Ik wil het even hebben over een typologie die Luyendijk aanbrengt onder bankiers: de tandenknarsers versus de neutralen. Vooral de neutralen herken ik veel in de LPT.
--------------------------------------------------
"Er zijn mensen in de City die een ander en beter systeem willen. Dat is de kern van de verhalen van mensen van het type 'tandenknarser', en eenzelfde geluid hoorde ik bij een tweede groep. Ook zij konden de ethische dilemma's van hun werk scherp benoemen, maar verbonden hier, met argumenten, geen verdere gevolgen aan. Je zou ze de 'neutralen' kunnen noemen, en die kom je overal in de City tegen.
De senior toezichthouder was een neutrale. 'Ik verdien tonnen per jaar,' zei hij, 'terwijl een soldaat die voor ons land in Afghanistan vecht 22000 krijgt.' Het is raar, ging hij verder. 'Als je vraagt of dat eerlijk is, denk ik meteen aan een collega die 5 miljoen verdient. Terwijl ik weet dat ik slimmer ben. Het leven is niet eerlijk.'
De personeelsfunctionaris vertelde dat ze een ton verdiende, om hier direct op te laten volgen: 'Een obsceen bedrag, absoluut. Daar heb je drie of vier verpleegsters voor.' Een korte stilte, en dan: 'Ik zou heel graag in Londen blijven wonen, ben echt dol op die stad geworden. Dus moet ik veel verdienen.'
Zo redeneerden neutralen over hun 'compensatie'. Ze zagen de ethische dilemma's, maar zeiden: Wat kan ik eraan doen? Ja, mijn bank is gered door de belastingbetaler. Nu krijg ik een vette bonus. Dat is absurd. Maar wat zou jij doen? Ze zeiden: 'Verdienen jij en ik het om te zijn geboren in de westerse wereld?'
Neutralen dachten onmiskenbaar na over de morele dimensies van hun werk en beloning, zagen wat er scheef zit, en hadden daar vervolgens vrede mee gesloten. Vergelijk het met jouw CO2-uitstoot, zeiden er een paar. Jij kunt je leven totaal omgooien om klimaatneutraal te gaan leven. Is het probleem dan opgelost? Maar jouw leven ligt overhoop."
--------------------------------------------
Doet me denken aan Claudia c.s. Ze snappen de protesten aan de UvA, maar zij en haar collega's denken aan de hypotheek en de kinderen. Wat kun je eraan doen?
Een amorele houding, natuurlijk.