De magische Jason Mraz Eigenlijk wilde hij goochelaar worden, maar hij kwam in de muziek terecht. Nu treedt de troubadour uit Virginia letterlijk overal op. Geen gangbare platenzaak verkoopt zijn cd’s en toch zingt het publiek zijn repertoire luidkeels mee. Jason Mraz lijkt het vleesgeworden bewijs van de impact die websites als YouTube en MySpace op de muziekindustrie hebben.
Al na vijftien minuten was zijn eerste concert in Nederland, vorige week in Paradiso in Amsterdam, uitverkocht. Trekt hij in Amerika, Azië en Australië al langer volle zalen, in Nederland verwachtte de Amerikaanse singer-songwriter te spelen voor ’wat nieuwsgierige mensen die misschien wel eens een liedje hebben gehoord’.
Maar of het nu zijn gratis show was in het Rotterdamse Rotown, het optreden op het North Sea Jazz-festival, of in een achtertuin in het Overijsselse Ootmarsum, waar zondag zeventig fans 2,5 uur konden genieten van een informeel huisconcert, het publiek bleek de introductiefase al ruimschoots voorbij.
Mraz: „Dit is bizar maar ook inspirerend. Ik heb altijd al door Europa willen toeren, nu weet ik dat het ook kan.” Twee maanden lang reist hij rond, met rugzak en gitaar. Ondanks zijn groeiende bekendheid hoopt hij die laagdrempelige aanpak nog lang vol te kunnen houden.
Jason Mraz: „Websites als YouTube dwingen artiesten om creatiever te worden.” Op de basisschool vroeg een leerkracht aan Mraz wat hij wilde worden. Hij wilde magician (goochelaar) zeggen, maar zei per ongeluk musician (muzikant). Vanaf dat moment kon hij voor zijn gevoel niet meer terug. Opgegroeid in Mechanicsville, Virginia, studeerde Jason Thomas Mraz korte tijd aan de American Musical and Dramatic Academy in New York. Hij trok naar San Diego in Californië, en ontmoette daar percussionist Toca Rivera, die samen met drummer Adam King en gitarist Ian Sheridan nog altijd tot zijn vaste bandleden behoort. In 2002 kreeg Mraz zijn eerste platencontract en verscheen zijn debuut-cd ’Waiting for My Rocket to Come’. Zijn eclectische mix van pop, rock, jazz en rap sloeg aan in de VS, het album werd platina in 2004. Een jaar later bracht hij ’Mr. A-Z’ uit, en de cd werd genomineerd voor een Grammy Award. Na zijn huidige zomertournee door Europa, begint hij aan alweer zijn zevende album, een akoestische plaat met veel bandinvloeden.
Vanwege zijn onbezorgde houding en deuntjes („ik zal nooit een arme-ik-nummer schrijven”) die lekker in het gehoor liggen, werd hij al vergeleken met artiesten als Jack Johnson, John Mayer en Dave Matthews. Hij imponeert zijn publiek met een stem die moeiteloos alle toonladders beklimt. En met grapjes, zoals het expres veranderen van de tekst om het meezingende publiek op het verkeerde been te zetten, bewees hij in Paradiso dat ’goedgebekt’ niet alleen op zijn uitzinnige stembereik van toepassing is.
Mraz heeft niet per se een volle zaal nodig om zijn creativiteit te tonen. Stond hij jaren geleden nog met zijn gitaar en op blote voeten op het podium in de Californische bar Java Joe’s, nog steeds geeft hij met evenveel gemak een showtje weg op straat. Zo ook voorafgaand aan zijn optreden in Paradiso. Plotseling verschijnt hij met zijn vriend en voorprogramma Billy ’Bushwalla’ Galewood buiten op de trappen van de voormalige kerk. Met een strohoed op het hoofd en een paraplu in de hand geeft de moderne troubadour twintig minuten lang een freestyle voor de wachtende fans. „Improviseren doen we overal en altijd”, zegt Mraz. „Als we staan te koken gaat het bijvoorbeeld over ’the salad that we’re making, and the food that we’re baking and the dessert that is caking’. Als we dat in ons normale leven niet doen, is het op het podium nog moeilijker. Bovendien is dit een leuke manier om contact te maken met het publiek.”
Dat publiek kent hem vooral van internet. Op YouTube levert zijn naam als zoekopdracht bijna 10.000 filmpjes op. En hij hoeft de lezers van zijn dagboek op MySpace maar te vragen om kleine veranderingen in zijn Wikipedia-profiel aan te brengen (’tot mijn biografie zo absurd klinkt als menselijk mogelijk is’), of enige dagen later lees je dat Mraz met zijn prachtige blonde vrouw, een blonde hond en blonde kat in een blond huis woont.
Voor de artiest was het internet geen uitgekiende verkoopstrategie om de wereld te ’mrazmerizen’. Daar vallen de stukjes van zijn persoonlijkheid simpelweg het beste in elkaar. „Als ik niet op het podium sta ben ik eigenlijk een verlegen jongetje dat het liefst op zichzelf is, bezig met mijn muziek of met mijn dagboek. En af en toe voel ik de behoefte om die ervaringen met fans te delen. Toen ik op mijn achttiende begon met gitaarspelen hielp de muziek me te verwoorden wat mij bezighoudt. Nu is het ook een geweldige manier om mensen te ontmoeten.”
Mraz omarmt ook de schaduwzijden van het internet. Het illegaal verspreiden van amateuropnames van zijn optredens op YouTube en het gratis downloaden van zijn muziek, hij werkt er graag aan mee. „Af en toe zet ik een nieuw nummer of een oude demo op MySpace. Het lijkt erop dat de platenmaatschappij MySpace niet checkt, of dat het ze niet interesseert. Zo kan ik af en toe iets naar buiten brengen voor mensen die echt graag nieuwe muziek willen horen”, zegt hij zichtbaar genietend. „Websites als MySpace en YouTube dwingen artiesten ook om steeds creatiever, eerlijker en toegankelijker te worden. Iedereen kan zijn digitale camera pakken en een video maken. De tijd van de miljoenen kostende videoclips is voorbij.”
Geld is niet waar Mraz op uit is. Zelfs om hem live te zien spelen, betaal je – ook in Amerika – vaak minder dan voor een album in de winkel. „Ik denk niet dat het nodig is om belachelijke prijzen te vragen. Toen ik begon, verkocht ik mijn cd’s voor tien dollar in cafés. Als iemand dat niet kon betalen, gaf ik ze weg. Ik wil niet dat geldgebrek tussen mijn muziek en een luisteraar in staat.”
De koop- en verkoopkant van de muziekindustrie zegt hem weinig. „Ik weet dat je tijd en moeite moet investeren, omdat je nu eenmaal een contract getekend hebt. Maar verder probeer ik op veilige afstand van mijn management te blijven. Eigenlijk is de industrie als een kunsthandelaar. Ik geef hem mijn schilderijen en hij vindt maar een manier om ze te verkopen. Ze krijgen mijn album, mijn twaalf liedjes, maar dat betekent niet dat ze me bezitten in de manier waarop ik op het podium sta, hoe ik communiceer met mijn publiek, wat ik draag of hoe ik leef. Nee, mijn artiestendom krijgen ze niet.”
http://www.trouw.nl/degid(...)_magische_Jason_Mraz