quote:
Tranen in de ogen van stoere kerels
Door PAUL VAN DEN BOSCH
MONTEVIDEO - Plotseling wordt het stil in het zaaltje van het klassieke Intercontinental-hotel in Buenos Aires.
Veel belangstelling voor Guus Hiddink in Uruguay. Foto EPA
In de ogen van stoere, Australische kerels wellen tranen op. Kippenvel staat op hun huid. Wat ze op het scherm voor zich zien, komt als een verrassing.
Het is donderdagmiddag, in het basiskamp van de Australiërs in de Argentijnse hoofdstad. Bondscoach Guus Hiddink heeft zijn tactiek uitgestippeld. Maar de bespreking is nog niet afgelopen.
Op een scherm verschijnen beelden van Australische topsporters als atlete Cathy Freeman, zwemmer Grant Hackett, een winnende Davis Cup-tenniscoach, een rugbyheld, een cricketkampioen. De spelers zien beelden van hun successen, begeleid door opzwepende muziek. Dan komt Olympisch kampioene Freeman in beeld en zegt: ,,Wij hebben het al gedaan, nu moeten jullie ’t voor ons doen. Aussie, Aussie, oy oy oy!''
De andere toppers herhalen de boodschap. We gáán het doen, zie je de voetballers denken als ze het zaaltje verlaten. Hiddink had het filmpje vooraf gekeurd, opdat er geen al te opruiende teksten in voorkwamen.
Gisteren leidde hij de laatste training voor het eerste play-offduel met Uruguay. Eerder op de dag vloog de selectie van Buenos Aires naar Montevideo, op de andere oever van de Plata-rivier. De rust van het basiskamp in Argentinië is voorbij. In Estádio Centenario stond Hiddink druk te gebaren voor de Amsterdam-tribune, vernoemd naar de hoofdstad omdat Uruguay daar in 1928 het Olympische voetbalgoud won.
Toen Frank Lowy, de voorzitter van de Australische bond, zo’n negen maanden geleden al in het diepste geheim akkoord ging met de constructie dat Hiddink zowel PSV als zijn nationale ploeg zou leiden, had hij dit voor ogen. Zelfbewuste, tactisch niet meer zo naïeve en minder makkelijk te intimideren ‘Socceroos’, die zich optimaal zouden voorbereiden op de play-offs, waarin Australië steevast struikelde. ,,Deze ploeg heeft dezelfde spelers, maar is onvergelijkbaar met die van voor de komst van Hiddink’’, zegt oud-Feyenoorder Brett Emerton.
De 59-jarige Achterhoeker kon de afgelopen jaren kiezen uit vijf WK-aanbiedingen: Zuid-Korea (vóór Jo Bonfrère er bondscoach werd, deden de Koreanen een duizelingwekkend bod), Turkije (dat vond de coach best aantrekkelijk met de miljoenen Turkse inwoners in gastland Duitsland), Iran, Duitsland zelf (Franz Beckenbauer belde op, nadat Rudi Völler was opgestapt en benaderde hem later in Dortmund) en Australië.
Die laatste aanbieding was sportief en financieel de minste, bevestigt Hiddinks zaakwaarnemer Cees van Nieuwenhuizen, die ook in Zuid-Amerika is neergestreken. De kans op een WK-ticket is bij de Australiërs het kleinst, maar het contract heeft één groot voordeel: de coach kan zijn taak parttime uitvoeren.
Van Nieuwenhuizen: ,,En Guus blijft in zijn hart een kwajongensachtige cowboy, hij probeert iets voor elkaar te boksen waar weinig anderen echt in geloven.’’ Bovendien is het moeilijk om nee te zeggen tegen Frank Lowy, de op één na rijkste man van Australië. Rasondernemer met een bizarre levensgeschiedenis. Als joodse jongen ging hij in de oorlog op de vlucht naar Hongarije en verloor zijn familie.
Straatarm emigreerde Lowy naar Australië, begon met een delicatessenwinkeltje en groeide uit tot een magnaat in onroerend goed en winkelketens. Een aantal jaren geleden vroeg de regering hem de ontredderde voetbalbond te leiden. Lowy dwong een miljoenensubsidie af, haalde topmensen weg bij de florerende rugbyfederatie en ging aan de slag.
Bij Hiddink klopte hij twee jaar geleden al aan. Hij en Van Nieuwenhuizen besloten hem te ontvangen in het Sheraton-hotel bij Schiphol en gingen uit eten. Maar toen Lowy in de gaten kreeg dat Hiddink niet te vangen was voor een fulltime-functie, vertrok hij al tijdens het hoofdgerecht. In een zinloos diner had de zakenman, die uit principe voor elk probleem maar een kwartier uittrekt (‘Anders maken ze maar een andere afspraak’), geen trek en stapte weer in zijn privé-jet.
Lowy bleef echter azen op Hiddink. In maart van dit jaar stuurde hij bondsdirecteur John O’Neill naar Nederland. Weer weigerde Hiddink PSV te verlaten voor de Australische bond. Een dag later werd O’Neill rondgeleid in Eindhoven, in het stadion en op trainingscomplex De Herdgang.
Australië wilde dat Hiddink de nationale selectie al zou coachen op de Confederations Cup, afgelopen zomer in Duitsland. Maar dat vond de trainer te riskant met zo weinig voorbereiding. Hij deed een tegenvoorstel: Australië op parttime-basis leiden in de play-offs, waarin Uruguay pas veel later bekend werd als tegenstander. Telefonisch gaf Lowy schoorvoetend zijn toestemming.
Maar het nieuws mocht pas eind juli - ná de Peace Cup in Zuid-Korea - bekend worden, onder meer omdat Hiddink zijn oude werkgever daar niet voor het hoofd wilde stoten. De oud-bondscoach had bij de Aziaten een WK-contract afgeslagen dat hem één van de bestbetaalde voetbaltrainers ter wereld zou maken.
De presentatie had uiteindelijk in juli in Sydney plaats. Hiddink vloog van het toernooi om de Peace Cup, waaraan PSV had deelgenomen, door naar Australië. Maar Lowy had eigenlijk een heel andere presentatie in zijn hoofd. Hij vroeg Hiddink naar zijn jacht in de Griekse wateren te komen. Van daaruit zou hij een straalverbinding naar Australië regelen, zodat journalisten aan de andere kant van de wereld vragen konden stellen. Maar dat plan ging om logistieke redenen niet door.
Met Australië wil Hiddink de komende dagen zijn derde wereldkampioenschap bereiken, na 1998 (met Oranje, vierde) en 2002 (met Zuid-Korea, ook vierde). Het is zo verslavend als een drug, zegt hij in de lentezon van Montevideo. De spanning van zo’n groot toernooi, de impact, de contacten met media, zijn vakbroeders, de beste spelers ter wereld.
Het streelt het ego, dat óók. Van Nieuwenhuizen: ,,Guus is zo gek van het WK, dat ik hem gerust nog in 2010 in Zuid-Afrika zie staan.’’
Maar wie Hiddink de afgelopen dagen in Latijns-Amerika gadesloeg, zag ook de therapeutische werking van de bijbaan. Hij was even weg uit Nederland, weg bij PSV, ver verwijderd van de verhoren door de FIOD die hij nog steeds als ultieme vernederingen beschouwt. Eerst in Buenos Aires en sinds gisteren in Montevideo laafde hij zich aan de leergierige groep Australiërs én aan la vida latina, het latijnse leven waarin voetbal zo’n prominente rol speelt.
Hij kreeg er Maradona aan de telefoon, bezocht een wedstrijd van Boca Juniors, verscheen in alle kranten en tv-journaals en proefde er, heel voorzichtig, al iets van een WK-sfeer.
Van Nieuwenhuizen: ,,Ik zeg maar zo, de afgelopen tijd is weer gebleken: Hiddink is te groot voor Nederland en in elk geval voor PSV. Ik vind dat ze bij die club niet beseffen welke kennis en contacten in de wereld ze met hem in huis hebben.’’