Arantxa Rus #1: De bestorming van de top

quote:

Het tennistalent wordt zorgvuldig in de markt gezet

Op slechts twee banen in het nationale trainingscentrum van de KNLTB in Almere wordt deze ochtend getraind. Welhaast symbolisch pendelen technisch directeur Rohan Goetzke en bondstrainer Eddy Bank tussen het zorgenkind én het paradepaardje van Jong Oranje.

Scherp is het contrast in de lichaamstaal van Thiemo de Bakker - na zijn breuk met de als speler teruggekeerde Raemon Sluiter weer tijdelijk onderdak bij de tennisbond - en Arantxa Rus, bij wie alles vanzelf lijkt te gaan. Even krijgt Goetzke het idee dat hij weer met zijn vroegere pupil Richard Krajicek op de baan staat als de 17-jarige Rus met haar linkerarm machtige opslagen produceert.

Als debutante in de WTA Tour maakte Rus dit seizoen de grootste sprong op de wereldranglijst - van 470 naar 170 - en wellicht eindigt ze het jaar nog als de beste junior ter wereld. Een groot talent is opgestaan, maar wel een talent dat zorgvuldig wordt gekoesterd én gekweekt.

De linkshandige Rus was het lichtpunt in een overwegend donker tennisjaar, ze is een speelster met wapens. Goetzke somt ze op na de training in Almere: 'Goede service, goede benen, goede backhand, goede vechter. Ik geef toe dat Arantxa me wel verrast heeft. Ze is niet bijzonder handig, maar ze pikt dingen sneller op dan ik had verwacht. Haar netspel is niet geweldig. Maar ze heeft haar grip iets veranderd en volleert al beter.'

Rus heeft de stap van het juniorentennis naar het profcircuit ogenschijnlijk moeiteloos gemaakt. Bij haar debuut in de Fed Cup stond ze met Renee Reinhard tegenover de wereldsterren uit Servië. 'Ik speelde tegen Jelena Jankovic, die nu nummer 1 van de wereld is', vertelt Rus op Papendal, waar ze een medische keuring ondergaat. 'Ik was even geïmponeerd en kwam meteen met 3-0 achter.

'Daarna ben ik lekker gaan tennissen. Ik kreeg in de tiebreak van de tweede set zelfs een setpoint. Ik had niet verwacht dat ik een topspeelster als Jankovic al zo goed partij kon geven. Plotseling realiseerde ik me dat ik een set kon winnen en prompt sloeg ik een dubbele fout. Ik moet nog leren niet te verkrampen op de beslissende momenten.'

Op gravel, haar favoriete ondergrond, won Rus een ITF-toernooi in het Italiaanse Bari. Maar de juniorenkampioene van de Australian Open beleefde haar internationale doorbraak op het WTA-toernooi in het Chinese Guangzhou, waar ze via de kwalificaties het hoofdtoernooi bereikte.

Rus versloeg de Belgische Wickmayer (67ste op de WTA-ranking) en een speelster uit de top-50: de Argentijnse Dulko. 'Het heeft me vertrouwen gegeven. Ik hoop volgend jaar in de top-100 te staan.'

De trip naar Azië is cruciaal geweest voor de ontwikkeling van Rus, zegt Olivier van Lindonk, haar nieuwe manager van marketingbureau IMG. 'We hebben er bewust voor gekozen Arantxa buiten Europa aan de WTA Tour te laten proeven. Zo kon ze zich in alle anonimiteit ontwikkelen.'

Technisch directeur Goetzke zag hoe de geschiedenis zich herhaalde. 'Ik heb het vroeger met Krajicek meegemaakt. Richard zei na zijn debuut bij de senioren: die mannen zijn niet zo goed als ik dacht. En wat zei Arantxa in China? Zo goed zijn die meiden ook weer niet, ik kan zelfs van ze winnen.'

Elke dag wordt tijdens de bondstraining aan dit talent geschaafd, aldus Goetzke. 'Arantxa wil leren. Zij heeft een deleteknop in haar hoofd en kan negatieve ervaringen van zich afschudden. Natuurlijk heeft ze haar moeilijke momenten. Het is bij haar echt niet altijd aardbeien met slagroom. Maar net als Robin Haase weet Arantxa dat ze elke dag een prof moet zijn. Niet veel Nederlandse talenten beseffen dat helaas.'

Veel meisjes haken af in de puberteit. Rus, die volgende week tijdens de nationale Masters in Rotterdam haar 18de verjaardag viert, heeft die kritieke fase doorstaan. 'Ik ken enkele meisjes die met proftennis zijn gestopt. Ze hadden moeite met reizen en vonden het tennis niet zo leuk als ze dachten.

'Ik heb er geen last van gehad. Ik kan het leven thuis gemakkelijk loslaten. Als ik op reis ben, concentreer ik me op het tennis. De rest sluit ik buiten.'

Rus profiteert in Monster ook optimaal van een stabiele gezinssituatie. 'Ik ben een rustig meisje, zo ben ik opgevoed. Veel meisjes hebben thuis problemen gekend, dat speelt bij ons niet. Mijn ouders zijn ook heel rustig, ze hebben nooit dollartekens in hun ogen gehad.'

Vader Laurens heeft zich bewust op de achtergrond gehouden, zegt zijn jongste dochter. 'Mijn ouders hebben me dit jaar zien spelen op Roland Garros en Wimbledon, maar meestal reis ik alleen met de bondstrainers. Ik zit straks weer vier weken in Australië zonder mijn ouders.

'Ik ben niet anders gewend. Mijn ouders bemoeien zich niet met mijn spel, ik vind dat prettig. Ik heb wel andere verhalen gehoord. Jelena Dokic is nu weer terug in het tennis, maar zonder haar vader. Die man was echt gestoord.

'Als ik een vader had die telkens stond te schreeuwen langs de baan, was ik waarschijnlijk ook gestopt. Je vader als coach lijkt me lastig, dan is het ook thuis moeilijk te scheiden. Ik vind het knap dat veel speelsters ver zijn gekomen met hun vader als coach. Ik ben blij dat we het thuis over iets anders kunnen hebben dan tennis.'

Goetzke: 'De ouders van Arantxa hebben vertrouwen in hun dochter en in de bond, dat maakt het voor ons wel zo gemakkelijk.'

Als manager van Nicole Vaidisova heeft Van Lindonk de soms pijnlijke confrontaties tussen vader en dochter van dichtbij mee gemaakt. Het Tsjechische toptalent kende een beroerd seizoen en viel terug naar de 41ste plaats. 'Na 10jaar heeft Nicole gebroken met haar vader als coach, door die keuze heeft ze vijf maanden grote problemen gekend. Het was een ingrijpende beslissing voor een meisje van 19 jaar. Maar het is goed dat ze nu op eigen benen staat.'

Van Lindonk prijst dan ook de keuze van Rus om een team om zich heen te bouwen. 'Iedereen roept dat tennis een individuele sport is. Maar ik kom er steeds meer achter dat een tennisser alleen kan slagen als hij de juiste vakkennis om zich heen verzamelt. Zo creëer je ook de juiste balans in de driehoek ouders, sporter en carrière.'

Van Lindonk noemt het 'speciaal' dat Rus zich zo koeltjes door het circuit beweegt. 'Ze heeft de grote sprong gemaakt op de wereldranglijst, maar het lijkt haar niet te deren. In de tennisacademie van Nick Bollettieri worden meteen sportpsychologen ingeschakeld als talenten succes hebben. Er wordt ze ook geleerd met geld om te gaan. Ik heb de indruk dat het bij Arantxa niet nodig is, daar is ze nuchter genoeg voor.'

Bij IMG houden 72 medewerkers, verspreid over 80 tennisdivisies in 30 landen, zich met hun klanten bezig. Zorgvuldig wordt ook het 'merk' Arantxa Rus opgebouwd. Van Lindonk, vanuit zijn kantoor in het Amerikaanse Bradenton: 'Grote sponsors zijn alleen geïnteresseerd in een sporter met internationale uitstraling.

'Buiten Nederland kent niemand Arantxa nog, we hebben nu interviews gedaan voor Amerikaanse en Engelse bladen. Met racketfabrikant Wilson hebben we al een contract afgesloten, een kledingsponsor voor Arantxa dient zich binnenkort aan.'

Ook in commercieel opzicht is het tennis drastisch veranderd, aldus Van Lindonk. 'Jim Courier kreeg zijn eerste grote contracten pas, toen hij al twee Grand Slamtoernooien had gewonnen. Nu zijn tennissers op steeds jongere leeftijd interessant en ben ik manager en mentor tegelijk geworden. Arantxa heeft een marketable face, zoals dat heet. Is ze mooi, komt ze uit een rijk westers land? Eerlijk is het niet, maar bedrijven kijken toch vooral naar de afzetmarkt.'

De eenzijdige exposure van het al snel met toptennis gestopte sekssymbool Anna Koernikova heeft de marketingbureaus geleerd dat de sport altijd centraal moet staan, zegt Van Lindonk. Het woord 'sexy' is voortaan taboe bij het uitbaten van tennistalenten. 'Hoeveel aanbiedingen denk je dat Maria Sjarapova in die richting heeft gehad?

'Maar verder dan een stijlvolle reportage voor een zwempakkenfabrikant is Maria niet gegaan, zo wijs is ze wel. Ik heb Arantxa voorgehouden dat ze moet wegblijven bij alles wat sexy wordt genoemd. Het werkt even om je op die manier te profileren, daarna daalt je marktwaarde dramatisch.'

Om Rus zich ook buiten de baan te laten ontwikkelen, heeft de KNLTB oud-prof en tv-commentator Marcella Mesker aangesteld om de huidige nummer 1 van Nederland mediatraining te geven. 'We nemen interviews met haar op en analyseren die', vertelt Mesker. 'Het gaat soms om kleine dingen. Arantxa moet bijvoorbeeld voor de tv-camera niet praten over Rohan of Hugo, maar over Rohan Goetzke en Hugo Ekker, anders weet niemand over wie ze het heeft.'

Mesker wil Rus tevens 'historisch besef' bijbrengen. 'Arantxa moet zich realiseren dat ze een vak beoefent. Ik bereid haar nu voor op de vragen die ze als nummer 1 van Nederland krijgt. Zo neem ik meteen het wantrouwen weg dat je vaak ziet tussen sporters en journalisten. Arantxa moet een partnership vormen met de media.

'Ik laat haar ook boeken lezen over tennis. Bij mij thuis staan er wel 200 in de kast, haar mond viel open van verbazing. Maar Arantxa moet weten hoe toppers als Graf, Seles en Hingis op haar leeftijd presteerden, dat ze op Wimbledon legendarische speelsters als Navratilova en Evert kan ontmoeten.

'Ik heb haar nieuwe boeken over Pete Sampras en Andy Murray gegeven, ter inspiratie en om te leren van absolute topspelers. Arantxa moet zich tevens een mening vormen over het Nederlandse vrouwentennis. Ze is erg leergierig en staat er ook voor open.'

Wist Mesker veel, toen zij als jong meisje op Wimbledon speelde? 'Mediatraining is een bewustwordingsproces, waaraan veel te weinig aandacht wordt besteed. Ik heb het zelf moeten uitvinden, nu kan ik Rus iets aanreiken. Ik raak er steeds meer van overtuigd dat een talent niet wordt geboren, maar wordt gemaakt. Arantxa zal dus ook de wereld buiten het tennis moeten veroveren.'

Rus leert snel, blijkt uit het gesprek op Papendal. Over haar verhouding met concurrente Michaëlla Krajicek: 'Voor mij is er niet veel veranderd. Ik werd nummer 1, omdat Michaëlla lang geblesseerd was. Ik mag mezelf niet met haar vergelijken, Zij heeft al een kwartfinale op Wimbledon gespeeld. Ik kom net kijken.'

Het is geen gespeelde bescheidenheid. Rus: 'De media komen nu op me af. Maar ik heb niet het gevoel dat ik niet meer mag falen, ik heb tot nu toe geen druk gevoeld.'

Die voelt Goetzke als technisch directeur van de KNLTB wel. 'Natuurlijk hebben we als bond ook resultaten nodig. De doorbraak van Arantxa Rus kan andere meisjes inspireren ook die weg te volgen. De lat ligt misschien wel te hoog in het Nederlandse tennis. Daarom zou het voor iedereen geweldig zijn als Arantxa slaagt.'

De Volkskrant

quote:

Op zaterdag 14 februari 2009 11:15 schreef TheVulture het volgende:
Zou leuk zijn als Rus of Ewijk het hoofdtoernooi haalt... Rus moet het wel kunnen halen als 1e geplaatst in de kwali's

quote:

Op zaterdag 14 februari 2009 20:33 schreef TheVulture het volgende:

[..]

Hoop wel dat ze qua mediatraining wat heeft bijgeleerd... was maar een chagrijnig ding de laatste keer dat ik haar op tv zag

quote:

Op zondag 15 februari 2009 20:05 schreef Tim86 het volgende:

[..]

Waar zie je die tussenstand? WTA scorebord geeft hem niet aan bij mij..

quote:

Op zondag 15 februari 2009 20:11 schreef Tim86 het volgende:

[..]

Vreemd...Rus en nog iets anders stonden er wel op, maar deze wedstrijd dus niet..

quote:

Op maandag 16 februari 2009 16:10 schreef TheVulture het volgende:

[..]

Rus geef ik een redelijk goede kans, Ewijk zou een stunt zijn