Gisteren en vandaag gezien:
Aki Kaurismäki's "Proletariat Trilogy"De Finse schrijver/regisseur maakte tussen 1986 en 1990 drie films die draaiden om gewone mensen die dagelijks worstelen om rond te kunnen komen en een menswaardig bestaan te hebben. Alhoewel het eerst niet de bedoeling was dat het een trilogie zou worden, werden ze achteraf toch als zodanig gezien en dus werd het de Proletariat Trilogy.
Als rode draad door de trilogie lopen dus de verhalen over mensen die aan de onderkant van de samenleving leven. Mensen die ongeveer als robots door het leven gaan, iedere dag opnieuw hetzelfde beleven. Totdat er iets gebeurt dat hun leven op hun kop zet.
In
Shadows in Paradise ontmoet de norse vuilnisman Nikander kassameisje Ilona. Na een afwachtend begin groeien de twee steeds meer naar elkaar toe en lijken ze zowaar wat op te leven.
In
Ariel is ex-mijnwerker Taisto na de sluiting van "zijn" mijn op het platteland op zoek gegaan naar nieuw werk in Helsinki. Op z`n weg naar Helsinki wordt ie beroofd van dat kleine beetje geld dat ie heeft. Wanneer ie een paar dagen later een van de overvallers tegen komt wilt ie wraak nemen. Door de aanwezige veiligheidscamera`s wordt ie gelijk opgepakt en veroordeeld tot een gevangenis straf. Dan begint pas het eigenlijke verhaal.
En in
The Match Factory Girl tenslotte gaat het verhaal over de kleurloze Iris (Kati Outinen, die ook al de vrouwelijke hoofdrol in Shadows In Paradise speelde), een werkneemster in een lucifer fabriek die thuis door haar ouders wordt genegeerd en het enige beetje goede in haar leven komt bij het uitgaan. Voor zover je dat goed kunt noemen, althans. Want wanneer Iris eindelijk ten dans wordt gevraagd door een (letterlijk en figuurlijk) rare man neemt ook haar leven een drastische wending...
Zowel qua verhaal als qua stijl hebben de films veel met elkaar gemeen. Waar de films echter van elkaar verschillen zijn de genres. Shadows in Paradise is het meest donkere en dramatische deel van de drie, een film waarin weinig te lachen valt. Ariel is (vooral in de tweede helft) meer een gangster/film noir achtige film. Het is ook de meest genietbare van de drie, de film waarin nog enigzins iets vermakelijks uit te halen valt.
The Match Factory Girl tenslotte zit een beetje tussen de eerste 2 in en is een beetje een mix. Alhoewel het eigenlijk gewoon een drama film is, wordt toch de sympathiek voor het hoofdpersonage opgewekt. Iets dat knap is, want de dingen die ze doet zijn nou niet bepaald sympathiek te noemen.
Dat sympathie opwekken komt trouwens in alle drie de films terug. Ondanks dat het niet de meest florisante karakters zijn leeft je wel degelijk met ze mee en hoop je dat ze het beter zullen krijgen.
Heel knap is het feit dat ondanks dat de langste van de drie maar 74 minuten duurt nergens gehaast aanvoelen. De verhalen zijn goed uitgewerkt en wanneer de films zijn afgelopen heb je bij geen van de drie delen het gevoel dat het niet "af" is.
Het is dan niet de meest vrolijke trilogie die je ooit zult zien maar desondanks heb ik er erg genoten van m`n kennismaking met de Finse cinema en met Aki Kaurismäki.
De Eclipse box die ervan is uitgekomen is daarom zeer aan te raden.
Shadows in Paradise: 7,3/10
Ariel: 7,8/10
The Match Factory Girl: 7,5/10