POL Politiek
Discussies en diepgaande gesprekken over de politiek in de breedste zin van het woord kun je hier voeren.
Ok, het is Vlaanderen de jaren na de afscheiding hartstikke goed gegaan in economisch, linguistisch en cultureel opzicht. Jullie konden je laven aan de Franse cultuur en taal. Dit werkte bevrijdend voor het dappere Vlaamse volk.quote:Op maandag 12 mei 2008 19:57 schreef Heero87 het volgende:
[..]
Maar we werden wel geregeerd door een despoot die zo weinig mogelijk Belgen in zijn regering wilde, die vast hield aan een onevenwichtig samengesteld parlement, die jaren lang probeerde de katholieke kerk tegen te werken, die niet wilde weten van enkele cruciale rechten en vrijheden.
En economisch goed? Het is maar hoe je het bekijkt natuurlijk. België mocht mee opdraaien voor de Nederlandse staatschuld, die twaalf keer zo groot was als de Belgische.
Ik heb het altijd al gezegd, Vlamingen zijn Fransen die Nederlands spreken. En dat pleit niet voor jullie.
Dat zeg ik niet. Maar uit jouw post leek wel of de Nederlanden het paradijs waren voor de Vlamingen. Als er toen al iets was als "de Vlaming", want een Limburger en een West-Vlaming moesten Frans met elkaar spreken om elkaar te verstaan.quote:Op maandag 12 mei 2008 21:20 schreef Ziggenmufter het volgende:
[..]
Ok, het is Vlaanderen de jaren na de afscheiding hartstikke goed gegaan in economisch, linguistisch en cultureel opzicht. Jullie konden je laven aan de Franse cultuur en taal. Dit werkte bevrijdend voor het dappere Vlaamse volk.
Dat was om eens wat tegenwicht te bieden tegen het gezever over jullie noorderburen.quote:Op maandag 12 mei 2008 21:27 schreef Heero87 het volgende:
[..]
Dat zeg ik niet. Maar uit jouw post leek wel of de Nederlanden het paradijs waren voor de Vlamingen.
En toch bleef men in verschillende Belgische steden na 1830 nog jarenlang hardnekkig orangistisch stemmen. Wat een masochisten waren dat zeg.quote:Op maandag 12 mei 2008 19:57 schreef Heero87 het volgende:
Maar we werden wel geregeerd door een despoot die zo weinig mogelijk Belgen in zijn regering wilde, die vast hield aan een onevenwichtig samengesteld parlement, die jaren lang probeerde de katholieke kerk tegen te werken, die niet wilde weten van enkele cruciale rechten en vrijheden.
En economisch goed? Het is maar hoe je het bekijkt natuurlijk. België mocht mee opdraaien voor de Nederlandse staatschuld, die twaalf keer zo groot was als de Belgische.
Tuurlijk. Daar zaten de rijke handelaars en industriëlen. Die dachten baat te hebben bij de Nederlanden omdat ze zo mee konden profiteren van de ruime afzetmarkten van Noord-Nederland.quote:Op maandag 12 mei 2008 22:20 schreef Oma het volgende:
[..]
En toch bleef men in verschillende Belgische steden na 1830 nog jarenlang hardnekkig orangistisch stemmen. Wat een masochisten waren dat zeg.
Wat een schurken zeg.quote:Op maandag 12 mei 2008 23:12 schreef Heero87 het volgende:
[..]
Tuurlijk. Daar zaten de rijke handelaars en industriëlen. Die dachten baat te hebben bij de Nederlanden omdat ze zo mee konden profiteren van de ruime afzetmarkten van Noord-Nederland.
Duh, het plebs had zoiezo geen stemrecht in die tijd.quote:Op maandag 12 mei 2008 23:12 schreef Heero87 het volgende:
[..]
Tuurlijk. Daar zaten de rijke handelaars en industriëlen. Die dachten baat te hebben bij de Nederlanden omdat ze zo mee konden profiteren van de ruime afzetmarkten van Noord-Nederland.
Overigens deserteerden alleen de franstalige soldaten in het leger van Willem I, en niet de nederlandstaligen. Maar daar heb je ook vast een mooie verklaring voor?
Neen, want dat is gewoon nonsens. Het is wel zo dat er méér Franstalige soldaten deserteerden, maar er waren ook een hoop van wat men nu Vlamingen zou noemen.quote:Op maandag 12 mei 2008 23:45 schreef Oma het volgende:
[..]
Duh, het plebs had zoiezo geen stemrecht in die tijd.
Overigens deserteerden alleen de franstalige soldaten in het leger van Willem I, en niet de nederlandstaligen. Maar daar heb je ook vast een mooie verklaring voor?
In Nederlands Limburg schreven ze zelfs smekende brieven naar Leopold om hun deel toch maar niet terug aan Willem te geven.
Geil ist es immer bei die irrendentisme Leute dat Nederland er Vlaanderen bij krijgt en niet dat Vlaanderen er Nederland bij krijgt. Dat die Vlamingen zeggen: 'wij krijgen er Rotterdam bij zunne'. Nee, hoor Wilders krijgt er Antwerpen bij.
I´m back.
Je geeft nu eigenlijk zelf de verklaring voor de orangistische stemmen in de steden...quote:Duh, het plebs had zoiezo geen stemrecht in die tijd.
Trouwens je weet toch dat die rijke industriëlen en handelaars vaak Franstalig waren.
Beetje eenzijdige geschiedschrijving Heero. Willem had het doel om België na verloop van tijd te integreren in het staatsbestel. Wat hij vooral niet handig deed was de kerk schofferen.
Het was allemaal met de beste intenties.
Het was allemaal met de beste intenties.
Deuger, Woke & Gutmensch
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
We weten in ieder geval wat de machtige Franstaligen verstonden onder 'minderhedenbeleid': culturele genocide. De Vlamingen werden na de machtsovername de horigen van de Franstalige elite.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 08:31 schreef Klopkoek het volgende:
Beetje eenzijdige geschiedschrijving Heero. Willem had het doel om België na verloop van tijd te integreren in het staatsbestel. Wat hij vooral niet handig deed was de kerk schofferen.
Het was allemaal met de beste intenties.
Nu, na 178 jaar 'bevrijding' storten de Vlamingen nog elk jaar 12 miljard euro in de staatskas van de Walen om hun eeuwige dankbaarheid te tonen.
En maar kraaien van plezier dat ze niks meer met die Ollanders te maken hebben.
Rare jongens die Vlamingen.
Geef nou gewoon eens een keer toe dat jullie Vlamingen in 1830 beter bij Nederland hadden kunnen blijven.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 00:17 schreef Heero87 het volgende:
[..]
Neen, want dat is gewoon nonsens. Het is wel zo dat er méér Franstalige soldaten deserteerden, maar er waren ook een hoop van wat men nu Vlamingen zou noemen.
In Nederlands Limburg schreven ze zelfs smekende brieven naar Leopold om hun deel toch maar niet terug aan Willem te geven.
Heero87 hakt nog liever zijn vingers af.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 08:55 schreef Oma het volgende:
[..]
Geef nou gewoon eens een keer toe dat jullie Vlamingen in 1830 beter bij Nederland hadden kunnen blijven.
Waarom weigerde hij dan ministeriële verantwoordelijkheid in te voeren?quote:Op dinsdag 13 mei 2008 08:31 schreef Klopkoek het volgende:
Beetje eenzijdige geschiedschrijving Heero. Willem had het doel om België na verloop van tijd te integreren in het staatsbestel. Wat hij vooral niet handig deed was de kerk schofferen.
Het was allemaal met de beste intenties.
Waarom weigerde hij dan een proportioneel evenwicht in het parlement?
Waarom was dan slechts 1/4e van zijn regering Belg?
Waarom weigerde hij dan de burgerrechten die de Belgen wilden in te voeren?
Waarom vervolgde hij dan elk burger met kritiek op zijn beleid?
Ik beweer hoegenaamd niet dat het België van de jaren daarna perfect was, integendeel zelfs. Maar op veel vlakken was het een grote stap vooruit tegenover de dictatuur van Willem.
Willem was gewoon vooruitziend; de ontwikkelingen het afgelopen jaar in ogenschouw genomen zou ik ook niet met Belgen willen regeren.
Inderdaad, de Palermo-achtige en Napolitaanse taferelen in de politiek, het parlement en het bestuur aldaar zijn ons gelukkig bespaard gebleven. Godzijdank heeft Nederland nog steeds de kenmerken van een Noord-Europese beschaving.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 09:49 schreef Reya het volgende:
Willem was gewoon vooruitziend; de ontwikkelingen het afgelopen jaar in ogenschouw genomen zou ik ook niet met Belgen willen regeren.
[ Bericht 0% gewijzigd door Ziggenmufter op 13-05-2008 10:00:41 ]
Ik ga er niet vanuit dat Geert Wilders dit ernst heeft gemeend. Als Zuiderling moet hij weten hoe allergisch Vlamingen op ons Nederlanders reageren.
Die blijven liever samen met hun walonen als met ons Stijfnekken sammen te gaan en.. who can blame them.
Die blijven liever samen met hun walonen als met ons Stijfnekken sammen te gaan en.. who can blame them.
Leider helemaal met je eensquote:Op dinsdag 13 mei 2008 00:23 schreef Ryan3 het volgende:
Geil ist es immer bei die irrendentisme Leute dat Nederland er Vlaanderen bij krijgt en niet dat Vlaanderen er Nederland bij krijgt. Dat die Vlamingen zeggen: 'wij krijgen er Rotterdam bij zunne'. Nee, hoor Wilders krijgt er Antwerpen bij.
Een Duits filosoof heeft ooit over Duitsland en Oostenrijk het volgende gezegd " NIets trent deze twee landen meer als de gezamenlijke taal "
IK zie dat voor Vlaanderen en Nederland precies zo.
Omdat wij dezelfde taal spreke gaat men ervan uit dat er meer overeenkomsten moeten zijn.
Als men dan merkt dat dat niet het geval is , ontstaat een soort magnetisch afstotingsproces.
IK zie dat voor Vlaanderen en Nederland precies zo.
Omdat wij dezelfde taal spreke gaat men ervan uit dat er meer overeenkomsten moeten zijn.
Als men dan merkt dat dat niet het geval is , ontstaat een soort magnetisch afstotingsproces.
Iedereen Buitenhof gezien dit weekend? De conclusie was in ieder geval dat Vlaanderen en Nederland meer samen moeten werken en een gezamelijke tv-soap op moeten zetten. 
En een Bene-liga!!!quote:Op dinsdag 13 mei 2008 10:54 schreef pfaf het volgende:
Iedereen Buitenhof gezien dit weekend? De conclusie was in ieder geval dat Vlaanderen en Nederland meer samen moeten werken en een gezamelijke tv-soap op moeten zetten.
Maar ja, dan moeten de eredivisieclubs alles ook in het Frans doen want dat zijn ze in de Jupiler-league ook gewoon.
In de Jupiler League doet men alles in de taal van de club zelf. Alleen informatie naar de supporters toe wordt wel eens in de twee talen vespreid.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 11:00 schreef Ziggenmufter het volgende:
[..]
En een Bene-liga!!!
Maar ja, dan moeten de eredivisieclubs alles ook in het Frans doen want dat zijn ze in de Jupiler-league ook gewoon.
Enkele stukjes uit het werk van Hendrik Conscience over de Belgische revolutie:
Op eenen morgen was ik met mijnen broeder in het veld, toen wij eensklaps uit de verte het doffe gedonder van kanonnen hoorden. Een gil van blijdschap ontsnapte ons, terwijl wij in geestdrift uitriepen:
"De Belgen! Daar zijn de Belgen!"
...
Op den middag reeds was een gedeelte der Belgische vrijwilligers in het gansche voorgeborcht en in de gemeente Borgerhout door logement-biljetten geherbergd. Ten onzen huize kregen wij twee zeer jonge Brusselaars, die niets deden dan juichen over de waarschijnlijke verlossing des lands, en met zulke geestdrift de woorden vaderland, vrijheid en onafhankelijkheid uitspraken, dat mij, bij het hooren hunner manhaftige taal, de tranen uit de oogen wilden springen van bewondering.
...
Nu stond ik te midden der Belgen; ik sprak en juichte van vrijheid en van vaderland, als hadde ik aan al de gevechten van Brussel, van Waelhem en van Berchem deelgenomen.
....
Toen wij op de stadsbruggen waren, zagen wij nog Hollandsche soldaten boven over de Borgerhoutsche poort, langs de binnenwallen naar het kasteel optrekken. Wij kwamen echter, zonder ernstigen tegenstand te ontmoeten, binnen de stad, en werden er jubelend ontvangen door de gewapende Antwerpenaars, die de Hollanders tot den aftocht hadden gedwongen.
Nevens de poort, op den hoek der straat, die men Meulenberg noemt, stond een hoop arme vrouwen te juichen en leven de Belgen! te schreeuwen; zij schenen dol of dronken. Onder dezen kreeg een leelijk, oud wijf mij in het oog. Mijne uiterste jonkheid boezemde haar waarschijnlijk bewondering of medelijden voor mij in; want zij sprong met de twee armen vooruit op mij toe en riep:
"Ach, mijn klein Belgsken-lief! Kom hier, kind, u moet ik toch eens kussen, al stond er de koning bij!"
178 jaar later wordt diezelfde Conscience gezien als een Vlaamse volksheld, de man die Vlaanderen leerde lezen. Toch vreemd dat net zo'n man vol overgave meevocht in een zogenaamd exclusief francophone revolutie en er nadien bijzonder lyrisch over schreef.
Op eenen morgen was ik met mijnen broeder in het veld, toen wij eensklaps uit de verte het doffe gedonder van kanonnen hoorden. Een gil van blijdschap ontsnapte ons, terwijl wij in geestdrift uitriepen:
"De Belgen! Daar zijn de Belgen!"
...
Op den middag reeds was een gedeelte der Belgische vrijwilligers in het gansche voorgeborcht en in de gemeente Borgerhout door logement-biljetten geherbergd. Ten onzen huize kregen wij twee zeer jonge Brusselaars, die niets deden dan juichen over de waarschijnlijke verlossing des lands, en met zulke geestdrift de woorden vaderland, vrijheid en onafhankelijkheid uitspraken, dat mij, bij het hooren hunner manhaftige taal, de tranen uit de oogen wilden springen van bewondering.
...
Nu stond ik te midden der Belgen; ik sprak en juichte van vrijheid en van vaderland, als hadde ik aan al de gevechten van Brussel, van Waelhem en van Berchem deelgenomen.
....
Toen wij op de stadsbruggen waren, zagen wij nog Hollandsche soldaten boven over de Borgerhoutsche poort, langs de binnenwallen naar het kasteel optrekken. Wij kwamen echter, zonder ernstigen tegenstand te ontmoeten, binnen de stad, en werden er jubelend ontvangen door de gewapende Antwerpenaars, die de Hollanders tot den aftocht hadden gedwongen.
Nevens de poort, op den hoek der straat, die men Meulenberg noemt, stond een hoop arme vrouwen te juichen en leven de Belgen! te schreeuwen; zij schenen dol of dronken. Onder dezen kreeg een leelijk, oud wijf mij in het oog. Mijne uiterste jonkheid boezemde haar waarschijnlijk bewondering of medelijden voor mij in; want zij sprong met de twee armen vooruit op mij toe en riep:
"Ach, mijn klein Belgsken-lief! Kom hier, kind, u moet ik toch eens kussen, al stond er de koning bij!"
178 jaar later wordt diezelfde Conscience gezien als een Vlaamse volksheld, de man die Vlaanderen leerde lezen. Toch vreemd dat net zo'n man vol overgave meevocht in een zogenaamd exclusief francophone revolutie en er nadien bijzonder lyrisch over schreef.
Heeft die beste man ook zo lyrisch geschreven over de teloorgang van Vlaanderen na 1830?quote:Op dinsdag 13 mei 2008 11:37 schreef Heero87 het volgende:
178 jaar later wordt diezelfde Conscience gezien als een Vlaamse volksheld, de man die Vlaanderen leerde lezen. Toch vreemd dat net zo'n man vol overgave meevocht in een zogenaamd exclusief francophone revolutie en er nadien bijzonder lyrisch over schreef.
[ Bericht 0% gewijzigd door Ziggenmufter op 13-05-2008 17:52:19 ]
De teloorgang.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 11:58 schreef Ziggenmufter het volgende:
[..]
Heeft die beste man ook zo lyrisch geschreven over de teloorgang van Vlaanderen na 1930?
.Er zijn genoeg onderzoeken die aantonen dat dat een mythe is. België werd inderdaad afgesloten van de grote Nederlandse afzetmarkt (de kolonies), maar je vergeet wel dat dat de rechtstreekse aanleiding is geweest om in 1830 te starten met de bouw van een uitgebreid spoornetwerk, het eerste op het Europese vasteland. Dat spoornetwerk heeft de basis gelegd voor de bloeiende Belgische economie.
Er is onlangs nog een interessant werk verschenen over de zogenaamde kostprijs van de scheiding. Even opzoeken...
Het boek heet "De Prijs van de Scheiding", geschreven door Frank Judo en Stijn Van de Perre. Die laatste is nota bene een N-VA-politicus.
Het boek komt toch de conclusie dat de scheiding eigenlijk zelfs positieve gevolgen had voor België en Vlaanderen.
Een stukje erover in het tijdschrift Knack:
Het boek komt toch de conclusie dat de scheiding eigenlijk zelfs positieve gevolgen had voor België en Vlaanderen.
Een stukje erover in het tijdschrift Knack:
quote:Was de afscheiding van Nederland in 1830 inderdaad zo nadelig voor Vlaanderen als vaak wordt beweerd? Nee, zeggen de auteurs van De prijs van de Scheiding, een interessante historische studie waarin wel meer mythen over het ontstaan van België worden ontkracht.
Na jaren van protest en tien dagen 'oorlog' scheurden de Vlaamse en Waalse provincies zich in 1830 af van Nederland. Dat is bekend.
Over de economische, politieke en culturele gevolgen van die scheiding heerst onder geschiedschrijvers minder eenduidigheid. Aan Nederlandse kant wordt vooral de nadruk gelegd op de ondankbaarheid van het Zuiden en op de complementariteit van de beide economieën. Het agrarische Nederland met zijn kolonie was gebaat bij het jonge én dynamische Zuiden dat al industrieën kende. Historici in Vlaanderen beschrijven meestal hoe de taal en de literatuur getroffen werden, hoe veel Zuid-Nederlandse dichters en schrijvers naar het Noorden vluchtten en hoe diegenen die bleven moesten opboksen tegen een verfranste - ja, zelfs vijandige - staat.
Maar kloppen die clichés? Hoe gingen de twee staten - en dan vooral België - wérkelijk om met de gevolgen van de opdeling? Dat is de vraag die De prijs van de Scheiding probeert te beantwoorden. En dat levert soms verrassende inzichten op. Zo wijzen de auteurs erop dat Nederland na de scheiding in financiële ademnood kwam omdat de zuidelijke provincies altijd het grootste deel van de nationale schuld én de meeste belastingen hadden betaald. Door de kolonies uit te buiten, verwierf Nederland vervolgens snel meer welvaart, maar juist die evolutie remde dan weer de industrialisering en modernisering af.
Omgekeerd blijkt uit de cijfers ook dat de industrialisering van België gehinderd werd door de vereniging met Nederland. Toch is het woord 'prijs' in de titel van hun boek geen appreciatie, zeggen de auteurs. Het is hen overigens niet te doen om het louter cijfermatig afwegen van de gevolgen van het uiteenvallen van het Verenigd Koninkrijk. Het gaat eerder om 'een beter zicht op de processen die tot de Scheiding aanleiding hebben gegeven en die erdoor zijn aangetast, afgeremd en gestimuleerd'.
Dat die scheiding er hoe dan ook gekomen zou zijn, staat ondertussen wel vast. 'De politieke en financiële ongelijkheid had niet kunnen blijven bestaan', aldus de auteurs.
Wat de taal betreft, kwam de scheiding wel degelijk hard aan voor de Vlamingen. Alle hoger onderwijs werd Franstalig en dat zou honderd jaar zo blijven. En de literatuur? Het klopt dat koning Willem I een aantal literaire genootschappen steunde en beschermde om 'de ingezetenen der Zuidelijke provincies [te] gerieven'. Die steun viel uiteraard weg. Uitgeverijen werden gesloten. En een aantal literatoren, veelal ambtenaren die literatuur bedreven omdat ze zo promotie konden maken, vertrokken naar het Noorden. Daar werkten ze gretig mee aan de anti-Belgische literatuur, maar ondanks vele honderden essays en gedichten leverde die geen enkel meesterwerk op.
Wat dan met de Zuid-Nederlandse auteurs die 'verweesd achterbleven', zoals het in de officiële geschiedschrijving steevast wordt geformuleerd? De bekendste slachtoffers zijn Jan Frans Willems en Prudens van Duyse.
Van Duyse vluchtte naar Nederland omdat zijn leven bedreigd werd. Hij zou, zo werd gezegd, alleen zijn gedichten hebben meegenomen. In werkelijkheid poetste hij de plaat omdat hij bang was opgeroepen te worden voor het leger. Hij vergezelde een 65-jarige Nederlandse dame en leefde een jaar lang van het geld dat de Hollandse collega-auteurs voor hem bijeenbrachten. Daarna keerde hij terug naar België.
Jan-Frans Willems, die aanvankelijk Napoleon verheerlijkte, werd na 1815 plots een vurig orangist. Dat leverde hem winstgevende ambten en hooggeplaatste beschermheren op. Na de revolutie verloor hij een deel van die ambten, twee derde van zijn inkomen en zijn relaties. Maar al in 1834 werd hij gerehabiliteerd en met allerlei erefuncties bedacht. De nieuwe Belgische staat wilde immers een historische legitimatie en daartoe was Willems' studiegebied, de Middelnederlandse literatuur, het middel bij uitstek. Het zou Willems later zelfs de titel 'vader van de Vlaamse Beweging' opleveren.
De historische legitimatie bracht trouwens ook het succes voor een jonge lichting auteurs, van wie Hendrik Conscience de bekendste is. Ondanks de algemene verfransing kreeg de Vlaamse literatuur dus een elan dat ze binnen het Verenigd Koninkrijk niet had.
Ook op economisch gebied is het beeld genuanceerd. Na de onafhankelijkheid sloot Nederland de Scheldemonding af. Dat betekende een zware slag voor de handelshaven Antwerpen. Maar op lange termijn bleek de scheiding gunstig. Om de sluiting en het verlies van de winstgevende handel met de Hollandse kolonies op te vangen, ontwikkelde België immers een spoorwegnet dat Antwerpen - zodra de haven weer open was- een vliegende start bezorgde.
Economisch stond België er in 1830 niet eens zo slecht voor. Nu het de grote Nederlandse schuld niet meer hoefde af te betalen, had het land in één klap vier keer meer geld. In het enthousiasme van de eerste dagen werd het Rekenhof opgericht: dat zou samen met het parlement dé waakhond en controleur van de overheidsfinanciën zijn. Al even enthousiast werd een 'eerlijke belasting' in de grondwet ingeschreven. Maar de allereerste minister van Financiën, Jacques Coghen (een voorzaat van koningin Paola), bracht er niets van terecht. Lastenverlagingen werden gebruikt om goodwill te kopen. België moest ondertussen wel ongunstige leningen afsluiten en bouwde zo een buitenlandse schuld op. Bovendien wilden de rijke mensen niets weten van transparante belastingen en bleef het oneerlijke Hollandse systeem van de accijnzen gewoon bestaan.
De prijs van de Scheiding is geen gemakkelijk boek. Sommige hoofdstukken vragen echt om een bijzonder aandachtige lezing. Maar het maakt wel heel duidelijk hoe alle moeilijkheden waar het land vandaag nog mee kampt, al in 1830 in de kiem aanwezig waren. De particratie, de fiscale creativiteit en vooral het communautaire vraagstuk.
FRANK JUDO EN STIJN VAN DE PERRE (RED.). 'DE PRIJS VAN DE SCHEIDING. HET UITEENVALLEN VAN HET VERENIGD KONINKRIJK DER NEDERLANDEN (1830-1839)'. PELCKMANS, 317 BLZ. euro 25.
Eerder in dit topic ben je niet ingegaan op de knechting van Vlaanderen door de Franstaligen. De geschiedenis vertelt ons namelijk iets anders.
Aan het begin van de negentiende eeuw werd in de bodem van het huidige Wallonië ijzererts, marmer en leisteen gevonden. Daarnaast werd ook een koolader die liep van Mons tot Verviers ontdekt. Door de exploitatie van deze grondstoffen en het opkomend kapitalisme werd zuidelijk België een welvarende streek. Wat we vandaag Vlaanderen noemen, deed het in de negentiende echter niet zo goed. De textielindustrie stortte in elkaar en dit bracht enorme hongersnood te weeg. Een groot deel van de bevolking bedelde, de criminaliteit steeg en de ongeletterdheid was zeer hoog. Het verschil tussen het noorden en het zuiden van België was zo groot dat er een migratiegolf ontstond. Arme Vlamingen migreerden massaal naar de industriegebieden van zuidelijk België.
Maar goed, ik begin een beetje genoeg te krijgen van Vlamingen die aan de ene kant zeuren over de vroegere overheersing van de Franstaligen en aan de andere kant zeuren tegen d' Ollanders. Zoek het eigenlijk maar lekker zelf uit.
Aan het begin van de negentiende eeuw werd in de bodem van het huidige Wallonië ijzererts, marmer en leisteen gevonden. Daarnaast werd ook een koolader die liep van Mons tot Verviers ontdekt. Door de exploitatie van deze grondstoffen en het opkomend kapitalisme werd zuidelijk België een welvarende streek. Wat we vandaag Vlaanderen noemen, deed het in de negentiende echter niet zo goed. De textielindustrie stortte in elkaar en dit bracht enorme hongersnood te weeg. Een groot deel van de bevolking bedelde, de criminaliteit steeg en de ongeletterdheid was zeer hoog. Het verschil tussen het noorden en het zuiden van België was zo groot dat er een migratiegolf ontstond. Arme Vlamingen migreerden massaal naar de industriegebieden van zuidelijk België.
Maar goed, ik begin een beetje genoeg te krijgen van Vlamingen die aan de ene kant zeuren over de vroegere overheersing van de Franstaligen en aan de andere kant zeuren tegen d' Ollanders. Zoek het eigenlijk maar lekker zelf uit.
Veel van de argumenten die worden gebruikt om de afscheuring van 1830 te rechtvaardigen, gaan ook op voor het huidige Belgie. Vlaanderen zelf heeft de begroting op orde, maar moet wel de grotendeels Waals-Belgische staatschuld dragen. De Vlamingen hebben ondanks hun numerieke overwicht hoogstens 50% van de zeggenschap. En dan hebben we ook nog de vele miljarden die jaarlijks van Vlaanderen naar Wallonie stromen. Maar de slagroom op de taart zijn toch wel de in Vlaanderen zeer geliefde Saksen-Coburgs. Dat de Vlamingen dat allemaal pikken, maar wel in opstand kwamen tegen Willem de Verschrikkelijke, is toch wel zeer apart.
quote:Op dinsdag 13 mei 2008 13:52 schreef Oma het volgende:
Maar de slagroom op de taart zijn toch wel de in Vlaanderen zeer geliefde Saksen-Coburgs. Dat de Vlamingen dat allemaal pikken, maar wel in opstand kwamen tegen Willem de Verschrikkelijke, is toch wel zeer apart.
Zoals ik al eerder zei: uiteraard zijn er markten die stevige klappen hebben gekregen. De textielindustrie in Gent en Antwerpen is daar het beste voorbeeld van. En ook de haven van Antwerpen had daar aanvankelijk veel last van. Maar net dat heeft de Belgen gemotiveerd om te zoeken naar andere oplossingen. Denk maar aan de aanleg van het spoornet en later de IJzeren Rijn. En dat heeft België in het algemeen en Vlaanderen in het bijzonder op termijn veel verder gebracht dan dat ze binnen de Nederlanden waren gebleven.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 13:26 schreef Ziggenmufter het volgende:
Eerder in dit topic ben je niet ingegaan op de knechting van Vlaanderen door de Franstaligen. De geschiedenis vertelt ons namelijk iets anders.
Aan het begin van de negentiende eeuw werd in de bodem van het huidige Wallonië ijzererts, marmer en leisteen gevonden. Daarnaast werd ook een koolader die liep van Mons tot Verviers ontdekt. Door de exploitatie van deze grondstoffen en het opkomend kapitalisme werd zuidelijk België een welvarende streek. Wat we vandaag Vlaanderen noemen, deed het in de negentiende echter niet zo goed. De textielindustrie stortte in elkaar en dit bracht enorme hongersnood te weeg. Een groot deel van de bevolking bedelde, de criminaliteit steeg en de ongeletterdheid was zeer hoog. Het verschil tussen het noorden en het zuiden van België was zo groot dat er een migratiegolf ontstond. Arme Vlamingen migreerden massaal naar de industriegebieden van zuidelijk België.
Oh, dat is zéér zeker zo. Er zijn inderdaad enkele duidelijke parallellen: de transfers van Vlaanderen naar Wallonië nu en die van België naar Nederland toen is de duidelijkste.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 13:52 schreef Oma het volgende:
Veel van de argumenten die worden gebruikt om de afscheuring van 1830 te rechtvaardigen, gaan ook op voor het huidige Belgie.
En in die zin zou je inderdaad kunnen pleiten voor een onafhankelijk Vlaanderen.
Maar de cruciale factoren die destijds de rechtstreekse aanleiding waren voor de Belgische revolutie ontbreken wel: de persprocessen en de weigering om de ministeriële verantwoordelijkheid in te voeren.
Da's nonsens. Elke regering heeft zijn begroting. De ene heeft in principe geen uitstaans met de andere. Het is trouwens niet moeilijk om een begroting op orde te krijgen in Vlaanderen als je ziet hoe de fiscale verantwoordelijkheden van de gemeenschappen en gewesten in België geregeld worden. Kort gezegd kan je stellen dat de federale staat alleen maar betaalt, terwijl de deelstaten alleen maar innen. Dat heeft alles te maken met het feit dat in het verleden heel veel bevoegdheden werden over gedragen van de federale staat naar de deelstaten, aangevuld met een hoop geld. De deelstaten kregen dus extra bevoegdheden én geld, zonder dat ze daar zelf fiscale verantwoordelijkheid voor moeten dragen.quote:Vlaanderen zelf heeft de begroting op orde, maar moet wel de grotendeels Waals-Belgische staatschuld dragen.
Het is dan ook niet onlogisch dat die deelstaten dit jaar nu even wat bijspringen nu de federale begroting flink te kort schiet. Zeker als die deelstaten extra bevoegdheden willen.
Trek je nu de gelijkenis tussen Albert II en Willem? Zelfs de eerste Belgische Koningen waren doetjes tegenover Willem (wat Leopold II betreft enkel in zijn functie als Koning natuurlijk, niet in zijn functie als eigenaar van Congo).quote:Maar de slagroom op de taart zijn toch wel de in Vlaanderen zeer geliefde Saksen-Coburgs. Dat de Vlamingen dat allemaal pikken, maar wel in opstand kwamen tegen Willem de Verschrikkelijke, is toch wel zeer apart.
Onbewezen stelling van jou.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 14:54 schreef Heero87 het volgende:
En dat heeft België in het algemeen en Vlaanderen in het bijzonder op termijn veel verder gebracht dan dat ze binnen de Nederlanden waren gebleven.
Mijn visie;
Het is nu te laat, de culturele kloof is onoverbrugbaar maar als de Nederlanden nog steeds hadden bestaan was er sprake van een natie met veel meer macht in Europa, een bevolking van bijna 27 mln. mensen. Economisch gezien zouden beide landsdelen ook enorm geprofiteerd hebben.
Nu hebben zowel Belgie als Nederland een onbeduidende rol in de EU en in de wereld.
Wees de Walen daar maar dankbaar voor.
Ik geef je net de titel van een boek waarin je genoeg daarover kan vinden, maar goed...quote:Onbewezen stelling van jou.
Tja, ik kan jou ook wel titels van boeken geven. Er zijn er genoeg hoor, die een heel ander verhaal vertellen. Overigens is wat onderwezen wordt op Belgische scholen over 1830, regelrechte geschiedvervalsing.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 15:24 schreef Heero87 het volgende:
[..]
Ik geef je net de titel van een boek waarin je genoeg daarover kan vinden, maar goed...
Franstaligen en Nederlandstaligen gebroederlijk in opstand tegen de Hollandse bezetter. *proest*
Hoe noemt men het ook alweer, als de gegijzelde sympathie heeft voor de gijzelnemer?
Kijk vooral maar eens naar Willem.quote:Wees de Walen daar maar dankbaar voor.
Je moet weten dat de Belgische revolutie aanvankelijk helemaal niet op de onafhankelijkheid uit was. De Belgen wilden meer inspraak, meer vrijheden en efficiënter parlement. Willem heeft dat altijd geweigerd. En pas daarna is de revolutie beginnen radicaliseren en is ze richting onafhankelijkheid geëvolueerd.
Had Willem wat sneller gereageerd en bijvoorbeeld wat toegevingen gedaan: meer vrijheden en in spraak, misschien zelfs confederalisme, dan hadden we nu misschien nog altijd samen geweest.
Ik heb je al tig keer gezegd in andere topics: ik heb twintig jaar school gelopen in België, ik heb in héél mijn schoolcarrière géén enkele les over 1830 gehad. Maar goed. Vraag aan tien Belgen wanneer we onafhankelijk zijn geworden, de helft weet het niet.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 15:29 schreef Oma het volgende:
[..]
Tja, ik kan jou ook wel titels van boeken geven. Er zijn er genoeg hoor, die een heel ander verhaal vertellen. Overigens is wat onderwezen wordt op Belgische scholen over 1830, regelrechte geschiedvervalsing.
Franstaligen en Nederlandstaligen gebroederlijk in opstand tegen de Hollandse bezetter. *proest*
Hoe noemt men het ook alweer, als de gegijzelde sympathie heeft voor de gijzelnemer?
Laatst op de Nederlandse TV werd een willekeurige Vlaming op straat naar zijn mening gevraagd. Hij werd echt kwaad toe hij dacht aan die Fransen die de Ollanders er uit werkten: "wij Vlamingen wilden dat helemaal niet"quote:Op dinsdag 13 mei 2008 15:29 schreef Oma het volgende:
Franstaligen en Nederlandstaligen gebroederlijk in opstand tegen de Hollandse bezetter. *proest*
Maar ja, Heero78 zal wel weer zeggen dat die man een smerige VB'er was.
Hmmm, ik heb een aantal Vlamingen zich toch echt horen beklagen over de leugens die worden verteld over 1830 in het geschiedenisonderwijs.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 15:33 schreef Heero87 het volgende:
[..]
Ik heb je al tig keer gezegd in andere topics: ik heb twintig jaar school gelopen in België, ik heb in héél mijn schoolcarrière géén enkele les over 1830 gehad. Maar goed. Vraag aan tien Belgen wanneer we onafhankelijk zijn geworden, de helft weet het niet.
Nou ja zeg, alsof elke Nederlander niet op school is geleerd dat die Willem de slechtste koning was die Nederland ooit heeft gekend. Er bestaat trouwens nog steeds grote waardering voor Lodewijk Napoleon Bonaparte, koning van Nederland tijdens de Franse tijd die veel nuttige zaken heeft ingevoerd (achternamen, geldstelsel, maateenheden, e.d.) Eigenlijk waren het de Fransen die het destijds verdeelde Nederland bijeen hebben gebracht.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 15:31 schreef Heero87 het volgende:
Had Willem wat sneller gereageerd en bijvoorbeeld wat toegevingen gedaan: meer vrijheden en in spraak, misschien zelfs confederalisme, dan hadden we nu misschien nog altijd samen geweest.
Maar dit terzijde.
Grappig trouwens dat Belgen alle slechte eigenschappen van 1 koning, 178 jaar projecteren op een heel volk. Zegt ook veel over de Belgen.
Doet me denken aan de Anschluss...
Do not pray for easy lives. Pray to be stronger men.
John F. Kennedy
John F. Kennedy
Dat zeg ik helemaal niet. Ik vind het wel nogal vreemd (om het met jouw woorden te zeggen) om de mening van één mens te projecteren op een heel volk, maar goed.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 15:48 schreef Ziggenmufter het volgende:
[..]
Laatst op de Nederlandse TV werd een willekeurige Vlaming op straat naar zijn mening gevraagd. Hij werd echt kwaad toe hij dacht aan die Fransen die de Ollanders er uit werkten: "wij Vlamingen wilden dat helemaal niet"
Maar ja, Heero78 zal wel weer zeggen dat die man een smerige VB'er was.
.Uiteraard is dat belachelijk (en ik doe dat zelf ook niet).quote:Grappig trouwens dat Belgen alle slechte eigenschappen van 1 koning, 178 jaar projecteren op een heel volk. Zegt ook veel over de Belgen.
Ik heb persoonlijk niks tegen Nederlanders (buiten wat ludiek geplaag natuurlijk).
Typisch trouwens dat jij stelt namens alle Vlamingen te spreken. Als ik naar de enquetes kijk van de kranten De Standard en HLN stemt ca. 45% van alle Vlamingen vóór. Vind ik tamelijk hoog, gegeven het feit dat helemaal niks op papier staat van hoe een samengaan er uit zou moeten zien. Bijna de helft zegt blind 'ja'.
Ik denk dat Vlamingen voor 99% voor zijn als:
- Er een verenigde staten der Nederlanden ontstaat
- Nederland daardoor wordt opgesplitst in 3 superprovincies/staten van elk 5-6 miljoen inwoners (de macht van Nederland wordt zo in drieën gesplitst zodat van een overheersing t.a.v. Vlamingen geen sprake kan zijn
- Vlaanderen de 4e provincie/staat van de VSdN vormt
- Nederlands-Limburg en Zeeuws Vlaanderen worden overgeheveld naar Vlaanderen
Ik denk dat Vlamingen voor 99% voor zijn als:
- Er een verenigde staten der Nederlanden ontstaat
- Nederland daardoor wordt opgesplitst in 3 superprovincies/staten van elk 5-6 miljoen inwoners (de macht van Nederland wordt zo in drieën gesplitst zodat van een overheersing t.a.v. Vlamingen geen sprake kan zijn
- Vlaanderen de 4e provincie/staat van de VSdN vormt
- Nederlands-Limburg en Zeeuws Vlaanderen worden overgeheveld naar Vlaanderen
Volgens mij zou het huidige Nederlandse staatsbestel al prima de Vlamingen kunnen absorberen, zonder dat ze zich onderdrukt hoeven te voelen.
Worden de Zeeuwen en Limburgers onderdrukt? De Nederlandse regering heeft drie ministers uit Limburg, en een Zeeuw als premier. Ook zouden de Vlamingen niet zomaar al het Nederlandse beleid hoeven over te nemen. Zo zijn bijvoorbeeld Nederlandse gemeentes volledig vrij in het wel of niet toestaan van coffeeshops binnen hun grenzen.
Dus ik zie niet in waarom de Vlaamse provincies een andere positie zouden moeten krijgen dan de bestaande Nederlandse provincies. In Nederland hebben we evenredige vertegenwoordiging, en geen districtenstelsel. De vraag is wel of de Vlamingen de Oranjes zullen accepteren.
Worden de Zeeuwen en Limburgers onderdrukt? De Nederlandse regering heeft drie ministers uit Limburg, en een Zeeuw als premier. Ook zouden de Vlamingen niet zomaar al het Nederlandse beleid hoeven over te nemen. Zo zijn bijvoorbeeld Nederlandse gemeentes volledig vrij in het wel of niet toestaan van coffeeshops binnen hun grenzen.
Dus ik zie niet in waarom de Vlaamse provincies een andere positie zouden moeten krijgen dan de bestaande Nederlandse provincies. In Nederland hebben we evenredige vertegenwoordiging, en geen districtenstelsel. De vraag is wel of de Vlamingen de Oranjes zullen accepteren.
Het lijkt me wel zo handig om open kaart te spelen. Waar heeft Ziggenmufter vandaan dat het zo nadelig voor België was? Vooral dat praatje over die ijzererts is nieuw voor me.
Deuger, Woke & Gutmensch
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
Nederland is één van de meest centralistische landen in de wereld. Ik snap best dat Vlamingen daar schrik voor hebben.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 17:35 schreef Oma het volgende:
Volgens mij zou het huidige Nederlandse staatsbestel al prima de Vlamingen kunnen absorberen, zonder dat ze zich onderdrukt hoeven te voelen.
Worden de Zeeuwen en Limburgers onderdrukt? De Nederlandse regering heeft drie ministers uit Limburg, en een Zeeuw als premier. Ook zouden de Vlamingen niet zomaar al het Nederlandse beleid hoeven over te nemen. Zo zijn bijvoorbeeld Nederlandse gemeentes volledig vrij in het wel of niet toestaan van coffeeshops binnen hun grenzen.
Dus ik zie niet in waarom de Vlaamse provincies een andere positie zouden moeten krijgen dan de bestaande Nederlandse provincies. In Nederland hebben we evenredige vertegenwoordiging, en geen districtenstelsel. De vraag is wel of de Vlamingen de Oranjes zullen accepteren.
De praktijk is inderdaad vaak anders. Dankzij de poldercultuur hier krijgt iedereen zijn zin. Gemeentes overleggen met het Rijk als er iets gebeurt moet worden ook al kan het Rijk theoretisch met één pennestreek zijn zin doordraven.
Ik heb er begrip voor dat de Vlamingen zwart op wit meer zekerheid willen hebben.
Deuger, Woke & Gutmensch
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
Omdat Nederland opgebouwd moest worden na de verwoestingen van Engeland en Napoleon. Je weet het waarschijnlijk niet maar rond 1780 had je in Nederland een kleine burgeroorlog tussen pattriotten en orangisten.quote:Op dinsdag 13 mei 2008 09:33 schreef Heero87 het volgende:
[..]
Waarom weigerde hij dan ministeriële verantwoordelijkheid in te voeren?
Willem I had die les in zijn achterhoofd. Het idee was gewoon dat het land eerst rijk moest worden en dan pas plaats was voor vrijheid. Zo ging het later ook met Indonesië (op een halfslachtige manier, dankzij conservatieve krachten).
Cliëntele-stelsel is het kernwoord. De stadhouders hadden een lange traditie van overal baasjes neer te zetten. Vriendjespolitiek dus. Willem I had die vriendjes nog niet in Vlaanderen.quote:Waarom weigerde hij dan een proportioneel evenwicht in het parlement?
Dat het met katholicisme te maken heeft geloof ik niet. Uitgerekend in die tijd, en ervoor, vond er een grote verandering plaats in de publieke opinie ten gunste van de rechten van Katholieken. Wel was het zo dat elk kerkgenootschap op goedkeuring moest rekenen van de koning, een maatregel die ook in Nederland tot veel beroering leidde.
Nederlands was de officiële voertaal. Belgen konden dat niet. Willem I wilde dat veranderen, zette schooltjes op.quote:Waarom was dan slechts 1/4e van zijn regering Belg?
Welke burgerrechten?quote:Waarom weigerde hij dan de burgerrechten die de Belgen wilden in te voeren?
Inderdaad, elke burger, niet alleen Belgen.quote:Waarom vervolgde hij dan elk burger met kritiek op zijn beleid?
Daarbij, was België na de Omwenteling dan opeens zo democratisch?
Deuger, Woke & Gutmensch
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
Fransenquote:De economische achterstand van Vlaanderen in de negentiende eeuw
Arm Vlaanderen
Door: Geertje Dekkers
In de huidige politieke crisis in België staan Vlaanderen en het armere Wallonie lijnrecht tegenover elkaar. In de negentiende eeuw was de situatie omgekeerd: zwarte armoede hield Vlaanderen decennia lang in zijn greep. Vlaamsgezinden meenden later dat het welvarende Wallonië Vlaanderen bewust eronder wilde houden. Maar die tegenstelling werd in de tijd zelf niet zo scherp ervaren.
'De weefnijverheid is alhier geweldig vervallen en de armoede zeer groot. Ganse benden bedelaars lopen uitgehongerd rond, ook van Gent en elders. Er zijn mensen die doodvallen langs de straten, want de eetwaren zijn niet kopelijk voor de gewone man,' schreef Bernardus de Neve, een inwoner van Zomergem, in de buurt van Gent, in januari 1848. In de tweede helft van de jaren veertig werd het platteland van Vlaanderen getroffen door een crisis, waarvan De Neve getuige was. Aanleiding voor de problemen waren mislukte oogsten. De strenge winter van 1844-1845 vernietigde een groot deel van de tarweoogst, en de aardappelen die boeren als vervanging teelden kregen vanaf juli 1845 last van een parasiet. In grote delen van Vlaanderen ging meer dan 90 procent van de aardappeloogst verloren.
Veel Vlamingen stierven de hongerdood of raakten verzwakt en werden vervolgens getroffen door cholera of tyfus, die ook in deze jaren heersten. Daardoor liep het sterftecijfer op tot 27,7 per duizend inwoners. Ter vergelijking: in 2000 was het sterftecijfer in Vlaanderen 9,7.
Bernardus de Neve beschreef het zo: 'Daar is al een dag geweest dat er in de kerk van Zomergem elf doodskisten achter malkaar stonden, tot aan het portaal. Men hoort van niets anders dan van dood en dieften overal.'
'Arm Vlaanderen' wordt deze ellende genoemd, naar het boek Door arm Vlaanderen van de journalist Auguste de Winne, in 1901 geschreven als een serie reportages over de armoede voor de Waalse socialistische krant Le peuple en later gebundeld. De armoede van Vlaanderen stak af tegen de rijkdom van Wallonië, dat dankzij de daar beschikbare kolen veel eerder industrialiseerde.
In de tijd van De Winne kregen de Walen van een deel van de Vlamingen de schuld van hun lijden. De Walen zouden de Vlamingen er bewust onder proberen te houden. Dat is echter veel te sterk gezegd. Van een bewuste poging om Vlaanderen arm te houden is nooit sprake geweest. Wel begon Vlaanderen het industriële tijdperk met een achterstand: het gebied industrialiseerde veel later dan Wallonië, onder andere doordat er aanvankelijk geen kolen werden gevonden. Op steun van de Belgische overheid hoefde Vlaanderen in deze vroege periode niet te rekenen. En de arme Vlamingen hadden nog een probleem: zij spraken Nederlands, terwijl de elite Franstalig was en scholen les gaven in het Frans. Het was voor hen dus moeilijk om vooruit te komen.
Konijnenvellen
De Winne schreef zijn reportages ruim vijftig jaar na de dagboeknotities van De Neve. De schrijnende armoede bestond toen dus nog steeds. De Vlamingen waren er niet in geslaagd uit het dal te komen, doordat er structurele problemen ten grondslag lagen aan de crisis.
In de eerste plaats hadden veel boeren maar weinig land ter beschikking. Meestal pachtten ze de grond en er was zoveel vraag dat prijzen torenhoog waren. Ze konden zich dus maar een klein stukje veroorloven. Daar kwam nog bij dat de grond in grote gebieden van Vlaanderen niet erg vruchtbaar was, zodat de boeren zich maar net konden handhaven. Een klap als de mislukte oogsten van halverwege de jaren veertig kon dan fataal zijn. Als ze de pacht niet meer konden opbrengen, moesten de boeren hun grond verlaten en bezaten ze niets meer.
Sommigen hadden nog wat extra inkomsten achter de hand dankzij huisnijverheid: veelal vlas spinnen of linnen weven. Maar de opbrengsten waren laag en bovendien brak in de jaren veertig ook daar een crisis uit. Uit Engeland kwamen namelijk grote hoeveelheden mechanisch geweven linnen en het nieuwe katoen, dat niet alleen mooier was, maar ook veel goedkoper dan de handgeweven stoffen. Vlaamse spinners en wevers kwamen zonder werk te zitten. De crisis in de landbouw en in de huisnijverheid samen hebben naar schatting tienduizenden Vlamingen beroofd van hun inkomsten.
Veel boeren die de jaren veertig wisten te overleven, raakten in de jaren tachtig alsnog in de problemen. Toen kelderden de graanprijzen omdat het graan goedkoop kon worden geïmporteerd uit bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Een deel van de plattelanders zocht zijn heil in het overgebleven thuiswerk. Vaak ging het om vieze, zware en slechtbetaalde klussen. Gevaarlijk was bijvoorbeeld het bewerken van konijnenvellen voor de hoedenmakerij: om ze geschikt te maken voor verdere bewerking moesten de thuiswerkers de vellen behandelen met giftige stoffen, zodat er hoeden van gemaakt konden worden.
In 1908 verdiende een Lokers gezin van twee ouders en een zoon van twaalf die allemaal werkten vijftien frank per week, voor elf uur werken per dag. Ter vergelijking: een metaalarbeider verdiende in die tijd in zijn eentje een kleine twintig frank per week.
Vanwege de lage lonen werd Vlaanderen aan het einde van de negentiende eeuw aantrekkelijk voor industriëlen. Tot dan toe had de industrialisatie vooral plaatsgevonden in Wallonië met zijn steenkool, en in de textielstad Gent. In 1806 stonden daar al mechanische katoenweverijen en in 1830 werkten er 16.000 arbeiders in de katoenindustrie. Vanaf 1875 richtten investeerders ook in andere Vlaamse steden en stadjes fabrieken op, vanwege de lage lonen maar ook omdat er in die tijd steenkool in de Kempen werd gevonden. Er kwamen textielfabrieken en nieuwere vormen van industrie: metaalbewerking en de productie van chemicaliën.
Concurrentie
Wie werk kreeg in de nieuwe fabrieken was er nog steeds beroerd aan toe. Het werk was vaak gevaarlijk en ongezond en de werkdagen waren lang: vijftien uur was geen uitzondering. Daarbij bleven de lonen laag, want er was nog steeds een overschot aan werkvolk. Om de armoede het hoofd te bieden, moesten vrouwen meewerken en in veel gevallen de kinderen ook. De allerkleinsten konden naar de bewaarschool maar daarna moesten ze aan het werk. Soms al met vijf jaar, maar meestal als ze enkele jaren ouder waren.
Onder de industriëlen die fabrieken begonnen in het arme Vlaanderen bevonden zich de nodige Walen. Vanwege de armoede en het grote aanbod van arbeiders konden ze lage lonen uitbetalen; lager dan in Wallonië waar niet zo'n overschot van straatarme arbeiders bestond. Uiteraard ontstond er concurrentie tussen Waalse en Vlaamse ondernemingen. Die concurrentie viel te interpreteren als opnieuw een Waalse poging om de Vlamingen er onder te houden. Maar in feite was er niet meer aan de hand dan normale competitie tussen bedrijven.
Veel arbeiders en hun gezinnen waren chronisch ondervoed en hun leefomstandigheden waren erbarmelijk. In de steden woonden ze vaak in zogenoemde 'beluiken', stegen volgepakt met krotten, vrijwel zonder voorzieningen. Een dramatisch voorbeeld was het beluik Batavia in Gent. In 1843 stonden daar op honderd bij dertig meter 117 woninkjes, waarin 580 mensen woonden. Met z'n allen deelden ze zes gemakken die uitkwamen op een open riool.
Sommigen zochten werk ver van huis. In het laatste kwart van de negentiende eeuw werden veel spoorwegen aangelegd in België, zodat arme Vlamingen konden reizen naar verder gelegen werk. Naar het rijkere Wallonië bijvoorbeeld. Arbeiders daar verdienden beter dan in Vlaanderen omdat er veel meer werk was. Hun positie was overigens nog steeds niet te benijden, maar voor veel Vlamingen was het werk in Wallonië een hele vooruitgang.
Daarom pendelden ze vanuit hun woonplaats naar Waalse fabrieken, het land of de mijnen, of naar het nieuw-ontdekte kolenbekken in de Vlaamse Kempen. 'J.V. te B.' bijvoorbeeld, trok in 1907 naar de mijnen. Pater Desideer Stracke beschreef zijn bestaan in het boekje Arm Vlaanderen uit 1914, toen 'Arm Vlaanderen' een begrip geworden was: 'Om 16 uur verlaat hij zijn huizeke, trekt te voet, een volgeslagen uur, met driftigen pas, naar de dichtste statie, kruipt in den werkliedenwagen en komt te 20 uur ter bestemming aan, daalt in de mijn en werkt er van 21 tot 5 uur. Rond 6 uur vertrekt hij weer en komt, na een andere snelmarsch, als 't wel gaat, rond 10 uur tehuis. Als 't wel gaat, want de treinen!...'
Na al dat werken en lopen waren de inkomsten wel beter dan die van de thuiswerkers: J.V. verdiende 4 frank 50 per nacht. Daar ging wekelijks 2,65 voor zijn spoorkaart van af en dan hield hij net genoeg over om zijn vrouw en vijf kinderen te onderhouden. Maar vlees was te duur.
Boerenbond
Pater Stracke vond dat de arme Vlamingen onder de duim werden gehouden door de Walen en de Franstalige elite. Voor hem was hun materiële armoede nauw verweven met de geestelijke armoede van Vlaanderen, die voortkwam uit de onderdrukking van het Nederlands in heel België. De bestuurstaal van het land was Frans en de Vlamingen konden in het leger of bij officiële instanties geen Nederlands spreken. Vlamingen maakten dus weinig kans om op te klimmen.
Bovendien konden ze zich niet ontplooien, betoogde Stracke: 'taal en geschiedenis zijn eten en drinken voor ieder individueel en nationaal, dus ook voor elk Vlaamsch organisme. En daarom is dit ziek en lijdend, en daarom is het rijke Vlaanderen der zoogezegde leidende standen arm.'
Uit deze tijd van nieuw Vlaams bewustzijn stamt het idee dat Wallonië de Vlamingen bewust klein gehouden had. Stracke en andere zogenoemde flaminganten vonden dat de Vlamingen zich moesten emanciperen. Ze moesten (in het Vlaams) leren lezen en onderwijs volgen, zodat ze zich verder konden ontwikkelen en betere banen konden krijgen. De strijd tegen de materiële en die tegen de geestelijke armoede waren voor de flaminganten dus verbonden. De Vlaamse beweging kreeg nooit veel aanhang onder de armsten. De flaminganten waren vooral leden van de middenklasse, het kleinburgerlijk deel van Vlaanderen.
In deze context werd ook wel geklaagd over protectionistische maatregelen voor de industrie tegen invoer uit andere landen. Zo werden na 1830 hoge invoerrechten geheven op ijzer en kolen, zodat de Waalse mijnen en de Waalse ijzerindustrie werden beschermd tegen invoer uit bijvoorbeeld Engeland. De Vlaamse textielindustrie, die zwaar te lijden had onder de invoer van machinaal gefabriceerd Engels textiel, kreeg dergelijke bescherming niet. Flaminganten zagen dit, achteraf, als bevoordeling van de Walen. Maar in de tijd dat de protectionistische maatregelen werden genomen was - zoals gezegd - de tweedeling tussen Vlaanderen en Wallonië nog niet zo scherp.
Ook de katholieke kerk zag het lijden van de armsten en probeerde daar wat aan te doen. Daarvoor had de kerk een pragmatische reden: de angst dat ze arbeiders kwijt zou raken aan de socialisten. Tijdens de landbouwcrises sprongen kerkgemeenschappen verarmde boeren bij, zodat ze hun land konden behouden. Het beleid van de kerk was gericht op eigendom. Goede katholieken hadden in de ogen van de kerk een gezin en bezittingen waar ze verantwoordelijk voor waren.
De kerk stimuleerde ook de oprichting van boerengildes die bijvoorbeeld samen inkopen regelden. In 1890 werd de Belgische Boerenbond opgericht, die ingreep in alle aspecten van het boerenbestaan en waarvan de leiding in handen was van katholieke geestelijken. De Boerenbond regelde financiën, verzekeringen, gezamenlijke inkopen en hield zich zelfs bezig met de morele begeleiding van de boeren.
Maar aan de structurele verbetering van het arbeidersbestaan heeft de kerk niet veel bijgedragen. De christen-democraten die dat wél wilden doen (zie hiervoor het kader over Daens) konden zelden op steun van de kerk rekenen. Wel riep de kerk op tot liefdadigheid.
Rode zuil
Van meer betekenis voor de arbeiders was het socialisme en het ontstaan van vakbonden. Hoewel die verboden waren, werden er in 1857 twee opgericht in het vroeg-geïndustrialiseerde Gent: de Broederlijke Maatschappij der Wevers van Gent en de Maatschappij der Noodlijdende Broeders. Om het verbod op vakbonden te omzeilen kregen ze de vorm van ziekenkassen, waaraan de leden wekelijks of maandelijks een paar centiem doneerden. Als leden vanwege een (eveneens verboden) staking hun baan verloren, konden ze vaak een beroep doen op de kas.
Stakingen verliepen in die vroege jaren meestal ongepland, en draaiden om ad hoc-eisen. Dat veranderde rond 1864, toen in Londen de Eerste Internationale werd gehouden. Veel Vlaamse vakbewegingen sloten zich daar bij aan en begonnen zich meer op de lange termijn te richten. In Gent, Brussel en Antwerpen leidde dat al snel tot de oprichting van algemene vakverenigingen, voor alle takken van nijverheid. De Vlaamse vakbonden raakten goed georganiseerd en kregen een politieke agenda.
In veel steden ontstond zelfs een rode zuil. Ook hierin liep Gent voorop. Vanaf 1880 werkte de vooraanstaande socialist Edward Anseele daar aan een ware tegeneconomie van coöperatieve bakkerijen, apotheken, kolendepots, textielhandels enzovoort, met werk en goederen voor arbeiders. Het systeem werd in veel andere steden overgenomen.
Het succes van de socialistische coöperaties en de rode zuil bracht de socialisten op het idee om het socialisme langs politieke weg verder uit te bouwen. Zij verlieten het ideaal van de arbeidersrevolutie en kozen voor de parlementaire weg. Daarom werd in 1885 de Belgische Werkliedenpartij (BWP) opgericht, ontstaan uit een Vlaamse en een Waalse arbeiderspartij.
Deels was dat een beweging van intellectuelen. Of het nu uit angst was voor de arme massa of vanwege oprechte onvrede over de sociale ongelijkheid, er waren heel wat hoog opgeleiden die zich bezig hielden met de armoede in Vlaanderen. De meesten van hen voelden zich thuis bij de democratische aanpak.
Onder arbeiders viel de populariteit van de BWP aanvankelijk tegen. In Wallonië, waar arbeiders het weliswaar beter hadden dan in Vlaanderen, maar nog steeds arm waren, hadden de socialisten veel aanhang. Ze leefden dicht opeen in grote steden en waren daarom makkelijk te mobiliseren. Maar de Vlaamse arbeiders waren sterk verdeeld. Ze leefden verspreid over heel Vlaanderen. En er waren veel verschillende groepen: de dagloners, de pendelaars, de vaste fabrieksarbeiders. De onderlinge verschillen waren groot en de BWP wist die niet te overstijgen.
Dat veranderde pas in de jaren voor de Eerste Wereldoorlog, en toen zette de verbetering van de werk- en leefomstandigheden ook in. De zwarte armoede bestond nog steeds, maar er begon verandering in te komen. Er kwam een voorzichtig ouderdomspensioen bijvoorbeeld, en sociale huisvesting. Langzaam klom de Vlaamse economie op en kregen de armsten het beter. De groei was gestaag. Na een halve eeuw zou Vlaanderen Wallonië economisch voorbijstreven. En tegenwoordig klagen Vlamingen die zich willen afscheiden van het zuiden zelfs dat arm Wallonië te veel geld kost.
Met dank aan Jo Tollebeek, hoogleraar Cultuurgeschiedenis aan de K.U.Leuven.
Jullie zijn echt zo keihard genaaid. Ongelovelijk.
Deuger, Woke & Gutmensch
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
"Conservatism consists of exactly one proposition, to wit: There must be in-groups whom the law protects but does not bind, alongside out-groups whom the law binds but does not protect."
Dat zijn internetpolls. Daar kan ie-dereen op stemmen. Inclusief jij en de rest van Nederland.quote:Als ik naar de enquetes kijk van de kranten De Standard en HLN stemt ca. 45% van alle Vlamingen vóór. Vind ik tamelijk hoog, gegeven het feit dat helemaal niks op papier staat van hoe een samengaan er uit zou moeten zien. Bijna de helft zegt blind 'ja'.
Vrijheid van meningsuiting en persvrijheid, effectieve godsdienstvrijheid. Om de twee belangrijkste en in die tijd de meest cruciale te noemen.quote:Welke burgerrechten?
Schijnbaar moet ik dit tien keer zeggen voor het doordringt: ab-so-luut niet. Ook in het nieuwe België werden bepaalde burgerrechten met de voeten getreden, om te beginnen de taalvrijheid (maar goed, dat was bij Willem eigenlijk ook het geval: wat waren de Franstaligen, de Duitstaligen, de Limburgers, de West-Vlamingen met zijn taalwetgeving?)quote:Inderdaad, elke burger, niet alleen Belgen.
Daarbij, was België na de Omwenteling dan opeens zo democratisch?
