Ik heb zo ontzettend weinig verstand van het dossier dat ik slechts een interview in Elsevier met je kan delen over het onderwerp:
quote:
woensdag 12 oktober 2005 09:59
Wiegel over zorgstelsel: 'Don't worry.'
In een interview met Elsevier zegt Hans Wiegel alle vertouwen te hebben in het nieuwe zorgstelsel. Hans Wiegel, sinds tien jaar voorzitter van de Zorgverzekeraars Nederland (ZN), voert campagne voor het nieuwe basisstelsel dat er in 2006 komt. Wiegel vindt dat de critici nodeloos paniek zaaien over het nieuwe verzekeringsstelsel. De burgers hoeven zich geen zorgen te maken, aldus Wiegel: 'Wij regelen het gewoon.'
Door Willem Wansink
Hans Wiegel gaat op campagne. Niet met een rugzak vol politieke thema’s, maar met de zorgverzekeringswet van minister Hans Hoogervorst (VVD) van Volksgezondheid. Hans Wiegel: 'Eindelijk krijgen we concurrentie, lagere prijzen en hopelijk een betere kwaliteit van zorg.'
Vanaf half november speelt de VVD-coryfee de hoofdrol in een tv- en radiocampagne van Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Dat is de brancheorganisatie van bedrijven die zorgverzekeringen aanbieden.
Wiegel (64) is sinds tien jaar voorzitter van ZN. De campagne moet alle Nederlanders boven de achttien inlichten over de zorgverzekeringswet die op 1 januari 2006 ingaat. Ziekenfonds en particuliere ziektekostenverzekeringen verdwijnen; daarna zijn alle Nederlanders verzekerd in één stelsel van ziektekosten.
ELSEVIER Wat gaat u doen?
Hans Wiegel: 'Ik leg uit wat er verandert. We voeren campagne, omdat veel burgers niet weten wat er gebeurt als iedereen straks in de basisverzekering zit. Uiteraard zitten er talloze haken en ogen aan de wet. Dat heb je bij majeure operaties als deze. Er bestaan ook veel onzekerheden. Maar al dat gepraat over een naderende chaos is mateloos overdreven. Dat is me veel te negatief.'
ELSEVIER Hoe bedoelt u?
Wiegel: 'Ik ben ervan overtuigd dat de verzekeraars steeds meer zullen differentiëren. Ze kijken nu al met argusogen naar elkaar: ‘‘Met welke premie komt mijn concurrent?’’ DSW uit Schiedam biedt alle verzekerden, heel inventief, een algemene korting aan op de basispremie.'
'Trias uit Gorinchem komt met gratis aanvullende verzekeringen voor collectief verzekerden, inclusief fysiotherapie en de griepprik. Dat is marktwerking. Concurrentie. Dat is gezond. Prima. Precies wat de wet beoogt.'
ELSEVIER Het CTZ, het College Toezicht Zorgverzekeringen, plaatst vraagtekens bij het plan van Trias.
Wiegel: 'Het CTZ wil nakijken of dit juridisch wel kan. Hallo, wat willen we eigenlijk in dit land? Willen we concurrentie: ja of nee?'
ELSEVIER Er komt dus meer concurrentie.
Wiegel: 'Uiteraard. Er zal concurrentie komen. Vooral bij de prijzen en bij de inventiviteit, de dienstverlening tegenover de klanten.'
ELSEVIER Verzekeraars moeten daaraan wennen?
Wiegel: 'Deze tijd is ook voor de verzekeraars heel ongewis. Raak je straks een boel verzekerden kwijt of niet? Begrijpelijk dat iedereen probeert grote groepen verzekerden, zogenaamde collectiviteiten, binnen te halen.'
'Ik las in de krant dat De Friesland Zorgverzekeraar bijvoorbeeld overweegt collectieve contracten af te sluiten met een aantal gemeenten voor alle uitkeringsgerechtigden.'
ELSEVIER Dat is wat u wilt?
Wiegel: 'Ik ga daar niet over. Ik ben de voorzitter van de gezamenlijke zorgverzekeraars. Zaken die de commercie raken, daar blijf ik volstrekt buiten. Ik mag ook helemaal niet anders. Want dan komt de NMa, de Nederlandse mededingingsautoriteit langs. Die houdt toezicht op eerlijke concurrentie en bestrijdt kartels.'
ELSEVIER Marktwerking betekent ook dat er concurrentie ontstaat onder de aanbieders. In Den Haag en Rijswijk kunnen patiënten van 8 uur ’s ochtends tot 6 uur ’s avonds terecht bij een commerciële huisartsendienst. En medisch specialisten bieden consulten aan buiten het reguliere circuit om.
Wiegel: 'Ook daarover ga ik niet. Maar die kant moeten we op. Het ene idee is het andere niet. Maar prima, dat dit soort initiatieven er zijn. Zo wordt iedereen een beetje wakker.'
ELSEVIER De linkse oppositie, vele huisartsen en sommige specialisten hebben moeite met de rol van de verzekeraars.
Wiegel: 'Allerlei lieden in de politiek menen dat de zorgverzekeraars één groot kartel vormen en niet met elkaar willen wedijveren. De feiten tonen aan dat de verzekeraars zich allang opmaken voor de nieuwe situatie. De critici moeten niet overdrijven. Specialisten die met een deftig gezicht op tv zeggen dat de zorg in gevaar is, storen zich aan het vele papierwerk waarmee ze worden geconfronteerd. Met de nieuwe wet heeft dat niets te maken.'
ELSEVIER Leg uit.
Wiegel: 'Goed nieuws is geen nieuws. Sommigen vinden het lollig om dit op te kloppen; rotzooi schoppen is altijd mooi. Zij maken onnodig stemming. De mensen worden er bang van. Als je op de televisie komt, moet je altijd heel goed nadenken wat je daar zegt. Je praat tegen heel gewone mensen. Als de dokter op tv zegt dat de wet niet deugt, zal het wel zo zijn. Ik vind dat onverantwoord.'
ELSEVIER De zorgverzekeraars lopen amper risico, omdat er een vereveningsfonds komt waaruit geld wordt uitgekeerd aan alle verzekeraars die veel ongezonde, dus dure, klanten hebben. Hoe kan er dan sprake zijn van concurrentie?
Wiegel: 'Inderdaad, de risico’s zijn ingeperkt doordat alle werkgevers een klein deel van de totale loonsom van hun werknemers in het vereveningsfonds storten. Dat is nodig, omdat de uitgangspositie van de ene verzekeraar anders is dan van de andere. Dat wil zeggen: de concurrentie wordt beperkt door de financiële positie van de individuele verzekeraar.'
'De een zit beter in zijn slappe was dan de ander. De minister is zeer voor dit fonds. Want anders is er sprake van ongelijke concurrentie. Goed dat de verzekeraars terechtkomen in een klimaat van marktwerking. Maar wel met de matiging van het vereveningsfonds.'
ELSEVIER Wat is uw boodschap?
Wiegel: 'Dat de burgers zich geen zorgen hoeven te maken. Wij regelen het gewoon.'
ELSEVIER: Dat klinkt paternalistisch.
Wiegel: 'De onzekerheid over het stelsel is niet door ons veroorzaakt. Wij voeren uit wat het kabinet en het parlement hebben besloten. Dat was een politiek besluit. Wij zorgen dat de wet goed landt. Het gaat om twee zaken. Krijg ik een zorgtoeslag? En ga ik er na 1 januari op vooruit of op achteruit?'
'De zorgtoeslag is een zaak van het Ministerie van Financiën. Die zorgt ervoor dat je het bijbehorende formulier kunt invullen. Het is een zaak van de overheid om dat goed uit te leggen.'
'Wat is de verantwoordelijkheid van de verzekeraars? Ervoor te zorgen dat de nieuwe wet goed landt. Wij regelen de basispolis. Wij zorgen ervoor dat iedereen uiterlijk op 16 december – voor de meesten een beetje eerder – een aanbod krijgt van zijn eigen, huidige verzekeraar. Een aanbod dat inhoudelijk praktisch hetzelfde is of dicht bij hetgeen ligt waarvoor hij nu verzekerd is.'
ELSEVIER En dan?
Wiegel: 'Elke burger moet zelf beslissen bij wie hij zijn verzekering afsluit en welk aanvullend pakket hij wenst. Als hij de papieren heeft ingevuld en ondertekend, is hij klaar. Wie tevreden is over zijn huidige verzekeraar hoeft niets te doen. Die blijft automatisch verzekerd. Wie wil overstappen, moet dat voor 1 maart 2006 doen. Simpel.'
'Wat is verzekeren? Verzekeren is zekerheid bieden voor een gebeurtenis die je niet kunt voorzien. Maar we hebben in dit geval met elkaar besloten dat we de verzekerden komend jaar zonder enige selectie ook toelaten tot de aanvullende verzekeringen. Voor elk aanvullend pakket dat hij wil.'
ELSEVIER Wat wordt precies uw rol in de campagne?
Wiegel: 'Ik ga het zo zeggen als ik het tegen u zeg.'
ELSEVIER Wanneer begint de campagne?
Wiegel: 'De opnamen gaan binnenkort van start. De spotjes worden vanaf half november uitgezonden. Niet teveel, want anders denken de mensen: "Daar heb je die vent weer". Het vereist een zeker vingertoppengevoel. Ik wil er geen fratsen bij.'
'Vroeger, toen ik voor de VVD campagne voerde, waren er mensen die wilden dat ik een coltrui aantrok. Nou, ik heb nog nooit een coltrui aangehad. Ik doe dat ook niet. Dat hoort niet bij mij. Een nette das om. Dat is het. Ook niet met het hemd open, zo modern.'
ELSEVIER Een sigaar in de hand?
Wiegel: 'Nee, geen sigaar.'
ELSEVIER U bent de vertrouwenwekkende adviseur.
Wiegel: 'Als voorzitter van de gezamenlijke verzekeraars kom ik de burgers vertellen: "Don’t worry. Wij helpen u".'
ELSEVIER Er is weinig bekend van de verschillen tussen verzekeraars. Hoe kun je dan kiezen?
Wiegel: 'Zodra de premies voor de basispolis bekend zijn, zullen die worden vergeleken. Mensen stemmen met hun beurs. Wie tevreden is over de eigen verzekeraar, zal blijven. Dat zijn verreweg de meesten. Als ze wat hebben, bellen zo op, en wordt het geregeld. Zij blijven. Anderen gaan shoppen. Heel overzichtelijk.'
ELSEVIER U gaat er van uit dat burgers inderdaad van verzekeraar wisselen? Wiegel: 'Er verandert natuurlijk wel wat. Hoe zal het gaan met de collectieve contracten? Wat moet je doen als je bij een bedrijf komt te werken dat een collectief contract afsluit met een zorgverzekeraar die niet de jouwe is? Dan switch je vanzelf mee. Je kunt je ook de situatie van een echtpaar voorstellen waarbij de man particulier verzekerd is en de vrouw in het ziekenfonds zit. Dan moet je goed nadenken welke verzekeraar voor beiden samen het beste is.'
ELSEVIER Na de ervaring met de energie- en telefoniemarkt verwacht het Centraal Planbureau dat geen tien procent van de burgers komend jaar van verzekeraar verandert.
Wiegel: 'Dat vind ik al een heel hoog percentage.'
ELSEVIER Waarom?
Wiegel: 'Wie redelijk tevreden is over zijn energieleverancier, omdat het licht met een druk op de knop aangaat, blijft. Waarom zou je dan switchen? Hetzelfde geldt voor de zorgverzekeraars. Ik ga ook niet weg bij de mijne. Je hebt mensen die zoeken het hele internet af om de goedkoopste vakantiereizen te vinden. Maar de meeste mensen doen dat niet.'
ELSEVIER Wie gaat er in het nieuwe systeem op vooruit?
Wiegel: 'In elk geval het particulier verzekerde echtpaar met twee kinderen onder de achttien jaar. Ik heb daar geen probleem mee. Particulier verzekerden betalen nu de volle mep.'
ELSEVIER En studenten: gaan zij erop achteruit of op vooruit?
Wiegel: 'Die groep is pas heel laat ter tafel gekomen. Studenten, voor zover zij particulier verzekerd zijn, betalen momenteel bijna geen premie. Logisch, ze zijn een gezonde populatie en vormen vrijwel geen risico.'
'Aanvankelijk leek het erop dat zij volgend jaar de volle mep moesten gaan betalen. Maar straks krijgen ook zij de zorgtoeslag, net als alle achttienjarigen die nog thuis wonen. Dat zat eerst helemaal niet in de planning. Zo zullen er wel meer van dit soort losse draden zijn.'
ELSEVIER Nu al krijgen in totaal 8,5 miljoen Nederlanders een zorgtoeslag. Moet dat wel?
Wiegel: 'Inderdaad. Er is hier sprake van een enorme inkomensherverdeling.'
ELSEVIER Dat is niet echt een VVD-standpunt.
Wiegel: 'Ik praat hier niet als VVD-er. Een liberale lijn is wel dat iedereen de prijs voor zijn product moet betalen. Verscholen inkomensherverdelingen zijn een Nederlands specialisme. Dat komt, omdat politici zo min mogelijk risico willen lopen. Daarom is er gekozen voor een zorgtoeslag.'
'Dit principe zag je terug tijdens de Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer over de Miljoenennota. 85 Procent van de tijd ging het over koopkrachtplaatjes. Onzinnige discussies. Alles komt straks anders uit, als de olieprijzen een beetje hoog blijven en de economische groei in Duitsland tegenvalt. Al die getallen achter de komma: allemaal onzin.'
ELSEVIER Alsof de jaren zeventig zijn teruggekeerd.
Wiegel: 'Absoluut, mijnheer! Ik geloof daar niet in. Helaas kicken de politici er nog steeds op. Het werkt niet. Het is window-dressing.'
ELSEVIER Kan de invoering van de zorgverzekeringswet nog ontsporen?
Wiegel: 'Nee. Daar geloof ik niks van. Het zal niet ontsporen. Het wordt geen chaos. Iedereen die op dit terrein een zekere verantwoordelijkheid draagt, moet zijn werk goed doen. Het ministerie van Volksgezondheid, Financiën voor de zorgtoeslag, en de verzekeraars. Natuurlijk komt er veel gedoe en wordt er veel geklaagd. Maar wij moeten hoog houden dat wij in staat zijn deze zaak te regelen. Als iedereen uitstraalt dat wij deze klus kunnen klaren, is dat wel zo wenselijk. Dit betekent niet: "Gaat u maar rustig slapen". Want dat zeggen wij niet.'
'Ik ben ervan overtuigd dat de mensen die hierbij betrokken zijn, hun zaken kennen. Zij staan hun mannetje. Als ze hun hoofd koel houden, zou ik niet weten waarom deze wet niet goed aankomt. We weten dat dit een enorme operatie is. We zullen door het hele overgangstraject heen moeten. Dat is niet op 1 maart voorbij, ook niet op 1 mei. Laten we gerust het hele jaar de tijd nemen om te wennen. En er misschien wel anderhalf jaar voor uittrekken.'
ELSEVIER Burgers kunnen de zorgtoeslag gebruiken voor heel andere doeleinden.
Wiegel: 'Inderdaad, dat is een probleem. De mensen krijgen de eerste zorgtoeslag al in december uitgekeerd. Als ze krap bij kas zitten, kunnen ze er iets anders van kopen. Dan kan de verzekeringsmaatschappij in januari fluiten naar zijn geld.'
ELSEVIER Is het beter als de Belastingdienst de zorgtoeslag direct overmaakt aan de verzekeraar?
Wiegel: 'Nee. Er zijn twee redenen om dat niet te willen. De eerste reden is de administratieve rompslomp die dit met zich mee zou brengen. We moeten er niet aan denken dat we elke keer zouden moeten bijhouden of iemand gaat scheiden, zijn baan kwijtraakt, en meer of minder gaat verdienen.'
'Ten tweede willen wij niet in de inkomenspositie van de verzekerde kijken. Dat gaat ons namelijk niets aan. En zelfs als je dat zou willen, dan heb je meteen het College bescherming persoonsgegevens op de stoep staan.'
ELSEVIER Nogmaals: is die zorgtoeslag echt nodig?
Wiegel: 'Een of andere toeslag zou altijd nodig zijn geweest voor de mensen die heel weinig hebben. Je moet iets doen om ze te compenseren.'
ELSEVIER 300.000 burgers zijn nu al onverzekerd. In 2006 worden dat er veel meer, is de verwachting. Ook, omdat sommigen de basispremie van 1100 euro niet kunnen betalen.
Wiegel: 'U komt aan een gevoelig punt. Het punt van de illegalen. Die zijn onverzekerd. Maar als hen iets overkomt, moeten ook zij worden geholpen. Dokters mogen niemand weigeren. Die eed hebben zij afgelegd. Toch zal deze hulp op de een of andere manier moeten worden gefinancierd.'
'In sommige steden leven hele grote groepen mensen die zelfs de basispremie niet kunnen of willen betalen. Zij betalen dus niks. En er gebeurt niets. Sterker: ze krijgen zelfs nog een ijskast cadeau, las ik onlangs! Ik zou zeggen – dan gebruik ik een stokpaardje dat bij mij inmiddels op de rommelzolder staat – dat je het misbruik van uitkeringen moet aanpakken. Al was het alleen maar om ervoor te zorgen dat de bereidheid van degenen die wel betalen, blijft bestaan. Er moet dus wel iets gebeuren. Anders krijg je gedonder.'
ELSEVIER Hoe wilt u het aantal onverzekerden binnen de perken houden?Wiegel: 'Wij zullen dat heel nauwgezet in de gaten houden. Als het de spuigaten uitloopt en er veel meer onverzekerden komen, zullen we het ministerie benaderen. Ik heb geen leger politiemensen in dienst om onbetaalde premies te innen. Je kunt er een incassobureau op afsturen. Loopt het echt uit de hand, dan moet je wat anders verzinnen. Dan zullen we een beetje hardhandig moeten optreden. Zover is het nog lang niet. Laten we eerst maar eens bekijken hoe het loopt.'