[Verslag ZO Azie] Sànùk or bust

Er is wel een verschil. Voor de geplande reis door Thailand, Cambodja en Laos hebben we deze keer voor ongeorganiseerd gekozen, en belangrijker, voor 100 dagen. Dat geeft de mogelijk tot een iets rustiger tempo dan georganiseerd reizen waarbij je in drie weken een heel land doet. Wel meer regelen natuurlijk....

Waarom 100 dagen??? Eigenlijk gewoon omdat dat leuker klinkt dan 3 maanden Kortom: dat is meer sànùk.
Overigens zijn er geen verplichtingen bij terugkeer, dus retour na 100 dagen is zonder geweer (ohne gewähr). 100 dagen is heen 12 nov, retour 20 feb. Ja, misschien heb ik niet helemaal goed geteld. So what?

Een cambodjaans (Cabodjees?) visum hebben we hier ter plekke (nou ja: Berlijn dan, nou ja 'we', het visumburo dan) geregeld. We zijn ook behept met een double entry Thais visum, zodat we evt. langer kunnen blijven als we willen (als was dat niet het doel waarvoor we 60 eurotjes neer mochten tellen). Het vliegticket is een half jaar geldig. Een Laotiaans (Laoïtisch? ) visum moet in Phnom Pehn geregeld worden, ivm de geldigheidsduur.

Keej dan, wat is de planning, zo die er al is?
12-11 vliegen we op Bangkok, en na een tussenstop van 3 uur vliegen we direct door naar Trat. Dat is in zuidoost Thailand. Ik krijg het bijna niet getikt..... grmbllll.... mompel.... we hebben via _{Holland International} geregeld dat we daar opgehaald worden en voor een verblijf van 2 dagen (minimum) naar een resort op Ko Chang worden gebracht. Oad was volgeboekt namelijk!
Geen zin om na een reis van 2 uur naar Schiphol, 2 uur van te voren inchecken, 11 uur vliegen, 3 uur stopover, 3/4 uur vliegen is heel veel uur zelf vervoer etc. te gaan regelen. We doen het de eerste dagen rustig aan (lees: verzorgd). We worden met de voetjes in de warme zee afgeleverd

Na deze twee dagen vinden we zelf onze weg op Ko Chang, waar we wel ergens een hutje aan het witte zandstrand zullen vinden van waaruit we elke avond de zee van kleur zien veranderen, totdat het laatste stukje zon erin gezakt is. Even alle haast en stress uit ons systeem laten vloeien en 'reishonger' opbouwen
Ongeveer twee weken verblijven we op Ko Chang.

Vervolgens steken we bij Hat Lek (het zuidoostelijkste puntje van Thailand) de grens met Cambodja over. Per boot overzee naar Sihanoukville. Treinen naar Kampot en het verlaten stadje van Kep. Eigenlijk gaan we gewoon van Thailand naar Vietnam, maar dan langs de kust.
Op weg naar Phnom Penh (wat ik verder stelselmatig verkeerd zal spellen) doen we naar planning Takeo aan, met zijn wonderlijke tempel midden in een meer. Niet de geijkte reisroute, dus wel moeilijker, maar daarentegen hopelijk ook wel leuker.
Vanuit Phnom Penh maken we een rondje (nou, een flinke ronde dan, van circa 700 km) rondom Tonle Sap (een gigantisch inlands meer). Via Pursat naar even slaperige provinciestadje Battambang, per boot naar Siem Reap (beter bekend om het tempelcomplex Angor Wat -kijken wat ik mooier/indrukwekkender vind: Bagan in Birma, of Angor Wat ).
Kompong Thom, Kompong Cham, en dan staan we opeens voor de almachtige Mekong. Naar Laos voeren nauwelijks begaanbare laat staan veilige wegen, dus we varen in een dag of drie naar Noord Cambodja, om de grens naar Laos over te steken. Onderweg maken we de gewenste tussenstops, om stilletjes langs de Mekong het leven te kunnen bekijken. Onder andere in Kratie (waar ook zoetwaterdolfijnen -de zg. Irrawadydolfijn?- in de Mekong schijnen te leven). Als we tijd over maken we wellicht ook nog een zijsprong in de onbergzame jungle van Noordoost Cambodja (Banlung), waar de onverharde wegen bevolkt worden door grote trucks voor houtkap, en het lokale vervoer een Russiche 'bonerattler' is.

Laos. We zijn dan ongeveer halverwege onze reis (qua tijd in ieder geval), mooi tijd om een dagje of wat te relaxen op één van de 4000 eilandjes in de Mekong in het zuiden van Laos. Laos is een simpel te bereizen land (qua route dan), grofweg is er één zinnige weg van noord naar zuid (of omgekeerd natuurlijk & gelukkig). Mee en dan zullen we kleine zijstapjes doen (naar het Bolovenplateu bijvoorbeeld, of één van de resorts bij de watervallen - Tat Fane bijvoorbeeld-). Hier worden de reisplannen al wat vager, afhankelijk wat we gezien en gedaan hebben, en hoe we in de tijd zitten. Een verblijf in Tha Khaek (wat helaas geen enkele reisorganisatie in hun routes heeft opgenomen ) staat welhaast vast. Vientiane ook, alsmede Luang Prabang. En dan zitten we net iets onder het noorden van Laos. Als de tijd het toelaat gaan we wellicht ook nog naar het noorden, alhoewel ik vermoed dat dit erg veel op Birma lijkt, wat we begin dit jaar al gezien hebben. Het visum voor Laos is, evenals Cambodja, 30 dagen geldig. Tenzij we een reden hebben om te verlengen steken we dan weer de grens over naar Thailand, waarschijnlijk over land, via de friendship bridge bij Vientiane.

Als eerste een bezoekje aan de tuinen Nong Khai. Altijd als iets willen leren over boedistische astrologie Hopelijk kunnen we een paar weekjes uittrekken om noord(oost) Thailand te bekijken. Misschien nemen we de Mekong als leidraad. Om vervolgens via Bangkok richting zuid Thailand te vertrekken. We willen namelijk afsluiten zoals we begonnen zijn: rustig met onze voetjes in het water, turqoise water en die vermaledijde verdrinkende zon Omgeving Krabi, of iets lager. Misschien een eilandje een kilometer of 60 uit de kust, ongeveer ter hoogte van de grens met Maleisië (Ko Lipe).

Nou ik erover schrijf, misschien blijven we wel iets langer

Alhoewel de rugzak al een keer geproefpakt is (dertien kilo in totaal, netjes toch? ), moet ik nog wat dingetjes regelen. Als ik tijd heb zal ik nog proberen (digibeetalert) een kaartje te posten met de reisroute onder alle vormen van voorbehoud. We zien namelijk wel waar ons de reis naartoe voert, maar het is wel handig om een soort algemene leidraad te hebben, die we weer kunnen oppikken als we het even niet meer weten (of gewoon geen zin hebben na te denken )

Als ik zin en mogelijkheid heb zal ik mee en dan een berichtje proberen te plaatsen. Voor mezelf ga ik weer proberen een reisverhaal op papier bij te houden, met wat meer discipline dan vorige keer. Maar het moet natuurlijk wel sànùk blijven

Groetjes,

Uwer Dino

Maar zou ' ie ook Ko Chang overleven

Blauwe lucht, heerlijke temperatuur, ' go slow' overal, hutje op drie meter van het strand (ook een iets andere prijs dan het resort waar we twee dagen gebleven zijn). Blauwe-groene-turquoise zee. Zwemmen, hapje eten (Liejannuh kookt heter dan menig Thai!). Een sawat-dii 'tje hier, een sawat-dii'tje daar.

Loomheid is het woord. Heerlijke verzengende loomheid. Hebben een weekje uitgedreven op Ko Chang, niet veel gedaan, dus ook niet veel te vertellen (over je zou het over luie honden, katten en Thais moeten hebben, ze hebben geen rasta-krullen, maar het zit er dicht tegenaan, kortom: 100 punten!) en gaan einde van deze week aan de echte reis beginnen: naar Cambodja.

Ik neem een koel biertje, en een duik, en vraag me af wat in 's hemelsnaam sint en zwarte piet hierboven in het logo doen. Het is dertig graden, man (of /v)!

PS: ik ben het wachtwoord van mijn hotmailadres een beetje vergeten
Dus niet boos zijn als ik niet antwoord...

Sawat-dii!

Dino

Ik ben nu in Sihanoukville, Cambodja. Da's een kilometer of 150 ten zuidwesten van Phom Phen, aan de kust.

Ik neem even de tijd om de eerste veertien dagen even wat nader te omschrijven.

'S ochtends vroeg vertrokken naar Schiphol. Raar om in de trein te zitten, het Nederlandse landschap aan je voorbij te zien gaan, en vaag te beseffen dat je het pas over 100 dagen weer ziet. Het was wel koud! Prima te beseffen dat dat er de komende tijd niet inzit
Vlucht van Amsterdam naar Bangkok via Eva Air was prima. Het toestel was vrij leeg, zodat we 2 x 3 stoelen tot onze beschikking hadden. Lekker slapen dus. Eva Air is een Taiwanese mij., het toestel bleek na Bangkok dan ook door te vliegen naar Taipei, en zat vol met Taiwanezen. Erg grappige mensen. Als ze eten krijgen, brengen ze de tray met inhoud (ophoud?) zelf terug naar de keuken De films waren Taiwanees. Het eten was Taiwanees, het was een beetje surrrealistisch. In het gangpad hingen vijf t.v.'s, eentje op een meter, en dan telkens een paar meter verder. Ken je dat beeld van een tv in een tv in een tv etc, die steeds kleiner worden? Nou zoiets dus, maar dan met een Taiwanees gesproken film Suffige vlucht dus.

Aankomst op Bangkok Airport. Het was 5.30 lokale tijd, dus geheel verlaten gangen. Heel mooi om te zien, een leeg en schone luchthaven. Bij de paspoortcontrole hilariteit alom. Mijn pasfoto is al weer even oud, en mijn uiterlijk is nogal veranderd. Gegrinnik van het meisje, die haar supervisor erg nog even bijriep. Kijk: geen snor! Sànùk dus
De bagagecontrole in Bangkok is héél streng! Waar de bagagecheck had moeten zitten zat niemand, we deden een deur open en stonden opeens zomaar op straat Ik denk dat de ambtenaar even een sigaretje was roken.

We zijn vervolgens doorgevlogen naar Trat (zuidoost kust). De stopover van 3 uur vloog eigenlijk voorbij (even langs de straat gaan zitten: het gaat goed in Thailand; nog nooit zoveel mercedessen en bmw's voorbij zien komen). Nat warm, zelfs in november. Het ging zelfs zo snel voorbij dat ik omgeroepen werd om te boarden
Drankjes en snacks zijn superzoet. En gratis in de lounge van Bangkok Airways. Vliegen van Bangkok naar Trat ging met een ATR72. Das een toestel waar ongeveer 80 mensen in kunnen, maar wel een echte propellers onder de vleugels. Leuk om te zien hoe die draaien, das toch anders dan een grote Boeing. Het vliegtuig zat gevuld met hooguit 12 mensen, allemaal westerlingen dus, op weg naar Koh Chang.

Leuke vlucht, mooi uitzicht over de kustlijn. Landen op Trat met een dergelijk toestel is ook wat anders. Flink op en neer gegaan, scherpe bochten en dan landen op een nieuw maagdelijk vliegveld. Kortom: ik wil nog eens, en als we in Laos een binnenlandse vlucht (in nog kleinere vliegtuigjes) kunnen nemen, dan doen we dat zeker!

Op Koh Chang hebben we de eerste dagen verbleven in een in Nederland geregeld resort. Vooral bijslapen dus. Er is één rondweg over Koh Chang, en daar passeren talloze song-thaews (ik spel het vast verkeerd). Dat betekent letterlijk: "twee rij'en", het is dan ook een pickup met in de laadbak twee banken, in de lengterichting, en een dak daarboven. Bovenop het dak verdwijnt de bagage (het verbaast me telkens dat er niks afvalt), en achter aan de song-thaew kunnen nog zeker 8 localen aanhangen. Een volle song-thaew schijnt 15 personen tevatten, incl. bagage, marktwaren, groentes, balen rijst etc. etc.
Het aanhouden van een song-thaew op Koh Chang is heel eenvoudig: ga langs de kant van de weg staan (aan de goede kant!!!! Ga er hierbij vanuit dat men links rijdt! ). Komt er iets aan wat op transport lijkt, beweeg dan de hele arm met de handpalm naar onderen langzaam op en neer. Het ding stopt, je spreekt een prijs af (alhoewel op Koh Chang vaste prijzen lijken te bestaan voor vaste trajecten; redelijke prijzen; zie later), stapt in, en hobbelen maar. Nee, de wegen op Koh Chang zijn erg goed, alhoewel soms erg steil en bochtig. Leuk om de wereld vanuit de laadbak aan je voorbij te zien trekken, en voor mensen met wagenziekte zijn pilletjes erg aan te raden!

Na twee dagen die al in NL betaald waren, hebben we eens voorzichtig geïnformeerd wat verlengen zou kosten. Nou, 2500 Baht. (circa 60 euro). Ja doei! We hebben de spullen gepakt (de rugzak is nog erg zwaar aan het begin van de reis) en zijn op de gok naar een volgend strand getrokken. En daar hebben we een lot uit duizenden getroffen, durf ik nu wel te zeggen. Een bungalowtje, drie meter van het strand, en vijf meter verder de (warme) zee. Rieten dakje, wel een badkamer (koud water, brrrrr ). Erg basic, maar een heerlijk rustige plaats. De zee maakt ook rustig, en ruist de hele dag door. Thailand is loom. De mensen bewegen sloom, het werk gaat rustig aan, de bewegingen zijn gewoon langzamer. Ik zou geneigd zijn om een klus snel af te werken, en dan te rusten, hier werkt men wel door, maar rustiger! Erg knap.
KP Bunglows (reclame-spot) is een heerlijk slome plaats, erg vriendelijke mensen. Daar is de koelkast, je neemt er uit wat je wilt, het wordt genoteerd, en aan het einde van het verblijf reken je af! Zo is dat Misschien komen we hier aan het einde van onze reis weer terug, want het is dicht bij het paradijs

Verder is er niet veel te doen op Koh Chang. In het noorden heb je White Sand Beach, da's Pattaya II. In het zuiden heb je lonely beach, door velen omgedoopt tot 'busy beach', laten we zeggen Pattaya III. En wij zaten dus er tussenin, wat een oase van rust en geruis van de zee is. En lekker warm en schoon water

Onze bungalow moest wel gedeeld worden met twee padden, die mee en dan een bezoekje aan onze badkamer kwamen brengen (deksel wc omlaag!), en een stuk of zes gekko's, die ons van de mugjes kwamen afhelpen. Een muskietennet is eigenlijk wel een must hier (en die hing er nog, waarschijnlijk van de vorige bewoner )

Na een dagje of tien zijn we verder getrokken naar Cambodja

De songthaewdriver denkt zijn snelheidsrecord te verbeteren. Terig, wat rijden ze hier hard! In notime zijn we bij de grens. Na een heerlijk hapje gegeten te hebben bij een voedselstalletje langs de kant van de weg, gaan we op pad. Een norse boze man geeft ons een Thais uitreisstempeltje, maar niet alvorens we al door de eerste Cambodjaanse touts aangesproken (zeg: gezeurd) zijn. Waar we naartoegaan, wat hij allemaal voor ons kan regelen etc.

We wandelen naar de Cambodjaanse grens. Eerst (jawel) SARScontrole. Een formulier invullen dat je gezond bent, niet hoest etc. Erg vriendelijk man, die uitvorig de brillekoker van mijn reisgenote wil bekijken. Die heeft 'ie kennelijk nog nooit gezien! Ook wordt ons vaccinatiepaspoort bekeken! Yep, en we hebben het cholerastempeltje, waar ze je anders een paar dollar voor proberen af te troggelen (of een brillekokertje ). Hilariteit wanneer twee jongens ons sloffen sigaretten proberen te verkopen, en ik wijs op het bordje: 'healthoffice'. Nou ja zeg!

Vervolgens gaan we verder Cambodja in. Maar daarover later meer. Ja, dit een cliffhanger

Genieten is hart werken, en tijd is schaars (zeker on-line), dus ik probeer over een weekje of zo in Phon Pehn een vervolg te geven.

Su 's dei mensen!

Groetjes uit Sihanoukville,

Uwer Dino

Het is warm, en alles is tussen 11.30 en 14.00 dicht (althans alles wat naar ambtenaren en dus ook musea etc. ruikt), ik zit achter een pc. Langs de boulevard 1500 riel per uur, da's 0,4 USD, en da's eigenlijk zelfs nog veel goedkoper dan ik thuis, daar ver weg in dat kikkerlandje, haal met m'n inbelverbinding. Hoe doen ze het toch???

Kikkers hebben we wat mee. Hadden we op Koh Chang twee padden in huizig, een paar dagen geleden in Kep hadden we inwoning van twee boomkikkers. Plakten zo tegen de muur aan. En gisteren stonden ze op het menu, maar dat kon ik niet over mijn hart verkrijgen....

De andere link is dat ik spring in de tijd. Wat heden is Phnom Penh, terwijl de vorige post ophield bij de grens tussen Thailand en Cambodja, tusssen Trat en Koh Kong. De knip die ik daar legde was min of meer bewust. Want van de eerste dagen Cambodja kon ik niet geloven dat dit het land was waar ik me zo op verheugd had. Ik vond dat iets meer afstand en reflectie nodig was, ik wilde Cambodja graag een kans meer geven.

Alles heeft een begin, en Cambodja had een begin bij het grensplaats Koh Kong. Dit plaatsje ligt geïsoleerd, doordat het tot voor kort alleen vanuit Thailand, of over zee bereikbaar was (althans in praktische zin). Bekend als een smokkelhol, en dat soort bevolking schijnt het dan ook aangetrokken te hebben. Goudzoekers, gokkers, en alles wat daaromheen hoort.

Net over de grens met Thailand werden we al (nadrukkelijk) aangesproken door touts. 'Nee' is niet wat ze willen horen, laat staan 'no', en aangezien iedereen samenspant is vervoer naar het dorpje (een kilometer of 10 verderop) een kwestie van betalen wat er gevraagd wordt. Boos worden heeft geen zin, en later zal ik het verhaal van een expat lezen die het zo spuugzat was dat hij wilde lopen, maar die vervolgens door een twintigtal kutcambodjaantjes met brommertjes klemgereden werd (totdat hij de tolbrug opliep ). Ik ben niet gewend aan touts. De vorige reis was georganiseerd, en dan ben je toch aardig afgeschermd daarvan. Kortom: we worden genaaid met het vervoer, en aangekomen bij een niet gekozen guesthouse vragen we om vervoerd te worden naar het guesthouse wat we zelf willen. En ja hoor, de prijs gaat zelfs omhoog. Als we uit de taxi stappen, en het guesthouse inlopen loopt er direct een behulpzame Engels sprekende jongeman mee. Sterker nog, we worden gewoon gevolgd door mensen die tussen ons en het guesthouse inspringen en meewillen voor de commissie. 'He is not with us' wordt mijn lijfspreuk

Na een opfrisbeurt gaan we even in het stadje kijken. Het verschil met Thailand is immens. Wegen aan puin, overal afval. De markt heeft alle geuren en nóg meer vliegen. Op ons rondje zien we een nieuw groot huis, de begane grond helemaal open door de openstaande grote pui, en daarachter een marmeren trap, met bordes etc. We zijn nieuwsgierig, en vragen aan het meisje wat ervoor zit of het misschien een hotel is. 'No, it's my home' is het antwoord. Wat een schreinend contrast tussen de protserige rijkdom die aan eenieder getoond wordt, en de volstrekte armoe op de markt ertegenover, waar iemand achter drie stukjes bevliegde vis zit om ze hopelijk te verkopen.

Moto's (afwel brommertjes) is de verkozen manier van vervoer van de meesten. En het is een kunst om er zoveel mogelijk op te laden. Het record tot nu toe is vijf personen incl. bagage. En dat over wegen vol met gaten. men rijdt wel heel relaxt hier, dat scheelt.

Wat verder opvalt in Koh Kong is de hoeveelheid snooker- en pooltafels. Lopen we over de markt, over een donker nauw gangpad tussen de stalletjes, en dan staan we plotseling tegenover drie grote snookerstafels, waar mannen staan te biljarten.....
Ik heb er in koh Kong (10000 inwoners?) tenminste 10 geteld, de meeste onder een zeildoekje

Op ons tochtje zien we tenslotte nog huisjes waar hele rij'en stoelen voor één of twee t.v.'s staan. Alsof het een bioscoop is. En dat is het dus ook. Daar komen de localen 's avonds gezamelijk t.v. kijken. Gebiologeerd t.v.. kijken, want zoals later nog zal blijken hebben Cambodjanen een fascinatie voor t.v.

'S avonds gaan we nog wat drinken in de plaatselijke kroeg (de lonely planet is soms ook handig om juist NIET te gaan waar iedereen gaat), en lol met de plaatselijke uitbater. Die het heel leuk vindt dat een farang (vreemdeling) iets komt drinken bij hem. Alle gekte trekt aan ons voorbij.... morgen de ferry naar Sihanoukville....

In de loop van deze week meer over Sihanoukville (door expats omgedoopt tot Snookyville) en verder (Kampot, Kep, Takeo, Phonm Penh, Amerikaanse Canadezen, Amerikaanse Engelsen, bootsmannen, etc.)
We gaan nu namelijk het koninklijk paleis etc. bekijken, en daarna wellicht nog naar Tuol Sleng (een gevangenis/folterplaats van de Kmer rouge), maar ik probeer morgen of zo nog een verhaaltje te tikken t/m Phnom Penh. Maar het middagdutje van de ambtenaren is voorbij, dus ik ga ervan profiteren!

Su 's dei!

Ik was gebleven in Sihanoukville. DE kustplaats van Cambodja. Waar de rijke Khmers zich vermaken, samen met de westerlingen. Ergens had ik al gelezen dat er zich in Sihanoukville een strijd afspeelde. Tussen een aantal gehaaide investerders die er een nieuw Pattaya van willen maken (mede aangezien Thailand tegenwoordig hard optreedt tegen sextourisme) en even gehaaide investerders die er een groot resort voor rijke Khmers van willen maken. Welke twee woorden hebben deze zaken met elkaar gemeen? Gehaaid en investeerders. Juistem.

Sihanoukville heeft een aantal stranden, waarvan Serendipity beach bij de backpackers in trek is, en Occeteal (spelling vast verkeerd) bij de Khmers. Wij kozen in eerste instantie voor de laatste. . Drie rij'en hotels en guesthouses, erg modern en schoon en voor een prikke. Er is duidelijk grote overcapaciteit. Maar het mist sfeer, zeker als je net op Koh Chang geweest bent, waar de zee en het strand toch echt een paar slagen mooier zijn.

Maar voordat je zover bent, moet je er eerst wel komen. Alles ligt namelijk erg ver uit elkaar. De haven ligt een kilometer of zeven buiten de stad (dorp), en dat ligt weer een kilometer of drie van de beaches. Veel te ver om te lopen, zeker met zware rugzakken, dus we lieten ons vervoeren door twee moto's. De grote rugzak tussen stuur en bestuurders en wij met de dagpacks achterop. Erg veel keus was er niet, en ze wisten verdomd goed dat we niet konden gaan lopen, dus we worden getild. En ik heb er een kutgevoel bij. Ik betaal graag een redelijke prijs, maar geloof me, wat we betalen aan de motomaffia slaat nergens op. Later begrijp ik ook dat de moto's en touts van Koh Kong en Sihanoukville tot het ergste slag behoren, en gelukkig ervaar ik later dat het ook anders kan.

We laten ons bij een eettentje afzetten (bij een enorme rotonde, waarop een nog grotere gouden leeuw met een bal in zijn bek, heaven knows waarom...., dat van die bal bedoel ik). Golden Lions roundabout. We wachten geduldig totdat de bloedzuigers, pardon, ik bedoel moto's weg zijn. Pas dan zoeken we een guesthouse.

'S avonds belanden we opnieuw bij de rotonde, om een hapje te eten. We vragen in de plaatselijk pub waar iets te doen is, waar de Khmers lol hebben. Een dikke grijns van een doorgewinterde dikke Ier. Autentiek? Khmer? Dit is Sihanoukville! De jeugd hangt rondom de gouden leeuw (wat kenmerkend blijkt te zijn voor Cambodja, het nachtleven, zeker in kleinere plaatsen, draait om rotondes en monumenten daarop). En dat was het! We belanden in wat later een karaokebar blijkt te zijn. Of ze wat te eten hebben? Momentje. Iemand wordt weggestuurd, en later krijgen we een enorm vette hap, compleet met botten voorgeschoteld. Een biertje wordt direct een jug (een kan), getapt door een biermeisje, compleet in uniform van Angkor Beer. Tot onze grote verbazing blijken ze tapbier te hebben, op z'n Cambodjaans. Een minifust is verbonden met een koelbox waarin ijs zit. En daar zit weer een soort tap op geschroefd, gelast, geietst. Maar het werkt erg goed. Cambodjaanse slagers worden meegezongen, mede door het Angkormeisje, die na elke slok het glas van de gasten aanvuld.... Ik ben een beetje doof, wat karaoke moet je horen, wel drie kilometer ver.... de zangkwaliteiten zijn trouwens bovengemiddeld hier, of is dit wat ze bedoelen met ' autoselectie' ?

Het Marlin hotel werd hoog aangeprezen door de Lonely Planet. Het hotel blijkt gedreven te worden door een Australier, en de bar blijkt 's avonds bevolkt door animeermeisjes, die aan de armen gaan zitten van vadsige westerlingen. Het zou een bordeel kunnen zijn, althans het zou ons niet verbazen. Ach, voor een nacht moet het maar. We leren wel wat kritischer te zijn, de kamer is goor (bij nader inzien). 'S middags gaan we naar de markt (erg leuk, en weer overal snookertafels ) en hebben we dikke lol met een aantal Cambodjaanse mannen die de pools aan het invullen zijn. Voetbal is het, en ze gokken op Championsleaque, Britse Leaque, Britse tweede divisie etc. Volgens mij allemaal teams die ze niet kennen, dus als ik als westerling interesse toon, staan en zitten na een half uur een mannetje of vijftien om me heen, die me uithoren over de teams en mijn mening wie zal winnen. Uiteindelijk zet er 1 geld op mijn voorspelling (zelf doen heeft geen nut, want morgenochtend vroeg zijn we hier weg), maar veel gewonnen heeft hij volgens mij niet

De dag erna begeven we ons 's ochtends vroeg naar de taxistandplaats voor een shared taxi naar Kampot. We leren. Als we een moto willen huren voor het vervoer van hooguit 500 meter naar de taxistandplaats (zware rugzaken weet je nog?) en een belachhlijke prijs van een daginkomen van een gemiddelde Cambodjaan aangeboden krijgen, spugen we vuur, en lopen we met een ferme ruk aan. 10 meter verder kan het tegen een kwart van de oorspronkelijke prijs.

Shared taxi. Helaas geen bussen, dus dit wordt het. Een personenwagen die normaal bezet wordt door 6 personen (vier op de achterbank, twee op de voorbank), plus alle bagage die de vering en het onderstel kan hebben. We huren de acherbank af, en zijn een dag eerder door een Australisch echtpaar die de reis de omgekeerde kant op heeft gemaakt getipt over de redelijke prijs. Het onderhandelen kost weliswaar wat tijd, maar goed. Voor wie niet georganiseerd wil of kan: calculeer gerust een half uur tot een uur per reisdag. We huren een achterbank af, en voorin gaan twee Cambodjanen.

Inmiddels zijn we trouwens ook een visum voor Vietnam rijker, binnen drie minuten verstrekt op het consultaat in Sihanoukville. Het snelste visum ter wereld. Maar tegen de verwachting in wel op datum, grmbl..., dus waarschijlijk niet bruikbaar. We dachten dat het een aantal maanden geldig zou zijn, maar de entry en exitdatum staan exact vastgesteld..... jammer....

Kampot is een raar plaatsje.Nog voor we de brug over zijn hangt er al een moto aan de taxi, en duwt een briefje door het spleetje van het raam. Welkom to Kampot. Ze zijn wel wat vriendelijker dan in Sihanoukville. Gradueel, oke. We worden naar het guesthouse gebracht waar we naartoe willen, althans dat denken we. Wat blijkt namelijk de volgende dag. We wilden naar het Sen Monorom (tip van collegareizigers), en belanden in Monorom. Tsja......

Ik zal er maar niet te veel over uitwijden, grappig is het wel, en de dag erna zijn we naar het Sen Monorom gegaan. Monorom was niet zo best voorzien, het ' restaurant' had voor diner alleen oud brood met kaas. Waar was de vis, kip, garnalen etc. die de kaart beloofden?

Daarna hebben we een dagtocht naar Bokor National Park gemaakt. Erg leuk. Incl. jungletrekking naar een waterval. Bovenop een berg ligt een totaal verlaten majesteus hotel, compleet leeg en uitgewoond. Zegt iemand de film ' The Shining' iets? Erg creepy, maar het moet ook een geweldig hotel geweest zijn. Dat is overigens het algemene beeld van Kampot, het staat vol met vroegere koloniale gebouwen (uit de Franse tijd), in complete staat van verval, zwart van het vocht. Het is de ongelofelijke tegenstelling tot wat het ook eens was, in verhouding tot wat het nu is. Onwezenlijk als je probeert voor te stellen wat het eens was.

'S avonds eten we tot groot vermaak van de localen in een eettentje waar ze alleen Khmer food serveren. Lusten wij ' farang' dat dan? Het is een soort rijstepak, met een bord met verschrikkelijk vet varkensvlees (varkens die je trouwens overal los door de stad ziet rondlopen), en bordjes met gedroogde stukjes vis, gember etc.
Ik wordt doorlopend grijzend door een man aangekeken. Om de minuut vraagt ' ie 'do you like it?' En bij elke ' yes' wordt zijn glimlach breder. We laten ons door hem uitleggen wat elk ingredi"ent is.
We maken hier ook kennis met een andere Cambodjaanse gewoonte. Namelijk om elk drankje met ijs te serveren. En dan geen blokje, nee, een blok ijs ongeveer even groot als je glas, gehakt van een massieve blok uit die dagelijks bezorgd wordt. Bier, fris, thee, koffie, alles met ijs.

De volgende stop ik Kep, het vergeten beachresort van Cambodja. Vroeger was dit ' the place to be'. Langs de kust (rotsen, nauwelijks stranden) staan gigantische villa's die de glorie van weleer uitdrukken.... helemaal overgroeid en aan barrels geschoten en geslagen. Eerst de Khmer Rouge, daarna de Vietnamezen, en daarna de eigen bevolking die de materialen verkochten op de markt. Ook hier weer de verwoesting en teloorgang die het beeld bepaald. En op de crabmarket is de crab ' uitverkocht'. Nog wel te krijg tegen dubbele prijs. Nee, bedankt (de dag erna toch voor het eerst krab gegeten, daar ben je wel een uurtje zoek mee, met het kraken, pulken etc.). Heerlijke saus!

We trekken een paar dagen op met een Canadees, Alex, die we op de tocht naar Bokor tegenkwamen. We deelden met hem onze ervaringen van de eerste week Cambodja, en zijn beoordeling was dat er een zekere ' lack of morality' was. Hij had zeker 20 moto's gehad op zijn reis door Cambodja, allemaal in de leeftijd tussen 20 en 30, en geen een van hen had nog een vader. Een hele generatie is hier wegevaagd, en dat zal nog wel een tijd duren voordat dat hersteld is.

Kep is rustig, zeker na Sihanoukville/Kampot, en via een tussenstop in Takeo (dagtrip met de speedboat naar Phnom Da) gaan we naar Phnom Pehn. Met de bus, heerlijk, lekker sloom, een vaste (lage) prijs, lekker beetje uit het raam kijken en babbelen met de passagiers.

Later meer over de wereldstad Phnom Pehn. Lekker druk na het landelijk Takeo

De komende dagen gaan we naar de provinciestad Battambang (westen van Cambodja) en daarna maar de tempelstad Siem Reap (Angkor Wat), om vervolgens via het noorden van Cambodja naar Laos over te steken.

Dus het kan even duren voordat ik weer iets laat weten, want het noorden van Cambodja/zuiden van Laos is een beetje niemandsland.....

quote:

---

Op zondag 7 december 2003 19:39 schreef Liejannuh het volgende:

Ziek worden op vakantie is niet leuk!

---

Tot eergisteren. Want iemand lette niet op en reed me met een middelmatig vaartje finaal ondersteboven. Salto, brood en ananas slingerden over het semi-asfalt, bandensporen op mijn broek (precies op m'n onderbenen geraakt), en een dikke pijnlijke knie. Gelukkig niks gebroken of wat dan ook, alleen blauwe plekken en schaafwonden. Het gaat weer prima nu, zelfs lopen gaat goed (ook na een nachtje).

Binnen notime stonden er wat mannen om ons heen, en werd ik overeind geholpen. Hilariteit toen iemand mijn twee broodjes en de ananas aanreikte. Ik hield de plastic zak open om ze in te doen, maar dat was bij de botsing de onderkant uitgescheurd. Alles viel dus voor de tweede keer op de grond. Ik heb maar een dagje plat gelegen, en gisteren zijn we toch per twee persoons aanhanger achter een moto de omgeven gaan verkennen. O.a. een killing field, waarbij vooral het persoonlijke verhaal van onze motochauffeur erg indrukwekkend was. Ik ben nog geen motochauffeur tegengekomen die een vader heeft...
Cynisch detail was dat deze kiling field (Phnom Ek) vroeger een populaire tempel met grotten was. Een heilige plaats dus. Waar in de tijd van de Khmer Rouge mensen letterlijk afgeslacht en in een ravijn gegooid werden. Of in een 8 meter hoge grot. Te ziekelijk voor woorden. Oftewel wat macht en paranoia met mensen kan doen....

Maar goed, de titel wordt dus 'twee krukken op reis', aangezien Yvonne van al het gehobbel rugpijn heeft gekregen, en ik dus het locale verkeersmikpunt ben

We gaan het waarschijnlijk de komende dagen wat rustig aan doen in Siem Reap (Angkor Wat) en bekijken daar wat onze verdere opties zijn.

Even terug naar vorige week Phnom Penh. Leuke stad. Ontzettend druk (circa 1,5 mln inwoners schat ik). Veel nachtleven. We hebben er ondermeer The Royal Palace (de koning woont niet slecht) en de Silver Pagoda (met een vloer van zilveren tegels) bezocht. Maar dat zijn wel toeristtraps (geen localen te vinden), we vonden de locale tempels die we gisteren bezochten veel leuker. Ook veel rustiger.

Yvonne is, omdat ik ziek zwak en misselijk was (tjsa, het moest en zou gebeuren in de Tropen) alleen naar het Tuol Sleng museum geweest (folterplaats Khmer Rouge), en kwam erg beïndrukt en stil terug. Ik heb gisteren m'n deel gehad, zoals je hiervoor kunt lezen.
De markten van Phnom Pehn zijn ook erg leuk. Maar dan niet zozeer de 'Russiche markt' (die nagenoeg alleen bezocht wordt door kooplustige toeristen), maar vooral de Psar Thmei (ver_schrikke_lijk lelijk gebouw, zo lelijk dat het mooi wordt) en de oude markt (die bij ons hotel om de hoek zat). Mensen in Phnom Penh zijn zeer relaxt, ook de moto's, dus da's erg welkom. Ze vragen wel of je een ritje wilt, maar na een glimlach en 'no, thanks' laten ze je met rust.

Bij de toeristenholen tref je overal bedelaars aan, veelal met missende ledematen. Da's eerlijk gezegd wel even slikken. We houden gewoon een beetje in de gaten hoe de localen ermee omgaan, die weten het beste wie wat nodig heeft, en wie niet.

Wat ik verder nog erg leuk vond aan Phnom Penh was de promenade, met onder meer de Foreign Correspondents Club (FCC). Daar hebben we cocktails gedronken en gegeten, voor het koloniale gevoel. Moet je wel een keer gedaan hebben denk ik.

Ik geloof dat we onze draai in Phnom Penh wel gevonden hebben, maar betwijfel of we ons hele visum (tot de 23ste) in Cambodja wel gaan volmaken. Het is een land vol verval, misschien zelfs wel zonder trots/eer. Zo zijn de gebouwen en zelfs de tempels van beton, eigenlijk erg lelijk. En de oude architectuur is vaak onherkenbaar van verval. Dit land heeft nog een paar generaties nodig om weet te bekomen van de schok.

Maar goed, het voorlopige plan is: deze week Siem Reap (Angkor Wat), daarna proberen we te vliegen naar Ban Lung (Rattanakiri). Da's midden in de jungle, in het noordoosten. Van daar proberen we over te steken naar Laos. Met de nodig sigaretten, brillekokers en US dollars, aangezien dat geen officiële grensovergang is, en er het nodig theegeld en permits aan te pas moet komen.

Ik denk overigens dat mijn berichtjes aanzienlijk beknopter zullen worden, aangezien het eigelijk teveel tijd kost. Ik zie wel

Groetjes uit Cambodja,

Dino

Een berichtje van mij uit.... wederom Phnom Penh....

Battambang was best aardig eigenlijk. Ondanks een dikke knie (is weer helemaal bijgetrokken nu). Een ritje met tuk-tuk (brommertje met aanhanger) door de countryside was erg leuk. En de mensen waren best aardig. Ondanks het feit dat volgens een moto in Kampot mensen in Battambang allemaal maffia zijn...

We zijn vervolgens met de slowboat naar Siem Reap gegaan, en da's een aanrader. Op een gegeven moment wordt de rivier heel smal, met haakse bochten, en dan moet de bootsman echt gaan manouvreren om erdoorheen te komen. Verder zie je veel van het leven op het water. Hele gezinnen leven hier op een bootje. Incl. koken etc. Er is een drijvende srv-boot, zelfs een drijvend tankstation. En drijvende varkenshokken. A propos varkens: die zie je hier overal rondscharrelen. Ze lopen namelijk gewoon los, alsof het honden zijn. Je komt ze ook tegen in karretjes achter brommers, ondersteboven op de bagagedrager van een brommer, of met z'n veertigen ondersteboven op een pickup. Varkenstransport op z'n Cambodjaans. Of ze liggen natuurlijk gewoon te suffen onder een struik.
Maar goed naar Siem Reap met de boot. Ze vissen hier met een onbeschrijfbare constructie, een soort windmolen op het water als je er van een afstandje naar kijkt. Ze boven een soort toren op een vlot, met een groot net aan de onderkant. Die laten ze in het water, waarna ze de toren kunnen laten kantelen met een contragewicht. Zo scheppen ze de vis uit het water. Fototje volgt nog (als het tenminste gelukt is vanaf de varende boot).

In Siem Reap zijn we natuurlijk naar Angkor Wat geweest. Vooral Ta Prom (een tempel die deels overwoekerd is door de jungle) is erg indrukwekkend. Er liepen hier wel héél erg veel toeristen rond, erg druk. Maar inderdaad, het is een must. Angkor Wat zelf vinden we trouwens niet zo mooi, eerder de andere tempels. Angkor Wat zelf is vooral groot, maar met erg sinistrere gangen. We waren ook vrij laat daar, dus het kan ook aan het licht gelegen hebben. In Siem Reap is ook de invloed van het toerisme goed duidelijk. Hier wordt namelijk wel heel veel gerenoveerd. We hebben de neiging om tourisme te verguisen, maar het heeft ook zijn goede kanten, ook voor de mensen zelf.
Minder is dat de entree van USD 20 per dag voor Angkor Wat niet naar de mensen gaat, maar naar een grote aardoliemaatschappij die eigendom is van de broer van de premier van Cambodja (Hun Seng). Deze voert het beheer over het park. Zonde, ik zou het liever ten gunste van de mensen laten komen....

Kortom, we gaan naar Vietnam, doen daar een toer door de Mekongdelta en hopen dan van Ho Chi Min City naar Vientiane (Loas) te vliegen. We slaan dus noord-Cambodja en zuid- en midden Laos over. Temeer omdat midden Laos volgens collega-reizigers niks te bieden heeft, en dat daarom ook door een onzekere vlucht geslecht zou moeten worden. Teveel gezeur (in Rattakiri worden 'farang' -westerlingen- echt tot op het bot uitgekleed door de lokale vervoersmaffia), teveel hassle, we dan het anders
En een Vietnamees visum hadden we al als back-up, dat komt goed van pas.

Van Siem Reap naar Phnom Penh dus, van waaruit we hopen met een slowboot de Mekong af te varen.

Omdat we nu wat tijd over hadden, wilden we een tussenstop in Kompong Thom maken. Om twee redenen, eigenlijk drie. Zomaar, om de tempels van Sambor Prei Kuk te bezoeken, en om een Nederlandse expat te bezoeken, die we in de FCC in Phnom Penh waren tegengekomen. Een artsenechtpaar die na vijf jaar Afrika nu al drie maanden in Kompong Thom zaten. Tussen Siem Reap en Phnom Penh rijden bussen, en aan ons verzoek om er in Kompong Thom uitgegooid te worden (net niet letterlijk) wordt gehoor gegeven. Locale medereizigers kijken ons aan of ze willen zeggen: zijn jullie getikt? We zijn goed dus

Later meer over Kompong Thom, waar we ons erg vermaakt hebben, en het vervolg van de reis naar Phnom Penh. En natuurlijk een terugblik op dertig dagen Cambodja. Wat vinden we er nou echt van? Nou? Nou? Nou?

quote:

---

Op donderdag 18 december 2003 18:31 schreef Liejannuh het volgende:
Terug naar Phnom Penh heeft zn voordelen! Zo kun je alsnog naar Tuol Sleng en je kunt leuke afritsbroeken kopen voor 7 dollar op de russian market!

---

Leuke foto's Bluesparkle, ondanks een ander topic en (inderdaad) langzame verbinding heb ik ze toch bekeken . Erg leuk, en qua temperatuur leef ik omgekeerd evenredig mee met Noy
Onze Vietnamese ober van gisteravond zou hebben gezegd: mooi meissie, leuk toetje. En zou daarna een versje over Duimelot opgezegd hebben, en een verhaal over een jongen die zijn vinger in de dijk stopte. Alles in bijna vloeiend Nederlands. Erg bijzonder voor een Vietnamees!
Maar goed, volgens hem was mijn reisgenote ook een mooi meissie, leuk toetje, en daar ben ik wel mee eens

Even onze reisroute in de tussentijd. Van Siem Reap zijn we naar Kompong Thom gegaan, een tussenstop op weg naar Phnom Penh. Vervolgens zijn we per boot over de Mekong naar Vietnam overgestoken (Chau Doc). Daarna zijn we met een tour naar Cantho gegaan (Mekong Delta dus), morgen gaan we als het goed is met de bus naar Ra Gia, om vervolgens een ruime week te verpozen op het strand van het eiland Phu Quoc. We vliegen daarna hopelijk via Ho Chi Min City naar Vientiane (Laos dus). Ik zeg maar twee woorden: Bos Atlas!

Ik was vorige keer geloof ik gebleven bij Siem Reap. Vandaar hebben we de bus naar Phnom Penh genomen, waarbij we gevraagd hadden om halverwege eruit te mogen (Kompong Thom). Briljant goede weg (echt!). Na Kompong Thom wordt ' ie echter iets slechter, kort gezegd ' non existing'. De grap is dat van Siem Reap naar Kompong Thom de ene firma de opdracht heeft gekregen de weg op te knappen, en Van Kompong Thom naar Phnom Penh de andere. En ja, de ene heeft het gedaan, en de andere niet. Tip voor Cambodjareizigers: bij busvervoer je rugzak ALTIJD in een hoes doen. Of een rijstzak. Helpt tegen accuzuur, stof, hitte, en alle bagage van medepassagiers, waaronder complete niet te tillen dynamos.... (echt alles gaat mee op zo'n bus )

We hadden meerdere redenen om in Kompong Thom te stoppen. Ten eerste de tempels van Sambor Prei Kuk. Tempels uit de tijd v'o'or Angkor Wat. Weinig bezocht, omdat KOmpong Thom een beetje in de middle of nowhere, en meer in het bijzonder in een infrastructuurloos gebied ligt. Ten tweede hadden we in Phnom Penh een tijdje met een expat gebabbeld, die in Kompong Thom woonde. Ze miste Nederland nogal, en vond het erg leuk weer eens Nederlands te praten, en ach, we waren toch in de buurt....

De tempels van Sambor Prei Kuk zijn de moeite waard. Mooie route ernaartoe, en de tempels zijn extreem rustig (liggen in de jungle). Hooguit 10 bezoekers per dag We zijn nog op zoek geweest naar de expat, maar zonder succes. Iedereen kende haar, iedereen wist waar ze woonde (ahum), en uiteindelijk zijn we terecht gekomen bij een Amerikaanse leraares Engels, alwaar we het onderwerp van een Engelse les met een stuk of twintig Cambodjaanse tieners zijn geworden. Erg grappig.
Verder hebben we genoten van een avondje Cambodjaans nachtleven, compleet met live-band. Heel grote luidsprekers, een gitarist die compleet loos ging, erg chagarijnig kijkende zangeressen, die als hun tekst halverwege het liedje afgelopen was gewoon maar alvast het podium afliepen. Maar erg vermakelijk Zoals gebruikelijk waren wij het enige publiek die reageerde....

Verder is Kompong Thom een aardig stadje om eens gewoon doorheen te lopen, een echt slaperig provinciestadje. Cambodja pur sang, met houten Khmer style huizen, stoffige straten, razende brommers, en totaal overladen brommers/karren/pick ups.

Doorreizen naar Phnom Penh was eigenlijk best simpel, ondanks dat KOmpong Thom geen reguliere stop is. Ruim op tijd aan de kant van de weg gaan staan, en als je de bus ziet opdoemen met je ticket in de hand staan wuiven, en met je handpalm naar onderen op en neer zwaaien. En het gevaarte stopt! Helaas bleek de weg naar PP z'o slecht dat ik we mee en dan los kwamen van onze stoelen.... (arme rug van Yvonne), en toen de weg eenmaal beter werd, nam de bus de (tolloze?) route binnendoor. Maar eerlijk: ze zijn er nog niet helemaal, maar over een paar jaar ligt er een perfecte snelweg tussen Siem Reap en PP. En je ziet nog eens wat, ik zou 'm toch aanraden boven de boot of vliegtuig.

Veel hebben we niet gedaan, even naar de Psar o Russei (niet te verwarren met de Russische markt), wat de markt voor de lokalen is. Hoe kunnen ze een dergelijk lelijk gebouw ontwerpen? Drie etages markt! Verder een beetje ontspannen.

Ik ben nog naar het Tuol Sleng museum geweest, en kan vertellen dat ik letterlijk in tranen vertrokken ben en de rest van de dag niets meer gedaan heb. In stilte.
Tuol Sleng is een voormalige school die door de Khmer Rouge als gevangenis en martelplaats gebruikt is. Het ligt midden in een woonwijk, en is misselijkmakend. Temeer als je beseft dat nog niemand hiervoor berecht of verantwoordelijk is gesteld. Dan begrijp je ook beter wat de huidige ' lawlessness' in Cambodja veroorzaakt heeft.
Toen de Vietnamezen Tuol Sleng introkken lagen in de martelkamers nog de mensen die net vermoord of gemarteld waren. Ze hebben de kamer incl. mensen zoals ze ze aantroffen gefotografeerd, en deze foto's zijn opgehangen in de kamers zelf. Onbeschrijfelijk.
Het schokkendste vond ik eigenlijk misschien nog wel de fototentoonstelling, waarin voormalige bewakers etc. gefotografeerd zijn, vroeger (in de Khmer ROuge tijd) en nu. Het zijn dus normale mensen, die heden ten dage taxichauffeur, of bootsman zijn, en onder andere MIJ rondvaren.... Da's een hard besef.

Tuol Sleng is een absolute must voor Cambodja bezoekers. Ga 's ochtends, neem de film van 10.00 mee, en plan de rest van de dag helemaal niets!

We zijn daarna met de boot naar Vietnam gevaren. O, en de douane gaat van 11.30 tot wanneer ze weer zin hebben dicht. Zin kregen ze pas rond 14.15. Veel wachten en lief lachen dus (al viel dat niet meer mee )
Vietnam is duidelijk anders dan Cambodja. Drukker, en veel welvarender. We kwamen aan in Chau Doc, een provinciestadje, waar we een aantal dagen gebleven zijn. Ons hotel stond aan een groot stadsplein (en we hadden een heerlijk dakterras dat groter dan onze kamer zelf was). Heel grappig om te zien hoe dat plein gebruikt werd. Het was 's ochtends een speelveld, daarna publieke weg, dan taxistandplaats, dan restaurant. Alles op 'e'en plek! Geweldig om 's avonds te zien hoe Vietnamezen zich vermaken, vooral de dag v'o'or kerst! E'en groot feest, incl kinderen in kerstpakken, eindeloze kareoke etc.

Van Chau Doc hebben we een tour van Sing Caf'e naar Cantho genomen. We voelden ons een beetje opgesloten in het tempo van georganiseerd reizen, dus dat doen we denk ik niet meer. Het is wel simpel, maar ach, we hebben tijd. Het is gewoon leuk om boven op een tempelberg een uur te kunnen ' praten' (handgebaren en veel lachen) met de stokoude beheerder, en niet met de groep omlaag te moeten. Lekkere thee daar trouwens!

Op deze tour kwamen we ook weer onze onderburen van het hotel in Chau Doc tegen. Een Zwitsers paar die voor 2 jaar op reis zijn (!). Erg aardige mensen, lekker twee dagen en avonden mee geouwehoerd.

Cantho is gewoon een grote stad, met maar liefst ruim een half miljoen inwoners. We kijken uit naar het rustige strand van Phu Quoc, waar we morgen naartoe op reis gaan. Even bijtanken na veertig dagen van hobbelen
En daarna Laos. Zin in

Tot ziens in het Vietnamees lukt nog niet.

De mazzel dan maar?

Vanuit Vientiane, Laos. De meest relaxte stad die ik tot nu toe ben tegengekomen. Heer Bluesparkle moet wel heel veel overredingskracht op Noy uitgeoefend hebben om haar naar Nederland te krijgen (of is 'ie simpelweg onweerstaan...? )

Het vorige stukje eindigde met Cantho, Vietnam.

Misschien wel het leukste aan Cantho waren de vele (Chinese) winkeltjes. Kleine pijpjes volgestouwd met porseleinen en kunststoffen bordjes, met de meest foute afbeeldingen denkbaar. Als ik toch eens een container kon afhuren....

Van Cantho zijn we naar Ra Gia gegaan, zodat we daar de boot naar Phu Quoc Island konden nemen. Een alleraardigste tuktukdriver zet ons pal voor de (mini)bus af, die naar Ra Gia gaat. 125km voor iets meer dan een dollar, da's value for money. We krijgen een ereplaatje naast de bestuurder, de bus zit verder redelijk vol. De chauffeur lacht zijn tanden bloot, en blijft ten alle tijde relaxt op een meter van zijn voorganger hangen, ook met 60 km per uur, ook als het een bromfietser of fietser is. En als het bijna mis gaat schudt ' ie eens met z'n hoofd. Het altaartje voor op zijn dashbord doet de rest... Kortom, raar om het verkeer zo op de voorbank mee te maken, en heel fijn dat ' ie halverwege even een pauze inlast. Kunnen we op adem komen. Als we weer vertrekken gooit Yvonne de slecht sluitende deur kordaat dicht, waarna een licht protest van achteren komt. Een jonge soldaat blijkt er namelijk nog met z'n vingers tussen te zitten. Auw! Geen gegil, jammer dan, de omstanders schudden een keer met het hoofd, het leven is immers dukha (lijden), wat tijgerbalsem erop, en verder gaan we weer. We blijven wel met een schuldgevoel zitten, maar we zijn geloof ik de enigen.
In Ra Gia blijkt het busstation 7 kilometer buiten het centrum te liggen, en openbaar vervoer een illusie aan de horizon. Ik mag onderhandelen en gooi al het geleerde in de weegschaal. Prijs vragen aan de drivers, ongeloof uitstralen, lachen, grapjes maken, en net als hen bij elke bus die aankomt kijken of er buitenlanders inzitten (zodat we een tuktuk kunnen delen). Zodra ze doorhebben dat ik geduld heb, en twee ritjes beter zijn dan 'e'en gaat de prijs wel omlaag. Nou, niet die van de tuktukdriver. Die gaat namelijk omhoog, en hij blijft liever lui op zijn bankje zitten dan tuktukken, zogezegd. De prijs van twee motodrivers gaat wel omlaag tot een redelijk niveau, dus gaan we per moto. Deze hebben weer een nieuwe techniek om de grote rugzakken te vervoeren. We zijn inmiddels gewend dat deze rechtop tussen stuurkolom en driver geplaatst worden. Een beetje kleine driver (ongeveer allemaal dus) kan vervolgens niet over mijn rugzak kijken, maar alleen rondom. Het gaat altijd goed hoor, je gelooft niet wat ze hier allemaal per motor vervoeren (vooral het vervoer van blokken ijs is spectaculair, je ziet bijna geen motor meer! ). Deze drivers leggen de grote rugzakken overdwars. We worden gewoon wat breder Het zijn aardige lui, ze hebben lol, ze verdienen geld, wij hebben lol en komen waar we naar toe moeten, het is sanuk.

Over Ra Gia is niet veel te zeggen. Anders dat je er niet naar toe wilt anders dan om de ferry te pakken, of om uiting te geven aan een wel zeer veredelde vorm van zelfkastijding. Een hotel/guesthouse zoeken is een uitdaging. Dat is te zeggen dat ik twee uur de hele stad heb rondgelopen, en genoeg hotels heb gezien, maar sommige waarschijnlijk al tien jaar niet meer zijn schoongemaakt. We betalen dus de prijs voor een brandnieuw hotel Voor een nacht, want op mijn speurtocht heb ik de tickets voor de ferry al gekocht.

Het leukste aan Ra Gia is het plein voor ons hotel (jawel het lijkt wel of we alleen aan pleinen slapen; pleinen in Vietnam zijn leuk! )
'S ochtends in alle vroegste staan daar mensen te joggen, te gymnastieken (heet dat tao?), te voetvollyen, te spelen, te bidden, te ijsberen en nog veel meer. En het verkeer raast er omheen.....

We zijn ruim op tijd, zodat we een paar broodjes kunnen kopen, we hebben nog jam en kaasjes (le vache qui rit; lachende koeien dus) bij ons. Als we de broodjes opensnijden verzamelen we een schare van vol ongeloof starende Vietnamezen om ons heen, van alle leeftijden. Rare ' farang' , broodjes opensnijden en er beleg op doen....? Wie kijkt naar wie?

De overtocht over open zee gaat voorspoedig, niet zo wild als naar Sihanoukville (gelukkig). Op het eiland aangekomen staat een schare van touts op ons te wachten. Ze hebben kaartjes van alle resorts/guesthouses/hotels, ik tel er zo snel wel honderd! Bussen zijn er volgens hem niet, en als ik navraag doe bij het kantoor van de ferry wordt dat bevestigd. We stappen dus op een moto voor de dertig kilometer naar Duong Dong, waar het beste strand en de meeste accomodaties liggen. Later blijkt er gewoon een bus te rijden, al na een minuut komen we het vooroorlogse exemplaar tegen. En dan hou ik in het midden voor welke oorlog precies.. Ik roep lachend ' no bus' in het oor van mijn driver, maar hij bezweert dat het geen bus is. Het is een hele rit op zo'n motortje, en mijn driver heeft mij (85 kg), mijn grote rugzak (17 kg) en dagzak (5 kg) op zijn motortjes, en dat wel wel een schuiven.... Ach, het is rustig, de weg blijkt (gelukkig) verhard, en we krijgen een aardig beeld van het eiland op deze manier.

Over Phu Quoc kan ik verder kort zijn, het is een verborgen strandlocatie, waar veel mensen jaarlijks terugkeren. Over een jaar of wat zullen D-reizen en OAD ernaartoe gaan. Weg duffe niksheid, die het nu nog is. Na een paar dagen konden we verhuizen naar een bungalow aan het strand. Heerlijk fijn zand. Heerlijk warme en zuivere zee. Als er dagelijks vijf mensen passeerden was het veel.
Tegenvaller was wel het vervoer. We wilden namelijk naar Ho Chi Min CIty vliegen, om vervolgens door te kunnen vliegen naar Vientiane. Zodat we niet in twee dagen overland naar HCMC zouden moeten, om vervolgens ook nog eens een nacht in druk HCMC te moeten overnachten. Het bleek dat de vluchten naar HCMC vanaf Phu Quoc weken vooruit volgeboekt zijn. Hoe we kon weet ik niet, maar via alert reageren, veel lachen en complimentjes (mijn aanbod om desnoods een ' duurder' en ' bijzonder' ticket te kopen werd zelfs niet op gereageerd), hebben we een vlucht kunnen krijgen. En na veel gestress op HCMC-airport (we konden namelijk alleen daar een ticket voor de doorvlucht naar Vientiane krijgen, en ook die vlucht was geheel uitgeboekt, we hebben uiteidelijk 7-1 gevlogen op een ticket van 8-1, laat maar, ingewikkeld) zaten we op de vlucht naar Vientiane (nota bene met tussenstop op Phnom Penh, waar we al twee keer geweest waren!). Vietnam Airlines is naadje, de prijs is idioot in het kwadraat (bijna USD 200 voor een enkele reis, terwijl we nog geen 800 euro betalen voor een >6 maanden retour Amsterdam - Bangkok), en de service is dito. Snel vergeten, Laos here we are! Wel een beetje jammer dat gezeur met de tickets, want Phu Quoc was erg relaxt, een fijn rustpunt tussen het reizen.

Gelukkig maakt de aankomst op Vientiane Airport veel goed. Ik moet hollen om de bagage op te halen, zo snel ligt die op de band. De airport is kraakhelder en duidelijk, de mensen zijn aardig, er staat geen rij irritant schreeuwende mensen om de bagage uit je handen te rukken en je naar een provisiebetalend guesthouse te scheuren.

Ik was nog iets vergeten over Phu Quoc Island, Vietnam. Namelijk, o schaamte, om te vermelden hoe leuk het was om tot diep in de nacht een vuurtje te stoken op het strand, met twee aardige Engelsen, die in Japan wonen, en daar heimelijk getrouwd zijn (en dus nu op hun heimelijke huwelijksreis waren), samen met grappige Vietnamese jongentjes die ons leren hoe je echt een goede fik kunt stoken, en en passent met blote voeten in de bomen klimmen om kokosnoten voor ons te halen. Want dat was leuk

Groeten tot u allen!
Wat geloof ik ook weer Sawadii is....

Ik ben geloof ik een beetje verliefd op Laos en ga me snel weer aan haar laven!

Het vliegveld is bijzonder klein voor de hoofdstad van een land. Niks geen lcd of roulerende borden, er komen maar een paar vluchten aan of vertrekken, dus alles is gemonteerd op vaste borden met een lampje ervoor. Het vliegveld is gebouwd met een traditioneel dak, als waren het een aantal daken over elkaar, met draken op de uiteinden (als ware het een zeemeermin voorop een schip). Wat een rust, vergeleken met Cambodja en met name Vietnam (wat wel heel druk is).

Voor het gebouw staat een schare stokoude Toyota's (ik ken de modellen nog van begin jaren '70), die kennelijk taxis zijn. Ik zie zelfs een oude Volga. Eerst binnen een kaartje kopen, voor een kennelijk vaste prijs. Tuktuks mogen hier niet komen, we zijn te lui om de hoofdstraat te lopen, waar we ongetwijfeld wel een tuktuk kunnen afhuren (tegen lagere prijs). Maar het is al over vijven, en bij de deal hoort dat we naar elk guesthouse mogen dat we willen en rondgereden worden tot we content zijn.
De sfeer is heel relaxt, er wordt begrijpend geglimlacht als Yvonne eerst een sigaretje wil roken. Niemand loopt te trekken en te sjorren, en onderweg krijgen we een gratis uitleg bij Vientiane, en een crashcursus Lao van de goedlachse chauffeur. Opnieuw: wat een rust op de wegen, nog geeneens het doorlopende getoeter wat we in Cambodja en Vietnam altijd en overal hoorden...

Twee slag en het is raak. Het eerste guesthouse blijkt een echt backpackershol, waar je je schoenen uit moet doen, een avondklok geldt, niet mag wassen op de kamer, en vooruit moet betalen. En het zit nog vol ook! (no problem, we houden niet zo van die regeltjes, en het zegt waarschijnlijk ook iets over de gemiddelde gast )
Ik ga alleen op pad en we komen terecht in een guesthouse aan de Mekong. Mekong? Het is hier een klein stroompje, veel is drooggevallen. Het blijkt dat er een eiland in de Mekong ligt, en de dunnen stroom aan deze kant bijna opgedroogd is. Geen Mekong dus

Geweldig. Dat zijn de tuktuks in Vientiane. Bont beschilderde karretjes met een bromfiets ervoor inge"integreerd. Er zijn echte tuktukstandplaatsen, met tuktukstandplaatsborden, echte politietuktuks, en eentje met handgranaatjes als ventieldopjes Een dag staat gereserveerd als tuktukfotodag. Ik heb de ontzettende drang om een ' mooiste tuktuk van Vientiane' verkiezing te organiseren....

Het is hier heerlijk rustig en relaxt, mensen zijn totaal niet opdringerig, en na Cambodja en Vietnam is dat best fijn. Het verkeer is rustiger, wat opvalt is dat de pick-up tot moto ratio erg hoog is in vergelijking met Cambodja/Vietnam. Meer auto's dus, en niet de kleinste en/of oudste. Laos, althans dit deel, lijkt aardig goed af. Erg veel westerlingen ook, in locale wagens, expats dus. Maar dat ligt misschien ook aan de locatie (centrum). Uberhaupt veel toeristen, zeker tussen de middag (van 11.30-14.00) als localen siesta houden en alleen de westerlingen overblijven op straat.

Ontzettend veel (en goedkope) restaurants, in alle stijlen. Beer Lao is uit de kunst (en onder 1 USD per liter ) Ik heb eindelijk iets gegeten wat heter is dan Liejannuh's curry (aanzienlijk heter zelfs: en het heet green papaya salad, en het is spicy as hell; is sticky rice (die hier voorwaar sticky is) geschikt om te blussen? ). Ook het nationale gerecht laap (gemalen vlees, met mint en andere blaadjes, met rijst) kan erg heet worden. Maar wel lekker!

Eigenlijk bevalt Vientiane zo goed dat we stiekum de advertenties in de ramen van winkels bekijken, huizen te huur, auto's te koop. Vooral de witte Mercedes uit 1958 stal mijn hart, tesamen met de vele VW Kevers die hier nog rondknorren. En o lot, toen ik een exemplaar van de Vientiane Times ( url=[http://www.vientianetimes.org.la]http://www.vientianetimes.org.la[/url] ) kocht, werden daar zowel een accountant als een salesmanager gevraagd bij een telecommij. Helaas stond bij de accountant bij dat het een Laotiaan moet zijn, en al hoewel ik aardig bruin worden, haal ik dat net niet.....
Maar het kriebelt wel een beetje....
En er staan mooie oude Franse villa's die erom schreeuwen om opgeknapt te worden! Ze roepen naar ons: ' neem mij, neem mij, maak me weer mooi', de majeusteuze bomen ervoor wuiven naar ons met hun indrukwekkende takken, op een gedragen gedestineerde manier.

Wat hebben we verder in Vientiane gedaan, behalve genieten?
Een aantal erg mooie en rustige wat's (kloosters) bezocht. In Loas treffen we de liefde en seriniteit aan die we in met name Cambodja misten (in Vietnam vonden we die vooral in Chinese tempels, die prachtig zijn met al dat rood, en wierookdampen van hangende ronde wierook'netten' die dagen aan 'e'en stuk branden!)
Je ziet het in de wijze waarop de tuinen rondom wat's worden onderhouden, al moet er wel bijgezegd worden dat in Cambodja alles hersteld moet worden, dus wie weet over een aantal jaar....
Bovendien heerlijk gegeten in Vientiane, misschien moeten we binnenkort meedoen bij de dagelijkse (openlucht)aerobicclass schuin tegenover ons guesthouse. We groeien dicht, Vientiane is t'eveel

We hebben prachtige zijden sjaaltjes gekocht (onderhandelen tot v'er na sluitingstijd.... ), op de Talat Sao (?), mooie stoffen tot je er scheel van wordt.

Van onrust merk je hier niks, na verluid zijn er de laatste tijd geen bomaanslagen en overvallen geweest. Bij populaire restaurants wordt je overigens wel gefouilleerd, met het oog hierop.

Morgen gaan we naar Vang Vieng, dat ligt op de weg naar Luang Prabang. Dan gaan we het ruige berglandschap (karstgebergte) in. Kijken of dat een ander Laos is. Van daar uit gaan we naar Luang Prabang, stad vol tempels. Luang Prabang zal hopelijk uitvalsbasis worden voor een rondje noord Laos (in het gebied tussen Birma, Thailand en China).

Tijd gaat verloren, we zijn ruim over de helft en het telt h'e'el snel terug..... Over ruim een maand gaan we naar huis..... of niet.....

Terugkijkend ligt er een grens op ongeveer een maand, en dan gaat de tijd vervagen. Na twee maanden ben je echt gewend aan het reizen en niks moeten. Waar ik na een maand dacht dat ik volgende keer korter zou reizen, kan ik me nu niet voorstellen weer naar ' huis' te gaan.

Home is where i lay my head. Had Elvis Costello dan toch gelijk?

Sawadii!
Misschien in Luang Prabang weer een berichtje.

Wat hebben we in de tussentijd gedaan?

We zijn vanuit Vientiane naar Vang Vieng gegaan, per ' VIP' bus. Dit naar aanleiding van verhalen over route 13, die onveilig zou zijn, waar minderheden aanslagen plegen op bussen etc., maar niet op ' touristenbussen'.

Vang Vieng ligt geweldig, aan de voet van karstgebergte. Die kant moet je dan ook opkijken en van genieten, want het plaatsje is volkomen opgeslokt door ' falang' (westerlingen). En dan van het type gympende partie"ende gitaren-en-radio's-meeslepende zaktrekkers. Die ook bij zware bewolking hun zonnebril ophouden omdat dat ongetwijfeld ' cool' s. (sukkelalert)
Opvallend veel Israeliers trouwens. Lao voedsel is bijna niet te krijg, sterker nog, voor iets anders dan pizza moet je bij wijze van spreken goed zoeken. Na ons eerste guesthouse zijn we verhuisd naar bungalowtjes net buiten het dorp. Dat was meteen een stuk rustiger, tot de laatste dag toen een trancelievend paar met cd speler met separate boxen(!) onze buren werd. Travel light? Hoebedoelu?
De andere buurman vonden we veel aardiger, een Duitser (nu we pal tussen de Amerikanen zitten vind ik Duitsers opeens een stuk aardiger, ingetogener en warmer ) die vanaf 's ochtends een stevige joint opstak en vervolgens nagenoeg de hele dag stil (letterlijk niet bewegend) vanaf zijn balkon de wijdte in keek (en ongetwijfeld h'e'el veel dingen zag....). De eerste vraag toen we onze spullen naar boven (bungalow op palen) was dan ook: do you smoke?
Veel drugstoeristen hier trouwens. Selectief kijken is het devies.

Vervoglens weer met de VIP bus naar Luang Prabang. Onderweg veel militairen, maar ook burgers met machinegeweren gezien (kies maar uit Kalisnikow of AK-47, of is dat hetzelfde?). Ook van het foute type, met hijgerige blik en witte (!) trainingspakjes. En de buschauffeur maar zwaaien naar de heren. Ach, zolang hij blij is, zijn wij ook blij
Prachtige busrit trouwens (wel lang; circa 7 uur). Alleen maar draaien en keren in de prachtige bergen. Boven Vang Vieng is het nog veel mooier, ook een paar guesthouses gezien, maar helaas denk ik inderdaad niet geheel veilig.

Over Luang Prabang later meer. Ook hier massaal veel touristen, heel erg veel retired Americans. Laat ik erover opmerken dat Laos een prachtig land is, maar m.i. volkomen overstroomd wordt met touristen. Althans als je je beperkt tot de highlights. Een halve kilometer verderop ligt vaak wel het ' echte Laos', dus het loont de moeite gewoon eens een stuk te gaan lopen zonder plan. En laat ik opmerken dat we ons zwaar irriteren aan toeristen die zonder enig respect voor de lokale cultuur in korte broek (en dan bedoel ik heel kort) en met blote schouders tempels in en uit lopen alsof ze van hen zijn. En nee, dat zijn niet toevallig vaak Amerikanen, en vaak jonge mensen. En niet zeggen dat ze het niet weten, want ze kennen de Lonely Planet van buiten.....

De 24ste gaan we met de slow boat naar Muang Ngoi. Van daar uit gaan we door noord-Laos richting Thailand, de 5de moeten we het land (helaas) weer uit zijn. We gaan zodadelijk maar even kijken of we verleninging van ons visum kunnen krijgen, want het reizen zal de komende weken wel moeilijker worden...

A propos sjaaltjes. We gaan zo direct ook kijken of we wat dingen kunnen opsturen, want de backpacks worden erg zwaar....