Taaldiscussie tussen crew: Taalpuristen verenigt u!

Volgens http://www.onzetaal.nl/advies/hunhen.html#lijst is het in ieder geval 'ik jaag hun de stuipen op het lijf'.

quote:

Op dinsdag 28 februari 2006 19:35 schreef Nekto het volgende:
Volgens http://www.onzetaal.nl/advies/hunhen.html#lijst is het in ieder geval 'ik jaag hun de stuipen op het lijf'.

Nou, daar ga ik dan, met mijn lijdend voorwerp.

Geen lijdend voorwerp inderdaad, maar het hoeft niet per se een meewerkend voorwerp te zijn, er zijn nog voldoende opties open volgens de introductie. En ik geloof helaas niet dat het me dusdanig interesseert dat ik m’n ANS ervoor ga naslaan.

quote:

Op dinsdag 28 februari 2006 19:15 schreef Lienekien het volgende:

[..]

Ik zie niet hoe er sprake is van een shortcut? Het gaat erom dat bepaald is dat een werkwoordelijke uitdrukking in zijn geheel als werkwoordelijk gezegde fungeert. Da's gewoon regel in de zinsontleding.

Het is een keuze die je maakt. Onze Taal kiest ervoor om "de stuipen" geen lijdend voorwerp te noemen, maar om het dan regel in de zinsontleding te noemen gaat mij wat ver. Andere taalkundigen (als we buiten Nederland kijken: zo ongeveer alle taalkundigen, voor zover ik weet; maar bij de opleiding Algemene Taalwetenschap in Leiden heb ik in ieder geval ook nooit anders gehoord) kiezen er zelfs voor om alle zinnen eerst onder te verdelen in een onderwerp en een gezegde. In "ik zet jou deze hoed op" noemt men "zet jou deze hoed op" dan als geheel gezegde. Dit weerhoudt hen er echter niet van om de verschillende delen van het predicaat gewoon aan te zien voor wat ze zijn, "deze hoed" en niet "jou" dus als lijdend voorwerp. Het predicaat hoef je niet per se te beschouwen als één blok. Als je dat wel doet en niet verder onder de oppervlakte kijkt, is er wat mij betreft inderdaad sprake van een shortcut.

Bovendien komt men in dit specifieke geval zelfs in de problemen als men "de stuipen" absoluut niet als lijdend voorwerp wil behandelen. Wat moeten we namelijk als we in plaats van "jou" de derde persoon meervoud gebruiken? In de grammatica van de schrijftaal maken we onderscheid tussen datief "hun" en accusatief "hen". Maar als we in de benoeming "de stuipen" geen lijdend voorwerp willen noemen, wat moeten we dan in de toepassing? We kunnen het onszelf zo makkelijk maken als we willen, door bij het ontleden van zinnen met werkwoordelijke uitdrukkingen niet onder de oppervlakte te kijken, maar om in ons werkelijke taalgebruik nu onderscheid te gaan maken tussen "ik jaag hen de stuipen op het lijf" en "ik zet hun deze hoeden op het hoofd" zou ik eigenlijk een beetje belachelijk vinden Eigenlijk nog belachelijker dan het door schrijvers verzonnen naamvalsonderscheid tussen hen en hun, wat ik op zich al redelijk belachelijk vind... Maar goed, dat is puur een discussie over schrijftaal, terwijl de discussie die we nu hebben wat algemener is.

Ben ik weer te laat, Nekto kwam al met "hen" en "hun"

quote:

Op dinsdag 28 februari 2006 18:34 schreef Toet het volgende:
Daar waar de vernederlandste terminologie, buiten het lijdende voorwerp, onderscheid maakt tussen meewerkende, ondervindende en weet ik wat nog meer voor voorwerpen, overkoepelt het latinistische "indirect object" volgens mij alle objecten die niet het directe object zijn.

Wat een zin.