Europese Hof verbiedt uitzetting afgewezen asielzoekers

quote:

Uitzetting botst met verbod foltering


AMSTERDAM/DEN HAAG - Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft donderdag een uitspraak gedaan die mogelijk grote gevolgen heeft voor de uitzetting van asielzoekers. Volgens het hof schendt de Nederlandse staat het verbod van foltering als een Somaliër wordt uitgezet naar zijn land.

Ook de uitzetting naar de door Nederland als relatief veilig aangewezen gebieden in Somalië is volgens het hof een schending van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. De man, Salah Sheekh, stond op het punt te worden uitgezet in 2004, maar mocht de uitspraak van het hof in Nederland afwachten.

De toenmalige minister voor Vreemdelingenzaken (Verdonk) heeft steeds gesteld dat terugkeer naar de veilige zones wel mogelijk is. Afgewezen asielzoekers zijn daar ook naartoe teruggestuurd.

Het hof kent meer gewicht toe aan de berichten van vluchtelingenorganisaties over de onveilige toestand in Somalië dan de Nederlandse overheid. Zo concludeert het hof dat het onwaarschijnlijk is dat de Somaliër – lid van een minderheidsgroep – bescherming zou kunnen vinden in zijn land.

Salah Sheekh leefde in een gebied waar een andere clan de dienst uitmaakte. Die groep zou volgens hem zijn vader en broer hebben vermoord. De immigratiedienst wees zijn asielverzoek af. Zijn vluchtverhaal werd niet geloofwaardig geacht. Bovendien werd geoordeeld dat zijn problemen niet het gevolg zijn van systematische discriminatie, maar van de onveilige situatie die is ontstaan door bendes. Het hof stelt nu dat de beslissing om uit te zetten niet afhangt van de vraag of de bedreiging in het land van herkomst van de overheid komt.

De Somaliër had geen hoger beroep ingesteld tegen zijn afgewezen asielverzoek bij de Raad van State, maar stapte rechtstreeks naar het Europese Hof. Normaliter neemt het hof zo’n zaak niet in behandeling omdat eerst alle nationale rechtsmiddelen moeten worden gebruikt.

Dit keer stelt het hof dat die verplichting mocht worden overgeslagen omdat het niet waarschijnlijk is dat hij er baat bij had gehad. De Raad van State oordeelt dat een asielzoeker die tot een minderheidsgroep behoort waartegen schendingen worden gepleegd, ook duidelijk moet maken dat hij persoonlijk gevaar heeft te duchten. ‘Volgens het hof hoeft dat niet, maar zegt het gevaar tegen zijn clan voldoende’, aldus zijn advocaat Ferschtman. Minister Hirsch Ballin voor Vreemdelingenzaken bestudeert de uitspraak. Het ministerie kan nog appèl aantekenen.

quote:

AMSTERDAM/DEN HAAG - Somalische asielzoekers kunnen terug. Althans naar de ‘veilige zones’ Somaliland en Puntland, redeneert Nederland al jaren. Maar met terugsturen moet een land voorzichtig zijn, stelt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Een asielzoeker moet ook daar zeker zijn van bescherming, en überhaupt het ‘veilige’ gebied weten te bereiken.


De Amsterdamse hoogleraar bestuursrecht Ben Olivier simplificeert de ingewikkelde uitspraak die het hof donderdag deed. ‘Het betekent dat je een oud Somalisch vrouwtje niet zomaar eventjes kan dumpen in Puntland.’ De Europese rechters spraken zich uit over de jonge Somaliër Salah Sheekh, maar dat heeft gevolgen voor heel het vreemdelingenbeleid.

Want niet alleen in Somalië maakt Nederland onderscheid tussen veilige en onveilige gebieden. Ook in bijvoorbeeld Irak en Afghanistan zijn zones waar asielzoekers naartoe kunnen, volgens de Immigratie- en Naturalisatiedienst. Dat mag van het hof, mits bescherming is gegarandeerd.

Terwijl de Nederlandse minister voor Vreemdelingenzaken zich baseert op de ambtsberichten van Buitenlandse Zaken, kijkt het hof in Straatsburg ook naar de rapporten van vluchtelingen- en mensenrechtenorganisaties. En de Europese rechters zeggen, in tegenstelling tot de minister en de Nederlandse rechters, dat Sheekh niet terugkan naar ‘veilige zones’.

Het is, volgens het hof, zelfs onwaarschijnlijk dat hij waar dan ook in Somalië bescherming krijgt. Sheekh behoort namelijk tot de Ashraf-stam, en daarmee tot een minderheid. Omdat alle minderheden in Somalië risico lopen op marteling of vernedering, is uitzetting van Sheekh in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, aldus de uitspraak.

‘Het is een harde uitspraak: het hof heeft Nederland veroordeeld en dat is ernstig’, zegt hoogleraar Olivier. ‘De eerste zet is nu aan minister Hirsch Ballin, die moet zijn vreemdelingenbeleid goed bekijken. Maar ook de rechters hebben het regeringsbeleid niet voldoende getoetst.’ Een woordvoerder van het ministerie van Justitie ziet dat anders: ‘De uitspraak van het Europese Hof wijkt wel erg af van de Nederlandse jurisprudentie.’

De Tilburgse hoogleraar vreemdelingenrecht Anton van Kalmthout zegt dat Europa doet wat het Nederlandse recht had moeten doen: ‘asielzaken inhoudelijk bekijken.’ Sinds de nieuwe Vreemdelingenwet van april 2001, oordeelt de Raad van State – na de gang naar de vreemdelingenrechter – over het hoger beroep. ‘En die kan door de nieuwe wet net als de rechters zeer marginaal toetsen.’ De gevolgde procedure telt in beroep vaak zwaarder dan het verhaal.

Sheekh heeft de Raad van State gepasseerd door direct naar het Europese Hof te gaan. Normaal moet iedereen eerst alle procedures in eigen land doorlopen, maar ditmaal oordeelde het hof dat hij geen succes zou boeken bij de Raad van State, en nam de zaak in behandeling.

‘Het zijn de Europese instanties die Nederland moeten wijzen op de mensenrechten van vreemdelingen’, zegt Van Kalmthout. ‘Talloze organisaties, Nederlandse asieladvocaten en andere betrokkenen hebben op het harde asielbeleid gewezen, maar hebben nooit gehoor gekregen. Zij hebben nu dankzij deze uitspraak het gevoel gekregen niet helemaal gek te zijn geweest al die tijd.’

quote:

Op vrijdag 12 januari 2007 11:25 schreef RemcoDelft het volgende:
Dus als we er 1 terugsturen maken we ons schuldig aan foltering, maar als we er miljoenen daar laten zitten niet? Beetje schijnheilig!

quote:

Op vrijdag 12 januari 2007 11:28 schreef RemcoDelft het volgende:

[..]

Nee, wij vermoorden er niet 1, we voegen er 1 bij die miljoenen.

quote:

Op vrijdag 12 januari 2007 11:36 schreef BlaZ het volgende:

[..]

Er worden per dag duizenden mensen vermoord waarom zouden we ons wel druk maken om deze kerel puur omdat we hem uitzetten?

quote:

Op vrijdag 12 januari 2007 19:53 schreef PJORourke het volgende:
Wat een onzinnig oordeel. Wordt weer eens duidelijk dat het tijd wordt voor een afscheid van de EU.

quote:

Op vrijdag 12 januari 2007 20:47 schreef PJORourke het volgende:

[..]

Je systematisch onderwerpen aan een praktisch buitenlands hof dat binnenlands beleid maakt vind ik niet zo geweldig.

quote:

Op vrijdag 12 januari 2007 21:32 schreef PJORourke het volgende:

[..]

Dat ben ik helemaal met je eens. Maar dit oordeel vind ik onzinnig, en het is niet het eerste onzinnige oordeel van dit hof.

quote:

Op vrijdag 12 januari 2007 21:58 schreef PJORourke het volgende:

[..]

Nou, uitzettingen verbinden aan foltering? Dat is toch te zot voor woorden?