quote:
Een nieuw ziekenfonds
Het voordeel van het oude ziekenfonds was dat bijstandsgerechtigden automatisch verzekerd waren en dat de premie werd ingehouden op de uitkering. Dat betekent dat ook mensen die geen financiële huishouding kunnen voeren hun premie betalen en zich nooit zorgen hoeven te maken over weigerachtige dokters of ziekenhuizen.
Ook in het nieuwe stelsel is er een verzekeringsplicht, maar de vervulling wordt aan de burgers zelf overgelaten en velen zijn daar niet toe in staat. Als ze te weinig verdienen, mogen ze zelf via de belasting een toeslag aanvragen en ze moeten ook een keuze maken tussen offertes. Zijn analfabeten, daklozen of psychiatrische patiënten of mensen met wanordelijke huishoudens daartoe in staat?
Particuliere verzekeraars zullen wanbetalers al na drie maanden royeren. In het huidige ziekenfondsstelsel wordt het aantal onverzekerden al geschat op 200.000, maar in het nieuwe doe-het-zelf-stelsel kan dat volgens verzekeraars gaan stijgen naar 1 miljoen onverzekerden. Wie zich alsnog wil verzekeren, moet een boete betalen – een probleem voor mensen met lage inkomens.
Ziekenhuizen houden nu rekening met een groei van het aantal onverzekerde patiënten. Het ziekenhuis Haaglanden in Den Haag heeft zelfs een speciale polikliniek ingesteld waarnaar alle onverzekerde patiënten in Den Haag worden verwezen.
Dergelijke specialisatie heeft voordelen. De hele samenleving heeft bijvoorbeeld belang bij de opsporing en behandeling van zwaar besmettelijke ziekten als tuberculose.
Het wordt twijfelachtig als er op andere belangrijke behandelingen wordt beknibbeld. Dat een onverzekerde geen recht heeft op een vruchtbaarheidsbehandeling spreekt voor zichzelf, maar het onthouden van medicijnen aan aids- patiënten waardoor ze kunnen sterven, is strijdig met de eed van Hippocrates. Toch zullen ziekenhuizen steeds meer gaan selecteren, omdat ze slechts driekwart van de behandelingen kunnen omslaan over de particuliere verzekeraars. Voor de rest van de kosten moeten ziekenhuizen zelf opdraaien.
Deze vorm van opvang voor onverzekerden bestaat ook in Amerika en is duur omdat mensen vaak te laat naar de dokter gaan. Niet voor niets zijn de medische kosten in Amerika de hoogste in de wereld. De ziekenhuizen kunnen geen nieuwe massa’s onverzekerden gebruiken, want ze hebben het al druk genoeg met de huidige onverzekerde populatie in Nederland, onder wie illegalen en ‘medische toeristen’ uit arme landen.
Een departementale werkgroep heeft al een waarborgfonds voor onverzekerden aanbevolen dat wordt gefinancierd door de overheid en de verzekeraars. De overheid mag dan alsnog voor een deel van de verliezen opdraaien. Het is beter om burgers die daar zelf niet toe in staat zijn, verplicht te verzekeren en de kosten daarvan in te houden op hun uitkering of hun loon. De belastingtoeslag kan dan direct door de verzekeraar worden verwerkt. Sommige gemeenten hebben zelf al met particuliere verzekeraars een terugval-verzekering ingesteld. Maar de landelijke opvang van grote aantallen onverzekerden kan niet aan één verzekeraar worden overgedragen. Dan is een publiek fonds beter, een soort ziekenfonds voor de honderdduizenden die niet zelfstandig genoeg zijn voor de vrije verzekeringsmarkt.
28 december 2005
http://www.nrc.nl/opinie/artikel/1135749680923.html