quote:
'Waar houdt de verloedering op?'
6/3/2005 22:56
's Avonds laat, voor het naar bed gaan, wil ik nog weleens een cd opzetten van een door tegenslagen gekwelde singer-songwriter, Tom Russell of Fred Eaglesmith. Onder het genot van een goede sigaar kan ik de dag dan overdenken. Ik vraag me dan altijd af hoe Nederland er over tien jaar uitziet. Indien de verloedering doorzet, moet ik daar eerlijk gezegd niet aan denken. Ik ben opgegroeid in de veilige jaren vijftig en volwassen geworden in de boeiende jaren zestig. Vroeger was echt niet alles beter, maar we gingen wel wat humaner met elkaar om. De toenemende agressie beangstigt me. Feyenoord-supporters misdroegen zich tijdens de wedstrijd tegen Sporting Lissabon, NAC Breda-aanhangers konden zich niet beheersen na de nederlaag tegen FC Groningen, bij NEC en Willem II reageerden onbeschaafde fans hun frustraties af op de scheidsrechter.
En dan heb ik het over onbeduidende incidenten in ons voetbalwereldje. De voetballerij maakt deel uit van een samenleving die bol staat van de gore bedreigingen. Ayaan Hirsi Ali en Geert Wilders zijn de speerpunten, omdat ze voor hun mening uitkomen, of je het daar nou mee eens bent of niet. Sinds mei 2003 hebben vijftien volksvertegenwoordigers aangifte gedaan, omdat ze ernstig werden bedreigd. Acht politici kregen óók bedreigingen, maar deden geen aangifte. Het topje van de ijsberg haalt de publiciteit, maar ik heb de indruk dat half Nederland om het minste of geringste wordt bedreigd. Leraren, artsen, ambtenaren, gemeenteraadsleden, trainers, bestuursleden, conducteurs, kroegbazen, agenten, officieren van justitie, werkgevers en parkeerwachters kunnen erover meepraten. Zelfs voetbaljournalisten, die zich louter met bijzaken bezighouden, zijn vogelvrij. Het is nu ook al gevaarlijk een mening te ventileren over een linksbuiten, een trainer of het gedrag van supporters. Na een kritische column in dit blad of een pittige uitspraak in Voetbal Insite zit mijn e-mailbox de volgende dag boordevol met intimiderende scheldmails. En ik heb nu al een paar keer politiebescherming genoten, omdat wat primitieve voetbalsupporters mijn huis dreigden te verbouwen. Daar vraag ik niet om, maar er staat plotseling een agent op de stoep, met de mededeling dat hij getipt is door de politie uit de stad waar deze fans wonen.
Maar het kan nog gekker. Nadat ik een paar weken geleden in Voetbal Insite iets zei over kwetsende spreekkoren waren de reacties zó bedreigend, dat RTL5 zich genoodzaakt voelde bodyguards in te huren. We hebben het dus over een onschuldig praatprogramma over voetbal. In de parkeergarage werd ik opgewacht door sterke jongens in keurige kostuums, die me voor, tijdens en na de uitzending schaduwden. Ik sluit dan ook niet uit dat ik binnenkort de nacht doorbreng op een marinebasis of in Kamp Zeist. Zelfspot houd je op de been, maar als voormalig PvdA-stemmer sympathiseer ik door alle ontwikkelingen al met de VVD. De aanwezigheid van Ayaan Hirsi Ali en Hans van Baalen stuit me nog tegen de borst, maar de komst van Hans Wiegel zou me definitief over de streep kunnen trekken. Al zullen Jozias van Aartsen en Gerrit Zalm er alles aan doen de charismatische Wiegel buiten de deur te houden. Politici zijn namelijk net mensen, het eigenbelang weegt erg zwaar. En ik blijf me 's avonds, voor het naar bed gaan, afvragen hoe dit land en de voetballerij er over tien jaar uitzien.
Hoeveel trainers verslijt Ajax de komende tien jaar? De afgelopen kwart eeuw consumeerde de Amsterdamse club er twaalf. Vóór het Bosman-arrest, toen spelers nog lijfeigenen waren en lokale notabelen op een bijzonder autoritaire wijze hun club bestuurden, was er veel aan te merken op de beleidsvoering. Intussen hebben de spelers - en hun makelaars - de macht en worden de clubs niet meer door ijdele hobbyisten, maar door koele professionele managers geleid. Een club zoals Ajax is een bedrijf geworden, met beursnotering. Bij dergelijke bedrijven worden de managers en directeuren afgerekend op de behaalde resultaten. De economische pagina’s maken er dagelijks melding van. In De Arena wordt al jaren een wanbeleid gevoerd, maar algemeen directeur Arie van Eijden doet alsof hij gek is en verbindt nergens consequenties aan. Links en rechts sneuvelen stafleden, er is voor een kapitaal geďnvesteerd in miskopen, maar de gladde verantwoordelijke man overleeft alle stormen en verstopt zich achter de drogreden dat het niet in het belang van de club is als hij opstapt. En de raad van commissarissen geeft geen kik.
Onder de dominante penningmeester Arie van Os en vervolgens onder Van Eijden kregen de passanten Morten Olsen, Jan Wouters, Co Adriaanse en Ronald Koeman volop gelegenheid hun eigen spelers aan te trekken. Op een bepaald moment stonden er zelfs zestig peperdure profs op de loonlijst in Amsterdam, van wie er wekelijks zestien werden opgeroepen. Dezelfde trainers moesten vertrekken, omdat het publiek en de spelers ontevreden waren of als de invloedrijke achterban erop aandrong. Want beursgenoteerd bedrijf of niet, bij Ajax blijven de achterklap, de lobby in de wandelgangen en de vijfde colonne bestaan. Opvallend is dat de voorzitters Michael van Praag en John Jaakke uitblonken als representatief uithangbord van de club, maar ze hebben het gevoerde wanbeleid nooit een halt kunnen toeroepen.
Met de opgestapte Ronald Koeman heb ik geen medelijden. Hij heeft tot op de dag van vandaag niet bewezen geschikt te zijn voor een topclub. Bij Vitesse was hij ongelukkig met zijn aankopen en de club won niets. Bij Ajax was hij zelfs zeer ongelukkig met het aantrekken van spelers en tijdens zijn bewind stond de ontwikkeling van de begenadigde talenten nagenoeg stil. Koeman is altijd de topvoetballer gebleven. Hij wilde groter blijven dan de oprukkende vedetten die de uitstraling van popidolen hebben. Dat resulteerde in een slechte relatie met zijn belangrijkste spelers. Daarbij kwam nog dat Koeman zich geen raad wist met lastige spelers zoals Mido en Zlatan Ibrahimovic. De spelers die van hem een topcoach konden maken, die wedstrijden konden beslissen, deed hij van de hand om rust in de tent te krijgen. Dat betekende een overwinning voor Rafael van der Vaart, die een interne machtsstrijd voerde met Ibrahomivic om de eerste plaats in de pikorde. Toen de Zweed ook nog meer salaris dreigde te gaan krijgen dan grootverdiener Van der Vaart, was het oorlog.
Intussen voerde Koeman zijn eigen strijd met technisch directeur Louis van Gaal. Het managementteam steunde hem, omdat de rechtlijnige Van Gaal slecht lag binnen de club. Daarom is het vreemd dat Koeman nu afhaakt en dat hij zich niet moreel verplicht voelt de mensen die hem steunden in zijn strijd tegen Van Gaal nu niet in verlegenheid te brengen. Koeman gaat op vakantie om tot rust te komen. Op de golfcourse moet hij zich vooral eens afvragen of hij wel geschikt is als trainer van een topclub. De lusten spreken hem wel aan, maar hij kan slecht omgaan met de lasten. En voor Ajax is het te hopen dat Van Eijden nu geen blunders meer maakt. Er zal eerst een technisch directeur moeten komen die op zijn beurt een trainer aantrekt. Alleen zo kan de rust terugkeren in De Arena. Als Van Eijden slim is, luistert hij deze keer naar Johan Cruijff. Bij de KNVB en in Barcelona is iedereen erg tevreden over diens adviezen.
de nieuwste colum van Johan Derksen