W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
26-05-2009
NASA-wetenschappers denken buitenaardse oceanen te kunnen opsporen
Sterrenkundigen hebben tot nog toe meer dan 300 exoplaneten (planeten buiten ons zonnestelsel) opgespoord. De meeste van die planeten bestaan grotendeels uit gas en zijn te heet of te koud voor de aanwezigheid van vloeibaar water.
Maar binnen afzienbare tijd zullen planeten worden ontdekt waar de omstandigheden veel meer op die van onze aarde lijken. Het nare is alleen dat die planeten zich zelfs op de beste opnamen slechts als een nietig stipje zullen vertonen.
Toch denken NASA-wetenschappers dat het mogelijk moet zijn om vast te stellen of er oceanen op die verre werelden zijn. Dat zou dan moeten gebeuren aan de hand van de kleur van deze nietige stipjes. Omdat oceanen een blauwere tint hebben dan continenten, zou een 'aardachtige' exoplaneet door zijn rotatie regelmatige kleurveranderingen vertonen.
Bij wijze van proef hebben de wetenschappers de voorgestelde waarneemtechniek getest door de ruimtesonde Deep Impact/EPOXI van een afstand van tientallen miljoenen kilometers naar de aarde te laten kijken. En daarbij werden inderdaad oceanen en continenten op onze planeet 'ontdekt'.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
NASA-wetenschappers denken buitenaardse oceanen te kunnen opsporen
Sterrenkundigen hebben tot nog toe meer dan 300 exoplaneten (planeten buiten ons zonnestelsel) opgespoord. De meeste van die planeten bestaan grotendeels uit gas en zijn te heet of te koud voor de aanwezigheid van vloeibaar water.
Maar binnen afzienbare tijd zullen planeten worden ontdekt waar de omstandigheden veel meer op die van onze aarde lijken. Het nare is alleen dat die planeten zich zelfs op de beste opnamen slechts als een nietig stipje zullen vertonen.
Toch denken NASA-wetenschappers dat het mogelijk moet zijn om vast te stellen of er oceanen op die verre werelden zijn. Dat zou dan moeten gebeuren aan de hand van de kleur van deze nietige stipjes. Omdat oceanen een blauwere tint hebben dan continenten, zou een 'aardachtige' exoplaneet door zijn rotatie regelmatige kleurveranderingen vertonen.
Bij wijze van proef hebben de wetenschappers de voorgestelde waarneemtechniek getest door de ruimtesonde Deep Impact/EPOXI van een afstand van tientallen miljoenen kilometers naar de aarde te laten kijken. En daarbij werden inderdaad oceanen en continenten op onze planeet 'ontdekt'.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Uranus is ook blauw heb ik begrepen, en Jupiter heeft vlekken maar die planeten bestaan niet uit land en vloeistofmassa's. Dit zou ook voor een exoplaneet kunnen opgaan..quote:Op dinsdag 26 mei 2009 22:25 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
26-05-2009
NASA-wetenschappers denken buitenaardse oceanen te kunnen opsporen
[ afbeelding ]
Sterrenkundigen hebben tot nog toe meer dan 300 exoplaneten (planeten buiten ons zonnestelsel) opgespoord. De meeste van die planeten bestaan grotendeels uit gas en zijn te heet of te koud voor de aanwezigheid van vloeibaar water.
Maar binnen afzienbare tijd zullen planeten worden ontdekt waar de omstandigheden veel meer op die van onze aarde lijken. Het nare is alleen dat die planeten zich zelfs op de beste opnamen slechts als een nietig stipje zullen vertonen.
Toch denken NASA-wetenschappers dat het mogelijk moet zijn om vast te stellen of er oceanen op die verre werelden zijn. Dat zou dan moeten gebeuren aan de hand van de kleur van deze nietige stipjes. Omdat oceanen een blauwere tint hebben dan continenten, zou een 'aardachtige' exoplaneet door zijn rotatie regelmatige kleurveranderingen vertonen.
Bij wijze van proef hebben de wetenschappers de voorgestelde waarneemtechniek getest door de ruimtesonde Deep Impact/EPOXI van een afstand van tientallen miljoenen kilometers naar de aarde te laten kijken. En daarbij werden inderdaad oceanen en continenten op onze planeet 'ontdekt'.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Uranus is alleen veel zwaarder dan de aarde en jupiter nóg zwaarder, daarvan is meteen duidelijk dat het geen aardachtige werelden zijn.quote:Op woensdag 27 mei 2009 12:57 schreef KlappernootatWork het volgende:
[..]
Uranus is ook blauw heb ik begrepen, en Jupiter heeft vlekken maar die planeten bestaan niet uit land en vloeistofmassa's. Dit zou ook voor een exoplaneet kunnen opgaan..
"It's hard to argue against cynics - they always sound smarter than optimists because they have so much evidence on their side."
27-05-2009
Astronomen ontwaren schijngestalten van een exoplaneet
Leidse sterrenkundigen laten voor het eerst zien dat een planeet rondom een andere ster dan de zon net zulke schijngestalten vertoont als onze maan.
De exoplaneet, CoRoT-1b, staat op zo'n 1600 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Eenhoorn, en is ontdekt door de Frans/Europese CoRoT-satelliet.
De resultaten van de Leidse onderzoekers worden aanstaande donderdag gepubliceerd in het tijdschrift Nature.
Uit de waarnemingen van CoRoT maken de astronomen op dat de nachtzijde van de planeet compleet donker is, terwijl de dagzijde sterk wordt opgewarmd door de ster, tot waarschijnlijk zo'n 2000 graden Celsius. 'De afstand van CoRoT-1b tot de ster is dan ook minder dan 3 procent van de afstand aarde-zon', zegt Ignas Snellen, die het onderzoek heeft geleid.
Gedurende de 36 uur dat de planeet om de ster draait, zien de astronomen afwisselend de lichte dagzijde en de donkere nachtzijde van de planeet. Omdat de ster zo'n 10.000 keer helderder is dan de planeet, zien ze het systeem bij elkaar steeds éénhonderdste van een procent lichter en donkerder worden. 'Een ongelooflijk precieze meeting, waarvoor het team rondom de CoRoT-satelliet alle credit moet krijgen', aldus Snellen.
Het gemeten effect lijkt erg op de schijngestalten bij hemellichamen in ons eigen zonnestelsel, zoals bij onze maan, waarbij de zon steeds van een andere kant op de maan schijnt terwijl deze om de aarde draait. Al gaat het hierbij wel om gereflecteerd zonlicht, terwijl het bij CoRoT-1b waarschijnlijk om warmtestraling gaat.
Een interessant detail is dat 2009 door de Verenigde Naties is uitgeroepen tot Internationaal Jaar van de Sterrenkunde. Dit jaar wordt herdacht dat 400 jaar geleden, in 1609, Galileo Galilei voor het eerst met een (in Nederland uitgevonden) telescoop de sterrenhemel bestudeerde. Een van de eerste waarnemingen van de Italiaanse astronoom waren de schijngestalten van Venus, waarmee hij de ware aard van ons zonnestelsel blootlegde.
Precies 400 jaar later is nu voor het eerst hetzelfde effect waargenomen voor een hemellichaam buiten ons zonnestelsel.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Astronomen ontwaren schijngestalten van een exoplaneet
Leidse sterrenkundigen laten voor het eerst zien dat een planeet rondom een andere ster dan de zon net zulke schijngestalten vertoont als onze maan.
De exoplaneet, CoRoT-1b, staat op zo'n 1600 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Eenhoorn, en is ontdekt door de Frans/Europese CoRoT-satelliet.
De resultaten van de Leidse onderzoekers worden aanstaande donderdag gepubliceerd in het tijdschrift Nature.
Uit de waarnemingen van CoRoT maken de astronomen op dat de nachtzijde van de planeet compleet donker is, terwijl de dagzijde sterk wordt opgewarmd door de ster, tot waarschijnlijk zo'n 2000 graden Celsius. 'De afstand van CoRoT-1b tot de ster is dan ook minder dan 3 procent van de afstand aarde-zon', zegt Ignas Snellen, die het onderzoek heeft geleid.
Gedurende de 36 uur dat de planeet om de ster draait, zien de astronomen afwisselend de lichte dagzijde en de donkere nachtzijde van de planeet. Omdat de ster zo'n 10.000 keer helderder is dan de planeet, zien ze het systeem bij elkaar steeds éénhonderdste van een procent lichter en donkerder worden. 'Een ongelooflijk precieze meeting, waarvoor het team rondom de CoRoT-satelliet alle credit moet krijgen', aldus Snellen.
Het gemeten effect lijkt erg op de schijngestalten bij hemellichamen in ons eigen zonnestelsel, zoals bij onze maan, waarbij de zon steeds van een andere kant op de maan schijnt terwijl deze om de aarde draait. Al gaat het hierbij wel om gereflecteerd zonlicht, terwijl het bij CoRoT-1b waarschijnlijk om warmtestraling gaat.
Een interessant detail is dat 2009 door de Verenigde Naties is uitgeroepen tot Internationaal Jaar van de Sterrenkunde. Dit jaar wordt herdacht dat 400 jaar geleden, in 1609, Galileo Galilei voor het eerst met een (in Nederland uitgevonden) telescoop de sterrenhemel bestudeerde. Een van de eerste waarnemingen van de Italiaanse astronoom waren de schijngestalten van Venus, waarmee hij de ware aard van ons zonnestelsel blootlegde.
Precies 400 jaar later is nu voor het eerst hetzelfde effect waargenomen voor een hemellichaam buiten ons zonnestelsel.
Toegevoegd door Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
30-05-2009
Eindelijk succes voor detectiemethode exoplaneten
Wetenschappers hebben voor het eerst een exoplaneet ontdekt middels een techniek dat astrometrie wordt genoemd - deze techniek is van alle planetaire detectiemethodes de "oudste". Reeds in de jaren '50 van de vorige eeuw werd astrometrie voorgesteld én toegepast als methode om te speuren naar planeten buiten het zonnestelsel. Bij astrometrie meet men de eigenbeweging van een ster, zoals deze aan de aardse sterrenhemel zichtbaar is. Deze beweging is het gevolg van een exoplaneet die de moederster "heen-en-weer" doet slingeren.
Bij astrometrie zijn echter zeer exacte waarnemingen noodzakelijk, die gedurende een zeer lange tijd verricht moeten worden. Als gevolg wordt deze methode weinig toegepast en heeft deze (tot voor kort) nog geen resultaten opgeleverd. Nu heeft een team van astronomen voor het eerst een nieuwe exoplaneet geïdentificeerd, waarbij gebruik is gemaakt van astrometrie. De ontdekking maakt deel uit van een onderzoek waarbij een dertigtal sterren voortdurend zijn waargenomen, gedurende een periode van 12 jaar.
Deze methode is optimaal voor het vinden van planetenstelsels met een vergelijkbare structuur als ons zonnestelsel, die mogelijk aarde-achtige planeten kunnen herbergen. De ontdekte planeet is een Jupiter-achtige wereld, waarbij de relatieve afstand tot de moederster overeen komt met de positie van onze Jupiter in het zonnestelsel. Het gaat hierbij om de relatieve positie van de planeet: de feitelijke afstand tot de moederster bedraagt veel minder dan de afstand tussen Jupiter en de zon, aangezien de moederster ook veel kleiner en zwakker is dan onze zon.
De moederster, VB 10 genaamd, is een minuscule rode dwergster. De massa van de ster is 1/12 de massa van de zon, waarmee de ster net groot genoeg is om waterstofatomen te fuseren tot heliumatomen en hierbij sterlicht te produceren. VB 10 stond jarenlang zelfs bekend als de allerkleinste ster waarvan het bestaan bekend was (waarbij bruine dwergen, "mislukte" sterren, buiten beschouwing worden gelaten). Deze eer is VB 10 enige tijd geleden kwijtgeraakt, maar daarvoor is een ander record in de plaats gekomen: nu is VB 10 namelijk de kleinste ster die een planeet herbergt.
Rode dwergen vormen de meest voorkomende klasse van sterren. Aangezien 7 op de 10 sterren rode dwergen zijn, betekent deze planetaire detectie mogelijk dat planeten nog algemener zijn dan gedacht. De gedetecteerde planeet staat bekend als VB 10b en staat op een afstand van 20 lichtjaar vanaf de aarde, in de richting van het sterrenbeeld Arend. De planeet is een gasreus en weegt zes keer meer dan Jupiter. Hoewel de massa van de ster natuurlijk hoger is dan de massa van de planeet die er omheen draait, zijn de twee objecten ongeveer even groot qua omvang.
Aangezien de ster zo klein is, zal het planetenstelsel van de ster een kleinere miniatuurversie van ons zonnestelsel zijn. Zo is de afstand tussen VB 10 en VB 10b vergelijkbaar met de afstand tussen Mercurius en de zon, ondanks het feit dat de relatieve positie van de planeet vergelijkbaar is met de positie van Jupiter in het zonnestelsel. Rotsachtige planeten die eventueel aanwezig kunnen zijn bij VB 10, zouden op nog kortere afstand tot de moederster moeten staan.
De ontdekking bevestigd dat astrometrie een krachtige techniek kan zijn om te speuren naar planeten bij extreem kleine sterren. Overigens vertoont astrometrie overeenkomsten met een andere (veel gebruikte) methode om exoplaneten te ontdekken, namelijk radial velocity. Hierbij wordt eveneens de eigenbeweging van een ster gemeten, maar dan via het meten van de rood- en blauwverschuiving die en ster vertoont als gevolg van de zwaartekracht van een omringende planeet.
Bron: Jet Propulsion Laboratory (NASA/Caltech)
(Astrostart)
Eindelijk succes voor detectiemethode exoplaneten
Wetenschappers hebben voor het eerst een exoplaneet ontdekt middels een techniek dat astrometrie wordt genoemd - deze techniek is van alle planetaire detectiemethodes de "oudste". Reeds in de jaren '50 van de vorige eeuw werd astrometrie voorgesteld én toegepast als methode om te speuren naar planeten buiten het zonnestelsel. Bij astrometrie meet men de eigenbeweging van een ster, zoals deze aan de aardse sterrenhemel zichtbaar is. Deze beweging is het gevolg van een exoplaneet die de moederster "heen-en-weer" doet slingeren.
Bij astrometrie zijn echter zeer exacte waarnemingen noodzakelijk, die gedurende een zeer lange tijd verricht moeten worden. Als gevolg wordt deze methode weinig toegepast en heeft deze (tot voor kort) nog geen resultaten opgeleverd. Nu heeft een team van astronomen voor het eerst een nieuwe exoplaneet geïdentificeerd, waarbij gebruik is gemaakt van astrometrie. De ontdekking maakt deel uit van een onderzoek waarbij een dertigtal sterren voortdurend zijn waargenomen, gedurende een periode van 12 jaar.
Deze methode is optimaal voor het vinden van planetenstelsels met een vergelijkbare structuur als ons zonnestelsel, die mogelijk aarde-achtige planeten kunnen herbergen. De ontdekte planeet is een Jupiter-achtige wereld, waarbij de relatieve afstand tot de moederster overeen komt met de positie van onze Jupiter in het zonnestelsel. Het gaat hierbij om de relatieve positie van de planeet: de feitelijke afstand tot de moederster bedraagt veel minder dan de afstand tussen Jupiter en de zon, aangezien de moederster ook veel kleiner en zwakker is dan onze zon.
De moederster, VB 10 genaamd, is een minuscule rode dwergster. De massa van de ster is 1/12 de massa van de zon, waarmee de ster net groot genoeg is om waterstofatomen te fuseren tot heliumatomen en hierbij sterlicht te produceren. VB 10 stond jarenlang zelfs bekend als de allerkleinste ster waarvan het bestaan bekend was (waarbij bruine dwergen, "mislukte" sterren, buiten beschouwing worden gelaten). Deze eer is VB 10 enige tijd geleden kwijtgeraakt, maar daarvoor is een ander record in de plaats gekomen: nu is VB 10 namelijk de kleinste ster die een planeet herbergt.
Rode dwergen vormen de meest voorkomende klasse van sterren. Aangezien 7 op de 10 sterren rode dwergen zijn, betekent deze planetaire detectie mogelijk dat planeten nog algemener zijn dan gedacht. De gedetecteerde planeet staat bekend als VB 10b en staat op een afstand van 20 lichtjaar vanaf de aarde, in de richting van het sterrenbeeld Arend. De planeet is een gasreus en weegt zes keer meer dan Jupiter. Hoewel de massa van de ster natuurlijk hoger is dan de massa van de planeet die er omheen draait, zijn de twee objecten ongeveer even groot qua omvang.
Aangezien de ster zo klein is, zal het planetenstelsel van de ster een kleinere miniatuurversie van ons zonnestelsel zijn. Zo is de afstand tussen VB 10 en VB 10b vergelijkbaar met de afstand tussen Mercurius en de zon, ondanks het feit dat de relatieve positie van de planeet vergelijkbaar is met de positie van Jupiter in het zonnestelsel. Rotsachtige planeten die eventueel aanwezig kunnen zijn bij VB 10, zouden op nog kortere afstand tot de moederster moeten staan.
De ontdekking bevestigd dat astrometrie een krachtige techniek kan zijn om te speuren naar planeten bij extreem kleine sterren. Overigens vertoont astrometrie overeenkomsten met een andere (veel gebruikte) methode om exoplaneten te ontdekken, namelijk radial velocity. Hierbij wordt eveneens de eigenbeweging van een ster gemeten, maar dan via het meten van de rood- en blauwverschuiving die en ster vertoont als gevolg van de zwaartekracht van een omringende planeet.
Bron: Jet Propulsion Laboratory (NASA/Caltech)
(Astrostart)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-06-2009
Leven aantonen op exoplaneet wellicht makkelijker dan gedacht
Onderzoekers van het Instituto de Astrofísica de Canarias hebben de aardatmosfeer geanalyseerd door naar een totale maansverduistering te kijken. Het zwakke schijnsel dat de maan op zo'n moment afgeeft, bestaat uit zonlicht dat door de aardatmosfeer is gegaan. Door dit licht spectroscopisch te onderzoeken, kon worden aangetoond dat de aardatmosfeer zuurstof, kooldioxide, water en andere verbindingen bevat die op de aanwezigheid van leven duiden. Zelfs een betrekkelijk schaars molecuul als methaan was duidelijk in het spectrum terug te vinden (Nature, 11 juni).
Volgens de onderzoekers wijst het onverwachte gemak waarmee deze bestanddelen konden worden aangetoond erop, dat het spectroscopisch opsporen van leven op exoplaneten wel eens makkelijker zou kunnen zijn dan tot nog toe werd gevreesd.
Ruim vijftig van de bijna 350 planeten die tot nog toe bij andere sterren ontdekt zijn, bewegen tijdens elke omloop vanaf de aarde gezien voor hun moederster langs. Op zo'n moment gaat het licht van de ster door de atmosfeer van de planeet, waardoor deze laatste daarin zijn (spectroscopische) sporen achterlaat - net als de aardatmosfeer in het spectrum van de totaal verduisterde maan.
Door de spectra van de ster vóór en na zo'n planeetovergang met elkaar te vergelijken, kan worden vastgesteld wat de bijdrage van de planeetatmosfeer is. En eventueel aanwezige zuurstof, kooldioxide, water of methaan zouden wel eens prominent in dat spectrum te zien kunnen zijn.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Leven aantonen op exoplaneet wellicht makkelijker dan gedacht
Onderzoekers van het Instituto de Astrofísica de Canarias hebben de aardatmosfeer geanalyseerd door naar een totale maansverduistering te kijken. Het zwakke schijnsel dat de maan op zo'n moment afgeeft, bestaat uit zonlicht dat door de aardatmosfeer is gegaan. Door dit licht spectroscopisch te onderzoeken, kon worden aangetoond dat de aardatmosfeer zuurstof, kooldioxide, water en andere verbindingen bevat die op de aanwezigheid van leven duiden. Zelfs een betrekkelijk schaars molecuul als methaan was duidelijk in het spectrum terug te vinden (Nature, 11 juni).
Volgens de onderzoekers wijst het onverwachte gemak waarmee deze bestanddelen konden worden aangetoond erop, dat het spectroscopisch opsporen van leven op exoplaneten wel eens makkelijker zou kunnen zijn dan tot nog toe werd gevreesd.
Ruim vijftig van de bijna 350 planeten die tot nog toe bij andere sterren ontdekt zijn, bewegen tijdens elke omloop vanaf de aarde gezien voor hun moederster langs. Op zo'n moment gaat het licht van de ster door de atmosfeer van de planeet, waardoor deze laatste daarin zijn (spectroscopische) sporen achterlaat - net als de aardatmosfeer in het spectrum van de totaal verduisterde maan.
Door de spectra van de ster vóór en na zo'n planeetovergang met elkaar te vergelijken, kan worden vastgesteld wat de bijdrage van de planeetatmosfeer is. En eventueel aanwezige zuurstof, kooldioxide, water of methaan zouden wel eens prominent in dat spectrum te zien kunnen zijn.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-06-2009
Leefbare zone rond sterren vaak kleiner dan gedacht
Bij de zoektocht naar exoplaneten waarop leven mogelijk is, staat het begrip 'leefbare zone' centraal. Dat wil zeggen: de zone rond een ster waar het precies warm genoeg is om water op een planeetoppervlak in vloeibare toestand te houden. Bij zwakke sterren, zoals de veel voorkomende rode dwergen, ligt die leefbare zone op slechts enkele miljoenen kilometers de ster.
Uit nieuwe berekeningen blijkt nu dat de getijkrachten op die kleine afstand zo groot zijn, dat je eigenlijk niet van een leefbare situatie kunt spreken. De tektonische activiteit op een eventuele planeet zou dermate groot zijn, dat het oppervlak voortdurend aan vulkanisme onderhevig is. De situatie op zo'n planeet zou goed vergelijkbaar zijn met die op de grote Jupitermaan Io, die zo'n grote vulkanische activiteit kent, dat zijn complete oppervlak in minder dan een miljoen jaar compleet 'ververst' wordt.
Uit het rekenmodel blijkt dat de bijdrage van getijkrachten aan de inwendige warmte van een planeet niet groter dan een kwart mag zijn om van een leefbare planeet te kunnen spreken.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Leefbare zone rond sterren vaak kleiner dan gedacht
Bij de zoektocht naar exoplaneten waarop leven mogelijk is, staat het begrip 'leefbare zone' centraal. Dat wil zeggen: de zone rond een ster waar het precies warm genoeg is om water op een planeetoppervlak in vloeibare toestand te houden. Bij zwakke sterren, zoals de veel voorkomende rode dwergen, ligt die leefbare zone op slechts enkele miljoenen kilometers de ster.
Uit nieuwe berekeningen blijkt nu dat de getijkrachten op die kleine afstand zo groot zijn, dat je eigenlijk niet van een leefbare situatie kunt spreken. De tektonische activiteit op een eventuele planeet zou dermate groot zijn, dat het oppervlak voortdurend aan vulkanisme onderhevig is. De situatie op zo'n planeet zou goed vergelijkbaar zijn met die op de grote Jupitermaan Io, die zo'n grote vulkanische activiteit kent, dat zijn complete oppervlak in minder dan een miljoen jaar compleet 'ververst' wordt.
Uit het rekenmodel blijkt dat de bijdrage van getijkrachten aan de inwendige warmte van een planeet niet groter dan een kwart mag zijn om van een leefbare planeet te kunnen spreken.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-06-2009
Eerste extragalactische exoplaneet ontdekt?
Een team van Italiaanse wetenschappers denkt weer een planeet te hebben opgespoord die rond een andere ster draait. Maar anders dan de meer dan 300 andere exoplaneten die tot nog toe zijn ontdekt, bevindt deze zich niet in ons Melkwegstelsel. Zijn moederster zou deel uitmaken van het bekende Andromedastelsel (M31).
De methode waarmee de mogelijke exoplaneet is opgespoord, is dezelfde als waarmee in de halo van ons Melkwegstelsel naar donkere objecten wordt gezocht: gravitationele microlensing. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het feit dat licht van een achtergrondster door het zwaartekrachtsveld van een ster die er precies voorlangs beweegt wordt afgebogen en versterkt. Op die manier zijn de laatste jaren al verscheidene sterren in M31 waargenomen.
De helderheid van sterren die door het microlenseffect worden versterkt, volgt in de loop van de dagen een karakteristiek verloop. Maar soms vertoont zo'n lichtkromme een kleine afwijking. Onderzoekers van het Istituto Nazionale di Fisica Nucleare in Rome hebben nu berekend hoe een mircolenslichtkromme er uit zou zien als het voorgrondobject (de 'lens') een planeet als begeleider heeft. En daarbij bleek dat het licht van een van de sterren in het Andromedastelsel in 2004 een helderheidsverloop heeft laten zien dat op de aanwezigheid van een planeet bij de lensster zou kunnen duiden.
De best passende combinatie is die van een dwergster van een halve zonsmassa en een zware planeet van ruim zes Jupitermassa's. Eerder was de afwijkende lichtkromme geïnterpreteerd als die van een lichte dubbelster. Verificatie van dit eenmalige verschijnsel is helaas niet mogelijk. Maar volgens de onderzoekers is het slechts een kwestie van tijd voor er met zekerheid een exoplaneet in de Andromedanevel wordt opgespoord.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Eerste extragalactische exoplaneet ontdekt?
Een team van Italiaanse wetenschappers denkt weer een planeet te hebben opgespoord die rond een andere ster draait. Maar anders dan de meer dan 300 andere exoplaneten die tot nog toe zijn ontdekt, bevindt deze zich niet in ons Melkwegstelsel. Zijn moederster zou deel uitmaken van het bekende Andromedastelsel (M31).
De methode waarmee de mogelijke exoplaneet is opgespoord, is dezelfde als waarmee in de halo van ons Melkwegstelsel naar donkere objecten wordt gezocht: gravitationele microlensing. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het feit dat licht van een achtergrondster door het zwaartekrachtsveld van een ster die er precies voorlangs beweegt wordt afgebogen en versterkt. Op die manier zijn de laatste jaren al verscheidene sterren in M31 waargenomen.
De helderheid van sterren die door het microlenseffect worden versterkt, volgt in de loop van de dagen een karakteristiek verloop. Maar soms vertoont zo'n lichtkromme een kleine afwijking. Onderzoekers van het Istituto Nazionale di Fisica Nucleare in Rome hebben nu berekend hoe een mircolenslichtkromme er uit zou zien als het voorgrondobject (de 'lens') een planeet als begeleider heeft. En daarbij bleek dat het licht van een van de sterren in het Andromedastelsel in 2004 een helderheidsverloop heeft laten zien dat op de aanwezigheid van een planeet bij de lensster zou kunnen duiden.
De best passende combinatie is die van een dwergster van een halve zonsmassa en een zware planeet van ruim zes Jupitermassa's. Eerder was de afwijkende lichtkromme geïnterpreteerd als die van een lichte dubbelster. Verificatie van dit eenmalige verschijnsel is helaas niet mogelijk. Maar volgens de onderzoekers is het slechts een kwestie van tijd voor er met zekerheid een exoplaneet in de Andromedanevel wordt opgespoord.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Een leefbare zone hoeft geen planeten te herbergen om leven te bevatten . Er zou ook een asteroidengordel of zelfs gaswolk in die zone kunnen zijn waar bacterien met een eigen ecosysteem op die rotsblokken/ wolk kunnen leven..quote:
10-06-2009
Leefbare zone rond sterren vaak kleiner dan gedacht
[ afbeelding ]
Bij de zoektocht naar exoplaneten waarop leven mogelijk is, staat het begrip 'leefbare zone' centraal. Dat wil zeggen: de zone rond een ster waar het precies warm genoeg is om water op een planeetoppervlak in vloeibare toestand te houden. Bij zwakke sterren, zoals de veel voorkomende rode dwergen, ligt die leefbare zone op slechts enkele miljoenen kilometers de ster.
Uit nieuwe berekeningen blijkt nu dat de getijkrachten op die kleine afstand zo groot zijn, dat je eigenlijk niet van een leefbare situatie kunt spreken. De tektonische activiteit op een eventuele planeet zou dermate groot zijn, dat het oppervlak voortdurend aan vulkanisme onderhevig is. De situatie op zo'n planeet zou goed vergelijkbaar zijn met die op de grote Jupitermaan Io, die zo'n grote vulkanische activiteit kent, dat zijn complete oppervlak in minder dan een miljoen jaar compleet 'ververst' wordt.
Uit het rekenmodel blijkt dat de bijdrage van getijkrachten aan de inwendige warmte van een planeet niet groter dan een kwart mag zijn om van een leefbare planeet te kunnen spreken.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
25-07-2009
Golfje van ster-met-planeet gefotografeerd
Astronomen van het Jet Propulsion Laboratory in Californië hebben gedurende twaalf jaar met een telescoop op aarde de beweging van een ster met een planeet gefotografeerd.
De planeet van de ster VB 10 werd ontdekt met de Hale-telescoop, die van 1948 tot 1993 de grootste telescoop ter wereld was
En zo hebben ze voor het eerst laten zien dat die ster niet in een exact rechte lijn langs de hemel beweegt, maar ietwat golvend. (Astrophysical Journal, 20 juli).
Zo’n golfbeweging was wel eerder met een sensor van de Hubble Space Telescoop bij een andere ster waargenomen, maar die telescoop bevindt zich buiten de atmosfeer en heeft niet veel tijd voor dit soort waarnemingen.
Sinds 1995 zijn al meer dan 300 planeten bij andere sterren ontdekt. Geen enkele is echter echt gezien: hun aanwezigheid wordt afgeleid uit een periodieke variatie in de snelheid of helderheid van de ster. De nu toegepaste fotografische techniek werd al in de jaren zestig beproefd door de Nederlands-Amerikaanse astronoom Peter van de Kamp. Die beweerde ook twee planeten bij de Ster van Barnard te hebben gevonden, maar dat bleken later meetfouten. Ook bij andere sterren had deze fotografische techniek geen succes.
Fotografische platen blijken te ‘korrelig’ om de subtiele golfbeweging van een ster-met-planeet aan te tonen. Steven Pravdo en Stuart Shaklan gebruikten daarom een CCD-camera met een detector van 16 megapixels, geplaatst in het brandpunt van de Hale-telescoop in Californië. Daarmee volgden zij twaalf jaar lang de beweging van VB 10, een ster op een afstand van 20 lichtjaar in het sterrenbeeld Arend. Zo kwam uiteindelijk een golfbeweging met een periode van 9 maanden tevoorschijn: het effect van een planeet.
De amplitude van de golf bedraagt slechts 0,004 boogseconde: de dikte van een mensenhaar gezien vanaf een afstand van één kilometer. Daaruit volgt dat de onzichtbare begeleider zes maal zo zwaar is als Jupiter. De ster zelf is met zijn massa van 85 maal die van Jupiter één van de lichtste die men kent. Dat heeft de ontdekking van de begeleider vergemakkelijkt: zijn invloed op de beweging van de ster is dan relatief groot. En aangezien de meeste sterren licht zijn, zou deze CCD-techniek nog wel eens vele Jupiterachtige planeten aan het licht kunnen brengen.
(nrc)
Golfje van ster-met-planeet gefotografeerd
Astronomen van het Jet Propulsion Laboratory in Californië hebben gedurende twaalf jaar met een telescoop op aarde de beweging van een ster met een planeet gefotografeerd.
De planeet van de ster VB 10 werd ontdekt met de Hale-telescoop, die van 1948 tot 1993 de grootste telescoop ter wereld was
En zo hebben ze voor het eerst laten zien dat die ster niet in een exact rechte lijn langs de hemel beweegt, maar ietwat golvend. (Astrophysical Journal, 20 juli).
Zo’n golfbeweging was wel eerder met een sensor van de Hubble Space Telescoop bij een andere ster waargenomen, maar die telescoop bevindt zich buiten de atmosfeer en heeft niet veel tijd voor dit soort waarnemingen.
Sinds 1995 zijn al meer dan 300 planeten bij andere sterren ontdekt. Geen enkele is echter echt gezien: hun aanwezigheid wordt afgeleid uit een periodieke variatie in de snelheid of helderheid van de ster. De nu toegepaste fotografische techniek werd al in de jaren zestig beproefd door de Nederlands-Amerikaanse astronoom Peter van de Kamp. Die beweerde ook twee planeten bij de Ster van Barnard te hebben gevonden, maar dat bleken later meetfouten. Ook bij andere sterren had deze fotografische techniek geen succes.
Fotografische platen blijken te ‘korrelig’ om de subtiele golfbeweging van een ster-met-planeet aan te tonen. Steven Pravdo en Stuart Shaklan gebruikten daarom een CCD-camera met een detector van 16 megapixels, geplaatst in het brandpunt van de Hale-telescoop in Californië. Daarmee volgden zij twaalf jaar lang de beweging van VB 10, een ster op een afstand van 20 lichtjaar in het sterrenbeeld Arend. Zo kwam uiteindelijk een golfbeweging met een periode van 9 maanden tevoorschijn: het effect van een planeet.
De amplitude van de golf bedraagt slechts 0,004 boogseconde: de dikte van een mensenhaar gezien vanaf een afstand van één kilometer. Daaruit volgt dat de onzichtbare begeleider zes maal zo zwaar is als Jupiter. De ster zelf is met zijn massa van 85 maal die van Jupiter één van de lichtste die men kent. Dat heeft de ontdekking van de begeleider vergemakkelijkt: zijn invloed op de beweging van de ster is dan relatief groot. En aangezien de meeste sterren licht zijn, zou deze CCD-techniek nog wel eens vele Jupiterachtige planeten aan het licht kunnen brengen.
(nrc)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
27-07-2009
Bijzondere groene sterrenstelsels ontdekt
Sterrenkundigen hebben, met hulp van de vrijwilligers van het online Galaxy Zoo-project, een klasse van merkwaardige sterrenstelsels ontdekt, die de bijnaam 'Groene Erwten' hebben gekregen.
Bij het Galaxy Zoo-project bekijken enkele honderdduizenden gebruikers de beelden van evenzovele sterrenstelsels die in het kader van de Sloan Digital Sky Survey zijn gemaakt. Daarbij stuitte men op een aantal objecten die opvielen door hun kleine afmetingen en heldergroene kleur.
De groene stelsels zijn schaars: slechts ongeveer 1 op de 4000 sterrenstelsels in de Sloan-survey is een Groene Erwt. V
ervolgonderzoek heeft uitgewezen dat het kleine, compacte sterrenstelsels zijn die in enorm hoog tempo nieuwe sterren produceren. Ze bevinden zich op afstanden van 1,5 tot 5 miljard lichtjaar.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Bijzondere groene sterrenstelsels ontdekt
Sterrenkundigen hebben, met hulp van de vrijwilligers van het online Galaxy Zoo-project, een klasse van merkwaardige sterrenstelsels ontdekt, die de bijnaam 'Groene Erwten' hebben gekregen.
Bij het Galaxy Zoo-project bekijken enkele honderdduizenden gebruikers de beelden van evenzovele sterrenstelsels die in het kader van de Sloan Digital Sky Survey zijn gemaakt. Daarbij stuitte men op een aantal objecten die opvielen door hun kleine afmetingen en heldergroene kleur.
De groene stelsels zijn schaars: slechts ongeveer 1 op de 4000 sterrenstelsels in de Sloan-survey is een Groene Erwt. V
ervolgonderzoek heeft uitgewezen dat het kleine, compacte sterrenstelsels zijn die in enorm hoog tempo nieuwe sterren produceren. Ze bevinden zich op afstanden van 1,5 tot 5 miljard lichtjaar.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-08-2009
Kepler doet het!
Na de lancering van de planeetjager, de Kepler Space Telescope, op 6 maart, was NASA nog maanden bezig om de ruimtetelescoop te caliberen en te controleren. Kepler is dan ook een heel gevoelig instrument. Als een planeet voor zijn ster staat en er voor zorgt dat het licht daarvan 1% uitdooft, kan Kepler het waarnemen. Inmiddels is die testfase achter de rug en donderdag toonde NASA het eerste resultaat. Kepler nam de planeet HAT-P-7b waar en dat niet alleen, maar ook nog de fasen van die planeet.
Nu zoekt Kepler Aard-achtige planeten en HAT-P-7b is dat bepaald niet. Hij is groter dan Jupiter en draait in 2,2 dagen rond zijn ster. HAT-P-7b staat dan ook enorm dicht bij zijn ster, HAT-P-7, zozeer zelfs dat het oppervlak een goede 2500°C is. Maar als testobject voldoet HAT-P-7b uitstekend. Doordat zijn "jaar" 2,2 dagen duurt, heb je snel resultaat. En hier is dat:
Hier zien we de lichtcurve van de ster HAT-P-7, die 1000 lichtjaar van ons vandaan staat. Bij 7x vergroting van die curve zien we duidelijk een dal. Dat is de planeet HAT-P-7b, die voor zijn ster langs gaat. Bij 100x vergroting zien we nog veel meer. Er is een tweede dal. Dat is waar de ster voor de planeet langs gaat. Dat licht dat de planeet weerkaatst wordt dan even geblokkeerd. Dat betekent dat Kepler gevoelig genoeg is om een Aardachtige planeet te gaan zien. Verder zien we een golf in de totale curve. Dat is ten gevolge van de fasen van de planeet. We zien dus de fasen van een planeet die 1000 lichtjaar ver is.
Dit filmpje op Youtube laat zien wat Kepler precies gedetecteerd heeft.
Voor de ontdekking van Aardachtige planeten moeten we nog even geduld hebben. De curve hierboven is van een planeet die elke 2,2 dagen rond zijn ster draait. Maar van een Aardachtige planeet mogen we eerder iets in de orde van grote van 1 jaar omlooptijd verwachten, zoals onze eigen planeet.
Bron: Bad Astronomy blog
(Astrostart)
[ Bericht 8% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 08-08-2009 02:02:19 ]
Kepler doet het!
Na de lancering van de planeetjager, de Kepler Space Telescope, op 6 maart, was NASA nog maanden bezig om de ruimtetelescoop te caliberen en te controleren. Kepler is dan ook een heel gevoelig instrument. Als een planeet voor zijn ster staat en er voor zorgt dat het licht daarvan 1% uitdooft, kan Kepler het waarnemen. Inmiddels is die testfase achter de rug en donderdag toonde NASA het eerste resultaat. Kepler nam de planeet HAT-P-7b waar en dat niet alleen, maar ook nog de fasen van die planeet.
Nu zoekt Kepler Aard-achtige planeten en HAT-P-7b is dat bepaald niet. Hij is groter dan Jupiter en draait in 2,2 dagen rond zijn ster. HAT-P-7b staat dan ook enorm dicht bij zijn ster, HAT-P-7, zozeer zelfs dat het oppervlak een goede 2500°C is. Maar als testobject voldoet HAT-P-7b uitstekend. Doordat zijn "jaar" 2,2 dagen duurt, heb je snel resultaat. En hier is dat:
Hier zien we de lichtcurve van de ster HAT-P-7, die 1000 lichtjaar van ons vandaan staat. Bij 7x vergroting van die curve zien we duidelijk een dal. Dat is de planeet HAT-P-7b, die voor zijn ster langs gaat. Bij 100x vergroting zien we nog veel meer. Er is een tweede dal. Dat is waar de ster voor de planeet langs gaat. Dat licht dat de planeet weerkaatst wordt dan even geblokkeerd. Dat betekent dat Kepler gevoelig genoeg is om een Aardachtige planeet te gaan zien. Verder zien we een golf in de totale curve. Dat is ten gevolge van de fasen van de planeet. We zien dus de fasen van een planeet die 1000 lichtjaar ver is.
Dit filmpje op Youtube laat zien wat Kepler precies gedetecteerd heeft.
Voor de ontdekking van Aardachtige planeten moeten we nog even geduld hebben. De curve hierboven is van een planeet die elke 2,2 dagen rond zijn ster draait. Maar van een Aardachtige planeet mogen we eerder iets in de orde van grote van 1 jaar omlooptijd verwachten, zoals onze eigen planeet.
Bron: Bad Astronomy blog
(Astrostart)
[ Bericht 8% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 08-08-2009 02:02:19 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
10-08-2009
Recente planeetbotsing ontdekt door Spitzer-ruimtetelescoop
Twee planeten in een baan rond een andere ster zijn kort geleden op catastrofale wijze met elkaar in botsing gekomen. De brokstukken van die botsing zijn ontdekt door de Amerikaanse Spitzer Space Telescope. De kosmische aanvaring vond plaats op ongeveer honderd lichtjaar afstand van de aarde, bij de ster HD 172555 in het zuidelijke sterrenbeeld Pauw. Uit de Spitzer-waarnemingen blijkt dat hier hooguit een paar honderdduizend jaar geleden (zeer recent naar sterrenkundige begrippen) twee hemellichamen met hoge snelheid op elkaar knalden.
Spitzer heeft eerder aanwijzingen gevonden voor botsingen van kleinere planetoïden bij andere sterren. In het geval van HD 172555 gaat het echter om objecten waarvan er een ongeveer zo groot was als de maan en de ander ongeveer zo groot als de planeet Mercurius. Ze moeten met een onderlinge snelheid van minstens tien kilometer per seconde op elkaar zijn gebotst. Daarbij werd het kleinere hemellichaam volledig verpulverd. Een groot deel van de gesteenten waaruit de twee planeten bestonden, verdampte in korte tijd.
Uit de infraroodmetingen van Spitzer is de aanwezigheid van grote hoeveelheden stof, puin en gruis afgeleid - de tastbare overblijfselen van de kosmsiche botsing. Daarnaast ontdekte Spitzer grote hoeveelheden amorf silicaat - glasachtige structuren die ontstaan wanneer druppels gesmolten lava afkoelen en stollen. Ook komt er rond de ster veel gasvormig siliciumoxide voor - een aanwijzing dat er veel gesteente is verdampt.
De Spitzer-waarnemingen worden op 20 augustus gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters . Ze zijn alleen te verklaren door aan te nemen dat er in het recente verleden een catastrofale planetaire botsing heeft plaatsgevonden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Recente planeetbotsing ontdekt door Spitzer-ruimtetelescoop
Twee planeten in een baan rond een andere ster zijn kort geleden op catastrofale wijze met elkaar in botsing gekomen. De brokstukken van die botsing zijn ontdekt door de Amerikaanse Spitzer Space Telescope. De kosmische aanvaring vond plaats op ongeveer honderd lichtjaar afstand van de aarde, bij de ster HD 172555 in het zuidelijke sterrenbeeld Pauw. Uit de Spitzer-waarnemingen blijkt dat hier hooguit een paar honderdduizend jaar geleden (zeer recent naar sterrenkundige begrippen) twee hemellichamen met hoge snelheid op elkaar knalden.
Spitzer heeft eerder aanwijzingen gevonden voor botsingen van kleinere planetoïden bij andere sterren. In het geval van HD 172555 gaat het echter om objecten waarvan er een ongeveer zo groot was als de maan en de ander ongeveer zo groot als de planeet Mercurius. Ze moeten met een onderlinge snelheid van minstens tien kilometer per seconde op elkaar zijn gebotst. Daarbij werd het kleinere hemellichaam volledig verpulverd. Een groot deel van de gesteenten waaruit de twee planeten bestonden, verdampte in korte tijd.
Uit de infraroodmetingen van Spitzer is de aanwezigheid van grote hoeveelheden stof, puin en gruis afgeleid - de tastbare overblijfselen van de kosmsiche botsing. Daarnaast ontdekte Spitzer grote hoeveelheden amorf silicaat - glasachtige structuren die ontstaan wanneer druppels gesmolten lava afkoelen en stollen. Ook komt er rond de ster veel gasvormig siliciumoxide voor - een aanwijzing dat er veel gesteente is verdampt.
De Spitzer-waarnemingen worden op 20 augustus gepubliceerd in Astrophysical Journal Letters . Ze zijn alleen te verklaren door aan te nemen dat er in het recente verleden een catastrofale planetaire botsing heeft plaatsgevonden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
13-08-2009
Grootste exoplaneet wijst op planetair biljart
Het Wide Area Search for Planets (WASP) consortium van Britse universiteiten heeft een exoplaneet gevonden die op 1000 lichtjaar van ons vandaan in een retrograde baan om zijn ster draait. WASP-17, zoals de planeet is genoemd, is de grootste exoplaneet die ooit gevonden is: 2 keer zo groot als Jupiter. De waarschijnlijke reden voor WASP-17's retrograde baan? Een collosaal planetair biljart.
De algemeen geaccepteerde theorie over hoe planeten vormen, is dat ze uit stofwolken ontstaan die langzaam maar zeker rond beginnen te draaien in dezelfde richting dat de ster draait. Dus het verbaasde David Anderson, afstuderend student van Keele University, en Amaury Triaud van Geneva Observatory een planeet te vinden die de verkeerde richting in draait. WASP-17 is daarmee de eerste retrograde planeet die we kennen.
Een exoplaneet en z'n ster.
En er is nog meer vreemds aan WASP-17. Het is de grootste planeet die we tot nu toe kennen. Maar WASP-17 mag dan twee keer zo groot als Jupiter zijn, hij is ook superlicht. De dichtheid ervan is ongeveer dat van piepschuim.
De meest logische verklaring voor de baan van deze enorme planeet, is dat het het gevolg is van een fors spelletje biljart. Vermoedelijk is WASP-17 rakelings langs een grotere broer gevlogen en heeft daarmee een zwaartekracht slinger gehad die WASP-17 tegen de richting in gestuurd heeft. In zijn retrograde baan heeft WASP-17 blootgestaan aan grote getijdewerkingen. Het uitrekken en inkrimpen zou dan gezorgd hebben voor meer hitte, waardoor de planeet opgeblazen is en lichter geworden, zo denkt men.
Dit geeft wetenschappers te denken. Een zonnestelsel in wording is kennelijk een geweldadige plek. Onze Aarde heeft er waarschijnlijk zijn maan aan te danken, na een botsing met een object ter grootte van Mars.
Bron: UniverseToday.
(Astrostart)
[ Bericht 71% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 14-08-2009 03:08:45 ]
Grootste exoplaneet wijst op planetair biljart
Het Wide Area Search for Planets (WASP) consortium van Britse universiteiten heeft een exoplaneet gevonden die op 1000 lichtjaar van ons vandaan in een retrograde baan om zijn ster draait. WASP-17, zoals de planeet is genoemd, is de grootste exoplaneet die ooit gevonden is: 2 keer zo groot als Jupiter. De waarschijnlijke reden voor WASP-17's retrograde baan? Een collosaal planetair biljart.
De algemeen geaccepteerde theorie over hoe planeten vormen, is dat ze uit stofwolken ontstaan die langzaam maar zeker rond beginnen te draaien in dezelfde richting dat de ster draait. Dus het verbaasde David Anderson, afstuderend student van Keele University, en Amaury Triaud van Geneva Observatory een planeet te vinden die de verkeerde richting in draait. WASP-17 is daarmee de eerste retrograde planeet die we kennen.
Een exoplaneet en z'n ster.
En er is nog meer vreemds aan WASP-17. Het is de grootste planeet die we tot nu toe kennen. Maar WASP-17 mag dan twee keer zo groot als Jupiter zijn, hij is ook superlicht. De dichtheid ervan is ongeveer dat van piepschuim.
De meest logische verklaring voor de baan van deze enorme planeet, is dat het het gevolg is van een fors spelletje biljart. Vermoedelijk is WASP-17 rakelings langs een grotere broer gevlogen en heeft daarmee een zwaartekracht slinger gehad die WASP-17 tegen de richting in gestuurd heeft. In zijn retrograde baan heeft WASP-17 blootgestaan aan grote getijdewerkingen. Het uitrekken en inkrimpen zou dan gezorgd hebben voor meer hitte, waardoor de planeet opgeblazen is en lichter geworden, zo denkt men.
Dit geeft wetenschappers te denken. Een zonnestelsel in wording is kennelijk een geweldadige plek. Onze Aarde heeft er waarschijnlijk zijn maan aan te danken, na een botsing met een object ter grootte van Mars.
Bron: UniverseToday.
(Astrostart)
[ Bericht 71% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 14-08-2009 03:08:45 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
26-08-2009
Schotse sterrenkundigen ontdekken 'onmogelijke' planeet
Sterrenkundigen van de universiteit van St Andrews (Schotland) hebben een opmerkelijke planeet bij een andere ster ontdekt. De reusachtige planeet, die de aanduiding WASP-18b heeft gekregen, draait op zo'n geringe afstand om de ster, dat hij er binnen afzienbare tijd op zal neerstorten.
WASP-18b is tien keer zo zwaar als Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel, en draait in minder dan een aardse dag om zijn moederster. Daarmee behoort de planeet zonder enige twijfel tot de categorie 'hete Jupiters': zware, hete gasplaneten die op korte afstand om een ster draaien.
Door de getijkracht die de ster op de planeet uitoefent, volgt deze laatste een spiraalbaan die uiteindelijk tot zijn ondergang zal leiden. Wanneer het zover zal zijn, is nog onduidelijk: misschien is het al binnen 500.000 jaar zo ver, maar het kan ook nog 500 miljoen jaar duren.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Schotse sterrenkundigen ontdekken 'onmogelijke' planeet
Sterrenkundigen van de universiteit van St Andrews (Schotland) hebben een opmerkelijke planeet bij een andere ster ontdekt. De reusachtige planeet, die de aanduiding WASP-18b heeft gekregen, draait op zo'n geringe afstand om de ster, dat hij er binnen afzienbare tijd op zal neerstorten.
WASP-18b is tien keer zo zwaar als Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel, en draait in minder dan een aardse dag om zijn moederster. Daarmee behoort de planeet zonder enige twijfel tot de categorie 'hete Jupiters': zware, hete gasplaneten die op korte afstand om een ster draaien.
Door de getijkracht die de ster op de planeet uitoefent, volgt deze laatste een spiraalbaan die uiteindelijk tot zijn ondergang zal leiden. Wanneer het zover zal zijn, is nog onduidelijk: misschien is het al binnen 500.000 jaar zo ver, maar het kan ook nog 500 miljoen jaar duren.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-09-2009
Ook 'exomanen' lijken al detecteerbaar
Eerder dit jaar werd de Amerikaanse Kepler-satelliet gelanceerd, die planeten bij andere sterren moet vinden door sterren op te sporen die kleine, regelmatige helderheidsfluctuatie vertonen. De kans dat daarbij leefbare werelden ontdekt worden, leek niet groot. Onleefbaar grote exoplaneten zijn nu eenmaal veel makkelijker te vinden dan kleine, aarde-achtige planeten.
Volgens Britse sterrenkundigen zou Kepler echter ook manen bij exoplaneten kunnen opsporen. Uit computersimulaties blijkt namelijk dat een exomaan van 0,2 aardmassa een Saturnus-achtige exoplaneet al zodanig hard heen en weer trekt, dat dit in de door Kepler verzamelde baangegevens van de exoplaneet te zien moet zijn. Zulke exomanen zouden het arsenaal van leefbare werelden aanzienlijk kunnen vergroten.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Ook 'exomanen' lijken al detecteerbaar
Eerder dit jaar werd de Amerikaanse Kepler-satelliet gelanceerd, die planeten bij andere sterren moet vinden door sterren op te sporen die kleine, regelmatige helderheidsfluctuatie vertonen. De kans dat daarbij leefbare werelden ontdekt worden, leek niet groot. Onleefbaar grote exoplaneten zijn nu eenmaal veel makkelijker te vinden dan kleine, aarde-achtige planeten.
Volgens Britse sterrenkundigen zou Kepler echter ook manen bij exoplaneten kunnen opsporen. Uit computersimulaties blijkt namelijk dat een exomaan van 0,2 aardmassa een Saturnus-achtige exoplaneet al zodanig hard heen en weer trekt, dat dit in de door Kepler verzamelde baangegevens van de exoplaneet te zien moet zijn. Zulke exomanen zouden het arsenaal van leefbare werelden aanzienlijk kunnen vergroten.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-09-2009
Eerste aardachtige planeet bij andere ster
Voor het eerst is van een planeet bij een andere ster met zekerheid vastgesteld dat hij uit gesteenten bestaat, net als de aarde.
Tot nu toe zijn ruim 350 exoplaneten ontdekt. De meeste zijn zware gasvormige reuzenplaneten, vergelijkbaar met de planeet Jupiter in ons eigen zonnestelsel. Een handvol planeten is kleiner en lichter, maar hun dichtheid kon tot nu toe niet bepaald worden.
Dat is nu wel gelukt met exoplaneet CoRoT-7b. De ontdekking daarvan, door de Europese ruimtetelescoop CoRoT, werd begin dit jaar bekendgemaakt.
De ster waar de planeet omheen draait bevindt zich op 500 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Eenhoorn. Hij is iets kleiner en koeler dan de zon, en heeft een leeftijd van ongeveer anderhalf miljard jaar.
CoRoT-7b draait op een zeer kleine afstand van slechts 2,5 miljoen kilometer rond deze ster, met een baansnelheid van meer dan 750.000 kilometer per uur. Geen enkele andere exoplaneet staat zo dicht bij zijn moederster.
Doordat we precies van opzij tegen de baan aankijken, beweegt de planeet elke 20,4 uur even voor de ster langs. Daarbij wordt een klein beetje sterlicht onderschept. Uit die metingen volgt dat de planeet 80 procent groter is dan de aarde.
Europese astronomen onder leiding van Didier Queloz van de universiteit van Genève (mede-ontdekker van de allereerste exoplaneet, in 1995) zijn er nu in geslaagd om ook de massa van deze ‘super-aarde’ te bepalen.
Met de gevoelige HARPS-spectrograaf (High-Accuracy Radial velocity Planet Searcher) op de 3,6-meter telescoop van de Europese sterrenwacht op Cerro La Silla in Noord-Chili maten Queloz en zijn collega’s de minieme schommelingen van de moederster, die veroorzaakt worden door de zwartekracht van de ronddraaiende planeet.
De planeet blijkt 4,8 keer zo zwaar te zijn als de aarde. Omdat nu zowel middellijn als massa bekend zijn, kon de dichtheid van CoRoT-7b berekend worden: 5,6 gram per kubieke centimeter.
Dat is vergelijkbaar met de dichtheid van de aarde. CoRoT-7b kan dus niet uit gas bestaan, maar moet net als de aarde opgebouwd zijn uit gesteenten en metalen. Daarme is het de eerste bevestigde ‘aardse planeet’ buiten het zonnestelsel.
Leven kan er echter niet voorkomen: door de kleine afstand tot de moederster is de temperatuur aan het oppervlak ca. 2000 graden. Mogelijk is het planeetoppervlak één helse, gesmolten lava-zee.
De nieuwe precisiemetingen hebben ook het bestaan van een tweede super-aarde aan het licht gebracht bij dezelfde ster. Die draait elke 3 uur en 17 minuten één keer rond de ster, op een afstand van 7,5 miljoen kilometer.
De tweede planeet, CoRoT-7c genoemd, is ruim acht keer zo zwaar als de aarde. Hij vertoont echter geen overgangen, zodat de middellijn – en dus de dichtheid – niet bepaald kunnen worden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Eerste aardachtige planeet bij andere ster
Voor het eerst is van een planeet bij een andere ster met zekerheid vastgesteld dat hij uit gesteenten bestaat, net als de aarde.
Tot nu toe zijn ruim 350 exoplaneten ontdekt. De meeste zijn zware gasvormige reuzenplaneten, vergelijkbaar met de planeet Jupiter in ons eigen zonnestelsel. Een handvol planeten is kleiner en lichter, maar hun dichtheid kon tot nu toe niet bepaald worden.
Dat is nu wel gelukt met exoplaneet CoRoT-7b. De ontdekking daarvan, door de Europese ruimtetelescoop CoRoT, werd begin dit jaar bekendgemaakt.
De ster waar de planeet omheen draait bevindt zich op 500 lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Eenhoorn. Hij is iets kleiner en koeler dan de zon, en heeft een leeftijd van ongeveer anderhalf miljard jaar.
CoRoT-7b draait op een zeer kleine afstand van slechts 2,5 miljoen kilometer rond deze ster, met een baansnelheid van meer dan 750.000 kilometer per uur. Geen enkele andere exoplaneet staat zo dicht bij zijn moederster.
Doordat we precies van opzij tegen de baan aankijken, beweegt de planeet elke 20,4 uur even voor de ster langs. Daarbij wordt een klein beetje sterlicht onderschept. Uit die metingen volgt dat de planeet 80 procent groter is dan de aarde.
Europese astronomen onder leiding van Didier Queloz van de universiteit van Genève (mede-ontdekker van de allereerste exoplaneet, in 1995) zijn er nu in geslaagd om ook de massa van deze ‘super-aarde’ te bepalen.
Met de gevoelige HARPS-spectrograaf (High-Accuracy Radial velocity Planet Searcher) op de 3,6-meter telescoop van de Europese sterrenwacht op Cerro La Silla in Noord-Chili maten Queloz en zijn collega’s de minieme schommelingen van de moederster, die veroorzaakt worden door de zwartekracht van de ronddraaiende planeet.
De planeet blijkt 4,8 keer zo zwaar te zijn als de aarde. Omdat nu zowel middellijn als massa bekend zijn, kon de dichtheid van CoRoT-7b berekend worden: 5,6 gram per kubieke centimeter.
Dat is vergelijkbaar met de dichtheid van de aarde. CoRoT-7b kan dus niet uit gas bestaan, maar moet net als de aarde opgebouwd zijn uit gesteenten en metalen. Daarme is het de eerste bevestigde ‘aardse planeet’ buiten het zonnestelsel.
Leven kan er echter niet voorkomen: door de kleine afstand tot de moederster is de temperatuur aan het oppervlak ca. 2000 graden. Mogelijk is het planeetoppervlak één helse, gesmolten lava-zee.
De nieuwe precisiemetingen hebben ook het bestaan van een tweede super-aarde aan het licht gebracht bij dezelfde ster. Die draait elke 3 uur en 17 minuten één keer rond de ster, op een afstand van 7,5 miljoen kilometer.
De tweede planeet, CoRoT-7c genoemd, is ruim acht keer zo zwaar als de aarde. Hij vertoont echter geen overgangen, zodat de middellijn – en dus de dichtheid – niet bepaald kunnen worden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
17-09-2009
Nieuwe 'Drake-formule' moet bewoonbaarheid van planeten beschrijven
Axel Hagermann en Charles Cockell van de Open University in Milton Keynes, Engeland, hebben een begin gemaakt met het opstellen van een nieuwe 'Drake-formule' om de bewoonbaarheid van planeten bij andere sterren te beschrijven.
De Amerikaanse astronoom Frank Drake bedacht een kleine vijftig jaar geleden een beroemd geworden 'formule' om te berekenen met hoeveel inteliigente beschavingen in het Melkwegstelsel (radio-)communicatie mogelijk zou zijn. Omdat de meeste termen en factoren in de formule onbekend waren (en dat in veel gevallen nog steeds zijn) levert de Drake-formule geen eenduidig antwoord op. Maar hij maakt wel duidelijk welke eigenschappen van planeten (en levensvormen) daarbij relevant zijn.
Hagermann en Cockell willen nu een soortgelijke formule ontwikkelen om de bewoonbaarheid van een planeet gedetailleerd te beschrijven, en om die vervolgens voor verschillende plaatsen in het Melkwegstelsel met elkaar te vergelijken.
Ze werken daarbij met vier criteria: de beschikbaarheid van een oplosmiddel voor chemische reacties (bijvoorbeeld water), de aanwezigheid van de organische bouwstenen voor leven, gunstige condities (zoals temperatuur), en de aanwezigheid van een energiebron.
Door die vier criteria gedetailleerd te kwantificeren hopen ze uiteindelijk de bewoonbaarheid van verschillende plaatsen op aarde of van verschillende exoplaneten in het Melkwegstelsel nauwkeurig met elkaar te kunnen vergelijken.
De eerste ideeën over de nieuwe Drake-formule worden vandaag gepresenteerd op het European Planetary Science Congress in Potsdam, Duitsland.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Nieuwe 'Drake-formule' moet bewoonbaarheid van planeten beschrijven
Axel Hagermann en Charles Cockell van de Open University in Milton Keynes, Engeland, hebben een begin gemaakt met het opstellen van een nieuwe 'Drake-formule' om de bewoonbaarheid van planeten bij andere sterren te beschrijven.
De Amerikaanse astronoom Frank Drake bedacht een kleine vijftig jaar geleden een beroemd geworden 'formule' om te berekenen met hoeveel inteliigente beschavingen in het Melkwegstelsel (radio-)communicatie mogelijk zou zijn. Omdat de meeste termen en factoren in de formule onbekend waren (en dat in veel gevallen nog steeds zijn) levert de Drake-formule geen eenduidig antwoord op. Maar hij maakt wel duidelijk welke eigenschappen van planeten (en levensvormen) daarbij relevant zijn.
Hagermann en Cockell willen nu een soortgelijke formule ontwikkelen om de bewoonbaarheid van een planeet gedetailleerd te beschrijven, en om die vervolgens voor verschillende plaatsen in het Melkwegstelsel met elkaar te vergelijken.
Ze werken daarbij met vier criteria: de beschikbaarheid van een oplosmiddel voor chemische reacties (bijvoorbeeld water), de aanwezigheid van de organische bouwstenen voor leven, gunstige condities (zoals temperatuur), en de aanwezigheid van een energiebron.
Door die vier criteria gedetailleerd te kwantificeren hopen ze uiteindelijk de bewoonbaarheid van verschillende plaatsen op aarde of van verschillende exoplaneten in het Melkwegstelsel nauwkeurig met elkaar te kunnen vergelijken.
De eerste ideeën over de nieuwe Drake-formule worden vandaag gepresenteerd op het European Planetary Science Congress in Potsdam, Duitsland.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Als ik die berichten zo lees gaat dat superhard met deze wetenschap de afgelopen jaren.
There are no things, but as a consequence there are as many things as we like
I will 
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
23-09-2009
Spitzer-telescoop ziet snelle variaties in protoplanetaire schijf
Met de Amerikaanse Spitzer Space Telescope zijn onverwacht snelle helderheidsvariaties ontdekt in het binnenste deel van de 'protoplanetaire schijf' rond een jonge ster. De waarnemingen kunnen het best verklaard worden door aan te nemen dat zich in de schijf al een volwaardige planeet bevindt.
Spitzer heeft vijf maanden lang de infrarode straling bestudeerd van LrLL31, een slechts drie miljoen jaar oude ster op ongeveer duizend lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Perseus. De infrarode straling is afkomstig van een afgeplatte, roterende gas- en stofschijf rond de ster waaruit planeten kunnen ontstaan.
De infraroodstraling uit het binnenste deel van de schijf vertoonde snelle variaties, zowel in helderheid als in golflengte. In sommige gevallen traden meetbare variaties op in een periode van nog geen week.
Volgens de onderzoekers, die hun resultaten binnenkort publiceren in Astrophysical Joural Letters , beweegt er mogelijk al een planeet in de schijf, op vrij kleine afstand van de ster - ongeveer 15 miljoen kilometer.
Door de zwaartekracht van die begeleider zouden stofdeeltjes in de schijf bijeengeveegd kunnen worden. Wanneer we de roterende schijf min of meer van opzij zien, kan dat tot grote variaties in de waargenomen infraroodstraling leiden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Spitzer-telescoop ziet snelle variaties in protoplanetaire schijf
Met de Amerikaanse Spitzer Space Telescope zijn onverwacht snelle helderheidsvariaties ontdekt in het binnenste deel van de 'protoplanetaire schijf' rond een jonge ster. De waarnemingen kunnen het best verklaard worden door aan te nemen dat zich in de schijf al een volwaardige planeet bevindt.
Spitzer heeft vijf maanden lang de infrarode straling bestudeerd van LrLL31, een slechts drie miljoen jaar oude ster op ongeveer duizend lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Perseus. De infrarode straling is afkomstig van een afgeplatte, roterende gas- en stofschijf rond de ster waaruit planeten kunnen ontstaan.
De infraroodstraling uit het binnenste deel van de schijf vertoonde snelle variaties, zowel in helderheid als in golflengte. In sommige gevallen traden meetbare variaties op in een periode van nog geen week.
Volgens de onderzoekers, die hun resultaten binnenkort publiceren in Astrophysical Joural Letters , beweegt er mogelijk al een planeet in de schijf, op vrij kleine afstand van de ster - ongeveer 15 miljoen kilometer.
Door de zwaartekracht van die begeleider zouden stofdeeltjes in de schijf bijeengeveegd kunnen worden. Wanneer we de roterende schijf min of meer van opzij zien, kan dat tot grote variaties in de waargenomen infraroodstraling leiden.
© Govert Schilling
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
29-09-2009
Op exoplaneet COROT-7b hagelt het misschien steentjes
De atmosfeer van de afgelopen voorjaar ontdekte exoplaneet COROT-7b zou wel eens bijzondere eigenschappen kunnen hebben. Dat schrijven onderzoekers van Washington University in The Astrophysical Journal van 1 oktober.
De planeet draait op zo'n kleine afstand om zijn moederster, dat zijn dagzijde heet genoeg is om gesteente te doen smelten. Uit modelberekeningen van de Amerikaanse sterrenkundigen zou dat wel eens een bizarre kringloop kunnen geven.
Waar op aarde water verdampt en elders weer neerregent, zou dat op COROT-7b met gesteente gebeuren. De damp die uit de grote gesmolten lavavlakten opstijgt, zou hoog in de atmosfeer afkoelen en weer omlaag komen als een 'hagel' van gesteente.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Op exoplaneet COROT-7b hagelt het misschien steentjes
De atmosfeer van de afgelopen voorjaar ontdekte exoplaneet COROT-7b zou wel eens bijzondere eigenschappen kunnen hebben. Dat schrijven onderzoekers van Washington University in The Astrophysical Journal van 1 oktober.
De planeet draait op zo'n kleine afstand om zijn moederster, dat zijn dagzijde heet genoeg is om gesteente te doen smelten. Uit modelberekeningen van de Amerikaanse sterrenkundigen zou dat wel eens een bizarre kringloop kunnen geven.
Waar op aarde water verdampt en elders weer neerregent, zou dat op COROT-7b met gesteente gebeuren. De damp die uit de grote gesmolten lavavlakten opstijgt, zou hoog in de atmosfeer afkoelen en weer omlaag komen als een 'hagel' van gesteente.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-10-2009
"Vondst tweede Aarde nabij"
Dankzij de nieuwste technologische ontwikkelingen staan wetenschappers op het punt rotsachtige planeten als onze Aarde te ontdekken buiten ons zonnestelsel. Dat zegt David Latham van het Harvard-Smithsonian Centrum voor Astrofysica, meldt The Daily Galaxy.
Gasgiganten
Momenteel hebben planetenspotters meer dan 300 planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt, maar de grote meerderheid bestaat uit hete gasgiganten als Jupiter waar leven onmogelijk is. Een paar weken geleden werd echter voor het eerst een rotsachtige planeet opgemerkt buiten ons zonnestelsel, maar ook daar is de oppervlaktetemperatuur te heet om leven mogelijk te maken. Planeet CoRoT-7b is wel de eerste exoplaneet met een dichtheid gelijkaardig aan die van onze Aarde, zeggen astronomen.
Buitenaards leven
De ontdekking van een Aarde-achtige planeet die rond een zon cirkelt, is uiteraard van belang voor het mogelijk bestaan van buitenaards leven. CoRoT-7b bevindt zich 500 lichtjaren ver weg. De stenen bol is bijna twee keer zo groot als de Aarde en heeft vijf keer de massa ervan, wat ongeveer dezelfde dichtheid oplevert. De planeet cirkelt slechts op 2,5 miljoen kilometer afstand rond haar zon, waardoor de temperatuur er bijzonder hoog oploopt. Het 'jaar' van de exoplaneet is korter dan onze dag, dus mocht er toch een asbest-achtige beschaving bestaan, worden er bijzonder veel verjaardagen gevierd. (sam)
(HLN)
"Vondst tweede Aarde nabij"
Dankzij de nieuwste technologische ontwikkelingen staan wetenschappers op het punt rotsachtige planeten als onze Aarde te ontdekken buiten ons zonnestelsel. Dat zegt David Latham van het Harvard-Smithsonian Centrum voor Astrofysica, meldt The Daily Galaxy.
Gasgiganten
Momenteel hebben planetenspotters meer dan 300 planeten buiten ons zonnestelsel ontdekt, maar de grote meerderheid bestaat uit hete gasgiganten als Jupiter waar leven onmogelijk is. Een paar weken geleden werd echter voor het eerst een rotsachtige planeet opgemerkt buiten ons zonnestelsel, maar ook daar is de oppervlaktetemperatuur te heet om leven mogelijk te maken. Planeet CoRoT-7b is wel de eerste exoplaneet met een dichtheid gelijkaardig aan die van onze Aarde, zeggen astronomen.
Buitenaards leven
De ontdekking van een Aarde-achtige planeet die rond een zon cirkelt, is uiteraard van belang voor het mogelijk bestaan van buitenaards leven. CoRoT-7b bevindt zich 500 lichtjaren ver weg. De stenen bol is bijna twee keer zo groot als de Aarde en heeft vijf keer de massa ervan, wat ongeveer dezelfde dichtheid oplevert. De planeet cirkelt slechts op 2,5 miljoen kilometer afstand rond haar zon, waardoor de temperatuur er bijzonder hoog oploopt. Het 'jaar' van de exoplaneet is korter dan onze dag, dus mocht er toch een asbest-achtige beschaving bestaan, worden er bijzonder veel verjaardagen gevierd. (sam)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
05-10-2009
Saturnusmaan Enceladus is - na de aarde - de best bewoonbare plaats in het zonnestelsel
De kleine ijzige Saturnusmaan Enceladus is - na de aarde - het 'best bewoonbare' hemellichaam in het zonnestelsel. Dat beweert biofysicus Abel Mendez van de Universiteit van Puerto Rico in Arecibo.
Mendez ontwikkelde een nieuwe techniek om de 'bewoonbaarheid' van hemellichamen te kwantificeren. Daarbij worden verschillende factoren gewogen die bepalend zijn voor de overlevingskansen van eventuele micro-organismen. Op Enceladus zouden die vlak onder het oppervlak kunnen voorkomen.
De techniek maakt het ook mogelijk een 'cijfer' te geven voor de bewoonbaarheid van planeten bij andere sterren, of voor die van de aarde in het geologische verleden. Volgens Mendez was het met de bewoonbaarheid van de aarde aan het eind van het Krijt-tijdperk bijvoorbeeld beter gesteld dan nu.
Hij presenteerde zijn conclusies op de 41e bijeenkomst van de Division of Planetary Sciences (DPS) van de American Astronomical Society in Fajardo, Puerto Rico.
(allesversterrenkunde)
Saturnusmaan Enceladus is - na de aarde - de best bewoonbare plaats in het zonnestelsel
De kleine ijzige Saturnusmaan Enceladus is - na de aarde - het 'best bewoonbare' hemellichaam in het zonnestelsel. Dat beweert biofysicus Abel Mendez van de Universiteit van Puerto Rico in Arecibo.
Mendez ontwikkelde een nieuwe techniek om de 'bewoonbaarheid' van hemellichamen te kwantificeren. Daarbij worden verschillende factoren gewogen die bepalend zijn voor de overlevingskansen van eventuele micro-organismen. Op Enceladus zouden die vlak onder het oppervlak kunnen voorkomen.
De techniek maakt het ook mogelijk een 'cijfer' te geven voor de bewoonbaarheid van planeten bij andere sterren, of voor die van de aarde in het geologische verleden. Volgens Mendez was het met de bewoonbaarheid van de aarde aan het eind van het Krijt-tijdperk bijvoorbeeld beter gesteld dan nu.
Hij presenteerde zijn conclusies op de 41e bijeenkomst van de Division of Planetary Sciences (DPS) van de American Astronomical Society in Fajardo, Puerto Rico.
(allesversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
quote:Planetenjager ontdekt 32 exoplaneten
AMSTERDAM - Met een speciaal instrument op de 3,6 meter telescoop in Chili zijn 32 nieuwe exoplaneten ontdekt. Een exoplaneet is een planeet buiten ons zonnestelsel die om een andere dan onze zon draait. Met de ontdekking van 32 nieuwe aardse hemellichamen is het aantal bekende exoplaneten in een klap toegenomen met 30 procent.
Dat heeft de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) maandag bekendgemaakt naar aanleiding van een internationale conferentie over exoplaneten in de Portugese stad Porto.
De 32 planeten buiten ons zonnestelsel zijn ontdekt met de HARPS, een uiterst nauwkeurig instrument dat in de wetenschappelijke wereld bekend staat als de belangrijkste exoplanetenjager van onze aarde. HARPS (High Accuracy Radial Velocity Planet Searcher) heeft de afgelopen vijf jaar meer dan 75 van de in totaal vierhonderd nu bekende exoplaneten gespot.
20-10-2009
Organische moleculen ontdekt in atmosfeer exoplaneet
NASA-onderzoekers hebben nu ook bij een tweede hete gasplaneet moleculen gedetecteerd die belangrijk zijn voor het ontstaan van leven zoals wij dat kennen.
Het betreft de planeet HD 209458b, die om een ster op 150 lichtjaar van de aarde draait.
Met behulp van instrumenten van de ruimtetelescopen Hubble en Spitzer zijn in de atmosfeer van deze exoplaneet water, methaan en kooldioxide gevonden. Deze ontdekking duidt er op dat deze levensbelangrijke verbindingen alom aanwezig zijn in het heelal.
Dat wil overigens niet zeggen dat er leven is op HD 209458b. Hij draait op een afstand van slechts 7 miljoen kilometer om zijn ster en heeft daardoor een oppervlaktetemperatuur van maar liefst 1000 graden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrekunde)
Organische moleculen ontdekt in atmosfeer exoplaneet
NASA-onderzoekers hebben nu ook bij een tweede hete gasplaneet moleculen gedetecteerd die belangrijk zijn voor het ontstaan van leven zoals wij dat kennen.
Het betreft de planeet HD 209458b, die om een ster op 150 lichtjaar van de aarde draait.
Met behulp van instrumenten van de ruimtetelescopen Hubble en Spitzer zijn in de atmosfeer van deze exoplaneet water, methaan en kooldioxide gevonden. Deze ontdekking duidt er op dat deze levensbelangrijke verbindingen alom aanwezig zijn in het heelal.
Dat wil overigens niet zeggen dat er leven is op HD 209458b. Hij draait op een afstand van slechts 7 miljoen kilometer om zijn ster en heeft daardoor een oppervlaktetemperatuur van maar liefst 1000 graden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrekunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Ik zal maar ff vanaf 1 van de 358 Exoplaneten een TVP maken.
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
http://www.astro.rug.nl/~(...)ndex.html#Discovered planetsquote:
20-10-2009
Organische moleculen ontdekt in atmosfeer exoplaneet
[ afbeelding ]
NASA-onderzoekers hebben nu ook bij een tweede hete gasplaneet moleculen gedetecteerd die belangrijk zijn voor het ontstaan van leven zoals wij dat kennen.
Het betreft de planeet HD 209458b, die om een ster op 150 lichtjaar van de aarde draait.
Met behulp van instrumenten van de ruimtetelescopen Hubble en Spitzer zijn in de atmosfeer van deze exoplaneet water, methaan en kooldioxide gevonden. Deze ontdekking duidt er op dat deze levensbelangrijke verbindingen alom aanwezig zijn in het heelal.
Dat wil overigens niet zeggen dat er leven is op HD 209458b. Hij draait op een afstand van slechts 7 miljoen kilometer om zijn ster en heeft daardoor een oppervlaktetemperatuur van maar liefst 1000 graden.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrekunde)
hier een handig lijstje
Shit! werken zuigt...
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
Op donderdag 22 november 2007 @ 12:42 schreef Neelis het volgende: Rabbelneuteaantwaark ?
http://exoplanets.org/quote:Op maandag 26 oktober 2009 09:38 schreef KlappernootatWork het volgende:
[..]
http://www.astro.rug.nl/~(...)ndex.html#Discovered planets
hier een handig lijstje
http://www.sciencedaily.com/news/space_time/extrasolar_planets/
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
29-10-2009
Aarde stuurt robotleger naar planeet van E.T.
De verkenning van andere planeten zoals dat nu gebeurt met toestellen als de Mars Phoenix Lander, is niet de toekomst van de ruimtevaart. Wetenschappers voorspellen dat legers van robots dat zelfstandig zullen doen, zonder dat ze bestuurd worden door mensen. Vliegende robots en satellieten zullen boven het oppervlak van planeten vliegen, en zo eskadrons van grond- en zeerobots leiden, meent Wolfgang Fink van het California Institute of Technology (Caltech). Fink ziet de robots bv. het oppervlak van de Saturnusmaan Titan in kaart brengen, maar ook meer nabije planeten als Mars.
Bevelen
De Mars Phoenix Lander wordt momenteel bestuurd vanop Aarde, waardoor de bevelen er enige tijd over doen om de robot te bereiken. De bestuurders gebruiken daarom een computermodel van de omgeving rond het toestel om de robot te besturen, maar wanneer er iets verandert in die omgeving - zoals een grondverzakking - kunnen ze daar geen rekening mee houden.
Zelfstandige robots
Bij de robotlegers zitten verschillende robots achter het stuur, en het team van Fink werkt nu aan software voor die robots. Die moet ervoor zorgen dat de robots zowel zelfstandig als in een team kunnen werken. Verder moeten ze de prioriteiten voor het onderzoek kunnen vastleggen, kunnen anticiperen op problemen en die ook kunnen oplossen. De bevindingen van FInk en zijn team staan in Computer Methods and Programs in Biomedicine and in the Proceedings of the SPIE. (sam)
(HLN)
Aarde stuurt robotleger naar planeet van E.T.
De verkenning van andere planeten zoals dat nu gebeurt met toestellen als de Mars Phoenix Lander, is niet de toekomst van de ruimtevaart. Wetenschappers voorspellen dat legers van robots dat zelfstandig zullen doen, zonder dat ze bestuurd worden door mensen. Vliegende robots en satellieten zullen boven het oppervlak van planeten vliegen, en zo eskadrons van grond- en zeerobots leiden, meent Wolfgang Fink van het California Institute of Technology (Caltech). Fink ziet de robots bv. het oppervlak van de Saturnusmaan Titan in kaart brengen, maar ook meer nabije planeten als Mars.
Bevelen
De Mars Phoenix Lander wordt momenteel bestuurd vanop Aarde, waardoor de bevelen er enige tijd over doen om de robot te bereiken. De bestuurders gebruiken daarom een computermodel van de omgeving rond het toestel om de robot te besturen, maar wanneer er iets verandert in die omgeving - zoals een grondverzakking - kunnen ze daar geen rekening mee houden.
Zelfstandige robots
Bij de robotlegers zitten verschillende robots achter het stuur, en het team van Fink werkt nu aan software voor die robots. Die moet ervoor zorgen dat de robots zowel zelfstandig als in een team kunnen werken. Verder moeten ze de prioriteiten voor het onderzoek kunnen vastleggen, kunnen anticiperen op problemen en die ook kunnen oplossen. De bevindingen van FInk en zijn team staan in Computer Methods and Programs in Biomedicine and in the Proceedings of the SPIE. (sam)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Op een of andere manier moest ik gelijk denken aan Jeff Waynes "War of the Worlds"
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
quote:Op vrijdag 30 oktober 2009 07:58 schreef -CRASH- het volgende:
Op een of andere manier moest ik gelijk denken aan Jeff Waynes "War of the Worlds"
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-11-2009
Ziet Kepler voorlopig geen exo-Aardes?
Een probleem in de electronica van planeetjager Kepler betekent dat deze ruimtetelescoop tot 2011 niet in staat is planeten bij andere sterren ter grootte van de Aarde te vinden in leefbare zones. Dat zegt hoofdonderzoeker William Borucki in een artikel van Nature. Ruis in Keplers versterkers verstoren het beeld en het onderzoeksteam zal daarom met een softwarematige oplossing moeten komen. Het Kepler-team bemerkte het probleem al op de grond. Men achtte het echter riskanter om Kepler open te maken en aan de electronica te sleutelen.
Het probleem zit hem in versterkers die het signaal van de 95 megapixel CCD camera versterken. Drie ervan hebben last van ruis en die ruis kan een klein deel van de data beïnvloeden. Ook al is de invloed van de ruis gering, de wetenschappers zullen het moeten oplossen. Er moet software komen die ruis detecteert en uit de data verwijdert. Het team hoopt die software in 2011 in Kepler te hebben.
De Kepler telescoop en het gebied bij sterrenbeeld Zwaan waar Kepler meer dan 100000 sterren voortdurend waarneemt.
Borucki wees erop dat het dan nog drie jaar duurt voordat er genoeg waarnemingen zijn om een Aard-achtige planeet aan te tonen. Als zo'n planeet elk jaar rond zijn ster draait, dan zou Kepler dus drie overgangen kunnen waarnemen (mits de planeet vanaf Kepler gezien voor zijn ster langs gaat). Dit betekent dat observatoria op Aarde nog ruim tijd krijgen een Aard-achtige planeet te vinden voor Kepler dat doet.
Ik moet een kleine kanttekening maken bij dit bericht. Volgens de Space Disco blog van Dr Ian O'Neill, klopt de conclusie van Nature niet. Hij quote hoofdonderzoeker William Borucki zelf, die zegt dat de 3 versterkers maar 3 van de 84 kanalen beïnvloeden en dat de wetenschap gewoon door kan gaan. Ik vraag me ook af of de ruis die in de data die Kepler nu naar Aarde zendt zit niet ook op Aarde eruit gesorteerd zou kunnen worden. In dat geval hoef je niet tot 2014 te wachten. Ongetwijfeld krijgen we hier nog meer van te horen.
Bronnen: Nature, Universe Today, Space Disco blog.
(Astrostart)
Ziet Kepler voorlopig geen exo-Aardes?
Een probleem in de electronica van planeetjager Kepler betekent dat deze ruimtetelescoop tot 2011 niet in staat is planeten bij andere sterren ter grootte van de Aarde te vinden in leefbare zones. Dat zegt hoofdonderzoeker William Borucki in een artikel van Nature. Ruis in Keplers versterkers verstoren het beeld en het onderzoeksteam zal daarom met een softwarematige oplossing moeten komen. Het Kepler-team bemerkte het probleem al op de grond. Men achtte het echter riskanter om Kepler open te maken en aan de electronica te sleutelen.
Het probleem zit hem in versterkers die het signaal van de 95 megapixel CCD camera versterken. Drie ervan hebben last van ruis en die ruis kan een klein deel van de data beïnvloeden. Ook al is de invloed van de ruis gering, de wetenschappers zullen het moeten oplossen. Er moet software komen die ruis detecteert en uit de data verwijdert. Het team hoopt die software in 2011 in Kepler te hebben.
De Kepler telescoop en het gebied bij sterrenbeeld Zwaan waar Kepler meer dan 100000 sterren voortdurend waarneemt.
Borucki wees erop dat het dan nog drie jaar duurt voordat er genoeg waarnemingen zijn om een Aard-achtige planeet aan te tonen. Als zo'n planeet elk jaar rond zijn ster draait, dan zou Kepler dus drie overgangen kunnen waarnemen (mits de planeet vanaf Kepler gezien voor zijn ster langs gaat). Dit betekent dat observatoria op Aarde nog ruim tijd krijgen een Aard-achtige planeet te vinden voor Kepler dat doet.
Ik moet een kleine kanttekening maken bij dit bericht. Volgens de Space Disco blog van Dr Ian O'Neill, klopt de conclusie van Nature niet. Hij quote hoofdonderzoeker William Borucki zelf, die zegt dat de 3 versterkers maar 3 van de 84 kanalen beïnvloeden en dat de wetenschap gewoon door kan gaan. Ik vraag me ook af of de ruis die in de data die Kepler nu naar Aarde zendt zit niet ook op Aarde eruit gesorteerd zou kunnen worden. In dat geval hoef je niet tot 2014 te wachten. Ongetwijfeld krijgen we hier nog meer van te horen.
Bronnen: Nature, Universe Today, Space Disco blog.
(Astrostart)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-11-2009
Astronomen koppelen 'lithium-mysterie' van de zon aan aanwezigheid planeten
Een baanbrekende telling van vijfhonderd sterren, waaronder zeventig waarvan bekend is dat ze planeten bij zich hebben, heeft met succes het al lang bestaande 'lithium-mysterie', waargenomen in de zon, gekoppeld aan de aanwezigheid van planeetsystemen. Met behulp van ESO's succesvolle HARPS-spectrograaf hebben astronomen ontdekt dat zonachtige sterren die planeten bij zich hebben hun lithium veel efficiënter hebben afgebroken dan sterren zonder planeten. Deze ontdekking werpt niet alleen licht op het gebrek aan lithium in onze ster, maar geeft astronomen ook een heel efficiënte manier om te zoeken naar sterren met planetenstelsels.
'Bijna tien jaar hebben we geprobeerd te ontdekken wat sterren met planetenstelsels onderscheidt van hun planeetloze verwanten,' zegt Garik Israelian, auteur van een paper die deze week in Nature verschijnt. 'We hebben nu ontdekt dat de hoeveelheid lithium in zonachtige sterren afhangt van het feit of deze sterren planeten bij zich hebben.'
Al enkele decennia is waargenomen dat de zon, vergeleken met ander zonachtige sterren, een laag lithiumgehalte heeft en astronomen zijn nog niet in staat geweest om deze anomalie te verklaren. De ontdekking van een tendens onder sterren met planetenstelsels levert een natuurlijke verklaring voor dit al lang bestaande mysterie. 'De oplossing van deze 60-jarige puzzel is voor ons nogal eenvoudig,' voegt Israelian toe. 'De zon heeft een gebrek aan lithium omdat de zon planeten heeft.'
Deze conclusie is gebaseerd op de analyse van vijfhonderd sterren, waaronder zeventig sterren met planetenstelsels. De meeste van deze sterren zijn gedurende enkele jaren geobserveerd met 's werelds belangrijkste exoplanetenjager, de HARPS-spectrograaf op de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht. 'Dit is de best mogelijke steekproef om te begrijpen wat planeetdragende sterren uniek maakt,' zegt coauteur Michel Mayor.
De astronomen keken vooral naar zonachtige sterren, die ongeveer een kwart van de hele steekproef uitmaakten. Ze ontdekten dat de meerderheid van sterren met planetenstelsels minder dan één procent van de hoeveelheid lithium bevat dan de meeste andere sterren. 'Net als onze zon zijn deze sterren erg efficiënt geweest in het vernietigen van het lithium dat ze bij hun geboorte hebben gekregen,' zegt teamlid Nuno Santos. 'Met onze unieke steekproef kunnen we ook bewijzen dat de reden van deze lithiumreductie niet gerelateerd is aan andere eigenschappen van de ster, zoals bijvoorbeeld zijn leeftijd.'
In tegenstelling tot de meeste andere elementen die lichter zijn dan ijzer, worden de lichtere kernen van lithium, beryllium en borium niet in grote hoeveelheden geproduceerd in sterren. Men denkt dat lithium, dat uit slechts drie protonen en vier neutronen bestaat, voornamelijk geproduceerd werd net na de oerknal, 13,7 miljard jaar geleden. De meeste sterren zullen dus dezelfde hoeveelheid lithium hebben, tenzij dit element binnenin de ster is vernietigd.
Dit resultaat geeft de astronomen ook een nieuwe, rendabele manier om planeetsystemen te zoeken: door de hoeveelheid lithium te controleren die in een ster aanwezig is, kunnen astronomen beslissen welke sterren de moeite waard zijn om nader te bestuderen.
Nu er een verband is gevonden tussen de aanwezigheid van planeten en de opvallend lage hoeveelheden lithium, moeten de fysieke mechanismen erachter worden onderzocht. 'Er zijn verschillende manieren waarop een planeet de interne bewegingen van materie in zijn moederster kan verstoren en daarbij de verschillende chemische elementen kan herverdelen, en mogelijk de vernietiging van lithium veroorzaakt. Het is nu aan de theoretici om uit te zoeken welke manier de meest waarschijnlijke is,' concludeert Mayor.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Astronomen koppelen 'lithium-mysterie' van de zon aan aanwezigheid planeten
Een baanbrekende telling van vijfhonderd sterren, waaronder zeventig waarvan bekend is dat ze planeten bij zich hebben, heeft met succes het al lang bestaande 'lithium-mysterie', waargenomen in de zon, gekoppeld aan de aanwezigheid van planeetsystemen. Met behulp van ESO's succesvolle HARPS-spectrograaf hebben astronomen ontdekt dat zonachtige sterren die planeten bij zich hebben hun lithium veel efficiënter hebben afgebroken dan sterren zonder planeten. Deze ontdekking werpt niet alleen licht op het gebrek aan lithium in onze ster, maar geeft astronomen ook een heel efficiënte manier om te zoeken naar sterren met planetenstelsels.
'Bijna tien jaar hebben we geprobeerd te ontdekken wat sterren met planetenstelsels onderscheidt van hun planeetloze verwanten,' zegt Garik Israelian, auteur van een paper die deze week in Nature verschijnt. 'We hebben nu ontdekt dat de hoeveelheid lithium in zonachtige sterren afhangt van het feit of deze sterren planeten bij zich hebben.'
Al enkele decennia is waargenomen dat de zon, vergeleken met ander zonachtige sterren, een laag lithiumgehalte heeft en astronomen zijn nog niet in staat geweest om deze anomalie te verklaren. De ontdekking van een tendens onder sterren met planetenstelsels levert een natuurlijke verklaring voor dit al lang bestaande mysterie. 'De oplossing van deze 60-jarige puzzel is voor ons nogal eenvoudig,' voegt Israelian toe. 'De zon heeft een gebrek aan lithium omdat de zon planeten heeft.'
Deze conclusie is gebaseerd op de analyse van vijfhonderd sterren, waaronder zeventig sterren met planetenstelsels. De meeste van deze sterren zijn gedurende enkele jaren geobserveerd met 's werelds belangrijkste exoplanetenjager, de HARPS-spectrograaf op de 3,6-meter telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht. 'Dit is de best mogelijke steekproef om te begrijpen wat planeetdragende sterren uniek maakt,' zegt coauteur Michel Mayor.
De astronomen keken vooral naar zonachtige sterren, die ongeveer een kwart van de hele steekproef uitmaakten. Ze ontdekten dat de meerderheid van sterren met planetenstelsels minder dan één procent van de hoeveelheid lithium bevat dan de meeste andere sterren. 'Net als onze zon zijn deze sterren erg efficiënt geweest in het vernietigen van het lithium dat ze bij hun geboorte hebben gekregen,' zegt teamlid Nuno Santos. 'Met onze unieke steekproef kunnen we ook bewijzen dat de reden van deze lithiumreductie niet gerelateerd is aan andere eigenschappen van de ster, zoals bijvoorbeeld zijn leeftijd.'
In tegenstelling tot de meeste andere elementen die lichter zijn dan ijzer, worden de lichtere kernen van lithium, beryllium en borium niet in grote hoeveelheden geproduceerd in sterren. Men denkt dat lithium, dat uit slechts drie protonen en vier neutronen bestaat, voornamelijk geproduceerd werd net na de oerknal, 13,7 miljard jaar geleden. De meeste sterren zullen dus dezelfde hoeveelheid lithium hebben, tenzij dit element binnenin de ster is vernietigd.
Dit resultaat geeft de astronomen ook een nieuwe, rendabele manier om planeetsystemen te zoeken: door de hoeveelheid lithium te controleren die in een ster aanwezig is, kunnen astronomen beslissen welke sterren de moeite waard zijn om nader te bestuderen.
Nu er een verband is gevonden tussen de aanwezigheid van planeten en de opvallend lage hoeveelheden lithium, moeten de fysieke mechanismen erachter worden onderzocht. 'Er zijn verschillende manieren waarop een planeet de interne bewegingen van materie in zijn moederster kan verstoren en daarbij de verschillende chemische elementen kan herverdelen, en mogelijk de vernietiging van lithium veroorzaakt. Het is nu aan de theoretici om uit te zoeken welke manier de meest waarschijnlijke is,' concludeert Mayor.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-11-2009
Exoplaneet HAT-P-7b draait de 'verkeerde' kant op
Twee teams van sterrenkundigen hebben ontdekt dat de in 2008 ontdekte planeet die rond de ster HAT-P-7 draait een merkwaardige baan volgt. De exoplaneet, die zich op een afstand van 1000 lichtjaar bevindt, beweegt namelijk tegen de rotatierichting van zijn moederster in.
Dat is opmerkelijk omdat een planetenstelsel ontstaat uit een materieschijf die dezelfde draairichting volgt als de ster die in het centrum ervan staat. Het baanvlak van planeet HAT-P-7b moet dus op de een of andere manier flink zijn gekanteld.
HAT-P-7b is de eerste van de ongeveer 400 bekende exoplaneten waarbij dit is waargenomen. De baankanteling kan het gevolg zijn van de zwaartekrachtswisselwerking met een andere planeet of die met een naburige ster.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Exoplaneet HAT-P-7b draait de 'verkeerde' kant op
Twee teams van sterrenkundigen hebben ontdekt dat de in 2008 ontdekte planeet die rond de ster HAT-P-7 draait een merkwaardige baan volgt. De exoplaneet, die zich op een afstand van 1000 lichtjaar bevindt, beweegt namelijk tegen de rotatierichting van zijn moederster in.
Dat is opmerkelijk omdat een planetenstelsel ontstaat uit een materieschijf die dezelfde draairichting volgt als de ster die in het centrum ervan staat. Het baanvlak van planeet HAT-P-7b moet dus op de een of andere manier flink zijn gekanteld.
HAT-P-7b is de eerste van de ongeveer 400 bekende exoplaneten waarbij dit is waargenomen. De baankanteling kan het gevolg zijn van de zwaartekrachtswisselwerking met een andere planeet of die met een naburige ster.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
03-12-2009
Eerste foto van koele planeet (of dwergster) gemaakt
Sterrenkundigen van het Max-Planck-Institut für Astronomie hebben een lichtzwak hemellichaam ontdekt en gefotografeerd dat in een baan om de ster GJ 758 draait. De geschatte massa van het object is 10 tot 40 maal zo groot als die van Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel. Daarmee zou het ofwel een reuzenplaneet ofwel een bruine dwergster kunnen zijn. Maar één ding staat vast: met een temperatuur van ongeveer 330 graden Celsius is het de koelste begeleider die ooit bij een zonachtige ster is waargenomen.
Het valt niet mee om foto's van planeten bij andere sterren te maken: ze verbleken volkomen bij de ster waar ze omheen draaien. Daarom moeten sterrenkundigen hun toevlucht nemen tot trucs om het felle sterlicht te onderdrukken. In dit geval is dat gebeurd met een techniek die Angular Differential Imaging wordt genoemd. Daarbij wordt een aantal afzonderlijke opnamen zodanig gedraaid en bij elkaar opgeteld, dat het sterbeeldje onderdrukt en het zwakke beeldje van de planeet juist versterkt wordt.
De begeleider van GJ 758 bevindt zich op een afstand die vergelijkbaar is met de afstand tussen onze zon en de planeet Neptunus. Dat hij veel warmer is dan Neptunus, wijst erop dat hij nog bezig is samen te trekken. Dat maakt het moeilijk om zijn massa precies vast te stellen. Daarom staat ook nog niet vast of het een planeet of een kleine, mislukte ster is. Ook onzeker is of een ander lichtzwak object dat op de opname staat, ook om de ster draait of dat het een toevallig gefotografeerd achtergrondobject is.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Eerste foto van koele planeet (of dwergster) gemaakt
Sterrenkundigen van het Max-Planck-Institut für Astronomie hebben een lichtzwak hemellichaam ontdekt en gefotografeerd dat in een baan om de ster GJ 758 draait. De geschatte massa van het object is 10 tot 40 maal zo groot als die van Jupiter, de grootste planeet van ons zonnestelsel. Daarmee zou het ofwel een reuzenplaneet ofwel een bruine dwergster kunnen zijn. Maar één ding staat vast: met een temperatuur van ongeveer 330 graden Celsius is het de koelste begeleider die ooit bij een zonachtige ster is waargenomen.
Het valt niet mee om foto's van planeten bij andere sterren te maken: ze verbleken volkomen bij de ster waar ze omheen draaien. Daarom moeten sterrenkundigen hun toevlucht nemen tot trucs om het felle sterlicht te onderdrukken. In dit geval is dat gebeurd met een techniek die Angular Differential Imaging wordt genoemd. Daarbij wordt een aantal afzonderlijke opnamen zodanig gedraaid en bij elkaar opgeteld, dat het sterbeeldje onderdrukt en het zwakke beeldje van de planeet juist versterkt wordt.
De begeleider van GJ 758 bevindt zich op een afstand die vergelijkbaar is met de afstand tussen onze zon en de planeet Neptunus. Dat hij veel warmer is dan Neptunus, wijst erop dat hij nog bezig is samen te trekken. Dat maakt het moeilijk om zijn massa precies vast te stellen. Daarom staat ook nog niet vast of het een planeet of een kleine, mislukte ster is. Ook onzeker is of een ander lichtzwak object dat op de opname staat, ook om de ster draait of dat het een toevallig gefotografeerd achtergrondobject is.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
08-12-2009
Ontdekte planeet bestaat niet
Eén van de meer dan 400 planeten die sterrenkundigen de afgelopen jaren bij andere sterren hebben ontdekt, kan weer van de lijst worden geschrapt. Het betreft de 'exoplaneet' bij de nabije ster VB 10, die in mei van dit jaar werd ontdekt.
Deze ontdekking gebeurde met een andere techniek dan de meeste andere exoplaneten, namelijk door heel nauwkeurig de positie van zijn moederster te meten. Daarbij werd een kleine schommelbeweging ontdekt, die op de aanwezigheid van een zes Jupitermassa's zware planeet zou duiden.
Maar nu hebben andere onderzoekers vastgesteld dat deze ontdekking op een misverstand moet berusten. Zij hebben dezelfde ster nu bekeken op de manier waarop de meeste exoplaneten ontdekt zijn, namelijk door naar het spectrum van de ster te kijken.
Als de ster daadwerkelijk zou schommelen, zou dat tot regelmatige verschuivingen van de lijnen in dat spectrum moeten leiden. Maar er zijn geen verschuivingen te zien die aan een planeet van zes Jupitermassa's toegeschreven kunnen worden.
Deze ontwikkeling doet denken aan de vermeende ontdekking van planeten bij de Ster van Barnard, in 1963 door de Nederlandse sterrenkundige Peter van de Kamp, die op een instrumenteel effect bleek te berusten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterenkund)
Ontdekte planeet bestaat niet
Eén van de meer dan 400 planeten die sterrenkundigen de afgelopen jaren bij andere sterren hebben ontdekt, kan weer van de lijst worden geschrapt. Het betreft de 'exoplaneet' bij de nabije ster VB 10, die in mei van dit jaar werd ontdekt.
Deze ontdekking gebeurde met een andere techniek dan de meeste andere exoplaneten, namelijk door heel nauwkeurig de positie van zijn moederster te meten. Daarbij werd een kleine schommelbeweging ontdekt, die op de aanwezigheid van een zes Jupitermassa's zware planeet zou duiden.
Maar nu hebben andere onderzoekers vastgesteld dat deze ontdekking op een misverstand moet berusten. Zij hebben dezelfde ster nu bekeken op de manier waarop de meeste exoplaneten ontdekt zijn, namelijk door naar het spectrum van de ster te kijken.
Als de ster daadwerkelijk zou schommelen, zou dat tot regelmatige verschuivingen van de lijnen in dat spectrum moeten leiden. Maar er zijn geen verschuivingen te zien die aan een planeet van zes Jupitermassa's toegeschreven kunnen worden.
Deze ontwikkeling doet denken aan de vermeende ontdekking van planeten bij de Ster van Barnard, in 1963 door de Nederlandse sterrenkundige Peter van de Kamp, die op een instrumenteel effect bleek te berusten.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterenkund)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
14-12-2009
'Lichte' planeten ontdekt bij nabije sterren
Een internationaal team van 'planetenjagers' heeft in totaal zes relatief lichte planeten ontdekt bij twee nabije, zonachtige sterren. Twee van de zes worden gerekend tot de 'superaardes': het zijn planeten met een vast oppervlak die respectievelijk 'slechts' 5 en 7,5 maal zo zwaar zijn als onze aarde. Het is voor het eerst dat zulke lichte planeten zijn ontdekt bij naaste verwanten van onze eigen zon. Volgens de onderzoekers, die gebruik hebben gemaakt van telescopen op Hawaï en in Australië, duidt deze ontdekking erop dat kleine planeten een normaal verschijnsel zijn bij zonachtige sterren.
Drie van de zes ontdekte planeten draaien om de ster 61 Virginis, die met het blote oog zichtbaar is in het sterrenbeeld Maagd. De lichtste van de drie is driemaal zo zwaar als de aarde, de zwaarste 'weegt' 25 aardmassa's. Eerder was rond 61 Virginis al een dikke ring van stof ontdekt: een duidelijke aanwijzing dat er rond de ster een planetenstelsel is ontstaan. Het andere planetenstelsel hoort bij de tamelijk anonieme ster HD 1461, die in het sterrenbeeld Walvis staat. Geen van de ontdekte planeten is geschikt voor leven of zelfs maar vloeibaar water: ze bevinden zich te dicht bij hun ster en zijn daardoor te heet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
'Lichte' planeten ontdekt bij nabije sterren
Een internationaal team van 'planetenjagers' heeft in totaal zes relatief lichte planeten ontdekt bij twee nabije, zonachtige sterren. Twee van de zes worden gerekend tot de 'superaardes': het zijn planeten met een vast oppervlak die respectievelijk 'slechts' 5 en 7,5 maal zo zwaar zijn als onze aarde. Het is voor het eerst dat zulke lichte planeten zijn ontdekt bij naaste verwanten van onze eigen zon. Volgens de onderzoekers, die gebruik hebben gemaakt van telescopen op Hawaï en in Australië, duidt deze ontdekking erop dat kleine planeten een normaal verschijnsel zijn bij zonachtige sterren.
Drie van de zes ontdekte planeten draaien om de ster 61 Virginis, die met het blote oog zichtbaar is in het sterrenbeeld Maagd. De lichtste van de drie is driemaal zo zwaar als de aarde, de zwaarste 'weegt' 25 aardmassa's. Eerder was rond 61 Virginis al een dikke ring van stof ontdekt: een duidelijke aanwijzing dat er rond de ster een planetenstelsel is ontstaan. Het andere planetenstelsel hoort bij de tamelijk anonieme ster HD 1461, die in het sterrenbeeld Walvis staat. Geen van de ontdekte planeten is geschikt voor leven of zelfs maar vloeibaar water: ze bevinden zich te dicht bij hun ster en zijn daardoor te heet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-12-2009
Sterrenkundigen ontdekken ijsplaneet met een dichte atmosfeer
Voor de tweede keer hebben sterrenkundigen een betrekkelijk kleine exoplaneet gevonden waarvan zij zowel de massa als de grootte konden bepalen. Het is tevens de eerste 'super-aarde' - een grote planeet die zekere overeenkomsten vertoont met de aarde - waarbij een atmosfeer is ontdekt (Nature, 17 december).
De planeet, die de aanduiding GJ 1214b draagt, draait om een rode dwergster op slechts 40 lichtjaar van ons vandaan. Hij is bijna drie keer zo groot als onze planeet en zijn massa bedraagt ruim zes aardmassa's. Zijn inwendige bestaat waarschijnlijk voor het grootste deel uit bevroren water, maar omdat zijn afstand tot de ster slechts enkele miljoenen kilometers bedraagt, is zijn oppervlak tamelijk heet. De planeet is gehuld in een dikke, dichte atmosfeer.
Het middel waarmee GJ 1214b is ontdekt, is bijna net zo bijzonder als de planeet zelf. Hij is opgespoord in het kader van het zogeheten MEarth-project: een opstelling van acht forse 'amateur-telescopen' bovenop Mount Hopkins (Arizona, VS) waarmee ongeveer 2000 nabije dwergsterren in de gaten worden gehouden. Het doel is om planeten te vinden die, vanaf de aarde gezien, bij elke omloop vóór hun moederster langs bewegen. Tijdens zo'n mini-verduistering houdt de planeet een klein deel van het sterlicht tegen, waardoor het licht van de ster met grote regelmaat een beetje zwakker wordt. De ontdekking van de planeet is later met een grote telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht op de Chileense berg La Silla bevestigd.
Als volgende stap willen de sterrenkundigen de atmosfeer van de planeet nader onderzoeken. Waarschijnlijk zal dit gebeuren met de Hubble-ruimtetelescoop.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Sterrenkundigen ontdekken ijsplaneet met een dichte atmosfeer
Voor de tweede keer hebben sterrenkundigen een betrekkelijk kleine exoplaneet gevonden waarvan zij zowel de massa als de grootte konden bepalen. Het is tevens de eerste 'super-aarde' - een grote planeet die zekere overeenkomsten vertoont met de aarde - waarbij een atmosfeer is ontdekt (Nature, 17 december).
De planeet, die de aanduiding GJ 1214b draagt, draait om een rode dwergster op slechts 40 lichtjaar van ons vandaan. Hij is bijna drie keer zo groot als onze planeet en zijn massa bedraagt ruim zes aardmassa's. Zijn inwendige bestaat waarschijnlijk voor het grootste deel uit bevroren water, maar omdat zijn afstand tot de ster slechts enkele miljoenen kilometers bedraagt, is zijn oppervlak tamelijk heet. De planeet is gehuld in een dikke, dichte atmosfeer.
Het middel waarmee GJ 1214b is ontdekt, is bijna net zo bijzonder als de planeet zelf. Hij is opgespoord in het kader van het zogeheten MEarth-project: een opstelling van acht forse 'amateur-telescopen' bovenop Mount Hopkins (Arizona, VS) waarmee ongeveer 2000 nabije dwergsterren in de gaten worden gehouden. Het doel is om planeten te vinden die, vanaf de aarde gezien, bij elke omloop vóór hun moederster langs bewegen. Tijdens zo'n mini-verduistering houdt de planeet een klein deel van het sterlicht tegen, waardoor het licht van de ster met grote regelmaat een beetje zwakker wordt. De ontdekking van de planeet is later met een grote telescoop van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht op de Chileense berg La Silla bevestigd.
Als volgende stap willen de sterrenkundigen de atmosfeer van de planeet nader onderzoeken. Waarschijnlijk zal dit gebeuren met de Hubble-ruimtetelescoop.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
16-12-2009
Reuzenplaneet ontdekt in 'explosieve' dubbelster
Een team van Chinese sterrenkundigen heeft een reuzenplaneet ontdekt in de bijzondere dubbelster QS Virginis. Hoewel nu rustig, zal deze dubbelster binnen afzienbare tijd het toneel zijn van een explosieve uitbarsting.
QS Virginis staat op een afstand van 157 lichtjaar in het sterrenbeeld Maagd. De dubbelster bestaat uit een koele, rode dwergster en een hete witte dwerg. De twee sterren zijn slechts 840.000 kilometer van elkaar verwijderd (tweemaal de afstand aarde-maan) en draaien in drieëneenhalf uur om hun gezamenlijke zwaartepunt. In veel van zulke compacte dubbelsterren stroomt er materie over van de begeleider naar de witte dwergster. Maar in het geval van QS Virginis is de afstand tussen de sterren net te groot daarvoor. Dat is echter een kwestie van tijd: de onderlinge afstand neemt geleidelijk af, waardoor er binnen enkele duizenden jaren alsnog een materiestroom op gang komt.
Dat is slecht nieuws voor de ruim 6 Jupitermassa's zware planeet die in een wijde baan om beide sterren tegelijk draait. Uiteindelijk zal zich op de witte dwerg namelijk zoveel materie verzamelen, dat er een explosieve fusiereactie op gang komt. Bij zo'n nova-uitbarsting is de witte dwerg kortstondig een intense bron van hitte en straling - interessant voor sterrenkundigen op de verre aarde, maar funest voor de zojuist ontdekte reuzenplaneet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Reuzenplaneet ontdekt in 'explosieve' dubbelster
Een team van Chinese sterrenkundigen heeft een reuzenplaneet ontdekt in de bijzondere dubbelster QS Virginis. Hoewel nu rustig, zal deze dubbelster binnen afzienbare tijd het toneel zijn van een explosieve uitbarsting.
QS Virginis staat op een afstand van 157 lichtjaar in het sterrenbeeld Maagd. De dubbelster bestaat uit een koele, rode dwergster en een hete witte dwerg. De twee sterren zijn slechts 840.000 kilometer van elkaar verwijderd (tweemaal de afstand aarde-maan) en draaien in drieëneenhalf uur om hun gezamenlijke zwaartepunt. In veel van zulke compacte dubbelsterren stroomt er materie over van de begeleider naar de witte dwergster. Maar in het geval van QS Virginis is de afstand tussen de sterren net te groot daarvoor. Dat is echter een kwestie van tijd: de onderlinge afstand neemt geleidelijk af, waardoor er binnen enkele duizenden jaren alsnog een materiestroom op gang komt.
Dat is slecht nieuws voor de ruim 6 Jupitermassa's zware planeet die in een wijde baan om beide sterren tegelijk draait. Uiteindelijk zal zich op de witte dwerg namelijk zoveel materie verzamelen, dat er een explosieve fusiereactie op gang komt. Bij zo'n nova-uitbarsting is de witte dwerg kortstondig een intense bron van hitte en straling - interessant voor sterrenkundigen op de verre aarde, maar funest voor de zojuist ontdekte reuzenplaneet.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Jammer dat het er te warm isquote:Planeet met veel water ontdekt
PARIJS - Buiten ons zonnestelsel is een planeet met veel water ontdekt. De zogenoemde exoplaneet GJ 1214b is veel kleiner en koeler dan eerder aangetroffen exoplaneten en lijkt ook meer op de aarde dan alle andere.
Dat stellen wetenschappers van het Harvard-Smithsonian Centrum voor Astrofysica.
De ontdekking van de 'Superaarde' betekent een belangrijke stap voorwaarts bij de zoektocht naar werelden die op de aarde lijken, aldus een commentaar in het woensdag verschenen tijdschrift Nature.
Groter
De planeet is ongeveer 42 lichtjaren van de aarde verwijderd en heeft een radius die bijna 2,7 keer zo groot is als die van de aarde. Mogelijk is drie vierde bedekt met water en ijs.
Ook zijn er aanwijzingen dat GJ 1214b een atmosfeer heeft. Ondanks het voorkomen van water lijkt de Superaarde te warm voor leven zoals op aarde.
zie 2 posts hogerquote:
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Tis een bijzondere ontdekking, mag best twee keer gemeld wordenquote:
[..]
zie 2 posts hoger
quote:First Super-Earths Discovered Orbiting Sun-Like Stars
ScienceDaily (Dec. 14, 2009) — An international team of planet hunters has discovered as many as six low-mass planets around two nearby Sun-like stars, including two "super-Earths" with masses 5 and 7.5 times the mass of Earth. The researchers, led by Steven Vogt of the University of California, Santa Cruz, and Paul Butler of the Carnegie Institution of Washington, said the two "super-Earths" are the first ones found around Sun-like stars.
"These detections indicate that low-mass planets are quite common around nearby stars. The discovery of potentially habitable nearby worlds may be just a few years away," said Vogt, a professor of astronomy and astrophysics at UCSC.
The team found the new planet systems by combining data gathered at the W. M. Keck Observatory in Hawaii and the Anglo-Australian Telescope (AAT) in New South Wales, Australia. Two papers describing the new planets have been accepted for publication in the Astrophysical Journal.
Three of the new planets orbit the bright star 61 Virginis, which can be seen with the naked eye under dark skies in the Spring constellation Virgo. Astronomers and astrobiologists have long been fascinated with this particular star, which is only 28 light-years away. Among hundreds of our nearest stellar neighbors, 61 Vir stands out as being the most nearly similar to the Sun in terms of age, mass, and other essential properties. Vogt and his collaborators have found that 61 Vir hosts at least three planets, with masses ranging from about 5 to 25 times the mass of Earth.
Recently, a separate team of astronomers used NASA's Spitzer Space Telescope to discover that 61 Vir also contains a thick ring of dust at a distance roughly twice as far from 61 Vir as Pluto is from our Sun. The dust is apparently created by collisions of comet-like bodies in the cold outer reaches of the system.
"Spitzer's detection of cold dust orbiting 61 Vir indicates that there's a real kinship between the Sun and 61 Vir," said Eugenio Rivera, a postdoctoral researcher at UCSC. Rivera computed an extensive set of numerical simulations to find that a habitable Earth-like world could easily exist in the as-yet unexplored region between the newly discovered planets and the outer dust disk.
According to Vogt, the planetary system around 61 Vir is an excellent candidate for study by the new Automated Planet Finder (APF) Telescope recently constructed at Lick Observatory on Mount Hamilton near San Jose. "Needless to say, we're very excited to continue monitoring this system using APF," said Vogt, who is the principal investigator for the APF and is building a spectrometer for the new telescope that is optimized for finding planets.
The second new system found by the team features a 7.5-Earth-mass planet orbiting HD 1461, another near-perfect twin of the Sun located 76 light-years away. At least one and possibly two additional planets also orbit the star. Lying in the constellation Cetus, HD 1461 can be seen with the naked eye in the early evening under good dark-sky conditions.
The 7.5-Earth-mass planet, assigned the name HD 1461b, has a mass nearly midway between the masses of Earth and Uranus. The researchers said they cannot tell yet if HD 1461b is a scaled-up version of Earth, composed largely of rock and iron, or whether, like Uranus and Neptune, it is composed mostly of water.
According to Butler, the new detections required state-of-the-art instruments and detection techniques. "The inner planet of the 61 Vir system is among the two or three lowest-amplitude planetary signals that have been identified with confidence," he said. "We've found there is a tremendous advantage to be gained from combining data from the AAT and Keck telescopes, two world-class observatories, and it's clear that we'll have an excellent shot at identifying potentially habitable planets around the very nearest stars within just a few years."
The 61 Vir and HD 1461 detections add to a slew of recent discoveries that have upended conventional thinking regarding planet detection. In the past year, it has become evident that planets orbiting the Sun's nearest neighbors are extremely common. According to Butler, current indications are that fully one-half of nearby stars have a detectable planet with mass equal to or less than Neptune's.
The Lick-Carnegie Exoplanet Survey Team led by Vogt and Butler uses radial velocity measurements from ground-based telescopes to detect the "wobble" induced in a star by the gravitational tug of an orbiting planet. The radial-velocity observations were complemented with precise brightness measurements acquired with robotic telescopes in Arizona by Gregory Henry of Tennessee State University.
"We don't see any brightness variability in either star," said Henry. "This assures us that the wobbles really are due to planets and not changing patterns of dark spots on the stars."
Due to improvements in equipment and observing techniques, these ground-based methods are now capable of finding Earth-mass objects around nearby stars, according to team member Gregory Laughlin, professor of astronomy and astrophysics at UCSC.
"It's come down to a neck-and-neck race as to whether the first potentially habitable planets will be detected from the ground or from space," Laughlin said. "A few years ago, I'd have put my money on space-based detection methods, but now it really appears to be a toss-up. What is truly exciting about the current ground-based radial velocity detection method is that it is capable of locating the very closest potentially habitable planets."
The Lick-Carnegie Exoplanet Survey Team has developed a publicly available tool, the Systemic Console, which enables members of the public to search for the signals of extrasolar planets by exploring real data sets in a straightforward and intuitive way. This tool is available online at www.oklo.org.
This research was supported by the National Science Foundation and NASA. In addition to Vogt, Butler, Rivera, Laughlin, and Henry, the coauthors of the 61 Vir paper include Rob Wittenmyer, C. G. Tinney, and Jeremy Bailey of the University of New South Wales; Simon O'Toole and Hugh Jones of the University of Hertfordshire; Stefano Meschiari of UCSC; Brad Carter of the University of Southern Queensland; and Konstantin Batygin of Caltech. The authors of the HD 1461 paper are Rivera, Butler, Vogt, Laughlin, Henry, and Meschiari
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
18-12-2009
PACS-instrument op Herschel-telescoop levert eerste 'water-kaarten'
Een team astronomen onder leiding van de Leidse professor Ewine van Dishoeck heeft met het PACS-instrument op de Herschel-telescoop verrassende eerste resultaten geboekt. Ze namen onder meer spectra (of: vingerafdrukken) van water van de wolk rond L 1157 die duidelijk laten zien waar de ster energie dumpt. Deze piepjonge ster is slechts een klein beetje helderder dan onze eigen zon in zijn kleuterjaren.
De vorming van sterren zoals onze zon is een proces dat zich niet in alle rust voltrekt. Terwijl de voorloper-ster groeit, verhit hij zijn omgeving en spuwt 'jets' van gas uit, die door de omringende donkere wolken ploegen. Dat leidt tot schokken waarbij veel watermoleculen worden gevormd die nu door Herschel in beeld zijn gebracht.
Van Dishoeck is verrast over de kwaliteit van de metingen: 'We krijgen veel mooiere 'water-kaarten' met PACS dan we hadden gehoopt, en bovendien al zo vroeg in de missie'. De eerste spectra laten duidelijk zien waar de jonge ster de donkere nevels doet oplichten. De Herschel-telescoop, met aan boord drie instrumenten - PACS, Spire en het in Nederland gebouwde HIFI - werd in mei van dit jaar gelanceerd. PACS is een geavanceerde camera/spectrograaf die op ver-infraroodgolflengten dwars door stofwolken kan heenkijken en laat zien hoe die energierijke processen in de buurt van een protoster zich voltrekken. Een van de belangrijkste vragen in het vormingsproces van jonge sterren is hoe de aanwas en het verlies van massa zich over de tijd voltrekken.
In een tweede spectrum, genomen van de Valentijns('Roos')nevel (NGC 7129), laten Van Dishoeck en collega’s zien dat wanneer jonge sterren hun omgeving opwarmen, bevroren watermoleculen weer verdampen, net zoals gebeurt op kometen in ons eigen zonnestelsel als gevolg van de opwarming door de zon. De wolk die is gezien, bevat genoeg water om een miljoen oceanen mee te vullen. 'We zien letterlijk het 'bewateren' van deze roos', zegt medewerker Tim van Kempen.
'De eerste PACS-spectra laten duidelijk zien dat water unieke informatie levert over de ontwikkeling van een jonge ster en de interactie met zijn omgeving. We wachten nu met spanning de eerste spectra van HIFI af, die ons in staat zullen stellen om - samen met de PACS-data - de groeistuipen van sterren in detail te ontrafelen. Als alles volgens plan gaat, kunnen we de HIFI-gegevens begin maart 2010 verwachten', aldus Van Dishoeck. Het uiteindelijke doel van dit Herschel-programma is ook om te bepalen waar water in de ruimte wordt gevormd en hoe dit water op nieuwe planeten, vergelijkbaar met de aarde, terechtkomt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
PACS-instrument op Herschel-telescoop levert eerste 'water-kaarten'
Een team astronomen onder leiding van de Leidse professor Ewine van Dishoeck heeft met het PACS-instrument op de Herschel-telescoop verrassende eerste resultaten geboekt. Ze namen onder meer spectra (of: vingerafdrukken) van water van de wolk rond L 1157 die duidelijk laten zien waar de ster energie dumpt. Deze piepjonge ster is slechts een klein beetje helderder dan onze eigen zon in zijn kleuterjaren.
De vorming van sterren zoals onze zon is een proces dat zich niet in alle rust voltrekt. Terwijl de voorloper-ster groeit, verhit hij zijn omgeving en spuwt 'jets' van gas uit, die door de omringende donkere wolken ploegen. Dat leidt tot schokken waarbij veel watermoleculen worden gevormd die nu door Herschel in beeld zijn gebracht.
Van Dishoeck is verrast over de kwaliteit van de metingen: 'We krijgen veel mooiere 'water-kaarten' met PACS dan we hadden gehoopt, en bovendien al zo vroeg in de missie'. De eerste spectra laten duidelijk zien waar de jonge ster de donkere nevels doet oplichten. De Herschel-telescoop, met aan boord drie instrumenten - PACS, Spire en het in Nederland gebouwde HIFI - werd in mei van dit jaar gelanceerd. PACS is een geavanceerde camera/spectrograaf die op ver-infraroodgolflengten dwars door stofwolken kan heenkijken en laat zien hoe die energierijke processen in de buurt van een protoster zich voltrekken. Een van de belangrijkste vragen in het vormingsproces van jonge sterren is hoe de aanwas en het verlies van massa zich over de tijd voltrekken.
In een tweede spectrum, genomen van de Valentijns('Roos')nevel (NGC 7129), laten Van Dishoeck en collega’s zien dat wanneer jonge sterren hun omgeving opwarmen, bevroren watermoleculen weer verdampen, net zoals gebeurt op kometen in ons eigen zonnestelsel als gevolg van de opwarming door de zon. De wolk die is gezien, bevat genoeg water om een miljoen oceanen mee te vullen. 'We zien letterlijk het 'bewateren' van deze roos', zegt medewerker Tim van Kempen.
'De eerste PACS-spectra laten duidelijk zien dat water unieke informatie levert over de ontwikkeling van een jonge ster en de interactie met zijn omgeving. We wachten nu met spanning de eerste spectra van HIFI af, die ons in staat zullen stellen om - samen met de PACS-data - de groeistuipen van sterren in detail te ontrafelen. Als alles volgens plan gaat, kunnen we de HIFI-gegevens begin maart 2010 verwachten', aldus Van Dishoeck. Het uiteindelijke doel van dit Herschel-programma is ook om te bepalen waar water in de ruimte wordt gevormd en hoe dit water op nieuwe planeten, vergelijkbaar met de aarde, terechtkomt.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-01-2010
Exoplaneet zo licht als kurk ontdekt
De ruimtetelescoop Kepler van de NASA heeft een planeet buiten ons zonnestelsel ondekt die zo licht is als kurk. Dat heeft de Amerikaanse Vereniging voor Astronomie (AAS) vandaag bekendgemaakt op een bijeenkomst.
Planeet Kepler-7b draait rond een op de Zon gelijkende ster die zich in het sterrenbeeld Lier bevindt. Met een dichtheid van 0,17 gram per kubieke centimeter is het één van de lichtste planeten die ooit is ontdekt, schrijven wetenschappers rondom William Borucki van de NASA in het wetenschappelijke vakblad Science.
Extreem licht
Gelanceerd in maart 2009 heeft de planetenjager Kepler nog vier andere exoplaneten ontdekt waarvan drie extreem licht zijn ten opzichte van hun grootte. Dit is de bevestiging dat er planeten zijn met een veel geringere dichtheid dan tot nu toe gedacht, zeggen de astronomen. De vier zijn allemaal lichter en groter dan "onze" Jupiter.
De vijfde door Kepler verschalkte planeet buiten ons zonnestelsel benadert met zijn dichtheid (1,91 gram per cm3) en grootte (een diameter van 50.000 km) de gasreus Neptunus in ons zonnestelsel.
De Kepler moet speuren naar Aarde-achtige planeten in levensvatbare zones rond sterren in de de Melkweg. De satelliet heeft in de eerste zes weken van waarnemingen al 156.000 sterren begluurd. (dpa/sps)
(HLN)
Exoplaneet zo licht als kurk ontdekt
De ruimtetelescoop Kepler van de NASA heeft een planeet buiten ons zonnestelsel ondekt die zo licht is als kurk. Dat heeft de Amerikaanse Vereniging voor Astronomie (AAS) vandaag bekendgemaakt op een bijeenkomst.
Planeet Kepler-7b draait rond een op de Zon gelijkende ster die zich in het sterrenbeeld Lier bevindt. Met een dichtheid van 0,17 gram per kubieke centimeter is het één van de lichtste planeten die ooit is ontdekt, schrijven wetenschappers rondom William Borucki van de NASA in het wetenschappelijke vakblad Science.
Extreem licht
Gelanceerd in maart 2009 heeft de planetenjager Kepler nog vier andere exoplaneten ontdekt waarvan drie extreem licht zijn ten opzichte van hun grootte. Dit is de bevestiging dat er planeten zijn met een veel geringere dichtheid dan tot nu toe gedacht, zeggen de astronomen. De vier zijn allemaal lichter en groter dan "onze" Jupiter.
De vijfde door Kepler verschalkte planeet buiten ons zonnestelsel benadert met zijn dichtheid (1,91 gram per cm3) en grootte (een diameter van 50.000 km) de gasreus Neptunus in ons zonnestelsel.
De Kepler moet speuren naar Aarde-achtige planeten in levensvatbare zones rond sterren in de de Melkweg. De satelliet heeft in de eerste zes weken van waarnemingen al 156.000 sterren begluurd. (dpa/sps)
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
04-01-2010
Kepler-satelliet ontdekt zijn eerste planeten
De Amerikaanse satelliet Kepler heeft zijn eerste vijf planeten ontdekt. Dat blijkt uit analyse van de gegevens die de in maart 2009 gelanceerde satelliet tijdens zijn eerste zes onderzoeksweken heeft verzameld.
Kepler spoort planeten op door naar regelmatige veranderingen in de helderheid van een groot aantal sterren uit te kijken. Het uiteindelijke doel is om op die manier planeten ter grootte van de aarde te ontdekken. Maar zover is het nog niet: de eerste vijf planeten die tot nog toe zijn gevonden zijn veel groter. Eén is van het formaat Neptunus, de vier overige van het kaliber Jupiter. Alle vijf bevinden zich dicht in de buurt van hun moederster en zijn dus zeer heet.
De eerste bevindingen van Kepler vormen een aanwijzing dat er blijkbaar niet gemakkelijk planeten worden gevormd die fors zwaarder zijn dan Neptunus en aanzienlijk lichter dan Jupiter.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Kepler-satelliet ontdekt zijn eerste planeten
De Amerikaanse satelliet Kepler heeft zijn eerste vijf planeten ontdekt. Dat blijkt uit analyse van de gegevens die de in maart 2009 gelanceerde satelliet tijdens zijn eerste zes onderzoeksweken heeft verzameld.
Kepler spoort planeten op door naar regelmatige veranderingen in de helderheid van een groot aantal sterren uit te kijken. Het uiteindelijke doel is om op die manier planeten ter grootte van de aarde te ontdekken. Maar zover is het nog niet: de eerste vijf planeten die tot nog toe zijn gevonden zijn veel groter. Eén is van het formaat Neptunus, de vier overige van het kaliber Jupiter. Alle vijf bevinden zich dicht in de buurt van hun moederster en zijn dus zeer heet.
De eerste bevindingen van Kepler vormen een aanwijzing dat er blijkbaar niet gemakkelijk planeten worden gevormd die fors zwaarder zijn dan Neptunus en aanzienlijk lichter dan Jupiter.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
06-01-2010
Eerste rotsachtige exoplaneet is vulkanische woestenij
Vorig jaar oktober maakten Franse sterrenkundigen bekend dat zij een planeet bij een andere ster hadden ontdekt die, net als de aarde, grotendeels uit gesteente bestaat. Deze planeet, COROT-7b, is bijna vijfmaal zo zwaar als onze planeet en draait op een afstand van slechts enkele miljoenen kilometers om zijn moederster. Uit dat laatste kon direct al worden geconcludeerd dat het oppervlak van de exoplaneet extreem heet moet zijn: aan de dagzijde kunnen de temperaturen oplopen tot meer dan 2000 graden Celsius. Maar volgens onderzoekers van de universiteit van Washington kan het zelfs nog erger: de kans is groot dat er extreme vulkanische activiteit is op de planeet.
De Amerikaanse onderzoekers baseren dat op berekeningen van de mogelijke baanbeweging van COROT-7b. Als de omloopbaan van de planeet niet volmaakt cirkelvormig is, treden er namelijk zulk sterke getijkrachten op, dat zijn inwendige zeer heet en vloeibaar blijft. En dat zou betekenen dat er voortdurend vulkaanerupties optreden en overal hete magma over het oppervlak stroomt.
Een ander Amerikaans onderzoeksteam denkt overigens dat COROT-7b het overblijfsel is van een zogeheten 'hete Jupiter' of beter gezegd: 'hete Saturnus'. Deze grotendeels gasvormige planeet zou door zijn kleine afstand tot zijn moederster grotendeels verdampt zijn, waarna alleen de rotsachtige kern overbleef.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Eerste rotsachtige exoplaneet is vulkanische woestenij
Vorig jaar oktober maakten Franse sterrenkundigen bekend dat zij een planeet bij een andere ster hadden ontdekt die, net als de aarde, grotendeels uit gesteente bestaat. Deze planeet, COROT-7b, is bijna vijfmaal zo zwaar als onze planeet en draait op een afstand van slechts enkele miljoenen kilometers om zijn moederster. Uit dat laatste kon direct al worden geconcludeerd dat het oppervlak van de exoplaneet extreem heet moet zijn: aan de dagzijde kunnen de temperaturen oplopen tot meer dan 2000 graden Celsius. Maar volgens onderzoekers van de universiteit van Washington kan het zelfs nog erger: de kans is groot dat er extreme vulkanische activiteit is op de planeet.
De Amerikaanse onderzoekers baseren dat op berekeningen van de mogelijke baanbeweging van COROT-7b. Als de omloopbaan van de planeet niet volmaakt cirkelvormig is, treden er namelijk zulk sterke getijkrachten op, dat zijn inwendige zeer heet en vloeibaar blijft. En dat zou betekenen dat er voortdurend vulkaanerupties optreden en overal hete magma over het oppervlak stroomt.
Een ander Amerikaans onderzoeksteam denkt overigens dat COROT-7b het overblijfsel is van een zogeheten 'hete Jupiter' of beter gezegd: 'hete Saturnus'. Deze grotendeels gasvormige planeet zou door zijn kleine afstand tot zijn moederster grotendeels verdampt zijn, waarna alleen de rotsachtige kern overbleef.
© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
