twee planeten, die iets kleiner zijn dan de aarde, zijn waarschijnlijk overblijfselen van twee gasreuzen - planeten die voor het overgrote deel uit gassen bestaan. Dat gas zijn ze kwijtgeraakt, maar hun harde kernen hebben het inferno blijkbaar overleefd.
Ook van hun moederster is niet veel meer over. De voormalige rode reus is bijna al zijn buitenlagen kwijtgeraakt. De astronomen vermoeden dat de half-opgeslokte planeten daarbij een handje helpen geholpen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-12-2011
Ontdekking 'mini-aarde' bevestigd
Rond de 950 lichtjaar verre ster Kepler-20 draait inderdaad een planeet die kleiner is dan de aarde. Dat heeft een internationaal team van astronomen vandaag bekendgemaakt via de website van het tijdschrift Nature en een persconferentie van NASA. De 'mini-aarde', die dertien procent kleiner is dan onze planeet, is ontdekt met de satelliet Kepler. Rond dezelfde ster draait ook een planeet die ongeveer net zo groot is als de aarde, evenals drie grotere planeten.
Kepler-20 verscheen in februari 2011 op de lijst van sterren met kandidaat-planeten die met de NASA-satelliet zijn opgespoord. Met 'kandidaat-planeet' wordt bedoeld dat Kepler wel periodieke helderheidsdipjes heeft waargenomen in het licht van de ster, maar dat nog niet met zekerheid vaststaat dat die dipjes ook werkelijk door een planeet worden veroorzaakt.
Begin december konden de astronomen al bevestigen dat drie van de vijf kandidaat-planeten van Kepler-20 echt bestaan. Deze drie, die twee- tot driemaal zo groot zijn als de aarde, kregen de 'namen' Kepler-20b, -20c en -20d. En nu zijn daar officieel ook de kleine planeten Kepler-20e en -20f bij gekomen.
Volgens de ontdekkers bestaan de laatste twee net als de aarde uit een forse ijzerkern die omgeven is door een dikke mantel van gesteente. Beide planeten zijn extreem heet, omdat ze op afstanden van slechts acht, respectievelijk achttien miljoen kilometer om hun moederster cirkelen. Een atmosfeer hebben ze dus vrijwel zeker niet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Ontdekking 'mini-aarde' bevestigd
Rond de 950 lichtjaar verre ster Kepler-20 draait inderdaad een planeet die kleiner is dan de aarde. Dat heeft een internationaal team van astronomen vandaag bekendgemaakt via de website van het tijdschrift Nature en een persconferentie van NASA. De 'mini-aarde', die dertien procent kleiner is dan onze planeet, is ontdekt met de satelliet Kepler. Rond dezelfde ster draait ook een planeet die ongeveer net zo groot is als de aarde, evenals drie grotere planeten.
Kepler-20 verscheen in februari 2011 op de lijst van sterren met kandidaat-planeten die met de NASA-satelliet zijn opgespoord. Met 'kandidaat-planeet' wordt bedoeld dat Kepler wel periodieke helderheidsdipjes heeft waargenomen in het licht van de ster, maar dat nog niet met zekerheid vaststaat dat die dipjes ook werkelijk door een planeet worden veroorzaakt.
Begin december konden de astronomen al bevestigen dat drie van de vijf kandidaat-planeten van Kepler-20 echt bestaan. Deze drie, die twee- tot driemaal zo groot zijn als de aarde, kregen de 'namen' Kepler-20b, -20c en -20d. En nu zijn daar officieel ook de kleine planeten Kepler-20e en -20f bij gekomen.
Volgens de ontdekkers bestaan de laatste twee net als de aarde uit een forse ijzerkern die omgeven is door een dikke mantel van gesteente. Beide planeten zijn extreem heet, omdat ze op afstanden van slechts acht, respectievelijk achttien miljoen kilometer om hun moederster cirkelen. Een atmosfeer hebben ze dus vrijwel zeker niet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-12-2011
Twee geroosterde planeten ontdekt
Astronomen hebben twee kleine planeten ontdekt die om een ziedend hete, stervende ster cirkelen. Hun afstanden tot de ster zijn dermate gering, dat ze zich lange tijd binnen de atmosfeer van de ster moeten hebben bevonden, toen deze tot een 'rode reus' was opgezwollen. Vermoedelijk gaat het om de schamele restanten van twee Jupiter-achtige planeten (Nature, 22 december).
Als onze zon over ongeveer vijf miljard jaar het einde van haar leven nadert, zal zij zo ver opzwellen dat de binnenste planeten van het zonnestelsel - Mercurius, Venus, de aarde en Mars - door haar worden opgeslokt. Voor kleine planeten als de onze betekent een langdurig verblijf in de atmosfeer van een ster het definitieve einde. Maar het planetenstelsel van KOI 55 bewijst dat dit niet voor alle planeten hoeft te gelden.
Deze ster is het rodereuzenstadium al gepasseerd, maar toch cirkelen er nog twee planeten om haar heen, die nog steeds flink worden geroosterd. De twee planeten, die iets kleiner zijn dan de aarde, zijn waarschijnlijk overblijfselen van twee gasreuzen - planeten die voor het overgrote deel uit gassen bestaan. Dat gas zijn ze kwijtgeraakt, maar hun harde kernen hebben het inferno blijkbaar overleefd.
Ook van hun moederster is niet veel meer over. De voormalige rode reus is bijna al zijn buitenlagen kwijtgeraakt. De astronomen vermoeden dat de half-opgeslokte planeten daarbij een handje helpen geholpen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Twee geroosterde planeten ontdekt
Astronomen hebben twee kleine planeten ontdekt die om een ziedend hete, stervende ster cirkelen. Hun afstanden tot de ster zijn dermate gering, dat ze zich lange tijd binnen de atmosfeer van de ster moeten hebben bevonden, toen deze tot een 'rode reus' was opgezwollen. Vermoedelijk gaat het om de schamele restanten van twee Jupiter-achtige planeten (Nature, 22 december).
Als onze zon over ongeveer vijf miljard jaar het einde van haar leven nadert, zal zij zo ver opzwellen dat de binnenste planeten van het zonnestelsel - Mercurius, Venus, de aarde en Mars - door haar worden opgeslokt. Voor kleine planeten als de onze betekent een langdurig verblijf in de atmosfeer van een ster het definitieve einde. Maar het planetenstelsel van KOI 55 bewijst dat dit niet voor alle planeten hoeft te gelden.
Deze ster is het rodereuzenstadium al gepasseerd, maar toch cirkelen er nog twee planeten om haar heen, die nog steeds flink worden geroosterd. De twee planeten, die iets kleiner zijn dan de aarde, zijn waarschijnlijk overblijfselen van twee gasreuzen - planeten die voor het overgrote deel uit gassen bestaan. Dat gas zijn ze kwijtgeraakt, maar hun harde kernen hebben het inferno blijkbaar overleefd.
Ook van hun moederster is niet veel meer over. De voormalige rode reus is bijna al zijn buitenlagen kwijtgeraakt. De astronomen vermoeden dat de half-opgeslokte planeten daarbij een handje helpen geholpen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-12-2011
Excentrische stofring rond jonge ster verraadt bestaan planeten
Astronomen hebben met behulp van de Subaru-telescoop op Hawaï opnamen gemaakt van de stofring rond de ster HR 4796 A. Dat deze slechts acht tot tien miljoen jaar oude ster omgeven is door een ring van stofdeeltjes was al een tijdje bekend. Nu is echter voor het eerst onomstotelijk vastgesteld dat de ster niet precies in het centrum van de ring staat.
De meest waarschijnlijke verklaring voor het excentrische karakter van de stofring, die ongeveer driemaal de omtrek van de baan van de planeet Neptunus heeft, is dat in het schijnbaar lege hart van de ring één of meer planeten om de ster cirkelen. Deze planeten, die te zwak zijn om met de huidige instrumenten waarneembaar te zijn, zouden met hun aantrekkingskracht de banen van de stofdeeltjes op voorspelbare wijze verstoren.
Uit computersimulaties blijkt dat dit inderdaad kan resulteren in een excentrische stofring. Ook is bij een andere ster met zo'n excentrische ring, Fomalhaut, inderdaad een planeet waargenomen. Planeten ontstaan uit het stof en gas dat rond een pas gevormde ster overblijft.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Excentrische stofring rond jonge ster verraadt bestaan planeten
Astronomen hebben met behulp van de Subaru-telescoop op Hawaï opnamen gemaakt van de stofring rond de ster HR 4796 A. Dat deze slechts acht tot tien miljoen jaar oude ster omgeven is door een ring van stofdeeltjes was al een tijdje bekend. Nu is echter voor het eerst onomstotelijk vastgesteld dat de ster niet precies in het centrum van de ring staat.
De meest waarschijnlijke verklaring voor het excentrische karakter van de stofring, die ongeveer driemaal de omtrek van de baan van de planeet Neptunus heeft, is dat in het schijnbaar lege hart van de ring één of meer planeten om de ster cirkelen. Deze planeten, die te zwak zijn om met de huidige instrumenten waarneembaar te zijn, zouden met hun aantrekkingskracht de banen van de stofdeeltjes op voorspelbare wijze verstoren.
Uit computersimulaties blijkt dat dit inderdaad kan resulteren in een excentrische stofring. Ook is bij een andere ster met zo'n excentrische ring, Fomalhaut, inderdaad een planeet waargenomen. Planeten ontstaan uit het stof en gas dat rond een pas gevormde ster overblijft.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-01-2012
Vier nieuwe planeten ontdekt
Het nieuwe jaar is nog maar net begonnen, of de eerste ontdekkingen van planeten buiten ons zonnestelsel stromen alweer binnen. Astronomen van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics hebben met een netwerk van telescopen op aarde (HATNet) vier hete, Jupiterachtige planeten ontdekt die op geringe afstand om even zovele sterren draaien. Ze hebben hun bestaan verraden doordat ze met tussenpozen van slechts enkele dagen vanaf de aarde gezien voor hun moederster langs trekken, waardoor de helderheid van de ster eventjes vermindert.
Eind 2011 bedroeg het totale aantal exoplaneten dat is opgespoord 716. Daarnaast is er nog een lijst van 2326 kandidaat-planeten, veelal ontdekt met de Kepler-satelliet, waarvan het bestaan middels vervolgwaarnemingen bevestigd moeten worden.
De verwachting is dat het aantal bekende exoplaneten de komende jaren steeds sneller zal oplopen. De volgende toevoegingen worden al volgende week verwacht, tijdens de jaarlijkse winterbijeenkomst van de American Astronomical Society in Austin, Texas.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrnekunde)
Vier nieuwe planeten ontdekt
Het nieuwe jaar is nog maar net begonnen, of de eerste ontdekkingen van planeten buiten ons zonnestelsel stromen alweer binnen. Astronomen van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics hebben met een netwerk van telescopen op aarde (HATNet) vier hete, Jupiterachtige planeten ontdekt die op geringe afstand om even zovele sterren draaien. Ze hebben hun bestaan verraden doordat ze met tussenpozen van slechts enkele dagen vanaf de aarde gezien voor hun moederster langs trekken, waardoor de helderheid van de ster eventjes vermindert.
Eind 2011 bedroeg het totale aantal exoplaneten dat is opgespoord 716. Daarnaast is er nog een lijst van 2326 kandidaat-planeten, veelal ontdekt met de Kepler-satelliet, waarvan het bestaan middels vervolgwaarnemingen bevestigd moeten worden.
De verwachting is dat het aantal bekende exoplaneten de komende jaren steeds sneller zal oplopen. De volgende toevoegingen worden al volgende week verwacht, tijdens de jaarlijkse winterbijeenkomst van de American Astronomical Society in Austin, Texas.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrnekunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
09-01-2012
Exoplaneet bij dubbelster kan leefbare maan hebben
Astrofysici van de Universiteit van Texas te Arlington willen de discussie over de recent ontdekte planeet bij de dubbelster Kepler-16 een bijzonder vervolg geven. Volgens de wetenschappers zou zich in hetzelfde stelsel ook een leefbare wereld kunnen bevinden - niet als zelfstandige planeet, maar als maan van de grote gasplaneet Kepler-16b.
De ontdekking van Kepler-16b deed in september 2011 nogal wat stof opwaaien. Het feit dat de planeet om een dubbelster draait, deed namelijk denken aan de fictieve planeet Tatooine - de geboortewereld van Luke Skywalker, hoofdpersoon van de Star Wars-films.
Volgens de Texaanse astrofysici zouden er in het dubbelstersysteem in principe twee leefbare zones kunnen zijn - gebieden waar planeten een zodanige temperatuur kunnen hebben dat er vloeibaar water kan bestaan én een stabiele baan kunnen volgen. De ene is de zone buiten de baan van Kepler-16b, maar in dat geval zou de atmosfeer van een eventuele planeet aanzienlijke hoeveelheden broeikasgas moeten bevatten om de juiste temperatuur te hebben.
De andere leefbare zone is de directe omgeving van Kepler-16b zelf. Als er om deze grote gasplaneet manen wentelen, zouden ook dat leefbare werelden kunnen zijn.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exoplaneet bij dubbelster kan leefbare maan hebben
Astrofysici van de Universiteit van Texas te Arlington willen de discussie over de recent ontdekte planeet bij de dubbelster Kepler-16 een bijzonder vervolg geven. Volgens de wetenschappers zou zich in hetzelfde stelsel ook een leefbare wereld kunnen bevinden - niet als zelfstandige planeet, maar als maan van de grote gasplaneet Kepler-16b.
De ontdekking van Kepler-16b deed in september 2011 nogal wat stof opwaaien. Het feit dat de planeet om een dubbelster draait, deed namelijk denken aan de fictieve planeet Tatooine - de geboortewereld van Luke Skywalker, hoofdpersoon van de Star Wars-films.
Volgens de Texaanse astrofysici zouden er in het dubbelstersysteem in principe twee leefbare zones kunnen zijn - gebieden waar planeten een zodanige temperatuur kunnen hebben dat er vloeibaar water kan bestaan én een stabiele baan kunnen volgen. De ene is de zone buiten de baan van Kepler-16b, maar in dat geval zou de atmosfeer van een eventuele planeet aanzienlijke hoeveelheden broeikasgas moeten bevatten om de juiste temperatuur te hebben.
De andere leefbare zone is de directe omgeving van Kepler-16b zelf. Als er om deze grote gasplaneet manen wentelen, zouden ook dat leefbare werelden kunnen zijn.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-01-2012
Er zijn minstens 10 miljard bewoonbare planeten alleen al in onze melkweg
Ontdekking tweelingzusje Aarde heel dichtbijDuizelingwekkende cijfers: op de winterbijeenkomst van de American Astronomical Society in Austin (Texas) is bekendgemaakt dat er "minstens" honderd miljard planeten zijn in de melkweg waar ook ons zonnestelsel deel van uitmaakt. En volgens de sterrenkundigen zijn er daar minstens tien miljard bewoonbaar van voor de mens.
De schattingen van het aantal melkwegstelsels in ons heelal lopen van 100 tot 200 miljard, een Duits team astronomen rekende met een supercomputer uit dat het er zelfs 500 miljard kunnen zijn. Daarvan kunnen we er nu ongeveer 3.000 ook echt zien met ruimtetelescopen.
Vanop aarde is dat een heel ander verhaal: we kunnen in het beste geval, met behulp van hulpmiddelen, ongeveer 8.500 sterren zien. Bij ideale omstandigheden en op de ideale plaats (de woestijn bijvoorbeeld) kan een ongetrainde kijker hooguit 2.500 sterren zien.
Topje van ijsberg
De ongeveer 700 exoplaneten die de afgelopen jaren zijn ontdekt, onder andere met de Kepler-ruimtetelescoop, vormen slechts een piepklein topje van een reusachtige ijsberg. Het exoplanetennieuws is bijna niet bij te houden. De ene ontdekking is nog niet gepubliceerd, of de volgende wordt alweer gedaan.
Dubbelsterplaneten: ze bestaan en zijn geen uitzondering
In Austin is ook de ontdekking bekend gemaakt van twee nieuwe planeten die een baan beschrijven rond een dubbelster. Daaruit blijkt dat de dubbelsterplaneet Kepler-16b, die een paar maanden geleden werd gevonden, geen uitzondering is. Dubbelsterplaneten vormen een compleet nieuwe klasse, met uitzonderlijke eigenschappen. We kunnen ons dubbelsterplaneten moeilijk voorstellen. Het beste voorbeeld is er één uit de cinéma: de planeet Tatooine - de geboortewereld van Luke Skywalker uit Star Wars.
Volgens astrofysici zouden er in het dubbelstersysteem in principe twee leefbare zones kunnen zijn - gebieden waar planeten een zodanige temperatuur kunnen hebben dat er vloeibaar water kan bestaan én een stabiele baan kunnen volgen.
Bij een andere ster is een begeleider gevonden met een ringenstelsel dat een beetje doet denken aan dat van Saturnus, hoewel nog onduidelijk is of het wel om een planeet gaat. De vondst doet in ieder geval vermoeden dat het een kwestie van tijd is voordat er ook 'exo-ringen' en 'exo-manen' worden ontdekt.
Tweelingzusje
Ook spectaculair: de vondst van drie planeten rond een rode dwergster (KOI-961) die stuk voor stuk kleiner zijn dan de aarde. De buitenste is nauwelijks groter dan Mars. Ze zijn te heet om bewoonbaar te zijn, maar de boodschap is duidelijk: de ontdekking van een tweelingzusje van de aarde staat voor de deur.
Honderd miljard
En die honderd miljard planeten in het Melkwegstelsel? Dat is een statistisch resultaat, gebaseerd op de toevallige ontdekking van drie planeten met behulp van de microlens-techniek. Daarbij verraadt een exoplaneet zijn bestaan door met zijn zwaartekracht het licht van een verre achtergrondster te versterken.
Als je in een klein stukje wei duizend keer in de grond prikt en daarbij drie regenwormen tegenkomt, kun je ook uitrekenen hoeveel wormen er in alle weilanden van Vlaanderen leven. Op een vergelijkbare manier komen sterrenkundigen uit op die honderd miljard planeten in het Melkwegstelsel.
De meeste van de ongeveer 700 tot nu gevonden exoplaneten lieten zich verschalken door het effect van de zwaartekrachtsinvloed van de planeet op de moederster te detecteren of door de planeet te betrappen op het moment dat zij voor haar ster langs beweegt en deze gedeeltelijk verduistert. Zo doken vooral planeten opdie ofwel zwaar zijn ofwel op kleine afstand om hun ster cirkelen (of allebei). Veel planeten vielen aldus uit de boot.
Met "gravitationele microlensing" - waarbij gebruik wordt gemaakt van het feit dat het zwaartekrachtsveld van een ster als een soort lens fungeert die het licht van een achtergrondster kan versterken - zijn planeten van sterk uiteenlopende massa's en ook op grotere afstanden van hun ster op te sporen.
Veel superaardes
Volgens Arnaud Cassan van het Instituut voor Astrofysica in Parijs toonde het onderzoek aan dat er in ons Melkwegstelsel meer planeten zijn dan sterren: 1,6 planeet bij elke ster. Ook blijkt dat lichtere planeten, zoals de superaardes of de koele Neptunussen, talrijker zijn dan zwaardere. (vk/belga/mvl)
(HLN)
Er zijn minstens 10 miljard bewoonbare planeten alleen al in onze melkweg
Ontdekking tweelingzusje Aarde heel dichtbijDuizelingwekkende cijfers: op de winterbijeenkomst van de American Astronomical Society in Austin (Texas) is bekendgemaakt dat er "minstens" honderd miljard planeten zijn in de melkweg waar ook ons zonnestelsel deel van uitmaakt. En volgens de sterrenkundigen zijn er daar minstens tien miljard bewoonbaar van voor de mens.
De schattingen van het aantal melkwegstelsels in ons heelal lopen van 100 tot 200 miljard, een Duits team astronomen rekende met een supercomputer uit dat het er zelfs 500 miljard kunnen zijn. Daarvan kunnen we er nu ongeveer 3.000 ook echt zien met ruimtetelescopen.
Vanop aarde is dat een heel ander verhaal: we kunnen in het beste geval, met behulp van hulpmiddelen, ongeveer 8.500 sterren zien. Bij ideale omstandigheden en op de ideale plaats (de woestijn bijvoorbeeld) kan een ongetrainde kijker hooguit 2.500 sterren zien.
Topje van ijsberg
De ongeveer 700 exoplaneten die de afgelopen jaren zijn ontdekt, onder andere met de Kepler-ruimtetelescoop, vormen slechts een piepklein topje van een reusachtige ijsberg. Het exoplanetennieuws is bijna niet bij te houden. De ene ontdekking is nog niet gepubliceerd, of de volgende wordt alweer gedaan.
Dubbelsterplaneten: ze bestaan en zijn geen uitzondering
In Austin is ook de ontdekking bekend gemaakt van twee nieuwe planeten die een baan beschrijven rond een dubbelster. Daaruit blijkt dat de dubbelsterplaneet Kepler-16b, die een paar maanden geleden werd gevonden, geen uitzondering is. Dubbelsterplaneten vormen een compleet nieuwe klasse, met uitzonderlijke eigenschappen. We kunnen ons dubbelsterplaneten moeilijk voorstellen. Het beste voorbeeld is er één uit de cinéma: de planeet Tatooine - de geboortewereld van Luke Skywalker uit Star Wars.
Volgens astrofysici zouden er in het dubbelstersysteem in principe twee leefbare zones kunnen zijn - gebieden waar planeten een zodanige temperatuur kunnen hebben dat er vloeibaar water kan bestaan én een stabiele baan kunnen volgen.
Bij een andere ster is een begeleider gevonden met een ringenstelsel dat een beetje doet denken aan dat van Saturnus, hoewel nog onduidelijk is of het wel om een planeet gaat. De vondst doet in ieder geval vermoeden dat het een kwestie van tijd is voordat er ook 'exo-ringen' en 'exo-manen' worden ontdekt.
Tweelingzusje
Ook spectaculair: de vondst van drie planeten rond een rode dwergster (KOI-961) die stuk voor stuk kleiner zijn dan de aarde. De buitenste is nauwelijks groter dan Mars. Ze zijn te heet om bewoonbaar te zijn, maar de boodschap is duidelijk: de ontdekking van een tweelingzusje van de aarde staat voor de deur.
Honderd miljard
En die honderd miljard planeten in het Melkwegstelsel? Dat is een statistisch resultaat, gebaseerd op de toevallige ontdekking van drie planeten met behulp van de microlens-techniek. Daarbij verraadt een exoplaneet zijn bestaan door met zijn zwaartekracht het licht van een verre achtergrondster te versterken.
Als je in een klein stukje wei duizend keer in de grond prikt en daarbij drie regenwormen tegenkomt, kun je ook uitrekenen hoeveel wormen er in alle weilanden van Vlaanderen leven. Op een vergelijkbare manier komen sterrenkundigen uit op die honderd miljard planeten in het Melkwegstelsel.
De meeste van de ongeveer 700 tot nu gevonden exoplaneten lieten zich verschalken door het effect van de zwaartekrachtsinvloed van de planeet op de moederster te detecteren of door de planeet te betrappen op het moment dat zij voor haar ster langs beweegt en deze gedeeltelijk verduistert. Zo doken vooral planeten opdie ofwel zwaar zijn ofwel op kleine afstand om hun ster cirkelen (of allebei). Veel planeten vielen aldus uit de boot.
Met "gravitationele microlensing" - waarbij gebruik wordt gemaakt van het feit dat het zwaartekrachtsveld van een ster als een soort lens fungeert die het licht van een achtergrondster kan versterken - zijn planeten van sterk uiteenlopende massa's en ook op grotere afstanden van hun ster op te sporen.
Veel superaardes
Volgens Arnaud Cassan van het Instituut voor Astrofysica in Parijs toonde het onderzoek aan dat er in ons Melkwegstelsel meer planeten zijn dan sterren: 1,6 planeet bij elke ster. Ook blijkt dat lichtere planeten, zoals de superaardes of de koele Neptunussen, talrijker zijn dan zwaardere. (vk/belga/mvl)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-01-2012
Drie kleine exoplaneten opgespoord
Amerikaanse astronomen hebben drie kleine planeten buiten ons zonnestelsel opgespoord. De ontdekking van de drie exoplaneten - de kleinste tot nu toe - is bekendgemaakt tijdens de winterbijeenkomst van de American Astronomical Society in Austin (Texas).
De drie rotsachtige planeten cirkelen om dezelfde ster: de rode dwerg KOI-961. Ze variëren in afmetingen van 0,57 tot 0,87 maal de middellijn van de aarde. Tot nu toe waren nog maar een stuk of vier planeten van vergelijkbaar kleine omvang bekend.
Hoewel het drietal tot de 'aardse' planeten wordt gerekend, zijn ze alles behalve leefbaar. Ze zijn slechts ongeveer anderhalf miljoen kilometer van hun moederster verwijderd, en hebben daardoor oppervlaktetemperaturen van 200 tot 500 graden Celsius. De planeten doen minder dan twee dagen over een rondje om hun ster.
Ook KOI-961 zelf is een onderdeurtje: ze is slechts zeventig procent groter dan de planeet Jupiter. Daarmee is dit planetenstelsel het kleinste dat we kennen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Drie kleine exoplaneten opgespoord
Amerikaanse astronomen hebben drie kleine planeten buiten ons zonnestelsel opgespoord. De ontdekking van de drie exoplaneten - de kleinste tot nu toe - is bekendgemaakt tijdens de winterbijeenkomst van de American Astronomical Society in Austin (Texas).
De drie rotsachtige planeten cirkelen om dezelfde ster: de rode dwerg KOI-961. Ze variëren in afmetingen van 0,57 tot 0,87 maal de middellijn van de aarde. Tot nu toe waren nog maar een stuk of vier planeten van vergelijkbaar kleine omvang bekend.
Hoewel het drietal tot de 'aardse' planeten wordt gerekend, zijn ze alles behalve leefbaar. Ze zijn slechts ongeveer anderhalf miljoen kilometer van hun moederster verwijderd, en hebben daardoor oppervlaktetemperaturen van 200 tot 500 graden Celsius. De planeten doen minder dan twee dagen over een rondje om hun ster.
Ook KOI-961 zelf is een onderdeurtje: ze is slechts zeventig procent groter dan de planeet Jupiter. Daarmee is dit planetenstelsel het kleinste dat we kennen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
En dan praten we alleen over het melkwegstelsel...quote:Massa's bewoonbare planeten in Melkwegstelsel
Van de 100 miljard planeten in het Melkwegstelsel zijn er minstens tien miljard net zo bewoonbaar als de aarde. Dat zegt wetenschapsjournalist Govert Schilling.
Sterrenkundigen van de American Astronomical Society hebben die conclusie getrokken op een bijeenkomst in Texas, schrijft Govert Schilling in De Volkskrant.
Een goed voorbeeld van aarde-achtige planeten zijn de zogenaamde exoplaneten die de afgelopen jaren zijn ontdekt door de Kepler-ruimtetelescoop. Schilling zegt: "De ene ontdekking is nog niet gepubliceerd, of de volgende wordt alweer gedaan." De ontdekking van een tweelingzusje van planeet aarde lijkt slechts een kwestie van tijd.
Weiland vol regenwormen
Schilling zegt dat de sterrenkundigen zich baseren op statistieken. "Als je in een klein stukje weiland duizend keer in de grond prikt en daarbij drie regenwormen tegenkomt, kun je ook uitrekenen hoeveel wormen er in alle weilanden van Nederland leven. Op een vergelijkbare manier komen sterrenkundigen uit op die honderd miljard planeten in het Melkwegstelsel."
20-01-2012
Luikse onderzoekster vindt gloeiend hete exoplaneten
© afp
Dankzij de ruimtelescoop Kepler van de NASA hebben wetenschappers, onder wie Valérie van Grootel van de Luikse Universiteit, twee exoplaneten gevonden waar het even warm is als op onze zon. Dat staat volgens de website 'Réflexions' van de ULg te lezen in het jongste nummer van het wetenschappelijke vakblad Nature.
Het gaat om twee exoplaneten die in respectievelijk 5,76 en 8,23 uur rondom een rode dwergster draaien. Het is op beide planeten buiten ons zonnestelsel dan ook niet minder dan 6.000 graden heet, wat hetzelfde is als op onze zon.
Op beide planeten kan er aldus nog enkel ijzer en nikkel aanwezig zijn, voegt Van Grootel eraan toe. Andere elementen moeten reeds lang verdwenen zijn.
Nog bijzonder is dat de moederster nauwelijks twintig miljoen jaar geleden nog een rode gigant was. (belga/sg)
(HLN)
Luikse onderzoekster vindt gloeiend hete exoplaneten
© afp
Dankzij de ruimtelescoop Kepler van de NASA hebben wetenschappers, onder wie Valérie van Grootel van de Luikse Universiteit, twee exoplaneten gevonden waar het even warm is als op onze zon. Dat staat volgens de website 'Réflexions' van de ULg te lezen in het jongste nummer van het wetenschappelijke vakblad Nature.
Het gaat om twee exoplaneten die in respectievelijk 5,76 en 8,23 uur rondom een rode dwergster draaien. Het is op beide planeten buiten ons zonnestelsel dan ook niet minder dan 6.000 graden heet, wat hetzelfde is als op onze zon.
Op beide planeten kan er aldus nog enkel ijzer en nikkel aanwezig zijn, voegt Van Grootel eraan toe. Andere elementen moeten reeds lang verdwenen zijn.
Nog bijzonder is dat de moederster nauwelijks twintig miljoen jaar geleden nog een rode gigant was. (belga/sg)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Exciting indeedquote:
[..]
En dan praten we alleen over het melkwegstelsel...
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-01-2012
Elf nieuwe planetenstelsels ontdekt
NASA-satelliet Kepler heeft elf nieuwe planetenstelsels aan zijn prijzenkast toegevoegd. Bij elkaar bevatten de stelsels minstens 26 planeten, wat betekent dat het aantal bevestigde Kepler-planeten in één keer bijna verdubbeld is.
De nieuwe exoplaneten bewegen op kleine afstanden om hun respectievelijke moedersterren en variëren in grootte van anderhalf keer de aarde tot groter dan Jupiter. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of er aardse (rotsachtige) planeten tussen zitten.
Kepler spoort nieuwe planeten op door de helderheden van meer dan 150.000 sterren in de gaten te houden. Sterren waar planeten omheen cirkelen kunnen vanaf de aarde gezien kleine, regelmatige helderheidsvariaties vertonen. En daaruit kunnen zowel de afmetingen van de planeten als hun omlooptijden worden afgeleid.
Tot nu toe heeft Kepler meer dan 2300 kandidaat-planeten opgespoord. In iets meer dan zestig gevallen hebben is het bestaan van deze planeten door middel van vervolgwaarnemingen bevestigd.
Elk van de nu bevestigde planetenstelsels bevat twee tot vijf planeten die op kleine onderlinge afstanden om hun moederster cirkelen. In zulke compacte planetenstelsels is de onderlinge aantrekkingskracht van de planeten groot genoeg om elkaars baanbewegingen te versnellen of vertragen. Dat veroorzaakt kleine, maar meetbare afwijkingen in de helderheidsvariaties van de ster, waarmee het bestaan van extra planeten in het stelsel snel kan worden aangetoond.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Elf nieuwe planetenstelsels ontdekt
NASA-satelliet Kepler heeft elf nieuwe planetenstelsels aan zijn prijzenkast toegevoegd. Bij elkaar bevatten de stelsels minstens 26 planeten, wat betekent dat het aantal bevestigde Kepler-planeten in één keer bijna verdubbeld is.
De nieuwe exoplaneten bewegen op kleine afstanden om hun respectievelijke moedersterren en variëren in grootte van anderhalf keer de aarde tot groter dan Jupiter. Nader onderzoek zal moeten uitwijzen of er aardse (rotsachtige) planeten tussen zitten.
Kepler spoort nieuwe planeten op door de helderheden van meer dan 150.000 sterren in de gaten te houden. Sterren waar planeten omheen cirkelen kunnen vanaf de aarde gezien kleine, regelmatige helderheidsvariaties vertonen. En daaruit kunnen zowel de afmetingen van de planeten als hun omlooptijden worden afgeleid.
Tot nu toe heeft Kepler meer dan 2300 kandidaat-planeten opgespoord. In iets meer dan zestig gevallen hebben is het bestaan van deze planeten door middel van vervolgwaarnemingen bevestigd.
Elk van de nu bevestigde planetenstelsels bevat twee tot vijf planeten die op kleine onderlinge afstanden om hun moederster cirkelen. In zulke compacte planetenstelsels is de onderlinge aantrekkingskracht van de planeten groot genoeg om elkaars baanbewegingen te versnellen of vertragen. Dat veroorzaakt kleine, maar meetbare afwijkingen in de helderheidsvariaties van de ster, waarmee het bestaan van extra planeten in het stelsel snel kan worden aangetoond.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Second earth found?
Astronomers have found a planet which is one of the best candidates for life ever found by telescopes on Earth. The planet is rocky, like ours, and orbits its sun within the 'habitable zone', where temperatures are just right for liquid water to exist on the planet's surface.
The temperature on the surface could be close to Earth's.
'This planet is the new best candidate to support liquid water and, perhaps, life as we know it,' study leader Guillem Anglada-Escudé said.
The planet was detected using data from the European Southern Observatory's telescopes, which was analysed to look for 'wobbles' in a star's motion caused the gravitational 'tug' of planets orbiting it.
The new planet has a mass around 4.5 times the Earth, and orbits a star called GJ 667C, 22 light years from Earth - just next door, in galactic terms.
The new planet absorbs around the same amount of light as our planet.
'This was expected to be a rather unlikely star to host planets. Yet there they are, around a very nearby, metal-poor example of the most common type of star in our galaxy,' said Steven Vogt, a professor of astronomy and astrophysics at UCSC.
'The detection of this planet, this nearby and this soon, implies that our galaxy must be teeming with billions of potentially habitable rocky planets.'
quote:"Super-Aarde" in levensvatbare zone rond nabije dwergster gevonden
(Belga) Een internationaal onderzoeksteam heeft met een telescoop van de Europese ESO in Chili en de Keck-telescoop op Hawaii op ongeveer 22 lichtjaar van ons een potentieel bewoonbare "Super-Aarde" gevonden, zo bericht Guillem Anglada-Escudé van het Carnegie Instituut in Washington, nu werkzaam aan de Universiteit van Göttingen, in het vakblad Astrophysical Journal Letters. Het gaat om al een vierde ontdekte potentieel levensvatbare exoplaneet.
Exoplaneet GJ 667Cc draait in 28 dagen rond dwergster GJ 667 van de M-klasse die wezenlijk kleiner is dan onze Zon. Het hemellichaam bevindt zich op de juiste afstand voor temperaturen om vloeibaar water mogelijk te maken: niet te heet, niet te koud. "Deze planeet is de nieuwe beste kandidaat voor omstandigheden die vloeibaar water en wellicht leven mogelijk maken en zoals wij dat kennen", schreef Anglada-Escudé. Vloeibaar water geldt als basisvereiste voor het door ons gekende leven. Of er wel degelijk water dan wel leven is, is helemaal onduidelijk.
Er zijn aanwijzingen dat er rond GJ 667 nog tot drie andere planeten wentelen, waaronder nog een "Super-Aarde". De ster maakt deel uit van een systeem met drie sterren. Potentieel levensvatbare planeten kunnen zich dus in een groter variëteit van omgevingen voordoen dan gedacht, stellen de ontdekkers. Astronomen hebben het over Super-Aardes als exoplaneten die niet veel groter zijn dan de onze en waarschijnlijk uit gesteente bestaan. De nieuw ontdekte planeet heeft 4,5 keer de massa van onze Aarde en is aldus ongeveer de helft groter dan de onze. (LVK)
22-02-2012
Nieuw type planeet ontdekt: hoofdzakelijk bestaand uit water
© afp
Astrofysici hebben dinsdag de ontdekking bevestigd van een nieuw type planeet: voornamelijk samengesteld uit water en omgeven door een dikke en vochtige atmosfeer. De astrofysici baseerden zich voor hun conclusie op het onderzoek naar de exoplaneet GJ 1214b, die zich buiten ons zonnestelsel bevindt en in 2009 ontdekt werd met de Hubble-telescoop.
Tot nu werd er uitgegaan van drie type planeten: de terrestrische planeten met een rotsachtig oppervlak (zoals de Aarde, Mercurius, Venus en Mars), de gasreuzen (Jupiter en Saturnus) en de ijsreuzen (Uranus en Neptunus). "GJ 1214b lijkt niet op een van de planeten die we kennen", zegt astronoom Zachory Berta, van het centrum voor astrofysica Harvard Smithsonian. "Een groot deel van de massa bestaat uit water."
GJ 1214b is ongeveer 2,7 keer zo groot en ongeveer 7 keer zo zwaar als de Aarde. Daarmee behoort hij tot een klasse van exoplaneten die 'super-Aarde' worden genoemd. Zijn moederster staat op ongeveer 40 lichtjaar van ons in het sterrenbeeld Slangendrager. De afstand van GJ 1214b tot zijn ster bedraagt slechts twee miljoen kilometer, waardoor de temperatuur er wellicht 232 graden Celsius zal bedragen. (belga/dea)
(HLN)
Nieuw type planeet ontdekt: hoofdzakelijk bestaand uit water
© afp
Astrofysici hebben dinsdag de ontdekking bevestigd van een nieuw type planeet: voornamelijk samengesteld uit water en omgeven door een dikke en vochtige atmosfeer. De astrofysici baseerden zich voor hun conclusie op het onderzoek naar de exoplaneet GJ 1214b, die zich buiten ons zonnestelsel bevindt en in 2009 ontdekt werd met de Hubble-telescoop.
Tot nu werd er uitgegaan van drie type planeten: de terrestrische planeten met een rotsachtig oppervlak (zoals de Aarde, Mercurius, Venus en Mars), de gasreuzen (Jupiter en Saturnus) en de ijsreuzen (Uranus en Neptunus). "GJ 1214b lijkt niet op een van de planeten die we kennen", zegt astronoom Zachory Berta, van het centrum voor astrofysica Harvard Smithsonian. "Een groot deel van de massa bestaat uit water."
GJ 1214b is ongeveer 2,7 keer zo groot en ongeveer 7 keer zo zwaar als de Aarde. Daarmee behoort hij tot een klasse van exoplaneten die 'super-Aarde' worden genoemd. Zijn moederster staat op ongeveer 40 lichtjaar van ons in het sterrenbeeld Slangendrager. De afstand van GJ 1214b tot zijn ster bedraagt slechts twee miljoen kilometer, waardoor de temperatuur er wellicht 232 graden Celsius zal bedragen. (belga/dea)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
02-03-2012
Nieuwe Kepler-catalogus bevat 2321 kandidaat-exoplaneten
Wetenschappers van de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler hebben een nieuwe catalogus gepubliceerd met gegevens van maar liefst 2321 kandidaat-exoplaneten bij 1790 sterren. Kepler werd drie jaar geleden gelanceerd; de ruimtetelescoop houdt ruim 150.000 sterren continu in de gaten en speurt naar planeten die eens per omloop voor hun ster langs bewegen en daarbij een klein beetje licht onderscheppen.
In februari 2011 werd al een catalogus met 1235 kandidaat-planeten gepubliceerd. De nieuwe catalogus telt ruim duizend nieuwe kandidaten, waaronder ruim tweehonderd planeten die qua grootte vergelijkbaar zijn met de aarde, of zelfs iets kleiner. Bij 365 sterren zijn twee of meer kandidaat-planeten gevonden; in totaal zijn nu 46 kandidaat-planeten ontdekt die zich in de bewoonbare zone van hun moederster bevinden, waar de temperatuur geschikt is voor het bestaan van vloeibaar water.
Keplers kandidaat-planeten krijgen pas de status van 'echte' exoplaneet wanneer op de een of andere manier is bevestigd dat er geen sprake kan zijn van een andere oorzaak voor de waargenomen helderheidsdipjes van de ster. Tot nu toe heeft Kepler het bestaan van 61 exoplaneten bevestigd.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe Kepler-catalogus bevat 2321 kandidaat-exoplaneten
Wetenschappers van de Amerikaanse ruimtetelescoop Kepler hebben een nieuwe catalogus gepubliceerd met gegevens van maar liefst 2321 kandidaat-exoplaneten bij 1790 sterren. Kepler werd drie jaar geleden gelanceerd; de ruimtetelescoop houdt ruim 150.000 sterren continu in de gaten en speurt naar planeten die eens per omloop voor hun ster langs bewegen en daarbij een klein beetje licht onderscheppen.
In februari 2011 werd al een catalogus met 1235 kandidaat-planeten gepubliceerd. De nieuwe catalogus telt ruim duizend nieuwe kandidaten, waaronder ruim tweehonderd planeten die qua grootte vergelijkbaar zijn met de aarde, of zelfs iets kleiner. Bij 365 sterren zijn twee of meer kandidaat-planeten gevonden; in totaal zijn nu 46 kandidaat-planeten ontdekt die zich in de bewoonbare zone van hun moederster bevinden, waar de temperatuur geschikt is voor het bestaan van vloeibaar water.
Keplers kandidaat-planeten krijgen pas de status van 'echte' exoplaneet wanneer op de een of andere manier is bevestigd dat er geen sprake kan zijn van een andere oorzaak voor de waargenomen helderheidsdipjes van de ster. Tot nu toe heeft Kepler het bestaan van 61 exoplaneten bevestigd.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-03-2012
'Onmogelijk' oude planeten ontdekt
Bij een ster op 375 lichtjaar van de aarde zijn twee Jupiter-achtige planeten ontdekt. Zo'n ontdekking is al bijna geen nieuws meer, maar in dit geval is er toch wel iets bijzonders aan de hand. De ster waar de beide exoplaneten omheen draaien, HIP 11952, bevat naar de huidige maatstaven weinig elementen zwaarder dan helium en heeft een geschatte leeftijd van om en nabij de 13 miljard jaar.
Het planetenstelsel is bij toeval ontdekt bij een onderzoek van 'metaalarme' sterren - de astronomische term voor sterren die weinig zware elementen bevatten. Tijdens dat onderzoek bleek dat HIP 11952 een schommelbeweging vertoont die kenmerkend is voor de zwaartekrachtsaantrekking van planeten.
Aangenomen wordt dat planeten vrijwel gelijktijdig of kort na de geboorte van een ster worden gevormd, in feite uit de restanten van de gaswolk waaruit de ster zelf ontstond. In dit geval dus uit 'metaalarm' materiaal. En dat is opmerkelijk, want zelfs gasplaneten als Jupiter bestaan voor een groot deel uit zware elementen.
Toch hoeft waarschijnlijk niet de hele sterrenkunde op de schop om het bestaan van deze stokoude planeten te verklaren. Want HIP 11952 mag dan honderd keer zo weinig zware elementen bevatten als onze zon, 13 miljard jaar geleden behoorde de ster daarmee juist tot de metaalrijkste sterren. Het lijkt daarmee aannemelijk dat het planeetvormingsproces bij de ster wat langer heeft geduurd dan bij de zon, die 8 miljard jaar later ontstond. Maar echt ondenkbaar was planeetvorming indertijd niet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
'Onmogelijk' oude planeten ontdekt
Bij een ster op 375 lichtjaar van de aarde zijn twee Jupiter-achtige planeten ontdekt. Zo'n ontdekking is al bijna geen nieuws meer, maar in dit geval is er toch wel iets bijzonders aan de hand. De ster waar de beide exoplaneten omheen draaien, HIP 11952, bevat naar de huidige maatstaven weinig elementen zwaarder dan helium en heeft een geschatte leeftijd van om en nabij de 13 miljard jaar.
Het planetenstelsel is bij toeval ontdekt bij een onderzoek van 'metaalarme' sterren - de astronomische term voor sterren die weinig zware elementen bevatten. Tijdens dat onderzoek bleek dat HIP 11952 een schommelbeweging vertoont die kenmerkend is voor de zwaartekrachtsaantrekking van planeten.
Aangenomen wordt dat planeten vrijwel gelijktijdig of kort na de geboorte van een ster worden gevormd, in feite uit de restanten van de gaswolk waaruit de ster zelf ontstond. In dit geval dus uit 'metaalarm' materiaal. En dat is opmerkelijk, want zelfs gasplaneten als Jupiter bestaan voor een groot deel uit zware elementen.
Toch hoeft waarschijnlijk niet de hele sterrenkunde op de schop om het bestaan van deze stokoude planeten te verklaren. Want HIP 11952 mag dan honderd keer zo weinig zware elementen bevatten als onze zon, 13 miljard jaar geleden behoorde de ster daarmee juist tot de metaalrijkste sterren. Het lijkt daarmee aannemelijk dat het planeetvormingsproces bij de ster wat langer heeft geduurd dan bij de zon, die 8 miljard jaar later ontstond. Maar echt ondenkbaar was planeetvorming indertijd niet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Veel rode dwergen hebben 'leefbare superaardes'
28 maart 2012
Onderzoek met de HARPS-spectrograaf van de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili laat zien dat er in de leefbare zone rond vier op de tien rode dwergsterren rotsachtige planeten rondcirkelen die een slag groter zijn dan de aarde. Omdat alleen al in onze Melkweg ongeveer 160 miljard van die rode dwergen telt, moet het aantal leefbare 'superaardes' dus in de tientallen miljarden lopen. Statistisch gezien zullen een stuk of honderd daarvan binnen dertig lichtjaar van de zon te vinden zijn.
De leefbare zone van een ster is de gordel waarbinnen de temperatuur aan het oppervlak van een planeet zodanig is, dat er vloeibaar water kan voorkomen. Bij onze zon ligt die gordel uiteraard rond de aardbaan, op 150 miljoen kilometer van de zon; bij rode dwergsterren, die minder warmte uitstralen, ligt de gordel veel dichter bij de ster.
De schatting van het aantal leefbare superaardes (planeten die één tot tien keer zo zwaar zijn als de aarde) is gebaseerd op onderzoek van ruim honderd rode dwergen. Bij deze sterren zijn negen superaardes opgespoord, waarvan zich twee binnen de leefbare zones van de sterren Gliese 581 en Gliese 667 C bevinden. Omdat HARPS lang niet alle planeten kan 'zien', zal het werkelijke aantal leefbare superaardes bij rode dwergen aanzienlijk groter zijn. De astronomen komen uit op een schatting van ongeveer 41 procent.
Of er op die planeten ook werkelijk leven is, is hoogst twijfelachtig. Rode dwergen staan namelijk bekend om hun hevige uitbarstingen van UV- en röntgenstraling. Op de afstand van hun leefbare zone hebben die 'stralingsbaden' een funeste uitwerking.
(allesoversterrenkunde)
Never argue with idiots. First they will lower you to their level then beat you with experience.
04-04-2012
‘Eerste bewoonbare planeet vinden we binnenkort’
Binnen twee jaar vinden we een planeet die zich binnen de Goldilocks zone bevindt. Dat voorspelt een NASA-wetenschapper.
De Keplertelescoop ontdekt de ene na de andere exoplaneet. Tot op heden is er echter nog geen planeet ontdekt die zich met zekerheid in de Goldilocks zone, oftewel leefbare zone bevindt. Een planeet bevindt zich in de leefbare zone als er vloeibaar water op kan bestaan. Daarvoor is het noodzakelijk dat de planeet niet te ver van de ster vandaan staat. Maar de planeet mag ook niet te dicht bij de ster staan.
Twee jaar
Tot op heden is zo’n planeet nog niet gevonden, maar nu Kepler de ene na de andere exoplaneet opspoort, kan zo’n vondst niet lang uitblijven, stelt Shawn Domagal-Goldman, een onderzoeker in dienst van NASA. “Ik denk dat Kepler binnen twee jaar een Goldilocks planeet ontdekt,” voorspelt hij. “We zijn dan in staat om naar een specifieke ster aan de nachthemel te wijzen en te zeggen: ‘Daar is het, een planeet waar leven mogelijk is’.”
Kepler
Benieuwd naar alle planeten die Kepler tot op heden heeft ontdekt? NASA heeft in de iTunes Store een app uitgebracht waarmee u ze allemaal van heel dichtbij kunt bekijken. Meer weten? Klik hier!Niet gemakkelijk
Het vinden van een planeet à la aarde wordt niet gemakkelijk. Want planeten à la aarde zijn relatief klein, zeker als u bedenkt dat ze waarschijnlijk honderden of zelfs duizenden lichtjaren van de aarde zijn verwijderd. En het felle licht van hun moederster werkt ook niet echt mee. Maar de mensheid is er klaar voor om de planeten te vinden, zo meent onderzoeker Doug Hudgins. Op de volgende generatie telescopen bevinden zich betere detectoren en instrumenten die ontwikkeld zijn om de gloed van de moederster te blokkeren. “Deze telescopen kunnen niet alleen een Goldilocks planeet vinden, maar ons ook vertellen waar de atmosfeer van gemaakt is, wat voor soort wolkendek de planeet heeft en misschien zelf hoe het oppervlak eruit ziet: of er oceanen zijn, hoeveel land er is enzovoort.”
En als we eenmaal zo’n planeet vinden dan zullen we versteld staan, vermoedt Domagal-Goldman. “Wanneer we een Goldilocks planeet kunnen bestuderen dan geloof ik dat we iets revolutionairs zullen ontdekken.”
(Scientias.nl)
‘Eerste bewoonbare planeet vinden we binnenkort’
Binnen twee jaar vinden we een planeet die zich binnen de Goldilocks zone bevindt. Dat voorspelt een NASA-wetenschapper.
De Keplertelescoop ontdekt de ene na de andere exoplaneet. Tot op heden is er echter nog geen planeet ontdekt die zich met zekerheid in de Goldilocks zone, oftewel leefbare zone bevindt. Een planeet bevindt zich in de leefbare zone als er vloeibaar water op kan bestaan. Daarvoor is het noodzakelijk dat de planeet niet te ver van de ster vandaan staat. Maar de planeet mag ook niet te dicht bij de ster staan.
Twee jaar
Tot op heden is zo’n planeet nog niet gevonden, maar nu Kepler de ene na de andere exoplaneet opspoort, kan zo’n vondst niet lang uitblijven, stelt Shawn Domagal-Goldman, een onderzoeker in dienst van NASA. “Ik denk dat Kepler binnen twee jaar een Goldilocks planeet ontdekt,” voorspelt hij. “We zijn dan in staat om naar een specifieke ster aan de nachthemel te wijzen en te zeggen: ‘Daar is het, een planeet waar leven mogelijk is’.”
Kepler
Benieuwd naar alle planeten die Kepler tot op heden heeft ontdekt? NASA heeft in de iTunes Store een app uitgebracht waarmee u ze allemaal van heel dichtbij kunt bekijken. Meer weten? Klik hier!Niet gemakkelijk
Het vinden van een planeet à la aarde wordt niet gemakkelijk. Want planeten à la aarde zijn relatief klein, zeker als u bedenkt dat ze waarschijnlijk honderden of zelfs duizenden lichtjaren van de aarde zijn verwijderd. En het felle licht van hun moederster werkt ook niet echt mee. Maar de mensheid is er klaar voor om de planeten te vinden, zo meent onderzoeker Doug Hudgins. Op de volgende generatie telescopen bevinden zich betere detectoren en instrumenten die ontwikkeld zijn om de gloed van de moederster te blokkeren. “Deze telescopen kunnen niet alleen een Goldilocks planeet vinden, maar ons ook vertellen waar de atmosfeer van gemaakt is, wat voor soort wolkendek de planeet heeft en misschien zelf hoe het oppervlak eruit ziet: of er oceanen zijn, hoeveel land er is enzovoort.”
En als we eenmaal zo’n planeet vinden dan zullen we versteld staan, vermoedt Domagal-Goldman. “Wanneer we een Goldilocks planeet kunnen bestuderen dan geloof ik dat we iets revolutionairs zullen ontdekken.”
(Scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-04-2012
Ster HD10180 heeft meer planeten dan de zon
De ster HD10180, op ca. 130 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Kleine Waterslang, heeft mogelijk negen planeten - meer dan er in ons eigen zonnestelsel voorkomen. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van meetgegevens die verkregen zijn met de Europese HARPS-spectrograaf op de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht op La Silla.
Uit de gecompliceerde wiebelingen die de ster beschrijft, was eerder al afgeleid dat er minstens zes en misschien zeven planeten rond de ster draaien. Een daarvan is slechts veertig procent zwaarder dan de aarde. In een artikel dat binnenkorte gepubliceerd wordt in Astronomy and Astrophysics zijn de HARPS-meetgegevens nu opnieuw geanalyseerd door Mikko Tuomi van de Universiteit van Hertfordshire in het Verenigd Koninkrijk. Volgens die nieuwe analyse cirkelen er geen zes of zeven planeten rond de ster, maar negen. De twee nieuw ontdekte planeten, beide in zeer kleine omloopbanen, zouden massa's van 1,9 en 5,1 aardmassa's hebben.
Sinds Pluto in augustus 2006 door de Internationale Astronomische Unie werd gedegradeerd tot dwergplaneet, telt ons eigen zonnestelsel nog maar acht planeten. HD10180 (een ster die overigens veel op de zon lijkt) zou dan nu de recordhouder zijn
(allesoversterrenkunde)
Ster HD10180 heeft meer planeten dan de zon
De ster HD10180, op ca. 130 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Kleine Waterslang, heeft mogelijk negen planeten - meer dan er in ons eigen zonnestelsel voorkomen. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van meetgegevens die verkregen zijn met de Europese HARPS-spectrograaf op de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht op La Silla.
Uit de gecompliceerde wiebelingen die de ster beschrijft, was eerder al afgeleid dat er minstens zes en misschien zeven planeten rond de ster draaien. Een daarvan is slechts veertig procent zwaarder dan de aarde. In een artikel dat binnenkorte gepubliceerd wordt in Astronomy and Astrophysics zijn de HARPS-meetgegevens nu opnieuw geanalyseerd door Mikko Tuomi van de Universiteit van Hertfordshire in het Verenigd Koninkrijk. Volgens die nieuwe analyse cirkelen er geen zes of zeven planeten rond de ster, maar negen. De twee nieuw ontdekte planeten, beide in zeer kleine omloopbanen, zouden massa's van 1,9 en 5,1 aardmassa's hebben.
Sinds Pluto in augustus 2006 door de Internationale Astronomische Unie werd gedegradeerd tot dwergplaneet, telt ons eigen zonnestelsel nog maar acht planeten. HD10180 (een ster die overigens veel op de zon lijkt) zou dan nu de recordhouder zijn
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-04-2012
Planetenstelsels als het onze zijn de norm
Andere planetenstelsels zijn net zo 'plat' als het onze. Dat blijkt uit een statistische analyse van de banen van exoplaneten door een team van Europese astronomen.
De onderzoekers hebben gekeken naar planetenstelsels rond sterren die op de zon lijken, zoals die zijn ontdekt met de HARPS-spectrograaf van de ESO-sterrenwacht op La Silla (Chili) en de NASA-satelliet Kepler. Deze beide instrumenten sporen planeten op compleet verschillende wijze op. HARPS meet de schommelbewegingen die sterren ondergaan als er planeten omheen cirkelen, Kepler betrapt planeten die vanaf de aarde gezien toevallig tijdens elke omloop voor hun moederster langs trekken.
Als Kepler afwisselend meer dan één planeet voor een ster langs ziet schuiven, betekent dat per definitie dat de omloopbanen van deze planeten vrijwel in hetzelfde vlak moeten liggen. Bij HARPS is dat niet het geval: als een stelsel met diverse planeten wordt ontdekt, zouden hun omloopbanen theoretisch dus onder allerlei hoeken kunnen staan.
Dat laatste lijkt echter niet het geval te zijn. De astronomen hebben computersimulaties uitgevoerd waarbij aan de planeetbanen in de stelsels die HARPS heeft opgespoord alle mogelijk verschillende hoeken zijn toegewezen. Vervolgens is berekend in hoeveel gevallen dat tot planeetovergangen zou leiden die Kepler kan waarnemen.
Uit de statistische analyse blijkt dat het door Kepler waargenomen aantal meervoudige planeetovergangen alleen verklaarbaar is als de omloopbanen in de gevonden planetenstelsels zo goed als in hetzelfde vlak liggen. Dat versterkt het idee dat planeten binnen één en dezelfde materieschijf rond een ster ontstaan. Bovendien heeft het er alle schijn van dat er niet vaak verstoringen optreden die ervoor zorgen dat planeten in banen terechtkomen die schuin op het hoofdvlak staan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Planetenstelsels als het onze zijn de norm
Andere planetenstelsels zijn net zo 'plat' als het onze. Dat blijkt uit een statistische analyse van de banen van exoplaneten door een team van Europese astronomen.
De onderzoekers hebben gekeken naar planetenstelsels rond sterren die op de zon lijken, zoals die zijn ontdekt met de HARPS-spectrograaf van de ESO-sterrenwacht op La Silla (Chili) en de NASA-satelliet Kepler. Deze beide instrumenten sporen planeten op compleet verschillende wijze op. HARPS meet de schommelbewegingen die sterren ondergaan als er planeten omheen cirkelen, Kepler betrapt planeten die vanaf de aarde gezien toevallig tijdens elke omloop voor hun moederster langs trekken.
Als Kepler afwisselend meer dan één planeet voor een ster langs ziet schuiven, betekent dat per definitie dat de omloopbanen van deze planeten vrijwel in hetzelfde vlak moeten liggen. Bij HARPS is dat niet het geval: als een stelsel met diverse planeten wordt ontdekt, zouden hun omloopbanen theoretisch dus onder allerlei hoeken kunnen staan.
Dat laatste lijkt echter niet het geval te zijn. De astronomen hebben computersimulaties uitgevoerd waarbij aan de planeetbanen in de stelsels die HARPS heeft opgespoord alle mogelijk verschillende hoeken zijn toegewezen. Vervolgens is berekend in hoeveel gevallen dat tot planeetovergangen zou leiden die Kepler kan waarnemen.
Uit de statistische analyse blijkt dat het door Kepler waargenomen aantal meervoudige planeetovergangen alleen verklaarbaar is als de omloopbanen in de gevonden planetenstelsels zo goed als in hetzelfde vlak liggen. Dat versterkt het idee dat planeten binnen één en dezelfde materieschijf rond een ster ontstaan. Bovendien heeft het er alle schijn van dat er niet vaak verstoringen optreden die ervoor zorgen dat planeten in banen terechtkomen die schuin op het hoofdvlak staan.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
07-05-2012
Planetenstelsels met 'hete Jupiters' bevatten geen aardes
Planetenstelsels die zware gasvormige reuzenplaneten in kleine omloopbanen bevatten - zogeheteh 'hete Jupiters' - bevatten geen leefbare aarde-achtige planeten. Die conclusie trekt een team van astronomen onder leiding van Alan Boss van het Carnegie Institution for Science in Washington in een artikel in de Proceedings of the National Academies of Sciences .
De eerste exoplaneten die vanaf 1995 zijn ontdekt, waren bijna allemaal hete Jupiters. Vermoedelijk gaat het om reuzenplaneten die op grotere afstand van hun moederster zijn ontstaan, maar al snel na hun geboorte naar binnen migreerden. Pas later, onder andere door de ruimtetelescoop Kepler, werden er ook planetenstelsels ontdekt waarin kleine, aarde-achtige planeten voorkomen in de bewoonbare zone van hun moederster.
Boss en zijn collega's hebben nu bij 63 planetenstelsels met hete Jupiters gezocht naar de aanwezigheid van kleinere, aarde-achtige planeten. Voor het bestaan daarvan werden geen aanwijzingen gevonden. In stelsels met 'warme Jupiters' (gasreuzen op iets grotere afstanden van hun moederster) en 'hete Neptunussen' (lichtere gasplaneten op kleine afstand van hun ster) werden wél aanwijzingen gevonden voor het bestaan van kleinere, lichtere planeten.
De voorlopige conclusie luidt dat de migratie van Jupiter-achtige reuzenplaneten een pasgeboren planetenstelsel zo sterk kan verstoren dat eventuele kleinere, aarde-achtige planeten het stelsel uit geslingerd worden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Planetenstelsels met 'hete Jupiters' bevatten geen aardes
Planetenstelsels die zware gasvormige reuzenplaneten in kleine omloopbanen bevatten - zogeheteh 'hete Jupiters' - bevatten geen leefbare aarde-achtige planeten. Die conclusie trekt een team van astronomen onder leiding van Alan Boss van het Carnegie Institution for Science in Washington in een artikel in de Proceedings of the National Academies of Sciences .
De eerste exoplaneten die vanaf 1995 zijn ontdekt, waren bijna allemaal hete Jupiters. Vermoedelijk gaat het om reuzenplaneten die op grotere afstand van hun moederster zijn ontstaan, maar al snel na hun geboorte naar binnen migreerden. Pas later, onder andere door de ruimtetelescoop Kepler, werden er ook planetenstelsels ontdekt waarin kleine, aarde-achtige planeten voorkomen in de bewoonbare zone van hun moederster.
Boss en zijn collega's hebben nu bij 63 planetenstelsels met hete Jupiters gezocht naar de aanwezigheid van kleinere, aarde-achtige planeten. Voor het bestaan daarvan werden geen aanwijzingen gevonden. In stelsels met 'warme Jupiters' (gasreuzen op iets grotere afstanden van hun moederster) en 'hete Neptunussen' (lichtere gasplaneten op kleine afstand van hun ster) werden wél aanwijzingen gevonden voor het bestaan van kleinere, lichtere planeten.
De voorlopige conclusie luidt dat de migratie van Jupiter-achtige reuzenplaneten een pasgeboren planetenstelsel zo sterk kan verstoren dat eventuele kleinere, aarde-achtige planeten het stelsel uit geslingerd worden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-05-2012
Licht van 'superaarde' waargenomen
Met NASA's infraroodsatelliet Spitzer is voor het eerst licht van een relatief kleine planeet buiten ons zonnestelsel waargenomen. De planeet, die om de nabije ster 55 Cancri draait en zelf 55 Cancri e wordt genoemd, is onleefbaar heet.
55 Cancri is twee keer zo groot en acht keer zo zwaar als onze planeet, maar kleiner dan een reuzenplaneet als Neptunus. Hij valt daarmee in de categorie van de 'superaardes'.
Het was astronomen al gelukt om, met Spitzer en andere telescopen, te onderzoeken hoe het licht van 55 Cancri verandert wanneer de planeet voor deze ster langs schuift. Nu is echter ook rechtstreeks het infraroodlicht van de planeet zelf waargenomen. Uit de waarneming blijkt onder meer dat zijn oppervlak donker is en dat de temperatuur aan de dagzijde kan oplopen tot meer dan 1700 graden.
Vermoed wordt dat 55 Cancri e het restant is van een Neptunus-achtige reuzenplaneet, waarvan een groot deel is 'weggekookt'.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrnekunde)
Licht van 'superaarde' waargenomen
Met NASA's infraroodsatelliet Spitzer is voor het eerst licht van een relatief kleine planeet buiten ons zonnestelsel waargenomen. De planeet, die om de nabije ster 55 Cancri draait en zelf 55 Cancri e wordt genoemd, is onleefbaar heet.
55 Cancri is twee keer zo groot en acht keer zo zwaar als onze planeet, maar kleiner dan een reuzenplaneet als Neptunus. Hij valt daarmee in de categorie van de 'superaardes'.
Het was astronomen al gelukt om, met Spitzer en andere telescopen, te onderzoeken hoe het licht van 55 Cancri verandert wanneer de planeet voor deze ster langs schuift. Nu is echter ook rechtstreeks het infraroodlicht van de planeet zelf waargenomen. Uit de waarneming blijkt onder meer dat zijn oppervlak donker is en dat de temperatuur aan de dagzijde kan oplopen tot meer dan 1700 graden.
Vermoed wordt dat 55 Cancri e het restant is van een Neptunus-achtige reuzenplaneet, waarvan een groot deel is 'weggekookt'.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrnekunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-05-2012
Zwaartekracht verraadt bestaan 'onzichtbare' planeet
Met de Kepler-satelliet, die naar planeten buiten ons zonnestelsel speurt, is een nieuw planetenstelsel met minstens drie planeten ontdekt. Opmerkelijk gegeven: één van de drie planeten is niet rechtstreeks waarneembaar. Hij verraadt zijn bestaan slechts doordat hij de baanbeweging van een naburige, wél waarneembare planeet verstoort (Science, 11 mei).
De drie planeten draaien om de zonachtige ster KOI-872. Twee ervan bewegen vanaf de aarde gezien tijdens elke omloop voor hun moederster langs, waardoor deze met tussenpozen een kleine helderheidsafname lijkt te vertonen. Het zijn deze 'helderheidsdipjes' die Kepler in staat stellen om planeten op te sporen.
Normaal gesproken vinden zulke helderheidsdipjes plaats met de regelmaat van een klok. Maar bij de planeet KOI-872b, die een omlooptijd van bijna 34 dagen heeft, komen ze soms bijna een uur te vroeg of te laat. Die grote variatie wijst erop dat de planeet onder invloed staat van de zwaartekracht van een forse soortgenoot die klaarblijkelijk nooit voor zijn ster langs trekt.
Berekeningen laten zien dat de niet-waarneembare planeet, die de aanduiding KOI-872b heeft gekregen, ongeveer zo zwaar is als de planeet Saturnus en een omlooptijd van 57 dagen heeft. De derde planeet van het stelsel is maar ruim anderhalf keer zo groot als de aarde en heeft een omlooptijd van iets minder dan zeven dagen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Zwaartekracht verraadt bestaan 'onzichtbare' planeet
Met de Kepler-satelliet, die naar planeten buiten ons zonnestelsel speurt, is een nieuw planetenstelsel met minstens drie planeten ontdekt. Opmerkelijk gegeven: één van de drie planeten is niet rechtstreeks waarneembaar. Hij verraadt zijn bestaan slechts doordat hij de baanbeweging van een naburige, wél waarneembare planeet verstoort (Science, 11 mei).
De drie planeten draaien om de zonachtige ster KOI-872. Twee ervan bewegen vanaf de aarde gezien tijdens elke omloop voor hun moederster langs, waardoor deze met tussenpozen een kleine helderheidsafname lijkt te vertonen. Het zijn deze 'helderheidsdipjes' die Kepler in staat stellen om planeten op te sporen.
Normaal gesproken vinden zulke helderheidsdipjes plaats met de regelmaat van een klok. Maar bij de planeet KOI-872b, die een omlooptijd van bijna 34 dagen heeft, komen ze soms bijna een uur te vroeg of te laat. Die grote variatie wijst erop dat de planeet onder invloed staat van de zwaartekracht van een forse soortgenoot die klaarblijkelijk nooit voor zijn ster langs trekt.
Berekeningen laten zien dat de niet-waarneembare planeet, die de aanduiding KOI-872b heeft gekregen, ongeveer zo zwaar is als de planeet Saturnus en een omlooptijd van 57 dagen heeft. De derde planeet van het stelsel is maar ruim anderhalf keer zo groot als de aarde en heeft een omlooptijd van iets minder dan zeven dagen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-05-2012
Kleine, verdampende exoplaneet ontdekt
Bij de oranje dwergster KIC 12557548 is een mogelijke planeet ontdekt die op zo'n kleine afstand om zijn ster draait, dat hij bezig is om te verdampen. Waarnemingen met de NASA-satelliet Kepler wijzen erop dat het object, dat waarschijnlijk ongeveer tweemaal zo klein is als de aarde, een lange staart van fijn gruis achter zich aan sleept. De planeet en zijn staart veroorzaken onregelmatige veranderingen in de helderheid van de 1500 lichtjaar verre ster.
De omlooptijd van de kleine planeet bedraagt slechts vijftien uur - een van de kortste omlooptijden die ooit gemeten zijn. Dat betekent dat hij in zo'n krappe baan om zijn moederster draait, dat hij tot een temperatuur van ongeveer tweeduizend graden wordt verhit. Bij zo'n hoge temperatuur smelt en verdampt het gesteente aan het oppervlak. En dat verdampte gesteente zou de bron van het staartmateriaal zijn.
Als deze interpretatie van de metingen juist is, zal de planeet niet zo heel lang meer bestaan. Volgens de ontdekkers zou hij binnen 100 miljoen jaar geheel uit elkaar zijn gevallen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kleine, verdampende exoplaneet ontdekt
Bij de oranje dwergster KIC 12557548 is een mogelijke planeet ontdekt die op zo'n kleine afstand om zijn ster draait, dat hij bezig is om te verdampen. Waarnemingen met de NASA-satelliet Kepler wijzen erop dat het object, dat waarschijnlijk ongeveer tweemaal zo klein is als de aarde, een lange staart van fijn gruis achter zich aan sleept. De planeet en zijn staart veroorzaken onregelmatige veranderingen in de helderheid van de 1500 lichtjaar verre ster.
De omlooptijd van de kleine planeet bedraagt slechts vijftien uur - een van de kortste omlooptijden die ooit gemeten zijn. Dat betekent dat hij in zo'n krappe baan om zijn moederster draait, dat hij tot een temperatuur van ongeveer tweeduizend graden wordt verhit. Bij zo'n hoge temperatuur smelt en verdampt het gesteente aan het oppervlak. En dat verdampte gesteente zou de bron van het staartmateriaal zijn.
Als deze interpretatie van de metingen juist is, zal de planeet niet zo heel lang meer bestaan. Volgens de ontdekkers zou hij binnen 100 miljoen jaar geheel uit elkaar zijn gevallen.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
31-05-2012
Zonnevlammen beïnvloeden verdampende exoplaneet
Krachtige uitbarstingen op de ster HD189733 oefenen een grote invloed uit op de dampkring van de zware reuzenplaneet die er in een kleine omloopbaan omheen draait. Die planeet, HD189733b geheten, is twintig procent zwaarder dan Jupiter, en staat zó dicht bij zijn moederster dat hij langzaam maar zeker verdampt.
De komeetachtige staart van weggeblazen gas die op die manier ontstaat is jaren geleden al ontdekt, maar sterrenkundigen van de Universiteit van Texas in Austin hebben nu ontdekt dat het waterstofgas in deze 'planeetstaart' extreem heet is. Dat doet vermoeden dat de dampkring van de planeet in hevige mate beïnvloed en verhit wordt door 'zonnevlammen' aan het oppervlak van de ster.
De metingen zijn verricht met de Hobby-Eberly Telescope in Texas en gepubliceerd in The Astrophysical Journal .
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Zonnevlammen beïnvloeden verdampende exoplaneet
Krachtige uitbarstingen op de ster HD189733 oefenen een grote invloed uit op de dampkring van de zware reuzenplaneet die er in een kleine omloopbaan omheen draait. Die planeet, HD189733b geheten, is twintig procent zwaarder dan Jupiter, en staat zó dicht bij zijn moederster dat hij langzaam maar zeker verdampt.
De komeetachtige staart van weggeblazen gas die op die manier ontstaat is jaren geleden al ontdekt, maar sterrenkundigen van de Universiteit van Texas in Austin hebben nu ontdekt dat het waterstofgas in deze 'planeetstaart' extreem heet is. Dat doet vermoeden dat de dampkring van de planeet in hevige mate beïnvloed en verhit wordt door 'zonnevlammen' aan het oppervlak van de ster.
De metingen zijn verricht met de Hobby-Eberly Telescope in Texas en gepubliceerd in The Astrophysical Journal .
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-06-2012
'Mini-telescoop' ontdekt exoplaneet en bruine dwerg
Dat het opsporen van planeten bij andere sterren geen kolossale telescoop vereist, bewijst de ontdekking van een exoplaneet met de KELT North-telescoop in het zuiden van de Amerikaanse staat Arizona. De lens van deze telescoop is niet groter dan die van een (dure) digitale camera. De afkorting KELT staat dan ook voor 'Kilodegree Extremely Little Telescope'.
Met deze 'mini-telescoop' is een Jupiter-achtige planeet ontdekt die om de heldere ster HD 42176 in het sterrenbeeld Voerman wentelt. De exoplaneet heeft de aanduiding Kelt-2Ab gekregen.
Een tweede bijzondere ontdekking van de KELT-telescoop is die van een opgezwollen bruine dwerg - een 'mislukte' ster - die niet veel groter is dan de planeet Jupiter, maar ongeveer 27 keer zo zwaar. Dit object, KELT-1b, draait in een zeer krappe baan om een ster in het sterrenbeeld Andromeda. Zijn omlooptijd bedraagt slechts dertig uur.
Dat de beide objecten niet eerder zijn opgespoord, heeft er vooral mee te maken dat andere (grotere) telescopen ontworpen zijn om naar lichtzwakke sterren te kijken. De KELT-telescopen - er staat er ook een in Zuid-Afrika - houden juist sterren in de gaten die te fel stralen voor grote telescopen. De KELT-onderzoekers nemen deze sterren frequent waar en proberen op die manier regelmatige helderheidsvariaties te ontdekken. Zo'n 'helderheidsdipje' treedt op als er vanaf de aarde gezien een planeet of bruine dwerg voor de heldere ster langs beweegt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
'Mini-telescoop' ontdekt exoplaneet en bruine dwerg
Dat het opsporen van planeten bij andere sterren geen kolossale telescoop vereist, bewijst de ontdekking van een exoplaneet met de KELT North-telescoop in het zuiden van de Amerikaanse staat Arizona. De lens van deze telescoop is niet groter dan die van een (dure) digitale camera. De afkorting KELT staat dan ook voor 'Kilodegree Extremely Little Telescope'.
Met deze 'mini-telescoop' is een Jupiter-achtige planeet ontdekt die om de heldere ster HD 42176 in het sterrenbeeld Voerman wentelt. De exoplaneet heeft de aanduiding Kelt-2Ab gekregen.
Een tweede bijzondere ontdekking van de KELT-telescoop is die van een opgezwollen bruine dwerg - een 'mislukte' ster - die niet veel groter is dan de planeet Jupiter, maar ongeveer 27 keer zo zwaar. Dit object, KELT-1b, draait in een zeer krappe baan om een ster in het sterrenbeeld Andromeda. Zijn omlooptijd bedraagt slechts dertig uur.
Dat de beide objecten niet eerder zijn opgespoord, heeft er vooral mee te maken dat andere (grotere) telescopen ontworpen zijn om naar lichtzwakke sterren te kijken. De KELT-telescopen - er staat er ook een in Zuid-Afrika - houden juist sterren in de gaten die te fel stralen voor grote telescopen. De KELT-onderzoekers nemen deze sterren frequent waar en proberen op die manier regelmatige helderheidsvariaties te ontdekken. Zo'n 'helderheidsdipje' treedt op als er vanaf de aarde gezien een planeet of bruine dwerg voor de heldere ster langs beweegt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
22-06-2012
Minitelescoop ontdekt twee erg gekke planeten
© Julie Turner/Vanderbilt University.
Een zogenaamde KELT-telescoop heeft twee gekke planeten ontdekt. De eerste is ontzettend heet en heeft zijn baan rond de moederster veranderd. De tweede bevindt zich dicht bij een enorm heldere ster, die vanop de Aarde zichtbaar is. Beiden planeten zijn qua samenstelling verwant met de gasreus Jupiter.
KELT staat voor 'Kilodegree Extremely Little Telescope', wat zoveel betekent als 'minuscule telescoop'. Sterrenkundigen hebben met de grondtelescoop KELT gasreuzen ontdekt, waarvan één getijden veroorzaakt op zijn moederster en invloed uitoefent op zijn orbitale dynamiek.
Met de KELT - die een vergelijkbare lens met die van een digitale high-end camera heeft - ontdekten de onderzoekers uit Zuid-Arizona de enorme planeten die zich op honderden lichtjaren van de Aarde bevinden.
De ene planeet, genaamd KELT-1b, bevindt zich zo dicht bij haar zon dat ze er nauwelijks 29 uren over doet om de baan rond errond te beschrijven. De geschatte oppervlaktetemperatuur ligt rond de 2.200 graden Celsius. De planeet krijgt daardoor een radiatie van 6.000 keer die van de zon op de Aarde. KELT-1B is een beetje groter dan Jupiter maar heeft liefst 27 keer zoveel massa. Het gaat dus om een zogenaamde Hete Jupiter.
"Dit geeft een geheel nieuwe betekenis aan het woord 'vreemd'", aldus doctoraatsstudent Thomas Beatty van de Ohio State University in Columbus aan Mashable. KELT-1b ligt op zo'n 825 lichtjaren in de Andromeda-constellatie. "Dit object zou je nooit zo dicht bij zijn moederster verwachten. KELT-1 is groot genoeg om getijden te veroorzaken op zijn moederster en er invloed op uit te oefenen. Ze heeft zelfs de moederster in haar macht. Planeet en moederster wentelen zich aan hetzelfde tempo."
De twee planeet, KELT-2Ab blijkt dertig procent groter te zijn dan Jupiter en heeft vijftig procent meer massa. Ze ligt op 360 lichtjaren in de Auriga-constellatie. Haar moederster is zo helder dat het vanop de Aarde zichtbaar is met een verrekijker.
De sterrenkundigen willen de atmosfeer van de planeet verder observeren als ze in november weer langs de KELT-lens passeert. Ze zullen dan het licht dat door de planeet schijnt analyseren.
(HLN)
Minitelescoop ontdekt twee erg gekke planeten
© Julie Turner/Vanderbilt University.
Een zogenaamde KELT-telescoop heeft twee gekke planeten ontdekt. De eerste is ontzettend heet en heeft zijn baan rond de moederster veranderd. De tweede bevindt zich dicht bij een enorm heldere ster, die vanop de Aarde zichtbaar is. Beiden planeten zijn qua samenstelling verwant met de gasreus Jupiter.
KELT staat voor 'Kilodegree Extremely Little Telescope', wat zoveel betekent als 'minuscule telescoop'. Sterrenkundigen hebben met de grondtelescoop KELT gasreuzen ontdekt, waarvan één getijden veroorzaakt op zijn moederster en invloed uitoefent op zijn orbitale dynamiek.
Met de KELT - die een vergelijkbare lens met die van een digitale high-end camera heeft - ontdekten de onderzoekers uit Zuid-Arizona de enorme planeten die zich op honderden lichtjaren van de Aarde bevinden.
De ene planeet, genaamd KELT-1b, bevindt zich zo dicht bij haar zon dat ze er nauwelijks 29 uren over doet om de baan rond errond te beschrijven. De geschatte oppervlaktetemperatuur ligt rond de 2.200 graden Celsius. De planeet krijgt daardoor een radiatie van 6.000 keer die van de zon op de Aarde. KELT-1B is een beetje groter dan Jupiter maar heeft liefst 27 keer zoveel massa. Het gaat dus om een zogenaamde Hete Jupiter.
"Dit geeft een geheel nieuwe betekenis aan het woord 'vreemd'", aldus doctoraatsstudent Thomas Beatty van de Ohio State University in Columbus aan Mashable. KELT-1b ligt op zo'n 825 lichtjaren in de Andromeda-constellatie. "Dit object zou je nooit zo dicht bij zijn moederster verwachten. KELT-1 is groot genoeg om getijden te veroorzaken op zijn moederster en er invloed op uit te oefenen. Ze heeft zelfs de moederster in haar macht. Planeet en moederster wentelen zich aan hetzelfde tempo."
De twee planeet, KELT-2Ab blijkt dertig procent groter te zijn dan Jupiter en heeft vijftig procent meer massa. Ze ligt op 360 lichtjaren in de Auriga-constellatie. Haar moederster is zo helder dat het vanop de Aarde zichtbaar is met een verrekijker.
De sterrenkundigen willen de atmosfeer van de planeet verder observeren als ze in november weer langs de KELT-lens passeert. Ze zullen dan het licht dat door de planeet schijnt analyseren.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
21-06-2012
Planeten doen extreme tango
Zo zou de planeet Kepler-36c er vanaf Kepler-36b uit kunnen zien. © Artist Impression / Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics..
Twee planeten, een rotsachtige als de aarde en een gasachtige als Neptunus, doen een extreme tango. Ze delen bijna dezelfde baan om hun ster en botsen nooit. Wetenschappers hebben nog nooit waargenomen dat planeten zo dicht bij elkaar in de buurt komen. Dat melden Amerikaanse onderzoekers donderdag in het wetenschappelijk tijdschrift Science.
Wetenschappers hebben nog nooit waargenomen dat planeten zo dicht bij elkaar in de buurt komen. Dat melden Amerikaanse onderzoekers donderdag in Science Express, de online editie van het wetenschappelijk tijdschrift Science.
In de ruimte is dichtbij wel relatief: ze komen tot ongeveer 1,9 miljoen kilometer bij elkaar in de buurt, vijf keer de afstand tussen de aarde en de maan. Het gaat om planeten die op 1200 lichtjaren liggen van de aarde.
Het duo cirkelt in een baan om een ster. De planeten werden ontdekt met de Kepler-ruimtetelescoop van NASA, die werd gelanceerd om planeten te vinden als de aarde die in een baan rond sterren zitten.
De rotsachtige planeet is ongeveer 1,5 keer zo groot als de aarde en draait in ongeveer 2 weken om de ster. De andere planeet is ongeveer 4 keer groter en heeft een baan van 16 dagen.
(HLN)
Planeten doen extreme tango
Zo zou de planeet Kepler-36c er vanaf Kepler-36b uit kunnen zien. © Artist Impression / Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics..
Twee planeten, een rotsachtige als de aarde en een gasachtige als Neptunus, doen een extreme tango. Ze delen bijna dezelfde baan om hun ster en botsen nooit. Wetenschappers hebben nog nooit waargenomen dat planeten zo dicht bij elkaar in de buurt komen. Dat melden Amerikaanse onderzoekers donderdag in het wetenschappelijk tijdschrift Science.
Wetenschappers hebben nog nooit waargenomen dat planeten zo dicht bij elkaar in de buurt komen. Dat melden Amerikaanse onderzoekers donderdag in Science Express, de online editie van het wetenschappelijk tijdschrift Science.
In de ruimte is dichtbij wel relatief: ze komen tot ongeveer 1,9 miljoen kilometer bij elkaar in de buurt, vijf keer de afstand tussen de aarde en de maan. Het gaat om planeten die op 1200 lichtjaren liggen van de aarde.
Het duo cirkelt in een baan om een ster. De planeten werden ontdekt met de Kepler-ruimtetelescoop van NASA, die werd gelanceerd om planeten te vinden als de aarde die in een baan rond sterren zitten.
De rotsachtige planeet is ongeveer 1,5 keer zo groot als de aarde en draait in ongeveer 2 weken om de ster. De andere planeet is ongeveer 4 keer groter en heeft een baan van 16 dagen.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-06-2012
Exoplaneet Tau Boötis b eindelijk rechtstreeks gedetecteerd
Dankzij een slimme nieuwe techniek zijn wetenschappers erin geslaagd de zwakke gloed op te vangen van de exoplaneet Tau Boötis b. Hierdoor is het voor het eerst ook gelukt om de atmosfeer van deze planeet te onderzoeken. De wetenschappers, onder wie vier astronomen van de Sterrewacht Leiden en één van ruimteonderzoeksinstituut SRON in Utrecht, schrijven dat deze week in Nature.
Tau Boötis b werd in 1996 als een van de eerste exoplaneten ontdekt doordat een schommelbeweging veroorzaakt bij zijn moederster. Het gaat om een 'hete Jupiter' - een grote planeet die in een zeer nauwe baan om zijn ster draait.
Het is niet voor het eerst dat de atmosfeer van zo'n hete Jupiter onderzocht is. Maar het is wel voor het eerst dat dit is gebeurd bij een exemplaar dat vanaf de aarde gezien nooit voor zijn moederster langs schuift.
Tot nu toe was zo'n 'planeetovergang' een cruciale voorwaarde om de atmosfeer van een hete Jupiter te onderzoeken: wanneer de planeet voor zijn ster langs trekt, laat zijn atmosfeer een soort vingerafdruk achter in het sterlicht. Omdat in het geval van Tau Boötis b het licht van de ster van ons uit gezien nooit door de planeetatmosfeer gaat, ontbreekt die vingerafdruk.
De astronomen zijn er nu echter in geslaagd om met de Europese Very Large Telescope wat infraroodlicht van de planeet op te vangen. Daarbij is gebruik gemaakt van het feit dat de golflengte van het door Tau Boötis b uitgezonden licht enigszins varieert. Dat komt door de beweging van de planeet rond zijn moederster, die in een klein dopplereffect resulteert. Door dit dopplereffect onderscheidt het zwakke schijnsel van Tau Boötis b zich van andere bronnen van infraroodstraling, zoals zijn moederster en de aardatmosfeer.
Uit het onderzoek blijkt dat de atmosfeer van Tau Boötis b koolmonoxidegas bevat en naar boven toe kouder wordt. Dat is precies het tegenovergestelde van de temperatuurinversie - een toename van de temperatuur met de hoogte - die bij andere hete Jupiters is waargenomen.
Met de metingen kon voor het eerst ook de massa van Tau Boötis b nauwkeurig worden geschat. De planeet blijkt zes keer zo zwaar te zijn als Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exoplaneet Tau Boötis b eindelijk rechtstreeks gedetecteerd
Dankzij een slimme nieuwe techniek zijn wetenschappers erin geslaagd de zwakke gloed op te vangen van de exoplaneet Tau Boötis b. Hierdoor is het voor het eerst ook gelukt om de atmosfeer van deze planeet te onderzoeken. De wetenschappers, onder wie vier astronomen van de Sterrewacht Leiden en één van ruimteonderzoeksinstituut SRON in Utrecht, schrijven dat deze week in Nature.
Tau Boötis b werd in 1996 als een van de eerste exoplaneten ontdekt doordat een schommelbeweging veroorzaakt bij zijn moederster. Het gaat om een 'hete Jupiter' - een grote planeet die in een zeer nauwe baan om zijn ster draait.
Het is niet voor het eerst dat de atmosfeer van zo'n hete Jupiter onderzocht is. Maar het is wel voor het eerst dat dit is gebeurd bij een exemplaar dat vanaf de aarde gezien nooit voor zijn moederster langs schuift.
Tot nu toe was zo'n 'planeetovergang' een cruciale voorwaarde om de atmosfeer van een hete Jupiter te onderzoeken: wanneer de planeet voor zijn ster langs trekt, laat zijn atmosfeer een soort vingerafdruk achter in het sterlicht. Omdat in het geval van Tau Boötis b het licht van de ster van ons uit gezien nooit door de planeetatmosfeer gaat, ontbreekt die vingerafdruk.
De astronomen zijn er nu echter in geslaagd om met de Europese Very Large Telescope wat infraroodlicht van de planeet op te vangen. Daarbij is gebruik gemaakt van het feit dat de golflengte van het door Tau Boötis b uitgezonden licht enigszins varieert. Dat komt door de beweging van de planeet rond zijn moederster, die in een klein dopplereffect resulteert. Door dit dopplereffect onderscheidt het zwakke schijnsel van Tau Boötis b zich van andere bronnen van infraroodstraling, zoals zijn moederster en de aardatmosfeer.
Uit het onderzoek blijkt dat de atmosfeer van Tau Boötis b koolmonoxidegas bevat en naar boven toe kouder wordt. Dat is precies het tegenovergestelde van de temperatuurinversie - een toename van de temperatuur met de hoogte - die bij andere hete Jupiters is waargenomen.
Met de metingen kon voor het eerst ook de massa van Tau Boötis b nauwkeurig worden geschat. De planeet blijkt zes keer zo zwaar te zijn als Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Stellar Flare Blasts Exoplanet
June 28, 2012:
An international team of astronomers using data from NASA's Hubble Space Telescope has made an unparalleled observation, detecting significant changes in the atmosphere of a planet located beyond our solar system.
The scientists conclude the atmospheric variations occurred in response to a powerful eruption on the planet's host star, an event observed by NASA's Swift satellite. The stellar flare, which hit the planet like 3 million X-flares from our own sun, blasted material from the planet's atmosphere at a rate of at least 1,000 tons per second.
"The multiwavelength coverage by Hubble and Swift has given us an unprecedented view of the interaction between a flare on an active star and the atmosphere of a giant planet," said lead researcher Alain Lecavelier des Etangs at the Paris Institute of Astrophysics (IAP), part of the French National Scientific Research Center located at Pierre and Marie Curie University in Paris.
The exoplanet is HD 189733b, a gas giant similar to Jupiter, but about 14 percent larger and more massive. The planet circles its star at a distance of only 3 million miles, or about 30 times closer than Earth's distance from the sun, and completes an orbit every 2.2 days. Its star, named HD 189733A, is about 80 percent the size and mass of our sun.
Astronomers classify the planet as a "hot Jupiter." Previous Hubble observations show that the planet's deep atmosphere reaches a temperature of about 1,900 degrees Fahrenheit (1,030 C).
HD 189733b periodically passes across, or transits, its parent star, and these events give astronomers an opportunity to probe its atmosphere and environment. In a previous study, a group led by Lecavelier des Etangs used Hubble to show that hydrogen gas was escaping from the planet's upper atmosphere. The finding made HD 189733b only the second-known "evaporating" exoplanet at the time.
The system is just 63 light-years away, so close that its star can be seen with binoculars near the famous Dumbbell Nebula. This makes HD 189733b an ideal target for studying the processes that drive atmospheric escape.
"Astronomers have been debating the details of atmospheric evaporation for years, and studying HD 189733b is our best opportunity for understanding the process," said Vincent Bourrier, a doctoral student at IAP and a team member on the new study.
In April 2010, the researchers observed a single transit using Hubble's Space Telescope Imaging Spectrograph (STIS), but they detected no trace of the planet's atmosphere. Follow-up observations in September 2011 showed a surprising reversal, with striking evidence that a plume of gas was streaming away from the exoplanet at 300,000 mph. At least 1,000 tons of gas were leaving the planet's atmosphere every second.
This turn of events was explained by data from Swift's X-ray Telescope. On Sept. 7, 2011, just eight hours before Hubble was scheduled to observe the transit, Swift was monitoring the star when it unleashed a powerful flare.
"The planet's close proximity to the star means it was struck by a blast of X-rays tens of thousands of times stronger than the Earth suffers even during an X-class solar flare, the strongest category," said co-author Peter Wheatley, a physicist at the University of Warwick in England. After accounting for the planet's enormous size, the team notes that HD 189733b encountered about 3 million times as many X-rays as Earth receives from a solar flare at the threshold of the X class.
These findings will appear in an upcoming issue of the journal Astronomy & Astrophysics.
Production editor: Dr. Tony Phillips | Credit: Science@NASA
June 28, 2012:
An international team of astronomers using data from NASA's Hubble Space Telescope has made an unparalleled observation, detecting significant changes in the atmosphere of a planet located beyond our solar system.
The scientists conclude the atmospheric variations occurred in response to a powerful eruption on the planet's host star, an event observed by NASA's Swift satellite. The stellar flare, which hit the planet like 3 million X-flares from our own sun, blasted material from the planet's atmosphere at a rate of at least 1,000 tons per second.
"The multiwavelength coverage by Hubble and Swift has given us an unprecedented view of the interaction between a flare on an active star and the atmosphere of a giant planet," said lead researcher Alain Lecavelier des Etangs at the Paris Institute of Astrophysics (IAP), part of the French National Scientific Research Center located at Pierre and Marie Curie University in Paris.
The exoplanet is HD 189733b, a gas giant similar to Jupiter, but about 14 percent larger and more massive. The planet circles its star at a distance of only 3 million miles, or about 30 times closer than Earth's distance from the sun, and completes an orbit every 2.2 days. Its star, named HD 189733A, is about 80 percent the size and mass of our sun.
Astronomers classify the planet as a "hot Jupiter." Previous Hubble observations show that the planet's deep atmosphere reaches a temperature of about 1,900 degrees Fahrenheit (1,030 C).
HD 189733b periodically passes across, or transits, its parent star, and these events give astronomers an opportunity to probe its atmosphere and environment. In a previous study, a group led by Lecavelier des Etangs used Hubble to show that hydrogen gas was escaping from the planet's upper atmosphere. The finding made HD 189733b only the second-known "evaporating" exoplanet at the time.
The system is just 63 light-years away, so close that its star can be seen with binoculars near the famous Dumbbell Nebula. This makes HD 189733b an ideal target for studying the processes that drive atmospheric escape.
"Astronomers have been debating the details of atmospheric evaporation for years, and studying HD 189733b is our best opportunity for understanding the process," said Vincent Bourrier, a doctoral student at IAP and a team member on the new study.
In April 2010, the researchers observed a single transit using Hubble's Space Telescope Imaging Spectrograph (STIS), but they detected no trace of the planet's atmosphere. Follow-up observations in September 2011 showed a surprising reversal, with striking evidence that a plume of gas was streaming away from the exoplanet at 300,000 mph. At least 1,000 tons of gas were leaving the planet's atmosphere every second.
This turn of events was explained by data from Swift's X-ray Telescope. On Sept. 7, 2011, just eight hours before Hubble was scheduled to observe the transit, Swift was monitoring the star when it unleashed a powerful flare.
"The planet's close proximity to the star means it was struck by a blast of X-rays tens of thousands of times stronger than the Earth suffers even during an X-class solar flare, the strongest category," said co-author Peter Wheatley, a physicist at the University of Warwick in England. After accounting for the planet's enormous size, the team notes that HD 189733b encountered about 3 million times as many X-rays as Earth receives from a solar flare at the threshold of the X class.
These findings will appear in an upcoming issue of the journal Astronomy & Astrophysics.
Production editor: Dr. Tony Phillips | Credit: Science@NASA
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
18-07-2012
Kleine en hete planeet in naburig zonnestelsel ontdekt
© NASA.
Sterrenkundigen hebben in een naburig sterrenstelsel in onze uithoek van de Melkweg een klein, heet planeetje gevonden. Het hemellichaam is UCF-1.01 genoemd. De afstand tot de aarde is maar 33 lichtjaar. Niet eerder was zo dicht bij ons zonnestelsel zo'n kleine planeet gevonden, werd er vandaag gemeld.
UCF-1.01 heeft een doorsnee van ongeveer 8400 kilometer, twee derde van de aarde. De planeet staat zo dicht bij zijn ster, dat hij in minder dan anderhalve dag eromheen draait. De aarde doet daar een jaar over. De temperatuur aan het oppervlak van UCF-1.01 moet ongeveer 600 graden Celsius zijn. Als de planeet ooit een dampkring heeft gehad, is die hoogstwaarschijnlijk verdwenen.
De ontdekking wordt binnenkort beschreven in het wetenschapsblad The Astrophysical Journal.
(HLN)
Kleine en hete planeet in naburig zonnestelsel ontdekt
© NASA.
Sterrenkundigen hebben in een naburig sterrenstelsel in onze uithoek van de Melkweg een klein, heet planeetje gevonden. Het hemellichaam is UCF-1.01 genoemd. De afstand tot de aarde is maar 33 lichtjaar. Niet eerder was zo dicht bij ons zonnestelsel zo'n kleine planeet gevonden, werd er vandaag gemeld.
UCF-1.01 heeft een doorsnee van ongeveer 8400 kilometer, twee derde van de aarde. De planeet staat zo dicht bij zijn ster, dat hij in minder dan anderhalve dag eromheen draait. De aarde doet daar een jaar over. De temperatuur aan het oppervlak van UCF-1.01 moet ongeveer 600 graden Celsius zijn. Als de planeet ooit een dampkring heeft gehad, is die hoogstwaarschijnlijk verdwenen.
De ontdekking wordt binnenkort beschreven in het wetenschapsblad The Astrophysical Journal.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-07-2012
Nieuwe leefbare planeet bevindt zich voor onze neus
© afp.
Astronomen hebben een nieuwe planeet ontdekt waarop leven mogelijk is. Bovendien bevindt die planeet zich op 'overzichtelijke' afstand van de Aarde. "Er hoeven geen duizend jaren voorbij te gaan om te horen 'Hoe gaat het ginder?' en nog eens duizend jaren om te horen 'Prima, en ginds?'", aldus professor Steven Vogt aan news.com.au.
"De planeet ligt niet in onze achtertuin maar vlak voor onze neus", stelt Vogt. Daarmee bedoelt de wetenschapper: op 22 lichtjaren van de Aarde. Het gaat om de fameuze planeet Gliese 581g die de professor inmiddels herdoopte naar de naam van zijn vrouw: 'Zarmina's World'. De nieuwste studie van Vogts team verschijnt vandaag in het vaktijdschrift 'Astronomisch Naschrischten' en wil een antwoord bieden op de vele kritieken die Vogt kreeg na zijn eerste onthullingen bijna twee jaar geleden.
De planeet is twee keer zo groot als de Aarde. Wetenschappers van de University of California, Santa Cruz, en van het Carnegie Institution of Washington ontdekten haar. Ze werd bekend als 'Superaarde', omdat ze een gasrijke atmosfeer heeft die de kans op de aanwezigheid van vloeistof - en dus op leven - verhoogt. Of die vloeistof bevroren is en zich onder de bodem bevindt dan wel vrijelijk over de planeet vloeit, is nog niet duidelijk.
De temperaturen op de planeet zijn van die aard dat leven er alleszins mogelijk zou zijn. Maar hoe de planeetbodem er precies uitziet, dat kan het team van professor Vogt voorlopig ook nog niet zeggen.
Gliese 581g bevindt zich in 'Goldilocks Zone', een gebied niet ver van de Aarde dat niet te warm en niet te koud is. Net goed om leven toe te laten. Volgens Vogt zouden we, na het ontdekken van buitenaards leven op de planeet, een antwoord van onze tegenvoeters kunnen verwachten binnen de 44 jaar. "Over een paar honderd jaar zouden we beelden van een iPhone of Android-toestel kunnen ontvangen en kunnen luisteren naar hoe zij klinken en kijken hoe ze leven vanuit een ruimtetuig", beweert Vogt. "Er moet alleszins leven zijn daar."
Zoals gezegd kreeg Vogt veel kritiek voor zijn bevindingen, vooral van een Zwitsers team die bekend zijn als 'HARPS' (High Accuracy Radial Velocity Planet). Zij deden de studies van Vogt af als "nonsens". Professor Steven Vogt slaat nu terug met de bewering dat HARPS bewust feiten achterhield die niet in hun wetenschappelijke kraam pasten.
(HLN)
Nieuwe leefbare planeet bevindt zich voor onze neus
© afp.
Astronomen hebben een nieuwe planeet ontdekt waarop leven mogelijk is. Bovendien bevindt die planeet zich op 'overzichtelijke' afstand van de Aarde. "Er hoeven geen duizend jaren voorbij te gaan om te horen 'Hoe gaat het ginder?' en nog eens duizend jaren om te horen 'Prima, en ginds?'", aldus professor Steven Vogt aan news.com.au.
"De planeet ligt niet in onze achtertuin maar vlak voor onze neus", stelt Vogt. Daarmee bedoelt de wetenschapper: op 22 lichtjaren van de Aarde. Het gaat om de fameuze planeet Gliese 581g die de professor inmiddels herdoopte naar de naam van zijn vrouw: 'Zarmina's World'. De nieuwste studie van Vogts team verschijnt vandaag in het vaktijdschrift 'Astronomisch Naschrischten' en wil een antwoord bieden op de vele kritieken die Vogt kreeg na zijn eerste onthullingen bijna twee jaar geleden.
De planeet is twee keer zo groot als de Aarde. Wetenschappers van de University of California, Santa Cruz, en van het Carnegie Institution of Washington ontdekten haar. Ze werd bekend als 'Superaarde', omdat ze een gasrijke atmosfeer heeft die de kans op de aanwezigheid van vloeistof - en dus op leven - verhoogt. Of die vloeistof bevroren is en zich onder de bodem bevindt dan wel vrijelijk over de planeet vloeit, is nog niet duidelijk.
De temperaturen op de planeet zijn van die aard dat leven er alleszins mogelijk zou zijn. Maar hoe de planeetbodem er precies uitziet, dat kan het team van professor Vogt voorlopig ook nog niet zeggen.
Gliese 581g bevindt zich in 'Goldilocks Zone', een gebied niet ver van de Aarde dat niet te warm en niet te koud is. Net goed om leven toe te laten. Volgens Vogt zouden we, na het ontdekken van buitenaards leven op de planeet, een antwoord van onze tegenvoeters kunnen verwachten binnen de 44 jaar. "Over een paar honderd jaar zouden we beelden van een iPhone of Android-toestel kunnen ontvangen en kunnen luisteren naar hoe zij klinken en kijken hoe ze leven vanuit een ruimtetuig", beweert Vogt. "Er moet alleszins leven zijn daar."
Zoals gezegd kreeg Vogt veel kritiek voor zijn bevindingen, vooral van een Zwitsers team die bekend zijn als 'HARPS' (High Accuracy Radial Velocity Planet). Zij deden de studies van Vogt af als "nonsens". Professor Steven Vogt slaat nu terug met de bewering dat HARPS bewust feiten achterhield die niet in hun wetenschappelijke kraam pasten.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
20-08-2012
Nasa-telescoop ontdekt 41 planeten buiten zonnestelsel
De Kepler-telescoop van Nasa heeft in één klap 41 nieuwe planeten buiten ons eigen stelsel, alias exoplaneten, ontdekt. Dat meldt de gezaghebbende website space.com.
De ruimtetelescoop Kepler kwam de buitenaardse werelden op het spoor door te kijken hoe elke planeet gravitationeel op de omgeving inwerkt.
De Kepler heeft sinds zijn lancering in maart 2009 al meer dan 2.300 potentiële exoplaneten gevonden. Daarvan zijn er 115 bevestigd.
In totaal zijn met meerdere telescopen al zowat 800 planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt, zo rekende space.com voor.
(HLN)
Nasa-telescoop ontdekt 41 planeten buiten zonnestelsel
De Kepler-telescoop van Nasa heeft in één klap 41 nieuwe planeten buiten ons eigen stelsel, alias exoplaneten, ontdekt. Dat meldt de gezaghebbende website space.com.
De ruimtetelescoop Kepler kwam de buitenaardse werelden op het spoor door te kijken hoe elke planeet gravitationeel op de omgeving inwerkt.
De Kepler heeft sinds zijn lancering in maart 2009 al meer dan 2.300 potentiële exoplaneten gevonden. Daarvan zijn er 115 bevestigd.
In totaal zijn met meerdere telescopen al zowat 800 planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt, zo rekende space.com voor.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-08-2012
Verdampende exoplaneet doet veel stof opwaaien
Nederlandse sterrenkundigen hebben sterke aanwijzingen gevonden dat een ver weg staande exoplaneet uit elkaar valt. Een nieuwe analyse van waarnemingen van NASA's Kepler-satelliet laat zien dat de planeet, die in minder dan 16 uur om zijn ster draait, wordt gehuld in grote hoeveelheden stof die van het planeetoppervlak zijn losgekomen. De resultaten zijn geaccepteerd voor publicatie in Astronomy & Astrophysics.
Kepler zoekt al enkele jaren naar planeten rondom andere sterren dan onze zon, zogeheten exoplaneten. Als zo'n exoplaneet voor zijn moederster langs draait, verduistert hij een heel klein beetje van het sterlicht. Door het licht van meer dan honderdduizend sterren te monitoren kan Kepler deze zeldzame planeetovergangen opsporen, en zo de populatie van planeten rondom andere sterren vastleggen.
Onlangs heeft Kepler een mysterieus object gevonden, met de prozaïsche naam KIC 12557548, waarbij de hoeveelheid verduisterd sterlicht sterk varieert van de ene tot de andere overgang. Hierbij is de mogelijkheid geopperd dan het om een planeet gaat die langzaam uit elkaar valt. Een nieuwe, gedetailleerde analyse van de Kepler-data laat nu duidelijk zien dat tijdens de planeetovergang het sterlicht wordt verstrooid door grote hoeveelheden stof dat van de planeet afkomstig is.
"KIC 12557548 draait in een heel kort baantje om zijn moederster heen", vertelt Matteo Brogi (Universiteit Leiden), eerste auteur van het artikel. “Doordat hij zo dicht bij z’n ster staat, is het oppervlak van de planeet heel erg heet, zo’n 2000 graden Kelvin. Dit geeft zeer sterke bewegingen in het binnenste van de planeet, wat leidt tot grootschalig vulkanisme. Een deel van het stof komt terecht in de ruimte en verdampt vrij snel door de hitte van de ster. Het walmen van het stof leidt tot de variaties in de verduistering die we vanaf de aarde waarnemen", concludeert Brogi. "We kunnen nu met spectroscopie het stof gaan onderzoeken", vervolgt coauteur Christoph Keller, "om inzicht te krijgen in de samenstelling van de planeet en de snelheid waarmee hij massa verliest".
(allesoversterrenkunde)
Verdampende exoplaneet doet veel stof opwaaien
Nederlandse sterrenkundigen hebben sterke aanwijzingen gevonden dat een ver weg staande exoplaneet uit elkaar valt. Een nieuwe analyse van waarnemingen van NASA's Kepler-satelliet laat zien dat de planeet, die in minder dan 16 uur om zijn ster draait, wordt gehuld in grote hoeveelheden stof die van het planeetoppervlak zijn losgekomen. De resultaten zijn geaccepteerd voor publicatie in Astronomy & Astrophysics.
Kepler zoekt al enkele jaren naar planeten rondom andere sterren dan onze zon, zogeheten exoplaneten. Als zo'n exoplaneet voor zijn moederster langs draait, verduistert hij een heel klein beetje van het sterlicht. Door het licht van meer dan honderdduizend sterren te monitoren kan Kepler deze zeldzame planeetovergangen opsporen, en zo de populatie van planeten rondom andere sterren vastleggen.
Onlangs heeft Kepler een mysterieus object gevonden, met de prozaïsche naam KIC 12557548, waarbij de hoeveelheid verduisterd sterlicht sterk varieert van de ene tot de andere overgang. Hierbij is de mogelijkheid geopperd dan het om een planeet gaat die langzaam uit elkaar valt. Een nieuwe, gedetailleerde analyse van de Kepler-data laat nu duidelijk zien dat tijdens de planeetovergang het sterlicht wordt verstrooid door grote hoeveelheden stof dat van de planeet afkomstig is.
"KIC 12557548 draait in een heel kort baantje om zijn moederster heen", vertelt Matteo Brogi (Universiteit Leiden), eerste auteur van het artikel. “Doordat hij zo dicht bij z’n ster staat, is het oppervlak van de planeet heel erg heet, zo’n 2000 graden Kelvin. Dit geeft zeer sterke bewegingen in het binnenste van de planeet, wat leidt tot grootschalig vulkanisme. Een deel van het stof komt terecht in de ruimte en verdampt vrij snel door de hitte van de ster. Het walmen van het stof leidt tot de variaties in de verduistering die we vanaf de aarde waarnemen", concludeert Brogi. "We kunnen nu met spectroscopie het stof gaan onderzoeken", vervolgt coauteur Christoph Keller, "om inzicht te krijgen in de samenstelling van de planeet en de snelheid waarmee hij massa verliest".
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-08-2012
Dubbelster met planetenstelsel ontdekt
Astronomen hebben voor het eerst een dubbelster ontdekt waar meer dan één planeet omheen cirkelt. Dat is bekendgemaakt tijdens de 28ste algemene bijeenkomst van de Internationale Astronomische Unie in Peking. Het resultaat wordt deze week ook in het tijdschrift Science gepubliceerd.
De ontdekking is gedaan met de NASA-satelliet Kepler, die sterren onderzoekt op kleine regelmatige helderheidsvariaties die de aanwezigheid van planeten verraden. Bij de dubbelster Kepler-47, die zich op een afstand van 5000 lichtjaar bevindt, heeft dat tot de ontdekking van twee planeten geleid.
De twee sterren van Kepler-47 wentelen met een periode van ruim een week in een krappe baan om elkaar. De ene ster lijkt op onze zon, de andere is een rode dwergster. De binnenste van de twee planeten die om deze dubbelster heen cirkelen is ongeveer drie keer zo groot als de aarde en heeft een omlooptijd van 49 dagen. De buitenste planeet is ruim vier keer zo groot als de aarde en heeft een omlooptijd van 303 dagen.
De ontdekking bewijst dat ook rond dubbelsterren stabiele planetenstelsels kunnen ontstaan. Omdat de omgeving van een dubbelster nogal chaotisch kan zijn, werd lang aan deze mogelijkheid getwijfeld.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Dubbelster met planetenstelsel ontdekt
Astronomen hebben voor het eerst een dubbelster ontdekt waar meer dan één planeet omheen cirkelt. Dat is bekendgemaakt tijdens de 28ste algemene bijeenkomst van de Internationale Astronomische Unie in Peking. Het resultaat wordt deze week ook in het tijdschrift Science gepubliceerd.
De ontdekking is gedaan met de NASA-satelliet Kepler, die sterren onderzoekt op kleine regelmatige helderheidsvariaties die de aanwezigheid van planeten verraden. Bij de dubbelster Kepler-47, die zich op een afstand van 5000 lichtjaar bevindt, heeft dat tot de ontdekking van twee planeten geleid.
De twee sterren van Kepler-47 wentelen met een periode van ruim een week in een krappe baan om elkaar. De ene ster lijkt op onze zon, de andere is een rode dwergster. De binnenste van de twee planeten die om deze dubbelster heen cirkelen is ongeveer drie keer zo groot als de aarde en heeft een omlooptijd van 49 dagen. De buitenste planeet is ruim vier keer zo groot als de aarde en heeft een omlooptijd van 303 dagen.
De ontdekking bewijst dat ook rond dubbelsterren stabiele planetenstelsels kunnen ontstaan. Omdat de omgeving van een dubbelster nogal chaotisch kan zijn, werd lang aan deze mogelijkheid getwijfeld.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Inderdaad een mooie docu.... heb hem zelf op dvd.quote:
Herman Finkers... He buurman, ik hier ?
30-08-2012
Superaarde ontdekt waarop wellicht leven mogelijk is
Wetenschappers hebben rondom de ster Gliese 163 een nieuwe superaarde ontdekt. Het is warmpjes op de superaarde: zo’n 60 graden Celsius. Te warm voor veel complexe levensvormen, maar er zijn microben die die hitte wel zouden kunnen waarderen.
Gliese 163 is een rode dwerg en bevindt zich op een afstand van zo’n vijftig lichtjaar van de aarde. Rondom de ster bevinden zich zeker twee – mogelijk drie – planeten. De eerste planeet – Gliese 163b – staat heel dicht bij de ster en heeft slechts negen dagen nodig om een rondje rond de rode dwerg te maken. Gliese 163c is de planeet die zich mogelijk in de bewoonbare zone bevindt. De planeet heeft een massa die minimaal 6,9 keer groter is dan de massa van de aarde en heeft 26 dagen nodig om een rondje rond de ster te volbrengen. En dan zijn er nog signalen die wijzen op de aanwezigheid van een derde planeet, maar onderzoekers kunnen nog niet vaststellen dat die planeet er ook echt is.
De planeten en ster Gliese 163. Afbeelding: PHL @ UPR Arecibo.
Grootte
De onderzoekers ontdekten de planeten rondom Gliese 163 met behulp van HARPS: High Accuracy Radial velocity Planet Searcher. Vanwege zijn locatie heeft Gliese 163c natuurlijk met name de aandacht van de onderzoekers getrokken. Hoe groot de planeet is, weten de wetenschappers niet precies, aangezien nog onduidelijk is of deze voornamelijk uit steen of water bestaat. Als deze rotsachtig is, is de straal van het hemellichaam waarschijnlijk 1,8 keer de straal van de aarde. Als de planeet voornamelijk uit water bestaat, is de straal 2,4 keer groter dan die van onze planeet.
Warmpjes
De onderzoekers kunnen wel concluderen dat het op de superaarde een stukje warmer is dan op onze aarde. Gliese 163c ontvangt ongeveer veertig procent meer licht van zijn ster dan onze aarde van de zon ontvangt. Hoe de atmosfeer van de planeet eruitziet, is onduidelijk, maar ervan uitgaande dat Gliese 163c een iets grotere variant van de aarde is, moet de oppervlaktetemperatuur ietsje hoger liggen: zo rond de 60 graden Celsius. Voor de meeste complexe levensvormen op aarde is dat tien graden te warm, maar er zijn microben die geen moeite hebben met deze hoge temperaturen.
De vondst van een planeet in de leefbare zone is best bijzonder. Tot op heden zijn er slechts zes planeten ontdekt die mogelijk leven kunnen herbergen. Het gaat om Gliese 581d, Gliese 667Cc, Gliese 581g, Gliese 163c, HD 85512 en Kepler 22b. De eerste vier draaien om een rode dwerg heen. HD 85512 rond een zogenoemde K-ster (deze zit tussen een rode dwerg en de zon in) en Kepler 22b maakt zijn rondjes rond een zonachtige ster. Het is aannemelijk dat we de komende tijd nog meer planeten aan dit lijstje kunnen toevoegen. De meeste planeten die nu op het lijstje staan, zijn namelijk het afgelopen jaar ontdekt. De snelheid waarmee we zulke planeten opsporen, loopt op.
De planeten die tot op heden in een leefbare zone zijn aangetroffen. Afbeelding: PHL @ UPR Arecibo.
(scientias.nl)
Superaarde ontdekt waarop wellicht leven mogelijk is
Wetenschappers hebben rondom de ster Gliese 163 een nieuwe superaarde ontdekt. Het is warmpjes op de superaarde: zo’n 60 graden Celsius. Te warm voor veel complexe levensvormen, maar er zijn microben die die hitte wel zouden kunnen waarderen.
Gliese 163 is een rode dwerg en bevindt zich op een afstand van zo’n vijftig lichtjaar van de aarde. Rondom de ster bevinden zich zeker twee – mogelijk drie – planeten. De eerste planeet – Gliese 163b – staat heel dicht bij de ster en heeft slechts negen dagen nodig om een rondje rond de rode dwerg te maken. Gliese 163c is de planeet die zich mogelijk in de bewoonbare zone bevindt. De planeet heeft een massa die minimaal 6,9 keer groter is dan de massa van de aarde en heeft 26 dagen nodig om een rondje rond de ster te volbrengen. En dan zijn er nog signalen die wijzen op de aanwezigheid van een derde planeet, maar onderzoekers kunnen nog niet vaststellen dat die planeet er ook echt is.
De planeten en ster Gliese 163. Afbeelding: PHL @ UPR Arecibo.
Grootte
De onderzoekers ontdekten de planeten rondom Gliese 163 met behulp van HARPS: High Accuracy Radial velocity Planet Searcher. Vanwege zijn locatie heeft Gliese 163c natuurlijk met name de aandacht van de onderzoekers getrokken. Hoe groot de planeet is, weten de wetenschappers niet precies, aangezien nog onduidelijk is of deze voornamelijk uit steen of water bestaat. Als deze rotsachtig is, is de straal van het hemellichaam waarschijnlijk 1,8 keer de straal van de aarde. Als de planeet voornamelijk uit water bestaat, is de straal 2,4 keer groter dan die van onze planeet.
Warmpjes
De onderzoekers kunnen wel concluderen dat het op de superaarde een stukje warmer is dan op onze aarde. Gliese 163c ontvangt ongeveer veertig procent meer licht van zijn ster dan onze aarde van de zon ontvangt. Hoe de atmosfeer van de planeet eruitziet, is onduidelijk, maar ervan uitgaande dat Gliese 163c een iets grotere variant van de aarde is, moet de oppervlaktetemperatuur ietsje hoger liggen: zo rond de 60 graden Celsius. Voor de meeste complexe levensvormen op aarde is dat tien graden te warm, maar er zijn microben die geen moeite hebben met deze hoge temperaturen.
De vondst van een planeet in de leefbare zone is best bijzonder. Tot op heden zijn er slechts zes planeten ontdekt die mogelijk leven kunnen herbergen. Het gaat om Gliese 581d, Gliese 667Cc, Gliese 581g, Gliese 163c, HD 85512 en Kepler 22b. De eerste vier draaien om een rode dwerg heen. HD 85512 rond een zogenoemde K-ster (deze zit tussen een rode dwerg en de zon in) en Kepler 22b maakt zijn rondjes rond een zonachtige ster. Het is aannemelijk dat we de komende tijd nog meer planeten aan dit lijstje kunnen toevoegen. De meeste planeten die nu op het lijstje staan, zijn namelijk het afgelopen jaar ontdekt. De snelheid waarmee we zulke planeten opsporen, loopt op.
De planeten die tot op heden in een leefbare zone zijn aangetroffen. Afbeelding: PHL @ UPR Arecibo.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-09-2012
Hoe ontstaat een planeet?
Wetenschappers leren steeds meer over het ontstaan van planeten. Maar hoe ontstaat een planeet nu eigenlijk? En is het mogelijk om de geboorte van een planeet te voorspellen?
Planetaire wetenschappers van de universiteit van Texas ontwikkelden een nieuw hulpmiddel om inzage te krijgen in het planeetvormingsproces: gesimuleerde modellen van hoe planeten ontstaan. Dankzij deze gesimuleerde modellen is het theoretisch mogelijk om te voorspellen waar planeten worden geboren.
Hoe ontstaat een planeet?
De meeste planeten ontstaan wanneer een moleculaire wolk instort, waardoor een jonge ster ontstaat. Een deel van het stof en gas dat overblijft vormt een schijf rondom de ster. De miljoenen jaren daarna botsen de deeltjes in de schijf, waardoor deze deeltjes samenklonteren tot steeds grotere objecten. Uiteindelijk ontstaan er planeten, zoals de aarde, Jupiter en Mars.
“Iedere jonge ster is omringd door een frisbee van gas en stof”, vertelt Sally Dodson-Robinson van de universiteit van Texas. “Dat is de omgeving waar planeten vormen. We willen weten welke factoren ervoor zorgen dat planeten ontstaan en welke factoren een negatieve invloed hebben op dit proces. Het is dus heel belangrijk om goede modellen te hebben hoe planeten ontstaan.”
Ingewikkeld proces
Dit is ingewikkelder dan gedacht. Het planeetvormingsproces wordt beïnvloed door allerlei factoren, zoals temperatuur en turbulentie. Is een omgeving te turbulent, dan klonteren deeltjes niet samen. Een andere belangrijke factor is de ‘ijslijn’. “Ijs is een goed ingrediënt voor grote planeten, zoals Jupiter”, legt onderzoeker Dodson-Robinson uit. “Ijs is niet nodig om kleine aardachtige planeten te vormen. Onze simulaties vertellen ons waar kleine planeten ontstaan en waar gasplaneten ontstaan.”
Wetenschappers dachten altijd dat de stofschijf rondom een ster afkoelt wanneer de schijf groter wordt. Hierdoor komt de ijslijn dichter bij de ster te liggen. Het model laat juist het tegenovergestelde zien. De schijf wordt steeds warmer, waardoor de ijslijn steeds verder van de moederster ligt.
Leven en dood
Planeten ontstaan, maar vergaan uiteindelijk ook weer. Wat gebeurt er als de zon door zijn waterstof heen is? En slaagt de aarde er in om te overleven? Lees het in het artikel: de toekomst van ons zonnestelsel en de Melkweg
3D-simulaties
De Amerikaanse wetenschappers gebruiken de Ranger-supercomputer om 3D-modellen te maken van gegevens. Dodson-Robinson: “Dankzij deze 3D-renderingen weten we hoe een schijf er echt uitziet, alsof we er als ware overheen vliegen. Het is een uitdaging om deze renderingen te maken. Vertellen we nog wel het hele verhaal als we bepaalde gegevens uit de modellen filteren?”
Zusje van de aarde
Anno 2012 zijn er 2.400 (kandidaat-)exoplaneten ontdekt. Het bewijs dat planeten geen unieke objecten in het heelal zijn. Wetenschappers zijn nu op zoek naar dat ene broertje of zusje van de aarde. Misschien kan de geboorte van deze tweeling wel voorspeld worden aan de hand van dit nieuwe model?
(scientias.nl)
Hoe ontstaat een planeet?
Wetenschappers leren steeds meer over het ontstaan van planeten. Maar hoe ontstaat een planeet nu eigenlijk? En is het mogelijk om de geboorte van een planeet te voorspellen?
Planetaire wetenschappers van de universiteit van Texas ontwikkelden een nieuw hulpmiddel om inzage te krijgen in het planeetvormingsproces: gesimuleerde modellen van hoe planeten ontstaan. Dankzij deze gesimuleerde modellen is het theoretisch mogelijk om te voorspellen waar planeten worden geboren.
Hoe ontstaat een planeet?
De meeste planeten ontstaan wanneer een moleculaire wolk instort, waardoor een jonge ster ontstaat. Een deel van het stof en gas dat overblijft vormt een schijf rondom de ster. De miljoenen jaren daarna botsen de deeltjes in de schijf, waardoor deze deeltjes samenklonteren tot steeds grotere objecten. Uiteindelijk ontstaan er planeten, zoals de aarde, Jupiter en Mars.
“Iedere jonge ster is omringd door een frisbee van gas en stof”, vertelt Sally Dodson-Robinson van de universiteit van Texas. “Dat is de omgeving waar planeten vormen. We willen weten welke factoren ervoor zorgen dat planeten ontstaan en welke factoren een negatieve invloed hebben op dit proces. Het is dus heel belangrijk om goede modellen te hebben hoe planeten ontstaan.”
Ingewikkeld proces
Dit is ingewikkelder dan gedacht. Het planeetvormingsproces wordt beïnvloed door allerlei factoren, zoals temperatuur en turbulentie. Is een omgeving te turbulent, dan klonteren deeltjes niet samen. Een andere belangrijke factor is de ‘ijslijn’. “Ijs is een goed ingrediënt voor grote planeten, zoals Jupiter”, legt onderzoeker Dodson-Robinson uit. “Ijs is niet nodig om kleine aardachtige planeten te vormen. Onze simulaties vertellen ons waar kleine planeten ontstaan en waar gasplaneten ontstaan.”
Wetenschappers dachten altijd dat de stofschijf rondom een ster afkoelt wanneer de schijf groter wordt. Hierdoor komt de ijslijn dichter bij de ster te liggen. Het model laat juist het tegenovergestelde zien. De schijf wordt steeds warmer, waardoor de ijslijn steeds verder van de moederster ligt.
Leven en dood
Planeten ontstaan, maar vergaan uiteindelijk ook weer. Wat gebeurt er als de zon door zijn waterstof heen is? En slaagt de aarde er in om te overleven? Lees het in het artikel: de toekomst van ons zonnestelsel en de Melkweg
3D-simulaties
De Amerikaanse wetenschappers gebruiken de Ranger-supercomputer om 3D-modellen te maken van gegevens. Dodson-Robinson: “Dankzij deze 3D-renderingen weten we hoe een schijf er echt uitziet, alsof we er als ware overheen vliegen. Het is een uitdaging om deze renderingen te maken. Vertellen we nog wel het hele verhaal als we bepaalde gegevens uit de modellen filteren?”
Zusje van de aarde
Anno 2012 zijn er 2.400 (kandidaat-)exoplaneten ontdekt. Het bewijs dat planeten geen unieke objecten in het heelal zijn. Wetenschappers zijn nu op zoek naar dat ene broertje of zusje van de aarde. Misschien kan de geboorte van deze tweeling wel voorspeld worden aan de hand van dit nieuwe model?
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Verder in het volgend topic
Exo-Planeten Topic
Exo-Planeten Topic
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
