Nieuwegein is een gemeente en voormalige groeikern in de Nederlandse provincie Utrecht, ten zuiden van de stad Utrecht, aan de rivier de Lek. Nabij IJsselstein in het westen en Vianen in het zuiden (aan de overkant van de Lek). Het is met 61.609 inwoners na Utrecht zelf de grootste gemeente van de agglomeratie Utrecht. Nieuwegein is ontstaan op 1 juli 1971 na samenvoeging van de vroegere gemeenten Jutphaas en Vreeswijk.
OntstaanIn de jaren '60 en '70 vond in Nederland een golf van suburbanisatie plaats; bewoners uit de grote steden in de randstad trokken naar de omliggende gemeenten. De regering wou echter voorkomen dat het Groene Hart zou verstedelijken. Plaatsen in het Groene Hart werd verboden grote bouwprojecten te starten. Er was echter compensatie nodig, met als gevolg dat de regering een aantal plaatsen aanwees voor grootschalige woningbouw. Rond de stad Utrecht zou dit plaats moeten vinden ten zuiden van de stad. Uiteindelijk is besloten het gebied tussen de dorpen Jutphaas en Vreeswijk, waar beide dorpen al de wijken Zandveld en Wijkersloot aan het bouwen waren, volledig te gebruiken voor grootschalige woningbouw. Hierbij zou een nieuwe stad ontstaan waarin beide dorpen volledig in op zouden gaan.
NaamIn het gebied tussen Jutphaas en Vreeswijk stond vroeger een nederzetting genaamd Geyne. Deze nederzetting heeft in 1294 stadsrechten gekregen maar werd korte tijd later, in 1333 verwoest in een oorlog tussen de bischop van Utrecht en de graaf van Holland. Vandaag herinnert alleen Huis Oudegein nog aan deze tijd. Nadat het bestuur van Vreeswijk en Jutphaas enige tijd gedebatteerd heeft over de nieuwe naam van de stad hebben ze besloten de nieuwe stad te noemen naar deze oude nederzetting. Nieuwegein is een samentrekking van "nieuw" en Gein.
Openbaar vervoer en geografieAmsterdam-Rijnkanaal vanaf de Nieuwegeinse BrugNieuwegein is ingesloten door drie autosnelwegen, de A2, de A12 en de A27. Het staat daarom ook bekend om zijn centrale ligging. Een sneltram verzorgt het openbaar vervoer met de stad Utrecht en ook met IJsselstein. Met Vianen bestaat een bus en voet- en fietsveerverbinding over de Lek.
Door en langs Nieuwegein lopen enkele kanalen, zoals het Amsterdam-Rijnkanaal, het Lekkanaal en het Merwedekanaal. Vanuit het Merwedekanaal ontspringt de rivier de Hollandse IJssel en vanuit de Hollandse IJssel het riviertje de Kromme IJssel.
Provincie Utrecht
Hoofdplaats Nieuwegein
Oppervlakte: 25,65 km²
- Land 23,25 km²
- Water 2,40 km²
Inwoners bevolkingsdichtheid 61.609 (2006), 2611 inw./km²
Belangrijke verkeersaders A2, A12, A27
Netnummer 030
Postcodes 3430-3439
Officiële website
www.nieuwegein.nl Burgemeester C.M. De Vos