LIT Literatuur, Taal en Kunst
Boekbesprekingen, vragen over schrijvers, je favoriete theaterstuk, de mooiste schilderijen of de beste musea. Een must voor alle liefhebbers van kunst, boeken, theater en taal.
Ik vraag me af hoe t komt dat sommige woorden bijna precies hetzelfde zijn in verschillende talen, ook al zijn de culturen van die talen ruimtelijk gezien erg ver van elkaar verwijderd?
Ik hoorde net bijvoorbeeld op TV russische schoolkinderen iets als 'hoera' roepen bij een soort van viering, dat is toch frappant? En er zijn veel meer woorden zo, alhoewel ik er 1-2-3 even niet op kan komen. Lijkt me toch sterk dat dit alleen gebeurt door kruisbestuiving van talen; zou er toch een 'moedertaal' zijn geweest in de geschiedenis?
Ik hoorde net bijvoorbeeld op TV russische schoolkinderen iets als 'hoera' roepen bij een soort van viering, dat is toch frappant? En er zijn veel meer woorden zo, alhoewel ik er 1-2-3 even niet op kan komen. Lijkt me toch sterk dat dit alleen gebeurt door kruisbestuiving van talen; zou er toch een 'moedertaal' zijn geweest in de geschiedenis?
More oneness, less categories
Open hearts, no strategies
Decisions based upon faith and not fear
People who live right now and right here
Open hearts, no strategies
Decisions based upon faith and not fear
People who live right now and right here
Mamma is in het latijn moederborst.
Apartheid komt ook in veel verschillende talen voor met dezelfde betekenis.
Apartheid komt ook in veel verschillende talen voor met dezelfde betekenis.
Graag op anoniem
Welke taal lijkt jou dan de oorsprong?quote:Op maandag 10 oktober 2005 21:40 schreef Alicey het volgende:
Talen zijn uiteindelijk van elkaar afgeleid..
Maar dat heeft dan ook veel te maken met het volk dat het heeft 'uitgevonden'quote:Op maandag 10 oktober 2005 21:44 schreef Mainport het volgende:
Apartheid komt ook in veel verschillende talen voor met dezelfde betekenis.
Ik denk dat dat moeilijk te achterhalen is. In Europa is Latijn de moedertaal van veel talen, maar andere talen weet ik eik niet hoe dat zit..quote:Op maandag 10 oktober 2005 21:45 schreef ScienceFriction het volgende:
[..]
Welke taal lijkt jou dan de oorsprong?
Ja, maar sommige oosterse woorden lijken ook op die van 'ons', en het lijkt me sterk dat die woorden allemaal zijn ingevoerd nadat de westerse wereld daar de boel ging kolonialiseren. Ook lijkt het me sterk dat de Romeinen/Grieken al eerder naar het oosten waren verhuisdquote:Op maandag 10 oktober 2005 21:47 schreef Alicey het volgende:
[..]
Ik denk dat dat moeilijk te achterhalen is. In Europa is Latijn de moedertaal van veel talen, maar andere talen weet ik eik niet hoe dat zit..
More oneness, less categories
Open hearts, no strategies
Decisions based upon faith and not fear
People who live right now and right here
Open hearts, no strategies
Decisions based upon faith and not fear
People who live right now and right here
Wel interessant overigens om te zien hoe verschillend talen al kunnen zijn bij landsgrenzen. Als je van Nederlands naar Duits gaat is het verschil klein. Ga je echter van het Duits naar het Tsjechisch, dan zit je al met een zeer groot verschil.quote:Op maandag 10 oktober 2005 21:47 schreef Alicey het volgende:
[..]
Ik denk dat dat moeilijk te achterhalen is. In Europa is Latijn de moedertaal van veel talen, maar andere talen weet ik eik niet hoe dat zit..
Frans, Spaans, Italiaans en Portugees hebben een inderdaad een grote Latijnse invloed.
Ik zou denken dat de huidige globalisatie op de taal een grote invloed heeft en zeker gaat hebben door een grotere hoeveelheid dezelfde termen voor neologismen.
Proto-Indo-Europees is de moedertaal. Of die ook echt zo bestaan heeft is niet 100% zeker natuurlijk, maar lijkt wel erg waarschijnlijk. Daarvan zijn ontzettend veel Europese talen afgeleid en ook nog een paar in Azie.
Zo kun je een hele stamboom van talen maken, waarvan ik de meeste namen eventjes tijdelijk ben vergeten Maar dan gaat het dus bv naar Latijn en dan naar Frans, Italiaans en Spaans. Of naar Proto-Germaans, en dan naar Duits, Engels, Nederlands, Fries en nog twee anderen geloof ik
Daarvan zijn ontzettend veel Europese talen afgeleid en ook nog een paar in Azie. Zo kun je een hele stamboom van talen maken, waarvan ik de meeste namen eventjes tijdelijk ben vergeten Maar dan gaat het dus bv naar Latijn en dan naar Frans, Italiaans en Spaans. Of naar Proto-Germaans, en dan naar Duits, Engels, Nederlands, Fries en nog twee anderen geloof ik
Ik weet niet of het voor de hele wereld geldt, maar in Europa was er in ieder geval een 'moedertaal'. Ik heb daar ooit wel college over gehad, maar het is me ontschoten hoe het zat. Je hebt o.a. Romaanse, Germaanse en Finoegrische talen. In Europa heb je te maken met Indo-Europese talen, en de wetenschappers hebben zo het Proto-Indo-Europees gereconstrueerd. Als je meer wilt weten over het onstaan van talen zou ik even daarop zoeken.quote:Op maandag 10 oktober 2005 21:38 schreef trancethrust het volgende:
Ik vraag me af hoe t komt dat sommige woorden bijna precies hetzelfde zijn in verschillende talen, ook al zijn de culturen van die talen ruimtelijk gezien erg ver van elkaar verwijderd?
Ik hoorde net bijvoorbeeld op TV russische schoolkinderen iets als 'hoera' roepen bij een soort van viering, dat is toch frappant? En er zijn veel meer woorden zo, alhoewel ik er 1-2-3 even niet op kan komen. Lijkt me toch sterk dat dit alleen gebeurt door kruisbestuiving van talen; zou er toch een 'moedertaal' zijn geweest in de geschiedenis?
Sanity is (not) statistical
De oertaal waarvan alle europese talen zijn afgeleid is het Indo-Europees. Ook Sanskriet stamt daar van af.quote:Op maandag 10 oktober 2005 21:47 schreef Alicey het volgende:
[..]
Ik denk dat dat moeilijk te achterhalen is. In Europa is Latijn de moedertaal van veel talen, maar andere talen weet ik eik niet hoe dat zit..
http://www.ethnologue.com/show_family.asp?subid=90017 < Hier zie je welke talen daar vanaf komen.
Het komt doordat vroeger alle samenlevingen ongeveer hetzelfde waren (agragrisch) dat een boel woorden nog zo op elkaar lijken. Vader, moeder, boom, vis, allerlei basic begrippen.
Boom is toch best verschillend in allerlei talen? Arbor, boom, tree, etc.
Papa en Mama heb je in bijna alle talen idd wel geloof ik, in het Russisch ook.
Wij hebben bij Oud Engels weleens zo'n overzichtje gemaakt met telwoorden, dan zie je de overeenkomsten wel goed. Aan de andere kant, zodra je bij Russisch komt wordt de overeenkomst met de westeuropese talen opeens een stuk minder goed zichtbaar. Alhoewel Russisch dva en tri natuurlijk ook goed te herkennen zijn.
Papa en Mama heb je in bijna alle talen idd wel geloof ik, in het Russisch ook.
Wij hebben bij Oud Engels weleens zo'n overzichtje gemaakt met telwoorden, dan zie je de overeenkomsten wel goed. Aan de andere kant, zodra je bij Russisch komt wordt de overeenkomst met de westeuropese talen opeens een stuk minder goed zichtbaar. Alhoewel Russisch dva en tri natuurlijk ook goed te herkennen zijn.
Sanity is (not) statistical
Als je er een zin van maakt is het duidelijker te begrijpen hoor.quote:Op maandag 10 oktober 2005 22:18 schreef -_David_- het volgende:
Zoals "Water"
Overigens lijkt water ook enorm op aqua en eau.
Sanity is (not) statistical
Er zijn ook nog heel veel van die woord-omzet regeltjes (Grimm's Law etc), bijvoorbeeld dat alles wat in het latijn een P is in de Germaanse talen een F werd. (Pisces - Fish).quote:Op maandag 10 oktober 2005 22:30 schreef Maeghan het volgende:
[..]
Als je er een zin van maakt is het duidelijker te begrijpen hoor.
Overigens lijkt water ook enorm op aqua en eau.
Misschien is dat van aqua - water ook nog wel zo te verklaren .
Oh, die kende ik dan weer niet. Weet wel dat bijv. het Engelse skirt en shirt allebei van het Oud Engels skeorte afkomt, dat boven of onder een bepaalde lijn dus die klank veranderd is. Ons 'schort' is dus ook hetzelfde. Weet alleen niet meer waar, wanneer, waarom of hoe het heette, maar het gaat om het idee =P Al vliegt er wel vaag ergens het woord "Danelaw" door m'n hoofd.quote:Op maandag 10 oktober 2005 22:34 schreef Razztwizzle het volgende:
[..]
Er zijn ook nog heel veel van die woord-omzet regeltjes (Grimm's Law etc), bijvoorbeeld dat alles wat in het latijn een P is in de Germaanse talen een F werd. (Pisces - Fish).
Misschien is dat van aqua - water ook nog wel zo te verklaren .
Sanity is (not) statistical
Dat wat de luitjes op aarde spraken voor de Babylonische spraakverwarringquote:Op maandag 10 oktober 2005 21:45 schreef ScienceFriction het volgende:
Welke taal lijkt jou dan de oorsprong?
Ik vind het zo frappant dat sommige woorden zowel in Romaanse als in Germaanse talen zo op elkaar lijken (internationaal, international, internacional), terwijl andere woorden totaal geen samenhang lijken te hebben (groente, gemüse, vegetables, het enige gelijke is een g...)
Waarom zou er één taal de oorspronkelijke taal zijn?
Het is toch heel goed voorstelbaar dat op de verschillende continenten verschillende talen ontwikkelden. Dat ondersteunt tegelijkertijd de hypothese dat de mens zich niet alleen in Afrika ontwikkelde maar tegelijkertijd ook op andere continenten.
Ik weet bv van sommige Indianentalen dat er geen enkele relatie is met andere talen en dat ze daarom gebruikt werden als code taal in WO II.
Het is toch heel goed voorstelbaar dat op de verschillende continenten verschillende talen ontwikkelden. Dat ondersteunt tegelijkertijd de hypothese dat de mens zich niet alleen in Afrika ontwikkelde maar tegelijkertijd ook op andere continenten.
Ik weet bv van sommige Indianentalen dat er geen enkele relatie is met andere talen en dat ze daarom gebruikt werden als code taal in WO II.
Ja dat is het punt juist. Als je dat aanneemt, hoe verklaar je dan dat er zoveel woorden zijn die ongeveer hetzelfde zijn in veel talen? Kruisbestuiving is niet genoeg als antwoord.
More oneness, less categories
Open hearts, no strategies
Decisions based upon faith and not fear
People who live right now and right here
Open hearts, no strategies
Decisions based upon faith and not fear
People who live right now and right here
Van de moderne woorden ligt de overeenkomst voor de hand.quote:Op dinsdag 11 oktober 2005 01:13 schreef trancethrust het volgende:
Ja dat is het punt juist. Als je dat aanneemt, hoe verklaar je dan dat er zoveel woorden zijn die ongeveer hetzelfde zijn in veel talen? Kruisbestuiving is niet genoeg als antwoord.
En modern is zelfs al behoorlijk oud, omdat via de handel al veel woorden uitgewisseld werden.
Maar oorspronkelijke woorden?
Ik denk dat het helemaal niet zo is dat er zoveel woorden vrijwel gelijk klinken of zijn.
Woorden als boom, mens, ja / nee, koe: die zijn in niet verwante talen verschillend.
Je hebt ook de correspondentie k -> h vaak. Cor en hart (heart). Caput en hoofd. En zo ook met aqua, correspondeerde met iets als ahua wat aha -> Aa werd. De Ei in Eiland betekent ook water. Het IJ in Amsterdam ook. Het riviertje Ee ook. Water is weer verwant met hydro, voda en unda (golf in het Latijn).quote:Op maandag 10 oktober 2005 22:34 schreef Razztwizzle het volgende:
[..]
Er zijn ook nog heel veel van die woord-omzet regeltjes (Grimm's Law etc), bijvoorbeeld dat alles wat in het latijn een P is in de Germaanse talen een F werd. (Pisces - Fish).
Misschien is dat van aqua - water ook nog wel zo te verklaren .
Er zijn heel veel verschuivingen van klanken geweest, veel gereconstrueerd, en woorden zijn helemaal gemutileerd. Er zijn hierbij wel geinige dingen, zoals bolwerk en boulevard (de Fransen hebben boulevard uit bolwerk gemaakt). Wij hebben ze nu beide, maar met verschillende betekenissen. Het Duits heeft vaak 'pf' waar het Nederlands 'p' heeft, b.v. Apfel <-> Appel. Doch Pijn en Pein. Dat betekent dat de Duitsers Pein geleend moeten hebben nadat die klankverschuiving plaatsvond, anders was het Pfein geworden. (Het komt van het Latijnse poena overigens). Ook Gestern, Gisteren, Yester- zijn aan elkaar verwant. Of Weg, weg en way (Deens: vej).
Hoera heeft een wat onduidelijke etymologie, maar het is waarschijnlijk wel een leenwoord dat nu in heel veel talen aanwezig is. Als laatste weetje: Het Russisch heeft veel leenwoorden uit het Nederlands in de scheepsvaart, soms zijn ze met lidwoord en al geleend, dus 't ruim is troem (Russisch heeft geen lidwoorden, dus dan gebeurt dat soms). Wij hebben weer alcohol inclusief lidwoord geleend uit het Arabisch.
Overigens, etymologien voor Engelse woorden kun je vinden op: http://www.etymonline.com/.
En dat komt omdat het een Nederlands woord is.quote:Op maandag 10 oktober 2005 21:44 schreef Mainport het volgende:
Mamma is in het latijn moederborst.
Apartheid komt ook in veel verschillende talen voor met dezelfde betekenis.
- "Autisten met elkaar in contact brengen is net zoals delen door 0"
Met woorden zoals 'internationaal' is het bijna hetzelfde in verschillende talen, omdat het een relatief nieuw woord is (ik bedoel, ik geloof niet dat ze het in de Romeinse tijd al over internationale ontwikkelingen hadden ofzo...). Verder zie je dat bij een heleboel 'basis'woorden juist elke taal iets eigens heeft (zoals dus bv. groente). hoe meer een woord wordt gebruikt, hoe onregelmatiger het is. En dus ook waarschijnlijk hoe meer variatie er is tussen verschillende talen.
arbor/arborem (latijn)quote:Op maandag 10 oktober 2005 22:10 schreef Maeghan het volgende:
Boom is toch best verschillend in allerlei talen? Arbor, boom, tree, etc.
Papa en Mama heb je in bijna alle talen idd wel geloof ik, in het Russisch ook.
Wij hebben bij Oud Engels weleens zo'n overzichtje gemaakt met telwoorden, dan zie je de overeenkomsten wel goed. Aan de andere kant, zodra je bij Russisch komt wordt de overeenkomst met de westeuropese talen opeens een stuk minder goed zichtbaar. Alhoewel Russisch dva en tri natuurlijk ook goed te herkennen zijn.
spaans: arbol
italiaans: albero (als een woord twee r-en dicht bij elkaar heeft staan wordt een van de twee vaak een l...veel talen " houden niet van" twee r-en dicht bij elkaar zoals in het nederlandse " raar")
frans: arbre
de romaanse talen hebben dus duidelijk dezelfde stamvorm
nederlands: boom
oud engels: beam
duits: baum
oud fries: bam
in het engels betekent beam geen boom (meer, in OE wel namelijk), maar dit is wel dezelfde stam als de andere west germaanse talen. volgens de OED:
[Common Teutonic: OE. béam ‘tree,’ ‘plank,’ = OFris. bâm, OS. bâm, bôm, MDu., Du. boom, OHG., MHG. boum, Ger. baum ‘tree’:
West Ger. *baumo-z.
The East Ger. words, Goth. bagm-s, ON. bam-r ‘tree,’
though supposed to be identical, present phonetic differences of which no explanation has been found, and render somewhat doubtful the original Teutonic form of the word, as also a suggested derivation (which would suit the WGer.) from the vb. root bû-, beu-, = Gr. - (cf. a growth), Skr. bhu-, bhaw- to grow (cf. BE). It remains uncertain whether the original sense was ‘tree’ as a kind of plant, or ‘tree’ as a wooden stem, stock, or post: OE. had both meanings, but that of (growing) ‘tree,’ the regular sense in the continental langs., is (exc. in a few compound names) lost in mod.Eng., where the word has received many transferred applications, among which that of beam of light, sun-beam, is remarkable.]
tree komt in het engels van een ander woord af...het woord dat in veel slavische en keltische talen " hout" of " eik" betekent.
leuk he....historische taalkunde
Ich erschlag meinen Goldfisch, vergrab ihn im Hof.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
Ik vond "English under the Microscope" (oftewel Oud Engels gemixt met historische taalkunde gemixt met de volledige geschiedenis van het Engels) wel een heel leuk vak !quote:
Alleen werd ik een beetje moe altijd van al die omzet regeltjes Maar uiteindelijk waren ze door logisch nadenken toch allemaal wel te verklaren.
Maar uiteindelijk waren ze door logisch nadenken toch allemaal wel te verklaren. Vooral het Oud-Engels was mooi om te lezen, eerst denk je dat die mensen simpel zijn omdat het eigenlijk altijd over hetzelfde gaat, maar als je dan ontdenkt hoe veel structuur en vorm er in die teksten zit krijg je er toch wel bewondering voor .
totdat je historical phonology gaat doen en dan leert dat OE breaking nooit echt bestaan heeft...quote:Op woensdag 12 oktober 2005 15:20 schreef Razztwizzle het volgende:
[..]
Ik vond "English under the Microscope" (oftewel Oud Engels gemixt met historische taalkunde gemixt met de volledige geschiedenis van het Engels) wel een heel leuk vak !
Alleen werd ik een beetje moe altijd van al die omzet regeltjes Maar uiteindelijk waren ze door logisch nadenken toch allemaal wel te verklaren.
Vooral het Oud-Engels was mooi om te lezen, eerst denk je dat die mensen simpel zijn omdat het eigenlijk altijd over hetzelfde gaat, maar als je dan ontdenkt hoe veel structuur en vorm er in die teksten zit krijg je er toch wel bewondering voor .
(dat is de échte leuke kant van de taalkunde...dingen die níet simpel zijn. maar ja, ik ben een beetje gek, ik volg vrijwillig een vakover de internal structure of compounds)
Ich erschlag meinen Goldfisch, vergrab ihn im Hof.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
niet?quote:Op woensdag 12 oktober 2005 18:14 schreef kwakveense het volgende:
[..]
totdat je historical phonology gaat doen en dan leert dat OE breaking nooit echt bestaan heeft...
zal eerst voor de "leek" even kort uitleggen wat OE breaking volgens de 'ouderwetse filologen' en handboekje inhoudt:quote:
Early in Old English (before written records), certain vowels in certain phonetic environments were "broken" into diphthongs.
Certain front vowels followed by certain velar consonants developed a "glide," as the tongue moved from articulating the vowels at the front of the mouth to articulating the consonants at the back of the mouth. The result was the production of a diphthong in the place of the "pure" vowel.
OE vowels followed by the OE velar consonants /h/+following second consonant, /l/+following cons., /r/+following cons., and /w/ broke according to the following rules.
lange "a" werd lange "ae"
korta "a" werd korte "ae"
"e" werd "eo"
"i" werd "eo"
dat is tenminste zoals het beschreven/eschreven wordt.
daar zijn een paar problemen mee.
De orthografische weergave voor de gebrokn klanken als aan de ene kant eindigend op "o"> "eo" en aan de andere kant op "a" > "ea" is niet een vanzelfsprekend resultaat. zeker als je bedenkt dat de centrale/achter klinker invloed een "u" element is. de echte verandering is dan waarscjhijnlijk ook meer iets als dit geweest:
"a" (lang en kort, eigenlijk ae) werd "aeu"
"e" werd "eu"
"i" werd "iu"
de enige plek waar de spellingen van OE breaking trouwens gevonden worden is in de Ormulum...er is dus maar 1 scribe die het als helemaal boven beschreven neerschreef. Daar kun je eigenlijk geen conclusie aan verbinden, behalve dan dat de omgeving een verlagende glijklank veroorzaakte die door 1 scribe als een tweeklank is geinterpreteerd en neergeschreven...
de omgeving voor de verandering is overigens ook geen logische/natuurlijke omgeving. Ze is daarvoor te gevarierd:
_xC (h wrd uitgesproken als een soort hollandse stemloze g, weergegeven door x in de taalkunde)
_lC
_rC
_w
vormen geen naturlijke phonologische klasse. l en r zijnalveolaire liquiden, de h is een stemloze velaire fricatief en de w is een velaire approximant. Ze hebben wel met elkaar gemeen dat ze "iets centraals" hebben, en het dus logisch is dat klanken die ervoor staan een soort glijklank worden met een meer centraal eindpunt. De w staat daarin eigenlijk los van de andere omgevingen, omdat woorden met een w aan het eind altíjd een soort verlagedn effect krijgen, de w lijkt immers in het engels erg op de u.
Dat si dus 1 klankverschuving die plaatsvond: voor een w werden klinkers glijklanken of verlaagde klinkers,
De andere omgevingen werekn om verschillende redenen ook verlagend/centrliserend (dat uitleggen vereist in te gaan op syllabische structuren enzo...dat gaat hier wat ver). ze hebben in elk geval allemaal iets "achters" of "centraals", hetgeen versterkt door de tweede consonant een glijklank/verlaging/centralisering teweeg brengt.
Deze losstaande natuurlijke processen zijn door de opschrijver van de ormulum opgemerkt en weergegevn door de niet representatieve tweeklanken eo en ae.
Het proces was echter wel gaande, want de klanken zijn iteindelijk ook centraler geworden (meestal e of a), en ophun beurt weer beinvloed door andere processen...
ofwel: OE breaking zoals je het leert heeft waarschijnlijk niet plaatsgevonden want het is op die manier geen nauurlijk mogelijk proces, maar de natuurlijke processen in verschillende omgevingen zijn waarschijnlijk door een scribe als een bepaald proces opgevat en daarna zo geinterpreteerd door bescrijvende taalkundigen.
overigens: ik hou een slag om de arm want heb niet genoeg aantekeningen bij d hand, en het is ook geen 'gesloten debat'.. er zijn echt honderden artikelen over geschreven met allerlei insteken en redenen enz enz....maar dit is kort samengevat een plausibele verklaring...
Ich erschlag meinen Goldfisch, vergrab ihn im Hof.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
* Razztwizzle dit uit gaat printen en onder neus van Oud Engels professor gaat schuiven .quote:Op woensdag 12 oktober 2005 18:53 schreef kwakveense het volgende:
[..]
zal eerst voor de "leek" even kort uitleggen wat OE breaking volgens de 'ouderwetse filologen' en handboekje inhoudt:
Early in Old English (before written records), certain vowels in certain phonetic environments were "broken" into diphthongs.
Certain front vowels followed by certain velar consonants developed a "glide," as the tongue moved from articulating the vowels at the front of the mouth to articulating the consonants at the back of the mouth. The result was the production of a diphthong in the place of the "pure" vowel.
OE vowels followed by the OE velar consonants /h/+following second consonant, /l/+following cons., /r/+following cons., and /w/ broke according to the following rules.
lange "a" werd lange "ae"
korta "a" werd korte "ae"
"e" werd "eo"
"i" werd "eo"
dat is tenminste zoals het beschreven/eschreven wordt.
daar zijn een paar problemen mee.
De orthografische weergave voor de gebrokn klanken als aan de ene kant eindigend op "o"> "eo" en aan de andere kant op "a" > "ea" is niet een vanzelfsprekend resultaat. zeker als je bedenkt dat de centrale/achter klinker invloed een "u" element is. de echte verandering is dan waarscjhijnlijk ook meer iets als dit geweest:
"a" (lang en kort, eigenlijk ae) werd "aeu"
"e" werd "eu"
"i" werd "iu"
de enige plek waar de spellingen van OE breaking trouwens gevonden worden is in de Ormulum...er is dus maar 1 scribe die het als helemaal boven beschreven neerschreef. Daar kun je eigenlijk geen conclusie aan verbinden, behalve dan dat de omgeving een verlagende glijklank veroorzaakte die door 1 scribe als een tweeklank is geinterpreteerd en neergeschreven...
de omgeving voor de verandering is overigens ook geen logische/natuurlijke omgeving. Ze is daarvoor te gevarierd:
_xC (h wrd uitgesproken als een soort hollandse stemloze g, weergegeven door x in de taalkunde)
_lC
_rC
_w
vormen geen naturlijke phonologische klasse. l en r zijnalveolaire liquiden, de h is een stemloze velaire fricatief en de w is een velaire approximant. Ze hebben wel met elkaar gemeen dat ze "iets centraals" hebben, en het dus logisch is dat klanken die ervoor staan een soort glijklank worden met een meer centraal eindpunt. De w staat daarin eigenlijk los van de andere omgevingen, omdat woorden met een w aan het eind altíjd een soort verlagedn effect krijgen, de w lijkt immers in het engels erg op de u.
Dat si dus 1 klankverschuving die plaatsvond: voor een w werden klinkers glijklanken of verlaagde klinkers,
De andere omgevingen werekn om verschillende redenen ook verlagend/centrliserend (dat uitleggen vereist in te gaan op syllabische structuren enzo...dat gaat hier wat ver). ze hebben in elk geval allemaal iets "achters" of "centraals", hetgeen versterkt door de tweede consonant een glijklank/verlaging/centralisering teweeg brengt.
Deze losstaande natuurlijke processen zijn door de opschrijver van de ormulum opgemerkt en weergegevn door de niet representatieve tweeklanken eo en ae.
Het proces was echter wel gaande, want de klanken zijn iteindelijk ook centraler geworden (meestal e of a), en ophun beurt weer beinvloed door andere processen...
ofwel: OE breaking zoals je het leert heeft waarschijnlijk niet plaatsgevonden want het is op die manier geen nauurlijk mogelijk proces, maar de natuurlijke processen in verschillende omgevingen zijn waarschijnlijk door een scribe als een bepaald proces opgevat en daarna zo geinterpreteerd door bescrijvende taalkundigen.
overigens: ik hou een slag om de arm want heb niet genoeg aantekeningen bij d hand, en het is ook geen 'gesloten debat'.. er zijn echt honderden artikelen over geschreven met allerlei insteken en redenen enz enz....maar dit is kort samengevat een plausibele verklaring...
Waarom leren we dit er niet meteen bij? Hij zei nog wel "Er zitten nog wat haken en ogen aan maar die zijn voor jullie nog niet relevant". Nou, relevant lijkt het me zeker wel als het helemaal niet zo was als wij het leerden
oeps...nu wordtie vast boos op me...
vindt me vast een leidse wijsneus of gaat vertellen dat t allemaal niet klopt...
ik hou dus wel een slag om de arm he!!!!
vindt me vast een leidse wijsneus of gaat vertellen dat t allemaal niet klopt...
ik hou dus wel een slag om de arm he!!!!
Ich erschlag meinen Goldfisch, vergrab ihn im Hof.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
ha, ja nou ja...een beetje lekenpraatje is wat anders dan dat ik voor een professor gesleept word...
*zeker aangezien ik die misschien nog weleens tegen ga komen als ik aio word of later als ik werk als filoloog hehe hehehee*
*zeker aangezien ik die misschien nog weleens tegen ga komen als ik aio word of later als ik werk als filoloog hehe hehehee*
Ich erschlag meinen Goldfisch, vergrab ihn im Hof.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
Ich jag meine Bude hoch, alles was ich hab lass ich los.
Mein altes Leben, schmeckt wie ‘n labriger Toast.
|
|
