Amerikanen stoppen met JSF

Wat is er trouwens zo enorm bijzonder aan die B61 dat hij niet onder andere vliegtuigen kan komen? Ja, ik weet dat het een kernbom is, maar wat maakt aanpassen nu vrijwel onmogelijk?

het is zowieso niet echt een interessant punt meer gezien minister Kamp zijn kruisraketten er toch echt doorheen wil drukken

Passen die dingen dan wel op een kruisraket, of moet je daar het speciale uitbreidingssetje voor kopen?

quote:

Op maandag 5 december 2005 23:12 schreef MouseOver het volgende:
Wat is er trouwens zo enorm bijzonder aan die B61 dat hij niet onder andere vliegtuigen kan komen? Ja, ik weet dat het een kernbom is, maar wat maakt aanpassen nu vrijwel onmogelijk?

Het is een Amerikaans wapen, dat alleen met daarvoor ontworpen hardpoints en bijbehorende apparatuur kan worden afgeworpen. Uiteraard zijn de Amerikanen wel zo slim geweest om dat een exclusief apparaatje te maken, die niet aan andere landen worden verkocht. Stel dat er in nederland een Revolutie uitbreekt vannacht, en Volkel een vlliegbasis met nuclaire wapens wordt onder de voet gelopen, dan hebben de revolutionairen plots minstens 2 nucleaire eieren. Als de bommenrekken van die dingen onklaar gemaakt zijn (en dat lijkt me wel zo waarschijnlijk) dan kun je ze in ieder geval niet afwerpen met een ander vliegtuig. Bommenrek en B61 vormen één geheel, net als een sleutel en een slot. Alleen als je beiden hebt werkt het zoals bedoeld.

ja dat weet ik niet hoor, ik moet die dingen niet

quote:

Op maandag 5 december 2005 22:58 schreef BloodhoundFromHell het volgende:
Zowel de Rafale als de Typhoon zijn swing role zoals jij dat omschrijft. zoek maar eens wat op google.

En daar heb je met een kleine luchtmacht als Nederland helemaal niks aan omdat we er dan gewoon stomweg te weinig hebben.

Daarbij komt nog het feit dat zowel de Rafale en de Typhoon alweer redelijk verouderd zijn (ok, er zullen de nodige upgrades etc. komen maar dat blijft eigenlijk ook tobben) tegen de tijd dat Nederland de F-16 inruilt. Eigenlijk zijn er 2 mogelijkheden: onze (al verschrikkelijk ouwe) F-16's opknappen, dat is een relatief goedkope oplossing (hoewel de ELU net als de MLU alles behalve gratis zal zijn). We kunnen ook die dingen (die dan al zo'n 35-40 jaar rondvliegen) gewoon dumpen en er een modern ding voor terug kopen met bijkomend voordeel dat er dan weer een hoop geld terugstroomt in de economie.

quote:

Op maandag 5 december 2005 23:13 schreef sp3c het volgende:
het is zowieso niet echt een interessant punt meer gezien minister Kamp zijn kruisraketten er toch echt doorheen wil drukken

Een TACTOM en een B-61 is beetje appels met peren, nee appels met pannekoeken, vergelijken.

Een B-61 gebruik je als een van je laatste redmiddelen om een land een heel harde tik te geven als je eigenlijk niks anders meer kan.

Een TACTOM gebruik je om bijvoorbeeld een enkel gebouw (denk aan communicatie/commando centra) uit te schakelen en zo de vijandelijke krijgsmacht redelijk verlamt.

Even kort:
B-61 = dood en verderf en wil je eigenlijk alleen maar hebben om een grote muil open te kunnen trekken.
TACTOM = uitermate handig om belangrijke doelen uit te schakelen zonder risico dure vliegtuigen met bijbehorende vliegers te verliezen.

Misschien nog wel even handig om dit te vermelden mbt. de B-61:
Het is een eis van de NAVO dat de opvolger van de F-16 die dingen mee moet kunnen nemen.

quote:

Op maandag 5 december 2005 23:26 schreef RuL0R het volgende:
met bijkomend voordeel dat er dan weer een hoop geld terugstroomt in de economie.

Ik wacht met smart op de eerste kamervragen als een enthousiaste officier iets te veel kruisraketten laat afvuren

quote:

Op maandag 5 december 2005 23:42 schreef joshus_cat het volgende:

[..]

Ik wacht met smart op de eerste kamervragen als een enthousiaste officier iets te veel kruisraketten laat afvuren

En als ze dan ook nog raken heeft hij helemaal iets om uit te leggen

quote:

Op maandag 5 december 2005 23:39 schreef RuL0R het volgende:

[..]

Een TACTOM en een B-61 is beetje appels met peren, nee appels met pannekoeken, vergelijken.

Een B-61 gebruik je als een van je laatste redmiddelen om een land een heel harde tik te geven als je eigenlijk niks anders meer kan.

Een TACTOM gebruik je om bijvoorbeeld een enkel gebouw (denk aan communicatie/commando centra) uit te schakelen en zo de vijandelijke krijgsmacht redelijk verlamt.

Even kort:
B-61 = dood en verderf en wil je eigenlijk alleen maar hebben om een grote muil open te kunnen trekken.
TACTOM = uitermate handig om belangrijke doelen uit te schakelen zonder risico dure vliegtuigen met bijbehorende vliegers te verliezen.

Misschien nog wel even handig om dit te vermelden mbt. de B-61:
Het is een eis van de NAVO dat de opvolger van de F-16 die dingen mee moet kunnen nemen.

Is toch wel opvallend dat de eerste hit op google voor de b-61 aangeeft dat het een wmd is. En sinds Irak weten we allemaal wat dat is: spul dat je niet mag hebben en al helemaal niet gebruikten.
Lijkt mij dat als de navo eist dat je het toch kan gebruiken, we ons daar ook maar eens over moeten bezinnen.

Verder: jsklef, leuk vliegtuig, zal ongetwijfeld heel wat kunnen, maar om te beginnen hadden we niet mee moeten doen met de ontwikkeling (die keuze is zoals BHFH al zei op volslagen verkeerde gronden genomen) en ten tweede: tegen de tijd dat de jsf klaar is, is ook die al weer verouderd. Beter om dan nog eens een goede keuze te maken dan je nu al te committeren, waardoor je er gelijk aan vast zit, want je hebt al zus en je hebt al zo.

quote:

Op maandag 5 december 2005 23:51 schreef MouseOver het volgende:

[..]

En als ze dan ook nog raken heeft hij helemaal iets om uit te leggen

De Eric O.-kruisraket

Als ze niet raken trouwens ook. Een stunt zoals clinton uithaalde om een berggebied in afghanistan te bestoken met kruisraketten zie ik echt niet gebeuren in nederland. Leg maar eens uit dat je wel in staat bent om 50 miljoen uit te geven aan kruisraketten die wat rotsgebergte opblazen, en niet in staat bent om bejaarden 2x in de week onder de douche te zetten.

_{Niet dat 50 miljoen helpt hoor, met de gemiddelde 'zorgdirectie'}

quote:

Op maandag 5 december 2005 23:52 schreef Strijder het volgende:

[..]

Is toch wel opvallend dat de eerste hit op google voor de b-61 aangeeft dat het een wmd is. En sinds Irak weten we allemaal wat dat is: spul dat je niet mag hebben en al helemaal niet gebruikten.
Lijkt mij dat als de navo eist dat je het toch kan gebruiken, we ons daar ook maar eens over moeten bezinnen.

Verder: jsklef, leuk vliegtuig, zal ongetwijfeld heel wat kunnen, maar om te beginnen hadden we niet mee moeten doen met de ontwikkeling (die keuze is zoals BHFH al zei op volslagen verkeerde gronden genomen) en ten tweede: tegen de tijd dat de jsf klaar is, is ook die al weer verouderd. Beter om dan nog eens een goede keuze te maken dan je nu al te committeren, waardoor je er gelijk aan vast zit, want je hebt al zus en je hebt al zo.

Ik ben het op beide punten van je post niet met je eens. De B61 (en atoomwapens in het algemeen) zijn eigendom van de VS, en vallen net als de kernwapens van de overige 4 nuclaire machten niet te vergelijken met wat tegenwoordig WMDs heten. Deze wapens zijn een overblijfsel uit de Koude Oorlog en dienen slechts als afschrikking. Het probleem van die wapens is dat je ze niet kunt ont-uitvinden, dus zal er altijd een noodzaak overblijven om die dingen als antwoord terug te kunnen gooien. De NAVO heeft dat als onderdeel van haar doctrine: we vechten bondgenootschappelijk terug. Dat is al bijna 60 jaar zo, om daar nu een beetje over te gaan zitten miepen is spijkers op laag water zoeken.

En de JSF is op dit moment "the latest and the greatest". Er is geen alternatief. Er zijn (nog) geen andere toestellen in de planning die dezelfde capaciteiten zullen krijgen. En op het moment dat hij beschikbaar komt voldoet de JSF optimaal aan wat Nederland er van eist. De door jullie aangedragen alternatieven dateren uit de jaren 80 (Rafale, Gripen en Typhoon hebben alledrie hun oorsprong in de vroege jaren 80) of zelfs vroege jaren 70 (F-16). De JSF is als concept nu 10 jaar oud. Dat is nogal een verschil, 2x of zelfs 3x zo oud. Bovendien zijn we nog niet gecommitteerd, dat zijn we pas als we een order uit hebben staan. Zo ver is het nog lang niet. We zitten er niet aan vast. En bovendien zouden die argumenten voor deelname aan alle andere programma's net zo hard op gaan, dus is het een onzinnig argument om op basis daarvan onderscheid te maken met de andere programmas.

Strijder, door je WMD argument verdenk ik je er van dat je keuze tegen de JSF meer is ingegeven door een anti-Amerika houding dan door een rationeel denk patroon. Misschien moet je het JSF project eens proberen te zien als een echt wereld-project, in plaats van een Amerikaans project. Het is een technologische uitdaging, en alleen al daarom is de JSF meer veelbelovend dan de alternatieven, die behoorlijk conservatief van opzet zijn. En ook de alternatieven waren te duur en te laat. Dat is inherent aan overheidsprojecten. Nederland weet dat maar al te goed: de beste conventionele duikboot ter wereld kostte vele miljarden meer dan begroot. En dat is nou bij uitstek een project geweest waarvan we op voorhand al wisten dat we er geen cent aan zouden verdienen, wegens te strenge export-eisen. Aan de JSF zit in ieder geval de mogelijkheid om er geld aan terug te verdienen zodra het toestel (net als de F-16 destijds) op de wereldmarkt mag gaan meeconcurreren.

quote:

Op maandag 5 december 2005 23:52 schreef Strijder het volgende:

[..]

Is toch wel opvallend dat de eerste hit op google voor de b-61 aangeeft dat het een wmd is. En sinds Irak weten we allemaal wat dat is: spul dat je niet mag hebben en al helemaal niet gebruikten.
Lijkt mij dat als de navo eist dat je het toch kan gebruiken, we ons daar ook maar eens over moeten bezinnen.

Verder: jsklef, leuk vliegtuig, zal ongetwijfeld heel wat kunnen, maar om te beginnen hadden we niet mee moeten doen met de ontwikkeling (die keuze is zoals BHFH al zei op volslagen verkeerde gronden genomen) en ten tweede: tegen de tijd dat de jsf klaar is, is ook die al weer verouderd. Beter om dan nog eens een goede keuze te maken dan je nu al te committeren, waardoor je er gelijk aan vast zit, want je hebt al zus en je hebt al zo.

Nederland zit in principe nog niet vast aan de aanschaf van de JSF, en in ~2015 is de JSF altijd nog minder verouderd dan de Typhoon.
De keuze om mee te doen aan de ontwikkeling leek in eerste instantie een goeie, omdat er een hoop geld te verdienen valt aan de JSF (lees: miljarden)

Verder zou het me niet verbazen als dit een hoax is vanuit het Pentagon om eens van het gezeik van oa. Nederland af te zijn, geen enkel land wat dat ding graag wil hebben zal nu met een stel belachelijke eisen komen.

Zoals ik al eerder zei: Amerika heeft geen fatsoenlijk alternatief voor de JSF dus dat ding zal er toch ECHT moeten komen, de Harriers, F-14's, F-16's en A-10's zitten echt aan het einde van hun leven en 1 apparaat wat die 4 kisten kan vervangen is ongeveer het beste wat de USAF / USMC / USN kan overkomen.

quote:

Op dinsdag 6 december 2005 00:15 schreef RonaldV het volgende:

[..]

Ik ben het op beide punten van je post niet met je eens. De B61 (en atoomwapens in het algemeen) zijn eigendom van de VS, en vallen net als de kernwapens van de overige 4 nuclaire machten niet te vergelijken met wat tegenwoordig WMDs heten. Deze wapens zijn een overblijfsel uit de Koude Oorlog en dienen slechts als afschrikking. Het probleem van die wapens is dat je ze niet kunt ont-uitvinden, dus zal er altijd een noodzaak overblijven om die dingen als antwoord terug te kunnen gooien. De NAVO heeft dat als onderdeel van haar doctrine: we vechten bondgenootschappelijk terug. Dat is al bijna 60 jaar zo, om daar nu een beetje over te gaan zitten miepen is spijkers op laag water zoeken.

Nu ja, atoomwapen is atoomwapen.
Als wij er op een of andere manier voor kunnen zorgen dat ze verdwijnen, graag.

quote:

En de JSF is op dit moment "the latest and the greatest". Er is geen alternatief. Er zijn (nog) geen andere toestellen in de planning die dezelfde capaciteiten zullen krijgen. En op het moment dat hij beschikbaar komt voldoet de JSF optimaal aan wat Nederland er van eist. De door jullie aangedragen alternatieven dateren uit de jaren 80 (Rafale, Gripen en Typhoon hebben alledrie hun oorsprong in de vroege jaren 80) of zelfs vroege jaren 70 (F-16). De JSF is als concept nu 10 jaar oud. Dat is nogal een verschil, 2x of zelfs 3x zo oud. Bovendien zijn we nog niet gecommitteerd, dat zijn we pas als we een order uit hebben staan. Zo ver is het nog lang niet. We zitten er niet aan vast. En bovendien zouden die argumenten voor deelname aan alle andere programma's net zo hard op gaan, dus is het een onzinnig argument om op basis daarvan onderscheid te maken met de andere programmas.

Ervaringen uit het verleden geven toch wel ernstige verdenking dat wij hoe dan ook kiezen voor de jsf.
Omdat wel al zoveel hebben uitgegeven, omdat we er al zoveel voor hebben gedaan, omdat zus, omdat zo.
Voor een deel logisch (we doen mee met de ontwikkeling of de Amerikanen geven ons op zijn minst die indruk ), aan de andere kant: een echt neutrale keuze kun je dus niet meer maken. En ik heb ook absoluut niet de indruk dat die keuze ooit neutraal moest zijn, alternatieven destijds waren zeer serieus maar werden afgewimpeld.

quote:

Strijder, door je WMD argument verdenk ik je er van dat je keuze tegen de JSF meer is ingegeven door een anti-Amerika houding dan door een rationeel denk patroon. Misschien moet je het JSF project eens proberen te zien als een echt wereld-project, in plaats van een Amerikaans project. Het is een technologische uitdaging, en alleen al daarom is de JSF meer veelbelovend dan de alternatieven, die behoorlijk conservatief van opzet zijn. En ook de alternatieven waren te duur en te laat. Dat is inherent aan overheidsprojecten. Nederland weet dat maar al te goed: de beste conventionele duikboot ter wereld kostte vele miljarden meer dan begroot. En dat is nou bij uitstek een project geweest waarvan we op voorhand al wisten dat we er geen cent aan zouden verdienen, wegens te strenge export-eisen. Aan de JSF zit in ieder geval de mogelijkheid om er geld aan terug te verdienen zodra het toestel (net als de F-16 destijds) op de wereldmarkt mag gaan meeconcurreren.

Een anti-Amerika-houding is er zeker (maar dat is bij ieder weldenkend mens zo).
Toch is dat niet de reden dat ik zo sceptisch ben over de jsf.
Dat ding was bij voorbaat het antwoord op alles wat we willen. Bij voorbaat een succes. Nu ken ik niet zo heel veel projecten waarvan succes bij voorbaat gegarandeerd is, misschien kan je er een paar aangeven, maar erg veel zullen het er niet zijn.

Verder is het absoluut geen wereldproject, de Amerikanen bepalen wat er in komt en het leukste speelgoed houden ze zelf. Dat betekend niet dat wij slecht spul krijgen of ontwikkelen of dat andere landen vriendelijker zouden zijn, maar om je voor zo'n produkt op zo'n manier te verbinden met een land dat vrij eigen interpretaties heeft van vrede en vrijheid is op zijn zachtst gezegd niet verstandig.
En nee, dat is niet anti-Amerika, dat is realistisch.

De Amerikanen houden zich niet aan de afspraak, nu, waarom moeten wij dat dan wel doen ?
Afkappen dat project en laat ze maar een fatsoenlijk bod doen, dat we kunnen vergelijken met anderen (een soort marktwerking, iets wat de huidige politiek zeker kan waarderen).

dat fatsoenlijke bod moeten we zowieso afwachten voordat er toestellen worden besteld.

dat heeft verder weinig met de deelname in de ontwikkeling ervan ... althans, als we mee (blijven) doen krijgen we het ding goedkoper en wordt de economie er beter van.

ik zou haast zeggen laat Dassault maar een fatsoenlijk bod doen want waarom zouden we in godsnaam voor een minder geschikt toestel kiezen dat nog een stuk duurder (zelfs als je de ontwikkelingskosten erbij optelt) is ook?

moet je van goede huize komen om daar nog wat aantrekkelijks van te maken als vliegtuigbouwer zijnde ... 3 voor de prijs van een halve ofzo?

We hadden gewoon mee moeten gaan met de Eurofighter..
Maar alsnog, dogfights bestaan niet meer, vliegtuigen worden op grote hoogte niet makkelijk neer geschoten met een raketwerper, alleen wellicht met SAM's, dus wat boeit het uiteindelijk of een F16 of een JSF die raket nou afschiet?..
Hoop verloren geld allemaal.

ik snap niet dat er steeds geroepen wordt 'zonde van het geld' in dezelfde post als 'we hadden Eurofighter moeten doen' want die kost meer geld.

maar goed ... waarom hadden we gewoon mee moeten gaan met de Eurofighter?

fak weg gegooid geld... de grootste vijand van onze beschaving is armoede in de derde wereld.

de armoude in de derde wereld zal ons niet zo heel snel aanvallen denk ik toch en van die paar grijpstuivers die wij aan defensie uitgeven los je het niet op

quote:

Op dinsdag 6 december 2005 10:33 schreef Chadi het volgende:
"De grootste vijand van onze beschaving is armoede in de derde wereld."

Erg mooie uitspraak (komt die van jezelf af) ?

Wat een lange discussie om niets?

quote:

The Pentagon has rejected a proposal to cancel one of three variants of the tri-service F-35 Joint Strike Fighter, a defense expert said Dec. 1.

http://www.aviationnow.co(...)=news/AFJSF12025.xml

quote:

Op dinsdag 6 december 2005 11:56 schreef MartijnA3 het volgende:
Wat een lange discussie om niets?
[..]

http://www.aviationnow.co(...)=news/AFJSF12025.xml

Onderaan het artikel staat dat we volgende week meer weten over de overlevingskansen van de JSF

quote:

Op dinsdag 6 december 2005 12:22 schreef RonaldV het volgende:

[..]

Onderaan het artikel staat dat we volgende week meer weten over de overlevingskansen van de JSF

Nee dat gaat over SBIRS-High

JSF pwned!

Gewoon bouwen met die hap, of wil je later Sukhovs happen?

quote:

Op dinsdag 6 december 2005 00:51 schreef Strijder het volgende:

[..]

Nu ja, atoomwapen is atoomwapen.
Als wij er op een of andere manier voor kunnen zorgen dat ze verdwijnen, graag.

Beetje naief, is het niet? Ik zei al: die dingen zijn nu eenmaal uitgevonden, en dat kan niet ongedaan worden gemaakt. Ze bestaan, net zoals auto's en milieuvervuiling.

quote:

[..]

Ervaringen uit het verleden geven toch wel ernstige verdenking dat wij hoe dan ook kiezen voor de jsf.
Omdat wel al zoveel hebben uitgegeven, omdat we er al zoveel voor hebben gedaan, omdat zus, omdat zo.
Voor een deel logisch (we doen mee met de ontwikkeling of de Amerikanen geven ons op zijn minst die indruk ), aan de andere kant: een echt neutrale keuze kun je dus niet meer maken. En ik heb ook absoluut niet de indruk dat die keuze ooit neutraal moest zijn, alternatieven destijds waren zeer serieus maar werden afgewimpeld.

Welke ervaringen uit het verleden? De aanschaf van de franse Brequet Altantics, die in zee stortten, en binnen 10 jaar weer vervangen werden door het oorspronkelijke vliegtuig dat het om politieke redenen niet mocht worden, al was het de beste (de Orion)? De aanschaf van de Franse Cougar-II misschien? Die na 2-3 jaar allemaal terug moesten naar de fabriek om een modificatie te ondergaan aan de lekkende brandstoftanks? Of de ervaringen met de MRCA, waar Nederland van aan de wieg stond, maar waarvan het overlegmodel leidde tot zo'n groot en zwaar toestel (de huidige Tornado) dat we er na veel gesteggel vanaf zagen, om het meest succesvolle toestel na de Phantom-II te kopen (de F-16)? Als je het over die ervaringen hebt, dan kun je inderdaad alleen maar kiezen voor de JSF, ja.

quote:

[..]

Een anti-Amerika-houding is er zeker (maar dat is bij ieder weldenkend mens zo).
Toch is dat niet de reden dat ik zo sceptisch ben over de jsf.
Dat ding was bij voorbaat het antwoord op alles wat we willen. Bij voorbaat een succes. Nu ken ik niet zo heel veel projecten waarvan succes bij voorbaat gegarandeerd is, misschien kan je er een paar aangeven, maar erg veel zullen het er niet zijn.

De F-16 was, zodra zijn Technology Demonstrator dagen over waren een succes, dat was duidelijk op de dag dat de 5 oorspronkelijke klanten hun handtekening onder het contract zetten. De F-16 werd oorspronkleijk niet ontworpen om tot een operationele kist te komen, maar om te kunnen zien wat je kon bereiken door te proberen om met zo min mogelijk geld een zo goed mogelijk toestel te kunnen bouwen. IMHO overigens de enig juiste manier van werken, maar helaas is het bij de F-16 gebleven. Verder nog de (Super) Hornet, die al bij voorbaat zo'n succesnummer was dat vrijwel alle jacht- en aanvalsvliegtuigen van de USN op de nominatie kwamen om erdoor vervangen te worden. En dan de Tornado natuurlijk.

quote:

Verder is het absoluut geen wereldproject, de Amerikanen bepalen wat er in komt en het leukste speelgoed houden ze zelf. Dat betekend niet dat wij slecht spul krijgen of ontwikkelen of dat andere landen vriendelijker zouden zijn, maar om je voor zo'n produkt op zo'n manier te verbinden met een land dat vrij eigen interpretaties heeft van vrede en vrijheid is op zijn zachtst gezegd niet verstandig.
En nee, dat is niet anti-Amerika, dat is realistisch.

Je vermengt argumenten voor/tegen een vliegtuig, met argumenten over een bepaalde regering (die overigens democratisch gekozen is). Da's niet echt handig voor de discussie, en bovendien werkt diezelfde regering op grote schaal samen met een andere (Europese) regering die ook niet helemaal zuiver op de graat is, maar wel betrokken bij de Typhoon. Nog een Europese regering heeft een op zijn zachtst gezegd dubieuze "track-record" als het gaat om het ophouden van de democratische regels (hoofddoekjes op school, en de Rainbow Warrior, om maar iets te noemen).

Ga eens na op welke punten de Nederlanders scoren bij de JSF. Vooral op het gebied van arbo en milieu zijn er flinke klappen gemaakt, waar alle JSF partners van gaan profiteren, maar ook op het gebied van fabrikage (Stork), bediening en de cockpit-inrichting (ergonomie) heeft Nederland veel toegevoegd. Krijgen we daarmee een maatproduct? Nee, natuurlijk niet. Maar we krijgen zeker geen slechtzittende confectie, en omdat we al bij het ontwerp die hebben laten aanpassen zijn de kosten lager dan het achteraf laten veranderen (voor zover al mogelijk) van de ontwerpen van de Gripen, Rafale of Eurofighter. Die toestellen zijn trouwens ooit wel als alternatief in de race geweest: als alternatief voor de MLU. We kozen destijds voor de MLU, omdat de Rafale en Gripen dezelfde technologie vertegenwoordigden als de F-16 (die we op dat moment al 15 jaar vlogen), en omdat de Eurofighter (Typhoon) nog altijd niet vloog. We zijn nu 10 jaar verder, en de stand van zaken is nauwelijks gewijzigd. Alleen is de keus nu niet het uitvoeren van een MLU, maar het kiezen van een geheel nieuw toestel. En de concurrerende aanbiedingen zijn exact hetzelfde als destijds bij de MLU: de technologie die we nou juist willen vervangen, en een toestel dat nog altijd (10 jaar later!) niet de squadron status heeft bereikt! Voor de duidelijkheid: Eurofighter (van vertragingen gesproken) is al minstens 10 jaar te laat bij de squadrons. Vraag maar na in Italië: die hebben eerst 10 jaar Tornado F3s gehuurd bij de RAF, en huren nu voor nog eens max 10 jaar F-16s van de USAF. Wie klaagde ook al weer over uitstel en afstel?

quote:

De Amerikanen houden zich niet aan de afspraak, nu, waarom moeten wij dat dan wel doen ?
Afkappen dat project en laat ze maar een fatsoenlijk bod doen, dat we kunnen vergelijken met anderen (een soort marktwerking, iets wat de huidige politiek zeker kan waarderen).

Aan welke afspraak houden de Amerikanen zich niet? Ze doen onderzoek naar een opvolger voor o.a. de F-16. De afspraak is dat wij daar aan meedoen, en daar betalen we voor. De afspraak is dat wij (en andere landen) een reële kans krijgen op het binnenhalen van compensatie-orders. Die afspraak is tot op de dag van vandaag helemaal nagekomen. Er lopen Nederlanders mee op (dure) stageplekken, Stork (o.a.) bouwt onderdelen voor d pre-productie serie. We hebben invloed op het ontwerp. In andere landen wordt geklaagd, omdat de indruk bestaat dat de VS alle krenten in de pap aan hun eigen industrie geven. Nog afgezien van het waarheidsgehalte (de voorman van Stork beweerde namelijk vorig jaar nog dat het NL bedrijfsleven meer had binnengehaald dan er was uitgegeven), moet je dat ook zien als een politiek spel. Natuurlijk klagen ze allemaal, want ze willen alemaal zo veel mogelijk van de buit binnenharken. Als je zegt dat je tevreden bent als klant krijg je geen orders meer.
En het hele project is juist gebaseerd op marktwerking. Als jij een beter product levert aan de JSF, en liefst tegen een gelijke of lagere prijs, dan heb jij de deal. Dat is beter dan hoe het vroeger ging: toen kreeg je een deal, zelfs als jouw product slechter was (dat is bijvoorbeeld hoe de Typhoon in elkaar gezet wordt. Het ene land bouwt volgens verdrag de linker vleugel, het andere de rechter, een derde de romp, en de 4e de cockpit. Als het 4e land een slecht product levert, dan zit je over 5 jaar allemaal met technisch perfecte vliegtuigen zonder cockpit.