Dit stuk is afkomstig van de weblog van de site van elsevier en is geschreven door Leon de Winter:
Donderdag 07 april 2005, 11:48
Het gevecht met dolle honden als Samir A.
Hoe vredelievend Samir was, toonde hij meteen bij zijn vrijlating: hij sloeg er lekker op los.
Waar was de politie op dat moment? Of de AIVD? Waren de fysieke aanvallen van Samir op de pers niet aanleiding genoeg om deze dolle man meteen op te pakken en te beschuldigen van openbare geweldpleging of iets dergelijks?
Nee, Samir ging lekker naar huis, waar hij zonder twijfel als held werd ontvangen en waar hij zich een kriek gelachen heeft om die gekke ongelovigen, die hem niet durven aan te pakken en hem daarbij ook nog eens, nadat hij zes maanden ten onrechte heeft gezeten (hij kreeg drie maanden en had er negen op zitten), een aardige cheque zullen meegeven. Als dat niet het bewijs is van Allah's grootheid!
Samir had thuis: plattegronden van de Tweede Kamer, Schiphol, Borsele, het AIVD-gebouw het ministerie van Defensie, jihadistische boeken, tapes en diskettes, patroonhouders voor automatische wapens, geluidsdemper, kogelwerend vest, nachtkijker, gesoldeerde elektronische circuits.
Spulletjes
Volgens de Nederlandse wet kun je dat allemaal huis hebben en dromen over verwoestende aanslagen, maar dan ben je nog steeds niet strafbaar. Samir kijgt zijn spulletjes netjes terug.
Dat is heel mooi van de Nederlandse staat. Nederland is een rechtsstaat, en in een rechtsstaat gelden scherpe regels. Niemand zal vervolgd en bestraft worden voor iets dat hij niet heeft gedaan. Samir had nog niks gedaan. Het is duidelijk waarvan hij droomde: een lekkere aanslag hier of daar, en een bloedige dood van Geert Wilders of Ayaan Hirsi Ali - maar strafbaar is dat niet.
Is Samir een wandelende tijdbom? Daar lijkt het wel op. En het is verstandig om hem continu op te jagen, lastig te vallen, hem met alle middelen van ons opsporingsapparaat voor de voeten te lopen - en dan doemen de grenzen van de rechtsstaat al weer op.
De vrijlating van Samir dwingt ons opnieuw na te denken over welke middelen de rechtsstaat moet beschikken om figuren als Samir in te kapselen. De huidige middelen voldoen niet.
Dromen
En tegelijkertijd moeten we er trots op zijn dat onze rechtbanken - hoe gruwelijk ik de uitspraak ook vind - naar de feiten kijken en Samirs dromen buiten beschouwing laten.
Dat is rechtvaardig, nobel, maar het is ook gevaarlijk. Een gevaar dat we nu niet kunnen ontlopen en waarvan de gevolgen uiterst bedreigend kunnen zijn.
Maar we hebben geen keus.
Tenzij we de regels van de rechtsstaat oprekken, is onze samenleving bij gevallen als Samir altijd de verliezer. Moeten we speciale rechtbanken inrichten voor speciale misdaden als het ondermijnen van de rechtsstaat? Voor het voorbereiden van aanslagen?
Ik heb geen idee hoe dat moet, maar het maakt me razend dat de geloofswaanzinnige die nu weer vrij rondloopt door mag gaan met zijn absurde plannen, want die zijn volstrekt helder, strafbaar of niet: Samir wil onze liberale rechtsstaat vernietigen. En de liberale rechtsstaat kan iemand die dat wil niet isoleren zolang hij niet daadwerkelijk aan die vernietiging begonnen is.
Krachtenspel
Onze samenlevingen functioneren zolang elke burger het spel meespeelt en zich laat leiden door het krachtenspel dat gedurende eeuwen gegroeid is. Maar zodra er individuen opstaan die zich niks van de regels aantrekken, raakt het krachtenspel in verwarring.
Ik heb het hier niet over gewone criminelen, die zich gewoonlijk zeer bewust zijn van hun daden en weten welk risico zij nemen. De rechtsstaat is gewend met 'gewone' criminaliteit om te gaan.
Maar Samir wordt gedreven door religieuze wanen. Hij is niet een crimineel om er geldelijk beter van te worden maar om Allah's heilstaat te stichten. Hij is een religieuze revolutionaire krankzinnige die alles omver wil trekken. Hij is niet tevreden met een overval die hem een zak diamanten oplevert, nee, Samir droomt ervan om een kerncentrale te laten exploderen en daarmee miljoenen slachtoffers te veroorzaken als offer voor zijn God.
Boos
Ik ben boos op de rechters die Samir hebben vrijgelaten, maar tegelijk besef ik dat ik in hun plaats tot weinig anders had kunnen besluiten, zo functioneert nu eenmaal de rechtsstaat.
Misschien ben ik nog het meest boos op mezelf, als deel van onze waardige samenleving, die het gevecht met dolle honden als Samir alleen kan winnen wanneer we ons ook als straatvechters gaan gedragen.
Dat is het probleem: de Samirs dwingen ons om hun straat te betreden en hun tactieken over te nemen. We moeten erop bedacht zijn om meteen terug te slaan wanneer een Samir een fotograaf neerslaat. Nu kijken we toe, zien we op tv wat Samir bij zijn vrijlating doet, maar op die parkeerplaats GREEP NIEMAND IN!
Waarom hebben die journalisten Samir niet op zijn donder gegeven? Is dat niet kenmerkend voor de manier waarop we met de mond vol tanden naar dit fenomeen kijken?
Ofwel: kun je je met de traditionele middelen van de rechtsstaat beschermen tegen bezetenen die een kerncentrale willen opblazen?
Soms denk ik: mag ik Johan Remkes adviseren bij de AIVD de afdeling DT op te richten? DT voor: Dirty Tricks? De Samirs zijn niet voor rede vatbaar. Kunnen we het met 'schone' middelen van deze doorgedraaide gelovigen winnen?
Die laatste vraag van Leon de Winter houd mij nu best wel bezig. Spanning tussen een keurige democratische rechtsstaat en het gebruik despotische machtmiddelen begint hier op te doemen.